Crisis in Engeland betekent dood voor vele bejaarden Watersnood blijft angstdroom van veel Zeeuwen nog af en aan KAPERS BUS VRIJ 99 Directeur Economische Controledienst: een miljoen gulden aanprijzen „Veel onder nemers zouden het loodje leggen „Industrie maakt te nieuwe produkten" ACTIE-COMITÉ TEGEN HUISBAAS binnenland buitenland 1 Streng Afhankelijk Niet soepeler jmk Nieuwe delen in reeks over grondwet VERZEKERAARS VAN LLOYD'S: Eredoctor J. Went: Te weinig steun voor Kema-reactor Hogere premies Informatie NVV: Werkgevers spelen met vuur Vragen over Nieuwersluis Zaterdag 12 januari 1974 10 „PRIJSSTOP HEEFT GEEN ZIN 1 55 (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG „Een prijs- stop, waarbij de prijzen op hun huidig peil worden be vroren, kan op langere ter mijn niet werken. Bij een prjjsstop zouden nu vele on dernemers het loodje leggen en hun bedrijf moeten gaan sluiten. De neiging tot over treding zou groot zijn, om dat een ondernemer dan uit lijfsbehoud zijn prijzen toch gaat verhogen. Een ver voersbedrijf bijvoorbeeld, dat zijn stijgende loonkosten en benzineprijzen niet mag doorberekenen, zou failliet gaan. Er is ook een zekere grens tot waar je zaken kunt voorschrijven. Denk maar aan het verkeer. Maar de situatie is nu ge heel anders dan vijf jaar ge leden, toen in april 1969 een prijsstop werd afgekondigd om de rust aan het prij zen front terug te brengen. Toen werd die stop benut om de fouten die bij de omschake ling van de oude naar de nieuwe omzetbelasting, btw, waren gemaakt, uit de prij zen te halen". Dit zegt directeur J. L. Bruins van de Economische Controledienst (ECD), een af deling van het ministerie van Economische Zaken, in Den Haag. Hij heeft o.a. de leiding van 400 ambtenaren die dage lijks op pad zijn om te contro leren of ondernemers hun prijzen niet onrechtvaardigd hebben verhoogd. Tot nu toe heeft de ECD niet kunnen merken dat on dernemers via hun prijzen een voorschot hebben genomen op nog onbekende kostenverho gingen. „Onze controle, die zeer selectief kan zijn", aldus de ECD-directeur, „heeft al leen kunnen constateren dat de ondernemers in het alge meen prijsverhogingen van eind december doorberekenen zover dit is toegestaan". De winkelende huisvrouw zou een prijsstop wel toejuichen, maar in het bedrijfsleven zouden te grote klappen vallen Is het huidige prijsbeleid niet te soepel? „Nee er is een streng prijs beleid, dat in september en november nog is toegespitst. Begin januari is het altijd nor maal dat er extra beweging zit in de prijzen. Nu is de situatie volkomen anders. De gevolgen van de oliecrisis missen hun uitwerking niet. Op de inter nationale grondstoffenmarkt zijn al lange tijd de prijzen opgelopen. Er zijn prijsstij gingen van honderd procent en meer. Als gevolg van de oliecrisis en de te verwachten scnaarste aan goederen wordt nu extra ingekocht. De oliecri sis heeft een internationaal psychologisch effect, waardoor de vraag op de wereldmarkt groter is geworden. Er wordt internationaal gehamsterd. Dit drijft de prijzen weer op". Moeten wij daaronder dan zo sterk lijden? „Zeker," want ons land is bijzonder afhankelijk van de invoer. De nodige prijsverho gingen komen via de inge voerde produkten en grond stoffen onze grenzen over. Daaraan kunnen we niets het leven van een bedrijf op het spel staat". doen. We hebben de zaak in het buitenland niet in de hand. Ook de binnenlandse ontwikkeling moeten we niet IV-jpt pYlfti vergeten: hier stijgen de lonen LAiicl en andere kosten, die op hun beurt in de prijzen tot uit drukking komen". De werkgevers dringen aan op een soepeler prijsbeleid om meer kosten in hun prijzen te mogen doorberekenen. Is een minder scherp prijsbeleid te verwachten? „Nee, dat zie ik niet zitten. Er zit geen versoepeling in. Wel kan minister Lubbers en kele sectorbeschikkingen uit vaardigen, waardoor in een bepaalde branche meer kosten in de prijzen tot uitdrukking mogen worden gebracht. Dit is in het verleden ook herhaalde lijk gebeurd. Daarover kan snel worden gepraat en be slist. Zo'n beschikking komt er alleen, als duidelijk is dat bepaalde ondernemingen ten onder dreigen te gaan. Dan is er gewoon sprake van een uit zonderlijke situatie, waarbij Heerst er nu een soort prijspsychose of is de voor lichting over de achtergrond van de sterke prijsstijgingen onvoldoende? „De informatie aan het pu bliek wordt in samenwerking met de consumentenbonden beter. Maar de mensen moeten leren leven met het idee dat het leven dit jaar minstens 13 procent duurder zal worden, zoals het Centraal Planbureau onlangs heeft voorspeld. De hogere olieprijzen, waarover de kranten regelmatig schrij ven, spreken iedereen aan. Men leest toch dat de grond stoffen in prijs omhoog gaan. Er zal toch wel een zeker begrip zijn dat prijsverhogin gen nodig zijn om de bedrij ven draaiende te laten houden, met daarbij de gerechtvaardig de twijfel: schieten de prijzen niet te snel omhoog? Tot nu toe heb ik de indruk dat de ondernemers hun prijzen niet extra opdrijven". LONDEN (DPI) In Enge land komen iedere winter dui zenden bejaarden als gevolg van een koudeperiode om het leven, zo meent dr. Geoffrey Taylor, een voormalig hoogle raar in de medicijnen. Sterfge vallen door hypothermic (da ling van de lichaamstempera tuur, waardoor de stofwisseling wordt vertraagd) kwamen al tijd al 's winters voor, vooral in oude huizen, die moeilijk warm gestookt kunnen wor den. Maar de huidige nationale crisis een combinatie van energietekort, vervoersstagna- tie en inflatie hebben dit chronisch gevaar acuut ge maakt, zo meent dr. Taylor. Hij heeft bij de minister van volksgezondheid, sir Keith Jo seph, aangedrongen op onmid dellijke maatregelen. Naar zijn mening moet de overheid ervoor zorgen dat de bejaar den extra vitaminen krijgen. „In de huidige noodtoestand, met recordprijzen voor vlees, vis, kaas, fruit en groenten, is daar dringend behoefte aan". Artsen in Engeland hebben er ook in het verleden al op ge wezen dat bejaarden, vooral als ze alleen wonen, zich niet realiseren dat de weerstand van hun lichaam slijt door het vechten tegen de kou. Ze ra ken in een soort verdoving, zorgen niet voor goed voedsel en verzwakken uiteindelijk zodanig dat geen herstel meer mogelijk is. Ze hebben goed voedsel no dig hoewel de prijzen voor velen nu te hoog zijn om nog te kunnen betalen. Ze hebben beweging nodig maar door de vervoerschaos en de over volle bussen en treinen zijn ze gedwongen dicht bij huis te blijven. Bejaarden zijn er voor gewaarschuwd dat ze de be langrijkste stations, waar de forenzen zich voor de weinige treinen dringen, maar moeten mijden als ze geen letsel wil len oplopen. Volgens dr. Taylor hebben bejaarden minstens vier goede maaltijden per week nodig, plus aanvullende doses vitami nes b en c. Beweringen dat vorig jaar in Engeland en Wa les zo'n 200 mensen stierven aan hypothermie, kloppen vol gens dr. Taylor niet. Hij meent dat de kou elke winter duizenden mensen noodlottig wordt. (Van een onzer verslaggevers) DELF'l' De Nederlandse industrie als geheel ontwikkelt te weinig nieuwe produkten. Een uitzondering moet worden gemaakt voor de chemische industrie. Dit verklaarde gisteren prot. lr. B. B Schierbeek, hoogle raar in de industriële vormge ving aar de technische hoge school in Delft, tijdens diens rede t.g.v de 132e dies natalis van de T.H. Het is teleurstellend te zien dat in de rijksbegroting 1974 voor wetenschappelijk onder zoek en ontwikkelingswerk het bedrag bestemd voor ont wikkelingskredieten aan be drijven, die het risico finan cieel niet zelf kunnen dragen, is gehalveerd, aldus prof. ir. Schierbeek. (ADVERTENTIE) SABENA ■Een volledig verzorgde 14-daagse vakantie (plus 999 zakgeld) voor 2 personen naar Kenia/Tanzania is één van de vele hoofdprijzen in de Nationale Puzzelactie t.b.v. de. Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingseducatie.- U vliegt met een Bo 707 van de Belgische luchtvaartMij SABENA. PUZZEL MEE! (Van een onzer verslagge vers) MIDDELBURG Onge veer 100 mensen hebben schriftelijk of via de heer K. Glas, de Middelburgse leraar die in december een actie heeft ontketend voor... afslui ten van de Oosterschelde. 100 positieve reacties voor zijn idee. Het is heel wat minder dan de 8000 waarop de heer Glas had gemikt. Er was' slechts één brief waarin de heër Glas op ta melijk ongezouten manier te verstaan kreeg, dat een open Oosi -rschelde geprete; eerd moet worden. De bewuste brief kwam van ir. A. Mer- tens uit Brugge, een figuur waarvan zelfs sommige actie groepsleden zeggen: „Oh, die Mertens!" „Uit die 100 positieve reac ties voor mijn standpunt, dat het een kwalijke zaak zou zijn als wij in de toekomst mosselen zouden moeten eten over de ruggen van vele doodsbange mensen heen, durf ik nog niet af te leiden dat er een zwijgende meer derheid achter mijn opvat ting staat", zegt de heer Glas nuchter. „Wel wil ik wijzen op het dramatische karakter van de bijvalsbetuigingen. Als ik nog niet overtuigd was van de noodzaak van afsluiting van de Oosterschelde, dan zou ik het na lezing van de brieven en na het aanhoren van vele persoonlijke verha len nu zeker wel zijn! Ik kan u verzekeren, dat bij tal van m»n-=en in Zee land nog altijd een rampsyn droom heerst vergelijkbaar met het concentratiekamp- syndroom, dat sinds kort in speciale klinieken wordt be streden", zegt de Middel burgse leraar. Hij geeft één voorbeeld. Er kwam een telefoontje van een invalide vrouw, die vertelde dat zij tijdens de jongste no- -rrform»n door haar familie was geevacueerd. „Die vrouw', zo vertelt Glas, „heeft altijd vluchttassen bij dt hand. Ze vroeg mij of het niet raadzaam zou zijn, dat zij een paar zwemvesten kocht! Stelt u zich het leed en de angst eens voor die achter zo'n mededeling schuil gaat. En zo zijn er honderden mensen De heer Glas hoort ook allerlei verhalen uit de ramptijd van 1953, zoals dat over „het wonder van Colijns- plaat", waar honderden mensen gered werden door dat het gat in een wankelen de dijk op Noord-Beveland inderdaad als door een won der werd gestopt doordat er een losgeslagen binnenschip indreef. Daarvoor hebben de men sen met hun ruggen de dijk tegen staan houden", vertelt Glas. Zelf was hij ten tijde van de ramp niet in Neder land. „Nu komt opeens de vreselijke realiteit van 1953 op mij af", vertelt hij bewo gen. De oproep van de heer Glas om hem bijvalsbetuigin gen te sturen voor het stand punt: „de Oosterschelde moet dicht"!, is zo vreest de leraar door velen als niet serieus opgevat. „Maar ik ben dodelijk se rieus", zegt Glas. Als ik een paar duizend reacties zou krij gen die steun geven aan mijn standpunt, dan gaan die reac ties als een soortpetitie van de Zeeuwse bevolking naar mi nister Westerterp toe. Als het bij die 100 reacties blijft die ik nu heb gekre gen, dan vergeet ik de zaak maar, denk ik. Ik wil de vaak gekwelde mensen die stilzwijgend vertrouwen dat de overheid niet zal toestaan dat de Oosterschelde open blijft, niet voor schut zet ten". De heer Glas geeft nog even zijn adres: Oosterschel- destraat 123 (what is in a na tel. 01180-7393. De watersnoodramp tn 1953: nog lang niet uergeten (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Alwat er tijdens de regeringsperiode van het kabinet-De Jong (1967- 1971) in het parlement is ge zegd en geschreven over de komende algehele grondwets herziening is thans samenge vat in twee nieuwe delen in de documentatiereeks ,„Naar een nieuwe grondwet" onder redactie van prof. mr. H.Th. J F. van Maarseveen. Deze delen 5 en 6 sluiten chronologisch aan op het eer ste deel van de reeks, waarin de geschiedenis van de grond wetsherziening tussen 1950 en 1967 is beschreven. De tussenliggende delen, die eveneens bij de Staatsdrukke rij in Den Haag zijn versche nen, bevatten de adviezen van tal van politieke en maat- schappeljkei organen over de grondwetsherziening. De gang van zaken rond de gedeeltelij ke grondwetsherziening van 1972 zal in de volgende delen worden beschreven. De totale reeks geeft een inzicht in de ontwikkeling van de meningsvorming over de meest uiteenlopende onder werpen, die in de grondwet zijn of zullen worden gere geld, zoals het lidmaatschap van het koninklijk huis, de mi nisteriële verantwoordelijk heid, de gekozen minister-pre sident, het kiesstelsel, de om budsman, de klassieke grond rechten, de positie van de eerste en tweede kamer en de raad van State, de invloed van de kiezers op de regeringsvor ming, de openbaarheid van be stuur, de bescherming van de persoonlijke vrijheid, de ver houding tussen kerk en sstaat etc. etc. varen Tankers LONDEN (ANP) De grote olietankschepen varen nog af en aan. Dat is de mening van de scheepsassuradeuren van de Corporation of Lloyd's in Londen. Wie zich dezer dagen ook zorgen maken over het volume van de olie stroom, zeker niet de verzekeringsgentlemen in de City of London. (Van een onzer verslaggevers) DELFT „Het is betreu renswaardig dat er een veel te geringe steun van overheids- zijde is ten aanzien van de Kema-Suspensictestreactie in Arnhem. Een eerste daadwer kelijke stap zou zijn het op korte termijn verlenen van een vergunning door de rijkso verheid voor een beperkt in bedrijf stellen van de reactor, b.v. tot een energieproduktic van 1 megawatt". Dit zei vrijdagmiddag dr. 3. J. Went tijdens een bijeen komst in de technische hoge school in Delft, waar hem het eredoctoraat in de technische wetenschappen werd uitge reikt Dr. Went was tot I Januari 1973 directeuT van de Kema, de SEP en de VVDN, te zamen de z.g. Arnhemes instellingen, die de elektriciteitproduce- rende bedrijven in Nederland omvatten. Voor dr. Went staat het vast dat kerncentrales onontbeer lijk zijn voor de toekomstige energievoorziening. Deze vermoedelijk enige on afhankelijke (van regeringen en-of oliemaatschappijen) ex perts op het gebied van olie transport over zee trekken verwonderd een wenkbrauw op, als men hun vraagt of zij nadeel ondervinden van de energiecrisis. „Not at all", luidt steeds het antwoord. Bij doorvragen blijkt dan dat de leden van Lloyd's geen merk bare vermindering hebben ge constateerd in het aantal volle tankers op de zeven wereld zeeën. En de heren van Lloyd's hebben wel enig recht van spreken. Al sinds twee eeu wen is Lloyd's of London het hart van het scheepvaartverze keringswezen. In de .under writing room" van het impo sante paleis aan Lime Street betalen de reders jaarlijks cir ca 2,3 miljard gulden aan pre mies voor het verzekeren van hun schepen en ladingen. Een werkelijk ernstige stag natie in het vervoer van ruwe olie zou derhalve ogenblikke lijk gemerkt worden in Lime Street. zijn tegenover een polishou der. Daarom weten alle (zaken)- mensen^ die een of ander nisico willen vermijden, ook zo goed de weg te vinden naar Lime Street in het labyrint van de City of London. Dat geldt ook voor alle grote reders ter we reld inclusief de managers van de tankerbedrijven van Shell, Esso e.d. De boeken van een in zee vaartverzekeringen gespeciali seerd syndicaat bij Lloyd's ge ven op zich dus al een tame lijk betrouwbare afspiegeling van de stand van zaken in de sector olietransport. UTRECHT (ANP) De centrale werkgeversorganisa ties hebben het op het ogen blik kennelijk te druk met het zo soepel mogelijk houden van het prijsbeleid om zich te rea liseren dat zij met vuurwerk spelen. Dit zegt het NVV in zijn officieel orgaan „De Vakbewe ging" naar aanleiding van het in de stichting van de arbeid vastgelopen overleg over de prijscompensatie en de duur van de „rustpauze" in het loonoverleg. Het NVV ziet de komende maanden voldoende vuurwerk opgeslagen voor een felle strijd over de compensatie die de werknemers moeten ontvangen voor „de ongekende prijsstij gingen". DEN HAAG (ANP) Het PPR-kamerlid Waltmans heeft minister Vredeling van defen sie gevraagd een onderzoek in te stellen naer de interne toe stand van het depot voor dis cipline te Nieuwersluis. De uitkomsten van het onderzoek moeten aan de Tweede Kamer worden meegedeeld. Aanleiding tot dit verzoek ls het rapport van een aantal dienstplichtige artsen over het depot, in welk rapport onvol komenheden in de behandeling worden geconstateerd. Geen katterige stemming dus bij Lloyd's. Eerder het tegendeel, want de prijsopdrij ving door de olie-exporterende landen heeft als gevolg, dat de waarde van een lading van een olietanker in de meeste gevallen meer dan verdubbeld is. Dat betekent een groter risico voor de verzekeraar, maar ook veel hogere premies voor de verzekeraar. Een bijzonderheid van de regels van Lloyd's is, dat de leden ieder tot en met hun laatste penning aansprakelijk Uit ongeveer 1800 havens zenden dagelijks agenten en subagenten hun bevindingen per telex of radio naar Lon den. Vierentwintig uur per et maal komt er in Lime Street een schat aan gegevens binnen over onder andere de scheeps- bewegingen en de toestand in „hun" havens. Op deze gege vens was het artikel gebaseerd van The Economist, waaruit bleek dat er begin december opmerkelijk veel tankers la dling innamen in de belang rijkste havens aan de Perzi sche Golf. ASSEN (ANP) Twee ka pers van een autobus van de Drentse Vervoersmaatschappij zijn vrijdag door de rechtbank in Assen op verzoek van hun raadsleden op vrije voeten ge steld. Ze waren sinds 27 okto ber van het vorig jaar in voor lopige hechtenis. De rechtbank zal volgende week vrijdag vonnis wijzen. De 24-jarige straatmaker D.D. uit Smilde en de 26- jarige metaalbewerker R.J. uit Oranje (gemeente Beilen) dwongen op de avond van 27 oktober van het vorige jaar de chauffeur S. de Vries van de lijnbus Assen-Diever naar Amsterdam te rijden. Met een hand in een binnenzak deden ze alsof ze in het bezit van vuurwapens waren. Uit het onderzoek ter zitting van de rechtbank is gebleken dat het tweetal na een avondje uit in Assen door drank bene veld daar in de bus naar Die ver waren gestapt. Nadat Ho- gersmilde was gepasseerd, werd de chauffeur toegevoegd: „Dit is een kaping, dit is geen onzin, want wij menen het. Je doet precies wat we zeg gen". De verdachte D. zei ter zit ting zich niets meer te herin neren. De J. kon zich slechts weinig herinneren. Beiden zei den dronken te zijn geweest en de gehele kaping als een geintje te hebben beschouwd. Een motief om naar Amster dam te gaan was er volgens hén niet. De raadslieden, R. Staal uit Assen en Ch. Stadig uit Hoo- geveen, meenden dat hun cliënten in dronkenschap een misselijke kwajongensstreek hadden uitgevoerd. Volgens hen kon de officier geen ka ping ten laste leggen, omdat in het wetboek van strafrecht slechts kaping van schepen en vliegtuigen strafbaar is ge steld. ROTTERDAM (ANP) - I" Rotterdam heeft een aanta- I huurders een actiecomité opge I richt tegen hun huisbaas, de I heer R. Benner. Het „Aktie- j kommitee Benner" beschuldigt I de huisbaas, die ongeveer bon' derd woningen bezit ervan aan al zijn nieuwe huurders sleU' telgelden te vragen, variërend van f 500 tot f 3000. Verder zou de heer Benner zijn nieuwe huurders ook nog dwingen om zelf belangrijke reparaties te betalen, zoals het vernieuwen I van electriciteitsleidingen. Hei actiecomité is van plan e'-" I aantal rechtszaken aan I spannen tegen de heer Bennet en elke vrijkomende woning van deze man te bezetten.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 10