Veren lijden onder
autoloze zondag
igeren
Kanaalzone
Confessioneel contact
over PZEM zou
overbodig zijn geweest
zeeuws
Wcmêce/c
Carmen
wil weer
naar
Israël
AANBOD VEER KRUININGEN-
PERKPOLDER NAM TOE
Gouden paar
Ixpositie „Schipper
lag ik overvaren
Priesterjubilea
VAN BENNEKOM IN BOEK:
stad
streek
INBRAAK
'N VREEMDE TAAL SPREKEN
IN 60 UUR
AD FRANCKEN B.V.
ge-
OUDSTE DOCHTER VAN BURGEMEESTER
PIJL-HOGEWEG ONTDEKT HAAR DOEL
OORLOG
STUDIE
CANADA
Vrijdag 4 januari 1974
3
(Van onze correspondent)
ZUIDZANDE Tussen
dejaarsavond tot donderd]
middag werd in de wou,
van de wed. v. M. te Zuidzi
de ingebroken. De dieven vd
schaften zich toegang door L
forceren van de achterdeur.!
kon nog niet worden nagegd
of er iets vermist is. Mevro|
v. M. is wegens vakantie
wezig.
10
ur
;e-
CD-
is,
is
ïle
ch
(Van een onzer verslaggevers
NIEUW-NAMEN De
woners van de Koningii
straat in de Emmapolder
der Nieuw-Namen hebben
teren op gezellige wijze
bloemetjes weer eens bu
kunnen zetten. Aanleid!
daartoe was het gouden hul
lijksfeest van het echtpaar]
Verbist-Mei.
Mag een gouden huwelj
normaal al voldoende rr3
zijn voor een gezellig feL
voor de Koninginnestraat
het dat zeker, want volg/
mevrouw Baecke van
feestcomité komt het maari
keer in de vijfentwintig
dertig j aar voor, dat er in
omigevmg' zoiets te vieren
Daarom heeft ook het buur
mité alles op alles gezet on
voor de heer en meva
Verbist een onvergetelijke i
van te maken. En dat is
gelukt ook.
In de nacht van woer
op donderdag hebben tl
vrijwilligers de woning
het gouden paar op pass
wijze versierd, zodat het
enkele passant kon ontgJ
dat er wat aan de hand v
Het gouden paar zelf heelt]
jubileum gistermiddag gevf
met een heilige mis in 1
parochiekerk van Nieuw-]
men, gevolgd door een la
liefeest in de Koning van
geland in Hulst. Het buurt
mité heeft het gouden h»
lijk gisteravond gevierd
een feestje voor alle mea
uit de buurt in café
waarvoor de heer en mev
Verbist-Mei een bepaald
drag beschikbaar hadden gel
Het gotiden paar op hadr l
kreeg van de buurtbewo
als blijk van waardering i
bloemstuk en een Zaanse ki
Dat al dit huldebetoon bij^
der werd gewaardeerd
uiteraard geen betoog,
gouden echtpaar dankt
grote populariteit onder
aan het feit, dat het al zt..
In de Emmapolder woont,
heer C. Verbist, momenteel
jaar, was voor zijn pensioi I
ring landbouwer van beul
Zijn echtgenote is moment I
73.
dit demonstreren wij u op heden vrijdag
4 januari
7 uurFrans en Engels beginners
8 uurFrans en Engels gevorderden
9 uurSpaans beginners
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De eerste autoloze zondagen hebben
hun niet te miskennen invloed gehad op de „omzet" van
de provinciale stoombootdiensten in Zeeland. In de maand
november, waarin de auto des zondags op stal moest blijven
staan, zetten de veerboten van de PSD bijna 2,5 duizend
auto's minder over, dan in de maand november van het
jaar 1972, toen er van brandstofschaarste nog geen sprake
was.
AUDIO-VISUEEL CENTRUM
Nieuwe Prinsenkade 9, Breda, telefoon 01600-33079.
55
(Va een onzer verslaggevers)
"MIDDELBURG Vanaf
jrgen tot en met 9 maart
forilt in het rijksarchief in
sland, gevestigd aan de
Binl-Pieterstraat te Middel
een voor Zeeland wel
eer actuele tentoonstelling
blonden.
[De expositie heeft de titel
Schipper mag ik overvaren?"
}e naam van een bekend
jderspelletje, maar voor
{eland met zijn verbindingen
rer het water, een stukje re
lit. De huidige veerverbin-
jgen, slechts een drietal,
DE rechtbank in Haarlem
Seef! een 32-jarige Marok
kaan, wegens overtreding van
de npiumwet veroordeelt tot 4
anden gevangenisstraf,
:arvan twee voorwaardelijk.
een vakantie in Marokko
erde hij terug met 20 kilo
Verdovende middelen. De Ma-
jkkaan noemde de in beslag
•nomen middelen gras; hij
ze op een weiland in zijn
d geplukt. Een Nederlandse
undige sprak van een
genoemd in de opium-
,-nn
ar-
ldc
net
ht-
rief
ld-
ind
ijn.
dpr
ge-
ite-
van
no-
ii?
aar
idat
jpc-
•ee-
ker
uit-
rd
niet
ou-
■n
'ooruitzichten voor zaterdag
zondag, opgesteld door het
MI op donderdag om 18.00
af en toe regen en in het
(emeen hogere temperatu-
Weersvooruitzichten in
iets gemiddeld over Neder-
1:
'oor zaterdag: aantal uren
Hn: 0 tot 2: min. temp.: 0 tot
■Eraden boven normaal; max.
p: omstreeks normaal:
op een droge periode van
stens 12 uur: 80 procent:
op een geheel droog et
maal 50 procent.
Voor zondag: aantal uren
Jn: 0 tot 2; min. temp.: 2 tot
aden boven normaal: max.
Jfnp: 0 tot 5 graden boven
Jrmaal; kans op een droge
periode van minstens 12 uur:
"0 procent: kans op een geheel
og etmaal: 40 procent.
vormen voorname schakels in
het verkeer in „het land van
de overkanten" dat Zeeland is.
In een nog niet eens zo ver
verleden waren veerdiensten
echter de enige schakel in het
inter-insulaire verkeer. Eén
der medewerkers van het rijks
archief in Zeeland, jhr. mr.
dr. G. F. Sandiberg, heeft er
zelfs een proefschrift over ge
schreven waarop hij gepromo
veerd is. Veel van de parate
kennis van jhr. Sandberg is
bij de samenstelling van de
expositie gebruikt.
Zoals op alle exposities fn
het rijksarchief, zal de bezoe
ker vooral veel zeldzaam do
cumentatiemateriaal te zien
krijgen, zoals tractaten, oude
concessies en wat dies meer
zij. De tentoonstelling is gratis
toegankelijk. Wij komen nog
nader op de inhoud en vorm
geving van de expositie te
rug.
Merkwaardig bij de ver
voerscijfers over de maand
november is, dat de veerdienst
Kruiniragen-Perkpolder in ver
gelijking met november 1972
een opleving te zien gaf, ter
wijl de zwaarste klappen wer
den geïncasseerd op dé dienst
Vlissingen-Breskens. Op het
traject Kruiningen-Perkpolder
steeg het aantal overgezette
auto's met een kleine duizend
eenheden. Op Vlissingen-Bres
kens nam het met bijna drie-
eneenhalfduizend stuks af.
Gerekend over elf maanden
zien de totaalcijfers er minder
somber uit dan men op grond
van de ervaringen in de
maand november zou vermoe
den. In de eerste elf maanden
van 1972 werden er 2.142.472
voertuigen met de veerboten
over de Westersohelde ver
voerd. In dezelfde periode van
1973 liep het aanta-l op tot
2.178.923 stuks. Dat totaal is,
zo leert de statistiek, echter
beduidend minder dan het to
taal van de periode januari tot
en met november 1971, toen
de PSD een record boekte met
2.272.598 voertuigen.
De op het eerste gezicht on
verklaarbare stijging van het
vervoersaanbod in de maand
november op het traject Krui
ningen-Perkpolder kan ver
band houden met een verheu
gend „brandstofbewustzijn"
bij de automobilisten, die tot
voor kort de alternatieve land-
route via Antwerpen ge
bruikten en de meerdere kilo
meters, plus de daarbij gecon
sumeerde benzine, graag op
brachten om de verhoogde
veertarieven te ontlopen.
Het veer Vlissingen-Bres
kens heeft vooral op de zonda
gen een overwegend toeristi
sche functie. De sterke daling
van het vervoersaanbod sinds
de invoering van de autoloze
zondag zou op die manier, wat
deze dienst betreft, verklaard
kunnen worden", zo vernamen
wij. Het aantal overgezette
passagiers daalde in november
1973 met ongeveer tiendui
zend. Over elf maanden geno
men bedroeg het aanbod van
passagiers voor de PSD meer
dan zes miljoen. Het totaal
aaiftal overgezette voertuigen
in de eerste elf maanden van
1972 ligt ruim boven de twee
miljoen eenheden.
Ondanks de daling van het
aanbod, zijn de aantallen voer
tuigen die op de veerpleinen
een beurt moesten overslaan,
nog aanzienlijk. Over de hele
maaryd november zijn het er
in totaal nog bijna veertien
duizend geweest. De invloed
van de benzinedistributie op
de omzet van de veerdiensten
is nog niet bij benadering te
schatten. Pas in de loop van
februari krijgt men wat dat
betreft enig nader inzicht.
(Van een onzer
verslaggevers).
BREDA Op 26 mei vieren
de volgende Zeeuwse pastoors
hun veertigjarig priesterschap:
A. van Alphen te Heinkens-
zand, A. Dierick te Oostburg,
H. Fassaert te Groede en H. de
Munck te Kwadendamme. Een
zilveren priesterjubileum
wordt op 13 februari gevierd
door de rector van het St.-
Antoniusgesticht te Klooster-
zande. En een week later door
A. de Nijs. pastor te Bier
vliet, op 11 juli door F. Her
mans w.p. pastor te Hengst
dijk.
t
V
actie, alleen moet hierbij
den vermeld, dat deze rs>
ook betrekking had op ett
eerder door Sas van Gent
daan verzoek om samen'
king in verband met de
verontreiniging. terwijl
laatste brief voornamelijk
luchtvervuiling behant"
Water en lucht hebben W
a'c.^ele milieubeleid
met elkaar te maken, scn)*|
aandit contact zeker vl
gewerkt zal worden.
„Het begin is er", zei l31"
nv""t Dusardui.in met eet
matigd optimisme; „men i!
tenminste bereid in te
dat het zo niet verder "311
kwestie begint nu te lpve'
wij moeten er nu voor
dat bet vuurtje blijft bral
Ik verwacht dat de
gemeenten ook zullen
ren. want meestal worde"
gelijke brieven als de
eerst in de college's ter
gebracht Ook van Nede"
sp ziid" er in de ProVJ
C kpn h- MO o'lïng
voor d ze kwestie".
7 aterstanden Konstanz
-95 min 2, Rheinfelden 197
njin 6, Straatsburg 174 min 1,
^■ttersdoi-f 345 min 3, Maxau
405 plus 1, Plochingen 148 min
jH Mannheim 229 min 6, Stein-
■®ch 136 min 4, Mainz 253
mn. 7, Bingen 136 min 6,
*»ub 171 min 8, Trier 283
nji: 26, Koblenz 207 min 2,
jjeulen 180 min 20, Ruhrort
380 min 12, Lobith 993 min 14,
«nnerdense kop 959 min 12,
«megen 794 min 12, IJssel-
870 min 5, Eefde IJssel
gB min 10, Deventer 280 on
veranderd, Monsin 5468 plus 6,
•Sgrgharen 3986 min 36, Bel-
U®d 1173 plus 1, Grave bene
den de sluis 509 plus 9.
°ogwater
^■ioigen, zaterdag 5 januari.
ïWgen op Zoom, 12 32
«fcisvreqjt, 11,51
•^sejzen. 11.17 —23.52
•fssirigen, 10.45 23 23
'"Jfmeldinge 12 22
MIDDELBURG Enkele
maanden voor de statenverkie
zingen 1974 ligt er in de
Zeeuwse boekhandels een au
tobiografie, die het onmisken
bare hoogtepunt uit de nu bij
na afgelopen zittingsperiode
van de Zeeuwse staten wij
doelen daarbij op de PZEM-
affaire nog eens in een
actueel licht plaatst
De autobiografie is van de
hand van de vroegere fractie
leider van de AR in de
Zeeuwse staten, de „grijze
eminentie" J. A. van Benne-
kom. In Driebergen, waar hij
sinds zijn vertrek uit een zeer
actieve politiek woont, heeft
hij zijn herinneringen aan het
onderwijs waarin hij een stuk
levensvervulling vond, aan de
Tweede Kamer en aan
Zeeland op schrift gesteld.
In de waarschijnlijk betrek
kelijke rust van zijn oude dag
schetst Van Bennekom, die al
tijd min of meer gevreesd is
geweest wegens zijn oratori
sche gaven, hoe wat hem
betreft de PZEM-affaire is
verlopen.
De partijpolitieke kant aan
de bewuste affaire, die de le
zers van De Stem nog wel
voor ogen zal staan, heeft des
tijds de staten van Zeeland in
een crisistoestand gebracht
Immers: de politieke verant
woordelijkheid inzake het ge
drag van de vroegere PZEM-
directeur, berustte vooral bij
de voorzitter van het dagelijks
bestuur, de CHU-gedeputeerde
Kaland.
Hij werd dan ook in provin
ciale staten, daarvoor op het
matje geroepen door de pro
gressieve fracties, aangevoerd
door de strijdbare dr. Prins.
De confessionelen, hun onder
linge verwantschap koeste
rend, hielden de CHU-gedepu-
teerde echter overeind, zodat
de stormen hem niet velden.
Onverwacht voor iedereen
ontstond er evenwel plotseling
een contact tussen de
AR-fractieleider Van Benne
kom en de PvdA-fractieleider
Prins, waarbij Van Bennekom
ongewild tot de splijtzwam in
de confessionele samenwer
king werd. De PZEM-affaire,
beleefde een nieuwe behande
ling in de staten waarbij hij
Kaland die de sfeer goed aan
voelde, zelf besloot om als
voorzitter van het dagelijks
bestuur van de PZEM af te
treden en zijn energieporte
feuille ter beschikking van
een ander te stellen.
Van Bennekom verklaart in
zijn boek, getiteld „De mees
ter, de mammoet en Middel
burg", hoe het destijds als
„monsterverbond" betitelde
contact tussen hem en Prins
tot stand kwam en welke
overwegingen hem motiveer
den.
„Eén van de redenen waar
om wij (de AR-red.) in eerste
instantie tegen de motie-Prins
(die afzetting van Kaland be
oogde - red.) stemden, was
een zo groot mogelijke conti
nuïteit in het dagelijks be
stuur van de PZEM. Maar die
reden werd met de dag min
der steekhoudend. Tijdens de
statenvergadering van 18 juni
had de heer Van .Poelje zijn
functie al neergelegd en in de
loop van het najaar kondigden
alle D.B.-leden, met uitzonde
ring van voorzitter Kaland,
aan dat zij op korte termijn
ontslag zouden nemen. Van
een normaal functionerend
D.B. was dus geen sprake
meer.
In deze verwarde situatie
werd ik benaderd door de
fractievoorzitter van de PvdA.
hetgeen resulteerde in een
kort gesprek te mijnen huize.
Daarbij bleek, dat onze ge
zichtspunten vrijwel parallel
liepen".
Van Bennekom beschrijft
verder hoe hij in de bewogen
statenvergadering van 25 okto
ber 1971 namens zijn fractie
het woord had willen vragen
om een dringend beroep op de
heer Kaland te doen zijn func
tie van D.B.-voorzitter van de
PZEM neer te leggen. „Maar
mijn interventie bleek niet no
dig te zijn", vertelt Van Ben
nekom. „De heer Kaland kon
digde zelf aan, dat hij besloten
had zich terug te trekken".
Het contact Van Bennekom-
Prins is de AR-fractieleider
lelijk opgebroken. Zijn colle
ga's van de CHU en de KVP,
de heren Van der Peijl en
Dusarduijn verweten hem, dat
hij hen niet tevoren had inge
licht. Van Bennekom zegt nu
vanuit Driebergen: „Dat had
ik inderdaad kunnen doen,
maar het zou in mijn stand
punt geen verandering hebben
gebracht".
In zijn boek neemt Van
Bennekom. nog altijd een man
van groot gezag in Zeeland,
ook een standpunt in over de
afsluiting van de Oosterschel-
de. „Ik ben van mening dat
onvertraagde afsluiting onont
koombaar is", constateert hij,
„maar alle mogelijkheden om
het milieu te redden waar
toe een stormvloedkering in
de Oosterscheldemonding kan
behoren, dienen te worden on
derzocht en, hoe hoog de kos
ten ook mogen zijn, indien
mogelijk te worden toege
past".
Wij komen op dit bij Kok in
Kampen uitgegeven boek nog
nader terug.
T. K.
0 Carmen Pijl-Hogeweg, die na een bliksemopleiding in de
verpleging zo snel mogelijk weer terug wil naar Israël.
Vlak voor de kerst teruggekomen naar Zeeland is de 19-jari-
ge Carmen Pijl-Hogeweg, de oudste dochter van Reimerswaals
burgervader mr. C. Pijl-Hogeweg. Gebruind en opmerkelijk
zelfbewuster dan ze is weggegaan, is Carmen teruggekeerd
van drie maanden Israël, die voor haar drie maanden Israël-
Arabië werden. Carmen heeft aan het land en het volk Gods
veel mooie herinneringen overgehouden. Haar pacifistische
instelling heeft ze er achtergelaten.
Als zovele andere Neder
landers besloot Carmen, na
dat zij de afgelopen zomer
haar studie aan het gymnasi
um van het Christelijk Ly
ceum voor Zeeland aan de
Bergweg in Goes met goed
gevolg afrondde, voor enkele
maanden te vertrekken naar
Israël, om er kennis te ma
ken met het leven op het
platteland en er te verblijven
binnen de huiselijke beslo
tenheid van een kibboets,
een vorm van levensgemeen
schap die dn Israël zeer in tel
is en waarin bijna de helft
van de 3 miljoden Israëli's is
ondergebracht. Maar al spoe
dig werd Carmen, uitgere
kend op de Grote Verzoen
dag, met het hele volk daar
overvallen door de oorlog.
„In het begin dacht ieder
een: dat is zo weer over",
vertelt Carmen achteraf.
„Niemand ging er eigenlijk
serieus op in. Iedereen dacht:
dat is weer net als in de
zesdaagse oorlog. Sommigen
laahten er zelfs om. Die zei
den: het is maar een oefe
ning. Maar toen hoorden we
over de BBC, dat er gevoch
ten wprd. Dat er schermutse
lingen waren, was toen ze
ker. Pas toen honderd van de
honderd zeventig volwassenen
weg waren, en we voortdu
rend hoorden schieten, besef
ten we dat er oorlog was".
Hoewel Carmen niet direct
In de schermutselingen be
trokken werd. was ook voor
haar de situatie allerminst
prettig. Verschillende kib
boets-leden van joodse af
komst haalden zich het ver
leden weer voor de geest en
één joodse vrouw zat een
hele middag hysterisch bij
Carmen uit te huilen. Car
men: „Na acht dagen kwa
men de eerste jongens van
de Golan-vlakte terug om
even uit te rusten Jorigens
van mijn leeftijd, die op een
vreemde manier opgewekt
toch weer terug de oorlog
ingingen. De jongens uit de
Sinaï-woestijn kwamen pas
eind november terug".
Carmen heeft in Israël ge
leerd. dat een leger onont
beerlijk is om je land in
stand te houden, iets wat ze
vroeger altijd weigerde aan
te nemen. „Maar als Israël
de afgelopen maanden geen
leger had gehad, dan zaten
ze nu in zee", zegt ze. „Het
land kan gewoon niet buiten
een leger om zich te verdedi
gen". Overigens ging het le
ven in de kibboetzim gewoon
door alsof er niets aan de
hand was. ook in de kibboets
Yas-ur tussen Akko en Ze-
fat, waar Carmen zat. Alleen
de sinaasappel/pluk onder
vond wat vertraging, omdat
al het vrachtvervoer voor de
oorlog was gemobiliseerd.
„In het begin werd ons
ook aangeraden dé* Arabische
wijken zoveel mogelijk te
mijden, om geen moeilijkhe
den te zoeken", aldus Car
men, „maar dat bleek achter
af een overbodige maatre
gel ze bleven allemaal erg
aardig en boden zelfs hulp
aan bij het werk".
CaTmen ondervond als Ne
derlandse vooral waardering,
omdat ze blééf in de oorlogs
tijd. Doordat praktisch alle
volwassen mannen opgeroe
pen waren voor de oorlog,
kwam het werk in de kib
boets op de hoofden van veel
minder mensen neer. Overi
gens is Carmen over de kib
boets als levensgemeenschap
vol lof. „Elke kibboets is tot
en met gedemocratiseerd",
vertelt ze enthousiast. „Elk
jaar kiest de ledenvergade
ring een vertegenwoordiging
die de kibboets bestuurt. En
alle belangrijke zaken wor
den door dit bestuur weer
aan de ledenvergadering
voorgelegd".
Duidelijk signaleert Car
men het versehil-met de con
stellatie hier in Nederland,
waar een volksvertegenwoor
diging van gemeenteraad,
staten en Tweede Kamer de
functie van de ledenvergade
ring overgenomen heeft. De
Arabische kibboetzim in Is
raël werken op ongeveer de
zelfde manier, minder demo
cratisch dus, met een raad
can oudsten. Het totale kib
boets-bestand in Israël is in
de loop der jaren uitgegroeid
tot een aantal van 250, in
grootte variërend van enkele
honderden tot enkele duizen
den leden. Voor de economie
van Israël zijn ze een onmis
bare pijler geworden, al
weet Carmen niet zeker te
vertellen of die UöO kibboet
zim zichzelf nu wel bedrui
pen.
..Er is een centrèle organi
satie, de Movement, en ik
geloof wol dat die overheids
steun ontvangt. Maar alle
kibboetzim bij elkaar zullen
ook wel weer belasting op
brengen en dan blijft het
natuurlijk ook in even
wicht".
Ook is het zo, dat een
kibboets die goed in de slap
pe was zit, een andere in
financiële nood bijspringt, al
geldt dat niet ongelimiteerd.
Over het algemeen, aldus
Carmen, hebben de „rijke"
kibboetzim wel een streepje
voor op de „arme", in die zin
dat er iets beter centrale
voorzieningen beschikbaar
zijn. Ook het onderwijs bij
voorbeeld is van de beschik
bare financiën afhankelijk, al
ontstaan er op dit punt zel
den moeilijkheden. De lust
tot studeren namelijk is in
Israël aanzienlijk minder
groot dan elders. We] wordt
de Israëlische kinderen al op
zeer jeugdige leeftijd grote
zelfstandigheid bijgebracht.
„Als ze nog maar zes we
ken oud zitjn, gaan ze al naar
een kindertehuis", vertelt
Carmen. „Ze komen dan nog
ongeveer drie uur per dag
thuis. Op hun twaalfde kun
nen ze al naar de middelbare
school. Het onderwijs gaat
dan nog door tot het acht
tiende jaar, al moeten ze
vanaf hun vijftiende al een
paar uur per dag werken.
Daarna gaan ze in het leger.
De jongens drie jaar, de
meisjes anderhalf".
Verder studeren komt er
daarna niet meer aan te pas.
Niet dat de mogelijkheden er
niet zijn, maar gewoon om
dat de lust ontbreekt. „En
om sinaasappels te plukken,
heb je geen opleiding nodig
ook", voegt Carmen er nuch
ter aan toé. Een enorm plus
punt is verder in haar ogen,
dat het hele prestatiesysteem
er de deur uit is. School
meesterachtig cijfertjes ge
ven en zitten blijven is er
niet meer bij, je doorloopt
gewoon de school en daar
mee basta. Hard werken of
niet, dat wordt min of meer
aan je eigen beleefdheid
overgelaten. Carmen: „Later,
op het veld, zie je sommigen
met de dag veranderen. Men
sen die nog nooit een bed
opgemaakt hebben, moeten
dan ineens zes dagen per
week aoht uur per dag wer
ken. Ze moeten dan ineens
van alles gaan doen, ze wor
den tussert de sinaasappels
gezet of bij de koeien ge
daan. En dan zien ze
maar".
Hoewel organisatiestruc
tuur en interne werkwijze
van de kibboets zo op het
oog erg progressief aandoen,
blijkt dat niet in alle opzich
ten het geval. Het gebruik
van veel bestrijdingsmidde
len bijvoorbeeld, waarvan
men juist in West-Europa en
ook in minder ontwikkelde
gebieden als Zuid-Afrika net
vanwege de kwalijke gevol
gen epn bdfetje begint af te
zien, is in Israël nog volop
im zwang, in een mate die
volgens Carmen onverant
woord is. „Maar ik denk dat
ze daar over een paar jaar
wel net zo hard van terugko
men als bij ons is gebéurd",
is de niet al te pessimistische
mening van Carmen.
Een andere, misschien
minder toe te juichen ont
wikkeling is de vestiging
van steeds meer kleine in
dustrieën in de directe omge
ving van de kibboetzim.
„Maar dat komt omdat die
kibboetzim op de vestiging
van industrieën aangewezen
zijn", aldus Carmen. „Ze
kunnen er économisch niet
buiten".
Bovendien, zo blijkt wel
uiteen opsomming van de
fabrieken, zijn de meeste in
dustrieën nogal milieu-vrien
delijk. De meubelindustrie
bijvoorbeeld en de prodjuktie
van t.v.-toestellen zijn be-
terekkelijk onschuldig van
aard.
AI met al heeft Carmen in
feite weinig meer dan lof
voor de Israëlische samenle
ving en ze is dan ook vastbe
sloten om zo spoedig ais
maar enigszins mogelijk is
(wellicht voorgoed) terug te
gaan naar Israël. Al heeft
dat bij pa, 'die haar graag
eerst haar verpleegstersoplei
ding ziet voltooien, nogal een
stevige voet in de Reimers-
waalse aarde. Carmen over
weegt nu haar verpleegsters
opleiding maar in Canada te
doen, waar het twee jaar
sneller gaat dan in Neder
land. Een idee, waar onze
eerste burger nog niet hele
maal vrede mee heeft. Het
lijkt er veel op, dat mr. C.
Pijl-Hogeweg ook buiten, zijn
raadszittingen nog wel wat
met de Reimerswaalse bevol
king te stellen heeft
FRANS BOOGAARD.
Eindredactie
Bas Augustijn
Nederlandse jongeren tussen de kool in Israël. Een archiefbeeld van 't leven in 'n kibboets.