Voor wrakken geen
benzinebonnen meer
Kamer verovert
grotere invloed
Y andaag
Geneesmiddelen voor missie bleken waardeloos
BOM DOODT SPAANSE PREMIER
Andriessen
straft
fiedel af
REGERING: NEDERLAND STEMDE IN VJV. „PER ONGELUK" PRO-PORTUGEES
Resolutie tegen meer
kernenergiecentrales
STOCK
TOEWIJZING EXTRA BONNEN VERVROEGD
VERONICA STOPT
OM MIDDERNACHT
Verhand met
proces
in Madrid?
VERMOUTH
H
MACHTIGINGSWET
Bobby Darin
overleden
Buitenlanders
ARTS MEMISA KLAAGT OVER NEDERLANDS BEDRIJF:
Kerk
Tunnel
Belgen mogen
op zondag
30 december
rijden in
Z.-Vlaanderen
Geert personeels
stop Spoorwegen
Natuur- en milieubescherming
Puur Italiaans,
erg lekker,
hoe u 'tookdrinkt.
Haal een flesnu
ter kennismaking
extra voordelig!
Directe ir: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)-79 20
Abonnementsprijs
20,35 per kwartaal: 6,88 per maand.
Losse nummers 20 cent.
Reigerstraat 16, Breda
Gironummer 1114111
tn.v, Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.,
VRIJE ZEEUW
VRIJDAG
21 DECEMBER 1973
26e Jaargang
Nr. 8244
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handel»"
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling!
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adre»
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur
Voor het maandagnummer: vrijdag tot V.m.
11 uur.
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
(Van onze parlementaire redactie)
OtiN HAAG Bij de uitreiking van de volgende distributiekaart in februari
zal voor bet verkrijgen van benzinebonnen ook het WA-verzekeringsbewijs ge
toond moeten worden. Deze nieuwe maatregel heeft de regering genomen ter
voorkoming van benzine-toewijzigingen voor autowrakken, waarvoor wel een
geldig kentekenbewijs bestaat.
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG De overgrote
meerderheid van de Tweede
Kamer is vanochtend in de
kleine uurtjes akkoord gegaan
met de machtigingswet, maar
niet nadat er een aantal essen
tiële wijzigingen in waren aan
gebracht, waardoor de parle
mentaire controle op het ka
binetsbeleid is versterkt.
Met de goedkeuring door de
Tweede Kamer beschikt het ka
binet-Den Uyl overigens nog
niet over de mogelijkheden om
in te grijpen in inkomens en
prijzen. De Eerste Kamer moet
het ontwerp ook nog goedkeu
ren en in politiek Den Haag
was men er vanochtend niet
gerust op dat in dat deel van
de volksvertegenwoordiging,
die er 8 januari over debatteert,
een even grote animo bestaat
om de regering aan de gevraag
de bevoegdheden te helpen.
De Tweede Kamer heeft van
nacht eindeloos moeten stem
men over een zee van wijzi
gingsvoorstellen. Zo kreeg de
Kamer gedaan, dat de regering
elk kwartaal een nota zal over
leggen, waarin verantwoording
wordt afgelegd. Daarnaast moet
de regering een aantal uitvoe
ringsbesluiten (speciaal die m.
b.t. de intrekking van de wer
ving van buitenlandse gastar
beiders) door de Kamer laten
bekrachtigen. In andere geval
len krijgt de Kamer tien dagen,
vóór de besluiten van kracht
worden, de inhoud daarvan oo
tafel.
Vannacht spitste het debat
zich in het bijzonder toe op de
benzine-distributie en de be
zuiniging op elektriciteit door
de feest- en etalageverlichting
te verbieden. Wat het laatste
betreft, diende de liberale op
positie een motie in om dit ver
lichtingsverbod pas na de
kerstdagen te laten ingaan. Mi
nister Lubbers (Economische
Zaken) raadde de Kamer aan
neming van deze motie drin
gend af.
Op het allerlaatste moment
kwam AR-woordvoerder Rool-
vink met een motie, waarin
werd gevraagd de benzine-dis
tributie twee weken later, dus
pas op 21 januari, te laten in<
gaan. De verlenging van de
termijn, waarin extra benzine
voor het werkverkeer kan wor
den aangevraagd doordat de
formulieren al op 27 december
beschikbaar zijn, gaat de AR-
fractie niet ver genoeg. Het ka
binet bestreed bij monde van
minister Westerterp van Ver
keer en Waterstaat tot het laat
ste moment deze motie.
LOS ANGELES (Reuter)
De bekende Amerikaanse pop
zanger Bobby Darin is gister
ochtend in een ziekenhuis te
Los Angeles overleden kort na
dat hij een open-hartoperatie
had ondergaan. Hij was 37 jaar.
HILVERSUM (ANP) Ra
dio Veronica zal haar uitzen
dingen met ingang van 1 ja
nuari 1974 's nachts om 24.00
uur stoppen.
Eerder had Veronica al be
sloten 's nachts vanaf 2 uur niet
meer uit te zenden.
WARMER
Wolkenvelden met
slechts hier en daar wat
regen. Matige tot krach
tige wind uit zuidooste
lijke richting. Maximum
temperaturen omstreeks
11 graden.
STAD EN STREEK
Zeeuwse busmaatschap
pijen vrezen stormloop
niet. Pagina 3
FINANCiëN EN
ECONOMIE
Steenkolen liggen voor
het opscheppen.
Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Genève begint in kruit
damp. Pagina 13
Zelf aquariums lijmen
Pagina 15
SPORT
Medische sportbegeiel-
ding op een laag peil.
Pagina 17
?ADIO EN TELEVISIE
Kerstpretpark in
Rotterdam. Pagina 19
Deze nieuwe maatregel heeft
minister Westerterp van Ver
keer en Waterstaat gisteren in
de Tweede Kamer meegedeeld.
Naar zijn mening is het daar
om weinig zinvol nu nog te
proberen bonnen voor zo'n
wrak te verkrijgen.
De ingangsdatum voor de
benzinedistributie zal niet wor
den uitgesteld van 7 tot 11 ja
nuari, waarom de liberaal Por-
theiine in een motie heeft ge
vraagd en waarbij ook de ARP
zich heeft aangesloten. Beiden
vroegen om uitstel in verband
met de te vrezen chaos bij de
toewijzing van extra benzine,
bonnen voor het zakelijk ver.
keer.
Wel zullen de formulieren
voor deze toewijzingen eerder
kunnen worden, afgehaald. Die
datum is vervroegd van 2 ja
nuari naar 27 december.
Minister Westerterp deelde
verder mee, dat de basistoewij
zing van 15 liter per weck om
de vier wekAi opnieuw zal
worden bekeken. Dat is afhan
kelijk van de besstókbare hoe
veelheid benzine en gasolie.
Voor buitenlandse automobi
listen is bepaald, dat zij bij
overschrijding van de grens
een aanvraagformulier ontvan
gen voor de verstrekking van
een stamkaart. Daarop wordt
dan een eerste basistoewijzing
verstrekt van 30 liter. Dat aan
tal is toereikend voor een week.
De verstrekking wordt maxi
maal zeven keer per jaar toe
gekend.
De ruime marge is bedoeld
om de komst van buitenlanders
maar ons land niet te belemme
ren en om te voorkomen dat de
ons omringende landen niet tot
beperking van de leverantie
aan Nederlandse automobilis
ten zullen overgaan. Dat is
ook van 'belang voor Neder
landse automobilisten in de
grensgebieden met West-Duits-
lamd en België.
De minister deelde verder
mee, dat er geen verplichte
maximale snelheid van 100 km
wordt ingevoerd. Wel komt
voor de zomervakantie van
1974 een maximum snelheids
beperking van 80 km per uur
op alle wegen, met uitzonde
ring van de auto-snelwegen.
Zou men het nu willen in
voeren dam moet het op grond
van de distrïbutiewet en da<t
betekent dat de straffen (het
is dan een economisch delict)
naar verhouding te zwaar wor
den. Van invoering vam een
minimumsnelheid wordt voor
lopig afgezien, omdat lang
zaan rijden nu juist moet war
den aanbevolen wegens het
benzinetekort.
Het kabinet voelt er geen
cent voor om bij de benzine-
distributie verschil te gaan ma
ken tussen kleine en grote au
to's. De toewijzing van vijftien
liter per week is gebaseerd op
een kilometrage van 1 op 10 en
dat wordt, volgens de meest
recente gegevens van de
A.N.W.B., gemakkelijk gehaald
door elke auto, althans als er
zuinig mee gereden wordt. Bo
vendien wordt met deze maat
regel het gebruik van kleine
(dus zuinige) auto's aange
moedigd.
Een bestaand plan om oude
spoorwegwagons te slopen is
voorlopig van de baan. Deze
verouderde wagons zullen nu
toch opnieuw worden ingezet
vanaf 7 januari, voornamelijk
op de overvolle spitsuren.
DEN HAAG Duizenden
ampullen van het preparaat
anti-bios tegen wormziekten,
die de Medische Missie Actie
(Memisa) tijdens de actie
„Geef gezondheid" vorig jaar
geschonken kreeg van de Ne
derlandse firma Enzypharma
N,V. blijken in de praktijk
vbor behandeling waardeloos
te zijn.
Volgens de Rotterdamse
dermatoloog dr. W. F. Germe-
raad, die ondermeer de medi
sche supervisie heeft op de re
dactie van het maandelijks
Memisa-orgaan „Memisa
nieuws", lijkt het er op zijn
zachts gezegd op dat Enzy-
pharm N.V. via missie en zen
ding de ontwikkelingslanden
he'eft gebruikt voor exaeri-
menteei geneesmiddelenonder
zoek, aldus de dermatoloog in
„Memisa Nieuws"
Van de schenking ampullen,
tienduizend in totaal, ging een
groot deel naar Oeganda, waar
deze tot nu toe ongebruikt lig
gen, en een ander deel naar
Daliomey, waar men er nega
tieve bevindingen mee opdeed.
Het resultaat van de behande
ling tegen wormziekte bij 84
jongens en 124 meisjes van
missie-internaten was negatief.
Bij 107 patiënten in de poli
kliniek te Dahomey, die voor
diverse kwalen behandeld
werden, waarvoor anti-bios
ook een uitkomst zou moeten
zijn, volgens de bij het middel
geleverde tekst, hielp het pre
paraat evenmin.
Enzypharm N.V. op de hoogte
gesteld door Memisa, gaf te
kennen dat de schenking vol
komen te goeder trouw was
gedaan en dat daarbij de ge
dachte aan propaganda geen
enkele rol had gespeeld. Het
bedrijf wenste een en ander
ter plaatse te laten controle
ren. Namens de Memisa ging
dr. Germeraad mee met een
apotheker van Enzypharm en
haar assistente. Een proefne
ming in het dorp Sirarou.
waar bij 25 kinderen van do
130 tussen twee en zeven jaar
wormziekte werd geconsta
teerd, kon de medicus van
Memisa echter niet overtul-
(Van onze redactie buiten
land)
MADRID Generaal Fran
co's premier en rechterhand,
admiraal Carrero Blanco, is
gisteren in het centrum van
Madrid door een bomaanslag
gedood. Dé' bom werd op af
stand bediend, waarschijnlijk
vanuit een nabijgelegen huis.
Ook de chauffeur van de spaan-
se premier en diens lijfwacht
kwamen bij de aanslag om het
leven. Wie voor de aanslag ver
antwoordelijk is blijft voorals
nog een raadsel.
Men houdt er ernstig reke
ning mee dat de aanslag ver
band houdt met het proces diat
gisterochtend iin de Spaanse
hoofdstad begon tegen tien lei
ders van de clandestiene vak
beweging. De Spaanse regering
heeft een rouwperiode van drie
dagen afgekondigd. Het pre
mierschap wordt tijdelijk waar
genomen door vice-president
Don Torcuato Gernandez Mi
randa (55 jaar)
De officiële aankondiging van
de dood van Luis Carrero Blan
co (70) bleef aanvankelijk vrij
lang uit en maakte ook geen
melding van een bomexplosie
of een aanslag. Er deden zelfs
ronde dat het een gasexplosie
betrof. De officiële bevestiging
van de moordaanslag kwam pas
gisteravond, negen uur na het
gebeurde.
Admiraal Blanco reed in zijn
auto door een straat, vlakbij
zijn huis, in het centrum van
Madrid toen de explosie het
voertuig de lucht in slingerde.
Hij had juist een mis bijge-
.iSk, flWinafr.1
Dit enorme gat werd geslagen door de explosie waarbij premier Blanco het leven verloor.
woond in de katholieke kerk
van Simt-Franciscus kt het
district Salamanza en was op
weg naar zijn bureau. Blanco
reed de route dagelijks.
Een priester van de kerk ver-
teHe dat de auto, cïe aoi»
Blanco's chauffeur werd be
stuurd, over een gedeelte van
het kerkgebouw werd geslin
gerd, een hoogte bereikte van
ongeveer 15 meter, en neer
kwam op een binnenplaats
achter de kerk. De explosie
sloeg een krater vin vijf meter
in het wegdek.
De admiraal moet onmiddel
lijk dood zijn geweest, evenals
zijn chauffeur en zijn lijfwacht.
Twee man van de veiligheids
politie en een passerende ta
xichauffeur raakten gewond.
een ondergrondse tunnel was
gegraven naar het midden, van
de straat. Daar was 'n krachti
ge explosieve lading onder het
wegdek aangebracht die van
buitenaf werd ontstoken op het
moment dat .«r.uto van de
premier aan zijn gebruikelijke
tocht bezig was", aldus het mi
nisterie. Een Madrileense poli.
tieman zei dat deskundigen van
het leger sporen hadden gevon
den die erop wezen, dat de bom
was bevestigd rond een anti
tank-granaat.
Volgens de officiële bekend
making van het ministerie van
voorlichting kwam Blanco door
een „misdadige actie" om het
leven. Uit een onderzoek was
gebleken dat „vanuit de kei
der van gebouw nummer 104
in Claudao Coello in Madrid
Op dit binnenplein kwam de auto (zie pijl) van premier
Blanco terecht na over dit gebouw van vijf verdiepingen te zijn
geslingerd.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In een fel in
terruptiedebat tussen KVP-
fractieleider Andriessen en
diens VVD-collega Wiegel,
Wiegel gisteravond finaal afge
straft voor diens bewering dat
het kabinet-Den Uyl de mach
tigingswet misbruikt om het
inkomenspolitieke stokpaardje
van de nivellering te berijden.
Andriessen vond dat Wiegel,
die overigens tot gistermiddag
niet zelf had meegedaan aan
het debat over de machtigings
wet, nu maar eens moet op
houden met dit te beweren.
Wiegel liet zich toen prompt
op de sprekerslijst plaatsen
„om Andriessen van repliek te
dienen".
Hij slaagde er ook nu weer
niet in verder te komen dan
wat losse beweringen en ver
school zich daarbij achter het
feit, dat het ontwerpmachiti-
gingswet zoals dat in eerste
aanleg was ingediend, geen ga
ranties gaf voor parlementaire
controle. Het kabinet heeft het
verband tussen de oliecrisis en
de inkomensherverdeling, die
het beoogt, niet aangetoond,
meende Wiegel, die daarna fel
werd geinterumpeerd door
achtereen-volgens V an Thijn
(PvdA), Bakker (CPN), Ter
louw (D'66) en Andriessen
(KVP).
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG „Wordt het
langzamerhand geen tijd dat
de Nederlandse delegatie bij
de Verenigde Naties eens een
lange vakantie opneemt?" De
ze vraag van PPR-fractieleider
dr Bas do Gaay Fortman jr.
kenmerkte het ongeloof van
de Tweede Kamer over de
mededeling van staatssecreta
ris Kooyman van Buitenlandse
Zaken, dat Nederland in de
VN „per ongeluk" tegen een
anti-Portugese resolutie heeft
gestemd. De Kamer geloofde
niets van die mededeling, on
danks de verzekering van de
bewindsman dat het heel vaak
voorkomt dat delegaties „ver
keerd" stemmen. „Gezien de
lawine van resoluties, die
moet worden behandeld". In
middels heeft de Nederlandse
delegatie in de notulen laten
aantekenen dat Nederland ei
genlijk zijn stem had willen
onthouden.
La de VN-commissie voor de
geloofsbrieven rijn, zoals ge
meld, Tanzania en Senegal
me* het voorstel gekomen, de
geloofsbrieven van de Portu
gese delegatie niet te accepte
ren, omdat in die delegatie
ook "inwoners uit de Portugese
„overzeese gebiedsdelen" Mo
zambique, Angola en Guinea-
Bissau zijn opgenomen. De
meerderheid van de commissie
was tegen die resolutie, omdat
het onderzoeken van de ge
loofsbrieven geen politieke
kwestie is maar louter een
formele zaak.
Reden ook voor de Neder
landse delegatie (na rugge
spraak met Den Haag) om te
gen de resolutie van Tanzania
te stemmen. Maar wat gebeurt
er in de plenaire zitting van
de VN? Saoedi-Arabië dient
een sub-amendement in, waar
door de politiek uit de resolu
tie van Tanzania wordt ge
haald. Er inoet snel gestemd
worden, de Nederlandse dele
gatie heeft geen tijd meer om
overleg te plegen met Den
Haag. Wel met de delegaties
van de negen EEG-partners.
Komt de gewijzigde resolutie
in stemming, dan blijkt Ne
derland tegen te stemmen,
omdat de delegatie in de me
ning verkeerde, dat een reso
lutie over de Cambodjaanse
bevrijdingsbeweging in stem
ming zou zijn.
De Tweede Kamer vond het
maar eenmagere verklaring
van de regering.
Cara-ero Blanco was oen har
de conservatief. Vijanden had
hij slechts onder de vijanden
van de staat. Mensen die zich
zijn woorden „Ik ben een man
die zich totaal vereenzelvigt
met het werk van Franco" nog
herinneren, twijfelen er niet
aan dat zijn dood verband
houdt met het zogenaamde
„proces 1001". In het gerechts
gebouw van Madrid begon op
het moment van de aanslag het
proces tegen tien leiders van
de clandestiene vakbeweging,
die door de regering als com
munisten worden gekenschetst.
De officier van justitie had we
gens „onwettig vergaderen"
tegen de tien straffen van 12,5
tot 20 jaar geëist.
Zeker 20 mensen zijn giste
ren in Madrid aangehouden bij
liet gerechtsgebouw waar het
„proces 1001" plaats vond. Oog
getuigen zeggen dat de demon
stranten door de politie zijn
geslagen en getrapt.
Naar aanleiding van het
doodsbericht van de Spaanse
premier heeft minister-presi
dent Den Uyl een telegram van
rouwbeslag gezonden aan de
vice-president van de Spaan
se regering Miranda.
(Zie ook pag. 13
(Van onze parlementaire re
dacteur)
DEN HAAG De onthef
fing van het zondagsrijverbod
voor buitenlanders op 23 de
cember geldt wat Zeeuwsch-
Vlaan fleren betreft ook de
zondag voor Oudejaarsdag (30
december). Minister Wester
terp van Verkeer én Water
staat heeft dat gisteren in de
Tweede Kamer meegedeeld.
Het WD-Kamerlid mr. F.
Portheine was daar erg ver
heugd over, zo zei hij, maar
hij wilde deze ontheffing toch
ook graag zien uitgebreid tot
de andere grensgebieden, o.a.
Brabant.
De (Belgische) automobilis
ten moeten op de Zeeuwsch-
Vlaamse wegen wel rijden op
eigen benzine. Er mag op Ne
derlands gebied niet getankt
worden.
Voor de Zeeuwsch-Vlamingen
zelf blijft 30 december een
normale autoloze zondag. De
middenstandsvereniging van
Huist had er bij de minister
op aangedrongen om voor 30
december een uitzondering te
maken. Op deze dag geldt na
melijk ook in België het rij
verbod niet.
DEN HAAG (ANP) Mi
nister Westerterp is niet van
plan in het niveau van de door
de Nederlandse Spoorwegen in
1974 te bieden vervoersvoor
zieningen op enigerlei wijze
beperkingen aan te brengen.
Ook zullen aan de hoofddirec
tie van de NS geen beperkin
gen worden opgelegd met be
trekking tot het aannemen van
nieuw personeel.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De deel
nemersraad van de Stichting
Zeeuws Coördinatieorgaan
voor Natuur-, Landschaps- en
Milieubescherming heeft in
een vergadering te Goes een
resolutie aangenomen over de
nadelige bijverschijnselen van
opwekking van elektriciteit
door middel van kernenergie.
De resolutie Ls gericht aan
Provinciale Staten van Zee
land en aan het provinciaal
bestuur. In het Zeeuwsch
coördinatieorgaan werken alle
milieuorganisaties, waaronder
het Zeewsch LandschaD en
dergelijke samen.
In de resolutie wordt gesteld
dat de risico's van kernsplit
sing door de overheid volledig
onderkend en erkend dienen
te worden. „Zolang de proble
men van radio-actieve straling
en -afval niet zijn opgelost, is
het onverantwoord tot de in
stallaties van kernenergiecen
trales over te gaan. Het onder
druk van de heersende ener
giecrisis accepteren van grote
re risico's door het versneld in
gebruik nemen van het huidi
ge type van kerncentrales
moet dan ook wofden verwor
pen" aldus de resolutie.
De overheid heeft alle aan
leiding om een versneld on
derzoeksprogramma te laten
uitvoeren naar de ontwikke
ling van bestaande, natuurlij
ke energiebronnen, die in Ne
derland toeoasbaar zijn. meent
de stichting.
De resolutie besluit aldus:
„Door de huidige energiecrisis,
is een kritische benadering
van de noodzaak van een
steeds toenemende energiebe
hoefte per hoofd van de bevol
king zeer accuut geworden. De
overheid moet de mogelijkheid
om de door de omstandighe
den afgedwongen energiebe
sparing een bestendig karakter
te geven, ten volle benutten.
Daartoe is een geïntegreerd
energiebeleid op langere ter
mijn nodig dat uitgaat van een
veöig voortbestaan van de le
vende organismen", aldus de
resolutie.
(ADVERTENTIE)
BIANCO ROSSO DRY
