Help zelf uw
huis bouwen
TWEEDE WONINGVLOEK
EN ZEGEN VOOR WEST- p
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
„Go, die
weunen
in een
olie-
tunnetje
Wonen
in een
huis
van ge
wapend
beton
'/OS
Ifl
SNELLE TOENAME CASCOWONINGEN
Kernen
Verbod
Bungalowpark
ONDER
Ongeveer anderhalf jaar
is Bouwcoöp in Hulst nu
bezig) met de bouw van
cascowoningen, huizen die
gedeeltelijk door de coöp
en gedeeltelik door de ko
per worden gebouwd.
Het bedrijf zag in deze
periode het aantal aanvra
gen voor cascowoningen
snel groter worden en
schaafde het systeem wat
bij.
Ondanks de snelle toename
vam dit soort woningen is
casco voor velen nog een on
bekend begrip. „Toch", zegt
de heer J. de Brudjn, de man
die de leiding over de casco-
bouw van het bedrijf heeft,
„is het eigenlijk helemaal
niets nieuws. Vroeger ge
beurde het ook nogal eens,
dat er iemand naar je kwam
met de vraag een huis voor
hem te willen bouwen.
„Maar", werd er dan bijvoor
beeld bij gezegd, „het schil
derwerk wil 3c zelf doen."
Zo waren er verschillende
karweitjes, die de opdracht
gevers zelf wilden uitvoeren.
Op die manier ontstond auto
matisch het systeem, dat de
aannemer een gedeelte en de
kopar een ander gedeelte
van de bouw op zich nam.
Het nieuwe van ons bedrijf
is, dat wij ons speciaal zijn
gaan toeleggen op dat ge
deeltelijk bouwen."
Cascobouw houdt dus ei
genlijk het midden tussen
het geheel zelf bouwen cn
het geheel laten bouwen.
Voor de meeste mensen is de
eerste mogelijkheid uitgeslo
ten, omdat ze nu eenmaal de
kennis en het gereedschap
missen om het allemaal zelf
c.
te doen. Voor de laatste mo
gelijkheid hebben veel men
sen niet voldoende geld. „Nu
willen wij', zegt de heer De
Bruijo, „het door middel van
de oascobouw, mogelijk ma
ken, dat ook mensen, die
niet zo handig zijn en die
niet over een groot kapitaal
beschikken, toch kunnen
bouwen. Het scheelt al gauw
37 procent in de kosten en
iedereen, van kantoorbedien
de tot vrachtwagenchauffeur,
kan, normaal gesproken, de
werkzaamheden uitvoe-
Toen het bedrijf met de
oascobouw begon werd een
plan opgesteld waarin werd
opgenomen welke dingen de
aannemer en welke de op
drachtgevers zouden gaan
doen.
Aanpassing van het plan was
natuurlijk mogelijk omdat nu
eenmaal niet iedereen even
handig is. In de praktijk is
gebleken, dat het grootste
gedeelte van de opgegeven
werkzaamheden geen proble
men opleverde. Het installa-
tiewerk (sanitair, electra, gas
en water) en het stuoadoor-
werk bleken echter voor ver
schillenden een te moeilijke
opgave. Deze werkzaamhe
den heeft het bedrijf daarom
op de lijst van de aannemer
geplaatst.
LINKS BOVEN
0 De bewoner monteert de
wasemkap in de keuken.
ONDER:
0 Casco-woningen in aan
bouw in Hulst.
Ondanks het afvoeren van
"leze punten blijft er voor dr
koper noig heel wat over. De
heer De Bruijn: Om te be
ginnen zorgt de koper voor
de fundering en de vloer.
Deze dingen zijn erg gemak
kelijk. Voor de riolering kan
de man ook zorgen. Vervol
gens komen wij er aan te
pas voor het zetten van bin
nen- en buitenmuren en voor
het aanbrengen van kozijnen
en glas. Wij zorgen dan voor
de bekappdng en brengen de
balklaag aan. Nu moeten de
werkzaamheden, die voor de
koper te moeilijk bleken,
worden uitgevoerd. Is dat al
les klaair dan komt de koper
er weer aan te pas. Hij
brengt de smeervloer aan op
de begane grond, slaat plan
ken op d'e balklaag, maakt
de plafonds, verzorgt het
timmerwerk, legt de verwar
ming aan, plaatst de keuken
en tegels en schildert en be
hangt tenslotte.
Wij controleren het werk
van de koper. Het gaat niet
altijd precies zo. De een kam
nu eenmaal meer zelf doen
dan de ander. Bij mijn we
ten zijn wij het enige be*
drijf, dat op deze manier
werkt. Br zijn wel andere
cascobedrijven natuurlijk,
maar die werken met eem
ander systeem, bijvoorbeeld
met verschuifbare wanden.
Wij werken met vaste bin
nenmuren. Die verschuifbare
wamden blijken namelijk
niet zo'n succes. Wil je na
melijk voor rijkspremie bij
de bouw in aanmerking ko
men, dan moeten de kamers
bepaalde afmetingen hebben.
Bij experimenten met deze
wanden bleek, dat ze eigen
lijk alleen maar op de gewo
ne manier konden worden
geplaatst, als men voor rijks-
premie in aanmerking wilde
komen En dan valt het hele
voordeel van de waniden
weg Bovendien zijn kamers
met deze wanden nogal ge
horig. Wij bouwen meestal
vrijstaande woningen. De se-
mi-bungalow (bungalow met
slaapgedeelte boven) is favo
riet."
De kosten van zo'n huis
kunnen nogal uiteen lopen.
De soort woning en de groot
te van de grond spelen hier
bij een belangrijke rol. De;
rijksbijdrage wordt, gezien
de lagere stachtingskosten,
hoger en zodoende is finan
ciering tot 100 procent moge
lijk. In verhouding iis het
bouwen van een groot casco
huis goedkoper dan een
klein. Een grotere woning le
vert namelijk meer rijkspre-
mie op, terwijl de bouwkos
ten in verhouding weinig op
lopen, omdat de koper zelf
meebouwt.
De opdrachtgevers voor
een cascowoning zijn nor
maal gesproken jonger dan
50 jaar. De meesten zijn
zelfs jonger dan 30. Er zijn
er bij met de meest uiteenlo
pende beroepen.
Bouwcoöp heeft aanvragen
voor cascowoningen uit Zee
land, Brabant en België. Al
leen al vanuit Huist en om
geving heeft het bedrijf der
tig opdrachten gekregen.
RIEJA VAN AART
„Laat de andere mensen
maar in een flat kruipen, ik
blijf lekker hier zitten". Zo
denkt Ad de Schipper er
over en zijn vrouw Ria (de
Punder) is het helemaal met
hem eens. Beiden wonen
sinds 2Ys jaar, ondertussen
mèt een dochtertje, in een
omgebouwde golfplatenhut
ergens onder Kapelle. De hut
staat er al vanaf 1944, toen
de Engelsen en Canadezen
behoefte hadden aan kan
toor- en opslagruimte.
Ze bouwden toen het on
derkomen naar het voor
beeld van de zogeheten golf
platen nissehutten, die bij
boerderijen en landbouwbe
drijven in de omtrek vrij
veel te zien waren. J. Ruis-
sen, die knecht was bij de
fruitkweker M. Sandee,
bouwde de hangarvormige
schuur na de oorlog om tot
een acceptabele woonruimte,
een karwei waar hij maar
liefst veertien jaar voor uit
trok.
Aan het uiterlijk en de
kamerindeling is sedert die
tijd niet veel meer veran
derd. De vakantiegasten, die
55
er tijdelijk verbleven, von
den het de moeite niet en
ook de permanente bewoners
zagen weinig noodzaak tot
verbouwen. Ad de Schipper
ziet die noodzaak wel: hij
gaat binnenkort de twee
woonkamers, keuken, dou
che, toilet en beide slaapka
mers met nog een extra
slaapgelegenheid uitbrei
den.
Dat daarvoor een gedeelte
van de gang het loodje moet
leggen is niet zo erg, er
blijft nog genoeg ruimte
over. Ad de Schipper denkt
er dan ook niet aan te ver
huizen: „We wonen hier hele
maal vrij in de natuur, en ik
heb dit voor een spotprijsje
gekocht. We hebben hier nog
een mooie tuin ook." Dat hij
daarvoor wel eens een op
merking moet aanhoren als:
„Go, die weunen in 'n olie-
tunnetje," of „in 'n blikken
buzze" neemt hij maar voor
lief. Per slot van rekening is
hij maar wat blij met ,,'t
barakje in de Vlieguut".
Het begrip „nissehut" zo
blijkt uit navraag bij de Pro
vinciale Bibliotheek, is in de
tweede wereldoorlog overge
waaid uit Engeland. Wat pre
cies de oorsprong van het
woord is kon niet worden
achterhaald.
JAN BOUWMANS
Het gezin De Schipper is maar wat blij met de „blikke buzze".
-1#
„De mensen hier noemen
het allemaal de bunker. Maar
het is geen echte bunker",
zegt de heer Vaane over de
woning die hij sinds 1946
met zijn gezin betrokken
heeft.
Zijn huis is echter wel een
militair overblijfsel uit de
tweede wereldoorlog, dat
niet op gangbare wijze ge
bouwd is. De blokkendoos
van 25 bij 10 meter ligt mid
den in de duinen van Haam
stede en vlakbij liggen nog
;rote bunkers. „Dit was het
Duitse hoofdkwartier van
Schouwen Duiveland in de
laatste oorlog. Dit gebouw
was het bureau voor de offi
cieren."
Het dak van het gebouw is
tien centimeter dik en van
gewapend beton, evenals
trouwens de binnenmuren.
De buitenmuren zijn van
steen, zij het een bijzonder
hard soort steen.
Voor de rest is alles recht
toe rechtaan: een brede gang
over de gehele lengte met
links en rechts daaraan gren
zend vierkante kamers. In de
deuren en ramen is het enige
hout verwerkt. En dat juist
veroorzaakte voor de bewo
ners een voortdurende zorg:
vocht. „De muren nemen
geen vocht op maar stoten
het af. Er is geen hout waar
het vocht in kan trekken.
Wij moesten er dan ook al
tijd op attent zijn om geen
vochtigheid te laten ontstaan.
Een ketel water op de haard
bijvoorbeeld kon niet. En
dan ontzettend veel luchten,
dat moest," aldus de heer
Vaane.
Wat ook opvalt in zijn wo
ning, is dat er niets aan de
muur hangt. Zoen Piet zegt
daarover: „Ik heb een keer
een hele zaterdag gewerkt
om vijf gaatjes in het pla
fond te krijgen om een gor
dijnrail op te hangen."
Als er een ding is om ja
loers op te zijn aan de
„bunker" van de heer Vaane
uit Haamstede, dan is het de
prachtige omgeving waarin
hij staat: een stukje natuur
om van te dromen.
JAN BOUWMANS
Het bezit van tweede wo
ningen in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen heeft in de loop
der jaren een grote vlucht
genomen. Enerzijds vormen
zij voor de streek een zegen.
De oude, haveloze huisjes
buiten de woonkernen langs
dijken en in de polders, zijn
met soms niet geringe kos
ten omgetoverd in zeer com
fortabele en gezellige wo
ningen.
Zij vormen zonder meer een
verbetering in het landschap
met hun meestal zeer fleurige
kleuren en goedverzorgde ga
zons. De bewoners brengen
tijdens de weekeinden en in
het zomerseizoen een zekere
drukte met zich mee en door
hun aankopen steunen zij eco
nomisch de streek.
Meer en meer echter richt
de aankoop van tweede wo
ningen, meestal door Belgen
en Duitsers, zich op de huizen
in de kernen. Een logische
ontwikkeling, want daarbuiten
is bijna niets meer te koop. En
deze soort tweede woningen
vormen, hoe gek het misschien
klinkt, een bedreiging.
Door de grote belangstelling
is de prijs van huizen in de
woonkernen fors gestegen, en
staaf soms in geen verhouding
tot de werkelijke waarde. Het
gevolg is dat belangstellenden
uit eigen streek of kern die
graag permanent zo'n huis in
de kernen willen bewonen
niet aan bod komen, omdat de
rustzoekende toerist veel ge|rf
over heeft voor zo'n huis.
Voorbeelden zijn in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen vol
doende te vinden. In het klei
ne Nummer Een, vlakbij
Hoofdplaat is het merendeel
der huizen in handen van va
kantiegangers. De melkboer,
de bakker en de kruidenier
raakt met de regelmaat van de
klok vaste klanten kwijt, die
wegtrekken uit de kern. De
toerist heeft meestal zijn eigen
spulletjes bij zich en doorde-
week valt niets te verkopen,
want dan staan de huisjes
leeg.
Groede en Nieuwvliet bie
den 's winters een sombere
aanblik als de luiken voor
veel huizen in het dorp zijn
neergelaten.
Du ontwikkeling is momen
teel niet tegen te houden en
kan tot gevolg hebben dat bij
voorbeeld lagere scholen in
een bepaalde kern niet meer
in stand kunnen worden ge
houden, omdat er te weinig
kinderen zijn Het kwaad,
want zo mag het toch wel
betiteld worden, blijft overi
gens niet beperkt tot de klei
nere kernen. Ook in Breskens,
IJzendijke en Oostburg zijn al
tweede woningen ln de be
bouwde kom aan te wijzen.
Er zijn overigens al stem
men opgegaan een dam tegen
deze ontwikkeling op te wer
pen. In de gemeenteraad van
Oostburg is gestemd over een
voorstel van de P. P. R. om de
verkoop van huizen in de be
bouwde kommen anders dan
voor permanente bewoning, te
verbieden. Het voorstel kwam
er niet door omdat de tegen
standers dit een te grote in
greep in de privésfeer vonden
en iedereen de vrijheid wilde
laten met zijn huis te doen
wat hij wilde.
De voorzitter van de streek-
V.V.V. heeft al het idee geop
perd de al bestaande forensen
belasting fiks te verhogen en
de hieruit verkregen gelden te
gebruiken voor de ontwikke
ling van de betrokken ker
nen.
Om aan de wens een tweede
woning te bezitten in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen teee-
moet te komen zijn allerlei
plannen in ontwikkeling voor
de realisering van bungalow
parken. Een daarvan krijgt
nog dit jaar concreet gestalte.
Nabij Nieuwvliet in de Ador-
nispolder zal een fors bunga
lowpark uit dei grond worden
gestampt. En wie heeft niet
gehoord of gelezen over plan
nen om nabij het natuurreser
vaat Het Zwin een groots
bungalowpark aan te leggen.
Door allerlei acties en protes
ten is dit ambitieuze plan te
ruggedraaid tot een acceptabel
aantal huizen, waardoor be
dreiging van het natuurreser
vaat wordt tegengegaan.
Het is duidelijk dat men
voor bungalowparken de mooi
ste plekjes langs de kust in
gedachten heeft. Het is even
duidelijk dat men de kust niei
helemaal kan volbouwen, wan)
dan is de rust waarvooi
men naar Zeeland komt
ook ver te zoeken. Daarom za
een evenwichtige ontwikke
ling van het tweede woning
bestand in Zeeuwsch-Vlaande
ren tot stand moeten komen
zonder de kip (West
Zeeuwsch-Vlaanderen) met de
gouden eieren (rust, ruimte)
te slachten.
REIN V. D. HELM. Het kan ook goed gek. Hier een (naar idee van de bewoner versierd) oud huisje in Cadzand.
