liter
halfvolle
eriliseerde
lalvarine
'S110
plaat
fie
15.
OOGST 5% KLEINER
DOOR DROGE ZOMER
Werkgevers dreigen regering
izellig
Londen
MINISTERS
RUZIËN
OVER
O.-SCHELDE
anu
129
nu
625
li:98nu^Q
derijdrop
ksnu
11
19
250 gi:
jr-duplo
,139
an 2 pakken
(236 per stuk
Kluizenaar ontdekt in Ede
Melkprijs
maandag
een cent
omlaag
IJsland stelt
ultimatum
„Artsen moeten kostenbesef krijgen"
Vandaag
/A
Mr. Van Boven:Kabinet stelt zich teveel achter vakbeweging op
Elfduizendste werd Goese klas
Gevecht om
lijk Allende
b
I abonnementsprijs
OM SLECHTE
GEZONDHEID
Waarschuwing
VUURGEVECHT
Gruijters contra Westerterp
Benzine op Rijn
na aanvaring
Operator van
Hoechst
overleden na
bedrijfsongeval
24
r
A
V
r®
■■■■Ml
A
I Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
hoofdredacteur: L. Leijendekker
I Redactie- en administratie-adres:
I jjeuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)-79 20
I 20,35 per kwartaal: 6,88 per maand
I Losse nummers 29 cent
lagerstraat 16, Breda
Gironummer 1114111
Ita.v. Uitgeversmaatschappij De Stem BV
VRIJE
VRIJDAG
28 SEPTEMBER 1973
26e Jaargang
Nr. 3174
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie f 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
EDE De politie van Ede
heeft in een nauwelijks be-
toonbaar pand in de bossen
rondom Ede een 81-jarige in
valide man aangetroffen. De
man heeft verklaard meer dan
50 jaar in het pand als kluize
naar te hebben gewoond. In
Ede wist men van het bestaan
van de man niets af.
De bejaarde lag op een
geïmproviseerd bed. Er zaten
geen vloeren en ruiten in het
pand. Er was ook geen licht,
gas en water.
De man zei Simon Geerling
te heten en te zijn geboren in
Amsterdam in 1892,
Het gemeentebestuur van
Ede probeert voor de man een
plaatsje te vinden in «en be
jaardenhuis
DEN HAAG (ANP) De
droogte van de afgelopen zo
mer heeft op de lichte zand-
bouwgronden tot een oogstver-
mindering van zeker vier a
vijf procent geleid. Vooral
mais en bieten op de zand
gronden zijn duidelijk achter
gebleven.
Het ministerie van land
bouw meldt dit in zijn naar
de stand van begin september
opgemaakt oogstbericht.
Consumptie-aardappelen zijn
door de droogte vroeger en
sneller afgestorven dan nor
maal, zodat de oogst lager is
dan aanvankelijk geraamd
was. Bij klei-, zand- en veen-
aardappelen zullen de kilogram
opbrengsten ongeveer zeven
procent lager zijn dan gemid
deld de afgelopen vijf jaar.
Ook het percentage uitval
door slechte kwaliteit is gro
ter
Vervroegde afsterving heeft
ook de oogst van zaaiuien,
vooral in het zuidwesten van
het land, geschaad.
De droogte heeft de weide
positie van het vee gemiddeld
krap en soms zelfs minimaal
gemaakt. In verscheidene ge
vallen heeft men het in de
wei lopende vee met ruwvoe-
der moeten bijvoeren.
Suikerbieten op zeer zware
kleigronden en op lichte gron
den hebben vaak zeer ernstig
te lijden gehad van droogte
verschijnselen. De oogstver-
wachting is daar 39 tot 44 ton
per hectare, tegen 47,5 tot 56,5
op de lichte kiel- en zavel
gronden. Het suikerpercentage
Is, dankzij veel zonneschijn in
de zomer en al vroeg begon
nen koude nachten. wel
hoog.
(Van onze parlementaire re-
dactie).
DEN HAAG Mr. T. Brou
wer (56) treedt af als minister
van landbouw en visserij. Hij
is tot deze beslissing moeten
komen vanwege zijn ernstig
verzwakte gezondheid, waar
door hij niet langer in staat is
de zware belasting van het
ministerschap te dragen.
Het aftreden van mr. Brou
wer komt voor politiek Den
Haag niet onverwacht. Van
het begin af aan heeft het
verwondering gewekt dat mr.
Brouwer, na alle zware opera
ties, die hij heeft moeten on
dergaan, de zware ministers
post durfde bezetten.
Politieke motieven liggen
aan het besluit niet ten
grondslag. Er is geen sprake
van. dat mr. Brouwer bijvoor
beeld zodanige bezwaren' zou
■ebben tegen de voorgenomen
grondpolitiek van het kabinet-
Den Uyl, dat hij daarop beslo
ten zou hebben terug te tra
den.
Niet lang voordat hij in mei
jl minister werd, onderging
mr. Brouwer een zware hersen
operatie. Daarvan was hij zo
goed hersteld dat hij na advies
van zijn doktoren toch meende
het ministerschap te kunnen
aanvaarden. Al spoedig echter
is in het dagelijkse werk ge
bleken. dat de belasting te
zwaar was.
Overleg met premier Den
Uyl en KVP-fractieleider mr.
And nessen hebben geleid tot
het besluit om af te treden.
Totdat een opvolger uit
KVP- en agrarische kring is
gevonden treedt drs. J. Boers-
ma (sociale zaken) op als mi
nister van landbouw en visse
rij ad interim. De opvolging
van mr. Brouwer kost de KVP
nogal wat hoofdbrekens. Sinds
in kleine kring het voorgeno
men aftreden van mr. Brou
wer bekend was, is de KVP-
top op zoek gegaan naar mo
gelijke opvolgers.
Dinsdagavond had mr. An-
driessen daarover een gesprek
met premier Den Uyl. In dat
gesprek is nog wel even de
mogelijkheid aan de orde ge-
v est van interne verschuivin
gen binnen het kabinet (Vre-
dcling, landbouwspecialist, van
defensie naar lanbouw. Wes
terterp van verkeer en water
staat naar defensie en een an
dere KVP'er op verkeer),
maar dat is al snel als niet
reëel van de hand gewezen.
Den Uyl wil Vredeling op de
fensie handhaven, de KVP
voelt niet voor de bezetting
van de defenriepost.
(Vervolg op pag. 13).
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG De Nederlandse ondernemers zijn niet van
plan zich te laten vermorzelen tussen de hamer van de
vakbeweging en het aambeeld van de gebonden prijzen. Ze
willen „voorlopig" nog meewerken aan het komende over
leg over een nieuw sociaal akkoord. Maar ze zijn beslist
niet van zins zich tegen hun zin over de streep te laten
trekken.
„Deze regering heeft ons heel weinig speelruimte overgela
ten. Wij zitten reeds in een strak keurslijf. Deze regering heeft
de partners in het sociaal economisch overleg in een ongelijke
startpositie gebracht. Ze heeft zich in de troonrede achter de ver
langens van de vakbeweging gesteld. Die vakbeweging wil loons
verhoging in centen en procenten. Deze inmenging van de rege
ring verhindert vrij en open overleg".
Dat zei mr. P. van Boven
gisteren in Tilburg. Hij deed
dat op een persconferentie en
in een zeer kritische rede,
waarmee hij de ledenvergade
ring opende van het Neder
lands Christelijk Werkgevers-
Verbond. Onder zijn honderden
toehoorders bevonden zich de
ministers van Economische Za
ken, drs. R. Lubbers, diens col
lega van Sociale Zaken, drs. J.
Boersma, alsmede de staatsse
cretaris van Financiën, mr. A.
van der Stee.
„Er is op het ogenblik con
flict-stof te over in Nederland.
Er zijn groepen die proberen
die stof in brand te steken. On
ze neiging om tot afspraken te
komen, wordt door de houding
van de regering-Den Uyl ten
zeerste verzwakt. Als er geen
sociaal akkoord komt, zal deze
regering een koekje van haar
eigen deeg moeten eten", aldus
mr. Van Boven.
Het betoog van mr. yan Bo
ven bevate een aantal duidelij
ke waarschuwingen aan het
adres van de vakbeweging en
de regering. En een aantal
wensen over „knelpunten in
ons economisch sociaal bestel.
Mr. Van Boven constateerde
overigens met bezorgdheid, dat
de komende weken voor het on
dernemersklimaat in ons ïand
beslissend zullen zijn. Reeds nu
denken vele ondernemers er
aan Nederland met hun bedrij
ven te verlaten. Dat onderne
mersklimaat is steeds slechter
geworden. Als regering en vak
beweging het de ondernemers
onmogelijk maken om ook voor
hen te komen tot een redelijk
pakket van maatregelen, zullen
de ondernemers géén akkoord
sluiten. „Zo wijs ik iedere ver
antwoordelijkheid voor de prijs
ontwikkeling af, als die losge
koppeld blijft van de lonen",
aldus mr. Van Boven.
De ondernemers gaan open
aan het komende overleg be
ginnen. Ze zullen taai zoeken
naar mogelijkheden voor over
eenstemming. Als er ook een
uitermate grote matiging komt
in de loonvorming, is er een
goede kans op een centraal ak
koord, aldus mr. Van Boven.
(Vervolg op pagina 13)
(Van onze parlementaire
ppdüpiip)
DEN HAAG Ondanks he
vig verzet van de zuivel-werk-
gevers gaat de melkprijs maan
dag aanstaande met een cent
omlaag. Na diverse besprekin
gen met minister Lubbers
(Economische Zaken) gaf het
economisch overlegorgaan con-
sumptiemelkaangelegenheden
(waarin de particuliere en
coöperatie melkfabrieken sa
menwerken) een verklaring
uit, waarin men zich ,met te
genzin' akkoord verklaarde
met de door het kabinet ge
vraagde verlaging van de
melkprijs.
De zuivelwerkgevers zijn
daar alleen maar toe overge
gaan in de overweging, dat het
kabinet garanties wil verstrek
ken voor de toekomst. Het gaat
hier niet om een financiële
compensatie, waai' de zuivel
wel om had gevraagd, maar
een technische regeling, 'als
volgend jaar april de winter-
prijzen weer in zomerprijzen
moeten worden omgezet. Het
toezeggen van die garantie is
doorslaggevend geweest. Als
de werkgevers niet akkoord
zouden zijn gegaan met een
verlaging met één cent, dan
zou minister Lubbers onmid
dellijk een prijsmaatregel voor
consumptiemelk hebben uitge
vaardigd.
De verlaging van de melk
prijs bedraagt exact 0.6 cent per
liter. In de praktijk komt het
er echter op neer, dat de prijs
van melk, karnemelk, vla en
yoghurt per hele liter met een
cent wordt verlaagd en dat de
prijs voor een halve liter melk
gelijk blijft. De prijs voor een
liter melk bedraagt momenteel
nog 71 cent.
0 Een paar
beelden van de
persconerentie,
die president
Pompidou van
Frankrijk
gisteren gehouden
heeft.
(Zie ook pag. 13)
(Van onze redactie
buitenland)
LONDEN De IJslandse re
gering heeft de Britse ambas
sadeur in Reykjavik, John Mc-
Kenzie, een nota overhandigd
waarin Reykjavik dreigt de di
plomatieke betrekkingen met
Londen te verbreken, als de
schepen van de Britse marine
niet voor volgende week woens
dag 3 oktober uit de door IJs
land ingestelde 50-mijlszone
woren teruggetrokken.
Na een langdurige kabinets
zitting heeft de IJslandse rege
ring gistermorgen hiertoe be
sloten. In Londen, waar gister
middag de IJslandse nota nog
niet was ontvangen, wilde men
nog geen officieel commentaar
op het IJslandse besluit geven.
De Britse minister van bui-
tenlanse zaken, sir Alec Dou
glas-Home, heeft gisteren in het
V.N.-hoofdkwartier in New
York verklaard het „hoogst on
rechtvaardig" te vinden als IJs
land de diplomatieke betrek
kingen zou verbreken, daar de
Britse' regering zich steeds bin
nen de perken van het interna
tionale recht heeft gehouden.
VINA DEL MAR (UPI)
Matrozen en inwoners van de
Chileense stad Vina del Mar
hebben vorige week een fel
gevecht geleverd om het lijk
van president Salvador Al-
lende.
Dit is gisteren in Chileense
maa'inekringen vernomen. Het
gevecht vond plaats op de be
graafplaats Santa Ines, waar
het lijk van Allende in een
graftombe is bijgezet. Een
groep van vijftien matrozen
houdt dag en nacht de wacht
bij de begraafplaats.
Een Chileense officier ver
telde tegen verslaggevers dat
„de mensen, als ze wisten waar
het graf was, met duizenden
zouden toestromen en er zou
een nieuwe revolutie uitbre
ken".
PARIJS (AFP) Bij een
vuurgevecht tussen de politie
en twee mannen die verdacht
werden van overvallen is gis
teren een van de verdachten
ernstig gewond en later in het
ziekenhuis overleden.
Groningse
ziekenhuisdirecteur laakte systeem vün gezondheidszorg:
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM „Hoe kun
nen we iets doen aan de be
waking van kosten in de ge
zondheidszorg, wanneer noch
in de opleiding noch in de
praktijk van de meeste artsen
ook maar enige aandacht
wordt geschonken aan kosten
besef. Het hele systeem van de
gezondheidszorg is zo, dat de
meeste artsen slechts zijn
geïnteresseerd in de opbrengst
van hun bezigheden. Waar
het geld vandaan komt,
boezemt hen „ternauwernood
belang in", aldus de econo
misch directeur van het Gro
nings Diaconessenhuis in een
inleiding in het kader van de
beurs Instrument in Amster
dam.
De kostenbewaking in de
gezondheidszorg vormt, aldus
de heer J. van den Boogert,
een lastige aangelegenheid.
Door hun wijze van behande
len bepalen de medici in hoge
mate de kosten van een zie
kenhuis, terwijl bestuur en di
rectie daar nauwelijks enigp
invloed ou kunnen uitoefe
nen.
in feite komt het er op neer,
aldus de heer v.d. Boogert, dat
een huisarts het beste af is als
hij zo veel mogelijk patiënten
naar pecialisten verwijst (dan
krijgt hij toch zijn geld, ter
wijl lvij er niets voor hoeft te
doen). De specialist verdient
het meeste als hij de doorver
wezen patient in het zieken
huis opneemt en tenslotte is
het ziekenhuis exploitatie-
technisch het meest er mee
gediend, wanneer alle bedden
vol is.
Het is dan ook niet verwon
derlijk dat er op die manier
niet zo gek veel komt van een
efficiënte behandeling van de
patiënt, aldus de heer v.d.
Boogert. Men kan pas echt iets
aan verlaging van de kosten
van het ziekenhuis doen, als
er wezenlijke veranderingen
komen. Thans is het zo, dat
van een gemiddelde verpleeg-
prijs van 140 gulden per dag
slechts 28 gulden beschikbaar
is om er iets mee te doen. De
rest is bepaald door salaris
kosten en rente en aflossin
gen.
Over die wezenlijke veran
deringen wijdde drs. J. Krnyt,
directeur van het raadgevend
bureau Twijnstra en Gudde
uit.
Hij pleitte voor een planma
tige structuur van de gezond
heidszorg, waarin het beleid
door de centrale overheid
wordt bepaald en de uitvoe
ring in regionale organisaties
wordt geregeld. „Honderden
deskjndigen hebben nu inmid
dels gewezen hoe het moet,"
zei hij. „Het stadium van het
praten en het meepraten moet
nu maar eens voorbij zijn. De
centrale overheid zal duidelij
ke uitspraken moeten doen
over hoeveel de gezondheids
zorg mag kosten en hoe hoog
(of hoe laag) het minimumni
veau van verzorging en behan
deling mag zijn".
VEEL WIND
Aanvankelijk regen. In
de loop van de dag op
klaringen vanuit het
westen. Plaatselijk een
bui. Harde tot storm
achtige zuidwestelijke
wind. Maximum tempe
raturen omstreeks 16
graden. -p
STAD EN STREEK
Vormingswerk op nieu
we leest geschoeid.
Pagina 3.
Verdwijnen ophaalbrug
maakt tongen los.
Pagina 5.
BINNEN- EN-
BUITENLAND
Ooievaars sterven wel
licht uit. Pagina 13.
KUNST EN CULTUUR
Bourgondische kunst in
Mechelen. Pagina 15.
SPORT
Engeland krijgt het
moeilijk tegen Polen.
Pagina 17.
0 Westerterp
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De gang van
zaken met betrekking tot de
Oosterschelde heeft geleid tot
een meningsverschil tussen de
ministers Gruyters (ruimtelijke
ordening) en Westerterp (ver
keer en waterstaat). Inzet van
het „conflict" is de vraag of de
beslissing over het al dan niet
afsluiten van de zee-arm moet
worden verheven tot „planolo
gische kernbeslissing". Gruyters
vindt van wei en ijvert daar
ook voor.
Als Gruyters zijn zin krijgt
betekent het, dat de beslissing
over de Oosterschelde onder
worpen wordt aan een inspraak
procedure (zoals die in de toe
komst ook bij de tweede lucht
haven en Markerwaard zal
worden toegepast), waarin de
Tweede Kamer 't laatste woord
krijgt. Westerterp is tegenstan
der van dat idee en vindt dat
het kabinet een beslissing moet
nemen, nadat de commissie-
Klaasesz klaar is met haar on
derzoek.
In Gruyters' visie zal de re
gering echter niet verder kun
nen gaan dan het kenbaar ma
ken van een beleidsvoornemen
(al of niet afsluiten) waarover
de raad van advies voor de
ruimtelijke ordening (die een
openbare hearing kan houden)
en in laatste instantie de Twee
de Kamer beslissen.
Gruyters
DUESSELDORF (DPA)
Bij een aanvaring tussen twee
Nederlandse binnenschepen op
de Rijn bij Wesseling (West-
Duitsland) zijn 50.000 liter
benzine in het water gevloeid.
(Van een onzer verslaggeversl
MIDDELBURG BEVER
WIJK Gisteren is in het
Rode Kruis Ziekenhuis te Be
verwijk de 37-jarige S. de
Wispelaere uit Oost-Souburg
overleden aan de gevolgen van
een bedrijfsongeval, dat zich
vorige week bij Hoechst-Vlis-
singen heeft voorgedaan.
De heer De Wispelaere was
als operator in dienst bij
werkzaamheden aan een onder
druk staande leiding, waar
door fosforhoudend water
vloeit, schoot door nog onbe
kende oorzaak een slangkoppe
ling los. De heer De Wispelae
re liep ernstige brandwonden
aan armen en benen op.
Hij werd direct overge
bracht naar het Bethesda-St.
Jozef ziekenhuis te Vlissingen,
waar hij de eerste behandeling
ontving. Daar achtte men het
beter dat hij naar het Rode
Kruis Ziekenhuis te Bever
wijk werd vervoerd, waar
men gespecialiseerd is in de
behandeling van brandwon
den.
Na een aanvankelijke voor
uitgang in de toestand van de
heer De Wispelaere deden zich
complicaties voor, die leidden
tot een infectie, welke de
doodsoorzaak van de heer De
Wispelaere is geworden.
Hoe het mogelijk was dat de
slangkoppeling losschoot, is
niet bekend. De heer De Wis
pelaere zelf heeft imen niet
diepgaand kunnen ondervra
gen. De Arbeidsinspectie heeft
een onderzoek ingesteld.
0 Gisteren heeft de Watermaatschappij Zeeland de elfduizendste bezoeker ontvangen op haat
tentoonstelling Zoet water voor de Delta, een groeiend probleem". Zoals bekend wordt deze ten
toonstelling gehouden in het museum voor Zuid- en Noord-Beveland te Goes. De elfduizendste
bezoeker was niet één persoon, maar bevond zich onder de groep leerlingen van de vijfde en
zesde klas van de H. v. d. Veenschool uit Goes, die gistermorgen een bezoek bracht aan de
W.M.Z.-expositie. Daarom werd besloten alle leerlingen te trakteren. Na de rondleiding en de
vertoning van de film „Delta-Water", ontving de begeleidende leerkracht G. J. van Liere een
boekwerk. „Dorst in de Delta" getiteld, en voor de klassen een geschenkenbon uit handen van
de heer J van der Scheer van de afdeling public relations van de watermaalschappij. De leer
lingen kregen allen bovendien een sticker en een appel.