Onverwacht ontslag voorzitter chefs van staven
VAN KEMENADE VOERT COLLEGEGELD-MOTIE IET UT
Kabinet botst met KVP en AR
V anrfaaq
Mr. Van Mierlo weg als
fractieleider van D'66
MEERDERHEID
KAMER VOOR
VERDWIJNEN
VAN VERONICA
KWALLEN VERGALLEN STRANDPLEZIER
Directies Suiker Unie en CSM al op 8 maart eens over fusie
ZEELAND
KREEG
MINDER
WATER
JEN
IDAM met
V
DDT-gebruik l juli
volledig verboden
TERLOUW OPVOLGER
Formule op andere wijze handhaven
vijs?
B.V.
U UUT"
LUITENANT-GENERAAL VAN RIJN: DISCIPLINE EN GEVECHTSKRACHT GESCHAAD
j J
Betere positie
Bejaarden uit
Zeeland
defileerden
voor koningin
Kans
Aangenomen
GEEN GROENE
KAART MEER
NODIG
IN OUDE EEG
Hoofdtransport-
leidiiig lek
Standpunten
BEPERKING
VOORLOPIGE
HECHTENIS
AANVAARD
ONTHULLING VOORZITTER SUIKER UNIE:
CSM: Onzin
.00 uur vanuit de
ar de Noordzee. De
>eciaal voor de sport-
le coaster van 40
ruime accommodatie.
•P.
kinderen f 10.00
aan boord te huur.
inlichtingen telefoon
,g.g. 010.508937
DL MAKREEL
rdiger. Verdien tot
serieus aanbod. Geen
•ijzen. Geen diploma's
inplaats onverschillig,
eftijd en beroep. Snel
no. 25291 bur. van dit
ïnsten
Breda
an. Graag 14 da-
anden.
i in behandeling
en België zullen
f 0,95 per dag,
een acceptgiro
ken).
verzending, de
-Europa, te wen-
.te zenden
huisnummer
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harte*
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)-79 2l)
A bonnementspri js
20,35 per kwartaal: 6,88 per maand.
Losse nummers 20 cent.
Gironummer 1114111
t.n.v. Uitgeversmaatschappij De Stem B V
Reigerstraat 16, Breda
VRIJE ZEEUW
WOENSDAG
27 JUNI 1973
26ste Jaargang
Nr. 9096
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bü vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De defensie
minister Vredeling is verrast
door de ontslagaanvrage van de
voorzitter van het comité Ver
enigde Chefs van Staven, luite
nant-generaal W. van Rijn. Een
opvolger is nog niet bekend. In
oktober zal deze militair de
dienst verlaten. Oorspronkelijk
zou de heer Van Rijn in ja
nuari 1975 met pensioen gaan.
De bewindsman, die namens
de generaal in Den Haag het
ontslag heeft bekendgemaakt,
respecteert deze beslissing. Ais
een van de redenen van zijn
ontslag noemt de heer Van Rijn,
dat „hij zijn naam niet wil ver
bonden zien aan een vermin
dering van de gevechtskracht
van de strijdkrachten en van
de discipline". Hij wil ook niet
de indruk wekken het eens te
zijn met de gang van zaken. In
zijn ogen is de discipline en de
gevechtskracht geschaad, ook
in het buitenland door enkele
beslissingen die „de grenzen
van het toelaatbare hebben
overschreden".
De generaal heeft geen ont
slag willen nemen, aldus ir.
Vredeling. omdat hij niet met
de persoon van de nieuwe be
windsman kan opschieten. Zijn
beslissing hangt mede af van
de gang van zaken onder het
kabinet-Biesheuvel en dez.e re
gering, aldus de minister.
De heer Van Rijn is tegen de
verlaging van de defensie-uit
gaven, zoals dat onder de vo
rige en deze regering is ge
beurd, aldus de nieuwe defen
sie-topman. De bewindsman
ontkende dat het gerezen ge-
ïeraalsconflict. waarbij de
Haagse bureau-generaals troe
pen-generaals wilden weren uit
de generale staf, hierbij een rol
had gespeeld.
Sinds vorig jaar was de heer
Van Rijn voorzitter van het
comité Verenigde Chefs van
Staven. Tevoren was hij hoofd
afdeling Algemene Militaire
Wetenschappen op de KMA te
Breda.
W. VAN RIJN.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Voor de tweede maal binnen een
week heeft de oude Biesheuvel-combinatie in de
Tweede Kaïner toegeslagen.
Ditmaal moest minister Van Kemenade van Onderwijs
het ontgelden. Hij kreeg van de Kamermeerderheid een
motie over het collegegeld op tafel, die hij niet zal uit
voeren.
De PvdA en D'66 verweten
de KVP en de ARP te hande
len in strijd met de afspraken
bij de kabinetsformatie. Frac
tieleider Andriessen (KVP)
kwam toen mede namens zijn
nllega Aantjes (AR) verkla
ren. dat hij aan die afspraken
geen boodschap had: er be-
taan geen bindingen tussen
onze fracties en het kabinet,
zei hij.
Het ging om een motie, die
aanvankelijk alleen was inge
diend door de heer Van Ley-
enhorst (CHU) met steun van
DS'70, de VVD en de
orotestantse splinterpartijtjes.
Dat was lang niet voldoende j
voor een kamermeerderheid, i
Ma herhaalde tekstverbeterin
gen sloten de KVP en de ARPj
zich echter bij de motie aan!
die daardoor een belangrijk i
politiek gewicht begon te krij-
en, omdat de minister en de
PvdA als grootste regerings
partij er niets van wilden
weten.
De inhoud van de motie i
kwam hierop neer: de boycot- i
ters van de duizend-guldenwet i
(clus de wanbetalers) moeten!
alsnog zoveel mogelijk tot be-l
taling worden gedwongen. Zij
mogen niet door een feitelij-1
ke kwijtschelding van hun]
schuld in een betere positie
worden geplaatst dan de stu
denten (en hun ouders), die
de wet hebben nageleefd en
de duizend gulden hebben be-j
taald. Die 1000 guldenwet is
nog altijd van kracht en zo-!
lang er geen nieuwe wet voori
in de plaats gekomen is, moetj
DEN HAAG (ANP) Onge
veer 900 bejaarden uit Middel-
stum. Goes. Duiven, IJsselmui-
den, Nunspeet, Den Haag,
Zuid-Beierland, Eemnes, Maas
sluis, Ede en Naaldwijk (Hon-
selersdijk) hebben dinsdag op
paleis Soestdijk voor koningin
Juliana gedefileerd in bussen
en personenauto's. De koningin
onderhield zich met deputaties
uit de verschillende gemeen
ten.
DEN HAAG (ANP) Het
gebruik van DDT zal per 1
iuli 1973 volledig zijn verbo
den. Dit hebben de ministers
van Landbouw en Visserij en
Volgsgczondheid en Milieuhy
giëne dinsdag besloten.
Aanvankelijk was het de
bedoeling om in 1973 alleen
het gebruik van DDT in de
fruitteelt te verbieden, omdat
hiervoor inmiddels goede al
ternatieve middelen beschik
baar waren gekomen. Nu is
besloten ook voor de nog res
terende gebruiksgebieden, de
teelt van erwten en sierteelt
gewassen, DDT te verbie
den.
zij ook worden nageleefd.
Die motie zo zei dr. Masman
(PvdA) is „in grote mate on
redelijk en onuitvoerbaar".
Dat standpunt nam ook minis
ter Van Kemenade in.
Hij betoogde, dat het tech
nisch onmogelijk is om op dit
moment, nu het universitaire
jaar vrijwel ten einde is, als
nog het niet-betaalde college
geld in te vorderen. De indie
ners van de motie bleven ech
ter aandringen op het invoeren
van wettelijke „controlepun
ten" (rechtsmiddelen) om de
naleving vam de bestaande wet
af te dwingen. De minister zei
dat hij daartoe geen kans zag.
Wel wilde hij toegeven, dat er
voor het volgende collegejaar
nieuwe controlemiddelen op
het betalen van het wettelijk
voorgeschreven collegegeld
zullen worden ingevoerd. Ook
wilde hij toegeven, dat hij zal
proberen de inmiddels afge
studeerden die in het afgelo
pen jaar normaal hun college
geld van duizend gulden heb
ben betaald, op een of andere
manier ter wille te zijn met
een terugbetaling van 500 gul
den.
Het hielp niets. De indieners
van de motie bleven vasthou
den aan hun standpunt: wet is
wet en die wet moet worden
nageleefd, zolang er geen
nieuwe wet door het parle
ment is goedgekeurd. De heer
Wilbers (D'66) zei: „We moe
ten van de minister geen on
bezoldigd veldwachter willen
maken". De heer Masmanl
(PvdA) kwam veel scherper]
uit de hoek: „De KVP en dej
AR handelen in strijd met de
afspraken bij de kabinetsfor
matie".
De liberale fractieleider
Wiegel rook zijn kans: „Wat
hebben de heren Andriessen
en Aantjes op die beschuldi
ging te zeggen?" vroeg hij. Na
kort overleg met zijn AR-col-
lega kwam Andriessen naar
voren: „Bij de kabinetsforma
tie zijn er alleen afspraken
gemaakt tussen de ministers.
Er bestaan geen afspraken
tussen het kabinet of tussen
afzonderlijke ministers en de
Kamerfracties van de KVP en
de ARP. Het is wat ons be
treft een extra-parlementair
kabinet, hoewel andere frac
ties (zoals PvdA) hun verhou
ding tot het kabinet in een
ander licht zien".
Met 72 tegen 63 stemmen
werd daarop de motie Van
Leyenhorst aangenomen, waar
bij evenwel zes KVP'ers van
de linkervleugel de zijde van
de minister kozen: Van
Amelsvoort, Du Chatinier,
Heymans, Kleisterlee, Van
Schaik en Van Zeil. Een motie
van dr. Van Dijk (WD) en
deoverige oppositiepartijen om
een betaling van het college
geld in twee termijnen van
500 gulden te verhinderen
werd door de Kamer bij zitten
en opstaan verworpen waarbij
de KVP'ers Aarts. 3remen,
Krosse en Notenboom voor de
motiestemden. Zij beschouw
den het voornemen van de re
gering om een termijnbetaling
mogelijk te maken als het
vooruitlopen op een wet
namelijk verlaging van het
collegegeld van 1000 tot 500
gulden die nog bij het par
lement moet worden ingediend
en door het parlement moet
worden goedgekeurd.
(Van een onzer verslaggevers)
CADZAND. Temperaturen
uan 27 graden aan de Zeeuwse
kust tot dertig in het Brabantse
binnenland maken van Zuid
west-Nederland in deze voor
zomer een bijna subtropisch
vakantiedomein. Meestal liggen
de temperaturen twee tot acht
graden lager in dit jaargetijde.
De strandexploitanten varen er
wel bij, maar de vroege bad
gasten moeten met één nadeel
rekening houden: de droge oos
tenwind legt de kwallen droog
op het strand en maakt die or
ganismen extra stekelig. Het ts
dus zaak kwalvrije muilen op
te sporen.
WARM
Vrij zonnig. Kans op
onweersbui. Maximum
temperatuur: 31 graden.
STAD EN STREEK
Planoloog banger voor
recreatie dan voor
industrie. Pagina 3
BINNEN- EN
BUITENLAND
Koos Vos het zwarte
schaap van Staats
bosbeheer. Pagina 11
DE KLEINE STEM
Plak je vakantie op
voor een prijs.
Pagina 13
FINANCIëN EN
ECONOMIE
NS en Amsterdam heb
ben de handen vol aan
hun railplannen.
Pagina 15
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Mr. Hans van Mierlo treedt af als fractie
voorzitter van D '66 in de Tweede Kamer.
De fractie zal in september
dr. Jan C. Terlouw als opvol
ger aanwijzen. Zowel de Eer
ste-Kamerfractie als het
hoofdbestuur van D'66 betreu
ren het aftreden van Van
Mierlo. Deze zegt de beslissing
geheel op eigen houtje te heb
ben genomen. Terlouw ver
klaarde gisteren zeer geschokt
te zijn door het besluit van
Van Mierlo. In Den Haag is
het aftreden van Van Mierlo
ingeslagen als een bom.
Van Mierlo voert als argu
ment voor zijn terugtreden
aan, dat zijn aanwezigheid als
fractievoorzitter remmend
werkt op de eenheid van de
(Van onze parlementaire re
dacteur)
DEN HAAG Per 1 juli
dus nog vóór het vakantiesei
zoen wordt de controle op
het internationale verzeke
ringsbewijs voor motorrijtui
gen, de groene kaart, afge
schaft tussen de zes oude
EEG-landen: Nederland, Bel
gië, Luxemburg, Duitsland,
Frankrijk en Italië. Dat geldt
dan in ieder geval aan de
grenzen tussen die landen
Niet geheel zeker is of met
name in Frankrijk en Italië
controle bii een ongeval ach
terwege zai blijver Voor een
reis naar deze twee landen zal
het dus raadzaam zijn de
groene kaart toch bij zich te
hebben.
fractie. Na de felle politieke
spanningen binnen de fractie,
een jaar geleden, is het per
soonlijke vertrouwen in elkaar
niet teruggekeerd. De eerste
taak van de nieuwe fractielei
der zal dan ook zijn de een
heid binnen de fractie te her
stellen.
Zowel Van Mierlo als Ter
louw ontkennen dat het aftre
den van de eerste een gevolg
is van politieke spanningen.
Ook het feit, dat fractielid
en meermalen politiek tegen
stander van Van Mierlo, An
neke Goudsmit, niet in het
kabinet-Den Uyl wenste te
gaan zitten, is geen oorzaak
van Van Mierlo's terugtreden,
zegt hij. Al erkent hij wel dat
het van enige invloed is ge
weest.
Van Mierlo blijft lid van de
Tweede Kamer, waar hij zich
vooral met buitenlandse zaken
en grondwetshervorming zal
gaan bezighouden.
(Zie ook pagina 9.)
GOES De Waterleiding
.Maatschappij Zeeland
(W.M.Z.) heeft gisteren bij
zonder veel moeite gehad om
de bevolking van Zuid- en
Noord-Beveland een ge
deelte van Walcheren, evenais
de bedrijven in dit gebied,
van water te voorzien. De oor
zaak hiervan was een groot
lek werd overigens in de loop j
transportleiding ter hoogte van
het Schelde-Rijnkanaal. Dit
lek werd overigens in d eioop
van maandag ai ontdekt. Toen
stroomde door dit lek een 100
kubieke water per uur. Giste
ren was dit al 200 kubieke
water per uur.
De lekke hoofdtransportlei-
dinig is een van de twee lei
dingen, waarmee water van de
Brabantse pompstations in
Schijf, Huybergen en Ossen-
drecht naar Midden-Zeeland
wordt gepompt. Naast de 700
mm-ieiding ligt namelijk nog
een 500 mm-leiding. Het lek
in de grootste leiding is ver
moedelijk ontstaan door
grondzetting. De zinker, die
onder het Schelde-Rijnkanaal
is aangebracht is hierdoor
gaan bewegen met als gevolg
dat een flens is losgescheurd.
Het lek werd maandagmiddag
bemerkt door de machinist
van het pompstation in Huy
bergen, die tot de conclusie
kwam dat veel meer water
dan nol-maal naar Zeeland
moest worden gestuurd. Maan
dagavond rond zeven uur
werd het lek gelokaliseerd.
Reparatieploegen van de
W.M.Z. zijn van maandag
avond af constant in touw
geweest om het lek te repare
ren. Zowel maandagnacht als
vannacht werd de lekke hoofd
leiding afgesloten. Dit om te
veel waterverlies te voorko
men. Dinsdagochtend werd de
kraan weer opengedraaid om
de bevolking van Midden-Zee
land toch zoveel mogelijk van
water te voorzien. Het water,
dat bij het kapotte leidingdeel
verloren ging werd via een
boezemeloot naast het Schelde-
Rijnikanaal afgevoerd.
Volgens een woordvoerder
van de W.M.Z. heeft de bevol
king niet zo heel veel van het
euvel te leiden gehad.
Deze week krijgt half Nederland vakantie.
Hoewel velen het buitenland opzoeken blij
ven de meeste Nederlanders toch dicht bij
huis. Voor hen is onze vakantiekrant "Vrijaf
vrijuit bestemd. De abonnees krijgen hem
vandaag bij de gewone krant in de bus. De
duizenden andere Nederlanders, die Zuid
west-Nederland voor de komende weken als
hun vakantiegebied hebben uitgekozen, kun
nen hem krijgen bij de VVV's en op een groot
aantal kampeerplaatsen.
De vakantiekrant, die in samenwerking
met de VVV's in Zeeland en West-Brabant tot
stand is gekomen, bevat vooral praktische in
formatie en een groot aantal toeristische tips.
Een onmisbare vakantiegids voor wie in
Zuidwest-Nederland zon en ontspanning
zoekt.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een meerderheid van de Tweede Kamer
PvdA, KVP, ARP, CHU en PPR is voor het ver
dwijnen van Radio Veronica als instelling.
Een deel van die meerder
heid wil betere alternatieven
dan het „Veronicaseren" van
Hilversum 3. De regering zal
echter wat deze fracties, be
treft, geen moeilijkheden on
dervinden om goedkeuring te
verkrijgen op de wetsontwer
pen tot goedkeuring van het
Verdrag van Straatsburg
(voorkoming van radio- of
t.v.-uitzendingen door stations
buiten het nationaal gebied)
en tot opnemen van strakke
verbodsbepalingen op het ple
gen van radio- en t.v.-uitzen-
dingen In de telegraaf- en te-
lefoonwet.
Namens de KVP-fractie lan
ceerde het kamerlid Van der]
Sanden het idee om aan de
NOS een zender hetzij Hil
versum 3 of Hilversum 4
toe te wijzen ter vervanging
van de huidige Veronica-zend-
wijze. „Dan kunnen we vol
doen aan twee verlangens van
de consument: veel gemakke
lijker tegemoet komen aan de
wensen voor de stichting mu
ziek en ook de klassieke mu
ziekliefhebbers aan hun trek
ken te doen komen en we zijn
af van het probleem dat men
sen, die geen FM-kanaal kun
nen ontvangen, ongestoord
naar het lichte programma
kunnen luisteren".
De standpunten, die door de
fracties in de Tweede Kamer
werden ingenomen, kunnen als
volgt worden samengevat:
PvdA-fractie: Voogd: „Het
gaat er niet om Veronica te
wurgen, maar om met nale
ving van internationale ver
plichtingen binnen het door
het parlement vastgestelde
omroepbestel zoveel mogelijk
luisteraars zo goed mogelijk
aan hun trekken te laten ko
men. Met de regeringsvoor
stellen nachtuitzendingen,
horizontale programmering, in
schakeling van de ervaring
van de Veronica-programma-
makers kan aan de behoef
te van veel luisteraars worden
voldaan, zonder dat internatio
nale en Nederlandse wetge
ving geweld wordt aangedaan
en zonder dat een cultuurin
strument een winstobject
is".
CHU: Tolman: de CH-fractie
is van oordeel dat beide wets
ontwerpen aanvaard moeten
worden. Zij wil zich niet ver
zetten tegen de regels van de
rechtsorde. Tolerant zijn tegen
over Veronica schept preceden
ten. Het eerst-geboorterecht
van Veronica heeft geen enke
le betekenis. Verdragen sluiten
en deze niet bekrachtigen is
een slechte zaak. Aanvaarden
van de wetsontwerpen mag
niet afhankelijk zijn van de
vraag wat er voor in de plaats
komt. Zinvol om verder te dis
cussiëren over de verdere toe
komst van het omroepbestel.
Een voortdurende 24-uurs-
ether-race lijkt ons niet nood
zakelijk.
DEN HAAG (ANP) De
Tweede Kamer heeft gisteren
zonder hoofdelijke stemming
het regeringsvoorstel om de
toepassing van voorlopige
hechtenis te beperken, aan
vaard. Voorts was er algemene
instemming met het voorstel
dat verdachten sneller over
een raadsman kunnen beschik
ken dan thans het geval is.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De directie
van Suiker Unie en CSM wa
ren het op 8 maart eens over
een fusie van beide onderne
mingen. In een geheim rapport
van die datum schrijven zij
van plan te zijn „zo spoedig
mogelijk tot een geïntegreerde
onderneming te komen, waarin
heide partijen al hun belangen
inbrengen".
Deze onthullende medede
ling deed de voorzitter van
Suiker Unie, drs. K. van Kem
pen, gistermorgen op de le
denraadsvergadering van Sui
ker Unie in Utrecht.
De voorzitter van Suiker
Unie zei, dat er van een overval
van zijn onderneming op CSM
geen sprake is. Hij vond dat
het CSM-bestuur een onjuiste
voorstelling van zaken had ge
geven. Sinds 1970 zijn er tus
sen Suiker Unie en CSM meer
dan dertig vergaderingen over
een fusie geweest. „Men heeft
ons uitgelokt ais bruidegom
binnen te treden, en we zijn
als aanrander de deur uitge
gooid", aldus drs. Van Kem
pen, op deze drukbezochte le
denraadsvergadering, die ook
door vertegenwoordigers van
de vakbonden werd bijge
woond.
Grote afwezige gistermorgen
was de Federatie van Bieten
telers, die wel was uitgeno
digd. Zoals gemeld heeft de
federatie, die 30.000 telers
vertegenwoordigt, vorige
maand „nee" gezegd tegen het
Suiker Unie-aanbod op de
aandelen van CSM.
„Dit is een aperte onwaar
heid. Complete onzin". Met
deze woorden reageerde ir. G.
van Loon, een van de direc
teuren van CSM, gistermiddag
op de mededeling van de
voorzitter van Suiker Unie,
dat de Suiker Unie en CSM
het over een fusie tussen bei
de ondernemingen eens waren
geworden en dat dit standpunt
vastgelegd is in een rapport
van 8 maart 1973. „Hier is
niets van waar", aldus ir. Van
Loon. Zoals bekend spreken
de aandeelhouders van CSM
zieli op een vergadering die op
1 juli in het Esso Motormotel
in Amsterdam wordt gehou
den, over de fusie uit. Uiter
lijk op 12 juli moeten de hou
ders van CSM-aandelen of -
certifcaten zich aangemeld
hebben.
Vervolg op pagina 9.)
