KVP: nieuwe partij
CHU: vrijheid
ARP: wij blijven
Cafébrand in New Orleans:
29 doden, 20 gewonden
NORIT
Strafvervolging
tegen agent uit
Amsterdam
Succes voor Pompidou
Breznjev te Parijs
I )e^e|yd
Priester-dichter-Oostlrontstrijder
Verschaeve rust in Vlaamse e'rond
20.-
15.-
aard.
Christen-democratische
samenwerking: Iedereen
op zijn eigen wijs
tanker
ontploft
Vandaag mededeling
lanee-raketten
NAVO EN WARSCHAU-PACT
OP 30 OKTOBER BIJEEN
De tien jaar der
binnenland
buitenland
HET TEMPO....
FUNDAMENTEEL
NIET PLUIS
BELOFTE
„NOOIT"
TWIJFEL
WINDEIEREN
VOORWAARDE
AFVALRACE
Het communiqué
Lekkende tanker
Franse
kernproeven
Immigratie
minister mee
met fregat uit
INieuw-Zeelana Éi°.ren/, omdat -kloot-
Tot
ziens
Provincie Noord-Brabant
Dr. C. N. M. Kortmann
Begrafenis beëindigt macabere lijksmokkel na 24 jaar omzwervingen
Laatste eer
Identificatie
Bloemen
Dinsdag 26 jon* 1973
Is
tcryl jersey. In
O modekleuren.
'ubbed Denim
<leuren o.a.:
d-rose
en heerlijke dag
iet Boudewijnpark
Jrugge/St-Michiels
'indende dolfijnen- en zee-
iwenshows in het dolfinarium,
elijks, 6 voorstellingen. En de
eren raken niet uitgespeeld
vele kinderspelen.
HA PARK, 6 HA VIJVER, j
sse groen-geel
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. Het uur der waarheid voor de christen
democratische samenwerking is zaterdag door de partijraden
van KVP en ARP en de algemene vergadering van de CHU
opnieuw uitgesteld. Hoewel de drie christen-democratische par
tijen, zoals in onze editie van gisteren gemeld, een eenslui
dende resolutie over die samenwerking aannamen, lijkt de
vorming van een hechte christen-democratische unie nog ver
weg. En als we de ARP-partijraad moeten geloven, dan komt
die ene, onverdeelde partij er zeljs helemaal niet. Dat dan tot
grote droefenis van de KVP, die het liefst zou zien dat die
ene partij eind dit jaar al van de grond komt. Conclusie na
drie langdurige partijvergaderingen zaterdag in Utrecht en
Amersfoort: de christen-democratische samenwerking is iets
heel moois, maar iedereen wil het wel op zijn eigen wijze
kunnen doen.
Dat heeft met name de KVP geweten. Beperkten de KVP-
afgevaardigden op de partijraad zich tot de zorg omtrent het
tempo, waarin het Christen-Democratisch Appèl (CDA) tot
stand zou komen, bij CHU en vooral bij de ARP maakte men
zich slechts zorgen om de grondslag van die toekomstige
samenwerking. Met name bij de ARP is men nog lang niet toe
aan het denken over één grote christelijke partijlaat staan
aan het er naar toe werken. Slechts met grote moeite en via
hei aanbrengen van twee „veiligheidsriemen" toonde de ARP-
achterban zich bereid in de christen-democratische auto te
stappen.
Ondanks het dringende beroep van het partijbestuur de
unanieme resolutie niet te veranderen, was de overgrote
meerderheid van de AR-partijraad voor eenwat althans in
die kringen „fundamentele" wijziging werd genoemd: elk idee
aan een open partij, waarbij ook niet-christenen zich kunnen
aansluiten als ze het met het programma eens zijn, werd door
deze wijziigng in de grond geboord. En alsof dat nog niet vol
doende was, aanvaardde de partijraad een motie, waarin die
exclusiviteit van het christendom nog eens nadrukkelijk werd
vastgelegd. En waarop het AR-partijbestuur werd vastgepind.
Dat waren andere geluiden dan op de partijraad van de
KVP: daar werd die exclusiviteit verworpen, zelfs door een
half door de knieën gaande partijvoorzitter De Zeeuw. Deze
kwam terug op zijn eerdere standpunt, dat binnen de nieuwe
christen-democratische samenwerking ook andere inspiratie-
hrcmnen dan de christelijke zouden kunnen worden aange
boord als grondslag voor het beleid. Bij de ARP vergaten ze
zelfs niet de letterlijke tekst van een vroegere rede van De
Zeeuw in een amendement vast te leggen, echter met toe-
oeging van het woordje niet. Want „het allemans chris
ten-democratische van De Zeeuw", zoals men dat daar uit
drukte, is dan misschien niet duivels, maar pluis is 't ook niet.
De Zeeuw moest zijn eigen, haastig geworden partij, beloven
dat de KVP voor 1 oktober met een eigen voorstel zal komen
tol omvorming van de KVP tot een openchristelijke partij,
ah de beide andere christelijke broeders de samenwerking
zouden trachten te saboteren. De KVP deed wat dat betreft
nog een grote stap terug: desnoods wil men akkoord gaan met
een superzware federatie met een voorzitter, een lijst en een
fractie.
Nou, de KVP kan alvast beginnen met het opstellen van
een blauwdruk voor die partij-omvorming. Want beide andere
partners denken nogal wat verschillend. Het C.D.A. betekent,
zo zeiden de AR-bestuurders, géén nieuwe partij. De ARP
zal nooit worden opgedoekt zolang de leden dat niet willen
(en die leden willen dat niet). De achterban wenst, zo bleek
zaterdag, hooguit een lichte federatie, waarin de AR-filosofie
over levensbeschouwing en politiek dan nog de toon aangeeft
ook, „Wij kopen geen knollen voor citroenen," liet AR-kamer-
lid en tegenstander van de resolutie, Hannie van Leeuwen,
weten. Wat overigens niet betekende, dat een van haar mede
standers, kamerlid Bouke Roolvink, de AR-partijraad amende
menten voor moties verkocht
En de CHU? De animo om daar een christelijke partij te
formeren, was nou ook niet bepaald overdreven groot. Bijna
40 procent van de aanwezige leden van de algemene vergade
ring wilde de principiële beslissing daarover maar het liefst
uitstellen. Toen dat niet kon, schaarde men zich wel achter
de resolutie, maar daarbij werden zoveel voorbehouden ge
maakt, dat ook hier de twijfel het wint van het geloof in die
nieuwe, ongedeelde christelijke partij.
Christen-demaeratische politici hebben een grote hekel aan
de polarisatie, althans tegen het verscherpen van de tegen
stellingen. Het verzoenen van het onverzoenlijke ligt hun
beter. Dat heeft hun echter alleen maar windeieren gelegd. De
KVP en met name Dick de Zeeuw hebben dat in een vroeger
stadium begrepen. De Zeeuw zaterdag: „De lood-om-oud-ijzer-
theorie moet maar eens voorbij zijn." Met andere woorden,
als er een federatie of nieuwe partij komt, dan zal die dui
delijk vooruitstrevend moeten zijn. „Een voorhoedepartij",
zoals Steenkamp dat zaterdag ook nog eens benadrukte.
Maar de praktijk? In de resolutie worden de drie christe
lijke fracties in de Tweede Kamer opgeroepen de samen
werking te intensiveren en zo snel mogelijk op de vorming
van één fractie aan te koersen. Voorwaarde daarvoor is, zo
zei De Zeeuw, dat de CHU het zitende kabinet-Den Uyl op
dezelfde manier tegemoet reedt als ARP en KVP-fracties dat
zullen doen. Met andere woorden, de CH-fractie moet een
kabinet steunen, waar ze zelf niet in wilde zitten. „Wij willen
onze vrijheid behouden zei Tilanus in Amersfoort. En dat is
duidelijke taal. Want hoe langer het kabinet zit, hoe meer de
AR- en KVP-fracties daaraan gebonden zullen zijn. En dan
komt op een gegeven ogenblik toch het moment, dat de CHU
echt oppositie moet gaan voeren. En niet tegemoet kan komen
aan de wens van De Zeeuw dat trouw moet blijken, dat de CHU
in de kamer dus concreet moet meewerken aan de christen
democratie, concreet „ja" tegen Den Uyl moet zeggen als
Aantjes en Andriessen dat doen.
Met hun principe-besluit hebben de drie christen-democra
tische partijen zaterdag de polarisatie buiten de deur trachten
te houden. Maar er zijn zoveel voetklemmen en angels, dat
die polarisatie zich juist binnen de partijen heeft kunnen
nestelen. De scheiding der geesten is nog niet formeel, maar
wie in de politiek geen vreemde is, voorziet grote moeilijk
heden, veel obstakels op het pad naar die ene partij. Het zal
"en afvalrace worden
PIETER-JAN DEKKERS.
0 Een brandweerman zoekt
een weg langs een van de 29
slachtoffers bij een brand in
een café in de Franse wijk van
de Amerikaanse havenstad
New Orleans.
(Van onze redactie
buitenland)
WASHINGTON Bij een
snel om zich heen grijpende
brand in een hotel-café in
de Franse wijk van New Or
leans zijn in de nacht van
zondag op maandag 29 men
sen omgekomen. Ongeveer
twintig mensen zijn gewond.
De oorzaak van de brand is
nog niet bekend. De politie
trekt de mededeling na, dat er
voor de brand ruzie was onder
de gasten en dat iemand brand
heeft gesticht.
De vlammen blokkeerden de
enige toegang tot de bar op de
eerste verdieping, die de
grootte van een woonkamer
had. Vijftien bezoekers spron
gen uit de ramen. Negen van
hen werden daarbj zo ernstig
gewond, dat zij in het zieken
huis bezweken. De brand
werd door 87 brandweerlieden
in zestien minuten tijd ge
blust.
OOSTLONDEN <AP) Een
reeks geheimzinnige ontplof
fingen gevolgd door een uit
slaande brand hebben gister
ochtend een Phiiippijnse olie
tanker, die in een kalme zee
voor de zuidkust van Zuid-
Afrika voer, uiteengereten.
Tenminste drie bemannings-i
leden, onder wie de kapitein
van het schip, zijn hierbij om
het leven gekomen. Drie ande
ren worden vermist en veertig
opvarenden zijn gered.
De tanker, die onmiddellijk
na de explosie naar stuur
boord slagzij maakte, stond bin
nen enkele seconden in
brand.
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM (ANP)
Tegen de 32-jarige Amster
damse politieagent W. D. Z.
zal wegens verdenking van
het opzettelijk veroorzaken van
schade aan de auto van de 30-
jarige Surinamer Wilfred E.
een strafvervolging worden in
gesteld terzake van zaakbe
schadiging. Dit heeft de Am
sterdamse officier van justitie,
mr. G. H. van Everdingen, gis
termiddag medegedeeld. De
agent is intussen door de
korpsleiding geschorst.
In januari werd Wilfred E.
die verdacht wordt van een
poging tot doodslag op een
fietsende marechaussee, die
hij hinderlijk zou hebben ge
volgd met zijn wagen en zou
hebben gesneden, in de stad
door de politie klem gereden.
Zijn auto, een Lotus Sport,
werd toen in beslag genomen
E. zelf werd na drie dagen
politiebewaring door de offi
cier van justitie in vrijheid
gesteld, maar zijn wagen kon
hij pas medio februari terug
halen. Toen hij zijn auto wilde
starten, bleek de motor kapot
te zijn.
De rijksrecherche stelde een
onderzoek in waarbij bleek
dat de agent Z. uit kwaadwil
ligheid water in de benzine
tank en het olieearter had ge
spoten, waardoor de motor bij
het starten kapot ging. Voorts
bleek de bedrading ten dele
stuk te zijn gemaakt.
Na het onderzoek van de
rijksrecherche heeft de ge
meente Amsterdam aan E. een
schadevergoeding gegeven van
f 8500. De officier van justitie
deelde mede, dat E. terzake
van de affaire met de mare
chaussee voor de rechtbank in
Amsterdam terecht zal moeten
staan.
(Van onze
parlementaire
redactie)
DEN HAAG Over de
aanschaf van de Lance-raket,
die voorzien kan worden van
atoomkoppen, bestaat nog
steeds onzekerheid. Pas van
daag zal de regering de be
treffende commissie van de
Tweede Kamer inlichten.
Maar het kabinet heeft over
het al dan niet aanschaffen
ervan verleden week vrijdag
reeds een beslissing genomen
.j
v?
Gezien de huidige weersom
standigheden mag het nauwe
lijks verwondering wekken
dat Breznjev een streep heeft
gezet onder de KOUDE oor
log.
Ik zou voorlopig zeggen dat
we dan genoegen moeten ne
men met een toch wel even
koude vrede.
Met wolkenvelden, maar ook
opklaringen.
Voorts meen ik uw aandacht
te mogen vragen voor een fe
nomeen dat wordt aangeduid
met een woord dat men ge
meenlijk niet publiekelijk in
de mond pleegt te nemen. Het
betreft het in het oosten des
lands nog in zwang zijnde
„klootschieten". Dat is een
spel dat enigzins te vergelij
ken is met het Franse „jeu de
boule".
Alvorens op de problema
tiek die rond dit spel is gere
zen, in te gaan, eerst even een
foto van een incident, dat zich
voordeed tijdens de afgelopen
weekeinde in het Twentse
Buurse gehouden „klootschie-
tentoernooi".
(Van een onzer verslaggevers)
PARIJS Partijsecretaris Breznjev is maandagavond
uit Washington op de Parijse luchthaven Orly aangeko
men, waar hij door premier Messmer verwelkomd werd.
Deze vergezelde hem onmiddellijk naar een van de pre
sidentiële buitenverblijven, het kasteel van Rambouillet,
waar De Gaule destijds Kroestjev en later Adenauer placht
te ontvangen.
LONDEN (AP). De
Verenigde Staten en
Groot-Brittannië hebben,
daarbij gesteund door
prins Phillip en prins
Bernhard, gisteren de
komende tien jaar uitge
roepen tot het decennium
van de walvis. Men wil
dat tien jaar lang geen
walvissen meer zullen
worden gedood om ze
voor uitsterving te be
hoeden.
Zij hebben op de 25ste
jaarvergadering van de
internationale commissie
tot behoud van de walvis
het verzoek ingediend
om vooral de vinwalvis,
het voornaamste mikpunt
van de walvisvaarders, in
bescherming te nemen.
Japan, het voornaamste
walvisvarende land, heeft
nog niet gereageerd.
Aanvankelijk zou Breznjev
van Washington naar Havanna
reizen voor besprekingen met
Fidel Castro, maar uiteindelijk
heeft hij Parijs gekozen en hij
zal Pompidou als eerste gedu
rende twee dagen bijzonder
heden en toelichtingen geven
over de in Amerika gesloten
overeenkomsten en de diepere
betekenis ervan voor Euro
pa.
In zoverre is het bezoek een
ontegenzeggelijk succes van
de Franse diplomatie want het
vindt plaats uit uitdrukkelijk
verzoek van Parijs. Afgezien
echter van Breznjev"s uiteen
zettingen over zi.in conversa
ties met Nixon lijken de be
sprekingen met Pompidou op
het kasteel van Rambouillet
moeilijk te worden, want het
is duidelijk dat Europa op de
een of andere wijze de over
heersende betekenis zal moe
ten erkennen van de verleden
week bekrachtigde presiden
tiële betrekkingen tussen de
twee super-groten. Ter illus
tratie wijst men er ïr, de
Franse hoofdstad op, dat het
akkoord over de vermijding
van een atoomoorlog dat het
meest opzienbarende resultaat
van de besprekingen tussen
Nixon en Breznjev wat al
klaar was alvorens de Russi
sche leider naar Washington
vertrok.
microfoon in beide handen af
scheid van het Amerikaanse
volk. „Tot ziens", zei Brezjnev
tijdens de ceremonie bij zijn
vertek waarbij vice-president
Spi-ro Agnew de leiding had.
President Nixon en partij
leider Breznjev hebben giste
ren in een gezamenlijk slot
communiqué waarvan al
veel bekend was geworden
verklaard dat hun besprekin -
gen de vooruitzichten op het
verminderen van de spanning
in Europa en elders hebben
verbeterd. Inzake de kwestie
van het Midden-Oosten heb
ben zij blijkbaar geen over
eenstemming kun nen berei
ken.
De twee leiders maken in
het communiqué bekend, dat
de lang verwachte conferentie
tussen de NAVO en het War-
schau-pakl over wederzijdse
u-oepenvermmdering in Mid
den-Europa op 30 oktober zal
bp" 'mien
De verklaring telt 17 blad
zijden.
(ADVERTENTIE)
PROFITEER NOG
MEEVOORU OP
VAKANTIE GAAT...
Echt iets om even voor
langs te komen.
want Dora van de Ven
heeft de vakantie in haar
hoofd.
Aantrekkelijke prijzen
voor japonnen en mantels.
Bovendien speciale Q
vakantieaanbiedingen in
lederen kleding.
't lijkt wel uitverkoop
bij Dora van de Ven
DEN BOSCH
SCHAPENMARKT 17
EINDHOVEN
DEMER 18
GRIMSB Y (RTR) De
60.000 ton metende Liveriaan-
se olietanker Conoco Britannia
ligt al twee dagen lekkend op
een zandbank in de rivier de
Humber, aan de Engelse oost
kust. Per uur lekt ongeveer
zes ton olie in de rivier.
Sleepboten zijn er niet in ge
slaagd de tanker vlot te trek
ken.
O I Deze laatste benaming is na-
•- -r. - -,melijk voorgesteld door de or-
Hier ziet u de chef actuali
teiten van de NOS-radio, Kees
Buurman, aan de worp. Links
ziet u een bolvormig voor
werp, dat de „kloot" wordt
genoemd. Deze foto werd ge
maakt door de Enschedese fo-
tojournalist Henk Brusse, die
echter prompt na het nemen
van deze kiek door dezelfde
kloot aan zijn hand dusdanig
krachtig werd getroffen, dat
hij naar een ziekenhuis moest.
Hij bleek een vinger te heb
ben gebróken.
t£t
In een telegram aan de Ne
derlandse Kogelwerpbond
hebben inmiddels echter zestig
deelnemers aan het toernooi
van het afgelopen weekeinde
gepleit voor herstel van de
benaming „klootschieten" in
plaats van „kogelwerpen".
WELLINGTON (RTR)
Het kabinet van Nieuw-Zee-
land heeft bij loting minister
van immigratie Fraser Colman
aangewezen om mee te varen
op het fregat Otago, dat koers
zal zetten naar het Franse
kernproevengebied in de Stille
Oceaan. Premier Norman Kirk
zei dat alle ministers, met in
begrip van hemzelf, bereid
waren de reis mee te maken
en dat toen was besloten bij
loting één lid van het kabinet
aan te wijzen.
De Otago vertrekt zoals eer-
er gemeld, donderdag naar
de omgeving van het Atol Mu-
ruroa uit protest tegen de ver
wachte Franse kernproeven.
schieten" te onbeschaafd zou
zijn en met name voor dames
ongeschikt.
De telegramzenders willen
juist de oorspronkelijke naam
van deze eeuwenoude sport in
ere houden. Het is in ieder
geval wel een naam waarmee
je in het nieuws blijft.
Waarmee u weer helemaal
op de hoogte bent van wat
zich in een weekeinde zoal op
deze aardkloot afspeelt.
Ik ben weg. Gegroet.
MERIJN
Bij zijn vertrek uit Was
hington nam Breznjev met een
GENERAAL Mofooetoe Sese
Seko, staatshoofd van Zaire,
heeft in het openbaar vrede
gesloten met de katholieke
kerk. Hij deed dit tijdens een
grote bijeenkomst in een plaats
die op 30 kilometer van de
hoofdstad Kinsjassa is gelegen.
(ADVERTENTIE)
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant nodigen alle be
langstellenden uit voor een openbare receptie ter gele
genheid van het afscheid van
als commissaris der Koningin in deze provincie op vrijdag
29 juni 1973, van 17.30 tot 19.00 uur, in het Provinciehuis,
Guido Gezellelaan 70 te 's-Hertogenbosch.
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,
ir. H. A. van Haaren, voorzitter,
mr. E. J. N. M. Bogaerts, griffier.
(Van een onzer verslaggevers)
SINT NIKLAAS/HULST
Aan de omzwervingen van het
24 jaar oude lijk van priester
dichter Cyriel Verschaeve uit
België, waarvan wij kortelings
melding maakte, is een eind
gekomen. Het is met goedvin
den van de plaatselijke autori
teiten begraven op het kerkhof
van het Vlaamse plaatsje Al-
veringen in de buurt van
Diksmuide.
Tientallen inwoners van het
rustieke plaatsje hebben Cyriel
Verschaeve er de afgelopen
dagen de laatste eer bewezen.
Ze hebben daarvoor 24 jaar ge
duld moeten oefenen, want zo
lang heeft de priester-dichter
begraven gelegen in Oosten
rijk, waar hij na de tweede
wereldoorlog terecht kwam en
in 1949 overleed.
Vorige week werd het nieuws
wereldkundig gemaakt dat het
lijk door leden van de Vlaam
se militante orde via Duits
land naar België was gesmok
keld. Ze maakten daarmee hun
belofte waar om Verschaeve in
ere te herstellen.
In 1947 werd hij bij verstek
ter dood veroordeeld wegens
zijn leidinggevende politieke
activiteiten in de tweede we
reldoorlog als Oostfrontstrij
der. Door de Belgische staat
mag Verschaeve dan zijn af
geschreven als zijnde „politiek
fout geweest", de bevolking
van Alveringen is haar oude
kapelaan bepaald niet verge
ten. Zijn politieke dwaling in
de tweede wereldoorlog hebben
veel Vlamingen uit Alveringen
hem graag vergeven, voor zo
ver de bevolking van het
plaatsje al niet achter zijn
denkbeelden stond. Zo zou 95
procent van de inwoners nog
steeds een foto van de geliefde
oud-kapelaan in huis hebben
hangen en voor hen is de
smokkel van Verschaeves lijk
een „heilige daad" geweest.
De kwestie Verschaeve heeft
België praktisch een week lang
uur voor uur in de ban gehou
den, in verband met het ge
heimzinnige karakter. De Bin
nenlandse Opsporings Brigade
(BOB) en andere politiedien
sten hebben onafgebroken ge
zocht naar de plaats waar de
stoffelijke resten vóór de be
grafenis verborgen zijn ge
weest, maar ze zijn er tot op
heden niet in geslaagd die
plaats te lokaliseren.
Ook de mensen achter deze
macabere smokkelpartij zijn
tot nu toe achter de schermen
gebleven. Als een griezelige
bezienswaardigheid is Ver
schaeves lijk de afgelopen da
gen in België van hand tot
hand gegaan. De laatste die de
verteerde resten van het stof
felijk overschot onder ogen
kreeg was de burgemeester
van Alveringen, toen Cyriel
Verschaeve geïdentificeerd
moest worden. Volgens het
identificatie-rapport is er geen
twijfel mogelijk: het in pries
terkleed en stola gehulde ge
raamte, dat in Alveringen na
24 jaar onder de knoestige wil
gen op het kerkhof rust, is Cy
riel Verschaeve.
Als een misdadiger is hij na
de oorlog uit België moeten
vluchten, en als een held is hij
nu teruggehaald. Bloemen tooi
en zijn graf en er wordt ge
werkt aan de plannen voor de
oprichting van een Verschaeve-
museum. Bovendien zal het li
chaam niet in de eenvoudige
provisorische grafkelder blij
ven, waar het nu is. Dat was
slechts een voorlopige oplos
sing.
Het Verschaeve-comité denkt
aan een praalgraf bij de ande
re priesters op het kerkhof van
Alveringen. Of Verschaeve als
Vlaamse held op 1 juli meege
voerd zal worden in de Ijzer
bedevaart is nog niet bekend.
Er zullen wel foto's van hem te
koop zijn.
Zijn werkelijke eerherstel is
volgend jaar te verwachten, als
zijn honderdste geboortedag
massaal zal worden gevierd.
Ook daartoe zijn de plannen
inmiddels in voorbereiding.