VAKCENTRALES STAPPEN AF VAN DE NUL-LIJN:
Lonen moeten 3% omhoog
DRS. WILBERS
IN DE KAMER
V andaatf
Goudprijs op
recordhoogte
MENINGSVERSCHIL TUSSEN
OUD-MINISTER STUYT EN
UDINK OVER VERVUILING
KANAAL GENT-TERNEUZEN
Borssele
Kerncentrale
is veilig
Consumentenbond: „Prijzen rijzen de pan uit"
Volgend jaar geen sociaal^ contractwel streven naar centraal^ akkoord^
gevonden
i boerengezin
LEEDS UNITED-
AC M1EAAN
VANAVOND OP TV
DOLLAR ONDER DRUK
AKKOORD CAO
KLEIN METAAL
Wasserijprljzen
omhoog
uit schakelaar, heel
praktisch^
s onder duimbereik.
scheerkoppen zijn verend
iggen daardoor altijd vlak
en de huid.
Philishave 90-Super
heert overal eyen glad.
ïêt hart van de Philishave
50-Super; een krachtige
5000 toeren motor.
\UARMERKONING
ONTSLAAT
TIEN MENSEN
MAN DOOD IN
BADKAMER
I 'Van
I Befits de 35-jarige Said
P® Maati uit Marokko dood
IS en' De ma" is ge-
I omciat de afvoer uit de
lkraSmef' waarin zich een
IvnM geiser bevond, on-
IZrLnde was- Een va" de an-
IW. bewoners van het huis
I kamer de deur van de bad"
UITGEMOORD
Rechtvaardig
Geen hogere btiv
Jongerenstatuut
Louis d'Or voor
André
van den Heuvel
AMSTERDAM
POLITIEK
WERPSPEL
Doe niet zo moeilijk
E.J.Möller
Haken en
ogen
WITTE HUIS:
NIXON
ZAL NIET
AFTREDEN
Gezondheidsraad:
„■«rteur Dr. W. A. J. M. Harkx
H^dredacteur: L. Leijendekker
joMip- en administratie-adres:
Nteuwstraat 9, Terneuzen, tel. (0U50)-79 20
^jOsfpeHkwartaal: 6,88 per maand.
[ossé nummers 20 cent.
Gironummer 1114111
11 n v Uitgeversmaatschappij De Stem B.V
Reigerstraat 16, Breda
DE VRIJE ZEEUW
WOENSDAG
16 MEI 1973
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij ^e
26e Jaargang
Nr. 9061
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
11 uur.
(Van
een onzer verslaggevers)
BERGEN Op zoom De
41-jarige drs. W. A. F. Wilbers
uit Bergen op Zoom keert in
de Tweede Kamer terug. Van-
daas neemt hij al deel aan het
fractie-overleg van D '66. Zo
uts wij hebben gemeid heeft
drs Wilbers enige tijd geaar
zeld of hij het Kamerlidmaat
schap weer zou aanvaarden.
De teerling is nu geworpen.
West-Brabant heeft thans vier
inwoners in het parlement: de
heren Spinks, Hartmeijer en
Giebels van de Partij van de
Arbeid en drs. Wilbers.
De heer Wilbers had al zit
ting in de Tweede Kamer van
1971 af. Hij behandelde behal
ve onderwijszaken zijn be
roep is leraar Nederlands
bijzonder veel regionale
Zeeuwse en Westbrabamtse
zaken, vooral op milieugebied.
Hij behoorde tot de regelmati
ge vragenstellers over alle ne
telige zaken als de Donge, de
Seheldeproblematiek en de
tweede nationale luchthaven.
In november stond hij zevende
op dc lijst van D '66 en werd
net niet herkozen. Door het
ministerschap van drs. Gruy-
1 ters komt zijn zetel weer be
schikbaar.
0 Drs. WILBERS
GRONINGEN (ANP). De
Italiaanse „marmerkoning"
oruno Santanera, die in het
Groningse dorpje Godlinze een
Jannerindustrie had willen
«raten, heeft besloten van zijn
Plannen af te zien. De heer
«Manera heeft dinsdag aan
J® van zijn werknemers,
mzaam als bouwvakker,
ontslng aangezegd. Het plan om
«ast de grote verkoophal, die
verrezen is, in Godlinze ook
°g een fabriekshal te bouwen
t Bruno Santanera moeten
«tan-aren omdat hij geen geld
onze redactie binnenland)
*n een ba(f
H°°f»eveen is Gins
^Georgia (ap) Zes leden
I een boerenfamilie zijn
dfi-i,vermoord bij hun boer-
vf SevondenDe doden zijn
I mannen en een vrouw.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG/UTRECHT De drie vakcentrales zijn niet
bereid met het kabinet-Den Uyl en de werkgeversorgani
saties voor 1974 een sociaal contract af te sluiten.
Wel willen NW, NKV en CNV proberen een centraal akkoord
met de werkgevers te sluiten, op voorwaarde dat de nieuwe rege
ring een aantal eisen van de vakcentrales inwilligt.
Men neemt aan op zeer korte
termijn een uitnodiging van
premier Den Uyl te ontvangen
om hierover te komen praten
met de bewindsman en de mi
nisters van Sociale en Econo
mische Zaken. De echte onder
handelingen over een centraal
akkoord kunnen pas na augus
tus beginnen, omdat eerst ie
leden van de drie vakcentrales
zich over het verlanglijstje van
de centrales moeten uitspreken.
De hoop dat NVV, NKV en
CNV zich ten opzichte van het
nieuwe kabinet wat gematig-
(Van onze radio en tv-redac-
tie)
HILVERSUM De NOS-
televisie zendt vanavond van
19.00 tot 21.00 uur een recht
streekse reportage uit van de
finale om de Europa cup S
voor bekerwinnaars die in Sa
loniki wordt gespeeld tussen
Leeds United en AC Milan.
De voor woensdag 16 mei
aangekondigde eerste docu
mientaïre over de Waterga-
te-zaak, die om 18.15 uur zou
worden uitgezonden, gaat niet
door. Ook de voor woensdag
aangekondigde hoofdfilm is
van het programma ge
schrapt.
DROOG EN ZONNIG
Zwakke oostenwind.
Maximum temperatuur:
17 graden.
STAD EN STREEK
Waterschappen:
Oosterschelde moet
dicht. Pagina 3
Mobiele meetpost bij
kerncentrale. Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
NKV wil de boeken
open. Pagina 9
BINNEN- EN
BUITENLAND
Vervoersspecialist
Ed van Thijn voert
socialistische fractie
aan. Pagina 11
Perfectie en discipline
beheersen Tsjechisch
zangkoor. Pagina 13
SPORT
Roosendaaise spits
verkiest Boom boven
Maastricht. Pagina 15
DE KLEINE STEM
Je eigen tekeningen op
een tentoonstelling.
Pagina 16
RADIO EN TELEVISIE
De arrogantie van de
Nederlandse
popmuzikant. Pagina 17
der zouden opstellen, is be
paald niet bewaarheid: in de
nota die hierover is opgesteld
worden een groot aantal eisen
opgesomd, waarover met NVV,
NKV en CNV niet valt te „pin
gelen". En hoewel het overleg
orgaan van de vakcentrales be
reid is opnieuw mee te werken
aan de bestrijding van de in
flatie, wijst het de zogenaamde
nul-lijn van de hand- wat er
ook gebeurt, de vakcentrales
eisen dat de lonen per Ij anuari
1974 met 3 prooent zullen wor
den verhoogd. Daarbij houdt
men dan rekening met een
prijsstijging van 7 procent, zo
dat de totale loonsom in '73
met minstens 10 procent zal
stijgen, exclusief overloop en
incidentele loonstijgingen.
NW, NKV en CNV gaan er
bovendien vanuit, dat er ook
in '74 iets met de prijscompen
satie zal moeten gebeuren. Het
minimum per procent prijsstij
ging wordt al vastgelegd op 160
gulden, een maximum is nog
niet in de nota aangegeven,
aangezien men eerst de studie
hierover wil afwachten. Wel
stelt het overlegorgaan duide
lijk, dat er een maximum moet
komen in de buurt van de in
komensgrens vaTI 32.500 gulden
per jaar.
Bij het opstellen van hun ver
langlijst zijn de vakcentrales
uitgegaan van de stelling, dat
er volgend jaar een wezenlijk
begin moet worden gemaakt
met een rechtvaardiger verde
ling van inkomens en economi
sche macht. Van de regering-
Den Uyl verwacht men ook
concrete stappen in die richting.
Gebeurt er van overheidswege
niets dan moet het kabinet-Den
Uyl er rekening mee houden,
dat er met de werkgevers geen
afspraken zullen worden ge
maakt en het gevaar voor ar
beidsonrust niet ondenkbeeldig
is.
Andere eisen van NW, NKV
en CNV aan het kabinet-Den
Uyl zijn:
Geen teruggave van de infla
tiecorrectie. Het geld dat
daardoor vrijkomt moet wor
den besteed aan collectieve
voorzieningen en het verho
gen van de belastingvrije
voet.
geen verhoging van de btw-
tarieven.
wettelijke bevoegdheid over
heid om in te grijpen in d:
prijsvorming van afzonderlij
ke goederen en diensten.
verhoging van de ontwikke
linkshulp van 0.7 tot 0,8 pro
cent van het bruto nationaal
produkt.
verklednig van de klassen ba-
sis- en kleuteronderwijs.
partiële leerplicht van twee
dagen per week voor 15-jari-
ge werkende jongeren.
herziening wet collegegeld.
invloed van de onderne
mingsraden op de samenstel
ling van beleidsorganen in
het bedrijfsleven.
wijziging van het systeem
van huurharmomiisatie (huren
van oudere woningen minder
fors optrekken).
invoering van een maximum
in de fiscale aftrekbaarheid
wegens persoonlijke ver
plichtingen van rentelasten
op schulden. Daarmee willen
de vakcentrales voorkomen,
dat onredelijk hoge rente
verplichtingen voor de finan
ciering van eigen woningen
op de fiscus worden afgewen
teld. Ook wil men zo berei
ken, dat beter gesitueerden
niet meer leningen sluiten
voor de aanschaf van luxe
goederen.
instelling jongerenstatuu'
(absoluut verbod voor 13-ja-
rigen en jongeren voor nacht
en ploegenarbeid, een verbod
om op zaterdag en zondag ie
werken, een maximale ar
beidsweek van 32 uur bij een
dag scholing en een van 24
uur bij twee dagen partieel
onderwijs per week)
wijziging huur- en subsidie
beleid.
vermindering aantal werklo
zen tot beduidend minder
dan 100.000.
(Vervolg op pagina H.)
LONDEN De goudprijs heeft dinsdag op de vrije markt een
ongekend hoog peil bereikt. In Londen werd dinsdagmiddag een
officiële notering opgemaakt van 110 dollar per ounce, terwijl aan
het slot van de middag 109 dollar bieden - 111 dollar laten werd
geregistreerd.
DEN HAAG (ANP)
Dinsdag hebben partijen bij
de cao voor de metaalnojver-j
heid (klein metaal, 18600 on
dernemingen met 154000
werknemers) overeenstem
ming bereikt over deze cao
die 1 januari 1973 ingaat, en
op 31 december a.s. afloopt.
Bij de inhoud ervan is reke
ning gehouden met het centra-
Ie akkoord van 6 december
1972 en met de basis-afspraak
van 11 mei jl.
Per 1 januari 1973 worden
de salarissen verhoogd met
een procent plus f 22.24 per
maand of een procent plus f
20,53 per vier weken, (die
vier weken-berekening ge
schiedt met het oog op sommi
ge mechanische administra
ties).
Voor werknemers beneden
de 23 jaar is de verhoging 2,8
procent. De verhogingen gel
den voor de feitelijke verdien
de salarissen.
De vakantie wordt met een
dag uitgebreid tot 19 dagen. In
1974 zal de vakantie met een
dag worden uitgebreid.
DEN HAAG (ANP) De
jaarlijkse prijzen van de ver
eniging van schouwburg- en
concertgebouwdirecties in ons
l'and zijn toegekend. De Louis
d'Or gaat naar André van den
Heuvel voor zijn vertolking
van de rol van George in „Wie
is bang voor Virginia Woolf".
De Theo d'Or is toegekend aan
Petra Laseur van Toneelgroep
Globe voor haar Hedda Gabler.
Daarbij kwam dat de Ameri
kaanse dollar in de voornaam
ste deviezencentra wederom
een flinke koersdaling te zien
gaf. De druk op de dollar is
sinds de jongste monetaire we
reldcrisis van maart jl. niet
meer zo hevig geweest. De
vrees dat het Watergate-schan
daal het gezag van president
Nixon zou kunnen ondermij
nen bij de internationale onder
handelingen over hervorming
van het monetaire bestel en li
beralisering van de handel, zou
de voornaamste oorzaak zijn
van de hernieuwde speculatie
tegen de dollar. Ook het toe
genomen tekort op de Ameri
kaanse betalingsbalans (tot
10.227 miljoen dollar) zou een
oorzaak voor nieuwe speculatie
zijn.
De voorzitter van president
Nixons raad van Economische
Adviseurs, Herbert Stein, ver
wacht niet dat de Amerikaanse
dollar weer zal worden gede
valueerd. Tijdens een perscon
ferentie in Parijs merkt hij op
dat de Verenigde Staten geen
bepaald beleid hebben voor het
revalueren of devalueren van
de dollar. De jongste geruchten
over de dollar betitelde hij als
„een soort algemene neurose
van buitenaf".
Na maandag voor het eerst in
de geschiedenis door de psycho
logische barrière van 100 dol
lar te zijn gebroken, steeg de
goudprijs dinsdag in Londen,
de belangrijkste goudmarkt in
de wereld, tot 110 dollar. Eer
der op de dag hadden kopers
tot 115 dollar geboden.
Ook in Amsterdam is de
goudprijs dinsdag fors geste
gen. Voor 1 kilogram fijngoud
moest men in Amsterdam
10.570,betalen, wat 930,—
meer was dan op maandag
9.640,Daarentegen viel
de dollar scherp terug tot
2.86602.87 aan het slot te
gen maandag 2.902.9025.
Hierbij werden ruime omzetten
bereikt en was de handel vol
gens geldmarktkringen „ner
veus".
9 Matroos Erik Undseth uit
Horten (Noorw.) dient al ze
ven maanden bij de Noorse ma
rine op zijn sokken. De
matroos heeft dermate grote
voeten dat de marine hem tot
op heden nog niet aan schoenen
heeft kunnen helpen. Een fa
briek in Noorwegen heeft nu
toegezegd een paar schoenen
voor hem te zullen maken.
(Van onze redactie binnenland)
DELFT De wasserijbedrij
ven hebben hun prijzen ver
hoogd met ongeveer negen pro
cent.
Dit is volgens de vereniging
van wasserijen te Delft gebeurd
vanwege de sterke stijging van
lonen en sociale lasten en prijs
verhogingen van de kant van
toeleveranciers.
De verhoging is doorgevoerd
op advies van genoemde ver
eniging en is volgens deze in
stelling in overeenstemming
met de prijzenbeschikking goe
deren en diensten.
VEENENDAAL (ANP).
„Onsmakelijk en onfatsoen
lijk," vindt burgemeester Bode
van Veenendaal het plan van
de wereldwinkel in zijn ge
meente om het publiek op de
markt rotte sinaasappels van
het Zuidafrikaanse merk Out-
span op een landkaart van
Zuid-Afrika te laten gooien.
Bezoekers van de markt kun
nen zaterdagmiddag aan dit
politieke werpspel meedoen
tegen betaling van een kwart
je. Ze krijgen als beloning een
gave „onbesmette" sinaasappel.
De wereldwinkel wil deze
actie ondanks de weerzin van
de burgemeester toch doorzet
ten.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De nieuwe ministers van Volksgezondheid en
van Verkeer en Waterstaat, mevrouw Vorrink en drs. Wester
terp, zullen zo snel mogelijk overleg gaan voeren met hun Bel
gische collega's over de „onhoudbare'' toestand van het water van
het kanaal Gent-Terneuzen.
Een belofte, die oud minis-1
ter Stuyt hierover aan het
PPR-Kamerlid Whitmans heeft
gedaan, zal op korte termijn
worden gehonoreerd.
Dat gesprek met de Belgi
sche autoriteiten is vooral
noodzakelijk geworden, nu
achteraf blijkt, dat de oud-
mindstars Udiink en Stuyt over
dit probleem een meningsver
schil hadden. Hoewel Stuyt in
zijn hoedanigheid als minister
belast met de Milieuhygiëne
de Tweede Kamer op 10 mei
liet weten dat de eerste Belgi
sche rioolzuiveringsinstallatie
over niet al te lange tijd in
werking zou kunnen treden,
werd dat op de laatste dag
van het bestaan van het kabi
net-Biesheuvel door minister
Udink (Verkeer en Water
staat) min of meer erkend.
Deze bewindsman deelde
toen de socialistische Kamer
leden Roels en Epema-Brugma
mee, dat de eerste Belgische
(ADVERTENTIES)
Zie ook onze grote
-sortering korte
- coatjes en jackjes.
iv Tevens een enorme;
JUt/j" I E# R I kollektie -stoffen-
mantels en japonnen
ook los verkrijgbaar.
Blguson 215.- Pantalon 155.- 1
TILBURG DEN BOSCH
HEUVELSTRAAT 44 SCHAPENMARKT I?
BREDA EINDHOVEN. IA
EINDSTRAAT 14 DEMER TB
als u geld nodig hebt.
Wij zijn er al 20 jaar
voor veilige persoonlijke
leningen tot f 25.000,-
Eindhoven,
St. Catharinastraat 1,
Telefoon 040 - 25472 en 66633?
zuiveringsinstallaties op zijn
vroegst eind 1979, begin 1980
kunnen gaan werken. Wil men
dat realiseren, zo stelde
Udink, dan moet men binnen
twee jaar met de bouw van
die installaties beginnen. Maar
aangezien er in België nog
geen enkel concreet plan
is gemaakt, achtte de minis
ter de kans daarop vooralsnog
niet groot.
Stuyt liet de Kamer weten
goede hoop te hebben, dait
het gemeentebestuur van de
Belgische plaats Zelzate een
aanvraag zou indienen om
zijn riolering aan te sluiten
op de afvalwaterleiding ka
naalzone Zeeuwsch-Vlaande-
ren. Maar minister Udink
boort elke hoop daartoe nog
geen drie dagen daarna in de
grand met de mededeling, dat
er zoveel haken en ogen aan
die eventuele aansluiting zit
ten, dat hij het op korte ter
mijn niet ziet gebeuren. Bo
vendien, aldus Udink. moet
dat rioolwater van Zelzate
toch worden gezuiverd voordat
het in de afvalwaterleiding
kan worden gepompt. En plan
nen in die richting bestaan
concreet nog niet.
WASHINGTON (AFP)
Het Witte Huis heeft dinsdag
categorisch de geruchten te
gengesproken dat president
Nixon van plan zou zijn in
verband met de Watergate-af
faire af te treden
Woordvoerder Ronald Zieg-
ler gaf op vragen van verslag
gevers over deze uit Westeu
ropa afkomstige geruchten al
leen maar ten antwoord: „Ze
zijn helemaal onjuist".
De berichten over een op
handen zijnd ontslag van Nixon
zouden hun oorsprong hebben
gevonden op de Westeuropese
wisselbeurzen waar men de
waardevermindering van de
Amerikaanse valuta voor een
deel zou toeschrijven aan de
crisis veroorzaakt door het
W atergateschandaal.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG - DEN
HAAG De Nationale Ge
zondheidsraad heeft het sein
op groen gezet voor het op
starten en het in bedrijf hou
den van de atoomcentrale bij
Borsele. Een speciale commis
sie van 16 deskundigen, aan
gevuld niet een vertegenwoor
diger van liet Belgische Minis
terie van Volksgezondheid, Dr.
G. Cantillon, heeft alle milieu
hygiënische aspecten van de
centrale bestudeerd en is tot
de slotsom gekomen dat het
enige gevaar dat naar mense
lijke berekening kan ontstaan,
bestaat uit een tijdelijk te ho
ge neerslag van radioactieve
stoffen bij de zo enaamde
„maximum catastrofe".
Zo'n catastrofe bestaat uit
het totaal afbreken van de
grootste koelwaterleiding in
het primaire systeem van de
centrale. De maatregelen die
men voor de omgeving in dat
geval zou moeten nemen be
staan uit een verbod op de
consumptie van melk, die ge
leverd wordt door koeien die
op de weiden vlak bij de cen
trale grazen. Een werkelijke
ramp, die zou moeten bestaan
uit een breuk van het reactor-
Irukvat, kan (aldus heeft de
commisise reactor veiligheid
vastgesteld) niet plaatsvinden.
„Het is onwezenlijk om een
lergelijke ramp te veronder
stellen", aldus de gezondheids
raad.
De nationale gezondheids
raad heeft voor de lozing van
koelwater uit de centrale op
de Westerschelde strengere
normen dan de gevraagde ge
adviseerd. Deze strengere nor
men volgen uit de verwach
ting dat ter zijner tijd een
tweede kerncentrale bij Bors
sele zal worden gebouwd en
dat ook Belgische atoomcen
trales in toenemende mate ra
dioactief besmet afvalwater op
de Westerschelde zullen lozen
(Zie ook pagina 5).
(Van onze redactie binnenland)
DEN IIAAG De consu
mentenbond heeft berekend
dat de kosten van het levens
onderhoud in april zeker mei
meer dan één procent zijn ge
stegen. Het indexcijfer dat
binnenkort is te verwachten
zal een „ongekend hoge stij
ging" te zien geven. De prijzen
zijn in april de pan uitgerezen,
aldus de consumentenbond.
Een prijsstijging van i pro
cent in april zou betekenen
lat de kosten van levensonder
houd sinds 1 jan. reeds met ca.
>'i procent zijn toegenomen.
Een van de eerste taken van
het nieuwe kabinet is volgens
de bond „de prijsverhogings-
golf", die ook iii mei nog door
loopt, in te dijken.
De kosten van levensonder
houd in april zijn vooral ge
stegen door de huurverhoging.
Maar daar bleef het niet bij.
Twee dagelijkse kostenposten:
aardappelen en brood, werden
duurder. Het rundvlees was al
duur, daarnaast is echter ook
de prijs van het varkensvlees
aanmerkelijk gaan stijgen, een
ontwikkeling die in mei door
loopt.
