DIPLOMATIEKE CRISIS TUSSEN ZWEDEN EN Y.S.
Zwaarste dagaanvalien op Hanoi
STORMACHTIGE
KRITIEK OP
EMS-BELEID
Peuter-invasie in
Tilburgs stadhuis
ANWAR SADATOORLOG
IS ONVERMIJDELIJK
)e;re|ya
GIJSEN BENOEMT PERSCHEF EN SECRETARIS
Amnesty
International over
Sovjet-Unie
Drie Nederlanders
Spaanse cel in
HARRY S. TRUMAN B
ONRUST BIJ DE
ARTILLERIE
INRICHTINGEN
commentaar
binnenland
buitenland
Krachtmeting op komst
Betalingsbalans
verbeteide met
1 miljard
in drie maanden
ZWEDEN
KERKEN
VIETNAM
Groep vrouwen
besteelt
winkeliers
J
Minder loon
11
Tiet Amerikaanse weekblad Time heeft president Nixon en
zijn trouwe schaduw Henry Kissingër uitgeroepen tot de
Mannen van het Jaar. Op 't moment dat de Verenigde Staten
en hun staatshoofd zich de verontwaardiging en de woede van
de wereld op de hals hebben gehaald door hun Vietnam-poli-
tiek, heeft dat de schijn van een uitdaging.
Maar Time heeft wel andere motieven voor deze uitverkie
zing. Het blad herinnert eraan dat de Verenigde Staten zich een
jaar geleden in grote economische moeilijkheden bevonden, die
haar uitdrukking vonden in een zwakke positie van de dollar
Dank zij een strenge soberheidskuur, met een krachtig gehan
teerde loon- en prijsstop, is Amerika deze crisis te boven. De
dollar is opnieuw een gewaardeerd ruilmiddel geworden. De
Amerikaanse economische invloedssfeer is vele keren doeltref
fender dan de politieke.
Het is dit Amerika dat in 1973 een vergrote Europese Ge
meenschap tegemoet treedt. Daarbij zal het vooral tot een
krachtmeting op landbouwgebied komen. In het najaar wordt
immers een grote landbouwconferentie gehouden en het is wel
zeker dat Nixons onderhandelaars niet teder zullen zijn voor
een gemeenschappelijke markt die zij als een burcht van pro
tectionisme beschouwen.
Die vesting lijkt overigens sterker dan ze is. Met het Ver
enigd Koninkrijk treedt een land toe met een achtergebleven
technologie, een wankele economie en een weinig doorzich
tige politiek. En er zal geen Mansholt meer zijn om met het
geduld van de gelovige zijn stelsel van marktordening op basis
van verdelende rechtvaardigheid te beschermen en te be
houden.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Na vijf uur stormachtig vergaderen heeft de
aandeelhoudersvergadering donderdag de jaarstukken van de
Exploitatie Maatschappij Scheveningen EMS N.V. goedgekeurd
met 118.352 stemmen voor, 21.521 tegen en 599 onthoudingen.
De tegenstemmers kwamen van de zijde der kleine aandeelhou
ders, de voorstemmers waren te vinden in kringen van de Zwols-
mangroep, die de meerderheid van het aandelenpakket in handen
hebben.
In de tot de laatste plaats
bezette Kurzaal kregen com
missarissen en directie een
spervuur wan vragen te door
staan. Felle kritiek richtte
zich miet name op het „niet
realiseren van beloften" door
commissaris W. C. Posthumus
Meyjes, het voorstel de heer
Zwolsman te benoemen tot
commissaris en de politiek van
de gemeente Den Haag t.o.v.
de EMS.
Aan het begin van de in
totaal zes uur durende bijeen
komst deelde commissaris dr.
G. M. J. Veldkamp mee dait de
EMS zonodig twee jaar uitstel
wan haar belastingverplichtin
gen van 9,8 miljoen gulden zal
krijgen. In deze periode heeft
de maatschappij dan de tijd
om in alle rust over te gaan
tot verkoop van omroerend
een verlies van 31 miljoen
gulden.
Zwolsman zei dat volgens
hem de omstandigheden op dit
moment zodanig zijn dat een
sloopvergunning voor het Kur-
haus zal worden verleend. Als
daartoe vergunning wordt ver
leend hoopt de EMS dat de
verkoop van haar Haagse en
Scheveningse bezit voor 30 ju
ni 1973 een feit kan zijn, al
dus Zwolsman.
Hij zei geen reden te zien
tot het aanvragen van surséan
ce of faillissement. „Eriis geen
reden voor paniek of panische
verkopen", voegde hij er aan
toe.
(Van een onzer
verslaggevers)
TILBURG Meer dan
tweehonderd „afgevaardig
den" van zeventien Tilburgse
clubs, in leeftijd variërend
van twee tot vier jaar, heb
ben donderdag op het
feest van Onnozele Kinderen
dus de Burgerzaal van het
Tilburgse stadhuis enkele
uren tot hun domein ge
maakt. Niet op verzoek van
het gemeentebestuur, inte
gendeel. De bedoeling (van
hun ouders althans) was, het
gemeentebestuur ervan te
overtuigen dat het zijn
standpunt ten aanzien van
kindercentra nodig eens moet
herzien.
De Tilburgse kindercentra
krijgen geen subsidie. Het
gevolg daarvan is, dat de
prijzen, in 1970 nog f 1,- per
ochtend of per middag, mo
menteel f 4,25 zijn, een be
drag dat voor vele ouders
niet te betalen is. Niettemin
hebben alle centra nog een
wachtlijst.
Op een subsidie-aanvrage
van enkele jaren geleden
hebben b. en w. in oktober
1969 aan het bestuur van de
katholieke stichting voor bij
zonder gezinswerk en jeugd
zorg laten weten, dat „het
subsidiëren van kindercrè
ches een ernstige aantasting
is van de eigen verantwoor
delijkheid van de ouders".
Officieel is dit standpunt
sindsdien niet gewijzigd.
De „bezetting" van don
derdag was er speciaal op
gericht het gemeentebestuur
nu eens duidelijk te maken,
dat ouders hun peuters met
heel andere bedoelingen naar
peutercentra sturen. In een
aantal gevallen is dat vanwe
ge gebrekkige huisvesting
waartoe ook flats vaak te
rekenen zijn de behoefte
van kinderen uit kleine ge
zinnen om met leeftijdge
nootjes om te gaan en ook
andere sociale en medische
gronden. Slechts een klein
percentage gaat naar de crè
che omdat de moeder moet
werken.
Afgezien van de wachtlijs
ten gaat het in Tilburg in
totaal om ruim zevenhonderd
kinderen. Diegenen daarvan
die donderdag naar het ge
meentehuis waren gekomen
hebben er een paar plezieri
ge uren aan overgehouden.
De peuters hadden "hun ge
reedschap, verf, kwasten,
plakpotten, papier en blok
ken, in overvloedige mate
meegebracht, zodat het een
gezellige pan werd. Aange
paste kliederkleding, zowel
van kinderen als van ouders,
was met duidelijke leuzen
versierd. Ter plaatse werden
affiches en spandoeken ge
maakt, zodat alles in gereed
heid was toen het voltallige
college van b. en w. de bonte
happening met een bezoek
kwam vereren.
Namens de ouders werd
burgemeester mr C. Becht
duidelijk gemaakt dat kin
dercentra een belangrijke en
nuttige functie hebben voor
een groot aantal kinderen,
dat de gemeente Tilburg, net
ais vele andere gemeenten,
de crèches moet subsidiëren
zolang het rijk dat niet doet
en dat Tilburg voor 1973
minstens f 100.000 daarvoor
moet reserveren.
„Leuk", zei burgemeester
Becht, toen hij zijn ogen liet
dwalen over enkele honder
den van zijn jongste ingeze
tenen. Maar of het gemeente
bestuur inmiddels zijn stand
punt heeft herzien of dat als
nog zal doen zei hij niet. Dat
wordt dus afwachten.
(Van onze redactie buitenland)
HANOI/PAKIJS/STOCKHOLM Amerikaanse
vliegtuigen hebben gisteren de zwaarste aanval op
Hanoi gedaan die zij ooit hebben uitgevoerd.
Dat beeft de Zweedse consul in de Noord Vietnamese
hoofdstad het ministerie van buitenlandse zaken in Stock
holm gemeld. Een correspondent van het persbureau Tass
noemde Hanoi een stad van ruïnes. Volgens hem zijn enige
wijken van de aardbodem weggevaagd.
Sinds Nixon op 18 december
opdracht gaf de luchtoorlog te
hervatten hebben de V.S
50.000 ton bommen op Noord-
Vietnam laten vallen. Dat is
tweeëneenhalf maal zoveel als
de explosieve kracht van de
atoombom die de Amerikanen
in 1945 op Hirosjima gooi
den.
Volgens dè Zweedse consul
hadden de bombardementen
gisteren de kracht van een
aardbeving- Het Amerikaanse
opperbevel' heeft inmiddels
het verlies van 14 B-52 bom
menwerpers toegegeven. Hanoi
DEN HAAG (ANP) Am
nesty International is van me
ning dat de Sovjet-Unie de
grootste actie sedert jaren is
begonnen om alle vormen van
binnenlandse oppositie de kop
in te drukken. Amnesty con
cludeert dat onder meer uit
het laatste nummer van de
„kroniek van lopende gebeur
tenissen", het ondergrondse
blad van de beweging voor
burgerrechten in de Sovjet-
Unie.
Nummer 27 van de vijfde
jaargang van de kroniek geeft
een gedetailleerd overzicht
van arrestaties op grote
schaal, politieke processen,
verdere stappen tegen dis
sidenten in psychiatrische in
richtingen, ontslagen, huiszoe
kingen en ondex-vragingen.
(Van onze redactie
buitenland)
CADIZ De 24-jarige uit
Sluis afkomstige A. P. B. is in
het Spaanse Cadiz veroordeeld
tot een jaar celstraf wegens
het in bezit hebben van verdo
vende middelen- Een 25-jarige
Amsterdammer werd veroor
deeld tot acht jaar.
De Nederlander, die begin
deze week komend uit Ma
rokko in Algeciras werd
aangehouden, blijkt Rudolf V,
uit Heusden te zijn. Samen
met een Amerikaanse vriend
kwam hij per auto Spanje in.
Bij controle werd een halve
kilo hasj gevonden.
Na een schrorsing van drie
kwartier gingen commissaris
sen en directie in op de ge
stelde vragen. Dr. Veldkamp
verzekerde dat het bestuur
van plan was geweest wél tij
dig met het jaarverslag te ko
men. „Door de onderhandelin
gen met het bouwconsortium
was dit met openbaarmaking
van de jaarstukken in een
vroeger stadium".
De heer Posthumus Meyjes
wilde voorbijgaan aan de aan
vallen op hem die „zuiver per
soonlijk waren".
Ik bestrijd de mening dat ik
alleen voor de kleine aandeel
houders zou opkomen, ik werk
voor allemaal. In mei 1971
hoopte ik inderdaad dat we
quitte zouden kunnen spelen,
maar ik zei het met veel sla
gen om de arm".
De EMS heeft zoals gemeld
In 't kort
IN het kunstmuseum in Bern
(Zwitserland) wordt van 24 ja
nuari tot 1 april 'n tentoonstel
ling gehouden van 49 schilderij
en en 32 tekeningen van Vin
cent van Gogh.
DE douane op Schiphol heeft
twee vrouwelijke passagiers
aangehouden die 61 kilo hasj
in hun bagage wilden vervoe
ren.
PRESIDENT Idi Amin van
Oeganda bezocht een super
markt in Kampala met een
Britse directie. Na afloop gaf
hij zijn minister van handel
en industrie opdracht de zaak
te koop aan te bieden en vóór
31 december in handen te ge
ven van een Oegandese gega
digde.
PERU en Oost-Dultsland zul
len diuloivtieke betrekkingen
aanknopen.
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO President Anwar
Sadat van Egypte heeft ver
klaard dat de strijd de enige
weg naar de toekomst is. Hij
heeft zijn regering gevraagd
plannen op te stellen voor het
geval de oorlog met Israël wordt
hervat. Sadats rede voor een
bijzondere zitting van het par
lement werd rechtstreeks door
radio en televisie uitgezonden.
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG Ruim een
miljard gulden is de betalings
balans verbeterd in het derde
kwartaal van dit jaar. Volgens
de voorlopige cijfers van het
ministerie van Financiënë was
er in het derde kwartaal een
overschot van ong. f 126 milj.
op de lopende rekening van de
betalingsbalans op transactie
basis. Dit betekent een verbe
tering van 1.080 miljoen gul
den tegenover het derde
kwartaal van 1971.
In de eerste negen maanden
Van 1972 was er een surplus
van ruim twee miljard gulden
(ruim 2.050 miljoen) vergele
ken met een tekort van bijna
een miljard gulden (980 mil
joen) in de eerste negen
maanden van het vorige jaar,
een verbetering dus van drie
miljard gulden-
„Het ogenblik is gekomen om
onszelf en anderen te vertellen
dat niets ons zal tegenhouden.
Geen macht kan ons intimide
ren en geen vijand kan ons
angst aanjagen. Ik heb de re
gering gevraagd zich voor te
bereiden op de mogelijkheid
van het uitbreken van gevech
ten", zo zei Sadat onder luid
applaus van de afgevaardigden.
Hij kreeg ook warm applaus
toen hij aankondigde dat hij be
sloten had vrije discussie toe te
staan, zoals is gebleken uit de
tot dusver ongekende kritiek
die het parlement eerder deze
maand uitoefende op het rege
ringsbeleid.
De V.S. verweet hij dat ze
van Israël een wapen-arsenaal
maken en „een bruggehoofd
van terreur tegen onze natie".
Wij houden vast aan de Ara-
bisch-Russische vriendschap,
die van groot belang is voor
onze strijd, hoewel we wel re
kening moeten houden met de
omstandigheden en de beper
kingen van onze vrienden, al
dus Sadat.
Politieke waarnemers zien
hiei'in een verwijzing naar de
aarzeling van Moskou om
hoog-ontwikkelde aanvalswa
pens te leveren aan Egypte.
zegt er 31 te hebben neei-ge-
schoten, naast 40 andere vlieg
tuigen.
9 Gisteren is in zijn laatste eigen verzoek bij de HarnS.
woonplaats Independence de Truman-bibliotheek. Hier de
oud-president van de Verenig- kist onderweg naar de begraaf -
de Staten, Harry S. Truman, plaats, gevolgd door Trumans
begraven. Dat gebeurde op zijn dochter mevr. Margeret Tru
man Daniel met achter haar
v.l.n.r. William Wallace Daniel,
Clifton Truman Daniel en Tho
mas Washington Daniel.
ROERMOND (KNP) Bij
het algemeen secretariaat
heeft bisschop Gijsen van
Roermond, drs. P. L. J. Moo-
nen, secretaris van het bisdom,
op diens verzoek en op ver
zoek van het curatorium ter
beschikking gesteld van de
hogeschool voor theologie en
pastoraat te Heerlen. Als op
volger van drs. Moonen heeft
de bisschop tot algemeen se
cretaris en kanselier van het
bisdom benoemd drs. G. N. H.
Habets te Heerlen.
Drs. Habets werd in 1966 tot
priester gewijd. Hij studeerde
taalwetenschap, filosofie en
theologie, achtereenvolgens
aan de universiteiten van Nij
megen, Wenen en Bonn. Hij
hoopt in de komende zomer
zijn studie af te sluiten met
een promotie aan de theologi
sche faculteit van de universi
teit van Bonn.
Tenslotte heeft mgr. Gijsen
benoemd tot perschef van het
bisdom Roermond de heer J.
Spanjaard (51 jaar), journalist
te Heerlen. De heer Spanjaard
is na de fusie van een viertal
bij de NKV-centrale aangeslo
ten vakbonden met de Indus
triebond NKV belast met de
public relations van deze bond
en de verzorging van het vak
blad „De Industrie-Revue".
Inmiddels dreigt er een
scherpe diplomatieke crisis te
ontstaan tussen de V.S. en
Zweden. De leiders van alle
Zweedse politieke partijen
hebben gisteren een nationale
verklaring uitgegeven, waarin
beëindiging van de bombarde
menten op Noord-Vietnam
werd geëist. De tekst is opge
steld door premier Olof Pal
mer en de leiders van de vier
grootste partijen.
Palmer heeft vorige week al
in een televisiegesprek de
bombardementen onder meer
vergeleken met de nazi-misda
den tijdens de tweede wereld
oorlog. Daarop werd de
Zweedse ambassadeur in Was
hington ontboden om een
krachtig pi-otest tegen deze
uitlatingen in ontvangst te ne
men. De „nationale verkla
ring" is een Zweedse reactie
op het Amerikaanse protest.
De raad van kerken in Ne
derland heeft op verzoek van
„velen die spontaan aan zijn
oproep tot gebed tijdens de
kerstdagen gevolg hebben ge
geven", nu gevraagd om te
getuigen van het mee-lijden
met het volk van Vietnam
door rond de jaanvisseling
handtekeningen in Nederland
te verzamelen. De raad van
kerken verzoekt deze lijsten
toe te sturen aan zijn adres
Maliebaan 88 te Utrecht.
De Belgische regering heeft
de Amerikaanse regering laten
weten de bombardementen
diep te betreuren. In Israël
heeft een regeringspartij het
zelfde gedaan. Ook in ons land
blijft het protesten ï-egenen.
Voor komende zaterdag zijn
o.a- in Breda, Maastrichten
Groningen demonstraties aan
gekondigd.
Gistermorgen wei-d na vijf
dagen de scherpe politiebewa
king bij en op de terreinen
van Dupont de Nemours in
Dordrecht teruggetrokken. De
bewaking werd nodig geacht
nadat het bedrijf in het kerst
weekeinde drie anonieme tele
foontjes had gekregen waarin
met aanslagen werd gedreigd
als wraakoefening voor de
bombardementen.
Even voordat zijn speciale
bevoegdheden zouden verval
len heeft president Van Thien
van Zuid-Vietnam gistermor
gen een wet uitgevaardigd op
de politieke partijen waardoor
deze voor het merendeel
worden verboden. Van de 25
partijen zullen er maar drie
overblijven, uitsluitend rege
ringsgezinde.
De voorzitter van het Ame
rikaanse huis van afgevaardig
den, Carl Albert, meent dat
het congres een volledig rap
port moet krijgen over de
bombardementen voordat hij
tot een stemming komt over
het afsnijden van de financiële
middelen voor de oorlog in
Vietnam. Albert wil ook we
ten waarom Kissinger zich zo
vergiste toen hij in november
verklaarde dat de vrede „bin
nen handbereik was".
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De eigenaar
van een" boekhandel annex
postagentschap in de Barenlsz-
straat in Amsterdam, is woens
dagavond bij het opmaken van
zijn kas tot de ontdekking ge
komen, dat hij voor meer dan
tienduizend gulden is bestolen.
Waarschijnlijk is het geld
enkele uren tevoren verdwenen
toen een groepje druk doende
vrouwen de winkel binnen
kwam, zich verspreidde en ten
slotte na het kopen van een
paar kerstkaarten verdween.
Ook een winkeliier aan de
Amstei-damse Wethouder Fran-
keweg kreeg bezoek van een
groep vrouwen. Hij miste 7000
gulden.
EEN 23-jarige man heeft zich
tijdens een inbraak bij een
bedrijf in een dorp bij Le
Havre kennelijk zo opgewon
den dat zijn hart eraan
bezweken. Toen personeel van
het bedrijf donderdagochtend
op het werk verscheen vond
men de dode iribreker.
Het jaar 1972, dat op drie
dagen na gepiept is, heeft een
wat rommelige indruk bij mij
achtergelaten. Maar wat willen
we na 363 dagen vol actie en
reactie ter linker- en ter rech
terzijde?
Jawel, 363 dagen. Met van
daag, morgen en overmorgen
erbij maakt dat 366. Juist, een
schrikkeljaar.
Het is niet zo „positief'
misschien, maar ik zou deze
terugblik willen beginnen met
de conflicten. Die waren er
vele. In het groot natuurlijk:
Vietnam het Midden-Oos
ten.
't En heeft gestaan ten boos-
t en.
Denk maar aan München.
Olympische Spelen, die uitlie
pen op een drama. De spelen
gingen wel door, daar zag men
teveel brood in.
Dichter bij huiwaren er
ook vele conflicten. In het ka
binet-Biesheuvel het eerste
hooglopende ruzie. D rees
(jr.) en De Brauw (jhr.) lie
pen er tenslotte met kwaaie
(en voor de gelegenheid: rode)
koppen uit.
We hebben het geweten: er
is nog geen nieuw kabinet.
En dan Arie Groene velt:
eerst ruzie met P. Brussel en
de andere metaalbonden, en
toen ruzie met Harry ter Hei
de, en toen ruzie met ongeveer
heel rechts en midden-Neder
land.
Het gaf een hoop bomb-
Arie.
Nog iemand die overhoop
heeft gelegen met nagenoeg
half Nederland je zou kun
nen zeggen met de andere
helft mgr. Gijsen. En hij is
voorlopig nog niet weg, al zit
hij op een bis-schopstoel.
Om nog een paar conflict
modellen te noemen: De Kos
ter - VVDM, Fievet - Stuyt -
Van der Schaar, Hans - Bas,
Corry - De'Rekels, Pachman -
Euwe - Donner .Geesink - Bu-
dobond.
En wat te denken van het
wereldbeheersende conflict
Spasski Fischer? En Platje -
Peiger. En Smalhout - anes
thesisten.
Bisschop Bluyssen - kerkbe-
zetters, Enka-bezetters - Enka-
bezitters.
En over de grenzen: Brandt
Barrel, Amin - Aziaten,
Nixon - McGovern.
En niet te vergeten: alle
Belgen - alle Nederlanders.
Maar als we nu zo'n rijtje,
dat natuurlijk maar een vrij
willekeurige greep is, over
zien, dan blijken er toch nogal
wat ruzies te worden bijge
legd. En dat is verheugend.
De toestand is niet zo grijs
en grauw als ik vreesde,
vrienden. Tot morgen.
MERIJN
ZAANDAM (ANP) Onder
de 1200 personeelsleden van de
Artillerieinrichtingen is onrust
ontstaan. Oorzaak is dat zij
na 1 januari feitelijke loonsver
lagingen 25 tot 40 gulden
per maand hebben te ver
wachten.
Met ingang van 1 januari
wordt het staatsbedrijf artille
rieinrichtingen opgeheven. Het
bedrijf wordt dan gesplitst over
twee afzonderlijke naamloze
vennootschappen: Eurometaal
n.v. voor de militaire sector en
n.v, gereedschapswerktuigin
dustrie Hembrug voor de civie
le sector. Dit betekent voor het
personeel, dat de status van
ambtenaar verliest, toch pen
sioenpremie moet blijven beta
len aan het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds, maar ook
aan het bedrijfspensioenfonds
voor de metaalindustrie. Dat
leidt dan tot wat beschouwd
wordt als een verlaging van
het netto lqon.
HET parlement van Noord-
Korea heeft premier Kim 11
Soeng gekozen tot president.
De huidige president, Tsjol
Yong-Koen, Is benoemd tot vi
ce-president.