TOÈPOLEV ONTWIERP 120 VLIEGTUIGEN HOESSEIN TOUWT BLONDINE Bezetters begraven zelf mede-bezetter Venco sterklasr GEWELD EN HOOF TIJDENS WEEKEND Belgische oogarts wil elf miljoen blinden redden Harry Truman: De kleine man uit Missouri Zeven dagen MaSorca. en't kost u ge en pes ~ta! OVERLEVENDEN HOUDEN ZICH IN LEVEN MET MENSENVLEES ia 12 verschillende Vliegrampen eisen 51 slachtoffers binnenland buitenland BEMIDDELINGSPOGING IN ST.-LAMBERTUSCONFLICT Moeder wurgt twee kinderen DAMN AUTORIT KERNBOM Op naar Mallorca met eminent/1 solina1 Postbus 25, Woensdag 27 december 1972 7 MOSKOU AÏ'V-1 PI-RTR Andrei Toepolev, een van 'swerelds beroemdste vlieg tuigontwerpers, is zaterd. g op 84-jarige leeftijd in Moskou overleden, zo meldt het Russi sche persbureau Tass. Toepo lev heeft ongeveer 120 vlieg tuigontwerpen op zijn naam, van het eerste metalen vlieg tuig van de Sovjet-Unie tot het nieuwe supersonische pas sagiersvliegtuig Tos-144, de Russische concurrent van de Frans-Britse Concorde. Het prototype van de Toe-144 maakte zijn ee-ste proefvlucht op 31 december 1968, een maand eerder dan de Concor de. Daarmee had de Sovjet- Unie dank zij Toepolevs ont werp als eerste land ter wereld 'n supersonisch passagiers vliegtuig in de lucht. De Toe- 144 zal waarschijnlijk eind '74 oi' begin 1975 lijnvluchten gaan uitvoeren. Andrei Toepolev werd in 1888 geboren in het dorpje Poestamazovo bij Kalinin. Hij stu ieerde aa i de hogere tech nische school van Moskou on- d-r Zhoekovski, de vader van de Russische luchtvaart. Zijn eerste vliegtuigongeluk beleef de hij in 1910, in een zelfge maakt zweefvl'etguig. In 1923 bpuwde hij zijn eerste, houten, eenpersoonsvliegtuig, de Ant- 1. In die tijd legde hij zich ook toe op het ontwerpen van metalen vliegtuigen, hetgeen toondertijd als een excentrieke hobby werd beschouwd. De ontwikkeling van de weten schap gaf hem gelijk en dankzij Toepolevs ontwerpen breidde de Russische vlieg- tuigi';du:trie zich in de jaren voor de tweede wereldoorlog sterk uit. Zijn belangrijkste ontwer pen dateren echter van na de tweede wereldoorlog, toen hij de Toe-16 „Badger" Strategi sche bommenwerper ontwik kelde, die later als de „Toe 104" werd aangepast voor pas sagiersvervoer. De Toe 104, die in 1955 in het luchtruim verscheen, was het eerste pas sagiersvliegtuig met straalaan drijving ter wereld. Zijn laat ste beroemde model, de super sonische Toepolev-144, ont wikkelde hij samen met zijn zoon ASexei. Onder Stalin bracht Toepo lev enkele jaren door in een speciale gevangenis voor we tenschapsmensen. Hij werd in '38 gearresteerd en tot dwang arbeid veroordeeld omdat hij tijdens reizen naar de Vere nigde Staten en Duitsland Russische staatsgeheimen zou hebben verraden. Ook achter de tralies bleef hij vliegtuigen ontwerpen en in 1943 werd hij vrijgelaten en weer aangesteld In zijn oude functie als direc teur van het Instituut voor Aero-Dynamica in Moskou. Vorige maand werd Toepo lev door president Podgorny voor de derde maal on er- scheiden met de titel „held van de socialistische arbe d". Hij is ook drager van de Lenin- orile, de hoogste onderschei ding die de Sovjet-Unie kent. AMMAN (REUTER-UPI) Koning Hoessein van Jor danië heeft zich laten schei den van zijn in Engeland ge boren vrouw Moena en is hertrouwd met de in Cairo geboren 24-jarige Alia Toe kan zo is door het Jordaanse hof bekendgemaakt. Op verzoek van de Jor daanse vorst zullen officiële feestelijkheden ter gelegen heid van zijn nieuwe huwe lijk, dat zondagmiddag werd voltrokken achterwege blij ven. De nieuwe vrouw van Hoessein krijgt de titel van koningin Alia Hoessein. Dit is het derde huwelijk van de Jordaanse vorst. Zijn eerste was met zijn nicht, de Egyp tische prinses Dina. Zij schonk hem een dochter, Alia geheten. Uit het huwe lijk met Moena zijn vier kinderen geboren: twee jon gens en twee meisjes. De nieuwe koningin is een kleine blondine met groene ogen. Zij houdt onder meer van tennis, waterskiën mu ziek en lezen. SANTIAGO (Reuter) Uit Chileense politiekringen is vernomen, dat de overleven den van het vliegtuigongeluk in het Andesgebergte zich tien weken lang in leven gehouden hebben door het eten van vlees van omgekomen mede passagiers. Nadat de voorraad levens middelen aan boord van het wrak van het toestel was uit geput, zouden de overlevenden een lijk per vijf dagen opge geten hebben. (Van onze correspondent) EINDHOVEN. In de meest letterlijke zin hebben de bezetters van de St.-Lambertuskerk te Eindhoven op tweede kerstdag hun vroegere medebezetter H. Janssen, die vorige week op 40-jarige leeftijd overleed aan een hartaanval, ter aarde besteld. Er bleek namelijk geen en kele begrafenisonderneming bereid de begrafenis te ver zorgen. Zelfs de grafdelver weigerde het graf te graven .omdat hij dan kans liep ont- ADVERTENTIE) boerderijdrop 2fel|f ABfQ ka|iesdr°P dubbelzoute drop 91 IICSÉwMwl I knoopjesdrop griotten - valutadrop - komeetdrop - jujubes - salmiak pastilles honingdrop - bruine beertjes - milottes slagen te worden. De bezetters hebben toen alles zelf ter hand genomen en de heer Janssen begraven op het kerk hof vain de St-Lambertuskerk, diat echter officieel ook geslo ten is. Ruim 1200 mensen woonden de rouwdienst bij. Inmiddels ils er in het ge schil rond de sluiting van de St.-Lambertuskerk uit de Eindhovemse burgerij een commissie van goede diensten ontstaan. Deze commissie heeft een compromis-voorstel opgesteld. Volgens een verkla ring van deze commissie heb ben zowel de bisschop van Den Bosch. mgr. J. Bluyssen, als de betrokken actiegroepen dit compromisvoorstel aan- vaaard als verdere gespreks- basis over de voorwaarden voor 'n verzoening in 'tconflict. Uitgangspunt van de com missie is, dat alle partijen zich bij voorbaat moeten eenrleg- gen bij de uitspraak van Rome op het beroep dat het oud'e kerkbestuur enkele maanden geleden heeft ingediend. In tussen zou de uitvoering van de door mgr. Blussen geno men besluiten in bespaalde opzichten opgeschort moeten worden. De commissie van goede diensten bestaat uit de heren L. Sonnenschedn, die als voor malig penningmeester van de Stichting Diaconaat Eindhoven veel ervaring heeft met de herstructurering van de Eind hovense parochies, pater Si meon Nuyten, de gardiaan van de paters Capucijnen in Eind hoven en op persoonlijke titel loco-burgemeester drs G. van der Kruys. Hangende, de nu onderno men bemiddelingspoging heeft mr P. H. Dorm uit Eindhoven van de president van de recht bank in Den Bosch uitstel tot 2 januari gekregen van de in diening van de dagvaarding van het kort geding, dat het oude kerkbestuur tegen de bisschop had aangespannen. (Van onze redactie binnenland) AMSTERDAM/ROTTERDAM Tijdens het lange kerst weekend zijn er in ons land met name in Amsterdam en Rotterdam "bij ruzies, vechtpartijen en berovingen rake klappen gevallen. Een schiedamse chauffeur (27 jr) is bij een ruzie in de „Margarethabar" op Katen- drecht met een mes in de buik gestoken. De man is met ern stige verwondingen naar een ziekenhuis gebracht. De Suri naamse dader is onmiddellijk gearresteerd. De 29-jarige koopvaardijma troos M.K. uit Amsterdam heeft het helemagl bont ge maakt. Hij was op visite bij een vriendin in de hoofdstad en ging even bij de buren een kerstborreltje drinken. Toen hij wat lang weg bleef ging de vriendin hem'halen. Dat zinde mijnheer niet en hij sloeg bij haar de boel kort en klein. Gealarmeerde politie ging hij met messen en een bijl te lijf. De agenten kalmeerde hem en namen hem de steekwerktui- gen af. Dat was kennelijk ook weer niet naar zijn zin. Hij ging de agenten met messen achterna. Weer brachten ze hem tot re de en namen de steekspullet- jes in beslag. De matroos pakte toen de auto van zijn baas, reed vier andere auto's in puin en wilde de politie weer met een mes te lijf. Hij werd toen maar ingerekend. De 17-jarige Frits Schuit, eveneens in Amsterdam, werd op straat gesommeerd zijn BRUSSEL (AP) De bekende Belgische oog arts dr. Charles Sche- pens denkt dat hij 11 miljoen Indiërs, die door een dubbele cataract (grauwe staar) blind zijn geworden, kan red den. Dr. Scliepens, die het hoofd is van de ver maarde netvlies-stichting in Boston in Amerika zegt volgens een inter view in het Brussels blad Le Soir dat de lei ders aan de ziekte in de ontwikkelingswereld ten dode zijn opgeschreven, omdat zij door hun blindheid niet kunnen werken. Hij zou in de Indische staat Madoerai aan het werk willen gaan en heeft daarvoor een groep jonge artsen plus 220 miljoen franken truim 15 miljoen gul den) nodig; in Madoera; zijn 40.000 blinden. In Indië komt de grauwe staar 20 maal meer voor dan in de meeste andere landen. Het zijn vooral ionge mensen die eraan lijden. Dr. Schepens is van oordeel, dat hij de staar kan genezen zon der dat dit in een zie kenhuis moet gebeu ren. geld af tc geven. Toen hij dit niet wilde werd hij in de rug gestoken. De verwondingen vielen mee, maar van de da der geen spoor. In Bladel heeft de 33-jarige V. uit die plaats met een bierglas een 30-jarige Marok kaan erristig toegetakeld. V. is aangehouden. Een Haarlemmer werd on der bedreiging nfet een mes van f 65,- beroofd. Later kon den de daders worden aange houden. Dit speelde zich in Amsterdam af. Een sigarenwinkelier in Rot terdam werd neergeslagen om hem te beroven. De daders namen zonder iets weg te ne men de benen. In Waalre bij Eindhoven is een pompbediende overvallen en beroofd van f 560,-. In Amsterdam nam een Turkse gastarbeider drie lifters mee in zijn auto. Onder bedreiging met pistolen werd hij gedwon gen uit te stappen. Hij raakte zijn auto en f 1560,- kwijt. Onder Ridderkerk werd een echtpaar uit Rotterdam door als politiemannen vermomde overvallers van f 5000 beroofd, roofd. In zijn huis in Den. Haag is de 83-jarige A. Heijsteeg bij een overval ernstig aan het hoofd gewond en beroofd van tenminste enkele duizenden guldens. De 21-jarige in Den Haag wonende Turkse arbeider Celin Mustafa is op de Hoefkade ge vonden biet messteken in de borst en in een arm. Hij is in een ziekenhuis opgenomen. Voorts heeft zich in. Den Haag tweemaal een geval van straat roof voorgedaan. CLEVELAND (AP) De politie in Cleveland heeft een ionge moeder gearr- Ie "I'd d'e heeft verteld dat zij haar twee kinderen had geholpen bij het openmaken van hun kerstpak jes en ze toen met een luier heeft gewurgd. De politie deelde mee dat de vrouw, de 24-jarige Nan Mul- lan, had opgebeld met de me dedeling: „Ik wil een moord melden. Ik heb zopas mijn kinderen vermoord". De politie vond de beide kinderen, de vier maanden oude Betty en haar tweejarige halfzusje Holly Johnson in de slaapkamer. OSLO-SAN JUAN (Reuter, AFP, UPI) Bij een vlieg tuigongeluk in de buurt van Oslo zijn zaterdagavond 39 mensen om het leven geko men. Een Fokker Friendship van de Noorse luchtvaartmaat schappij Braathen SAFE stort te slechts enkele minuten voor de landing neer in een woest bosachtig gebied op ongeveer twintig kilometer van Oslo. Vlak onder de kust van Sint Maarten, een van de boven windse eilanden in de Caraibi- sche zee, is zondagavond een tweemotorig vliegtuig van de Franse luchtvaartmaatschappij Air France in zee gestort. Ge vreesd wordt dat alle 12 in zittenden om het leven zijn ge komen. DE LAATSTE jaren hoor den we weinig, van Harrv S. Truman, de man van Missouri die tussen april 1945 en januari 1953 presi dent van de Verenigde Sta ten was. Op zijn verjaardagen ver schenen er foto's van Har ry in de krant, aanvanke lijk gezeten achter het kla vier van een piano (Happy birthday to you) later in een stoel, leunend op een zware stok met een uit drukking op het oude ge rimpelde gelaat die leek te zeggen: ,,Voor mij hoeft het niet meer" Truman was, rond een kwart eeuw en een omwen teling in de geschiedenis ge leden, de „gewone man" in het Witte Huis in een onge wone tijd. Hij was de man die het bevel gaf Hirosjinia en Nagasaki met atoombom men 1 van de aardbodem weg te vagen. Truman presideer de over de geboorte van de NAVO en het Marshall-Plan. Hij proclameerde de „Tru- man-Dpctrine" in de vroege dagen van de koude ooriog. Hij doorbrak de blokkade van Berlijn, met een lucht brug tussen de belegerde stad en wat toen, trots en fier, de vrije wereld was. Hij voerde de Amerikaanse natio aan in het Koreaanse con flict. En hij voerde opmerke lijke politieke veldslagen tegen zijn republikeinse op ponenten, wilde Indianen-ge vechten die hem de bijnaam van „Give'm hell, Harry" be zorgde. Harry Truman, een van de daadkrachtigste en kleurrijkste Amerikaanse presidenten, is in zijn 88-ste levensjaar overleden. Hij stierf in Kansas City, waar hij ruim een halve eeuw ge leden zijn politieke loopbaan begon. Tijdens zijn presi dentschap was Harry Tru man bepaald geen algemeen geliefde figuur in Amerika. De republikeinen veraf schuwden hem en een vijan dig gezind republikeins con gres torpedeerde zijn sociale programma, de „Fair Deal"; inclusief Truman's poging om de rechten van de negers hij )de wet vast te leggen. In 1948 werdhij behalve door de republikeinse partij aan gevoerd door Thomas Dewey ook bestreden door de racis tische dixicraten" en de „progressieve partij" van Henry Wallace uit eigen kamp. Zijn overwinning op Dewey wordt nog steeds be schouwd als een politiek mi rakel. Harry Truman nam zelden een blad voor de mond. Zijn politieke aanhangers belepf- den uitbundig genoegen aan zijn schilderachtig taalge bruik, waarmee hij zijn re publikeinse opponenten te lijf ging. Hij hanteerde een' vocabulaire die voor vroom- christelijke burgers als ten hemel schreiend werd ver oordeeld, doorregen met ter men als ,hel' en ,damm'. Op herhaaldelijk verzoek van zijn trouwe echtgenote Bess verving hij op den duur het door hem graag gebezigde woordje .„shit" door „mess" Richard Nixon heeft hem ja ren geleden de les gelezen met een wat melancholiek klinkendfe preek waarin hij ondermeer opmerkte dat de Amerikaanse jongetjes die ervan dromen ooit president te worden door Truman een niet bijzondere indruk van het ambt konden krijgen. Truman Wuifde het bezwaar van Nixon weg met de op merking: „Mister Nixon is een verdomde republikein en kan wat mij betreft naar de hel" Truman was een kleurrijk man in een voorbij tijdperk. waarin Amerikaanse presi denten zich nog op straat konden begeven buiten de bescherming van gepantserde limousines en legers geheime agenten en lijfwachten. Hij maakte dagelijks zeer mati- neuze ochtendwandelingen over een afstand van 2,5 km. Met een gemiddelde van 120 snelle passen per minuut, ge volgd door galopperende en naar adem snakkende verslaggevers. Hij had, bij informele gelegenheden, een voorkeur voor felle bloemen- overhemden. Hij was uiter lijk het stereotype van de gemiddelde Amerikaan. Truman was een president tijdens een stroomversnelling in de geschiedenis. De ge beurtenissen volgden elkaar snel op. Hij nam de beslis singen die hij nemen moest instinctief en snel, zonder de agonie die Adlai Stevenson vaak demonstreerde. Toen hij in april 1944, na het overlijden van Franklin De lano Roosevelt, president werd, wisten maar weinig Amerikanen wie hij eigen lijk was. Hij had in de scha duw van F.D.R. geleefd en het vice-presidentschap was toen nog zoiets als het derde wiel aan de wagen. Truman "deed zijn werk met een ze kere gewoonheid, zonder de zwaarwichtigheid die Nixon heden ten dage demonstreert en zonder het gevoel van op winding, dat de duizend da gen van president John Ken nedy begeleidde. Truman's geliefde slogan was: „Als je niét tegen de hitte kunt, ver dwijn dan uit de keuken" Hij nam zijn beslissingen in grote gemoedsrust, inclusief de beslissing Hirosjima en Nagasaki met atoombommen te verwoesten. De jonge Har ry Truman leek allesbehalve voorbestemd voor het presi dentschap. Hij groeide op in een boerderij in Missouri, was een tijdje landbouwer en begon, toen hij het boeren mde was, aan een loopbaan die een schoolvoorbeeld leek te gaan worden van twaalf ambachten en dertien onge lukken. Hij verkocht onder meer dassen en hij is een tijdje eigenaar geweest van een lap grond, waarop later een rijke oliebrdn werd ge slagen. Als hij de grond niet verkocht had zou hij multi miljonair zijn geworden en waarschijnlijk buiten de po litiek ziin gehleven Tijdens de eerste wereld oorlog trok Truman met het Amerikaanse expeditieleger naar Frankrijk, waar hij ka pitein bij de veldartillerie was. Terug in Jackson Coun ty in Missouri werd hij rech ter. De roemruchte „Pender- gast-machine". de democrati sche partij-organisatie in Kansas City, die uitblonk in corruptie, verschafte Truman een aanvankelijke kleurloze, maar zinlijke nolitieke loopbaan. Truman werd in 1934 senator Na zes tamelijk kleurloze jaren werd hij in 1940 herkozen. Hij veroverde een aanzienlijke mate van nat'nn"le vermaardheid. doo> de geldverslindende oorlogs machinerie in het gareel te brengen en men schat dat Trumai 's bedri""®'heid nn dit gebied de Amerikaanse schatkist meer dan 1 miljard dollar heeft bespaard. Vol gens sommige lezingen werd hij in 1944 vice-president, omdat een aantal machtige partijgenoten hem te lastig begon te vinden en men hem wilde „wegpromoveren" naar een politiek onbeduidende functie. Truman's onverwachte overwinning op de republi kein Thomas Dewey in 1948 gebaseerd op een felle, niet aflatende campagne zette onder de republikeinen zeer veel kwaad bloed. Toen Truman in 1953 Dwight Ei senhower vergezelde naar diens inhuldiging als presi dent keek Eisenhower op vallend zuur. Hij weigerde een door Truman in het Wit te Huis aangeboden lunch en tijdens de autorit naar het congres probeerde Ike ruzie met Truman te zoeken. De generaal was al kwaad om dat Truman, als opperbevel hebber van de strijdkrach ten, Ike's zoon John uit Ko rea had teruggeroepen om getuige te zijn van de inau guratie van zijn vader. Ei senhower beschuldigde Tru man ervan, dat uitsluitend te hebben gedaan om hem in verlegenheid te brengen. Het kleinzielige vertoon culmineerde tijdens de auto rit naar het kapitool in Ike's opmerking, dat hij in 1948 niet naar Truman's inaugura tie was gekomen, omdat hij de aandacht van het publiek niet voor zichzelf wilde opei sen. Truman antwoordde kil: „U was hier niet in 1948, omdat ik het toen niet heb laten vragen. En als ik dat gedaan zou hebben, dan zou u hier zijn geweest". Weer werd er niets gezegd. De beide heren keken de hele rit stuurs voor zich uit. Truman was een man van eenvoudige smaak. Hij hield van roastbeef en aardappelen en kreeg zijn eerste slok whisky toen hij acht jaar was, omdat hij toen aan dif terie leed en er geen beter geneesmiddel bekend was. Er werd één maal een ver geefse aanslag op hem ge pleegd door een groep Puer- toricanen die ijverden voor onafhankelijkheid van dat gebied. De belangrijkste beslissing die Truman als president van de Verenigde Staten nemen moest, is ongetwijfeld de atoomaanval op Hiroshima en Nagasaki geweest. Pas toen Truman president was ge worden. vernam hij voor het eerst van het toen al drie jaar op gang zijnde Manhat tan-project, dat culmineerde in de kernbom. Een alterna tief voor het gebruik van de atoombom was een invasie in Japan, waarbij minstens een miljoen Amerikaanse en an derhalf miljoen Japanse troe pen zouden zijn betrokken. De beslissing Hiroshima en Nagasaki met atoombommen te vernietigen was voor Tru man een kwestie van men senlevens. Hij heeft die be slissing nooit betreurd. De laatste jaren is Truman aanmerkelijk gestegen in de achting van tal van Ameri kaanse tijdgenoten. Hij hield zich, nadat hij in 1953 het Witte Huis de rug toekeerde, voornamelijk bezig met de Truman-bibliotheek in Inde pendence in Missiouri, waar hij tot voor kort nog bereid was de toeristen rond te leiden en voor hen op de oude Truman-piano te spe len. De toeristen begroetten hem vaak met „Hi. Harry" en Harry glimlachte dan. Hij is altijd een man van het volk geweest, de doorsnee Amerikaan die geroepen werd geschiedenis te ma ken. BERT VAN VELSEN. (ADVERTENTIE) Tot 13 januari bij Europa's luisterrijkste orgels: Denkt u over een orgel? Dan zijn hier 2 klinkende redenen om onverwijld naar 'n Eminent/Solina orgelhandelaar te stappen. Ten eerste hebt u aan een Eminent of Solina een ongehoord goed instrument. Ten tweede deelt u in de feestelijkheid rond het 50-jarig bestaan van Europa's grootste orgelbouwer. U ontvangt op de koop toe in elk geval een perfekt gehoorzame stereo hoofdtelefoon. En... u maakt een zeldzaam grote kans op een gratis week naar Mallorca met Martinair. Alle gewenste inlichtingen bij uw orgelhandelaar! Bodegraven

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 7