De Britse Kanaal-eilanden
Informatie
Jersey
en
Guernsey
"Zuidzee" voor de Franse kust
Spelevaren
Thuis op
een Deense boerderij
Informatie
vakantieftl
Denemarken
in een
notedop
HEEFT U ALLES t
Door
Gerard Kessels
Collage
Bier
Ruimte
Eten
Jutland
r— Door
Peter Laken
Melken
Stoomschip
Lego
Kiezel
De Kanaaleilanden? Een
paar kille steenklompen
tussen Engeland en Frank
rijk waar een regiment
wereldvreemde vissers da
gelijks de netten uitwerpt.
Dat' is zo het idee dat de
gemiddelde Europeaan van
de Kanaaleilanden heeft.
Want zeg nou, hoeveel
mensen weten dat Jersey
behalve een tricotbreisel
ook een eiland is met kilo
meterslange zandstranden
en goed gedijende palm
bomen? Nederlanders we
ten Jersey nauwelijks te
vinden. Nog geen 2000 va
derlanders vertoefden in
1971 in dit mini-paradijs.
Anders is het met de En
gelsen. De Britten praten
trots over „ons Zuidzee-
eiland". Niet ten onrechte.
Jersey en Guernsey koes
teren zich, dankzij de war
me golfstroom, ook 's win
ters in een aangenaam
temperatuurtje. De eiland
jes bieden vakantiegenoe
gens die duizenden in Ita
lië en Spanje vergeefs zoe
ken. En één ding is er voor
lopig nog erg kostbaar:
rust.
Legio is het aantal
rustige baaien op de
Kanaaleilanden
Jersey en Guernsey.
Dit jaar is de Britse luchtvaartmaatschappij BEA gestart
met een wekelijkse rechtstreekse vlucht: Amsterdam-Jersey,
's Zondags heen en de daaropvolgende zondag terug.
Enkele touroperators (o.a. Airtour en Rapstin bie
den vliegreizen aan naar de Kanaleilanden. Een vlieg
reis van 8 dagen met vol pension staat geprijsd vanaf 399.-
bij Airtour en 7 dagen Guernsey met Raptim op basis logies/
ontbijt kost 445.-.
De toerist die met de auto gaat, doet er goed aan naar
St. Malo in Frankrijk te koersen. Vandaar kan hij zijn auto
naar de eilanden verschepen. Beter is het echter om de
wagen in Frankrijk te laten staan en op de eilanden een
wagen te huren. De prijzen zijn redelijk.
Caravans worden op Jersey en Guernsey niet toegelaten.
Ook de kampeermogelijkheden zijn op beide eilanden vrij
beperkt. Jersey en Guernsey hebben eerste klas hotels. De
accommodatie voor de minder welgestelde toerist is echter
dringend aan uitbreiding toe.
Alle delen van de eilanden zijn steeds bereikbaar per bus.
Naar kleinere eilanden als Alderney en Sark zijn bootdien
sten. Tussen Jersey en Guernsey is een intensief luchtver
keer met kleine toestellen.
Prijzen van levensmiddelen zijn op de eilanden hetzelfde
of iets hoger dan in Engeland. Drank, parfumerieën, horlo
ges zijn 20 30% goedkoper dan in Engeland en op het
continent.
De voertaal op de eilanden is Engels. In restaurants spreekt
bijna iedereen ook Frans. De eilanden hebben weinig culi
naire specialiteiten. Zeekreeft (lobster) weten de Jerseymen
echter heerlijk te bereiden.
Maandag. Een wandeling door St. Hélier, de hoofdstad van Jersey.
Alle straatnamen zijn aangegeven in h,it Frans en Engels. De stad wordt
bewoond door mgeveer de helft van de 50.000 Jersey-men.
Lijst van noodzakelijke artikeleadie
men voor het kamperen niet mag vergeten
We stappen het museum van
het eiland binnen. In de hoek
van de grote ruimte, achter een
glazen wand, prijken enkele
opgezette exemplaren van uit
gestorven diersoorten. Voorop
staan de haas en de vos, dieren
waarop in Nederland nog volop
gejaagd wordt
Het museumpje zit volge
stouwd met alles wat Jersey
te bieden heeft of ooit te bieden
heeft gehad. Beroemdste vrouw
uit de woelige historie van het
eiland: Lilly Langtry. Ze was
de dochter van een heerser over
Jersey in de vorige eeuw. Lilly
verdiende haar brood met zin
gen en acteren, zeer wufte be
roepen in die tijd. Ze trad veel
op in Amerika. Volgens de
overlevering waren de Texa-
nen zo kapot van de beeld-
schone Lilly dat ze een stad
naar haar noemden (Langtry).
De tocht door het museum leert
ook dat struise Denize Suzette
le Pennec op 25 september van
het jaar des heren 1969 zomaar
rond het eiland is gezwommen.
Kordate Denize deed daar 13
uur en 55 minuten over.
B.T.W. en betalen maar zeer
weinig belasting. Net als
Guernsey heeft Jersey zelfbe
stuur. De baljuw, bij ons al
eeuwenlang van het toneel
verdwenen, zwaait hier nog de
scepter. De eilanden hebben be
halve eigen munten en postze
gels, ook nog een hele rits an
tieke, feodale, wetten. Engeland
„doet" voor zijn Kanaaleilanden
alleen defensie en buitenlandse
zaken. De plaatselijke jongelui
kennen de dienstplicht alleen
van horen zeggen.
In het geheel uit reus
achtige Lego-stukken
opgebouwde stadje is
het zelfs mogelijk met
een van Lego gemaakt
bootje te varen, een
spannende attractie
voor de kinderen.
Een „bruine" kroeg in het
centrum. Autochtonen conver
seren druk met elkaar in een
taaltje dat doorspekt is met
Franse termen, maar toch dui
delijk Engels is. Jongeren zijn
er haast niet bij. De beperkte
werkgelegenheid drijft de jeugd
naar het moederland Engeland.
Uit vijf pompen stroomt het
bier. Een oud heertje, in veel te
groot kostuum, zit op een be
morste bank voorzichtig aan
zijn „ale" te nippen. Moeder's
boodschappentas stevig tegen
zich aangedrukt, de stiekemerd.
Door de nauwe winkelstraat
jes schuifelt één grote stroom
toeristen, meest Engelsen. De
Britten besteden met graagte
hun afkalvende ponden op Jer
sey. Naar Engelse begrippen
zijn drank, horloges, parfume
rieën etc. hier zeer goedkoop.
De Jerseymen kennen geen
Denemarken, dat bestaat
uit het schiereiland Jut
land. honderd bewoonde
en vierhonderd onbe
woonde eilanden, heeft 'n
rijk gevarieerd landschap.
„Éen lieflijk land", zoals
het Deense volkslied zegt
van bossen, heuvels, hei.
riviertjes en meren, met
7500 km kustlijn
In oppervlakte (43.000
km2) is Denemarken een
derde groter dan Neder
land. maar het telt slechts
vijf miljoen inwoners.
Anderhalf miljoen Denen
wonen in en rond Kopen
hagen.
Met uitzondering van
Lolland en Falster is het
land golvend. Jutland
wordt door een heuvel
rug verdeeld in twee
landschappenachter de
duinen aan de Noordzee
kust veen-, zand- en
grindgronden en in het
oosten keileemgrono met
vruchtbare akkers en
weiden. In de maanden
meJ tot en met augustus
heeft Denemarken gemid
deld 265 zonuren per
maand.
Dinsdag. We maken een tocht
over het eiland. Bij tijd en wijle
valt er een bui. De smalle we
gen worden omzoomd door heg
gen en nog eens heggen. Vaak
zijn de toppen van de begroei
ing, als een soort triomfboog,
boven de weg in elkaar ver
strengeld. Van de grijze hemel
zie je niets meer. In het stru
weel fluiten en kwinkeleren tal
loze vogels.
Jersey's landschap is een col
lage van groene tinten. Telkens
duikt vanachter een heuvel de
alom aanwezige zee weer op.
Nu eens brokkelige rotskusten,
dan weer zandrijke baaien.
Mooiste zandstrand: St. Ouen's
Bay aan de westkust. Een kilo
meterslang blank strand. Vanuit
zee tollen kleine figuurtjes naar
de kustlijn: surfers.
De stromingen zijn er vrij
gevaarlijk en tussen St. Ouen's
Bay en New-York is rfiets an
ders dan zee, wind en lucht
In 1971 visten de Australische
strandwachten 80 mensen uit de
verraderlijke wateren.
een bordje langs de weg dat
we bedacht moeten zijn op
rondsuizende golfballen. Golf
en modelvliegtuigbouw zijn de
populairste sporten, op Jersey
en Guernsey. De eilanden be
kampen elkaar daarin op leven
en dood.
We bezoeken de dierentuin.
Jersey's artis legt er zich op
toe dieren in leven te houden
die met uitsterven bedreigd
worden. De dierentuin is bijna
even beroemd als het befaamde
Jersey-rund; een dier dat zich
van zijn Europese soortgenoten
onderscheidt door zijn knokige
uitstekende, beenderen.
Woensdag. Met een mini-
vliegtuigje reizen we in een
kwartiertje naar Guernsey, het
andere kanaaleiland. Guernsey
is toch weer anders, mooier
eigenlijk. Slechts hier en daar
wordt het landschap ontsierd
door de kassen van de tomaten-
en bloemenkwekers. Maar ja
wat wil je, de Guernsey-men
willen ook brood op de plank.
Paspoort en andere
off. papieren. Geld
of kredietbrief.
Huissleutel.
Closetpapier.
Potlood en pen.
Pomp voor l\et lucht,
bed. Landkaarten.
Reiswekker. Zeep
en tandenborstel
Zaklantaarn.
■Z Lucifers.
Blikopener.
Zonnebrillen.
Naaigereedschap.
E.H.B.O. materiaal.
Hamer etc. Water,
zakken, Insecten,
bestrijdingsmiddel.
Veiligheidsspelden
Fototoestel en films.
Herhaalde malen waarschuwt
De landelijke sfeer die op
Jersey langzaam aan het ver
dwijnen is, bestaat op Guernsey
nog helemaal. Het is bovendien
een zeldzame ervaring om
hartje zomer schitterende zand
stranden te zien waarop volop
ruimte is voor alle zonminnen-
den. De zee is op verscheidene
plaatsen fabelachtig blauw.
Net als Jersey is Guernsey
doodvoorzichtig met het toela
ten van vreemdelingen. Hon
derden vermoeide Britse miljo
nairs staan te trappelen van on
geduld om hun levensavond op
de Kanaaleilanden te slijten. De
Nederlander Pieter Noordam
weet hoe moeilijk het is. De
rozenkweker heeft, er tien jaar
over gedaan voor hij toestem
ming kreeg om te bouwen.
Recht om te stemmen zal hij
nooit krijgen. Dat is uitslui
tend voorbehouden aan de ge
boren en getogen Guernsey-
men. De rozenkweker maalt er
diet om. „Een hoop mensen zou-
Regenkapje. Badpak!
ken. Goed zakmes.
Briefpapier.Adres.
sen waarheen
men een briefkaart
wil zenden.
Pannespons, Zonne.
brandcréme. Asbakje,
Reserve zakdoeken.
Reparatiemateriaal
voor de luchtbedden.
den hier wel willen wonen.
Niet in de laatste plaats van
wege de belastingen. Op Guern
sey leeft men veel gemakkelij
ker dan in Nederland".
Uiteraard is het voor de
Guernsey-men ook niet alle
maal rozegeur en manenschijn
in dit ondermaanse bestaan.
Sociale voorzieningen zijn er
nauwelijks. Voorbeeld: een
werkgever hoeft zijn zieke ar
beider na zes weken geen cent
meer uit te betalen.
De toerist zal dat laatste niet
veel interesseren. Het zit er dik
in dat hij zijn beste vakantie
sinds jaren beleeft. En dat vlak
bij huis. eigenlijk. Op de Zuid-
zee-eilanden tussen Engeland
en Frankrijk.
In Denemaiken is de
boerderiivakantie al
jarenlang een door de
VW gepropageerde
vakantiemogelijk
heid. Deze organi«a
tie ziet erop toe, dat
de geboden accommo
datie aan bepaal 1-*
voorwaarden voldoet
en stelt ook de prijs
vast, die de gastei
moeten betalen.
Van verschillende kennissen
hadden we gehoord, dat de va
kantie In Denemarken hen zo
goed bevallen was. Een land
met vriendelijke en gastvrije
mensen en een rijke natuur.
Veel bossen en veel water.
van Denemarken viel de keuze
op het midden van het schier
eiland Jutland, een gebied rijk
aan bossen en meren. Maar toch
ook weer niet te ver van de
Noordzee of van het badplaats
je Ebeltoft ,aan het Kattegat De
keuze van Silkeborg bleek ook
op de dagen met wat m.nder
zonnig weer gunstig te zijn, om
dat dit stadje ook weer niet al
te ver ligt van de oude konings
stad Viborg en de havenplaats
Aarhuus, een stad welke be
roemd is om zijn Gamble By.
een nagebouwd oud Deens stad
je, waarin men gratis kan wan
delen en dat fraai is gelegen
temidden van een groot park.
Aan de hand van een kaart
De aangeboren Deense vrien
delijkheid en behulpzaamheid
maakt dat men zich snel op de
boerderij thuisvoelt, ook al
moet men die eerste dagen toch
wel wenner aan de geheel an
dere levensgewoonten van de
Denen. Vooral de maaltijden
zullen van de Nederlander wel
enige aanpassing vragen. Bil de
warme maaltijden krijgt men
nauwelijks groente en de brood-
maaltijden wijken in zoverre
af, dat de Deen van elke boter
ham een smörrebröd maakt.
Het duurde niet lang of onze
zoons waren vertrouwd met de
koeien, kalveren en varkens.
Na enkele dagen dreven zij de
koeien uit de wei naar de stal
of zij geboren boerenzoons wa
ren. Ook het voeren van de die
ren en het machinaal melken
had toen geen geheimen meer
voor ze. Maar de grootste bele
venis was het zelf met de hand
melken. Het eerste iele straaltje
melk werd met vreugdekreten
begroet.
Toch bleef het helpen op de
boerderij op enkele ochtenden
na. wanneer zij met de boer op
de tractor meemochten naar 5»
"akkers, beperkt tot de vroege
ochtend en de namiddag. Voor
de rest werd er als in elke an
dere vakantie op uit getrokken.
Met het warme weer naar het
strand of het meer en met min
der zon naar de bossen of naar
een van de toeristische attrac
ties in de wijde omgeving.
De meren alleen bieden al
voldoende recreatiemogelijkhe
den. In Silkeborg kun je boot
jes huren voor het maken van
tochtjes op het meer, waarop
het ook goed vissen is. Maar
voor wie gevaren wil worden
zijn er de rondvaarten naar het
Himmelbjerget. Vooral de tocht
met het meer dan honderd jaar
oude stoomschip de Hj ellen is
door zijn schoepraderen voor
de jeugd een belevenis op zich.
mooie zandstranden te vinden.
In de bossen rond de meren van
Silkeborg kan men niet alleen
uren wandelen zonder ooit het
bordje „Adgang Forbudt" tegen
te komen, maar ook genieten
van de fraaie vergezichten door
het hoogteverschil van de oever.
Het Noordzeestrand bij Ring-
köping valt door de vele kie
zels tegen, maar de vrij toe
gankelijke duinen vergoeden
dan wel weer veel. Trouwens in
Denemarken zij/» voldoende
Een bijzondere bezienswaar
digheid is Legoland. Lego, het
ook in ons land bekende spele-
goed, is een vinding van een
Deense timmerman. Van dat
Lego heeft men in Billund een
stadje gebouwd in de geest van
Madurodam. Het is uniek, om
dat in het stadje ook tal van
attracties zijn opgenomen. Ter
wijl de Deense vaders en moe
ders op het terras rustig hun
smörrebröd verorberen met een
goed glas Carlsberg of Tuborg,
gaat de jeugd varen met boot
jes, vliegen met de helikopters
of rijden met het treintje, alles
gemaakt van maxi-lego.
Vervelen hoeft men zich dus
niet op zo'n boerderijvakantie,
een beetje aanpassen wel. In
elk geval doen wit het in 1973
weer.
Denemarken kan men vanuit Nederland snel be
reiken via de Autobahn Bremen-Hamburg-Flens-
burg, maar ook met de veerpont bij Putgarden. Het
Deense wegennet is uitstekend. In de zomermaanden
geldt een maximum-snelheid van, 80 km. en op de
snelwegen van 100 km.
Hotels: Een éénpersoons kamer zonder bad kost minimaal
50 Kr. en met bad of douche 80 Kr. Een tweepersoons ka
mer zonder 90 Kr. en met 150 Kr. Missionshoteller en Kro's
zijn meestal goedkoper.
Langs de kust zijn goede kampeerterreinen. Met toestem
ming van de eigenaar is vrij kamperen toegestaan.
Men kan ook zijn vakantie doorbrengen in Herregaard
Pensioner, die meestal zijn gevestigd in oude landhuizen
of boerderijen.
Bij streek VWs kan men zomerhuizen of bungalows
huren. Prijzen van ca. 400 tot 1000 Kr. Hiervoor kan men
ook terecht bij het Centralkontor for Sommerhus Udlejning,
Falkonneralle te Kopenhagen.
Boerderijvakanties kan men via de VWs reserveren.
Prijzen: voor volwassenen ca. 300 Kr. en voor kinderen
ca. 230 Kr. per week. Ook halfpension is mogelijk.
Men mag invoeren: Levensmiddelen voor enkele dagen,
200 sigaretten of 250 gr. tabaksartikelen, 1 liter wijn, 2 liter
bier en liter sterke drank. De prijzen van bier, alcohol
en sigaretten zijn zeer hoog. Een pakje sigaretten kost al
gauw 8 Kr., een flesje van 30 cl. bier in de supermarkt
2 Kr. De levensstandaard ligt ongeveer 25 procent hoger
dan in ons land.
De Deense Kroon is ca. 47 cent.
Informatie: Deens Verkeersbureau, Keizersgracht 528 te
Amsterdam.