Willeke van Ammelrooy:
Russen maakten
Apollo fotografisch kopje kleiner
Zaterdagbij lage van 16 december 1972
0 Tegen
strijdigheden
Image
0 Publiciteit
Gedichten
0 Jaloers
vrij
uit
Een van de eerste Nederlandse actrices die de wereld meer
liet zien dan haar hagelwitte tanden, Willeke van Ammel-
rooy, heeft het druk.
Vorige week vrijdag kwam haar eerste
grammofoonplaatje in de handel: „Da da,
I love you", met op de B-kant „Lover
Lion". Een succes of niet, op 11 december
stond ze er al mee in Top-Pop, om tv-
kijkend Nederland nu ook de binnenzijde
van haar mond te laten bewonderen.
Begin januari start Pim de la Parra met de
produktie van zijn volgende film „Living:
Apart, together", met Willeke in de hoofd
rol en tussen dat alles door ziet ze kdns
in de publiciteit te blijven. De ene keer
met Simon van Collem in Avroskoop, de
andere keer als onderwerp van een roddel.
M
„Niet
van
bloot
alleen
Tekst:
Michel Thomassen
Foto
Ger Dijkstra
Willeke van Ammelrooy is
mooi, althans, naar de nu gel
dende maatstaven zal ze bij
een groot deel van de man
nelijke bevolking geen kwaad
kunnen doen. Vrouwen zullen
wat minder gek op haar zijn,
om voor de hand liggende re
denen.
Willeke begrijpt dat wel. Zij
vindt niet iedereen aardig en
verwacht evenmin dat ieder
een haar aardig vindt. Maar
ze is wel behept met wat te
genstrijdigheden. Zo wil ze,
koste wat het kost, niet aan
de gedachte dat ze zo bekend
is vanwege het handelsmerk
„bloot." „Gekleed of bloot,
ik kan altijd de mist ingaan,"
zegt ze, waarmee dan vol
doende aangetoond moet zijn
dat „bloot" de actrice niet
maakt.
Logisch dus dat ze bijzonder
tevreden is over het film-por
tret dat Simon van Collem
van haar maakte en waarin
o.a. een scene in voorkwam
waar Willeke met louter haar
handen in beeld is en daarmee
voedsel bewerkt. „Wil je ge
loven," vraagt ze, deftig Irish-
Coffee drinkend in 't bij haar
stijl passende Café Keijzer pal
naast het Amsterdamse Con
certgebouw, „dat ik iemand
gesproken heb die daarna
zweerde dat-ie me helemaal
naakt gezien had?"
Het bewijst dat hel publiek
vooringenomen is, maar ook
dat Willeke nagelvast zit aan
een image. Ze is ongetwijfeld
aardig, maar niet erg conse
quent. Willeke van Ammel
rooy weeft graag de sfeer om
zich heen van de beperkte
kleinkunstenaar: „De creativi
teit van een actrice is be
perkt. Ik ben jaloers op crea
tieve individuelen, zoals schil
ders, „maar aan de andere
kant geloof je haar eerder als
ze vertelt over de lol die ze
had toen ze met enkele col
lega's eens een schunnige
tekst „insprak" toen de regis
seur even niet aanwezig was.
En dat moet dan weer rij
men met de gedichten die ze
soms 's nachts maakt.
Willeke lijkt een beetje stuk
gedraaid te zijn. Op de ge
ijkte vragen komt razendsnel
het antwoord, compleet met
bijpassende gezichtsuitdruk
king. Op vragen die ze niet
verwacht reageert ze afwe
zig: „Nou, nee, dat moet je
niet zeggen," „Daar heb ik
niet zo over nagedacht," of ze
slingert een cliché de ruimte
in: „Je mag wel eens relati
veren." Een beetje humor is
nooit weg." Ze lijkt ook een
beetje angstig. De tam-tam
om haar persoon heeft haar
niet alleen maar goede dingen
gebracht.
De publiciteit heeft Willeke
uitgewrongen, met dien ver
stande dat de vedette van on
derwerp gepromoveerd is tot
lijdend voorwerp. Dat begon
al direkt na de première van
„Mira" in Brussel, zegt ze.
Het script van die film werd
geschreven door Hugo Claus,
die ze bij de première voor
het eerst ontmoette, de film
zag ze toen ook voor de eer
ste maal. „Na afloop" vertelt
ze, „begonnen alle mensen in
de zaal te klappen. En Hugo
Claus, waar ik naast zat, zei:
„Da's voor jou, je moet op
staan." En ze bleven klap
pen, tot ik met Hugo Claus
het gangpad afgelopen was.
Ik dacht: Leuk, nu kan ik
eens met de schrijver babbe
len, ook om wat achtergrond
te krijgen en op een gegeven
moment kijk ik naar links,
naar Hugo, maar die zag ik
niet. Wel een hele horde foto
grafen die riep: Willeke,
glimlachen, Willeke, kijk eens
hierheen. Op hetzelfde mo
ment dacht ik: Verrek, het is
waar wat al die filmsterren
zeggen. Je hebt geen eigen le
ven meer. En sinds die tijd
is het continu publicity, publi
city geweest. Pas na twee
maanden was ik over de
schrik heen, maar toen nog
was ik in interviews te open en
te eerlijk; ze gebruikten me."
Toch doet ze niet wat het
grote publiek zou willen dat ze
deed. „Ze hebben me tot film
ster gebombardeerd," noemt
ze het, „en dat houdt in dat
men zich een voorstelling van
je maakt. Je moet in een
groot huis leven, mooie auto's
I IE Rnssen hebben het
wat moeilijk met de
voorlichting over de ge
meenschappelijke Apollo - So-
joez vlucht die in 1975 zal
plaatsvinden. Eerst en vooral
lieten zij in de in Moskou door
president Nixon getekende
overeenkomst de bepaling op
nemen dat de voorlichting
aan het pubiiek over deze
vlucht, waarbij gestandaardi
seerde koppelapparatuurwordt
beproefd, zal geschieden met
inachtneming van de tot nu toe
door de VS én de Sovjet-Unie
op dit punt gevolgde praktij
ken. Dat komt er op neer dat
de Amerikanen hun partners
danig tegemoet komen ten
hebben, maar dat doe Ik niet.
Ik bedoel: géén uiterlijkhe
den."
De innerlijkheden houden
haar voorlopig druk bezig,
maar haar opvattingen over
menselijk contact zijn een
voudiger dan men misschien
verwacht had. „Om iets te
rug te kunnen krijgen moet je
eerst iets gegeven hebben," is
haar axioma. „Ik sta, dacht ik
open voor andere mensen.
Je kunt niet door iedereen aar
dig gevonden worden en ik
vind ook niet iedereen aardig.
Toch probeer ik wel om, wan
neer iemand mij niet aardig
benadert, er onbevooroordeeld
over te denken." Haar vrije
tijd wordt in,hoofdzaak gevuld
met het geven van moederlij
ke zorg en liefde aan haar zes
jarige dochter Deriise. Als er
gefilmd wordt is daar weinig
tijd voor, maar wel staat Wil
leke er dan op dat Denise in
het moederlijk huis blijft om
dat dit beter is dan wanneer
een oma als substituut gaat
werken. Soms wordt ze midden
in de nacht wakker. „Dan,"
glimlacht ze verontschuldi
gend, „probeer ik 'wel 'ns een
gedicht te maken en teksten
of ik verander teksten. Daar
door krijg ik ook inzicht in de
moeite die anderen daarmee
hebben."
Waarmee we een frustratie
aangeboord hebben. Ze vindt
het in feite niet leuk om altijd
„van de andere kant te be
ginnen," met teksten crea
tieve uitingen van een an
der. „Een echte ramp vind ik
dat niet" zegt ze, „want dan
was ik wel iets anders gaan
doen. Soms ben ik wel eens
jaloers op schilders, beeldhou
wers, dichters en schrijvers;
eigenlijk op iedereen die hele
maal alleen kan werken. Ik
ben uitvoerend, hun verleng
stuk." Bij de Belgische pro
duktie „Een woord van lief
de", leverde dat toch proble
men op. Regisseur en schrij
ver waren dezelfde en Willeke
vond dat de rol van Louisa
die zij speelde „niet af" was.
„Ik moest een vrouw spelen
terwijl hij haar karakter niet
afgemaakt had," huivert ze
nog na, „dat is iets verschrik
kelijks."
Willeke was getrouwd met
een beeldhouwer, iemand die
behoorde tot de groep van „in
dividuele creatieven," waar
ze tegenop kijkt. Het huwelijk
was geen succes. „Niet door
m'n werk," zegt ze. „Dat ge
loof ik niet. Ik heb m'n werk
zelfs lange tijd niet gedaan,
daarvoor."
Ze houdt het erop dat er
twee mensen bij elkaar wa
ren die het nooit zover hadden
moeten laten komen. Haar
man „dronk" het, leven; hij
probeerde alles tot drugs, toe,
omdat hij „snel en intensief"
wilde leven. Toen hij enige
maanden na zijn scheiding
van Willeke zelfmoord pleeg
de, stond haar wereld op in
storten. Er behoorde geen
band meer te zijn, maar hij
was er wel. En dat riep vele
moeilijke vragen op bij de
vrouw die het leven toch als
„iets liefs" blijft zien.
De grote foto is de Nasa-versie van de koppeling van Apollo en Sojoez. Ter ver
gelijking is daar op gelegd de foto-montage, zoals de Russen die samenstelden. Uit de
stippellijnen blijkt duidelijk, dat Apollo in 't laatste geval veel kleiner is uitgevallen.
anzien van het achterhouden
'an feiten die een minder po-
litieve indruk zouden kunnen
naken. Want dat is tot nu toe
iet beleid van de Russen in
leze geweest. Dat de Russen
lok moeilijkheden hebben bij
iet illustreren van hun voor
lichtende verhalen blijkt uit
deze fotocombinatie. Het ge
val wil aat de Russische So
joez in werkelijkheid een heel
stuk kleiner is dan de Ameri
kaanse Apollo. Nu is dat ge
makkelijk te verklaren, want
de Apollo is oorspronkelijk
ontworpen voor maanreizen
en de Sojoez alleen maar voor
vluchten dicht bij de aarde.
Maar het Sovjet-volk wordt
kennelijk niet geacht zo ge
nuanceerd te denken. Dus
maakten de Russen een mon
tage waarop een Sojoez te
zien is die net iets groter is
dan de aangekoppelde, van 'n
speciale overstaptunnel voor
ziene Apollo. De werkelijke
verhoudingen zijn te zien op
de officiële NASA foto. Om
heel precies te zijn: De Apollo
is met tunnel 12,90 meter lang
de Sojoez precies 7,15 meter.