4 Jeugd stemt jonge PPR en Wiegel 4
TEGENSTELLINGEN VERSCHERPT L1
KVP VERLIEST
ACHT ZETELS
1^9
Herschreven
delen 0M0-
cursus al in
1973 in gebruik
50 KORTING
PROGRESSIEF BLOK HET GROOTSTE
HALF DECEMBER
GOEDKOPERE
ROOMBOTER
VERKRIJGBAAR
Formatie moeilijk
Veilingen Goes
en Krabbendijke
nauwe
samenwerking
1
Niets opgelost
(Van onze parlementaire redactie)
DEIN HAAG - De Nederlandse kiezer heeft zich gisteren niet duidelijk uitge
sproken over de vraag wie de toekomstige bewoner van het Catshuis moet worden.
DORA-VAN DE VEN
voor al Uw bontwerk
deze
week
bij
familiezak, paprika
of potato Oft-
DORA VAN DE VEN
KAMER 1971
KAMER 1972
ZETELVERDELING
perc.
stemmen
perc.
stemmen
1971
1972
Opkomst
78,5
6.318.152
82,9
7.390.843
P.v.d.A
24,6
1.554.280
27,4
2.021.473
39
43
K.V.P.
21,8
1.379.672
17,7
1.304.974
35
27
V.V.D.
10,4
653.370
14,4
1.067.325
16
22
A.R.P.
8,6
542.742
8,8
653.237
13
14
D'66
6,8
428.067
4,2
306.787
11
6
C.H.U.
6,3
399.106
4,8
354.291
10
7
DS '70
5,3
336.719
4,1
304.625
8
6
C.P.N.
3,9
246.569
4,5
329.973
6
7
S.G.P.
2,4
148.192
2,2
163.253
3
3
P.P.R.
1,8
116.049
4,8
354.356
2
7
G.P.V.
1,6
101.790
131.212
2
2
P.S.P.
1,4
90.738
1,5
111.067
2
2
D.M.P.
0,9
59.212
0,6
41.241
1
N.M.P.
1,5
95.706
0,4
33.018
1
B.P.
1,1
69.656
1,9
143.247
1
3
R.K.P.N.
0,9
67.696
1
Lijst STAM
0,0
1.551
A.W.A.
0,0
576
P.V.H.R.
0,0
477
0,0
704
N.R.P.
0,4
23.047
0,0
237
Overigen
1,2
72.760
150
150
ZEELAND
MacStiofain zet
hongerstaking
blijkbaar voort
„Nooren"
Specialiteiten
Slagerij NOOREN
Bestuur trekt twee
hoofdstukken
in, maar hoopt:
KEURKOOP POSTOI
Directeur- Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, teL (01150)—79 20
Abonnementsprijs m.i.v. l-7-'72:
18,80 per kwartaal; 6,36 per maand.
Losse nummers 20 cent.
Gironummer 1114111
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda
DONDERDAG
30 NOVEMBER 1972
VRIJE ZEEUW
26e Jaargang
Nr. 9021
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
Bas de Gaay Fortman.
Hans Wiegel,
Politieke mist blijft hangen
commentaar
TW politieke tegenstellingen in Nederland zijn verder ver-
scherpt; de deconfessionalisering snelt vooral bij de
K.V.P. met zevenmijlslaarzen voort. Dit zijn de meest in het
oog springende resultaten van de gisteren gehouden kamer
verkiezingen. Ze brachten 'n politieke aardverschuiving teweeg,
die uniek genoemd mag worden voor Nederlandse verhou
dingen. Desondanks is ons land even moeilijk, zo niet moeilijker
regeerbaar afs tevoren. Op korte termijn gezien hebben deze
verkiezingen in feite dus niets opgelost. Er is echter één belang
rijk lichtpunt: De opkomst van de kiezers was ditmaal over her
algemeen zeer bevredigend. Ondanks al het partijpolitieke ge
harrewar is dus de belangstelling voor de politiek toegenomen
en dat geeft de burger moed.
De K.V.P. heeft voor de derde maal in successie een
zware nederlaag geleden. In drie verkiezingen is deze partij
liefst veertig procent van zijn kiezers kwijt geraakt, deels aan
links, deels aan rechts. Daarmee lijkt een duidelijk oordeel uit
gesproken over het krampachtig vasthouden aan partijvorming
op confessionele grondslag, aan confessionele blokvorming.
Dat leeglopen van de K.V.P. in kennelijk tegengestelde rich
tingen is een symptoom van de verscherping der politieke
tegenstellingen, die bij deze verkiezingen, juist ook door het
stemgedrag der jongeren, geleid heeft tot een spectaculaire
winst ter linkerzijde van de P.P.R. en de al even opmerkelijke
overwinning van de V.V.D. ter rechterzijde. Kwam (vanwege
het Wiegel-effect) de winst der liberalen niet onverwacht, dat de
P.P.R. zo'n grote overwinning zou behalen, hadden weinigen
voorzien. De radicalen hebben blijkbaar profijt gehad van het
„nieuwe gezicht" van De Gaay Fortmann en van diens image
als een politicus, die zich werkelijk voor de gewone man in
teresseert.
Door de winst van P.P.R. en P.v.d.A., die daarmee nog vaster
op de eerste plaats is gekomen onder de partijen, zijn de pro
gressieven, ondanks het verlies van D'66, de grootste politieke
combinatie geworden. Maar zelfs al zouden zij de steun krij
gen (zo ze die al zouden willen) van C.P.N, en P.S.P. dan ko
men ze nog bij lange na niet aan een meerderheid. Als Den Uyl
dus naar het Catshuis wil kan dat alleen via een minderheids
kabinet.
Den Uyl heeft al mensen klaar staan voor zo'n kabinet. Toch
zal het voor hem een uitermate moeilijke opgave worden om
er een goed, eensgezind team uit te vormen. Kon D'66, de
meest gematigde in het progressieve kamp, tot nu toe de heet
gebakerde elementen in de P.v.d.A. aardig onder controle hel
pen houden, die radicalen krijgen nu ineens de wind in de zei
len door de spectaculaire opgang van de P.P.R. Dat zou kunnen
resulteren in een dusdanige radicalisering dat die voor Van
Mierlo c.s. niet meer te pruimen is.
De confessionelen hebben op papier twee mogelijkheden:
zelf een minderheidskabinet vormen en dan maar hopen op
steun van rechtse fracties of weer een verbond aangaan mef de
V.V.D. en DS'70. Beide mogelijkheden zijn verre van aantrekke
lijk want zowel in het ene als in het andere geval zouden de
confessionelen de gevangene zijn van de V.V.D.
Resumerend komen wij tot de conclusie, dat er in feite geen
uitzicht is op de vorming van een parlementair kabinet, dat
de grote problemen waarvoor Nederland zich in deze tijd ge
plaatst ziet krachtig en met succes kan aanpakken. De kabinets
formatie zal ongetwijfeld een langdradige geschiedenis wor
den en het zal nog heel lang duren, voordat we uit de impasse
zijn, die ontstaan is doordat partijen als K.V.P. en P.v.d.A. een
barrière tussen zich hebben opgericht.
(ADVERTENTIE)
Elndsfraat 14 Breda'
VIJF woningen in de Belgi
sche Ardennen zijn ernstig be
schadigd, door vallend gesteen
te. Oorzaak: verkeerd gebruik
van springladingen. Er deden
zich geen persoonlijke ongeluk
ken voor.
DR. J. R. de Jongen zal in
Londen de Gibreth-award ont
vangen, voor zijn baanbrekend
werk op het terrein van de
wetenschap der orbeidskun-
de.
DEN HAAG (ANP)
Goedkopere koelhuisboter zal
half december misschien eer
der, in de winkel te koop zijn.
De prijs per pakje van 250
gram zal ongeveer 20 cent la
ger zijn dan die van verse
boter. Op de pakjes zal het
voord .If-r 'isboter" in rood
staan vcrme d.
De verkiezingen hebben namelijk niet zulke ver
schuivingen teweeggebracht dat van een duidelijke
meerderheid van links dan wel van rechts gesproken
kan worden.
De opmerkelijkste resultaten van deze stembus:
Spectaculaire winst voor de VVD en de PPR en in min
dere mate voor de P.v.d.A.
Een groot verlies voor de KVP en de CHU.
Teruggang van DS '70.
Zwaar verlies voor D '66.
De polarisatie is duidelijk beloond: de door de linkse drie
gepropageerde verscherping van de tegenstellingen heeft niet
alleen deze partijen geen windeieren opgeleverd, ook de VVD
heeft er in ruime mate van geprofiteerd.
De drie progressieve partij
en PvdA, D'66 en PPR boek
ten samen een winst van vier
zetels en vormen nu het groot
ste politieke blok in de Twee
de Kamer. De drie christelijke
partijen moesten samen tien
zetels prijsgeven, waarvan de
KVP er negen en de CHU er
twee kwijtraakten, terwijl de
AR er éèn bijkreeg.
Dat de grote winst van PPR
en PvdA het linkse blok als
totaal niet meer dan vier ze
tels exitra opleverde, komt
dioor het verlies van D'66. De
ze partij duikelde van elf naar
zes zetels en wordt daarmee
de zevende partij.
Winst was er verder voor de
communisten, van zes naar ze
ven zetels, en voor de Boeren
partij. Koekoek komt weer
met drie man in de Kamer
terug. Tenslotte verdwijnen
beide „Middenstanders" uit de
Kamer en komt de conserva
tieve splinter Rooms Katholie
ke Partij Nederland voor het
eerst in de groene banken met
één man.
Opvallend is dat de VVD
het grootste deel van haar
winst, 37 procent, bij de jonge
kiezers haalde, die voor het
eerst naar de stembus togen.
Ook de PPR en de PvdA pro
fiteerden van het nieuwe kie
zerskorps. D'66 daarentegen
heeft praktisch haar hele aan
hang verloren aan waarschijn
lijk VVD en PPR. De KVP
(ADVERTENTIES)
CHIPS
75
Spaar mee voor gratis sherrypakket
voor Uw
Suède- en Nappakleding
Elndstraat 14 Breda
tenslotte is door drie partijen
„Uiteengerukt": de VVD trok
26 procent van het KVP-ver-
lies aan, de PvdA maar liefst
33 procent en de PPR 11 pro
cent. Het effect van de r.-k.
splinter van Beuker is voor de
KVP gering geweest: slechts 9
procent van het KVP-verlies
ging naar die partij.
Even opvallend als het ver
lies van de CHU is het stabiel
blijven van de ARP van pre
mier Biesheuvel. In AR-krin-
gen spreekt men van een
„Biesheuvel-effect".
De vergelijking tussen de
grote winst voor VVD en die
voor de radicale PPR dringt
zich op: de voornamelijk jonge
kiezer heeft in beide gevallen
zich laten leiden door jeugdige
lijsttrekkers van deze partijen.
Zowel Bas de Gaay Fortman
als Hans Wiegel sloegen bij de
jonge kiezers aan.
De formatie van een nieuw
kabinet zal zo verwacht men,
een uitermate moeilijke zaak
worden. De oude coalitie van
Biesheuvel KVP, ARP,
VVD en DS'70 heeft
een meerderheid van
slechts één zetel. Op basis
daarvan is geen stabiele rege
ring te vormen. Daarbij moet
worden bedacht dat deze ver
kiezingen juist noodzakelijk
zijn geworden door het uittre
den van DS'70 uit het kabinet-
Biesheuvel. De uitslag van de
stembus is niet zodanig, dat de
kiezer zich zou hebben uitge
sproken voor een herstel van
de oude coalitie.
Een minderheidskabinet van
christelijke partijen en de
VVD ligt qp dit moment ook
bepaald niet voor de hand: de
invloed van de VVD zou der
mate groot worden dat. de
christelijke partijen, vooral de
KVP, extra water in de poli
tieke wijn zouden moeten
doen. Een progressief minder
heidskabinet met Den Uyl als
premier behoort ook tot de
onwaarschijnlijkheden, gezien
de geringe winst die de drie
progressieve partij als totaal
blok hebben gemaakt.
Kortom, zo verwachten de
meeste waarnemers, de forma
tie wordt moeilijk, want de
politieke duisternis is zo mo
gelijk nog groter dan voor de
Stembusuitslag.
CHU
nog
Op pagina 9 zijn de gede
tailleerde uitslagen van de
belangrijkste Zeeuwse ge
meenten en van enkele grote
steden opgenomen.
-
Onder D.M.P. zijn in 1971 opgenomen de stemmen, uitgebracht op de bejaardenpartijen.
Kamer 1971 Kamer
1972
stem.
stem.
Opkomst
78.7
154002
82.4
177.450
P.v.d.A.
25.0
38477
27.1
48.177
KVP
13.4
20700
11.1
19.636
VVD
9.9
15199
14.2
25.127
ARP
1.3
17341
11.4
20.247
D '66
4.3
6629
2.8
4.942
CHU
11.5
17690
9.3
16.433
DS '70
3.2
4908
2.7
4.895
CPN
0.8
1280
1.1
2.034
SGP
9.3
14389
9.2
16.261
PPR
2.9
4475
4.2
7.404
GPV
2.3
3604
2.6
4.670
PSP
0.5
812
0.7
1.308
DMP
0.6
895
0.5
838
NMP
2.7
4092
0.6
1.102
BP
1.3
2025
1.9
3.303
RKPN
0.6
1.073
Overigen
1.0
1486
(Van onze correspondent)
GOES De veilingvereni
gingen Goes en Krabbendijke
willen tot een nauwe samen
werking komen. In een circu
laire aan de leden wordt ge
zegd dat momenteel delegaties
van de dagelijkse besturen van
de veilingsvereniging „Zuid-
Beveland" (Goes) en „Krab
bendijke e.o." besprekingen
voeren over een nauwe samen
werking tussen de beide vei
lingen. Zodra deze besprekin
gen tot concrete voorstellen
hebben geleid zullen de ieden
hierover nader worden inge
licht.
DE vakbondsleiders willen een
landelijke algemene staking
uit protest tegen het economi
sche beleid van d* Italiaanse
regering.
DUBLIN (Reuter) De
biechtvader van de in Dublin
gevangengezette IRA-leider
Sean MacStiofain heeft woens
dag verklaard, dat de leider
van de voorlopige IRA (het
verboden Ierse Republikeinse
Leger) zijn hongerstaking, die
mu elf dagen heeft geduurd,
voortzet.
MacStiofain's biechtvader,
pater Sean McManus, had'
dinsdag verklaard, dat hij
MacStiofain ertoe had weten
te bewegen zijn honger- en,
dorststaking op te geven toen
hij hem de communie gaf in
het hospitaal van het militaire
kamp Curragh, in de buurt
van de Ierse hoofdstad-
(ADVERTENTIE)
Haagsemarkf 28 Breda
DE regering van president
Amin van Oeganda zal alle
huizen en gebouwen die het
■eigendom waren van Aziaten
„automatisch overnemen". De
Oegandezen die al zakenpan-
den van Aziaten hebben over
genomen, mogen deze houden
mits ze kunnen bewijzen, er
voor betaald te hebben.
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG Het OMO-be-
stuur heeft na langdurig be
raad besloten de-delen 3 en 4
van de katechesecursus uit de
roulatie te nemen. Daarmee
wordt voldaan aan het her
haald verzoek van de bis
schoppen Ernst van Breda en
Bluyssen van Den Bosch.
Het bestuur hoopt, dat de
auteurs, deskundigen en kate-
cheten ondanks deze beslissing
bereid blijven hun werk aan
het herschrijven van die delen
voort te zetten, zodat de her
schreven cursus volgend jaar
augustus in gebruik genomen
kan worden. Aan de bisschop
pen is nu gevraagd om spoed
overleg „teneinde de kate-
chese op onze scholen uit de
impasse te helpen". Verwacht
wordt, dat de door „Rome"
gewraakte delen 3 en 4 van de
cursus niet voor de kerstva
kantie uit de roulatie zullen
zijn. „Voor de tijd die dan
komt hoop ik, dat de kateche-
ten middelen zullen vinden
om in de leemte te voorzien",
zo verklaarde ons gisteren
voorzitter mr. J. Molkenboer
van het OMO-hoofdbestuur.
(Zie ook pag. 15)
(ADVERTENTIE)
Keukenbuffetten (nieuw)
van 229,voor 169,—
Prachtige relaxfauteuils o.a.
in wollen ruit van 298,
voor 175,
Hang- en staande lampen w.o.
schitterende petroleumlamp
van I 49,voor 98,
Tafel-voetbalspel kompleet
Nieuw, van 69,voor 39,
Racefiets 5 versnellingen
Nieuw van 259,voor 179,
Autohandschoenen van 7,50
voor 3,95
3-kops Philipshave met verende
scheerhoofden kompleet met
luxe etui van 95,voor 69,
Vele voordelige aanbiedingen
in huishoudtextiel w.o. thee-
en keukendoeken damast
tafellakens enz.
22-ladig hobbykastje van 69,
voor 39,
Handslijpmachines met tafel-
bevestiging van 9,50 voor 4,75
Stalen gereedschapkist van
14,50 voor 9,
Elektrische radiatoren (bescha
diging niet te zien) van
198,voor 129,
Luidsprekerboxen (8 Watt) per
stuk van 89,voor 44,
Koptelefoon met ingebouwde
radio van 59,75 voor 39,
Cassetterecorders reeds v.a. 69,
Radio salonmeubels reeds
vanaf 249,
Stereo Aristona bandrecorder
van 798,voor 499,
Stereo elektro-grammofoon
van 219,voor 139,
Draagbare radio's reeds
vanaf 39,
Stereo versterker 2 x 15 Watt
van 298,voor 195,—
Stereo grammofoon (tevens
versterker) van 379,- voor 225,—
Brede doublé armband van
van 49,voor 19,50
Stalen dag/datum herenhorloge
met vol jaar garantie van
139,voor 75,
Electronenflitser van 59,
39,—
25,—
voor
Barometers van 49,voor
Prachtige Zaanse en Friese
staartklokken reeds vanaf
98,-
Elektrische, Spaanse en C W
gitaren vanaf 39,
Elektrische gitaarversterkers
van 229,voor 149,
Verder bieden wij aan: fantastische foto/filmapparatuur w.o.
kamera's projectors, viewers, plakpersen, polaroid-kamera's en
verrekijkers. Tevens vele prachtige wand- en sierdecoraties w.o.
kannen, tableaus, koperen barokspiegels, tin, „antiek" rookgar-
nituur, pistool-gasaanstekers enz. tegen belachelijk lage prijzen.
Profiteer van deze speciale verkoop, uitsluitend tegen kontante betaling
op vrijdag 1 december 's avonds van half zeven tot 9 uur en op
zaterdag 2 december van 10 tot 4 uur.
(Industrieterrein Westrand met groot
