voor „menselijker" militair kader
Snacks
vliegen
de
deur uit
sMoestrinf 5
r
f
AMERIKAAN BEDRIEGT
DOCHTER; NEDERLANDER
MEDE GEDUPEERD
hoe
heetuwbahy?
r CDAGCVERS Ui
RUSSISC
LEDER
VAN SLAGERSKNECHT TOT GROOT-ONDERNEMER
araita
binnenland
buitenland
Ziekenhuis
Slag gemist
is ook heerlijk bij
biertie1 We kunnen 't niet vaak genoeg
zeggen: behalve bij 't eten in
plaats van die gewone aardappels, Is Shoestring ook zalig bij 'n drankje! Even in da
frituur of (zonder olie) in de oven en daar heb je ze. Goudbruïne^K
Shoestringetjes, die lekker lang knapperig blijven, een nieuw i^>chips
cUw(£Aller~alleCcBeSte kguze j
MALSE
ÏUIILAPPEX
,188
500gram
CLEMENTINES
mandarijnen
188
1 kilo JL
COX'S OllANGE
een fijne handappel
1 kilo
Programma
lloofden NOS
sturen brief
Nederlandse
surprise voor
Bangladesj
papier
oor uw pen
Inhouding is
Uitkering
kennismaking etc.
Donderdag 30 november 1972
\V 21
(Van een onzer verslaggevers»
DEN HAAG In februari
en maart krijgt het Nederland
se leger nieuwe leiders. Het zijn
75 modern gevormde vaandrigs
en 150 onderofficieren.
Volgens kolonel S. Bolt,
voorzitter van de stuurgroep
VORK (Verbetering Opleiding
Reserve-Officieren en dienst
plichtige kader), hebben zij
geleerd menselijker te zijn
dan hun voorgangers. „Maar
dat moet wel goed verstaan
worden. Het betekent niet-
Lief zijn voor elkaar".
Dit nieuwe militaire kader
is op het ogenblik in oplei
ding. In kleine groepen heb
ben ze eerst twee weken in
een tentenkamp doorgebracht
als eerste kennismaking met
de dienst. Ze mochten toen
hun instructeurs met meneer
aanspreken. En ze konden ner
gens straf voor krijgen.
„Dat meneer vonden ze al
gauw gek", vertelt de kolonel.
„Na de tweede dag zeiden ze
al gewoon sergeant. Maar dat
aanspreken vinden wij geen
punt. Die jongens mogen alles
zeggen. Het gaat er alleen om,
dat ze in dat tentenkamp ge
wennen aan de dienst. Het
lijkt wat op oefening. Het is
er gemoedelijk. In zo'n fysiek
en mentaal zware periode ge
beurt er wat met zo'n vent.
Hij leerht zich uiten. Hij komt
te voorschijn zoals hij is. En
hij leert zijn kornuiten ken
nen". Bij deze nieuwe oplei
ding is er plaats ingeruimd
voor kritiek en discussie. Tij
dens groepsgesprekken kan ie
dereen desgewenst ingaan op
de gebeurtenissen van de dag.
„Daarvoor is een enorme inte
resse. De eerste keren liepen
die gesprekken uit tot dien in
de nacht".
Zelfwerkzaamheid speelt
een belangrijke rol bij de
voorbereiding op het leider
schap. Kolonel Bolt: „In het
tentenkamp geven we de jon
gens de dag voor een oefening
een kaart met toelichting. Sa
men bekijken ze die. Het re
sultaat is, dat ze de volgende
dag feilloos kaart lopen. Dat
hebben ze van elkaar geleerd.
Er is in zo'n groep altijd wel
iemand, die het meteen be
grijpt en het de anderen uit
legt. In vergelijking met de
oude opleiding spaar je op die
manier acht lesuren uit".
Kolonel Bolt wil er niet mee
zeggen, dat de oude opleiding
slechter is. Vaktechnisch is die
namelijk uitstekend. Maar die
opleiding zit zo vol met vak
technische kennis, dat er te
weinig tijd is om de mensen
zonder schokken kennis te la
ten maken met hun rol van
commandant. Dat hebben wij
nu veranderd.
Wij doen veel meer aan de
vorming van het leiderschap,
dat was verdrongen door het
vaktechnische".
„Wij geven de jongens bij
voorbeeld één wapen en we
zeggen: Daar zit de trekker en
daar komt de kogel uit. Het
een krijgten ze er een boekje
bij. Natuurlijk letten we wel
op, dat er geen ongelukken
gebeuren. Het verschil met
vroeger is, dat de jongens niet
iedere moer en schroef van
het wapen kennen".
Opvallend bij de opleiding
van de nieuwe leiders is, dat
er minder scheldwoorden val
len. Waarnemers hebben dat
ervaren. Kolonel Bolt zegt er
van: „Kwetsend schelden is de
noodrem voor een vent, die
zich onzeker voelt. Ik ben
geen vroom mens, maar daar
heb ik een hekel aan. Je moet
een mens in zijn waardigheid
laten. Als ik een vent schel
dend voor de troep zag, heb ik
altijd ingegrepen".
Majoor T. C. Govers, die ook
bij het VORK-project betrok
ken is, geloofd dat het schel
den in het leger het gevolg is
van de schok, waarmee een
burger militair wordt. „Het
heeft een functie in het ont
groenen. Bij de nieuwe oplei
ding hoeft het niet meer. In
een sfeer van openheid scheld
je niet. We hebben het niet
meer nodig".
„Het had misschien een
functie", geeft kolonel Bolt
toe. „Maar het is nooit gesti
muleerd. Als een commandant
ruw optreedt, doet iedereen
het. Het is een soort sneeubal-
affect.
Kolonel Bolt en de andere
VORK-officiren hebben gedu
rende de eerste maanden van
de nieuwe opleiding meteen
een succes kunnen signaleren.
Het aantal mensen dat uitvalt,
is veel minder dan vroeger.
Dat leidde er bijvoorbeeld toe,
dat een bezorgde militaire au
toriteit zich afvroeg of er niet
teveel vaandrigs en onderoffi
cieren komen. „Maar dat los
sen we wel op", zegt de kole-
uel. „Vroeger vielen de jon
gens er als rijpe appels uit.
Het is juist een van onze doel
stellingen om dat te voorko
men".
„Een vent die uitvalt, is een
gefrustreerd mens. Daar heb
je moeilijkheden mee in de
troep. En dat willen we niet.
Niet voor hem en niet voor
(Van een onzer redacteuren)
RIJEN/TILBURG „Klein blijven of groot worden.
Een tussenweg is er tegenwoordig niet meer, want an
ders word je opgeslokt. We kozen voor het laatste". On
geveer tien jaar geleden moest deze beslissing worden
genomen. De gebroeders Heessels kunnen er achteraf
geen spijt van hebben. Er staat nu op het Tilburgse in
dustrieterrein een moderne fabriekshal waar dagelijks
zo'n 120.000 croquetten de vriescellen ingaan, 35.000 fri-
candellen, 25.000 zakjes saté, grote hoeveelheden nasi,
bami, huzarenslaatjes, gehaktballen en braadworst en
wat er in een cafetaria nog meer op je bord komt. Daar
mee behoort Hebro Snacks b.v. (afkorting van Heessels
Brothers) op dit gebied tot de vijf grootste producenten
van Nederland.
De industriële produktie
van saté, Hoe gaat dat? „Het
is nog steeds handwerk",
vertelt commercieel directeur
Ton Heessels (35). Ieder
brokje vlees moet door vlug
ge vingers aan de stokjes
worden geregen, dat zijn
225.000 handelingen per dag,
rekening houdend met het
feit dat een portie saté uit
drie stokjes bestaat. Een ma
chine die dit arbeidsintensie
ve werk kan overnemen,
moet nog worden uitgevon
den. Daar wordt hard aan
gewerkt. Ton Heessels hoopt
dat de oplossing niet lanf
meer zal uitblijven. Maar hij
is niet gauw tevreden. Daar
om zal er voorlopig voor de
26 dames die dagelijks saté
vlees rijgen, wel werk aan
de winkel blijven.
„Of u ook duivevlees ver
werkt?" Er volgt een korte
stilte. Als je Ton Heessels op
de kast wil krijgen, moet je
zulke vragen stellen. De
vraag is helemaal zo gek niet
omdat de duivenbonden en
kele weken geleden nog hef
tig te keer zijn gegaan tegen
de fabrikanten van cafetaria
eetwaren. In de trant van:
„Blijf van onze duifjes af".
Ton Heessels kan zich nau
welijks voorstellen dat er
zoiets op de aardbodem ge
beurt. „Je weet wat een duif
is. Wat zit daar nou voor
vlees aan? Daar is gewoon
niet mee te werken, als je
een bepaalde produktie moet
halen. Misschien de hele
kleintjes. Helaas wordt daar
nog al eens gefoezeld. De
groten krijgen daar de kans
niet meer voor".
Wie wil weten hoe het er
bij Hebro Snacks uitziet,
werpe een steelse blik in de
keuken van een ziekenhuis.
Er gelden de strengste hygië
nische regels. Ook het perso
neel zou zo uit een zieken
huis gestapt kunnen zijn.
Hoofddeksel is verplicht en
als Ton Heessels zijn domein
in gaat, zet hij ook een wit
plastic hoedje op. De pro
duktie is gescheiden in een
warme en koude afdeling. De
ruimten zijn gekoeld en ge
heel in wanditegels gevat. De
kostbare apparatuur is van
roestvrij staal. En na de dag
taak is het desinfecteren ge
blazen.
„Het mocht voor mij wel
wat minder", bekent Ton
Heessels. Acht keuringsdien
sten komen regelmatig een
kijkje nemen, waaronder een
van Defensie omdat Hebro
Snacks ook alle krijgsmacht
onderdelen van saté voor
ziet. „Voor zulke klanten
zorg je wel dat alles piekfijn
voor elkaar is"-
Ton Heessels geeft toe dat
de snacks in het algemeen
nog geen beste naam hebben.
Ten onrechte, meent hij,
want de laatste jaren is er
veel ten gunste gekeerd.
Het huidige Hebro Snacks
is binnen tien jaar uit dé
grond gestampt. Hoe was het
in den beginne? Wie toen
0 Ton-Heessels, een der directeuren, eet met smaak een portie saté.
croquetten begon te draaien,
verkeerde ongeveer in de
zelfde positie als de eerste
goudzoekers. Velen hebben
dan ook geen goud gevonden.
De opkomst van de snacks
was overweldigend. Cafetari
a's ein automatieken verrezen
als paddestoelen uit de
grond.
Ton Heessels zag het in
die tijd als slagersknecht in
Rijen niet meer zitten. Sa
men met zijn broer Gerard
begon hij in de slagerij van
zijn vader aan de Molen
straat in Goirle de cafetaria's
in de omgeving wan croquet
ten en gehaktballen te voor
zien- Die vielen zo goed in
de smaak dat na enige jaren
een leegstaande textielfa
briek op het Tilburgse indus
trieterrein kon worden aan
gekocht, verbouwd en uitge
breid, terwijl onlangs een er
naast gelegen machinefabriek
eveneens werd opgeslokt. De
totale bedrijfsruimte be
draagt nu bijna 4.000 vier
kante meter. Er werken acht
entachtig mannen en vrou.
wen.
De topfuncties zijn goed
verdeeld, want broer Gerard
is technisch directeur en de
jongste, Henk, heeft de func
tie van bedrijfsleider. Vader
Heessels die in het eerste
uur ook niet stil hieeft geze
ten ,is inmiddels met pensi
oen. Die komt af en toe nog
maar eens kijken.
Is Ton Heessels noti niet
bang om te worden opge
slokt? Het antwoord luidt
ontkennend. Volgens mij
hebben de grote concerns de
slag gemist. Ze hebben waar
schijnlijk niet vermoed dat
de consumptie van snacks
zo'n grote omvang zou aan
nemen. Precieze cijfers zijn
niet bekend", aldus Ton
Heessels. Hij schat de totale
omzet van de snacks produ
cerende bedrijven in Neder
land op zo'n tweehonderd
miljoen gulden.
Tenslotte besluiten we de
saté te gaan proeven. Hoedje
op. De fabriek in. Het water
loopt je uit de mond als je
het kanaal vol met saté's uit
het rooster vandaan ziet ko
men. Een eindje verder ligt
op een tafel een berg gebra
den rundvlees. Men is bezig
de spiertjes en velletjes te
verwijderen- Dat is de
smaakmaker, wijst Ton
Heessels. De man is bezig
een grote ketel saté-saus af
te tappen. In emmers.
JAN WILLEMEN
(ADVERTENTIES)
diepvriesprodukt yÊm in 't zakje
van W met da rode ruit
7248 a
SCHOUDERHAM
Extra kwaliteit ClCl
100 gram Cv 9*
WESTFAALSE
METWORST
per stuk fw48
700 gram
Geldig t/m 2 december
U vindt alle andere VIVO-aanbiedingen op pagina 2en 3 van Uw damesblad
HILVERSUM (ANP) Ca
ret Enkelaar, hoofd van het
NOS-televisieprogramma, en
Herman Felderhof, hoofd van
het radioprogramma, hebben
in een gezamenlijke brief aan
het NOS-bestuur hun bezorgd
heid uitgesproken over de on
der de programmamedewer
kers ontstane sfeer van onrust
en onzekerheid als gevolg van
de vele kritiek op het beleid,
de omvang en inhoud van het
N OS-programma-
Enkelaar en Felderhof be
treuren het in het bijzonder,
dat deze openlijke kritiek
met name komt van NOS-be-
stuursleden en woordvoerders
van politieke partijen. De be
stuursleden worden onder
meer verzocht naar buiten een
eensluidend beleid te voeren
en na te gaan hoe de ontstane
ongerustheid weg kan worden
genomtn.
(ADVERTENTIE)
de geur die
spanning heeft
A
after-shave pre-shave
eau de cologne hair-tonic
hair-cream scheercreme
deodorant creme-zeep
sehuimbad
gezichtscrème
Russisch Leder draagt het kenmerK
van het beroemde Huis
FARINA. GEGENÜBER.
Uitsluitend verkrijgbaar bij
drogisten, parfumerieën en-
L herenkappers.
DEN HAAG (ANP) De 24-jarige Hans van der Aar uit La
ren (N.H.) is het slachtoffer van een spelletje van een Ameri
kaanse miljonair, John Cash. Deze zou Hans, die in Turkije tot
dertig jaar gevangenisstraf werd veroordeeld wegens bezit van
verdovende middelen, hebben beloofd hem vrij te krijgen.
De grootste Turkse krant
„Hurriyet", heeft dit bericht
gepubliceerd. Hans zou de
schuld op zich nemen, zodat
zijn verloofde, Penelope Cash,
ongestraft Turkije zou kunnen
verlaten. Bovendien zou vol
gens beloften van Penelope's
vader de toekomst van Hans
van der Aar financieel en
maatschappelijk rooskleurig
zijn. De miljonair liet evenwel
niets meer van zich horen, na
dat zijn dochter inderdaad in
Turkije was vrijgelaten.
De dochter kon niet ver
kroppen, dat haar vader zijn
beloften aan haar geliefde niet
wilde nakomen. Ze weigerde
alle erfenissen van haar vader,
naar „Hurriyet" meldt, om
naar Europa terug te keren en
er te trachten Hans, die de
Duitse nationaliteit heeft, vrij
te krijgen. Zij kon niet meer
tegen de moeilijkheden op. Ze
pleegde zelfmoord en liet
een brief achter. Daarin beves
tigde zij, wat zij ook aan an
deren had geschreven of ver
teld: zij was de schuldige en
niet Hans van der Aar.
Ruim vier en een half jaar
geleden werden Hans van der
Aar en Penelope Cash in Tur
(ADVERTENTIE)
Spaar met Ardita voor baddoeken
met ingeweven de naam van uw baby
(broertje of zusje mag ook)..
Let op het pak met de kuikentjes.
Ardita - kuikenzacht.
Ardita Extra - nog zachter.
De betere luier
bij uw kruidenier
unicura nv, amsterdam postbus 1384
iög zachter.
kije gearresteerd. De moeder
van Hans van der Aar is on
langs nog in Turkije geweest,
waar haar zoon opnieuw te
recht moest staan, omdat hij
in de gevangenis een stickie
had gerookt, dat hij gekregen
had van een vrijgelaten Duit
ser.
Mevrouw van der Aar deel
de desgevraagd mee dat ook
zij in Turkijé van de Duitse
consul had vernomen, dat Pe
nelope Cash een brief had
achtergelaten, waarin zij ver
klaarde de schuldige te zijn.
Of het tot een herziening
van de rechtzaak komt, waar
voor Hans tot dertig jaar werd
veroordeeld, wist ze niet. Ze
had wel grond gekregen voor
de juistheid van de bewering
van Penelope Cash. De twee
advocaten van Hans en Pene
lope hadden, op initiatief van
de heer Cash, overlegd over
de strafzaak en hoe die aan te
pakken. Daarbij zou zijn be
sloten, dat als Hans de schuld
op zich zou nemen, de kans
groot was Penelope vrii te
krijgen.
Hoop op vrijlating put me
vrouw Van der Aar uit de
verwachting, dat volgend jaar
op 29 oktober een generaal
pardon wordt afgekondigd, bij
gelegenheid van de viering
van het 50-jarig bestaan van
de republiek Turkije. Veel
mensen in Turkije hebben haar
op deze mogelijkheid gewe
zen.
DEN HAAG (ANP) In
Bangladesj wachten vele dui
zenden boeren met spanning
op een „Sinterklaasboot" uit
Nederland, die in de loop van
5 december in de havenstad
Tsjittagong moet aankomen.
De lading van de „Stumen-
fels" bestaat o.a. uit 40.000 krat
ten met twee miljoen kilo Ne
derlandse pootaardappelen.
Deze voor de voedselvoor
ziening van Bangladesj waar
de rijstoogst gedeeltelijk is
mislukt, belangrijke zending
ter waarde van f 1.850.000 is
mogelijk gemaakt door een
schenking van de stichting
„Mensen in Nood, Caritas
Neerlandica".
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatie zullen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit'
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van bri»
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in alle gevallen
eens is met inhoud, c.q. strekking.
„U krijgt niet wat U ver
dient". Onder deze kop ver
scheen onlangs een beschou
wing, waarin werd gewezen
op het langzamerhand aanzien
lijke verschil tussen bruto en
netto-beschikbaar inkomen,
een verschil, dat behalve
aan de belasting te wijten
is aan de inhoudingen ten
dienste van de sociale verze
keringen. De beschouwing
maakt zich door de gekozen
bewoordingen tot tolk van de
genen, die tegen deze inhou
dingen of althans tegen de
huidige omvang van deze in
houdingen bezwaren hebben.
Het merkwaardige is een
merkwaardigheid, waartegen
ik op mijn beurt ernstige be
zwaren heb dat in deze
beschouwing met geen woord
wordt gerept over wat wij
voor die ingehouden premies
terugkrijgen. Wij betalen een
premie ziektewet maar dat
betekent dan wel, dat in ge
val van ziefcte ons loon voor
80 procent doorgaat, een jaar
lang. De W.A.O.-premie geeft,
als we door ziekte of ongeval
niet in staat zijn ons werk te
verrichten, recht op een uitke
ring een leven lang, weer 80
procent, tot aan het maximum
dagloon. De WW vangt ons
althans tijdelijk op, wanneer
we buiten onze schuld zonder
werk zijn gekomen. De premie
ziekenfonds verzekert ons, dat
medische verzorging in huis of
ziekenhuis voor ons een van
zelfsprekendheid is geworden.
De A.O.W. en A.W.W. nemen
inderdaad een forse hap uit
ons inkomen: de gezamenlijke
premie is al gestegen tot 11,9
procent en zal, als ik goed ben
ingelicht, in 1973 stijgen tot 12
procent. Maar wat willen we?
De hap uit ons inkomen bete
kent voor onze 65 plussers en
voor onze weduwen, dat zij
zekerheid over althans enig
inkomen hebben, en de roep
om verhoging van die uitke
ring klinkt nog allerwege.
Het komt mij voor, dat wie
bezwaar maakt tegen de in
houdingen daarbij de uitkerin
gen niet mag verzwijgen. Het
is niet zonder gevaar, wanneer
men dat wel doet. Bezwaren
tegen inhoudingen op ons in
komen gaan er natuurlijk goed
in. Temeer reden om dan ook
te zeggen: maar bedenk wel,
wat de consequenties zijn. Die
simpele vermaning ontbreekt
in het artikel. Sterker: op één
punt wordt de indruk gewekt,
dat het zelf die consequenties
niet heeft overwogen. Met eni
ge weemoed wordt herinnerd
aan de tijd, toen iemand, die f
12.000,- per jaar verdiende, el
ke maand voor moeder de
vrouw f 1000.- op tafel kon
leggen.
Dat moet de tijd zijn geweest
toen er letterlijk niets werd
ingehouden. En dan voeg ik er
aan toe: toen zieken en invali
den, toen weduwen en ouden
van dagen aan hun lot of aan
de weldadigheid waren over
gelaten. Ik kan me niet voor
stellen, dat iemand serieus
naar die tijd terugverlangt.
Dan duizendmaal liever een
systeem, dat geen gunsten
maar rechten biedt, juist in
tijd van nood, wanneer onze
handen verlamd of te oud zijn
om te werken. Daarvoor ac
cepteer ik dan graag, dat wij
tot deelname aan dit stelsel
worden verplicht. En nu is
natuurlijk discussie mogelijk
over uitvoering, over normen,
percentages en bedragen. Be
paalde verhoudingen kunnen
worden gewijzigd en worden
aangepast aan de situatie.
Maar ik breek met volle over
tuiging een lans voor het prin
cipe, dat wij, via onze ver
plichte inhoudingen, met ons
allen bijdragen voor wie in
nood verkeren, en dat daarbij
de sterkste schouders de
zwaarste lasten dragen. God
helpe ons de brug over, wan
neer de bereidheid om dit
principe te handhaven in ons
volk zou wegvallen.
BREDA
J. RIS
(CONTACTAD VERTENTIE)
Castilla, sigaar van zeer
goeden huize (Velasques) is
brandend van verlangen om
kennis te maken met serieuzi
HEREN die tegen kleine
vergoeding (32 cent) willen
genieten van haar flink
postuur en ronduit vorstelijk
karakter. Doel:
oprechte VRIENDSCHAP.
Leeftijd onbelangrijk. jjj
Reacties worden discreet'^5^
behandeld door uw
eigen sigaren
winkelier.
