ZEELAND WERKT AAN EIGEN SOOS
Caballero filter
Anders
dan andere
filters
„Italianen jÊÊ-êm*.
hebben
meer
fantasie"
Opbrengst Wereldmissie
dag ruim 2 miljoen
parijse
aardappeltjes
pommes
parisiennes
amropiersonfuniT
bX\\^x
In 1980 verdwijnt
4,5 miljoen ton
olie in de zeeën
Wij houden het
voorlopig op moord
van
mens
tot
mens
Ubent
gewaarsguwt!
binnenland
is
CIRCUS
KLERENACTIE
OUDERS VAN OVERLEDEN
RUSSISCHE DICHTER:
Pater Kersten uit Langeweg over kerkvernieuwing
T. 1
Verharden
Verbaasd
Gemakkelij ker
Achter uw
Amro-Pierson Fund staan
deAmroBanken
Pierson, Heldring Pierson.
Vertrouwd idee.
een pikant
«Sepvriesprodukt
Levenslang
voor
kaper in VS
papier
oor uw pen
Kernenergie
en politiek
Vrouwen van nu
BELGISCHE DESKUNDIGE:
Wcfonsdag 29 november 1972
De soos voor alleenstaan
den gaat er komen. Dit is
een gerechtvaardigde conclu
sie als we afgaan op de vele
reacties, die mevrouw Coe-
nen de laatste dagen heeft
gekregen. Zowel telefonisch
als schriftelijk stroomden de
reacties binnen. Verzoeken
om inlichtingen, het doen
van suggesties of zomaar om
mevrouw Coenen geluk te
wensen.
Uit de reacties is duidelijk
gebleken dat er onder een
grote groep eenzamen en al
leenstaanden behoefte be
staat aan een gelegenheid als
die welke mevrouw Coenen
wil gaan realiseren. In haar
plannen staat zij inmiddels
niet meer alleen.
Voor Breda en omstreken
is een „noodcomité" opge
richt dat al enkele keren bij
elkaar is geweest om te be
spreken hoe e.e.a. in een de
finitief jasje gestoken kan
worden. De eerste klap is
een daalder waard, ging ook
nu op. Tijdens de eerste bij
eenkomst „regelde" het co
mité een zaaltje in Auberge
d'Arent te Breda waar zon
dag 3 december a.s. tussen
twee en vier alle mensen die
hebben gereageerd van harte
welkom zijn.
Gezamenlijk zal dan wor
den besproken hoe de soos in
de toekomst moet gaan fun
geren. „Als ik op de reacties af
moet gaan dan verwacht ik
zeker 70 a 80 mensen", ver
telde mevrouw Coenen.
Het probleem hoe de di
verse mensen uit de provin
cie Zeeland ook in het ge
heel te betrekken is inmid
dels uit de wereld. „We kon
den de mensen uit Zeeland
uiteraard niet in de kou la
ten". Een aantal activiteiten
Coenen. „We zijn daarom
blij dat er een mevrouw in
Hulst heeft gereageerd, die
heeft aangekondigd ook een
dergelijke soos in Zeeland te
willen oprichten. Uiteraard
komt zij eerst zondag naar
Breda om met ons te pra
ten". Een antal activiteiten
staat inmiddels op papier
Zo wil men met Kerstmis en
oud en nieuw iets gaan doen
terwijl ook het carnaval niet
zal worden vergeten. Voor de
mensen die nog willen reage
ren of nog suggesties hebben
volgen hier nog éénmaal de
adressen: voor Breda en om
geving: mevrouw E. Coenen,
Epelenberg 10, Breda, tel.
40463 en voor de mensen in
Zeeland: mevrouw Morcus-
Smit, van Dortmundlaan 8 in
Hulst. tel. 3891.
loofd, maar nu blijkt opeens,
dat die familie zelf nog een
paar jaar wil rondtrekken en
daardoor de tent (nog) niet
kanmissen. Het lijkt er veel
op, dat dit echte ouderwetse
circus gedoemd is te stoppen.
Mevrouw Reusz heeft echter
Reusz en het circus. Hij wil
actie voeren om voor een
nieuwe tent te zorgen. We
kondigen dat alvast aan;
misschien brengen we de le
gers van deze rubriek op een
idee om nog voor Sinterklaas
in de beurs te tasten. We
Vele lezers zullen zich nog
wel de hevige stormnacht
herinneren van een paar we
ken geleden. Bij die gelegen
heid werd het in Breda ge
vestigde circus Reusz com
pleet weggewaaid. Het is al
tijd vreselijk wanneer ie
mand zijn bezit door een na
tuurramp ziet vernielen maar
in dit geval is het helemaal
triest: de heer en mevrouw
Reusz hadden kort tevoren
een loods moeten verlaten
waar hun hebben en houden
was opgeslagen. De levende
have moest worden onderge
bracht in een tent. Dié tent
is nu weg. De heer en me
vrouw Reusz zitten zogezegd
met de handen in het haar.
Familie in Duitsland had
een nieuwe circustent be-
wel meer mee gemaakt.
Ze is vast van plan in 't nieu
we seizoen weer te gaan
trekkenHoe weet ze nog
niet: het ontbreekt voorna
melijk aan gèld voor een
nieuwe tent. Die kost zo'n
tienduizend gulden. De heer
J. Marinus uit Tilburg (tel.
013-431106, Leo XIH-straat
54) heeft zich het lot aange
trokken van het echtpaar
zullen nog nader ingaan op
de situatie, waarin het cir-
cuspaar zich bevindtWant
na sinterklaas komt ook
Kerstmis nog. En misschien
dat dat dan een gelegenheid
is om iets te doen.
Pater Driessen uit Budel
voert een actie onder de ti
tel: „Doe eens wat voor een
ander". Het gaat vooral om
net inzamelen van kleding
voor hulpbehoevende men
sen.
In Zeeuwsch-Vlaanderen
heeft deze actie een onge
kend succes gehad. Dat
blijkt uit een brief, die wij
kregen^van het actiecomité
daar, waarin Jac. van Voo-
renberghe uit IJzendijke zit
en M. Karremans uit Terneu-
zen. Wie de brief heeft gele
zen en behoefte voelt om ook
iets te doen kan contact op
nemen met pater Driessen.
tel. 04958-1446.
„DOE EENS WAT VOOR
EEN ANDER! Ja, deze op
roep is door heel Zeeuwsch-
Vlaanderen en ook daarbui
ten doorgedrongen.'
Dat blijkt uit het resultaat
van deze maand: o.a- 11000
tcg oud papier, plm. 1500 kg
goede kleding, plm. 400 paar
schoenen en in de loop van
10 jaar 200.000 brillen, gesor
teerd en verzonden door onze
promotor Jac. van Vooren-
berghe, in IJzendijke voor de
melaatsen.
Blijft u ons steunen? Dan
kunnen wij onze actie „Hulp
aan onze medemensen in
nood" voortzetten en hun
leed verzachten.
Denk aan hen, wanneer U
de verlanglijstjes voor „Sint-
Nicolaas" gaat schrijven.
Kijk dan nog eens diep in
uw kleerkasten.' Ook voor
hen is het dan Sint-Nicolaas-
jeest en kerstfeest.'
Verder doen wij een be
roep op al degene, die een
auto bezitten en vragen hen
of zij ook de goederen van
hen, die geen vervoermiddel
hebben, gelijktijdig willen
meenemen, omdat door de
weersomstandigheden en de
vroeg invallende duisternis
er voor de schoolkinderen
geen tijd meer is om de goe
deren af te halen.
Overleg dus met uw bu
ren, vrienden en kennissen
om gezamenlijk onze actie te
blijven steunen.
LAAT UW MEDEMENS
IN NOOD NIET IN DE
STEEK!"
MOSKOU (RTR) De ou
ders van de Russische dichter
Joeri Galanskov, die op 4 no
vember op 33-jarige leeftijd in
een strafkamp aan een buik-
vliesontsteking overleed, heb
ben het ministerie van binnen
landse zaken in Moskou in een
brief gevraagd om een officië
le verklaring over de omstan
digheden van hun zoons
dood.
In de brief, waarvan kopie-
en in handen kwamen van
buitenlandse journalisten, zeg
gen de ouders van de dichter
dat zij willen weten hoe het
mogelijk is geweest, dat een
jonge man van 33, omringd
door artsen die zes jaar lang
verklaard hadden dat zijn toe
stand niet ernstig was en dat
er geen gevaar voor zijn leven
bestond, zo onverwachts aan
zijn einde is gekomen. „Als
wij geen uitvoerige, overtui
gende en officiële verklaring
krijgen, aldus de heer en me
vrouw Galanskov, zullen wij
volhouden dat onze zoon is
vermoord".
Joeri Galanskov, die stierf
in een strafkamp ten oosten
van Moskou, zat daar een straf
van 7 jaar uit wegens opruiing
tegen de staat. De aanklacht
was gebaseerd op zijn mede
werking aan het ondergrondse
blad Phoenix, waarin kritiek
werd uitgeoefend op de beper
kingen, die de Russische au
teurs zouden zijn opgelegd.
(ADVERTENTIES)
Dit is één voorbeeld van hoe
onze taal er uit gaat zien als de
voorgenomen spellingswijziging
onverminderd doorgaat.
Lees de vele steekhoudende
argumenten ertegen in het
belangwekkende boek
Sluipmoord op de spelling.
Met getuigenissen van o.a.
Simon Carmiggelt, Hugo Claus,
Marnix Gijsen, Jan de Hartog,
W. F. Hermans, Harry Mulisch,
Michel van der Plas,
Ward Ruyslinck,
Prof. dr. G. Stuiveling,
Simon Vinkenoog,
Theun de Vries,
Victor van Vriesland en vele
anderen.
Voor 8,90
bij elke
boekhandel.
In die dagen was kardinaal Ottaviani nog een be
langrijke functionaris in het Vaticaan, Het was in
die tijd dat Vaticaanse kringen het werk van don
Zeno Saltini anders waardeerden dan hijzelf. Don
Zeno is de stichter van Nomadelfia in Noord-Italië
een gemeenschap die momenteeel 400 leden telt
gezinnen, alleenstaanden en kinderen. Het is een
commune zoals de eerste christenen die kenden.
Men leeft er in gemeenschap van goederen. Zo'n 40
jaar geleden is don Zeno met dit werk begonnen.
Maar, zoals gezegd, Vaticaanse kringen bleken niet
zo ingenomen te zijn met don Zeno's activiteiten.
Op zeker moment werd hem zelfs het uitoefenen
van het priesterambt ontzegd. Voor een periode van
12 jaar, zoals later bleek. Want pas paus Joannes
XXIII maakte de schorsing van don Zeno ongedaan.
Een van de personen die
Nomadelfia met zo zagen zit
ten, was kardinaal Ottaviani.
In die mate zelfs dat hij op
zeker moment van don Zeno
zei: „Hij is de gevaarlijkste
man van heel Italië". Be
paald geen uitnodiging om
gezellig een kopje koffie te
komen drinken. Don Zeno
Saltini loste dit probleem
echter op door zichzelf uit te
nodigen.
Ongevraagd ging hij regel
matig bij kardinaal Ottaviani
op bezoek. Nog niet eens om
over Nomadelfia te praten en
zijn. werk te verdedigen. Hij
ging gewoon een kopje kof
fie drinken en over koetjes
en kalfjes praten. Zo leerden
ze elkaar wat kennen. Na
verloop van tijd werd kardi
naal Ottaviani gevraagd of
zijn mening over dion Zeno
veranderd was. Hij gaf ten
antwoord: „Don Zeno is nog
steeds de gevaarlijkste man
van Italië, maar het is een
heilige!"
„Het lijkt een anecdote,
maar don Zeno heeft deze
geschiedenis zelf aan mij
verteld. Kijk, zoiets kun je
je bij ons niet voorstellen-
Hier zou zo'n zaak meteen
een debat worden en zouden
de standpunten zich verhar
den. Het zou daarom wel
eens kunnen dat ze het er in
Italië v-eel beter af gaan
brengen dan wij wanneer
daar de vernieuwing van het
kloosterleven eenmaal goed
op gang komt".
Aan het woord is pater
Amandus Kersten van de Em-
mauscommauniteit in Lan-
geweg. Eerder deze maand is
hij in Florence op het con
gres geweest, dat het Insti
tuut voor de Franciscaanse
Spiritualiteit, verbonden aan
de Antonianumuniversiteit
van Rome, jaarlijks organi
seert. Dit jaar was het thema
„Het religieuze leven in een
veranderende samenleving".
De organisators hadden
voor dit congres een aantal
Nederlanders uitgenodigd
hun eigen ervaring met het
experiment dat ze begonnen
waren, te komen vertellen.
0 Pater Amandus Kersten.
„Wat mij het meest getrof
fen heeft, is dat er hetzelfde
leeft als hier. Ook daar is er
een zoeken om van de tradi
tionele vormen van klooster
leven af te komen. Althans
onder die congresgangers. En
ik heb mij verbaasd over de
openheid van Italiaanse theo
logen en religieuze oversten.
Dat beeld is ons tot nog toe
niet komen overwaaien".
„De vernieuwing van het re
ligieuze leven in Italië ver
keert nog in het stadium vam
„erover praten". Hier en
daar is men met een experi
ment bezig. Ze zijn eigenlijk
op het punt waar wij acht
jaar geleden waren. Maar
één ding ligt diaar duidelijk
anders dan hier; het vernieu-
wingsstreven is daar veel-
minder aanwezig bij de le
ken. De basis biedt waar
schijnlijk te weinig aankno
pingspunten".
Pater Kersten zegt de in
druk te hebben gekregen dat
er in Italië spoedig talloze
vernieuwingsexperimenten
zuilen starten. De tijd lijkt
er rijp voor te zijn- Zal dit
dan toegestaan worden?
„Ik ben toch bang dat ons
beeld veel te veel bepaald
wordt door de beslotenheid
welke het centrum van de
kerk steeds demonstreert en
waarmee wij hier direct te
maken lebben. In Italië le
ven ze wat dia-t betreft toch
een heel stuk gemakkelijker.
Wanneer het vam de ene bis
schop niet mag, gaan ze naar
een ander bisdom. Op het
congres is nauwelijks gespro
ken over te verwachten
moeilijkheden vam de kant
van de kerkelijke overheid
als men zou gaan experimen
teren met nieuwe vormen.
Een enkele inleider sprak
over moeilijkheden in het
verleden maar uit de reacties
bleek niet d-at men daar nu
nog mee te kampen had".
Evenals hier liggen de
spanningen binnen de orden
en congregaties zelf. Er is 'n
kleine groep die vernieuwing
wil. Er is een kleine groep
die duidelijk geen vernieu
wing wil. En er is een grote
middengroep die een afwach
tende houding aanneemt.
Pater Kersten heeft van
het congres in Florence een
zeer positieve indruk overge
houden. Hij heeft het ver
moeden gekregen dat de ont
wikkelingen in Italië heel
wat minder schokkend zullen
verlopen dan bij ons gebeurd
is. „Ze hebben, geloof ik,
toch meer fantasie en levens
kunst dan noorderlingen".
JAN BOUWMANS
DEN HAAG (KNP)
Rond Wereldmissiedag, op 22
oktober, hebben de Pauselijke
Missiewerken Nederland voor
de hulp aan jonge kerken f
2.175.000 ingezameld. Vorig
jaar bedroeg de opbrengst f
2.022.295. Met deze groei van
7,5 procent lijkt tenminste de
geldontwaarding bijgehou
den.
Aldus de voorzichtige prog
nose, nu alle collecte-opbreng
sten en giften nog niet binnen
zijn. Het totaal van de kerk-
collecte zal vermoedelijk 1,6
miljoen bedragen en aan gif
ten rekent men op 450.000
gulden- De opbrengst van de
collecte in de vele tehuizen
met kleine kapellen wordt ge
schat op f 125.000.
Het bisdom Haarlem ver
toont een nog niet verklaarde
daling van 1,7 procent, terwijl
de teruggang met 0,2 procent
in het bisdom Roermond een
gevolg zou kunnen zijn van
een zeker gevoel van matheid
dat dit diocees nog steeds be
heerst. De bisdommen Den
Bosch en Breda gaven respec
tievelijk 9,7 en 9,5 procent
meel.
DE algemene vergadering van
de Verenigde Naties, veront
rust over het „passeren" van
de volkerenorganisatie door
vele landen bij hun behande
ling van internationale vraag
stukken, heeft aangedrongen
op een krachtiger rol van de
volkenorganisatie bij de oplos
sing van „vraagstukken van
gemeenschappelijk belang".
(ADVERTENTIE)
solide vermogensbeheer
*Het huisfonds van de Amsterdam-RottetdamBank
en Pierson, Heldring Pierson.
(ADVERTENTIES)
Dat zijn van die vrolijke,
Vóórgebakken
mini-aardappeltjes, die ze in
Frankrijk
noemen. Omdat ze zo kittig en
p#8g zijn. Omdat za zo anders-
dan-andetszijn bij 't eten. Omdat
aezoohlala-Itkkerzijn.
dat u in
enkele minuien
SOUdbruin bakt effiftUuMt
SEATTLE (Staat Washing
ton) (AFP) De 43-jarige
Frank Markoe Sibley is in Se
attle veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf wegens
het kapen van een vliegtuig
op 18 augustus en poging tot
afpersing van een bedrag van
twee miljoen dollar.
Het voranis zal evenwel pas
ten uitvoer gelegd worden ais
verscheidene psychiaters, die
de geestelijke toestand van Si
bley drie maanden lang zulten
onidlerzoeken, rapport uitge
bracht hebben.
Sibley maakte zich op het
vliegveld van Reno in Nevada
meester van een Boeing. Hij
liet het toestel eerst naar Van
couver iin Canada vliegen,
wiaar hij zich 15-000 dollar in
goud liet overhandigen. Toen
de Boeing van Vancouver naar
Seattel was gevlogen wilde Si
bley twee miljoen dollar heb
ben voor de slachtoffers van
de oorlog in Vietnam. Een
agent van de Amerikaanse re
cherche wist hem evenwel
met een schot te ra-ken en
vervolgens te overmeeste
ren.
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij pubfiketie zullen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bif
de redactie bekend. Publikatie van bri^
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in alle gevallen
eens is met inhoud, c.q. strekking.
Het onderzoek van de Raad
van Milieudefensie naar het
standpunt va-n de Nederlandse
politieke partijen over kerne
nergie werpt een merkwaardig
licht op de waarde van de
politieke programma's. PvdA,
D'66, PPR, CHU en PSP wil
len stopzetting van de bouw
van centrales. De KVP wil
een zeer kritische opstelling.
Wat zeggen nu de program
ma's? Op een moment dat in
Nederland al de tweede kerne
nergie elektrische centrale ge
bouwd wordt en plannen be
staan voor meerdere centrales,
blijkt in de politieke program
ma 's vam de meeste politieke
partijen, dat kernenergie nau
welijks politieke aandacht
trekt. Het program van actie
van de ARP, de beleidsnota
1972 van de OHU en het ur
gentieprogramma 19711975
van ARP-CHU-KVP bevatten
geen woord over de politiek
rond de kernenergie. Evenmin
trouwens het werkprogramma
1971—1975 van de PSP. DS'70
zegt in h-aar werkprogram:
„Kerncentrales buiten dichtbe
volkte agglomeraties bouwen
en voor een goede beveiliging
zorgen" (zij zien dus kenne
lijk wel enig gevaar). De
VVD geeft in het Liberaal
Manifest 1972 geen informatie,
wel in „Libera-len op nieuwe
wegen," (programma 1971
1975). Zeer optimistische in
formatie: „De kernenergie be
looft een rijke, goedkope en
schone energiebron te worden.
De overheid moet aan de bur
ger duidelijk maken d-at de
technologische ontwikkeling,
die men vaak als een bedrei
ging voelt, juist grote belofte
inhoudt. Bij het streven naar
internationale coördinatie ver
eist de kernenergie bijzondere
aandacht. PvdA, D'66 en PPR
zien het in hun gezamenlijk
regeerakkoord als heel wat
moeilijker en gevaarlijker.
„Ontwikkeling van kerncen
trales zo mogelijk opschorten
totdat da problemen van nu
cleaire besmetting bij rampen
en opslaan van -afval zijn op
gelost". de PPR is het meest
kritisch en, afwijzend.
BREDA AD KAARSEMAKER
Wanneer wij vandaag naar
de stembus gaan is het precies
50 jaar geleden dat de vrou
wen voor het eerst mochten
gaan stemmen. Het was voor
den nog een zuivere mannen-
aangelegenheid en men zou
haast zeggen, daar lijkt het nu
nog op. En d-a-ar kunnen wij
vrouwen verandering in bren
gen door op een vrouw te
stemmen. Waarom kiezen wij
vrouwen: omdat A. volledige
deelname van de vrouw aan
het politieke leven een van
zelfsprekende zaak moet zijn;
B. het principieel verkeerd is
dat de helft van de bevolking
buiten het politieke gebeuren
staat; C. politiek iets is, waar
wij allen in het dagelijkse le
ven bij betrokken zijn; D. on
ze problemen nooit worden
opgelost, indien wij nitet bij de
besluitvorming betrokken zij-n.
Uw voorkeurstem op een
vrouw is niet verloren, indten
zij n.iet wordt gekozen. Want
uw stem komt don ten goede
aan de partijGa in ieder
geva-1 stemmen en stem op een
vrouw. Het kan een keerpunt
betekenen in de Nederlandse
politiek.
BERGEN OP ZOOM
G.M. ASSELBERGS-VAN -
MOOK
BRUSSEL (ANP) On
danks alle internationale af
spraken worden zeeën en oce
anen steeds meer vervuild. In
1975 „zal ongeveer drie mil
joen ton olie in de oceanen en
zeeën geloosd zijn en in 1980
zal dat zeker 4,5 miljoen ton
zijn. Dit zijn schattingen van
de Belgische korvet-kapitein
Marc Renson, die als deskun
dige een voorname rol speelt
in het Belgische oceanogra-
fisch onderzoek.
België begon in 1970 met
een uitgebreid onderzoekpro
gramma waarbij 250 onderzoe
kers, 41 laboratoria en vijf
schepen van de marine be
trokken werden. In de loop
van de jaren is België aan de
top van de oceanografie geko
men.
Mare Renson meent dat het
transport van olie overzee, dat
in 1968 nog 1180 miljard ton
bedroeg, in 1975 opgelopen zal
zijn tot 1.820 miljard ton en in
1980 tot 2,7 miljard ton. Bij
dat sterk toenemende olietran
sport over zee zal het verlies
van olie steeds toenemen. Nu
al kan de oceaan de „gemor
ste" olie niet meer absorberen.
Overal reeds is het water be
dekt met een dunne oliefilm,
aldus Renson.
Het grote gevaar daarvan is
dat deze olie heel snel gevaar
lijke stoffen zoals gechloreerde
koolwaterstoffen, pesticiden en
DDT opneemt. Die stoffen zijn
moeilijk oplosbaar in zeewa
ter, maar door olie worden ze
10.000 maal zo gemakkelijk
opgenomen. Nu al, aldus Ren
son, wordt in de verste uithoe
ken van de wereld DDT aange
troffen in de zeefauna. Vooral
weekdieren nemen grote hoe
veelheden van de DDT in hun
organisme op en het duurt
tientallen jaren voordat het «f
weer uit verdwenen is.