Gaan de vrouwen bewust kiezen? HANDSCHOEN ALS SYMBOOL EN KLEDINGSTUK MOOI NAAR BED GAAN STRIJD TEGEN GEVAAR VAN SIGARET IN DUITSLAND peilingen Raad van kerken neemt het op voor Surinamers en Antillianen „Selectie voor en in het hoger onderwijs" MORGEN NAAR DE STEMBUS Multinationale ondernemingen tweede macht naast politici? Al tien jaar plannen, niets gebeurd..... Zuidmolukse jongeren gaan kijkje nemen op Ambon vrouw mode CAPABEL TOE-ANK-AMON OP STOFFEN MODEBEURS IN LONDEN TROK 3000 INKOPERS O IJZER Wergroep Drie delen Selectie-examen DE GALAN EN BERKHOUWER Jalouzie Dinsdag 28 november 1972 17 Morgen is het zover. Dan kunnen we weer gaan kie zen. Wordt het een kwestie van tradities in stand houden en stemmen op de partij, waarop ook alle voorouders stemden? Of heeft manlief het voor het zeggen en kiest de vrouw voor dezelfde als naar man, omdat „hij het allemaal zo goed weet"? Of gaat de vrouw eindelijk be wust kiezen op de partij die het meest overeenkomt met haar eigen inzichten? Of wil ze behalve een bewuste par tijkeuze nog iets meer: ver tegenwoordigsters in de Tweede Kamer, die opkomen voor rechten van de vrouw? Deze laatste keuze stemt overeen met wat de actie „Kies (le partij die u wilt, maar stem op een vrouw" beoogt. Een actie, waarover wij eerder schreven en waarop een aantal reacties van vrouwen kwam, die het niet eens waren met de doel stelling. Zij zeggen dat zij op een persoon stemmen, die volgens hen capabel is om in de Kamer te zitten. Voor hen is het niet belangrijk of dat een man of een vrouw is. Blijft natuurlijk wel de vraag of capabele mannen net zoveel voor de rechten van de vrouw zullen opko men, als capabele vrouwen. De laatste groep ondervindt rechtstreeks hinder van de ongelijkheid en zal er dus gemakkelijker iets aan doen dan de mannen die niet lij den onder deze vorm van discriminatie. Degenen, die wel op een vrouw willen stemmen, kun nen voor het probleem ko men te staan dat in de door hun verkozen partij geen verkiesbare vrouwen zitten. Ze zullen moeten afwegen wat voor hen het belangrijk ste is: een goed algemeen beleid, of het opkomen voor de vrouw. Welke vrouwen kunnen, we ikiezen? Hieronder de namen van een aantal vrouwen. Bij de meeaten neemt het opkomen voor de vrouw een belangrij ke plaats m. PvdA: Ien v. d. Heuvel-De Blank, E. Klaassens-Postema, drs. M. Epemia-Brugman, Eri ca van Roscum, Ineke Haas, Siepje de Jong, N. Baren- dregt, A. Krouwel, drs. F. Vooys-Bosma, W. Velders- Vlasbdiom, Noor Salomons. KVP: M. Gardenders-Be- rendsen, A. Giroensmit-v d. Kallen, G. (Jornelissen. VVD: N. Ginjaar-Maas, N. Smit-Kroes, mr. E. Veder- Smit, mr. A. Kappeyne-v. d. Copello, Haya van Some ren. ARP: A. Schut Heidinga, J. van Leeuwen, J. Kraaije- veld-Wouters. D'66 Kouwenhoven- De- sain, mr. A. Goudsmit, A. Schoutsen. CPN: C. Visser-De Jong, R. Spakman-Wentink, G. v. a. Laan-Woudenberg. CHU: Ir. N. de Ruiter, drs. M. de Bo-r-Wijnberg. DS'70: P. v. Veenendaal, drs. J. v Woordwijk-v. Veen. De Toet-Ank-Amon ten toonstelling, die in het Bri tish Museum in Londen wordt gehouden is de inspi ratiebron geweest voor een nieuwe collectie stoffen van een Britse stoffenfabrikant. De collectie, die vijf ver schillende patronen omvat en kleuren die overeenstemmen met die van de tentoonge stelde voorwerpen, zal door de in Brussel gevestigde on derneming Scabal op de markt worden gebracht- Op de onlangs in Londen gehouden modebeurs, waar modellen voor volgend jaar lente en zomer werden ge toond, zijn zaken gedaan voor meer dan vijf miljoen pond De driedaagse show trok meer dan 3000 inkopers uit 37 landen. Een nachthemd en een huisjurk, veel verschil is er tegenwoordig niet tus sen. Je kunt ze beide meestal zowel in bed als in de huiskamer dragen. Veel verschil is er wel tussen de kwaliteit en was- baarheid van vroeger en nu. De consument vraagt steeds meer naar goed was- baar spul, dat niet gestre ken hoeft te worden. De modellen op de foto zijn van Ten Cate. 0 Een Franse koning droeg meer dan 255 paar handschoe nen per jaar. eindredactie: rieja van aart Handschoenen, hoe komen we er eigenlijk aan? Als we aan het ontstaan van kleding denken zien we gelijk een Flintstonefiguur voor ons, maar over de eerste hand schoenen kunnen we ons geen beeld vormen. Hand schoenenfabrikant Laimböck besloot de geschiedenis van de handschoen eens na te gaan en kwam tot de volgen de reconstructie. De holbewoners zochten beschutting tegen de snijden de koude en omwikkelden hun handen met dierenhui den. Deze werden met benen naalden en pezen aan elkaar bevestigd. De oude Grieken achtten het niet beneden hum waar digheid tijdens het zware werk handschoenen te dra gen. Ze hadden echter wel een diepe minachting voor de Perzen, die hun hand schoenen te pas en te onpas droegen. Romeinen aten uit het vuistje. Later deden ze dit gehandschoeid. Een paar gebreide exem plaren werden gevonden in het graf van Toet-Ank- Amon. De Israëlieten gaven de handschoenen een aparte beschermende taak: ze dien den tegen besmetting en wa ren dus voorlopers van de gummihandischoenien van on ze chirurgen. Hindoe-stam men in India aanbaden lede ren handschoenen. Zij zagen in leder iets heiligs en ge loofden d-at handschoenen fortuin en geluk symboli seerden, Congolese stammen droegen op feestdagen hand schoenen gemaakt van de huis van een tegenstander. Een hand geven met hand schoenen aan werd in Ethio pië als een dodelijke beledi ging opgevat, die vaak bloe dig werd gewroken in het erop volgende duel. De Groenlanders maakten hun handschoenen uit het haar van overleden bloedverwan ten om de eerbied voor hen levend te houden. IJzeren en lederen hand schoenen namen een zeer be langrijke plaats in in de Middeleeuwen. De uitdruk king „Iemand de handschoen toewerpen" stamt dan ook uit deze tijd. Een paar hand schoenen, bestikt met juwe len of diamanten, vormden de dank van een vorst, die een tijd gastvrijheid had ge noten. Wanneer men iemand om een gunst verzocht ging dit vergezeld met gouden of zilveren munten gevulde handschoenen. Handschoenen waren ook een „tweede ik" van ikoningen. Ze stuurden ze naar de plaats waar ze zelf niet aanwezig konden zijn. Bij het opdragen van de H. Mis droegien geestelijken handschoenen. Het onder scheid in kleur duidde het verschil aan in rang van hoogwaardigheidsbekle ders. Kooplieden bekrachtig den een gesloten overeen komst door van handschoe nen te ruilen. Een Franse koning droeg meer dan 255 paar handschoenen per jaar. In Venetië en Florence werd een nieu/we mode ge lanceerd: geparfumeerde handschoenen- Aan de kost baarheid van de parfum van Francaises kon men de stand ruiken. Spanjaarden ontde den zich van politieke tegen standers door hen vergiftigde handschoenen te schenken. Madame de Pompadour ver wisselde twaalf maal per dag van handschoenen. In Enge land werd iemand na een misda-ad symbolisch in rang of stand verlaagd door hem ten overstaan van een dui zendkoppig publiek de hand schoenen uit te trekken- Handschoenen onttrokken steekpenningen subliem aan bet gezicht. In bepaalde lan d-en trokken de rechters de handschoenen uit als ze von nis gingen wijzen. In andere streken daarentegen werd een paar handschoenen, ge maakt van otter-leder, juist aangetrkken als teken dat het grote ogenblik was geko men. x Een traditie handhaafde zich heel lang in Engeland. Wanneer een vtouw een sla pende man aantrof en hem zo voorzichtig wist te kussen, dat hij niet ontwaakte, had zij het recht om hem een paar handschoenen te vragen. Alleen was het bewijs moei lijk te leveren. Als een zeventiende eeuw- se vrouw een handschoen gaf aan een aanbidder nam zij zijn huwelijksvoorstel aan. Werd een kindje gedoopt dan kregen moeder en geestelijke een paar handschoenen. Van al deze betekenissen is niet veel overgebleven. Nu dragen we handschoenen bij een operatie, bij het snoeien van een rozenstruik of ge woon als sier. Belangrijkste reden is echter gewoon de kou. BONN In navolging van Nederland heeft West- Duitsland ook de oorlog aan de sigaret verklaard. Het wezenlijke verschil met ons land is echter, dat niet de sigaret als zodanig te lijf wordt gegaan, maar de hier in schuilende gevaren. Na jarenlange proefnemingen met 9000 witte muizen en 4500 uit Syrië geïmporteerde hamsters zegt de Hamburgse professor Walther Donten- will, dat de fabrieken nu in staat zijn om de „minder gevaarlijke" sigaret te pro duceren. Als hoofd van het wetenschap pelijke instituut van de geza menlijke Westduitse sigaret- tenfabrieken heeft prof. Don- tenwill de taak een sigaret te ontwikkelen die de gezondheid niet of zo weinig mogelijk schaadt. Hierbij richt hij zijn aandacht vooral op de risico's, die het roken in verband met kanker en hart- en vaatziekten oplevert. Volgens de prof. die zijn onderzoek in samenwer king met de Hamburgse uni versiteit verricht, zijn de merksigaretten van tegenwoor dig als gevolg van de research al 40 procent minder schade lijk dan nog een vijftiental ja ren geleden. Aan het slot van een nieuwe fase van onder zoek kwam hij tot de conclu sie, dat de gevaren van nicoti ne en teer nog meer vermin derd kunnen worden door de tabak met natriumnitraat te bewerken. Volgens prof. Don- tenwill wordt de schadelijk heid van de tabak hierdoor met tweederde verminderd. Ook de toepassing van tabak, die tot nu toe voor het dekblad van sigaren gebruikt wordt, zou het risaco van het sigaret ten roken geringer maken. De tabak dient hiertoe gemalen en tot platte foelies geperst te worden om daarna weer ge sneden te worden. Het kleinere gevaar schuilt volgens de prof- hierin, dat deze tabak aan zienlijk sneller verbrandt Voor zijn onderzoekingen ge bruikte hij Syrische hamsters, omdat men bij deze dieren een tumor kan aankweken, die bij mensen longkanker veroor zaakt. Hierbij kwam hij tot de ontdekking, dat de hamsters zelfs bij een extreme belasting met de door hem bewerkte ta bak geen kanker aan de lon- gen, maar wel in het strotte- hoofd kregen. Ook alleen maar bij extreme dosering kreeg „slechts" 10 procent van de dieren deze ziekte. Wanneer de dosis nicotine en teer met 50 procent verminderd werd, kreeg nog maar 0,6 procent keelkanker. Bij het roken van alleen maar d'ekbladtabak leid de dit bij de hamsters wel tot een verandering van de slijm- huid van de ademwegen, maar niet tot kanker. Volgens de prof. bleven ook ontstekingen van de maagslijmhuid en bron chitis uit, terwijl zijn bewe ring ,dat hart- en vaatziekten in het geheel niet waargeno men werden, al helemaal sen sationeel klinkt Alle rokers drukte prof. Don- tenwill bovendien nog op het hart sigaretten niet tot het laatste toe op te roken en dus zo groot mogelijke peuken weg te gooien. Rokers van de „be sneden" sigaret gaf hij het ad vies sigaretten met acetaatfil ters te gebruiken, omdat deze volgens zijn onderzoekingen het beste effect sorteren. DEN HAAG (ANP) 'Een groep Zuidmolukse jongeren uit Nederland heeft het initia tief genomen om zelf de situa tie op Ambon 'e verkennen. Ze willen er deelnemen aan mter-Indonesische sportwed strijden en culturele contacten leggen. Van verschillende ker ken uit ons land is een bedrag van ongeveer f 8000 bijeenge bracht voor de trip. Ook is er het plan om subsidie bij het ministerie van Cultuur, Recre atie en Maatschappelijk Werk aan te vragen. Dit heeft prof. dr. K. Ver- kaijl, voorzitter van de werk groep voor samenwerking tus sen de Raad van Kerken in ons land en die in Indonesië meegedeeld. Twee leden van de Indone sische ambassade in ons land, de heren Mahdi en Lucas, van wie de laatste een Zuid-Moluk- kar is, hebben zich volgens prof. Verkuijl achter het initi- actief geschaard, Een van hen sneed de subsidiëring van de trip door de Nederlandse over heid op het ministerie aan. Het ministerie wacht op een officieel verzoek. Dit zal op zijn merites worden beoor deeld, dat wil zeggen, aan de hand van de bepalingen van het Nederlands-Indonesische cultureel verdrag. Prof. Verkuijl die bemiddeld heeft voor het verkrijgen van gelden van Nederlandse ker ken, deelde nog mee, dat een grpte groep van de jongere Zuid-Molukkers in ons land realistischer denkt dan de ou deren en niet meer zo gelooft ui een wije republiek. UTRECHT (ANP-KNP) Sinds meer dan tien jaar lig gen de meest gedetailleerde plannen voor Suriname en de Nederlandse Antillen klaar op financieel, economisch, cultu reel, sociaal, planologisch en staatkundig terrein. De goede adviezen stapelen zich boven dien op bij de Nederlandse ministeries. Dat zegt de Raad van Kerken in Nederland in een verklaring over Suriname en de Nederlandse Antillen, aan de vooravond van de ko mende regeringsperiode. De Raad van Kerken vindt het gewenst dat een nieuwe rege ring een openlijk onderzoek laat instellen naar de reden en de oorzaak waarom tot nu toe vrijwel niets van deze plannen is gerealiseerd. In zijn verklaring zegt de Raad van Kerken dat alles in het werk moet worden gesteld om binnen de kortst mogelijke tijd in Suriname en de Neder landse Antillen meer gerecht vaardigde economische en so ciale verhoudingen op gang te brengen. Dit moet waar dit mogelijk is vanuit Nederland worden gestimuleerd en ge steund. Een van de oorzaken van de massale komst van vooral Su rinamers naar Nederland ligt volgens de Raad van Kerken in de achterstand van de over zeese rijksdelen. Naar schat ting zijn er nu tussen de 60.000 en 80.000 Surinamers en Antillianen in Nederland. Vreemdelingenangst en vreemdelingenhaat nemen door deze immigratiestroom toe, met name in die plaatsen waar concentraties van niet- inheemse bevolkingsgroepen zijn, zo constateert de Raad van kerken. Deze gevaarlijke ontwikkeling in de Nederland se mentaliteit kan slechts wor den afgeremd, wanneer de Ne derlander leert samen te leven met groeperingen die van el ders zijn gekomen. Intensieve voorlichting vindt de Raad van Kerken nodig. De Raad van Kerken heeft zelf besloten tot instelling vanf een werkgroep van Suri namers en" Antillianen om op korte termijn een grondige studie te verrichten. Resulta ten en consequenties van deze studie zullen zo spoedig moge lijk aan verantwoordelijke ka ders in de Nederlandse samen leving en aan de overheid kenbaar gemaakt worden. Ook binnen de kerken in Neder land bestaat te weinig mense lijke interesse voor de Surina mers en Antillianen, aldus de Raad van Kerken. De verklaring wijst erop dat Nederland grote morele ver plichtingen heeft tegenover Suriname en de Nederlandse Antillen. De verklaring van de Raad van Kerken is voorbe reid door zijn sectie sociale vragen en door Pax Christi Nederland, na intensieve ont moeting van Surinamers en Antillianen. DEN HAAG (ANP) Men moet wél durven selecteren op rationeel gekozen „selectiepunten", met aanvaardbare methoden, die duidelijke consequenties hebben. Men moet negatieve fouten van de selectieprocedure, die onver mijdelijk zqn, opvangen door verstandige regelingen: her kansingen, goede alternatieven, de tweede opleidingsweg. Tot deze conclusie komt prof. dr. A. D. de Groot, die de leiding had van de studie „Selectie voor en in het hoger onderwijs, een probleemanalyse", die verricht is door het researchinstituut voor de toegepaste psychologie aan de universiteit van Amsterdam. Na overleg in het kabinet heeft minister Van Veen van Onderwijs en Wetenschappen, besloten het rapport openbaar te maken. De uitgave ban om streeks de jaarwisseling tege moet worden gezien. De filosofie van het rapport is, aldus prof. dr. Groot, dat men onrecht door selectie niet moet trachten te omzeilen door uitdrukkelijke, institutio nele selectie te vermijden of net te doen of er geen selectie is, maar intussen middelmatig en ondoelmatig onderwijs aan al) en te geven Het rapport bestaat uit drie delen. Het eerste ibelt zeven hoofdstukken en twaalf aanbe velingen. Het tweede bevat il lustratiemateriaal, zoals gege vens over onderwijsprogram ma's onder selectievrij con tract, over onderwijssystemen, tok in het buitenland, en de doorstroming daarin. Het der de deel is een verklarende woordenlijst met definities en toelichtingen bij de voornaam ste begrippen. In de probleemanalyse staat, dat het percentage jongeren, dat geschikt is voor de meer abstracte vormen van hoger onderwijs in het toekomstige postsecundaire onderwijssys teem ndet veel groter kan wor den dan het niu is. Het selectieprobleem zal een van de twistpunten zijn bij de herstructurering van het hoger onderwijs. Prof. de Groot on derstreepte het belang van dioorzichtige, billijke en conse quente regelingen van dit pro bleem. Zijn betoog richt zich voorts op de noodzaak van de selectie. Niet alleen selectie processen, ook bepaalde vor men van actieve institutionele selectie zijn onontbeerlijk. Ze komen in alle ontwikkelde landen voor. De vraag is niet, of men in een ondewijssys- teem moet selecteren, maar hce men dit moet doen. Nieuw voor ons land is het iuee van selectievrij ondierwijs met een selectiedrempel voor af. Prof. De Groot werkt dit idee nader uit Als acceptabele selectiepro cedure blijft in het rapport van prof. De Groot over een „selectie-examen". dat aan specifiek® eisen voldoet. De analyse van de eisen van bil- ligbheid en doelmatigheid leidt voor de meeste selectie-situa ties tot een categorische afwijzL ging van interviews, schoolcij fers, persoonlijkheids- en in telligentietests en ander exa menwerk, dat niet objectief scoorbaax is. AMSTERDAM (ANP) Door haar grotere omvang en grotere vrijheid ten opzichte van nationale overheden, nati onale instellingen (vakvereni gingen en consumentenorgani saties) en soms kapitaalver schaffers, ontmoet de multina tionale onderneming minder tegen haar opwegende krach ten en kan deze gemakkelij ker tegen elkaar uitspelen. Dit is een van de stellingen van dr. C. de Galan, hoogleraar aan de rijksuniversiteit in Groningen, uitgesproken op de diesviering van de kring van Amsterdamse economen. De multinationale onderne ming (die haar produktieve activiteiten in verschillende landen tegelijk verricht) be schikt over een betrekkelijk ongecontroleerde economische macht, aldus de heer De Ga lan. Hij meent dat de vakbe weging over de grenzen moet heengrijpen, consumentenorga nisaties dienen bij internatio naal overleg worden betrok ken. Het belangrijkste acht dr. De Galan een internationale integratie van overheden. „Po litieke integratie is op zichzelf niet voldoende, het gaat er om hoe deze wordt benut voor de beteugeling van economische aldus de stellingen van dr. De Galan. macht", zo voegt hij hieraan toe. De kring van Amsterdamse economen, een vereniging van afgestudeerden aan de econo mische faculteit van de uni versiteit van Amsterdam, kreeg van de Groningse hoog leraar verder nog te horen dat „het nuttig is niet te overdrij ven: enerzijds vormen ook op nationale schaal ondernemin gen „een tweede macht naast politici", anderzijds zijn de nationale overheden niet machteloos tegenover de (nati onale werkmaatschappijen van) multinationals". De heer De Galan meent dat instelling van multinationale onderne mingsraden aanbevelenswaar dig is. Een extra gevaar van inter nationale economische integra tie ziet hij in het domineren van bedrijfsleven en ambtena ren gezamenlijk Integratie heeft als noodzakelijke voor waarde versterking van de in ternationale zeggenschap van (geïntegreerde) parlementen, Mr. dr. C. Berkhouwer (VVD), vice-voorzitter van het Europese parlement, ver klaarde tegenover de afgestu deerde economen, dat tegen woordig een zekere emotionele aversie tegen de multinationa le ondernemingen bestaat. Hij wees er hierbij op dat de meeste van dergelijke onder nemingen hun dimensie al lang voordien bezaten. Volgens de heer Berkhou wer lijkt er een zekere jaloe zie te bestaan bij de politici die waarnemen dat de multi nationals verder zijn geïnte greerd dan „wij politiek en meer profijt hebben getrokken van de technische vooruitgang dan de multinationale politie ke gemeenschap". Op het bezwaar dat de mul tinationals de arbeidsmarkt verstoren en werk van het ene land naar het andere land ver plaatsen, wanneer het arbeids klimaat daar beter is, stelde de heer Berkhouwer de vraag: „Kan men dat de multinatio» nal kwalijk nemen?"

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 17