Driftige opmars
van het doe-boek
i?
geschiedenis
van
amsterdam
Nieuwe
boeken
van
Elsevier
Van veelgevraagd naar peperduur
I
I
WITTE RAVEN pockets
De PIM PANDUER-serie
kunst
cultuur
Vrije-tijdsbeste-
ding en Sport
Naslagwerken
Jeugdboeken
ZORRO
JEUGD IN
BEWEGING
Heinrich Böll
Geestelijk leven
Kunst, Muziek
prof. dr.
H. Brugmans
6 delen
paperback J2?0
gebonden
al/,®1
de nieuwe
spectrum-gids
is uit!
MomsWeÉ
Morris West
3
HOOGTfPDNTIN
vui nli
S&IUI
IflBIHUR
lorris West
Ü5T™
IDS F9.SIT
SAMEN 127.50
NA1 JAN.73 F1130
1
ELSEVERSUTERAFiESERE
HOF PRIMITIEVE
VOLKEN LH'VEN
DE WERELD
WAARIN WIJ
Zaterdag 18 november 1972
DECEMBERMAAND - BOEKENMAAND
„Vroeger" zegt een boekhandelaar, „had ik vier kasten
vol staan met theologische lectuur. Dat zijn nou nog maar
twee kleine plankjes. Die vier kasten zijn gevuld met doe-
het-zelf-boeken, maar ze worden wel te klein".
Een treffende illustratie van
een opvallend feit: de onver
biddelijke opmars van een ty
pe lectuur dat men het best
kan omschrijven als „doe-lec-
tuur": de boeken die handelen
over fotografie en koken ,over
handwerken en pottenbakken,
over het verzorgen van plan
ten in de vensterbank en het
aanleggen van exotische rots-
tuinen.
De voorspellers hebben ander
maal ongelijk gehad. Toen de
tv zich begon te ontplooien
voorzagen _zij de snelle onder
gang van het boek in het alge
meen, en met name meenden
ze dat de mens al maar passie
ver zou worden. Het eerste is
tot nu toe niet gebeurd, het
tweede lijkt gezien de vermel
de verschuiving in de leesge
woonten uitermate onwaar
schijnlijk.
Het is moeilijk om aan harde
cijfers te komen betreffende
die verschuiving. De boeken
wereld mag dan over indruk
wekkend benoemde instituten
als „De Vereniging ter Bevor
dering yan de Belangen des
Boekhandels" en de „Stichting
Speurwerk Betreffende het
Boek" beschikken, recente cij
fers zijn niet voorhanden- De
Stichting weet wel het een en
ander over de jaren tussen '60
en '70 en de tendens in de
richting van het doe-boek is
daarin overduidelijk. Terwijl
alle genres constant blijven of
lichte daling vertonen, springt
een categorie er uit: het genre
populair-wetenschappelijke
boeken dat voor een groot deel
uit doe-lectuur bestaat. De ca
tegorie stijgt van 11 procent
van het totaal in 1963 tot liefst
21 procent in 1970: De sprong
daarna moet nog aanzienlijk
meer spectaculair zijn, want
verschillende handelaren ver
zekeren dat „de eigenlijke ra
ge pas anderhalf a twee jaar
aan de gang is".
Ëen hele reeks uitgevers heeft
zich op de doe-markt gestort
en het gevolg is een stroom
van boeken, waarvan men zich
mag afvragen of er werkelijk
behoefte aan is- „Ja" zeggen
de verkoopcijfers en zo zit
ten we tegen het merkwaardi
ge feit aan te kijken dat er in
dit kleine land („geen droog
brood te verdienen in zo'n
taalgebied" hebben we altijd te
horen gekregen) tientallen
boeken te krijgen zijn die alle
maal ten doel hebben mensen
de eerstè beginselen van het
fotograferen bij te brengen of
die pretenderen van onhandige
huisvaders geacheveerde klus
jesmannen te maken.
Dat „pretenderen" is niet toe
vallig neergeschreven. Want
hoewel ik bepaald niet alle
doe-boeken heb gelezen (dat
zou een fulltime-bezigheid
zijn) kan ik me niet aan de
indruk onttrekken dat erg veel
auiteurs in deze sector van de
commercieel aantrekkelijke
maar verder onhoudbare stel
ling uitgaan dat iedereen alles
via een uitgebreide handlei
ding kan leren.
„Ach" zegt een boekhandelaar
eerlijk, „ik realiseer me echt
wel dat we veel illusies verko
pen, maar doen we dat in an
dere genres ook niet?". Dat
laatste is natuurlijk een waar
heid als een koe, maar de ko
per (of schenker) van het doe-
boek heeft doorgaans een
praktischer doel voor ogen dan
degene die zich een roman of
een verzenbundel aanschaft.
Ik zet er een stelling tegeno
ver: de werkelijke hobbyist (en
dat kan een schuurtjesbouwer,
een filmer of een kookenthou-
siast zijn) heeft betrekkelijk
weinig theorie nodig. Zijn of
haar enthousiasme leiden tot
ontdekkingen en oplossingen
die men zelfs in de uitgebreide
doe-lectuur niet kan vinden
En anderzijds is er een grote
groep mensen die er met alle
lectuur van de wereld niet toe
gebracht kan worden zich
werkelijk in een hobby te ver
diepen of naar een graad van
volmaaktheid te streven.
Anders gezegd, degene die
zijn wand met schrootjes wil
betimmeren heeft geen ge
drukt woord nodig om het
karwei uit te voeren, en dege
ne die er tegen wil en dank
toe gebracht moet worden
slaat zich halverwege wel een
keer zo hard op zijn duim dat
hij het materiaal samen met
het dure doe-het-zelf-boek in
de hoek smijt,
Het klinkt misschien allemaal
te zwart-wit, en natuurlijk is
er een categorie mensen aan
wie de doe-boeken besteed
zijn. Mensen die wel de wil
hebben om er „iets van te ma
ken", maar de fantasie missen,
of mensen die zich op bepaal
de gebieden werkelijk willen
specialiseren. Maar ook voor
deze categorieën kleven er aan
het doe-boek doorgaans duide
lijke nadelen. Een paar som ik
er uiteraard zonder te gene
raliseren op:
veel doe-boeken streven een
voor de amateur nauwelijks
haalbaar perfectionisme na, en
doen dat in onbegrijpelijke
vaktermen (de donkere kamer,
de simpele constructie van een
boekenrek moet men met een
lantaarn zoeken, „professione
le" aanpak prevaleert);
oubolligheid is een moeilijk
uit te roeien eigenschap van
doe-boeken-schrijvers, die bo
vendien nogal eens de indruk
wekken dat ze moeite hebben
om het gestelde aantal pagina's
vol te krijgen- (de auteur van
het kampeerboek die zijn le
zers ernstig waarschuwt voor
het in doornstruiken werpen
van pas opgeblazen luchtbed
den, spant bfj mijn weten de
kroon);
de hausse in het genre en
de welvaart hebben er toe ge
leid, dat er in plaats van goed
kope handleidingen steeds
meer peperdure doe-boeken
aan de markt komen, zonder
dat ze meer of betere informa
tie bevatten dan de vorige
doe-lectuur-generatie. (Ik denk
aan de uiterst fraaie en dieno
vereenkomstig geprijsde nieu
we reeks van Time-Life over
de fotografie; beeldschoon om
door te kijken, maar ik betwij
fel of veel amateurs er beter
mee gaan fotograferen).
Wat in elk geval verstandig is:
koop geen doe-boeken op de
glanzende buitenkant of de
geestdriftige flaptekst, maar
vraag iemand die de betreffen
de hobby beoefent wat naar
zijn mening of haar inzicht de
beste handleiding is. En ver
geet nooit dat enthousiasme,
de bereidheid om tijd in een
hobby te steken, een dosis
doorzettingsvermogen aan
zienlijk belangrijker zijn voor
het slagen van een hobby dan
de uitbundige overvloed aan
gevoerde theorie-
1 is romans/detect. 2 is weten
schappen, 3 is geestelijk le
ven; 4 is gezin en samenle
ving; 5 kunst, muziek; 6 is
vrijetijdsbesteding en sport; 7
is foto- en platenboeken; 8 is
naslagwerken; 9 is jeugdboe
ken-
Romance in drievoud, Annie
Oosterbroek-Dutschun. Deze
prachtige omnibus bevat de
romans: Hart tegen hard, De
Kruishoeve, Tante Johanna,
gebonden f 17,90 (rubriek 1).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Dageraad-trilogie, Annie Oos
terbroek-Dutschun. Een
schitterende trilogie met de
romans: Het leven begon
opnieuw, Dageraad en Wie
kent het eigen hart? Gebon
den f 17,90 (rubriek 1).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Tuinfluiter-trilogie. Jos van
Manen-Pieters. Een van d©
meest gelezen boeken in
Nederland! Gebonden f
17,90 (rubriek 1).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Drieluik. Jos van Manen-Pie
ters. Deze fraaie omnibus
bevat de romans: Gods ge
heimschrift; Er gebeurt geen
wonder en Dit is mijn ha
ven. Gebonden f 17,90 (ru
briek 1).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Huis Ter Linde. Trilogie, Nel
ly yan Dijk-H-as. Een boei
ende familiegeschiedenis die
speelt in de periode tussen
1900 en 1960. Gebonden f
18,90- (rubriek 1).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Wat ik zeggen wou-..Mink van
Rijsdijk. Brieven aan mijn
zoon. Een boekje voor moe
ders en hun zonen. Paper
back f 5,90, (rubriek 4).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Om en om. Prof. dr. H.M.
Kuitert. Een bundel theolo
gie en geloofs-bezinning. Een
nieuwe theologische bestsel
ler! Paperback ca. f 14,90
(rubriek 3).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Jeugd zegt Ja tot Jezus, Billy
Graham. Over de Jezusbe-
weging- Paperback f 9,50.
(rubriek 3).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
God wonend bij mensen. Hans
Bouma. Belijdenissen, Lie
deren, gebeden, liturgieën,
gedichten. Paperback f 6,90-,
(rubriek 3
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
God mag het weten. Ds. Geor
ge Brucks. Jongens, meisjes,
sex, drugs, geloof, conflic
ten, koffiebars. Paperback f
6,90 (rubriek 3).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Je kunt het geloven of niet-
Sipke van der Land. Televi
sie-toespraken. Paperback f
5,90. (rubriek 3).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Een milde dood. Henk Mochel-
Beklemmende reportage
over euthanasie. Paperback
f 7,50 (rubriek 3).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Romana. A. de Moor-Ringnal-
da. Een nieuwe roman van
deze zeer bekende schrijf
ster. Gebonden f 9,90. (ru
briek 1).
Uitgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
De wereldberoemde kleuter- en
kinderbijbels van Anne de
Vries. Ga ze eens bij uw
maak er uw kind gelukkig
mee! (rubriek 9).
Uiltgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Stelling en tegenstelling voor
en na het Getuigenis- Rik
Valkenburg. Uitermate boei
ende interviews. Paperback
f 7,90. (rubriek 3).
Uiltgeversmij. J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Een openhartig boek,
door Ton Oostveen
Prijs 9,75
Verkrijgbaar bij de boek
handel.
malmberg
's-hertogenbosch
Een handwerk bij uw
servies. A. Koese -
Tammeling, Uitg. Heuff,
Nieuwkoop. Een juweel
van een boekje voor hand-
■verkliefhebsters. Talloze
voorbeelden voor tafel-
rieden, placemats, enz. bij
neer dan 50 verschillende
serviezen. Geïll. met 70
foto's en 30 tek. Prijs
f 14,50.
Geluk in 't Zadel/
Ruiterbrevier
Georg Schreiber/Ad Klebe
336 pag. 150 ill. f 19,50
Ad. Donker - Rotterdam.
Dit boek belicht alle
facetten van ruiter en
paard. Een schat aan
gegevens en wetenswaar
digheden. „Ver boven het
gemiddelde peil van de
vele hippische uitgaven
van de laaitste jaren".
(Nieuwsblad v.h.
Noorden)
22 Etsen bij Minnebrieven
van een Franc-tireur
H. van Kruiningen, Uitg.
Heuff, Nieuwkoop. De
bekende graficus Van
Kruiningen maakte bij
Minnebrieven van
Multatuli een unieke serie
etsen. Dit boek verschijnt
in een beperkte,
genummerde en van
handtekening voorziene
luxe-editie. Prijs f 39,50.
Het Nederlandse landschap
Prof. dr. J. T. P. Bijhou
wer, Kosmos - Amsterdam
Een uniek boek, d-at u
als in vogelvlucht de
bedreigde schoonheid van
ons land met zijn rijke
verscheidenheid van
landschappen onder ogen
brengt. Een prachtige
combinatie van een
schitterende serie foto's
met een plezierig leesbare,
zeer informatieve tekst,
f 27,50.
100 kamerplanten in kleur
A.C. Muller - Idzerda,
Kosmos - Amsterdam.
20ste druk in geheel
vernieuwde vormgeving.
Door het grotere formaat
en de vele nieuwe kleuren
foto's zijn de charme en
de doeltreffendheid van
deze populaire gids voor
de keuze en de verzorging
van kamerplanten
opnieuw verhoogd. Een
boek dat in elk huis
thuishoort, f9,90.
Lutje Giel O.L. Kirkegaard
Kosmos - Amsterdam.
Een kostelijk en origineel
kinderboek met de dwaze
avonturen van Lutje Giel
en zijn vrienden, voor
jongens en meisjes vanaf
een jaar of acht. Maar ook
als pa eruit voorleest,
lopen hem de tranen over
de wangen! f 6,90.
Z
w
M
a
o
M
co
O
Z
Z
lil
H
Q
a
a
3
M
Q
W
WALT DISNEY'S
het grandioze televisiesuc
ces in boekvorm verkrijg
baar. Er zijn liefst 5 van
die door Jesse Fox be
werkte Zorro-boeken ver
schenen! Geïllustreerd m.
foto's uit de televisieserie.
Een St. Nicolaasgeschenk
voor alle jongens en va
ders van Nederland!
Prijs per deel 7,50
ZORRO... eei uitgave van
de Centrale Uitgeverij te
Harderwijk.
In dit deel uit de serie:
Grote stromingen der
twintigste eeuw
behandelt prof. Friedrich
Heer op boeiende en op
bouwende wijze het pro
test van de jeugd vanaf
Plato tot en met Roel van
Duyn's Witte fietsenplan.
29,75
Uitgeverij W. Gaade B.V.
Den Haag
Terug op de Televisie:
FLIPPER!
De slimme Dolfijn speelt
een hoofdrol in twee span
nende, in boekvorm ver
schenen avonturen:
FLIPPER IN HET
CIRCUS
FLIPPER EN DE
ONDERWATERBENDE
beiden door Jesse Fox.
Prijs per deel geb. 3,90
Centrale Uitgeverij
Harderwijk
Wie op zoek is naar een
goed, verantwoord kinder
boek, hoeft niet zo lang te
zoeken! Vraag uw boek
handelaar gewoon naar
een „Scarry" dan weet U
tenminste zeker dat U met
iets geweldigs thuiskomt!
Er zijn al heel wat van die
fijne Richard Scarry-boe-
ken, kijk maar eens:
MIJN LEUK
WOORDENBOEK
MIJN LEUK A.B.C.
MIJN LEUK
WERELDJE
MIJN LEUK
SCHOOLTJE
'T ZIT IN DE LUCHT
en de laatste nieuwe:
LEUKE VRIENDEN
VAN OVERAL
Prijs per deel geb. 17,50
Centrale Uitgeverij te
Harderwijk
Raimundo Han B Aalberse
Uitgeverij Oisterwijk,
Den Haag. Vervolg op
Chico (9,75) dat onlangs
verscheen. Raimund i kan
ook apart worden
.gelezen. Raimundo, een
veelzijdig man, neemt
de 16-jarige Chico mee
naar zijn zomerhuis om
hem van drugs af te
houden. Feller en
boeiender dan Bob en
Daphne. 320 blz. f 14,50.
Jennie, de moeder van Sir
Winton Churchill. Ralph
Martin 330 pag. 28 foto's,
f 21,50. Ad. Donker - Rot
terdam. Het geheel ontrolt
zich aan de lezer als een
film (Limburgs Dagblad).
Jerunde, een brok vuur met
hersenen (De Gelderlan
der). Roeren in een Vic
toriaanse poel des verderfs
(Het Parool) Onthullend
(AVRO).
Groepsfoto met dame
Nobcl-prijs-
winnaar
1972
De schrijver
van de be
wogen roman
„Biljarten om
half tien" is
met een nieuw
meesterwerk
gekomen:
Groepsfoto
met aame.
Hoofdpersoon: de gevoelige,
goedwillende en warmbloedige
Lcni Pfeiffer. Het decor: dertig jaar
Duitsland, van 1939 tot 1970.
'De inhoud, van deze liefdevolle,
diepbezorgde roman is - bevrijdende
menswording', (Vrij Nederland).
400 blz. In stempelband, 19,50
eindelijk het
grote werk over
amsterdam
weer verkrijgbaar
OJeruzalem-
De filosofie van het
Belcampisme Belcampo,
Kosmos - Amsterdam.
In dit nieuwe boek speelt
Belcampo open kaart met
alle bekende filosofen,
wier ideeën en stelsels
het Westerse denken in
hoge mate bepaald hebben
en nog bepalen. Een
verrassend helder werk,
waarin menigeen
Belcampo's relativerende
levensvisie als een
bevrijding zal ervaren,
f 18,50.
Larry Collins
en
Dominique
Lapierre
j Knappe en
boeiende
1 weergave van
j de spannende
maanden
i waarin het lot
van de pas gestichte staat Israël
afhing van de visie cn moed van hen
die bereid waren desnoods met hun
blote handen te vechten voor de
verwerkelijking van hun eindelijk
verkregen recliten. Een waardevol en
objectief boelc dat met een grote macc
van betrokkenheid tot stand kwam.
469 blz. met vele illustraties.
In stempelband 24,50
De kinderen vanhetlicht
JAN OLHAiCTOG
De KL-vkrenvanhftLii*
mM
Melomedlcon Theo Olof,
Uitg. Heuff, Nieuwkoop.
De beroemde violist Theo
Olof schreef na het succes
van zijn boekje „Daar
sta je dan" een nieuw
succesboek over muziek,
medicijnen, musici en
medici. Een ïeuk boekje
om zelf te lezen of om
cadeau te geven.
Prijs f 8,50.
Over Willem Mengelberg
E. Bysterus Heemskerk,
Uitg. Heuff, Nieuwkoop,
De auteur heeft deze be
roemde Nederlandse
dirigent 37 jaar van zeer
nabij meegemaakt en
geeft nu haar
herinneringen aan hem
weer. Geïll. met 130 foto's
voor het merendeel nooit
eerder gepubliceerd. Prijs
f 19,50.
JandeHaitog
Vierde druk
De bewogen
lotgevallen
van een
groepje mensen.
-Hardnekkig en.
met doodsverachting strijdend voor
menselijkheid en hervorming in een
harde tijd van liefdeloosheid, egoïsme;
hebzucht en rauwe gewelddadigheid.
Geen heiligen, maar gewone mensea
van vlees cn bloed, die hun tijd
eeuwen vooruit waren en daarvoor
ook dikwijls hun tol moesten betalen.
33-t blz. In stempelband, 16,90
Soldaten sterven niet
NIEUW in
Elseviers Literaire Serie
FRANQOtSE SAGAM
Blauwe plekken op de 3
Sebastiaan en Eleonora, broer e
2uster, afkomstig uit Zweden, lei
een gemakkelijk, leventje in Par
De één op kosten van een damt
rijpere leeftijd, de ander door I
betrekkingen met een f
Een roman waarmee de s
wederom bewondering afdwmgt d
'.baar scherpzinnige psyi
LenDeightott
I Vaal: gruwelijke^
dan weer
tragi komische,
soms groteske
I verhalen over
de oorlog in alle tijden en de mensen
die daarin hun rol krijgen opgedrongen*
Een genadeloze ontmaskering van-
de onmenselijke oorlogssituatie en
de tot ritueel geworden robotachtige
"wreedheid van het soldatendom in
•welk tijdsgewricht dan ook.
176 blz. Paperback, ƒ9,50
Bij elke boekhandel.
gratis verkrijgbaar door
I onderstaande bon
ongefrankeerd te zenden aan
Het Spectrum
Antwoordnummer1060, Utrecht
ST
v Afivocaat Tunifc
Jkwctöiiieidmr
ern'hciHgc
foZuidRdiï
I)c*nó»s«adeHrV
Mtitfependenman
achtergrond
vaxPietnam
SpUmagmvvm om
hetMiddawsten
Q
Z
a
S
a
o
a
M
Z
a
co
cc
a
a
z
s
a
0
pkfjk op een wereld waar zij 1
[Sn staat maar die zij
afstand weet te ob»
ito.-Paperback,
Qfrrópiloto mei
Webnieuwe meesterweek van d
schrijver van „Biljarten om I
met afs decor dertig jaar
van 1939 tot 1970.
„deze liefdevolte, diepbezcwgdè^
roman is - bevrijdende menswording"
(Vnj Nederland)„een aan-
grijpende, indrukwekkende rocwe*^
een schrijnende roep om hekie-^np;
otter te midden van een. onöuimesde
wereld" (De Telegraaf).
Een-boek dat u niet-mag-/®
366"blz. Gebonden, j
Hij en ik
Ee»-seksueel geobsedeerd- mens
zoekt wanhopig naar de zin wao -
zijn bestaan.
Een belangrijke roman van één dor
meest omstreden internationale
schrijvers.
352 blz. Paperback, >690
HENftl MILLER
De kolossus ven Maroussf
De tweede druk van MiHere knappe
lyrische reisverhaal over Grieken
land. waarin hijzelf de hoofdrol
speelt en de Griek Katzimbalis, een
reus naar tichaam en geest, de
personificatie van Griekenland m.
256 bte. Paperback, 890 "u
mmmw?-
fS PIM
fc PANDOER
NIEUW! NIEUW! NIEUW! NIEUW! NIEUW! NIEUW!
MET DE GROENE BALK
voor Jongens van 10-14 jaar
MET ALS DAVERENDE START
de vier eerste delen van
2.50 per deel Verkrijgbaar in de boekhandel
WITTE RAVEN zin uitgaven van Weitfriecland
NIEUWI NIEUW1 NIEUW! NIEUWI NIEUW! NIEUW!
LEVEN
Een overvloedig in kleur geïllustreer
de serie voor elk gezin en elke school
bibliotheek. Jaarlijks verschillende
nieuwe, actuele onderwerpen, 19,75
per deel.
De bewegende aarde
Zo is de natuur
(ecologie)
De grote woestijnen
De wereld van morgen
De trek der dieren
De grote handelswegen
Het zeilschip besliste
Ons bedreigde bestaan
Kracht en energie
Water, zegen en vloek
Wereldmotor geld
De poolgebieden
Wereld zonder zon
(speleologie)
Architectuur
Van stoom tot robot
(cybernetica)
Hoe primitieve volken leven
Het ontstaan van het heelal
Dieren in gemeenschap
KOOKBOEK
VOOR DE BRUID
Voor alle december-
huwelijken dit „lekke
re" boek tijdelijk van
17,50 voor 12,50.
Deze hobby-bestseller
nu als paperback voor
slechts 12,90.
EEN NACHTEGAAL ZINGT IN DE VERTE
/j Het vogelleven vanaf de eerste voorjaarstonen tot het
laatste kraaiengekras.
Een ideaal geschenk voor de feestdagen, geschreven en
gefotografeerd door Hans Dossenbach. Geheel in kleur
uitgevoerd in geschenkbandje, 8,50.
Uitgeverij W. Gaode B.V., Den Haag
