CNV TWIJFELT
WEER AAN
FEDERATIE
Nummerplaat
verraadt
TREINRAMP IN JAPAN: 43 DODEN
Vandaag
Nederland: stop
ondergrondse
kernproeven
VVDM mag
best leden
werven in
B. op Zoom
NIEUWE
-PB"
OP DE
MARKT
Bisschop Simonis
keurt open
communie af
Loon-en
prijsstop
voor
Britten
Stapelbeeld voor Axel
Bombardementen
OOK STEENKAMP ZET VRAAGTEKENS
CAO'S
Publiek meent
„Industrie
doet bijna
niets aan
milieu'*
In Rijswijk al twee jaar praktijk
Nauw
Beroep op VS en Sovjets
Oude knots
in Klundert
DE KOSTER
Opleiding van
analisten in
Goes dag- en
avondschool
Enquête
onder
kandidaat
kamer
leden over
O.-Schelde
Fiat duurder
Directeur- Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Temeuzen, tel. (01150)—79 20
Abonnementsprijs m.i.v. l-7-'72:
18,80 per kwartaal; 6,36 per maand.
Losse nummers 20 cent.
Gironummer 1114111
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda
VRIJE ZEEUW
DINSDAG
7 NOVEMBER 1972
26e Jaargang
Nr. 9001
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie f 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adre»
bureau Van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De 1 ja
nuari te starten federatie
van vakcentrales, waarover
het CNV het langst geaar
zeld heeft, is nu door dat
zelfde CNV opnieuw in dis
cussie gebracht na de breuk
binnen het NW. Het con
flict heeft volgens het CNV
de noodzaak onderstreept
van een (nieuw) gesprek
over de doelstellingen en
het beleid van zo'n federa
tie, aldus het CNV-orgaan
De Gids.
Opmerkelijk is hierbij dat
ook prof. dr. P. Steenkamp
(wegbereider van het eerste
kabinet-Biesheuvel) een vraag
teken plaatst bij de verwezen
lijking van een federatie. „Na
wat er in het NW is gebeurd",
aldus Steenkamp gisteren in
Utrecht op de bondsvergade
ring van het Nederlands Ka
tholiek Ondernemersverbond,
„zou ik me wel drie keer be
zinnen". Steenkamp zei er bij,
dat hij er enkele maanden ge
leden anders over dacht, maar
dat het conflict binnen het
NW hem te denken heeft ge
geven.
In het CNV-orgaan wordt er
overigens op gewezen, dat het
CNV al eerder voor een ge
sprek heeft gepleit. Zo'n ge
sprek kan juist duidelijk ma
ken, aldus het blad, dat niet
één bond het alleenrecht heeft
op actie voor maatschappelijke
vernieuwing. Er wordt op ge
wezen dat het CNV de enige
vakcentrale is met een „visie
program", welk stuk als richt
snoer zal moeten gelden bij de
standpuntbepaling in het ko
mende overleg.
(Van onze correspondent)
BERGEN OP ZOOM - De
22-jarige Bergenaar F.S. die
zondagavond doorreed na een
ongeluk, heeft het de politie
wel erg gemakkelijk gemaakt.
Tijdens de aanrijding verloor
hij namelijk de nummerplaat
van zijn auto. De politie uit
Bergen op Zoom, gewaar
schuwd door de 37-jarige au
tomobilist W.V., die bij het
ongeluk was betrokken, had S
met behulp van de plaat snel
pakken.
De verbondsraad vdn het
CNV is overigens verheugd
over het feit dat het conflict
binnen het NW is opgelost,
De verbondsraad is er voor
stander van in nieuwe cao's
(voor 1973) een „openbreek-
clausule" op te nemen, maar
die mag alleen worden gehan
teerd als er afgeweken dreigt
te worden van het nu overeen
gekomen centraal akkoord. Dat
is trouwens ook het NVV-
standpunt:
De christelijke werkgevers
willen helemaal niet van open
breken der cao's weten.
In het centrale akkoord voor
1973 is geen aanvullende be
paling over de mogelijkheid
voor het openbreken van col
lectieve arbeidscontracten nood
zakelijk. Over de inhoud van
dat akkoord kan het overleg
niet worden heropend. Dit is
de mening van het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond,
gistermiddag verwoord door
drs. D. E. Cnossen, een der se
cretarissen van dat verbond.
DEN HAAG (ANP)
Tweeëntachtig procent van de
bevolking is van oordeel of
van gevoelen dat de industrie
zich aan de zaken van het
milieu weinig of niets gelegen
laat ligger.- Dit heeft de heer
H.A- Vos, adjunct-secretaris
van het Nederlands Christelijk
Werkgevers Verbond gister
middag meegedeeld.
De heer Vos deed deze me
dedeling op grond van een
enquëre van het Nino onde.
1083 Nederlanders.
Op de vraag van het Nipo
wat de industrie deed voor
bestrijding van lucht-, water
en-of bodemverontreinig'ng
antwoordde 13 procent „veel"
69 procent „weinig", 13 pro
cent „niets" en vijf procen«
„geen oordeel".
Uit die antwoorden blijkt vol
gens de heer Vos onder meer
dat de mensen niet weten wat
de industrie, die zich mede
verantwoordelijk voelt voor
het milieu, in de afgelopen
jaren a1 heeft gedaan en on*
nu nog doet.
Redders brengen een gewonde passagier uit de verongelukte trein in veiligheid.
ROTTERDAM (KNP/ANP)
Bisschop Simonis van Rot
terdam heeft de open commu
nie afgekeurd die zondag heeft
plaatsgevonden tijdens een eu
charistieviering in de St. Ber-
nadettekerk in Rijswijk (ZH),
Deze eucharistieviering, voor
bereid door een plaatselijke
oecumenische liturgische werk
groep onder auspiciën van de
St. Willibrordvereniging ter ge
legenheid van Willibrord-zon-
dag, werd uitgezonden door de
KRO/RKK televisie.
Volgens bisschop Simonis, in
een gisteren uitgegeven com
muniqué, is men met de „ove
rigens stijlvolle" eucharistie
viering in Rijswijk oecumenisch
niet verantwoord te werk ge
gaan, vooral omdat er sprake
was van een vooropgezette vol
ledige eucharistische deelname
door niet-katholieke christenen,
door sommige van wie mede de
communie werd uitgereikt.
Mgr. Simonis betreurt de
verwarring die hierdoor bij een
aantal gelovigen kan zijn ont
staan en dringt erop aan dat
een dergelijke, vanuit katho
liek standpunt ongeoorloofde,
handelwijze in de toekomst
vermeden zal worden.
Volgens pastoor F. Bank van
de Bernadettekerk is er in Rijs
wijk al jarenlang een nauwe
samenwerking tussen rooms-
katholieke, Nederlands her
vormde en gereformeerde chris
tenen. „Open communie", d.w.z.
deelname bij elkaar aan avond
maal of eucharistie, is er reeds
enkele jaren gebruikelijk, zon
der dat dit moeilijkheden geeft.
Wel is het zo dat de gerefor
meerde wijkkerkeraad, mede
naar aanleiding van de stand
punten van synode en classis,
de medewerking aan diensten
als deze heeft opgeschort, maar
de deelneming voor de indivi
duele gemeenteleden vrijlaat,
aldus pastoor Bank.
Pastoor Bank benadrukte dat
er bij de vieringen in Rijswijk
expres nooit sprake is van in
tercommunie en dat men bij de
voorbereiding van de dienst
van zondag rekening heeft ge
houden met wensen van de bis
schop, door ds. A. J. van Cruy-
ningen, die de predikatie hield,
te verzoeken geen communie
uit te reiken. De uitdeling van
brood en wijn gebeurde door 27
personen, 9 van iedere deelne
mende kerk. Tegen deze prak
tijk, die al 2 jaar in Rijswijk
plaatsvindt, heeft de bisschop
het grootste bezwaar Pastoor
Bank heeft tot nu toe slechts
3 boze telefoontjes gehad, ver
der waren volgens hem de reac
ties uiterst enthousiast.
Secretaris C. Roeleveld van
de St. Willibrordvereniging be
treurt het, dat mgr. Simonis
niet heeft willen wachten op de
reacties, om vervolgens geza
menlijk met de Willibrordver
eniging een communiqué uit te
geven. Op dit voorstel, dat C.
Roeleveld zaterdag aan de bis
schop had gedaan, werd door
mgr. Simonis niet ingegaan.
De Willibrordvereniging is
van mening dat de open com
munie in Rijswijk niet lijnrecht
ingaat tegen de jongste Ro
iheinse instructie in dezen.
Het Nederlands episcopaat is
momenteel doende met het sa
menstellen van een standpunt
over open communie e.d.
SAIGON (AP) Zware
Amerikaanse bommenwerpers
hebben gisteren weer aanvallen
gedaan in Noord-Vietnam.
Het doel hiervan was een be
voorrading van de Noordviet-
namezen en de Vietcong in
Zuid-Vietnam zoveel mogelijk
te verhinderen.
FOEKOEI (AFP-Reuter)
Drie en veertig mensen heb
ben het leven verloren en 542
werden gewond doordat giste
ren in een 13 km lange tunnel
bij Foekooi in Midden-Japan
een sneltrein in brand raakte.
Ruim tien uur na het uitbre
ken van de brand werden nog
176 mensen vermist. Waar
schijnlijk zijn ongeveer 100
reizigers met een trein uit een
andere richting meegegaan.
Een aanjtal zou ook met een
goederentrein zijn vertrokken.
Er zaten 761 mensen in de
trein.
De brand is ontstaan in het
restauratierijtuig. Behalve
voor brandwonden moesten
veel reizigers behandeld wor
den, omdat zij giftige dampen
en rook hadden ingeademd.
5TAD EN STREEK
Mannequinschool voor
Zeeuwse meisjes.
Pagina 3.
Terneuzen remt woning
bouw af. Pagina 5.
FINANCIËN EN
ECONOMIE
Beschuit met muizenis
sen. Pagina 15.
BINNEN- EN
BUITENLAND
Vandaag verkiezingen in
Verenigde Staten. Zie de
pagina's 9 en 11.
SPORT
Ernst Happel vreest de
kracht van OFK Beograd.
Pagina 13.
RADIO EN TELEVISIE
Nieuw KRO-lid
Pagina 14.
DE RECHERCHE te Amster
dam heeft de 24-jarige zeeman
H. G A- in zijn woning te
Voorschoten aangehouden in
verband met de steekpart'1 op
de Zeedijk in Amsterdam za
terdagavond.
DEN HAAG (ANP) Neder
land heeft in New York (in de
V.N.) een beroep op de Sov
jet-Unie en de Verenigde Sta
ten gedaan, ondergrondse kern
wapenproeven te staken of te
verminderen. De volgende ge
spreksronde over beperking
van de strategische bewape
ning (Salt 2) zou niet slechts
tot kwantitatieve, maar ook
tot kwalitatieve beperkingen
moeten leiden.
De Nederlandse permanente
vertegenwoordiger bij de vol
kerenorganisatie, R. Fack, ver
klaarde gisteren dat Salt 1
(beperking van de strategische
bewapening) heeft geleid tot
het vaststellen van maxima
voor strategische wapens,
maar dat deze maxima hoger
zijn dan het huidige niveau.
De kernwapenlanden de
Verenigde Staten, de Sovjet.
Unie, Frankrijk, Engeland en
China zouden onmiddellijk,
hetzij eenzijdig, hetzij in on
derling overleg, moeten beslui
ten ondergrondse proeven met
kernwapens te staken of al
thans, in afwachting van een
volledig verbod, te verminde
ren.
De technische middelen om
de naleving van een dergelijk
verbod te controleren worden
steeds geperfectioneerder, aldus
de Nederlandse afgevaardigde.
„Wij zijn ons bewust dat geen
enkel controlesysteem, of dit
nu inspectie ter plaatse omvat
of niet, waterdichte garantie
tegen verboden, kleine, ont
ploffingen biedt. Maar dit ri
sico moet worden afgewogen
tegen het gevaar van proefne
mingen zonder enige beper
king, tegen, dientengevolge, de
voortgaande ontwikkeling van
nieuwe wapens en een niet-
aflatende bewapeningswed'
loop".
(Van onze
correspondent)
KLUNDERT Bij
graafwerk voor de aan
leg van een waterleiding
in de omgeving van
Klundert is op een diep
te van 4 tot 5 meter een
knots gevonden die ver
moedelijk 5000 jaar oud
is- Het voorwerp lijkt op
de houten knotsen die
op wapenschilden voor
komen, zoals op de wa
pens van Antwerpen en
Bergen op Zoom.
In 1966 werd op enke
le kilometers afstand
van de plaats waar nu
de knots is gevonden,
een houten beeldje aan
getroffen, dat ook
5000 jaar oud moet zijn.
De twee vondsten vor
men mogelijk het bewijs
dat in die tijd in Noord-
West-Brabant reeds be
woning was.
(Van onze parlementaire
redacteur)
Den Haag, Generaal-ma-
joor F. Brackel heeft de
VVDM ten onrechte verboden
leden te werven in de Cort
Heyligerskazerne te Bergen op
Zoom. Dat blijkt uit het ant
woord van minister De Koster
(defensie) op schriftelijke vra
gen vanuit de Tweede Kamer
(gesteld door de KVP-er Du
Chatinier). De Koster zegt er
overigens wel bij dat de
WDM dfspraken, die ze met
de Territoriale bevelhebber
Zuid was overeengekomen,
niet was nagekomen. De Kos
ten acht het verbod niettemin
in strijd met het beleid en
heeft daarom de commandant
intussen laten weten hoe hij er
over denkt. Het verbod is op
geheven.
AMSTERDAM (ANP)
Organon Nederland heeft een
nieuwe pil toegevoegd aan het
assortiment voorbehoedsmid
delen in ons land. Het prepa
raat, met de merknaam „Exiu-
ton", is bedoeld voor vrouwen
die bezwaren hebben tegen de
huidige anticonceptiva en met
name bij gebruik van de
„klassieke" pil last hebben
van misselijkheid, hoofdpijn
of dikker worden.
„Exluton" bevat in tegen
stelling tot de bestaande pil
geen oestrogeen en slechts een
geringe hoeveelheid pcogesta-
tieve stof (0,5 mg lynestre-
nol). Daardoor wordt volgens
de fabrikant de natuurlijke
hormoonproduktie van de
vrouw vrijwel niet beïnvloed,
hetgeen betekent dat de zgn
„mini-pil" zeer goed wordt
verdragen. De werking berust
op veranderingen in het slijm
van de baarwf."pderhals, waar
door dit kanaal ondooaianke-
lijk wordt voor sperma.
Dr. Matlener, hoofd medi
sche dienst van Organon, zei
gisteren bij de introductie, dat
het preparaat betrouwbaar is,
hoewel minder dan een klas
sieke pil als Lyndiol. Zij
moet dagelijks op vaste tij
den, ook tijdens de menstrua
tie, worden ingenomen. De be
trouwbaarheid is volgens de
arts sterk afhankelijk van de
nauwgezetheid waarmee dit.
gebeurt,
„De methode is niet ge
schikt voor slordige en ver
geetachtige vrouwen. Ook
vrouwen die de maximaal
haailbare veiligheid wensen,
kunnen zich beter aan de
klassieke pil houden en de
minder prettige bijwerkingen
aanvaarden", zo zei dr. Matle
ner.
Exluton is uitsluitend op
doktersrecept verkrijgbaar. De
prijs per verpakking van 35
tabletten bedraagt f 5,35.
(Van onze redactie
buitenland)
LONDEN In Groot-Brit-
tannië geldt een loon- en
prijsstop gedurende negentig
dagen om de inflatie te be
strijden. Premier Edward Heath
heeft dat gisteren bekend
gemaakt.
Hij deelde in het Lagerhuis
mede dat de stop onmiddellijk
ingaat en geldt voor negentig
da-gen na bekrachtiging van
het desbetreffende wetsont
werp. De maatregel kaïn zestig
dagen worden verlengd. I-Iet
wetsontwerp waarmee niet al
leen prijzen en lonen maar
ook huren en dividenden wor
den bevroren wordt vandaag
bij het parlement ingediend.
De stap naar overheidsin
grijpen moet voor premier
Heath een moeilijke beslissing
zijn geweest, want sedert
1970, toen hij het roer in han
den nam, heeft hij steeds
verklaard tegenstander te ziin
van het regelen vam loon- én
prijsvraagstukken door middel
van rechtstreeks ingrijpen van
regerngswijze.
Hij zei gisteren geen andere
weg meer te zien om de infla
tie te bestrijden, nadat de be
sprekingen tussen regering
werknemers en werkgevers
over een sociaal contract vori
ge week op niets uitliepen.
AXEL Binnen afzienbare
tijd zal op het talud voor de
Christelijke lagere technische
school in Axel een stapelbeeld
worden gemonteerd. De Koe-
wadKt.se kunstenaar Piet
Klinckhamers heeft het abject
ontworpen. Bij de firma Van
Goor in Axel is men bezig de
holle vierkante- elementen,
waaruit het plastiek zal be
staan, samen te voegen.
Voordat het beeld helemaal
klaar is zal het eerst gestaal-
straald zijn en een behandeling
die zinkcompound wordt ge
noemd, ondergaan. De uiteinde
lijke kleur van het beeld is mat.
zwart.
Links op de foto de bedrijfs
leider van het constructiebedrijf
de heer G. Verschelling, naast
hem kunstenaar Piet Klinckha-
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De in Midden-Zee
land bestaande cursus voor ana.
listen wordt omgezet in een
dag- en avondschool voor me
dische en chemische analiste»
uit Zeeland en een gedeelte van
West-Brabant. Het ministerie
van Onderwijs en Wetenschap
pen heeft deze opleiding opge
nomen in het z.g. scholenplan
voor het voortgezet onderwijs
voor de jaren 1973, 1974 en 1975,
waardoor de financiering van
deze analistenschool gedurende
deze jaren voor rekening van
het rijk komt.
Om van de nieuwe school
die de benaming van neutrale
bijzondere schoo] voor labora-
toriumpersoneel krijgt één
grote Zeeuwse onderwijsinstel
ling te maken zal de stichting
Analistencursus Zeeland, die
tot nog toe de avondcursussen
in Midden-Zeeland heeft ver
zorgd. trachten te gaan samen
werken met het instituut dat
zich in Zeeuwsch-Vlaanderen
met de analistencursus bezig
houdt.
Verwacht wordt dat de nieu
we school in de aanloopperiode
ongeveer honderd leerlingen
zal tellen. Uit prognoses van
ETI-Zeeland is in ieder geval
gebleken dat met het stichten
van de analistenschool in een
grote behoefte wordt voorzien
Een probleem is nog het vinden
van een goed onderdak voor de
school. De avondcursussen wor
den nu nog gegeven in ver
spreid liggende schoollokalen
en ziekenhuislaboratoria in
Goes.
"(Van een onzer verslaggevers)
ROOSENDAAL Op initia
tief van de actiegroep Ooster-
schelde open te Yerseke wordt
onder alle kandidaten-kamer
leden van alle partijen die aan
komende verkiezingen mee
doen, een enquête gehouden
om de standpunten van die
toekomstige kamerleden ten
aanzien van de voorgenomen
afsluiting van de Oosterschelda
te weten te komen.
Daartoe is namens een groot
aantal verenigingen voor mil
ieubeheer in West-Brabant en
Zeeland, de Nederlandse onder
watersportbond en de actie
groep Strohalm te Utrecht de
kandidaten in een brief ge
vraagd of zij na hun verkiezing
willen pleiten voor alterna
tieven in plaats van afsluiting
en of zij bereid zijn te pleiten
voor lemporisering van de af
sluitingswerkzaamheden.
Op die vragen kunnen de
kandidaat-kamerleden met ja
of nee antwoorden. Hun wordt
verzocht het formulier inge
vuld terug te zenden. Wanneer
er geen antwoord komt, aldus
de actiegroepen, dan wordt
daaruit de consequentie ge
trokken dat de zaak het be
treffende kamerlid niet inte
resseert.
De kandidaat-kamerleden
van van de progressieve com
binatie hebben geen enquête
formulier ontvangen, omdat,
aldus de „actiegroep Ooster-
schelde open", die al duidelijk
een standpunt hebben bepaald.
AMSTERDAM/LEUSDEN
(ANP) De Nederlandse im
porteur van Fiat heeft de prij
zen van zijn personenwagens
met 3% gemiddeld verhoogd
als gevolg van prijswijzigingen,
die de betrokken autofabrieken
hebben moeten doorvoeren.
In Groningen is op 72-jarige
leeftijd overleden de heer J.
Tuin onder meer oud-burge
meester van Groningen en
Hoogezand en oud-lid van de
Tweede Kamer voor de PvdA.
In de oorlog was hij bijna dri«
iaar gijzelaar in kampen in St.-
Michelsgestcl, Haaren en
Vught.
