Amerikaantjes
voelen pijn pas
na aankomst
BRIGITHA: „GRENS VERLEGGEN"
Tandem
ook
gewipt
Massaal
doping-
gebruik
WRIGHT
MOCHT
BLIJVEN
De vrouw in de sport
en haar problemen
Steven Genther
haalde brons
via kapper
OLYMPISCHE SPLINTERS
Üw Kunstgebit
OéMdog 5 september 1972
12 M
München #i
(Van onze speciale verslaggever)
MÜNCHEN Enith Brigitha legt in heel
simpele taal de huidigte zwakte van het Ne
derlands zwemmen bloot: „Wy hebben de
pijngrens nog niet ver genoeg kunnen ver
leggen". En Enith is de laatste om te ontken
nen dat zij zelf ook in dat opzicht nog de ko
mende jaren veel werk zal moeten verzetten.
Enith, die in West-Duitsland bijzonder po-
Maar op d>at moment gaat het
gewoon tout. Kom je uit het
ritme en verlies je kracht. Dat
is de fout die op dit moment
in ons zwemmen maar ook
bij vele andere landen is te
vinden- Bij de Amerikanen is
die zogenaamde pijngrens he
lemaal verlegd. Zij beseffen
pas ais de finish bereikt is,
wat ze hebben moeten door
staan om het eindstation te be
reiken."
Enith Brigitha wees na haar
100 meter rugslag-finale de
enige weg aan, waarlangs Ne
derland mogelijk nog eens de
aansluiting met de top kan be
reiken. „We moeten niet alleen
(Van onze speciale
verslaggever)
MÜNCHEN De Neder
landse baanploeg keert uit
München terug zonder ere
metaal. De tandem Klaas
BalkPeter van Doorn had
alleen nog voor een plak
kunnen zorgen, maar het
duo moest in de kwartfinales
in de regerende Olympische
kampioenen MoréionTren-
tin hun meerdere erkennen.
Balk en Van Doorn verloren
de eerste rit kansloos van de
Fransen. De finishfoto wees de
Fransen dn de tweede race als
winnaats aam. De Nederlan
ders waren in de kwartfinales
gekomen door een gemakke
lijke zege op de Columbianen
Narvaez en Diaz, die veel senl-
hedd teikort kwaimen.
Tijdens de kwal ificati eri tt en
kwam het Japanse duo Cehn
en Numata ten val en schoof
circa twintig meter over het
hout. Chen werd per brancard
afgevoerd, waardoor de Japan
se equipe, die een stuurfout
maakte, van het toneel ver
dween.
nationale kampioenschappen
afwerken, maar ook veel ande
re zwiare wedstrijden per sei
zoen zwemmen. Kijk naar de
Amerikanen. Iedere wedstrijd
in de States is een geweldige,
krachtmeting. Men is gewoon
bikkelhard geworden. En dat
wordt je niet op een training.
De Amerikanen hebben door
bikkelharde wedstrijden reeds
lang geleden kunnen bewerk
stelligen dat men tot het bitte
re einde in een wedstrijd kan
doorgaan. Zij merken de ver
moeidheid pas bij het aantik
ken van de plaat. Zij voelen
de pijn pas als ze echt uit het
water stappen. Zij zwemmen
en denken niet tijdens een ra
ce.
En daar zullen we naar toe
moeten eer we er weer een
beetje bij gaan horen," zei de
17-jarige Amsterdamse die als
startzwemster van de 4 x 100
meterslagploeg Nederland zon
dagavond nog enige hoop had
kunnen bezorgen. Maar haar
toppositie ging in de volgende
300 meter toch weer volkomen
verloren.
De uitspraken van Enith Brigi
tha zijn, als we dit zwem-
weekeinde nogeens overzien,
wel de belangrijkste feiten uit
de Nederlandse zwemfcolonie.
Want voor de verdere rest
bleef alles weer beneden de
verwachtingen- Roger van
Hamburg, het Nederlandse
wonderkind uit Australië die
al eerder vorige week volledig
had gefaald, kwam. zelfs niet
aan de start omdat hij zicfh
verkouden voelde.
Voor Nederland blijft op dit
moment nog maar wieindg te
hopen over. Op de estafette-
nummers bij de dames en ze
ker bij de heren lijkt ieder re
delijk resultaat uitgesloten.
Mogelijk dat Enith Brigitha
het Oranje-legioen nog wat
vreugde kam inblazen op de
200 meter rugslag„Maar ver
wacht toch vooral niets vam
me," zegt Enith. „Op de rug-
pulair is en bij iedere start op specsafe wfjze
door het publiek en vanaf de deelnemers
tribune wordt aangemoedigd, zegt zelf:
„Neem myn 100 meter rugslag maar als
voorbeeld. Tot een meter of 20 voor de finish
gaat het goed. Dan voel je niets, maar dan
komt het. Ga je denken: nog een paar sla
gen en dan is het gebeurd.
slag heb ik gewoon te weinig
ervaring om met ai die kop
stukken mee te kunnen gaan."
De vaderlandse zwemploeg
verlangt naar slechts één ding.
Het einde vam het zwemtoer-
nooi. Naar het edmde vam de
martelgang welke men hier
heeft moeten afleggen. Of zo
als Anke Rijnders het zei
„Dit zwemcircus is geweldig.
Maar ik wil nu wel eens een
fijne basketball-wedstrijd zien
of een dag in het atletiek-sta-
dion zijn."
De koning van het zwemtoer-
niooi en misschien wel van de
totale Olympische Spelen, is
zonder twijfel Miark Spitz.
Van de 18 wereldrecords wel
ke er de afgelopen dagen al in
het zwembad wierden verbrij
zeld, nam de besnorde Ameri
kaan er liefst zes voor zijn re
kening. Zijn 100 meter vrije
slag wereldrecord van zondag
avond (51.22 sec.) noemde
Spitz wel het mooiste. „Het
enige wereldrecord waarvan
mijn ouders ook getuige zijn
geweest- Zij zijn midden vori
ge week uit Amerika gekomen
en zijn vandaag uit Garmisch
Partenkirchen naar München
gekomen. Daarom is mijn zes
de gouden medaille voor mij
wel de mooiste. Nog nooit
heeft mijn familie mij ook
niet in Amerika een wereld
record zien zwemmen," zei
Mark Spitz kort voordat hij
voor de 6e maal binnen enkele
dagen naar de dapdng-controle
wend gebracht.
De Nederlandse zwemsters Anke Rijnders (links), Alie te Riet en Enith Brighitta. Een drietal, dat nog veel zal moeten „lijnen"
voor dat de top is bereikt.
MÜNCHEN Vijftien deelne
mers aan de moderne vijfkamp
zijn volgens een gerucht in
het Olympisch dorp op heit
gebruik van stimulerende mid
delen betrapt. Onder hen zou
zich een medaille-winnaar be
vinden. De medische commis
sie zwijgt echter nog tot in al
le toonaarden.
MÜNCHEN De Amerikaan
se sprintcoach Wright, die er
de oorzaak van was dat de
twee Amerikaanse super-sprin
ters Hart en Robinsons te laat
voor de kwartfinales in het
Olympisch stadion kwamen,
heeft van de Amerikaanse
ploegleiding bericht ontvan
gen dat hij alsnog tot het eind
van de spelen in München kan
blijven. Pas bij thuiskomst in
Amerika zal de zaak verder
worden uitgesproken. De Ame
rikaanse ploegleiding heeft dit
besluit genomen nadat Hart en
Robinson er bij hen op hadden
aangedrongen om Wright in
ieder geval tijdens de Spelen
in München te houden.
.Geen pro-
(Van onze speciale
verslaggever)
MÜNCHEN De voor
beelden zijn iedere insider
wel bekend: het falen van
Mel Bos by de Europese kam
pioenschappen in Utrecht,
het tegenvallen van Ada
Kok op de 100 m vlinderslag
in Mexico. Maar zelden is er
iets gepubliceerd over de
oorzaak van deze teleurstel
lingen. Ze waren het gevolg
van eep verstoring van de
maandelijkse cyclus. Heel
lang zijn de problemen, die
samenhangen met het
vrouw-zijn in de sport, om
geven geweest met taboes.
Langzamerhand wordt ech
ter ook op dif delicate ter
rein meer openheid betracht.
Dokter Frits Kessei (34),
een van de twee full-time
sportartsen, die Nederland
kent en in München aanwezig
als medisch begeleider van on
der meer de zwemploeg,
maakt er geen geheim van dat
enkele leden van de ploeg zijn
gereguleerd. Ze waren alle
maal uitgerekend voor de laat
ste week van augustus. Dus
kort voordat de Olympische
zwemwedstrijden begonnen.
Een arts van de oude stem
pel zou zeggen: „Hoe kom je
erbij om zulke jonge meisjes
(Van onze speciale
verslaggever)
MüNCHEN Het was
slechts een bronzen medaille
welke hy om zyn hals droeg,
maar de Amerikaan Steven
Genter had met een gouden
plak niet gelukkiger kunnen
zyn.
Steven Genter was de der
de aankomende op de 400
meter vrye slag. Achter zyn
landgenoot Rich Demont en
de Australiër Bradford Coo
per was dit voor de 21-jarige
Amerikaan beslist het hoogst
haalbare geweest.
Hij had er van alles voorge
daan. Zelfs zijn wel niet weel
derige haardos moest er aan
geloven. De bijna twee meter
lange Genter deed hetzelfde
als enkele dagen geleden de
Westduitser Werner Lampe.
Maar het was een verschil met
Lampe. Voor Steven Genter
had de kapper in het Olym
pische dorp helaas geen goed
passende
handen.
kunsthaardos voor-
Daarom droeg Steven Genter
bij de huldiging ook een soort
bontmutsje. „Ik had het er
voor over om even voor gek te
staan", glunderde Genter. De
Amerikaan was er zelf zeker
van dat zijn bezoek aan de
kapper doorslaggevend was
geweest voor hetgeen er nu
was gepresteerd. En hij kwam
met enkele cijfers. „Twee jaar
geleden had ik op de 400 me
ter vrije slag mijn werkelijke
topvorm te pakken. Toen
kwam de tot nu toe voor mijn
doen nog altijd persoonlijke
beste tijd van 4 min 01.51 sec.
tot stand. En wat doe ik vana
vond: ik zwem ineens weer
dezelfde tijd als twee jaar ge
leden. En daarnaast ga ik
maar liefst bijna 4 seconden
sneller dan in de series".
Of de slechts 84 kilo wegende
Steven Genter het niet koud
had gehad? „Daar was ik al
aardig aan gewend geraakt
Nadat ik gistermorgen me had
laten knippen, ben ik 's mid
dags in het trainingsbad een
half uur bezig geweest. Niets
was me dus vreemd meCr".
Drie Tsjechen hebben de
Olympische Spelen gebruikt
om het land uit te komen. Zij
ontvluchtten het reisgezel
schap waarmee rij waren ge
komen op de dag van aan
komst in München.
Een student, die in het O-
lympisch dorp werkt, heeft een
(mislukte) poging tot zelf
moord gedaan. Hij was al bijna
helemaal over een balkon heen
op de elfde etage heen. Twee
werksters konden hem nog net
vastgrijpen. De jongen was tot
zijn daad gekomen, omdat zijn
vriendin, die ook in het Olym
pische dorp werkt, niets meer
van hem moest hebben.
De Duitse kardinaal Döpf-
ner wil vandaag een Olympi
sche kerkdienst niet bijwonen,
omdat het lied „Lord of the
dance" zal worden gezongen
en er gedanst zal worden-
De 72-jarige Margarete
Gdynia staat dag in dag uit bij
de ingang van het Olympisch
dorp. Zodra zij inaar mensen
ziet die lijken op atleten of of
ficials rent rij op hen toe en
vraagt hun handtekeningen.
Zo heeft rij reeds meer dan
duizend handtekeningen ver
zameld. Het gaat haar- zelfs
beter af dan veel kinderen. „Ik
doe het", zegt het vrouwtje,
„voor mijn 40-jarige zoon. Die
is helemaal sportgek, maar hij
kan zelfs hier niet staan, om
dat hij overdag moet werken".
De gewichthefapparatuur
heeft een verfje gekregen. De
reden was dat er een firma
naam op te lezen stond. Daar
was een concurrent van de be
treffende firma over gevallen.
Vliegtuigmaatschappijen
rijn een wervingscampagne
voor stewardessen onder de
Olympische hostessen begon
nen. Pan-am heeft onder ande
re een hele aanstellingscom-
missie uit New York naar
München laten komen.
Bij de dopingcontrole heeft
tot nu toe één persoon positief
gereageerd: de Perzische licht
gewicht-worstelaar Mohamed
Nasehi, die tiende was gewor
den, maar nu is gediskwalifi
ceerd.
Het zakgeld voor de India
se hockeyers wordt ingehou
den. De reden daarvan is dat
het Indiase Olympische Comité
een ongedekte cheque heeft
ontvangen van de Indiase hoc-
keybond, die voor de reis naar
München zelf moest opdraai
en, maar de betalingen moes
ten laten geschieden door het
Indiase Olympische Comité.
Bob Seagren wil na de spe
len filmster worden. Hij heeft
al verschillende aanbiedingen
gehad-
MüNCHEN In het hippische
centrum van Riem brak zater
dagavond grote paniek uitde
speciaal in alle stallen aange
legde alarm-installatie trad
plotseling in werking. Branda
larm was gegeven. Niet alleen
de permanent in het centrum
van Riem klaar s taande
brandweer rukte met groot
materiaal uit, ook vanuit Mün
chen kwam assistentie. In geen
der stallen was echter iets aan
de hand. Later bleek dat een
van de Engelse paarden zich
ln de stallen zo onrustig had
gedragen dal hij met de bevei-
Öglngsdraden In aanraking
was gekomen.
De Poolse ruiter-equipe
leed zondag een bijzonder
groot verlies. Toen men zon
dagmorgen bij de stallen aan
kwam bleek dat een van de
springpaarden in de nacht van
zaterdag op zondag (mogelijk
aan een hartverlamming) was
overleden.
De Westduitse hoogspring
ster en vijfkampster Heidi Ro-
sendahl is wiat teleurgesteld in
het Duitse publiek„Zo lang
men alleen maai' voor mijn
prestaties klapt, ben ik naet te
vreden. Ze moeten me gewoon
waarderen als vrouw- Dat vind
ik het belangrijkste. Ik ben
Heidi Rosendahl en niet hoog-
springster Heidi Rosendahl."
München is natuurlijk he
lemaal in de greep van de O-
lympische Spelen. De meest
vreemde souvenirs kan men er
kopen. Een bakker heeft op dit
moment wel voor de grootste
sensatie gezorgd. Hij bakt zijn
brood in de vorm van de vijf
Olympische ringen.
Neckermann, de grote man
achter de financiële steun van
de Westduitse atleten (laatste,
4 jaar kwam 32 miljoen mark
ter beschikking), is beslist
geen teleurgesteld man nu de
werkelijk grote Westduitse
successen nog zijn uitgebleven.
Hij beoordeelt„In de laatste
4 jaar hebben we de achter
stand van de laatste 10 jaar
nog niet kunnen goedmaken.
We gaan in de toekomst op de
thans ingeslagen weg voort.
Over vier jaar zal pas werke
lijk blijken of West-Duitsland
als sportnatie met landen als
Oost-Duilsland, Amerika en
Rusland kan wedijveren.
met hormonen te lijf te gaan."
Kessels standpunt is: „Ik dóe
het alleen, omdat ik weet dat
die kinderen vaak jarenlang
hebben geleefd met slechts
een doel voor ogen: in
München wat te bereiken. Als
dan het gevaair bestaat, dat al
dat werk voor niets is ge
weest, vind ik het verant
woord om iets te doen."
In vele gevallen behoefde
dat niet- Kessei: „Bij het na
gaan wan de menstruatie-cy-
clus bleek een wonderlijk
groot aantal meisjes goed te
ritten. Een klein deel behoef
de te worden aangepast en
slechts twee moesten wegens
onregelmatigheden de pil blij
ven gebruiken."
De regulering een onschul
dige zaak overigens is met
de nodige omzichtigheid ge
schied. „Als je regulatie aan
de orde sitelt", aldius dokter
Kessei, „dan komt het alleen
in aanmerking als er een ver
schil in prestatieniveau is
voor, tijdens of na de men
struatie. Als daar geen ver
schil in zit, heeft het geen zin,
Je kunt erover gaan denken
om eraan te beginnen, als je
een groot prestatieverschil
gaat zien. In het merendeel
van de gevallen blijkt er na
het begin wan de menstruatie
sprake te zijn van- een presta
tieverbetering. Dat heeft te
maken met de verandering
van de hormoonspiegels in
het lichaam. Als je dat weet,
moet je zeer lang van tevoren
gaan proberen, hoe er gerea
geerd wordt. Je moet uitreke
nen hoeveel er verschoven
moet worden. Als je dat alle
maal weet en ook eens met de
ouders hebt gepraat, kun je
dooi- middel van de pil de
menstruatie vastleggen. Dat
hoeft maar een of twee maan
den te gebeuren. Na afloop her
stelt de regelmaat zich heel
duidelijk. Gevaren zijn er
aan een dergelijke ingreep
vrijwel niet verbonden." Kes
sei Wel moet je wan te
voren een indicatie hebben,
hoe ze zullen reageren. Dat ze
niet ineens vier of vijf kilo
zwaarder worden of elke
morgen hun maag omkeren
Alle meisjes zijn nu „uitge
rekend op de voor hen gun
stige datum. Maar zekerheid
dat het inderdaad zo zal uit
pakken, bestaat er niet. Kes
sei: „Op het moment dat de
wedstrijd in aantocht is, komt
er een lichamelijke en psychi
sche topbelasting. Door die
belasting kan er een iets onre
gelmatige cyclus optreden en
voor je het weet, sta je voor
een fait accompli." Dat over
kwam onder meer de Duitse
zwemploeg bij de spelen van
Mexico. Daar mislukte de re
gulatie falikant. „Dan wordt
het toch wei moeilijk.", aldus
dokter Kessei. „Want dan
kun je eigenlijk alleen door
een grote dosering een gefor
ceerde menstruatie bereiken.
Maar ook dat heb je niet in de
hand wegens de al eerder ge
noemde psychologische facto
ren."
Samenvattend zegt dokter
Kessei: „In principe is het een
uitstekend bruikbare metho
diek maa-r de onberekenbare
factoren zijn groot en dus
moet je er mee oppassen en je
mensen doo-r en door kennen,
voordat je besluit er mee te
beginnen."
(ADVERTENTIE)
voelt U de gehele dag niet!
Geen vrees meer, dat de gebitsplaat
van het gehemelte loslaat. Dentofix,
het nieuwe, verbeterde, antiseptische
poeder - 's morgens een weinig op de
plaat gestrooid - houdt het gebit de
gehele dag onwrikbaar op zijn plaats.
Geen onaangename smaak. Dentofix
verschaft U een gevoel van zekerheid
bij het eten, lachen, spreken en niezen.
U vergeet, dat U een kunstgebit heeft.
Verkriigbaor in discrete, neutrale plas
tic flacons, prijs f. 2,67 bij apotheken
en drogisterijen.