MENING VAN
LANDBOUW EN
WATERSCHAPPEN
IN ZEELAND
POLITIE HOUDT OPLICHTER AAN
„Ooster-
schelde moet dicht
Brand in Hoek
Zeeuwse bedrijven
verontrust
over gaspnjzen
BRIEVEN AAN MINISTER
stad
streek
9^
Koel
STRANDWEER
Ir. Sprenger
verlaat
Zeeland
FABEL
RAPPORT
SLAP
D1ENS1
BRAND IN
GRAANSCHUUR
Brueiis exposeert
in Uilenspiegel
Woensdag 23 augustus 1972
Auto en caravan van het tweetal voor 't politiebureau.
(Van een onzer verslaggevers)
BIERVLIET/HULST. Dank
zij de oplettendheid van een
Biervlietse winkelier heeft de
groep Hulst van de rijkspolitie
een man en een vrouw aange
houden, die bij deze winkelier
door oplichting twee tafelkle
den hadden losgekregen, na
eerst op verschillende andere
plaatsen hun neus te hebben
gestoten. Het waren de 32-jari-
ge man C. B. afkomstig uit
Valkenswaard en de evenoude
in Weert geboren mevrouw
E. S.
's Morgens was de vrouw de
winkel van M. L. in Biervliet
binnengestapt en had op zicht
enige tafelkleden meegekregen.
„Ik kom hier in de buurt wo
nen en wil even kijken welk
kleed het beste past," vertelde
zij. Als onderpand liet zij een
handtasje achter.
Omdat het ging regenen liep
de winkelier haar achterna om
te vragen of hij de kleden even
moest inpakken. De vrouw was
spoorloos. Het handtasje werd
opengemaakt en er bleek een
opgevouwen krant in te zitten.
De winkelier kon de rijkspoli
tie het signalement doorgeven
van de auto, waarin de vrouw
verdwenen was.
Een politiepatrouille in Hulst
signaleerde de auto in de loop
van de dag bij 't Hooghuys in
Hulst, waar' het paar met een
caravan bivakkeerde. Bij con
frontatie herkende de Bier
vlietse winkelier zijn cliënte
van die ochtend. Hij diende een
aanklacht wegens oplichting in.
Arrestanten en caravan wer
den opgebracht naar het poli
tiebureau in Terneuzen. Uit het
onderzoek is gebleken dat het
paar afgelopen zaterdag in
Zeeuwsch-Vlaanderen neer
streek. Een poging tot oplich
ting bij de IJzendijkse winke
lier Van L. mislukte, doordat
de vrouw als adres een straat
opgaf, die niet in IJzendijke
voorkomt. Zij had reeds een
theeservies en verschillende
boortollen tot een totaal
waarde van 600,uitge
zocht. Toen de argwanende
winkelier even wilde nagaan
waar de straat dan wel lag
kreeg de vrouw plotseling haast
en verdween.
Het paar dook op in Bier
vliet waar de vrouw aanvan
kelijk bij de firma G. V. haar
neus stootte. In deze elektrici
teitszaak wilde zij wel een stof
zuiger op zicht meenemen. De
verkoopster vroeg haar 's mid
dags terug te komen.
Inmiddels is komen vast te
staan dat winkeliers in het
Belgische Zelzate dankzij de
verdichtsels van de vrouw en
kele draagbare radio's hebben
afgestaan. Deze werden in Sas
van Gent van de hand gedaan.
De vrouw heeft een volledige
bekentenis afgelegd. De man
zegt van de activiteiten van
zijn reisgenote niets te weten.
Vooruitzichten voor donder
dag en vrijdag opgesteld door
het KNMI op dinsdag om 18 u.
Zonnige perioden, hier en
daar een bui en aanhoudend
koel.
Weersvooruitzichten in cij
fers gemiddeld over Nederland
voor donderdag:
Aantal uren zon: 3 tot 10.
Min. temp. van ongeveer nor
maal tot 3 graden onder nor
maal.
Max. temp. 1 tot 4 graden
onder normaal.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pet.
Kans op een geheel droog
etmaal 70 pet.
Voor vrijdag:
Aantal uren zon 1 tot 8.
Min. temp.: van ongeveer
normaal tot 4 graden onder
normaal.
Max. temp. 1 tot 5 graden
onder normaal.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur, 90 pet.
Kans op een geheel droog et
maal, 60 pet.
Het sterke hoge drukcen-
trum van 775 mm boven Ier
land verandert weinig van
plaats. Daardoor handhaaft
zich de te koele noordelijke
stroming met wolken-vellen.
Wandaag wel droog maar wei
nig zon en een temperatuur
van 17 graden. Zeewater 17
graden. Vooruitzichten: gelei
delijk wat meer zonnige perio
den maar door de noordelijke
wind zeer koel strandweer.
(Vervolg van pagina 1).
De kleine woning van het
jonge gezin brandde in korte
tijd totaal uit. „Het moet de
oliehaard zijn geweest", zegt
mevrouw Janssens. „Mijn man
had voordat hij boodschappen
ging doen de haard aangesto
ken omdat ik en onze kleine
verkouden waren. Mijn man
was nog geen vijf minuten
weg toen ik die ontploffing
hoorde".
De brandweer was spoedig
ter plaatse maar kon tegen de
vlammen die het huisje in
lichterlaaie zetten weinig uit
richten. Wel slaagden de
brandweerlieden erin de wo
ningen ernaast van het vuur te
vrijwaren.
Het gezin Janssens kocht de
woning op nummer 10 in de
Willemstraat ongeveer drie
jaar geleden. De heer W. Jans
sens (32) zegt, terwijl hij wat
Konstanz 365 - 1, Rheinfel-
den 258 - 13, Straatsburg 274 -
6, Plittersdorf 421 - 8, Maxau
477 - 12, Plochingen 132 - 4,
Manr.heim 299 plus 7, Stein-
bach 145 - 10, Mainz 300 plus
6, Bingen 186 plus 2, Kaub
217 plus 3, Trier 276 - 12,
Koblenz 232 plus 2, Keulen
204 - 9, Ruhrort 380 - 12,
Lobith 1002 - 7 .Pannerdense
Kop 970 - 5, Nijmegen 799 - 4,
Eefde IJssel 412 - 6. IJsselkop
870 - 4, Deventer 294 plus 4,
Monsin 5476 - 8, Borgharen
3955 onv., Belfeld 1126 - 2,
Grave ben. de Sluis 504 - 2.
Morgen, donderdag 24 aug.
Bergen op Zoom 3.21 en 15.44,
Hansweert 2.41 en 14,56. Ter-
neuzen 2.08 en 14.21, Vlissin-
gen 1.34 en 13.50, Wemeldinge
3.11 en 15.34.
verdwaasd voor zijn woning
staat waar alles verkoold is:
„Niets hebhen we kunnen red'
den van onze spulletjes. Ook
onze hond is omgekomen,
maar gelukkig zijn mijn
vrouw en onze kleine heel
huids er van afgekomen.
„Ik schat dat er voor onge
veer f 40.000,- aan waarde
door de brand verloren is ge
gaan. Ja, we zijn verzekerd,
maar je weet natuurlijk nooit
wat je terugkrijgt". De heer
Janssens heeft op het ogenblik
geen werk. Het gezin heeft
tijdelijk onderdak gekregen
bij kennissen in Hoek.
Inmiddels kwam vast te
staan dat de vlotter van de
oliekachel lekte.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES. De hoofdingenieur
directeur van rijkswaterstaat
uit het arrondissement Goes,
ir. F. J. Sprenger, zal binnen
kort zijn standplaats verlaten.
Hij is met ingang van 1 sep
tember benoemd tot lid van de
stuurgroep van de commissie
Tweede Nationale Luchthaven.
Op 31 augustus zal volgens
de wens van de vertrekkende
h.i.d. tijdens een bijeenkomst
in besloten kring afscheid van
de heer Sprenger worden ge
nomen. Wij komen hierop nog
nader terug.
MINISTER De Koster (De
fensie) heeft de tweede Ka
mer meegedeeld, dat de be
richten als zou de prothese-
dienst in het Centraal Militai
re Hospitaal te Utrecht wor
den opgeheven onjuist zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Een stevig boekwerk, verlucht met vele illustra
ties, vormt het antwoord van de Zeeuwse landbouw en de
Zeeuwse waterschappen op de spandoeken en muurleuzen
van degenen die de Oosterschelde willen openhouden.
In negen hoofdstukken, geschreven door deskundigen van
rijkswaterstaat, van landbouworganisaties, en andere zijde, wordt
afgerekend met aldus de voorzitter van de gewestelijke raad
van het landbouwschap, de heer G. de Jager de „kretologie"
van degenen die zich tegen de afsluiting verzetten.
Uitgangspunt voor diepgaande beschouwingen die nu door de
Zeeuwse Polder- en Waterschapsbond, alsmede de gewestelijke
raad tot de hunne worden gemaakt, was het axioma, dat de vei
ligheid van het Deltagebied op geen enkele wijze in gevaar mag
worden gebracht.
Er is vanuit die gezichts
hoek bezien geen alternatief
voor de negen kilometer lange
Oosterscheldedam. Omwille
van het behoud van een opti
maal milieu zou slechts ech
ter nadat de dam dicht is
overwogen kunnen worden, een
zoutregime in een deel van de
Oosterschelde te scheppen, door
de bouw van een doorlaatwerk
in de dam. Het opmerkelijkste
deel van het boekwerk, dat
morgen aan de vaste kamer
commissie van verkeer en wa
terstaat wordt uitgereikt, be
treft een weerwoord aan de
genen die van een afgesloten
Oosterschelde klimaatverande
ringen verwachten. „Op de
grote, brakke of zoete water
vlakte zullen zich ijsvloeren
vormen, die in de winter tot
strenge nachtvorst kunnen lei
den, hetgeen desastreus is voor
de Zeeuwse fruitteelt", bewe
ren de voorstanders van een
open Oosterschelde.
„Dit fabeltje is nu weerlegd'
aldus de woordvoerders van de
polderbond aan de gewestelijke
raad. In de documentatiemap
zijn namelijk de verslagen op
genomen van studies door het
KNMI over de klimatologische
veranderingen rond het Veerse
Meer, sinds het wegvallen van
de getijbeweging in 1961. Ge
bleken is dat de watertempera
turen op meetpunten te Veere
en te Wolphaartsdijk, na de af
sluiting, in de zomer met een
halve tot een graad Celsius zijn
gestegen en dat zij in de win
ter met een halve tot een
graad Celsius zijn gedaald. De
temperatuur van de lucht is
wellicht iets veranderd, maar
geen thermometer is fijn ge
noeg om dat aan te tonen.
Ook in het gebied van het
Haringvliet veranderde er nau
welijks iets in de temperatuur -
balans. De laagste wintertem-
peratuür lag vlak bij de
uitwateringssluizen 0.7 graad
lager dan op hetzelfde punt
voor de afsluiting was gemeten.
Een wetenschappelijk rapport
van twee meteorologen van
het KNMI geeft de verklaring
voor het feit dat het barre kli
maat waarvoor de studie- en
actiegroepen waarschuwen, is
uitgebleven, en ook uit zal
blijven. „Het proces dat tot het
optreden van nachtvorst leidt,
is in wezen een stralingsproces,
dat zich zeer plaatselijk mani
festeert, maar juist niet boven
een wateroppervlak....", al
dus de deskundigen.
Het alternatief van de actie
groepen voor een Oosterschel
dedam (een ringdijk langs de
gehele Oosterschelde) wordt in
de documentatie als methode
ter beveiliging van het oude
land verworpen. Terloops
wordt nog op een paar conse
quenties gewezen.
Legt men zo'n ringdijk langs
een tracé buitendijks, dan be
tekent dit het verdwijnen van
de biologisch rijke inlagen en
schorren, alsmede een isole
ment van Oester- en mossel-
gronden voor Yerseke. Legt
men hem binnendijks, dan zou
den b.v. Colijnsplaat en Yerse
ke een gevoelig offer moeten
brengen in de vorm van af
braak van huizen en bedrijfs
panden aan de havens.
„Het is overigens getheoreti
seer". aldus de opstellers van
de documentatiemap, „want de
ondergrond waarop die zware
Deltadijken zouden moeten rus
ten, is eenvoudig te slap om
het grote gewicht van de dam
men te dragen. Zo'n dijk
wordt een reus op lemen voe
ten",- zegt dijkgraaf Geluk bij
belvast.
Dat voert tot het verschijn
sel van de dijk- en oevervallen
die zich regelmatig in het Oos-
terscheldegebied voordoen, en
waarvan de omvang getuige
een foto in de documentatie
map niet onderschat mag
worden.
Op de kreet dat de Ooster
schelde het riool van West-Eu
ropa zal worden als de dam
eenmaal dicht is, zeggen de
Polderbron en de gewestelijke
raad: „Waterzuivering moet
beginnen op de plaats waar het
water wordt vervuild. Langs
de Rijn. Wij op onze beurt zul
len alles op alles zetten om de
vervuiling die wij zelf veroor
zaken, terug te dringen".
De heer Geluk merkt, wat dit
aangaat, op dat de Zeeuwse
waterschappen een belangrijke
beheerstaak op het gebied van
de waterzuivering krijgen toe
bedeeld. Volgend jaar komt er
waarschijnlijk een „zuiverings-
technische dienst" als apparaat
van de gezamenlijke Zeeuwse
waterschappen tot stand.
„Het water kan altijd meer!"
citeert dijkgraaf Geluk een wa
terstaatsingenieur. Na de afslui
ting van het Volkerak ziet men
dat met eigen ogen. Op plaat
sen in de Oosterschelde waar
men dit het minst verwacht,
blijkt de waterdiepte soms op
eens met zeven tot negen meter
te zijn toegenomen, als gevolg
van veranderde stroombewe
gingen.
SCHOONDIJKE-OOST-
BURG Momenteel wordt
hard gewerkt aian. de aanleg
van een nieuwe parallelweg
Oostbumg-Schoondijke. Deze
weg die omstreeks Kerstmis
gereed zal zijn is bedoeld
voor het landtoouwverkeer,
terwijl tevens een fietspad
wondt aangelegd.
De weg wordt 4,5 meter
breed, de lengte bedraagt 4,4
kilometer. Als deze weg een
maal in gebruik is zal veel
„verkeersleed" tot het verle
den behoren. Vooral in oogst
tijd en tijdens de bietencam
pagne ondervond het snelver
keer veel hinder van de lang
zame landbouwvoertuigen.
De nieuwe weg, die 767.000
gulden kost wordt onder di
rectie van rijkswaterstaat aan
gelegd door aannemingsbedrijf
Offrmga n.v.
(Van onze correspondent)
WOLPHAARTSDIJK. In
de nacht van maandag op dins
dag ontdekte de vrachtauto
chauffeur P. J. van der Schraaf,
lid van de vrijwillige brand
weer. brand in de boerderij
van de heer P. A. Noteboom
in de Heerenpolder te Wol
phaartsdijk. Het bleek dat de
brand was ontstaan in een
graansilo die de vorige dag was
volgestort met ongeveer 150
ton tarwe. De plaatselijke
brandweer, spoedig aanwezig,
had het vuur vlug geblust. De
tarwe en de houten binnen
wand bleven echter nog lang
nasmeulen. De schade wordt
door de verzekering gedekt.
(Van onze correspondente)
SAS VAN GENT. In gale
rie Uilenspiegel aan de West
kade 71 te Sas van Gent zal
Jan Bruens, Eede (Zeeuwsch-
Vlaanderen) van 1 tot en met
29 september een expositie
houden. De opening is vrijdag
avond 1 september om 8 uur.
Jan Bruens is geboren in
Rotterdam en woont sinds 1967
in Eede. Deze pentekenaar is
vooral bekend geworden door
zijn wasknijperboek met een
honderdtal tekeningen, waar
hij /orig jaar mee op de t.v.
kwam. Jan Bruens heeft de
academie in Rotterdam gevolgd
en woonde verscheidene jaren
in Ierland. In 1970 exposeerde
hij in België en in 1971 in
Duitsland. Zijn collecties zijn
in binnen- en buitenland te
vinden.
(Van een onzer verslaggevers)
SLUISKIL—TERNEUZEN
Diverse verontruste Zeeuw
se bedrijven hebben zich ge
durende de laatste maanden
tot de minister van economi
sche zaken en de Gasunie ge
wend in verband met mogelij
ke sterke stijgingen van de
aardgasprijzen doordat per 1
mei het z.g. plafond voor deze
aardgasprijzen is komen te
vervallen. Weinig vertrouwen
heeft men doorgaans in de
mededeling van de minister
dat hij bij excessen inciden
teel de aardgasprijs aan een
tijdelijk plafond zal binden.
Een andere zaak, waar ook
het Zeeuws bedrijfsleven on
gerust over is, is het feit dat
volgens mededelingen de
aardgasvoorraad in Nederland
mogelijk veel sneller zal zijn
verbruikt dtan men aanvanke
lijk voor mogelijk had gehou
den. In dit verband wordt
door de Zeeuwse bedrijven
opgemerkt dat de enorme in
vesteringen, gedaan bij de
overschakeling op aardgas,
niet voldoende rendement zul
len opleveren als eventueel
rond 1990 of 2000 de gaskraan
voor le grootverbruikers zal
worden dichtgedraaid.
•Voor wat de Zeeuwse be
drijven betreft is de Neder
landse Stikstof-Maatschappij
(N.S.M.) in Sluiskil veruit de
grootste aardgasverbruiker
van Zeeland. Dit komt omdat
de N.S.M. aardgas als grond
stof voor de ammoniakproduk-
tie gebruikt, terwijl voor haast
alle andere bedrijven aardgas
slechts een energiebron is.
Veertig procent van alle uitga
ven besteedt de N.S.M. aan de
aankoop van aardgas. Per uur
verbruikt het bedrijf 100.000
kubieke meter, als men naar
het jaarverbruik dan kijkt is
de verhoging van de gasprijs
met eentiende cent per kubie
ke meter al een enorme stij
ging van de onkosten.
Toon de aardgasprijs nog
aan een bepaald plafond ge
bonden was, wist het bedrijf
i.v.m. calculaties en het afslui
ten van contracten met afne
mers, waar het aan toe was,
nu de aardgasprijs zonder li
miet op en neer gaat met de
olieprijs, die zoals bekend
aan sterke prijsstijgingen
onderhevig kan zijn, wordt
een goede bedrijfsvoering wat
moeilijker. Bovendien is er
het grote gevaar dat bij een te
sterke stijging van de olieprijs
de concurrentiepositie van de
N.S.M. in het buitenland bij
zonder wordt verslechterd. In
de meeste Europese landen is
namelijk de aardgasprijs niet
gekoppeld aan de olieprijs.
Wanneer de olieprijs
stijgt, dan gaat in Nederland
de aardgasprijs wel omhoog,
terwijl dat in andere landen
niet het geval is. Dat betekent
dat de prijzen van de N.S.M.
in het buitenland hoger zullen
moeten zijn dan die van de
concurrentie. Als men bedenkt
dat de N.S.M. 70 procent van
de produktie exporteert, is het
duidelijk dat met name dit
bedrijf zo snel mogelijk het
plafond voor de aardgasprijzen
wil terughebben.
„Voor ons zijn stabiele aard
gasprijzen erg belangrijk. We
willen prijzen betalen, die niet
hoger liggen dan de aardgas
prijzen, die elders in Europa
betaald moeten worden. Let
wel, we willen geen bevoor
rechte positie, we willen een
gelijke positie", aldus de heer
M. de Schinckel van de
N.S.M..
Erg geschrokken is men in
dit bedrijf ook van de voorra
den gas, die kennelijk gerin
ger zijn dan in eerste instantie
werd verwacht. „We vragen
ons af of we er geen spijt van
moeten krijgen dat we op
aardgas zijn overgestapt", al
dus N.S.M.-directeur ir. S.
Martorana, die erop wijst dat
de N.S.M. bij het overstappen
op aardgas een oliekraakin-
richting in bedrijf had, die
nog maar vijf jaar oud was. In
zijn stem weerklinkt een ge
voel van spijt dat men deze
installatie heeft afgedankt.
Ook bij Dow Chemical in
Terneuzen is men verontrust
over de aardgasvoorraad. „We
hebben investeringen- gedaan
op basis van de te verwachten
beschikbaarheid van aardgas.
Het is voor ons een ernstige
zaak als mogelijk die gasvoor
raad eerder zou zijn uitgeput",
zegt mr. Marshall van Dow
Chemical. Ook de grote be
drijven in Midden-Zeeland,
zoals Hoechst en Péchinéy zijn
bezorgd om de problematiek
rond het aardgas. Bij Hoechst
zei men te vertrouwen op mo
gelijkheden voor inspraak en
overleg voor wat het beleid
van de Gasunie betreft.
Naar aanleiding van dc gro
te ongerustheid onder het be
drijfsleven over de gevolgen
van het verdwijnen van het
plafond deelde de voorlich
tingsdienst van de Gasunie
gisteren nog mee dat bekeken
wordt of herinvoering van het
plarond nodig is.
