Hoe je óók een
speelfilm
kunt maken
NIJMEEGS MARIKEN EN DE DUIVEL ALS FILMSTERREN
Brussel of
HERVORMING FRANSE STAATSTELEVISIE MAAKT
EEN EIND AAN HET LIBERALISERINGSEXPERIMENT
Bussumer wil speciale
wegen voor
fietsers en wandelaars
buitenland
WOORDEN
CENTRAAL
Gedwongen
Betreuren.
Opgeofferd
Reclame
Tragisch
Objectief
JJe hervorming van de
Franse radio en televisie
(ORTF) is op 16 juni door
het Franse parlement goed
gekeurd. Het hervormings
programma was door de re
gering aan de Assemblee Na-
t tonale voorgelegd. Tegen
stemmers waren de commu
nisten en socialisten-
Als gevolg van de hervor
ming is het staatsbedrijf van
raidio en televisie de sitatus
verleend van een zelfstandi
ge onderneming onder de led-
ding van een president-direc-
teur-generaaü, die voor een
tijdvak van dirie j'aren wordt
benoemd-
De nieuwe sfcaitus van de
ORTF is nu vergelijkbaar
met die van bijvoorbeeld na
tionale Renault-autofabrie-
ken.
De hervorming was het ge
volg van het schandaal van
die zwarte tv-reclame, die
door een aantal personeelsle
den was bedreven en waar
mee zeer hoge bedragen wa
ren gemoeid. Verschillende
lieden die zich aan deze
praktijken schuldig hadden
gemaakt werden beboet, in
rang verlaagd en (in één ge
val) ontslagen.
Vele van de ruim 15.000
werknemers van de nationale
radio en televisie zijn echter
niet geestdriftig over de
nieuwe status van de ORTF
en hebben nadat deze door
de Kamer goedgekeurd was,
proteststakingen georgani
seerd.
Als gevolg van de klandestie-
ne reclame-praktijken keurde
de Nationale Vergadering
eveneens een amendement op
de hervorminigsvoorstellen
goed, waardoor de adverten
tie- en reclame-inkomsten
van de ORTF niet hoger mo
gen zijn dan 25 procent van
de totale jaarlijkse begroting
vain de anderneming.
Ruim 250 mensen in de stad Utrecht zijn bezig
een uniek werkstuk tot stand te brengen; een
nieuwe Nederlandse speelfilm van anderhalf
uur, bestemd voor de bioscopen. Onder leiding
van filmer Jos Stelling werken -amateurs op
professionele wijze aan de verfilming van het
leven van Mariken van Nieumeghen. Zonder
subsidies van CRM en andere daarvoor geijkte
instanties wordt door dit collectief van Utrecht
se middeleeuwers ook op voorbeeldige wijze de
financiële kant van deze produktie opgelost. Jos
Stelling, die uren kan praten over deze „gewel
dige tijden", vertelt in kort bestek hoe Nij
meegs Mariken naar de bioscoop wandelt.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Het Europa der tien heeft nog geen hoofd
stad. Vrij algemeen wordt aangenomen dat het uiteinde
lijk Brussel zal worden, maar dat staat nog niet vast. Brus-
seis hevigste en ook wel enige concurrent is Parijs. Onder
leiding van Hervé Lavenir zet daar de actiegroep „Parijs-
hoofdstad-van-Europa" vooral weer de laatste tijd alles op
haren en snaren. Brussel waakt maar is ook ongerust, want
de Franse druk wordt groter.
Het is zonder meer duidelijk
dat Engeland niet solliciteert.
De hoofdstad van Europa
hoort thuis op het continent.
Ook West-Duitsland staat hors
concours omdat oorlog en na
zii's wel bijna, maar toch nog
niet helemaal vergeten zijn.
Men behoeft niet uitgerekend
een Duitse stad tot hoofdstad
van Europa te verheffen. Er is
trouwens keuze genoeg. De
nieuwe leden Denemarken,
Noorwegen, Ierland maken
-geen kans. Nederland stak
nooit de vinger op. In Italië
heeft men wel eens aam Milaan
gedacht, maar én de hoofdstad
van Europa én het Vaficaam
zou teveel van het betrekke
lijk goede zün. Luxemburg is
een outsider en heeft met de in
vesteringsbank, het parlement,
het schitterende gebouw op de
Kirchberg, het hof en (voor
heen) de hoge autoriteit voor
kolen en staal heel wat verwor
ven rechten en dus al genoeg
ijzers in het vuur. Blijven dus
België en Frankrijk met respec
tievelijk Brussel, Straatsburg
en. Parijs.
Bij gelegenheid van zijn re
cent bezoek aan België heeft
de Franse president Georges
Pompidou om het Brusselse
stadhuis woorden gesproken
die de Brusselaars stuk voor
stuk uit het hart gegrepen wa
ren. „Uw geografische lig
ging", zei hij, „in het grensge
bied tussen het Germaanse en
Latijnse Europa, de achting die
uw buren u toedragen, de over
tuiging van uw successievelij
ke regeringen, hebben Brussel
in staat gesteld de zetel van
Europese gemeenschap te wor
den. Brussel is niet meer al
leen het oude en trotse Bra
bant, niet meer alleen het dap
pere België, het is tevens voor
200 miljoen mensen het sym
bool van Europa".
Aanvankelijk waren Belgen en
vooral Brusselaars zeer ont
roerd. Achteraf ontdeden ze
de Fransen van de beleefd-
heidssaius en vertaalden ze de
diplomatieke taal in: hij be
doelde te zeggen dat als het
dan met geen geweld Parijs
kan zijn de keuze maar defini
tief op het Franstalige Brussel
moet vallen. Dat is Pairijs na
tuurlijk veel meer. Dat weet
men in Brussel. Dat weet men
in Parijs en dat weet Hervé
Lavenir.
De actiegroep Parijs-hoofd-
staid-van-Europa werd in het
leven geroepen door Gerard
Godon, parlementslid, en Her
vé Lavenir, een voormalig
ambtenaar bij de Europese
Commissie die nu terug in Pa
rijs een hoge functie vervult
bij het ministerie voor milieu
bescherming. De groep stelt
zich ten doel het „Brusselse
Europa" dat is de Europese
commissie en het secretariaat
van de Europese ministerraad
(dat zijn ten naaste bij 6000
man), en bovendien het voor
namelijk in Straatsburg zete
lende Europese Parlement
over te brengen naar Parijs.
En wel naar de vlakte van
Montesson waar men een nieu
we stad zou bouwen, de plan
nen zijn vergevorderd en de
argumenten hebben gewicht.
Laveniier gaat er niet geheel
ten onrechte van uit dat niet
Brussel en niet Straatsburg, of
welke andere stad dan ook,
maar Parijs de natuurlijke
hoofdstad is van Europa. Pa
rijs ligt centraal. Parijs heeft
een grote uitstralingskracht en
een even grote aantrekkings
kracht. Parijs heeft inhoud err
bezit genoeg kritische massa
om de rol vaar internationale
metropool aam te kunnen. Dat
is in Brussel niet het geval.
Brussel is een lege, vervelende
stad met een waterhoofd; een
stad die niet eens hoofdstad
van België kan zijn. Brussel is
een stad zonder karakter, zan
der persoonlijkheid en wordt
bevolkt door mensen die geen
hart, maar wél twee magen
hebben.
De vlakte van Montesson ligt
ideaal. Het uitverkoren gebied
is 600 hectare groot en daar
kunnen er nog 3000 worden
bijgetrokken. Men stelt zich
voor Montesson een extraterri
toriale status te geven. Een
soort Europees en profaan Va-
ticaan in Parijs. Het enorme
project zou een monumentaal
architectonisch geheel moeten
vormen. Men denkt aam een
uitschrijven van een prijs
vraag.
TTet verlies vam de EEG-vesiti-
gingen plus aanhang zou voor
Brussel een kleine ramp zijn.
Maar Lavenir en de zijnen, die
in Europese wijdten en in eeu
wen denken, staan dasr ndet
bij stil. Intussen blijft het een
feit, diat zoals de zaken nu
staan de aanduiding vam een
hoofdstad van en voor de Eu
ropese gemeenschap een una
niem besluit der lidstaten
vergt. Hier en nu maakt Parijs
geen kans al'le stemmen te
verwerven, maar Brussel
evenmin. Vandaar, dat men
het voorlopig nog maar bij het
voorlopige laat. Hervé Lavenir
werkt rustig en gestadig voort.
De tijd werkt voor Parijs, zegt
hij, en de tijd gaat snel. Als
het op stapel staande politieke
secretariaat naar Parijs gaat, is
het eerste schaap over de dam.
Daaruit welt de Brusselse
vrees op.
Werkopname van de film Mariken van Nieumeghen; links op de voorgrond (met bril) Jos Stelling, die de produktie
in handen heeft. Achter de camera Ernest Bresser.
(Van onze kunstredaktie)
UTRECHT „Tijd en rust
is de grote kracht voor onze
nieuwe film; we hebben geen
haast. Sla de boeken er maar
op na; films, die een produk-
tietijd van zes tot zeven jaar
hadden, waren steeds een suc
ces". Dat zegt filmer Jos Stel
ling, bezig met zijn anderhalf
uur durende speelfilm MARI
KEN VAN NIEUMEGHEN,
die volgend jaar juli in de
Nederlandse bioscopen moet
gaan draaien. Jos Stelling (26)
hoopt niet alleen op succes,
maar is daarvan al overtuigd,
omdat met het maken van de
ze film inderdaad „iets
unieks" gepresteerd wordt. Hij
weet, dat héél de stad Utrecht
achter hem staat; vanaf b. en
w„ die alle medewerking ver
lenen tot de ruim 250 ama
teurs, die met een ongeloof
waardige inzet deze nieuwe
Nederlandse speelfilm vorm
geven. In dit voorjaar begon
nen de opnamen. Een kwartier
film is nu klaar. De volgende
opname-lokatie was bij de
Helpoort in Maastricht.
„Ik heb ndet de pretentie om
zélf een goedie Nederlandse
speelfillirp te maken", aldius Jos
Stelling) „Daarvoor moet je ap
zoveel markten thuis zijn; met
maime zaïkelijk-financdële". Het
geheim van deze fitm hangt
aan de muren van zijn kan
toortje, drie hoog aan de Wil
lem Barendszstraat: borden
met alle nannen van de ruilm
250 medewerkers- Ze staan in
de rij om mee te mogen doen;
Ze bellen op om te vragen of
er nog een plaatsje is- Daarom
is er nu iedere maand een
vaste auditie. Bij de auditie
voor die hoofdrol van Mariken
kwamen 300 meisjes opdagen,
waaruit uitetadieldjk de, in
Heerlen geboren, Rommiile Mon
tague (25), pedagoge, gekozen
is. Voor Mbênen staat Sander
Rads, geboren in Geleen, diie
enkele jaren conservatorium
achter de ruig heeft en dit jaar
aan de t.h. van Delft natuur
kunde afstudeert. Verder zocht
hij niaor „directe typen", die
zonder schmink zichzelf kun
nen zijn, tot kreupelen en lil
liputters toe. De sceptici, die
nogal negatief stonden tegeno
ver zoveel amateur-geweld in
een professioneel opgezette
Nederlandse filmproduktie,
krabbelen langzamerhand te
rug en komen belangstellend
informeren.
Jos Stelling zelf is ook auto
didact. „Op de Nederlandse
filmacademies leer je niets en
het buitenland is te duur".
Door zoveel mogelijk te fil
men, hieeft hij zichzelf een
leerschool gegeven. Sedert
1965 maakte hij negen films,
waarven zeven speelfilms.
„Mijn barbaar", behaalde bij
voorbeeld veel succes op het
Benelux-FMimfesitival en werd
door Tsjechosiowakije aange
kocht. „Essay" werd in
Utrechtse studieniterikringen
enthousiast onthaald. De stad
Utrecht kocht van hem een
kleuren-diocuimentatie aan, die
nu als vooriiiohtingsfdlm over
die domstad routeert. Er volgde
een opdracht van een interna
tionale verzekeringsmaat
schappij en het resultaat
zwerft nu in zestien kopieën
over de hele wereld. Op de
laatste twee films mia, werden
alle films uit eigen mididelen
gefinancierd. Ook voor Mari
ken heeft hij een eigen finan
cieringssysteem bedacht- De
film gaaf ongeveer twee ton
kosten, wat neflaitiief niet veel
is (f 2000 per minuut). Tot nu
toe is f 36.000 uitgegeven; nog
f 75-000 zijn er nodig- Particu
lieren kunnen zogenaamde
participaties kopen a f 100 en
delen in de mogelijke winst
(tel. 030-719514). Voor de me
dewerkers, die alleen gratis
meedoen, zowel timmerlieden,
musici als .middeleeuwers", is
een puntensysteem bedacht.
Voor iieder uur staan twee
punten. Het aantal verzamelde
punten bepaalt de winst van
de toekomst. Bij Mariken zit
dius allies niog iin het vat. Wan
neer er voor de camera een
wi niadig is en deze 300 gul
den per diaig aan huur blijkt te
kosten, don fabriceren ze er
zelf een en goed...De eigen
praduktiiebus heeft f 400 ge
kost en daar kun je dan ook
niets van zeggen.
Achter de camera staat
evenwel een beroepsanian. Er-
nest Bresser van het Instituut
voor Filmwetenschappen zet
alles op de kleur-breedbeeld-
band. Er komen trouwens nog
wel meer deskundigen aan te
pas. De Utrechtse gemeentear
chivaris gaf adviezen over
middeleeuwse leefgewoonten.
Met het samenstellen van de
tekst hielp de bekende
Utrechtse restaurateur Joop
Luyten. Een andere be
kende Stichtse figuur, Ton
de Koff, is produktMeider etc.
Kortom: een heel Utrechts
collectief van bekwame en
goedwillende mensen is aichter
het meisje uit Nijmegen gaan
staan. Waarom Mariken van
Nieumeghen als onderwerp
van deze film? Jos Stelling:
„Het onderwerp lijkt mis
schien niet zo commercieel; de
verwerking ervan wordt dit
wel- Ik heb het verhaal van
„het meisje, dat mieier dan ze
ven jaar met de duivel leefde
en woonde", als uitgangspunt
genomen voor een eigen inter
pretatie- Begrippen als aflaat
en genade bijvoorbeeld heb ik
eruit gelaten. Ook treedt er
geen paus in mijn verhaal op.
Wel twee duivels: die van de
religie en de echte (echt in de
zin van de dood). Deze dui
vels veroorzaken een gesple
tenheid in het leven van Mari
ken. Zij is in de filtm als het
ware een 20e-eeuws meisje,
dat ons meeneemt naar de
middeleeuwen, deze bekijkt
en er slachtoffer vam wordt.
Ze botst met de middeleeuwse
mens via contrasten ais gioed-
kwaad, dood-leven, duiiived-
meisje. Ik had gehoopt zelf
middeleeuwer te kunnen wor
den", zegt Stelling. „Maar
daarvan heb ik nu maar afge
zien. Ik moet er gewoon reke
ning mee houden hoe de he
dendaagse mens denkt over de
middeleeuwer. We hebben
twee kilometer proeffilm ge
draaid (o. a. bij de Amers-
foortse Koppelpoort) om ver
trouwd te ra'ken met de situa
ties en vooral om daarbij over
de romantiek heen te komen.
Het wordt een harde film,
geen romantiek. We streven
ook naar een niet theatrale
camerabehandeling. Het wordt
oer-Nederlands- De scènes in
een pesthuis, in een kroeg, het
wagenspel: als je ze afdraait
zijn het schilderijen van Jan
Steen. Er is weinig tekst, want
als iemand praat wordt hij
concreet. Ik werk veel met
onverwachte effecten, waarvan
de spelers niiet op de hoogte
zijn- Een vrijend paartje, dat
onverwacht eein beker wijn
over zich heen krijgt, of een
man, die met zijn gezicht on
verwacht in een opengesneden
stinkend konijn wordt gedrukt
leveren trekkebekkende ge
zichten op, die je van tevoren
niet in kunt studeren.
In het voorjaar zijn de op
namen begonnen in de
Utrechtse dom; onlangs zijn
grote scènes opgenomen op de
Girakelse hei en hel Buurkerk
hof, waarbij half Utrecht op
zijn kop stand. Het grootste
deel van de film wordt ge
draaid in het Betuwse dorp
Buren (vanaf 1 oktober). In
Buren krijgen ze van de ge
meente de beschikking over
een oude boerderij in het
stadje, die omgebouwd wordt
tot middeleeuwse herberg. Een
maquette ervan staat in Stel-
lings privé-studio onder de
pannen van zijn Utrechtse
huis. Daarnaast is een ruimte,
waar' zijn vrouw, met assisten
tie, middeleeuwse broeken en
buizen naait, te midden van
tobben, kruiken en schedels
(„Er werken zes man van het
Utrechtse abattoir aan de pro
duktie mee"), Jos Stelling:
„De sfeer is enorm. Het zijn
geweldige tijden. We werken
met name in de weekends (a-
mateurs), miaair ik krijg her
haaldelijk bedankbriefjes van
mensen, die het geweldig von
den, dat ze mee mochten dioen.
Ik word er verlegen van".
H-ENK EGBERS
benoeming van een nieuwe di
recteur, Arthur Conite. Het feit
dat diens benoeming gekriti
seerd werd, is als zodanig niet
zozeer steekhoudend: de oppo
sitie achtte het "ontoelaatbaar
dat weer een gaullist met de
leiding van de nationale radio
en televisie werd belast. Ma-ar
op de vraag of de oppositie als
zij aan het bewind mocht ko
men een directeur zou benoe
men die tot de dan uit gaullis
ten bestaande oppositie zou
behoren, moest zij uiteraard
het aniwoord schuldig blijven,
Intussen was iedereen ervan
doordrongen dat Pierre Des-
graupes' hoofdredacteurschap
stond en viel met Chaban-Del-
mas en toen deze op 5 juli
ontslag nam (lees: ontslagen
werd) wist men dat Desgrau-
pes eveneens heen zou gaan.
De nieuwe President-Direc
teur-Generaal sprak zich met
een uit voor een „loyale
nieuwsberichtgeving", maar
kon het onvermijdelijke niet
vermijden en aanvaarde het
aanbod van Desgraupes heen
te gaan zonder op de „nieuwe
structuren" te wachten.
Le Monde schreef: ,;De aan
vallen tegen de „Linkse extre
mist" Pierre Desgraupes heb
ben uiteindelijk succes gehad:
het bewind van de liberalise
ring van het tv-nieuws heeft
zij derde verjaardag niet mo
gen beleven. Overspannen,
ontmoedigd en teleurgesteld,
leef' Desgraupes niet willen
wachten op het onvermijde-
ijke incident dat hem tot
ieengaan gedwongen zou heb
ben".
President Pompidou, die gere
geld van de orthodoxe gaul
listen te horen kreeg, dat het
„chronische pessimisme" van
de nieuwsredactie van het eer
ste net funest was, raakte door
het relatieve échec van het re
ferendum over Europa van 23
april ervan overtuigd dat de
televisie verantwoordelijk was
voor „het middelmatige suc
ces" van de volksraadpleging
omdat de „psychologische voor.
bereiding van de kiezers onvol
doende en gebrekkig was ge
weest". Zelfs de hoofdredactri
ce van het tweede 'net, werd
op haar vingers getikt wegens
een reportageserie die in de
andere EEG-landen was ge
maakt onder het motto „Wat
denkt u van het Franse refe
rendum"? Want het gros van
de antwoorden in de andere
EEG-landen wees op een grote
onverschilligheid voor de
volksra adpleging.
Niets wettigt intussen de ver
onderstelling dat Arthur Conté
de eertijdse situatie wil her
stellen. Hij heeft immers ver
zekerd een „loyale voorlich
ting" te willen garanderen.
Maar hij is van oordeel dat de
daartoe vereiste objectiviteit
slechts op het hoogste niveau
ver wezenlijks kan worden: hij
wil dat de directeuren van de
respectievelijke netten (het
derde komt over enige tijd) ver
antwoordelijk zijn voor het to
taal van hun uitzendingen, dus
met inbegrip van de nieuws
uitzendingen en aanverwante
programma's. En deze drie di
recteuren staan rechtstreeks
onder hem
Tallozen in Frankrijk betreu
ren dat daarmee een einde is
gekonen aan het experiment
vain twee autonome televisie
journaals. Het systeem was
zeker niet id >aal, maar vorm
de niettemin een serieuze en
oprechte poging om invloed
rijke nieuwsprogramma's zo
onafhankelijk mogelijk te ma
ken in een staatsbedrijf.
JAN DRUMMEN.
(Van een onze verslaggevers)
BUSSUM Nederland moet
een netwerk van AB-wegen
krijgen, wegen die alleen toe
gankelijk zijn voor wande
laars, fietsers, ruiters, rijtui
gen en dit speciaal inva-
lidenwagens. In ieder geval
geen auto's en geen brommers,
dus geen herrie en geen uit
laatgassen.
Dat is een plan van de heer
G. L. Mazure uit Bussum, die
voor de realisatie ervan de
Stichting AB-wegen heeft op
gericht. De heer Van Mazure
is van mening dat heel veel
mensen in deze tijd min of
meer het slachtoffer zijn van
de „technische vooruitgang".
Daardoor zijn, volgens hem,
mensen die van natuur, rust
en een landelijke omgeving
houden in de verdrukking ge
komen. De heer Mazure re
kent daar ook heel nadrukke
lijk de automobilist in zijn
vrije tijd onder. Hij vindt dat
de bestaande fiets-, wandel
en ruiterpaden beslist onvol
doende zijn. „Natuurlijk, er
zijn in ons land nog verschil
lende mooie plekjes waar je
heerlijk kunt wandelen, maar
dat zijn kleine trajecten, korte
routes, waar je je 'n dagje
gezellig kunt ontspannen".
De AB-wegen moeten uitge
strekte trajecten van honder
den kilometers lengte zijn, die
zich dwars door het land slin
geren. Onafgebroken wegen,
van Groningen tot Zuid-Lim
burg, van Zeeuwsch-Vlaande-
ren tot de Achterhoek. Lang!
die trajecten zouden dan cam
pings (waar je tenten met alb
toebehoren kunt huren), luxe-
hotels en goedkope herbergen,
picknickplaatsen, zwembaden,
verhuurinrichtingen van fiet
sen, paarden en huifkarren, te
vinden moeten zijn-
De praktische problemen
van de aanleg van zijn wens
droom zijn voor de heer Ma
zure niet onoverkomelijk. „Ze
moeten gewoon onder autowe
gen door of er overheen. Dat
levert voor onze wegenbou
wers geen enkel probleem op.
Mijn persoonlijke mening is
zelfs dat onze Nederlandse
economie heus niet in elkaar
zal ploffen als sommige auto
wegen die nu het natuur
schoon bedreigen, aan dit doel
opgeofferd zouden worden. We
zijn toch al bezig ons land vol
te storten met asfalt en beton,
''olkomen krankzinnig en nut-
eloos. dacht ik".
Baudrier aangesteld. Zij had
(en heeft) gaullistische sympa
thieën en d'e nieuwsprogram
ma's en magazines van haar re
dacties waren over het alge
meen veel minder .overheids-
achtig" dan voorheen.
De nieuwsdienst van het eer
ste net onder de socialistische
Desgraupes daarentegen was
„opvallend objectief", welke
kwalificatie relatief was omdat
zij voortkwam uit een verge
lijking met het eertijds sterk
regeringsgezinde karakter. In
werkelijkheid waren de
nieuwsuitzendingen in aan
zienlijke mate een reactie op
de tv-praktijken op voorlich-
tingsgebied van voorheen. Het
„negatieve karakter", de veel
vuldige kritieken en „het weg
moffelen van alle voor de
overheid gunstige aspecten"
dat de Gaullisten in het
nieuwsbeleid van de ploeg vain
Desgraiupes zagen,, droeg sterk
bij tot het pessimisme, waar
van het kabinet Chaban-Del-
mas onder meer het slachtof
fer is geworden. Maar men
moet erkennen dat de onlangs
afgetreden eerste minister zijn
aanvankelijke belofte gestand
deed: hij weigerde de redactie
de minste aanwijzing of sugges
tie te geven en liet iedereen
volkomen vrij. Terwijl de pers
tot 1969 onophoudelijk de par
tijdigheid van de tv gekriti
seerd had, was deze kritiek nu
totaal verstomd. Zelfs bij de
felste oppositiebladen.
Daarna werd de ORTF ge
plaagd door de affaire van de
zwarte reclame, die tenslotte
aan de Directeur-Generaal
(Jean-Jacques de Bresso) en
de voorzitter van de Raad van
bestuur (Pierre de Leusse)
hun baan kostte en tot ingrij
pende hervormingen en een
nieuw statuut leidde. Tot de
De Franse televisie (aanzien
lijk meer dan haar oudere zus
ter de radio) heeft een moei
lijk en wisselvallig bestaan ge
kend, wat er op de eerste plaats
de oorzaak van werd dat zij
(met de radio) een staatsinstel
ling is. Dit had tot gevolg dal
elke regering haar „gebruikte"
of liever „misbruikte" om haai
eigen lof te zingen en de kritie
ken zoveel mogelijk de mond
te snoeren. Dit was het geval
ten tijde van de centrum-rege
ringen, de socialistische rege
ringen en zeer duidelijk seder
De Gaulle in 1958 andermaa
aan het bewind kwam.
De partijdigheid en zelfcen
suur van de Franse televisie
werd vooral in hel gaullisti
sche tijdvak sterk gevoeld: op
de eerste plaats omdat de
(Van onze correspondent)
PARIJS De nationale
Franse radio en televisie
(ORTF) heeft een nieuwe
baas, wiens titel president
directeur-generaal is. Het is
Arthur Conté (52), een le
vendige veelzijdige Catalaan
politicus, romancier, journa
list, essayist, onvermoeibaar
reiziger naar alle wereldde
len en „anti-Parijzenaar".
Conite, die een tiental jaren ge
leden grote bekendheid ver
wierf met zijn werk "Yalta, de
verdeling der wereld", was
lange tijd socialistisch kamer
lid, reiaar de flirt van de so
cialistische partij met de com
munisten was teveel voor zijn
aniti-eommundstische gevoe
lens. Hij sloot zich aam bij de
Gaullistische UDR, waarvan hij
tot zijn recenite benoeming aam
het hoofd vam de ORTF ka
merlid was.
gaullistische regeringen sedert
1958 duren en de voorafgaande
kabinetten een gemiddelde le
vensduur van minder dan een
half jaar hadden. Maar ook
omdat het gaullisme ander
maal aan de macht kwam als
gevolg van de dramatische Al
gerijnse oorlog en de televisie
weerspiegelde tot het einde
van deze oorlog uiteraard het
Franse standpunt in deze tra
gische aangelegenheid.
Na het heengaan van generaal
De Gaulle werd Jacques Cha-
ban-Delmas door president
Pompidou met de samenstel
ling van het nieuwe kabinet
belast. Een van zijn eerste
handelingen was het benoemen
van de socialistische Pierre
Desgraupes tot hoofdredacteur
van het in Frankrijk zeer uitge
breide tv-nieuws. Tot hoofdre
dactrice van het nieuws van het
tweede net werd Jacqueline
Georges Pompidou, tijdens zijn televisietoespraak, waarin hij de Fransen opriep tot een mas
saal „ja" tijdens het referendum over uitbreiding van de EEG.