Ooggetuige van ramp op Ameland vertelt;
STORINGSFRONT IIIT WESTEN
OORZAAK WINDHOOS
binnenland
buitenland
NIET BEKEND
GEWONDEN
100 adressen
H
Zaterdag 12 augustus 1972
7
„IK DACHT DAT DE HEL LOSBRAK"
(VERVOLG VAN PAGINA 1)
De rijksluchtvaartdienst en de koninklijke luchtmacht
hadden om elf uur het gebied rond het eiland tot verboden
vlieggebied verklaard, om de reddingsvluchten -zo snel
mogelijk te laten verlopen. Op het eiland zelf zette de
marechaussee alle wegen af, zodat ambulances ongehin
derd heen en weer konden rijden naar de steigers waar
boten naar het Friese vasteland klaar lagen. De gewonden
werden naar Holwerd gevaren, waar artsen al tijdens de
rit naar ziekenhuizen in Dokkum en Leeuwarden eerste
hulp verleenden. Ook in Friesland waren de wegen naar
de ziekenhuizen afgezet. De officiersmess van de basis
Leeuwarden was ingericht als noodhospitaal met tweehon
derd bedden.
-
Op het eiland zelf was het
na de ramp een enorme chaos.
Campinghouder Van Eyck zag
om half negen de hoos als een
grote trechter uit het noord
westen aankomen. „Als die
over ons kamp komt, betekent
dat een ramp", zei hij nog en
op hetzelfde ogenblik raasde
het natuurgeweld over hem
heen. Direct rende hij naar de
telefoon om alarm te slaan. De
hoos ging volgens ooggetuigen
met twee slurven over het ei
land heen. De breedte van de
hoos was maar honderd meter,
„Duinoord" was dan ook het
enige getroffen terrein op
Ameland. In het vlakbij gele
gen dorpje Nes had men niets
gemerkt. Zelfs op een ter-
reintje dat alleen door een
duin van het rampgebied was
afgescheiden ontstond geen
schade.
De heer Van Eyck had „nog
nooit zo'n verschrikkelijke dag
meegemaakt", zei hij. Een
kampeerder verklaarde: „Ik
dacht dat de hel losbrak. Ik
zat met mijn gezin in de cara
van te ontbijten, toen het
opeens fel begon te regenen
en te hagelen. Ik werd door
de deur naar buiten gezogen,
maar wat er toen is gebeurd
weet ik niet meer. Ik keek
naar mijn caravan en zag al
leen de wielen en de bodem
nog staan". Toen hij gewond
was aangekomen in Holwerd
Wiist hij niet wat er met de 7
andere leden van zijn gezin
was gebeurd.
„Duinoord" biedt plaaits aan
2000 personen op 14 ha, ver
deeld over 170 stacaravans,
120 semi-permanente tenthuis
jes en enkele honderden ten
ten. Het is een van de grootste
kampeerterreinen van Ame
land. Toen de hoos toesloeg
■Was het voor 90 procent be
zet.
Volgens ooggetuigen werd
het terrein „gewoon leeggezo
gen, brokstukken vlogen door
de lucht en overal hoorde je
het gekerm van gewonden, het
was vreselijk". Twee jongens
vertelden dat zij wakker wer
den door hevige rukken aan
hun tent. Zij grepen de stok
ken vast, maar van hun tent
bleef niet veel meer over dan
een zielig hoopje gerafeld lin
nen. Twee jongetjes van een
jaar of acht bij wat rafelig
doek: „Dit was onze tent".
Een vrouw die naast het
rampgebied in een caravan
zat, vertelde: „Ik zag een don
kere wolk aankomen en hoor
de een hoop lawaai. Ik ben
meteen gaan kijken, wat een
ravage. Daarna ben ik maar
soep en koffie gaan maken om
de mensen wat te helpen,
maar ik ga gauw naar huis, de
schrik zit me in de benen".
Beheerder Van Eyck pro
beerde na de ramp zoveel mo
gelijk verspreid liggende pa
pieren en waaxdegoederen in
het bedrijfsgebouw te verza
melen om plundering te voor
komen. Toch meldden 's mid
dags veel mensen dat geld en
diergelijke was gestolen, maar
de rijkspolitie op het eiland
kan pas aan inventarisatie be
ginnen als alles is opgeruimd
en geclaimd door de eige
naars.
Minister Van Agt ad in
terim van Binnenlandse Zaken
bezocht tussen half drie en
drie uur per helikopter het
eiland om zich persoonlijk van
de gang van zaken op de
hoogte te stellen. Hij kon nog
niet zeggen of het nationaal
rampenfonds iets zou uitkeren,
„het moet nog vastgesteld
worden of dit wel een natio
nale ramp is", zo zei hij. De
kóningin die na de moeilijkhe
den rond het kabinet weer
naar Porto Ercole was terug
gekeerd, is telefonisch van de
calamiteit op de hoogte ge
steld.
De gemeentepolitie van
Leeuwarden registreerde de
gewonden die in een zieken
huis behandeld werden. Bo
vendien heeft men een infor-
matiepost voor inlichtingen
over slachtoffers onder num
mer 5100-32423. Het Rode
Kruis richtte in Den Haag een
Informatiecentrum in, waar
ook inlichtingen zijn te ver
krijgen over doden en gewon
den (070-184200, toestel 353.).
Pogingen om de post in Leeu
warden te vestigen moesten
door het overbelaste telefoon
net worden gestaakt.
Marine en luchtmacht heb
ben in totaal acht artsen en 28
verplegers van de luohtbases
Leeuwarden, Deelen en Soes-
terberg overgevlogen en ook
wat brandweerlui en technici.
De BB bracht enkele verbin-
dingsdeskundigen naar het ei
land. Het kabinet van de com-
.t -
missairis van de koningin in
Leeuwarden zorgde voor de
coördinatie van de hulppogin
gen, commissaris Rijpstra en
zijn chef kabinet vlogen na de
melding van de ramp onmid
dellijk peg- helikopter naar net
eiland.
Over de schade valt nog
weinig te zeggen. Vast staat
dat tientallen caravans en ten
ten zijn verwoest, maar de
totale omvang van de schade
zal pas in de loop van vandaag
duidelijk worden.
In de loop van de middag
raakte het terrein steeds meer
verlaten. Iedereen die had ge
red wat er te redden viel,
probeerde het eiland te verla
ten en naar hiuis te gaan. Voor
idegienen die het eiland niet
konden verlaten heeft de ge
meente Ameland een nood-
kwartier ingericht
(Van onze redactie
binnenland)
DE BILT De windhoos op
Ameland is veroorzaakt door
een storingsfront afkomstig uit
het westen, die vermoedelijk
boven de Noordzee in kracht
is toegenomen. Dit front was
omstreeks 8.50 uur gistermor
gen boven Ameland vergezeld
van hevig onweer en rukwin
den van ongeveer 20 meter
per seconde. Om 7.10 uur was
het storingsfront al boven
Vlieland, maar daar is het bij
een dreiging gebleven.
Windhozen worden geken
merkt door hevige wervelin
gen om een ongeveer verticale
as. De windsnelheden, die
daarbij optreden zijn zelfs
groter dan bij een orkaan. Toch
is niet de buitengewoon
krachtige wind de belangrijk
ste oorzaak van aangerichte
verwoestingen. Die zijn meer
het gevolg van luchtverlagin-
gen, die in de kern van een
windhoos voorkomen.
Trekt een hoos bijvoorbeeld
over een afgesloten huis, dan
wordt de luchtdruk hierin al
tijd hoger dan in de omgeving.
Het huis kan dan openbarsten,
waarbij meestal het dak eraf
gelicht kan worden en muren
naar buiten kunnen vallen.
Men herkent een windhoos
meestal aan een trechtervor
mige benedenwaartse uitstul
ping van de wolk, die de
grond kan bereiken. De aange
richte schade blijft meestal
beperkt tot een smalle tame
lijk scherp begrensde strook
maar binnen die strook is de
verwoesting in de regel zeer
groot.
In deze eeuw hebben zich
met die van gisteren op Ame
land meegerekend nu vijf
zware windhozen voorgedaan:
te borculo op 10 augustus
1925, te Neede op 1 juni 1927,
op de Veluwe op 23 augustus
1950, terwijl op 25 juni 1967
een deel van Nederland langs
de lijn Oostmalle (België),
Chaam, Tricht door een wind
hoos getroffen werd.
DEN HAAG (ANP) Het
Rode Kruis in Leeuwarden
beschikte gisteravond al over
100 adressen waar mensen
konden worden ondergebracht
die ten gevolge van de wind
hoos elders een onderdak
moesten vinden. Ook familie
leden van slachtoffers konden
daar terecht. De telefoonnum
mers van het Rode Kruis
Leeuwarden zijn: 05100-21408
en 05100-33228.
Zo, dreigend, ziet een windhoos eruit,
niet gisteren genomen.
Deze foto is overigens
Een van de kampeersters vond tussen de puinhopen haar Een lichtgewond meisje zij brak een arm wordt in Hol-
pruik terug.
werd opgevangen om naar het ziekenhuis gebracht te worden. Een overzicht van de enorme ravage op het kampeerterrein.
