Shell Chemie toont
indrukwekkend
zuiveringssysteem
Zakenman (60) een leven lang
ten prooi aan dieven en rovers
Ook protest
PPR tegen
Total-
leiding door
De Poel
Van Schalk (KVP)
blijft
voorbehoud maken
LANGZAAM DOLLE DONDERDAG
HERSTEL
RESULTAAT
SHELL
VERWACHT
Londen wil
politieke
gevangenen
in Ulster
vrijlaten
Metro
Open kanaal
Op
vang
Het noodlot
Staatsloterij
binnenkort
eens
per maand
ACHT
DEBAT
Plastic kogel voor
Britse leger
Veiligheidskleur:
geel in plaats
van oranjegeel
Benzineprijs
Uitslag eerste
jaarsloting
25 augustus
bekend
Dr. Klompé en mgr. Theeuwes, betrokken
bij overleg over Landelijke Pastorale Raad
KRAAKTEAM
OPGERICHT
EINDE
Brit in Israël
gearresteerd
VERDRONKEN
KINDEREN
GEVONDEN
I
Directeur: Dr. W. A. J. M. Hark*.
Hoofdredacteur: L. Leijendekker.
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)—79 20
Abonnementsprijs m.i.v. l-7-'72: 18,80 per
kwartaal; per maand 6,36. Losse nummers
20 cent.
Gironummer 1114111.
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda
VRIJDAG
11 AUGUSTUS 1972
VRIJE ZEEUW
26e Jaargang
No. 8926
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handelv
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méé»
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of AdMC
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van een onzer ver
slaggevers)
MOERDIJK - „Dit
waterbeheersingssy
steem voor onze che
mische industrie kan
momenteel uniek in
Europa worden ge
noemd".
Dit zei ir. W. B. A. Bod-
laender van Shell Chemie
Nederland donderdagoch
tend tijdens een perscon
ferentie, die in de gloed
nieuwe kantoorgebouwen
van dit bedrijf op het in
dustrieterrein Moerdijk
werd gehouden. Ir. Bod-
laender ging uitvoerig in
op de constructie en uit
voering van het koelwa
tersysteem. Na de monde
linge toelichting werden
de vertegenwoordigers
van de pers in de gelegen,
heid gesteld een rondgang
te maken door het bui
zenstelsel.
De riolering kan In een
viertal gescheiden systemen
worden gesplitst. Via een
net van stalen leidingen, be
tonnen voorgespannen en
geprefabriceerde buizen
(met diameters van 60 cm
tot 1,90 meter) wordt het
water naar een verzamel-
riool met een lengte van
600 meter gevoerd.
Dit riool wordt, gezien
zijn afmetingen en wijze
van constructie, op Moerdijk
ook wel de monoliet of me
tro genoemd. Het is gefun
deerd op 7800 betonnen hei
palen, de bodem van het
kanaal bevindt zich op 6.50
meter beneden het maai
veld. De totale waterinhoud
van de monoliet is 6000 ku
bieke meter.
Aan het einde van het
vcrzamclkanaal bevindt
zich een zogenaamde „wis
sel", waarna het koel- en
regenwater via een open ka
naal (40 meter breed en 5
meter diep) het Hollandsch
Diep bereikt. De functie van
de wissel is te vergelijken
met die van een kraan. Als
blijkt, dat er ergens olie
in een van de systemen is
gekomen, wordt door mid
del van deze wissels het wa
ter naar een groot buffer-
bassin geleid.
Bij de opzet van de vier
afzonderlijke systemen is
onderscheid gemaakt tus-
- -
J
Het zogenaamde wisselstation van het zuiveringsproject van Shell Chemie.
sen de verschillende soor
ten afvalwater: koelwater,
regenwater, proceswater,
stoomcondensaat en sanitair
water. In het zogenaamde
„blauwe systeem" wordt het
schone water verwerkt. Dit
is koelwater, afkomstig uit
het Hollandsch Diep en uit
sluitend gebruikt bij pro
cessen waarbij verontreini
ging is uitgesloten
Dit water komt, even
tueel na koeling, direct te
rug in het Hollandsch Diep.
Onder normale omstandig
heden gebeurt dit ook met
het water, dat door het
„groene systeem" vloeit.
Binnen dit systeem is de
mogelijkheid tot verontrei
niging echter potentieel
aanwezig. Zodra dit het ge
val is, wordt de afloop naar
het uitvalkanaal gesloten en
overgeschakeld naar het
170.000 kubieke meter gro
te opvangbassin. Boven
dien is het groene systeem
voorzien van een afroomin-
stallatie voor drijvende olie.
Verdacht water wordt op
gevangen in het gele sys
teem. Dit systeem is ver
deeld in secties, die ieder
afzonderlijk kunnen worden
overgeschakeld op de lei
ding naar het opvangbassin.
Het verontreinigde water
(proceswater verontreinigd
met sporen chemicaliën of
produkt; regenwater af
komstig van de terreinge
deelten waar contaminatie
met het produkt als gevolg
van lekkage denkbaar is èn
huishoudelijk afvalwater)
komt in het rode systeem.
Normaal zal dit water via
de persleiding Waarde in de
VVesterschelde gepompt wor
den.
ERLACH (AP). Een
alcoholist die in een zie
kenhuis in Er lach (Zwit
serland) een ontwen
ningskuur had gevolgd,
maakte gisteren kort voor
zijn ontslag een tochtje
op de fiets in de buurt
van het ziekenhuis. Hij
werd van achteren aan
gereden door een auto en
gedood. Het bleek dat de
chauffeur dronken was.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Wellicht nog
dit jaar, zal bij de Tweede
Kamer een wijziging van de
loterij we' worden ingediend,
welke het mogelijk maakt, dat
de Staatsloterij elke maand
gaat draaien. Op dit moment
worden slechts zes loterijen
per jaar gehouden, hetgeen
concurrentiepositie van de
Staatsloterij ten opzichte van
buitenlandse loterijen sterk
benadeelt.
Wanneei de Staatsloterij el
ke maant uitloot wordt het
publiek in staat gesteld op
meer regelmatige wijze eraan
deel te nemen. Dt verwach
ting is ook, dat er dan veel
meer Nederlanders zullen
meedoen. Hun aantal kon wel
eens verdubbelen- Vorig jaar
werd door Nederlanders ruim
220 miljoen gulden uitgegeven
aan loterijen, waarvan ruim
zestig nilioen buitenlands
werd besteed.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG KVP-dissident dr. Van Schaik heeft zich
gisteren slechts onder voorbehoud geschaard achter het KVP-
standpunt dat deze fractie het rompkabinet Biesheuvel steunt.
Dit voorbehoud geldt, aldus een verklaring, „zaken van zo
danige politieke betekenis dat zij naar zijn oordcel niet meer
voor de verkiezingen dienen te worden afgehandeld".
De heer Van Schaik was
gisteren na de fractieverga-
derng niet meer voor commen
taar bereikbaar. Fractieleider
Andriessen verklaarde na af
loop, dat de heer Van Schaik
geen onderwerpen expliciet
had genoemd. In Den Haag
neemt men aan, dat het de
heer Van Schaik om een aan
tal begrotingen te doen is,
waarvan hij denkt dat ze toch
nog aan de orde zullen komen
voor de verkiezingen.
De andere dissidenten heb
ben dit voorbehoud niet ge
maakt, omdat zij niet geloven
dat het kabinet, dat zij feite
lijk demissionair beschouwen
nog met „hangijzers" in de
Kamer komt (zie hiervoor el
ders in dit blad ook het inter
view dat onze parlementaire
redacteur had met dissident
Zelissen).
In de loop van de crisis
hadden, zoals bekend dr. Van
Schaik, dr. Zelissen en de
heer Van Zeil zich opgesteld
tegen de vorming van een
tweede kabinet Biesheuvel
met de VVD. Bij hen heeft
zich intussen ook de heer Van
der Gun gevoegd. Samen met
een aantal fractiegenoten blij
ven zij programmatische be
zwaren houden tegen voorge
stelde wijzigingen in het re
geerakkoord, onder meer op
het punt van uitstel van facili
teiten voor de werkende
jeugd. Het zou in totaal om
acht KVP'ers van de linker
vleugel gaan.
De Tweede Kamer zal reeds
komende donderdag debatte
ren over de afgelopen crisis en
de die dag door minister-pre
sident Biesheuvel af te leggen
regeringsverklaring.
Aanvankelijk zou dit ka
merdebat de dinsdag daarna
plaatsvinden. Biesheuvel had
kamervoorzitter Van Thiel
daarom al gevraagd, maar gis
teren is op verzoek van oppo
sitieleider Den Uyl het debat
vervroegd. Zo nodig zal er ook
de vrijdag voor uitgetrokken
worden.
BELFAST (Reuter) Het
Britse leger in Noord-Ierland
heeft de beschikking gekregen
over plastic kogels voor het
uiteendrijven van betogers. De
plastic kogels hebben dezelfde
uitwerking als rubberkogels
maar ze zouden nauwkeuriger
zijn. Overigens blijven de rub
berkogels ook in gebruik.
DEN HAAG (ANP)
Normalisatieinstituut heeft be
sloten de kleur oranjegeel als
veiligheidskleur te vervangen
door geel. Deze gold al voor
het aangeven van obstakels.
De kleur oranjegeel als
waarschuwing voor gevaar
komt niet voor in de internati
onale normregeling veilig-
heidskleuren.
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH Het lijkt
wel of een syndicaat van die
ven en rovers het speciaal
heeft gemunt op de nu zes
tigjarige Piet van Opdorp.
Twee jaar geleden ontvlucht
te hij 's-Hertogenbosch. Het
meubelbedrijf dat hij daar be
zat was ten gronde gegaan aan
een onafzienbare reeks dief
stallen. In het vredige dorpje
Elshout (bij Drunen) begon
Van Opdorp een nieuw leven
en een nieuwe nering: antiek.
Maar tot drie keer toe werd
zijn zaak leeggeroofd.
Niet ontmoedigd begon Van
Opdorp een derde leven en
waagde hij zich op een geheel
nieuw, zij het florerend terrein.
De vorige week opende hij, nog
steeds in Elshout, een exclusie
ve modeboetiek. Nauwelijks
waren de laatste mannequins
uit de openingsshow wegge-
ruisd of de misdaad lag alweer
op de loer. De haan had nog
geen drie keer gekraaid of de
hele unieke col'ectie ter waar
de van vijftig mille was ver
zwonden.
Van Opdorp, ongebroken me
de dank zij de morele en ma-
teriële steun van zijn grossiers,
heeft nu een permanente nacht
waker in dienst genomen. Als
die nu maar niet tot die bende
behoort.
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM „De situa
tie in het tweede kwartaal was
slecht, maar het ziet er naar
uit, dat dit geen blijvende toe
stand zal zijn. Voor het derde
kwartaal verwachten wij dat
de resultaten niet meer zo sterk
zullen teruglopen als in het
eerste halfjaar is gebeurd".
Dit heeft de president-direc
teur van de n.v. Kon. Shell-
groep, mr. G. A. Wagner, gis
teren meegedeeld in een toe
lichting op de cijfers over het
eerste halfjaar van de Shell.
„Wij hebben een onaange
naam kwartaal achter de rug,
waarbij hèt grote probleem
zich in de oliesector voordeed",
zei de heer Wagner. Vier fac
toren hebben in het bijzonder
de groepsresultaten ongunstig
beïnvloed:
De netto-opbrengst van de
verkopen steeg in het tweede
kwartaal met slechts 4,9 pet.
tegenover een stijging van de
verkochte hoeveelheden ruwe
olie en olieprodukten met 6,4
pet. De reden hiervoor lag in
de lagere prijzen, met name in
Europa, de oostkust van de V.S.
en voor bunkerolie.
Een sterke stijging (9,8 pet.)
van bedrijfs-, verkoop- en al
gemene kosten, vergeleken met
een 6,4 pet. stijging van ver
kochte hoeveelheden ruwe olie
en olieprodukten.
Onderbezetting van de be
schikbare capaciteit met name
in de transport- en vërwer-
kingssector.
Hogere afschrijvingen, op
sporingskosten, belastingen
naar de winst en rentelasten.
Over de onlangs verlaagde
benzinzprijzen in verband met
de concurrentie van de witte
pompen werd van bestuurs
zijde opgemerkt, dat binnen
kort een bodem in de markt
wordt verwacht. Enige verho
ging van de benzineprijs be
hoort dan ook binnen afzien
bare tijd tot de mogelijkheden.
Omdat de prijzen beginnen aan
te trekken wordt deze zomer
geen dieptepunt verwacht in
de prijzen van huisbrandolie.
AMSTERDAM (ANP). De
studenten, die zich hebben aan
gemeld voor het eerste jaar van
de studierichtingen waarvoor
'n numerus fixus geldt, zuilen
uiterlijk 25 augustus bericht
krijgen van het ministerie van
Onderwijs of er in de studie van
hun keuze een plaats beschik
baar is.
De loting voor deze studie
richtingen geneeskunde,
diergeneeskunde, sociale aard
rijkskunde, biologie en tand
heelkunde is donderdag in
Amsterdam door de notaris/
hoogleraar prof. dr. P. L. Dijk
verricht in opdracht van de
centrale commissie aanmelding
en plaatsing van aanstaande
eerste-j aarsstudenten.
UTRECHT (KNP) Giste
ren is de Nederlandse bisschop
penconferentie in Utrecht in
extra vergadering bijeenge
weest, om opnieuw te spreken
over de moeilijkheden rond de
Landelijke Pastorale Raad. Een
gedeelte van de vergadering
werd bijgewoond door dr. M.
Klompé en mgr. A. Theeuwes
leden van de voorbereidings
commissie van de Landelijke
Pastorale Raad.
Over de vergadering, die van
10.30 uur tot ongeveer 15.00
uur heeft geduurd, werden na
afloop geen mededelingen ver
strekt. Wanneer er een com
muniqué over de extra verga
dering verschijnt, kon men van
de zijde van het secretariaat
van de bisschoppenconferentie
niet meedelen.
Evenmin werd bevestigd oi
en waar en met wie er nader
overleg zal worden gepleegd.
Men kon slechts herinneren
aan de dinsdag 8 augustus ge
dane toezegging, dat er hope
lijk binnen tien dagen officiële
mededelingen zullen volgen en
in ieder geval uiterlijk voor 26
augustus, de datum waarop
kardinaal Alfrink met vakan
tie gaat.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Brabants
en Duits waren de „voertalen"
in Middelburg, dat gisteren
„Dolle Donderdag" vierde.
Drie massa-attracties vonden
tegelijk in de stad plaats: de
kampioenschappen ringrijden
van de Zeeuwse Ringrijders-
bond, met een kleine honderd
paarden, een kermis met 36
attracties en de weekmarkt
met zo'n 160 kramen.
De Lange Delft, de slagader
van het Middelburgse midden
standsleven, was gisteren au
tovrij gemaakt omdat daar
markt (foto) werd gehouden.
De bij honderden bmnenko
mende automobilisten werden
door een snugger systeem van
verwijzingen langs alle par
keerterreinen geloodst, die
aanwezig zijn, of inderhaast
werden aangelegd. Het gevolg
was dat grote parkeerproble
men uitbleven.
Dat was mede te danken
aan. het mooie zomerweer, dat
veel potentiële bezoekers aan
de Walcherse stranden hield.
Ook het feit dat de Middel
burgers zelf gisteren de fiets
of de bus als vervoermiddel
gebruikten, heeft egn gunstig
effect op het verkeersbeeld
gehad. Reactie van markt
kooplieden, middenstanders,
kermisexploitanten en bezoe
kers: „Voor ons mag dat ieder
jaar zo gaan!"
(Vervolg op pagina 3)
GRONINGEN (ANP) In
Groningen is een kraakteam
opgericht dat binnenkort op
grote schaal wonigen wil gaan
kraken voor zgn. krepeerge-
vallcn. Ook gaat het de bege
leiding van woningzoekenden
ter hand nemen
(Van onze redactie
buitenland)
LONDEN De Britse rege
ring overweegt ernstig alle
overgebleven politieke geïn
terneerden in Noord-Ierland
vrij te laten. Dit is in rege
ringskringen in Londen verno
men.
Het doel van de algehele
vrijlating zou moeten zijn het
verwijderen van de laatste ob
stakels voor het houden van
een conferentie van alle poli
tieke partijen in Ulster, moge
lijk nog in september, om
eventueel een politieke oplos
sing van de moeilijkheden tot
stand te brengen. De geïnter
neerden zijn voor het meren
deel verdachte leden van het
Ierse Republikeinse Leger die
door de Britten zonder vorm
van proces in internerings
kampen worden vastgehouden.
De interneringskwestie is een
zeer explosieve kwestie in Ul
ster.
(zie ook pag. 9)
SECRETARIS-generaal Kurt
Waldheim van de Verenigde
Naties is uit New York ver
trokken voor zijn bezoek aan
de Chinese Volksrepubliek.
Hij zal daar vijf dagen blij
ven.
DE DEUTSCHE Bundespost,
dc Wcstduitse PTT. heeft in
1971 een verlies geleden van
bijna 1,5 miljard mark. Dat is
hét driedubbele van het ver
lies over 1970 (0,5 miljard
mark).
DE POOLSE partijleider Ed
ward Gierek zal op uitnodiging
van president Pompidou van 2
tot 6 oktober een officieel be
zoek brengen aan Frankrijk.
(Van een onzer verslaggevers)
OOSTBURG. Behalve de
V.M.Z. en de Vereniging Land
schapsbescherming Zuid-Beve
land heeft nu ook de Politieke
Partü Radicalen Zeeland ge
protesteerd tegen de aanleg
van de Total-olieleiding door
het natuurgebied De Poel ten
zuiden van Goes. De PPR wil
dat op het te kiezen tracé op
nieuw zal worden gestudeerd.
Met name moet dan volgens de
ze Zeeuwse politieke partij be
keken worden of de leiding
straat niet ten noorden van
Rijksweg 58 of langs de Sloe-
weg kan worden aangelegd.
„De aan te richten schade
lijkt ons dan aanzienlijk minder
dan wanneer het nu bestaande
ontwerp uitgevoerd zou wor
den," zo schrijft de PPR in een
door voorzitter drs. J. A. Bac-
kerra ondertekende brief aan
Gedeputeerde Staten van Zee
land en de Zeeuwse Provinciale
Planologische Dienst.
De PPR is van mening dat
de leidingstraat beslist niet
door De Poel zal moeten wor
den gelegd.
„Het lijkt ons bijzonder dui
delijk iat die aanleg het einde
zou betekenen van het bestaan
van dit natuurgebied als zo
danig, terwijl het wel overbo
dig lijkt op te merken dat zui
nigheid met natuurgebieden op
het ogenblik zonder meer ge
boden is," aldus de PPR, die
verder ontevreden is over de
wijze waarop de voorbereiding
van de aanleg van de leiding
straat tot nog toe is verlopen.
In de brief wordt hierover het
volgende gezegd: „Irritant lijkt
het ons bestuur dat gedurende
de totstandkoming van dit ont
werp voor zover ons bekend
geen vertegenwoordigend li
chaam is geraadpleegd, terwijl
het blijkbaar niet tot de taak
van de opstellers hoorde de be-
leidvoerende en voor een te ne
men beslissing verantwoorde
lijke organen een of meer al
ternatiefmogelijkheden voor te
leggen."
TEL AVIV (AFP) De
Israëlische veiligheidsdienst
heeft drie weken geleden een
42-jarige Engelsman, Paul
John Glober, gearresteerd we
gens spionage voor Jordanië.
Dit meldde het Israëlische
persbureau Irim gisteren.
Glober werkte als vertegen
woordiger van een brits auto
bedrijf op de door Israël be
zette westelijke Jordaanoever.
Bij zijn arrestatie bleek hij in
bezit van camera's en ander
fotomateriaal. Hij woonde offi
cieel al drie ja-ar in Israël.
MIDDELHARNIS (ANP)
De lijkjes van twee kinderen
zijn gistermiddag gevonden in
het achteronder van het beun
schip De Maas. Dc kinderen,
dc twaalfjarige schlppersdoch-
ter Astrid Dekke en haar tien
jarige neefje Frank Veth, bel
den uit Papendrecht, bevonden
zich daar maandagmiddag toen
het schip in het Haringvliet
kapseisde en zonk.