Akkoord met communisten
Mitterand
deed
meeste
concessies
VIETNAM-
VETERANEN
KUNNEN
SLECHT
WERK
VINDEN
28 miljoen oud-strijders
Boek van
Ëbian
is als
tijdbom
Amerikaan
PLEITBEZORGER
VAN PALESTIJNEN
binnenlarsri
buitenland
OVERTUIGING
EUROPA
MILD
UIT 1902
KNUPPEL
„HEERLIJK"
BERLIJN
NEDERLANDEN
ACCORDEON:
BRETEL-PIANO
(Van onze correspondent)
PARIJS Het geruchtmakende akkoord tussen de
Franse socialisten en communisten van de laatste juni
dagen wordt door de politieke waarnemers nog volop
becommentarieerd, omdat het sedert het bekende
Congres in Tours in 1920 (toen de communisten en
socialisten besloten elk een eigen weg te gaan) het
eerste „gezamenlijk regeringsprogramma" van links
is. Alle verbintenissen van communisten en socialisten
(1934, 1945, 1947, 1962, 1965, 1967) waren ofwel van
uiterst korte duur, ofwel zeer in omvang en draag
wijdte beperkt, ofwel van zuiver electorale aard.
tiet recente referendum
aver Europa sdheen in ver
regaande mate aan zijn in
terne opzet te beantwoor
den en communisten en so
cialisten nog verder van el-
icaar te verwijderen. Ter
wijl hun leiders elkaar bij
zonder weinig vriendelijke
dinigen naar het hoofd gooi
den, gingen de onderhande
lingen over een akkoord
echter in het geheim voort
en op WU juni kon de moei-
zaam bereikte laaggezoch-
te en belangrijkste theoreti
sche eenheid geproclameerd
worden. Terwijl de politie
ke tegenstanders ne met
name natuurlijk de tegen
woordige Gaullistische
meerderheid de centristen
en de Radicalen van Jeari-
Jacques Servan-Schreiber
vanzelfsprekend beweren
dat het akkoord ftiet tegen
de praktijk bestand zal
zijn, dat de leider van de
socialisten Francois Mitté-
rand tal van principes en
idealen aan de communis
ten verkwanseld heeft om
dat hij bij de volgende pre
sidentiële verkiezingen vol
strekt president van de re
publiek wil worden probe
ren de politieke theoretici
een balans op te maken van
de consessies die door eik
van <le twee linkse partijen
gedaan zijn. Dit is echter
niet alleen eèn spel van in
tellectuele abstractie maar
een dergelijke balans die
geloofwaardig is zou uiter
aard voor de aanhangers van
de ene en de andere partij
consequenties met zich mee
kunnen brengen. Om het
duidelijk te zeggen: als een
zeker aantal communisten
ervan overtuigd mocht ra
ken dat hun leiders teveel
water in de wijn gedaan
hebben, als een groep socia
listen meent dat zij „aan
Moskou verkocht zijn", zou
dit zloh bij de komende
verkiezingen merkbaar
kunnen maken. En een ver
mindering van stemmen
voor socialisten of commu
nisten tot onvermijdelijke
gevolgtrekkingen moeten
leiden.
algemeen wordt rau gezegd
dat de communisten de
meeste of in elk geval de
belangrijkste conSessies
nebben gedaan. Als men het
tijvige document, dat na het
sluiten van de overeen
komst gepubliceerd Werd,
aandachtig naleest, komt
men niettemin tot de over
tuiging dat de socialisten
„de essentiële concessies, zo
niet naar de vorm maar
dan toch wat de beginselen
betreft" gedaan hebben. De
overeenkomst tussen de bei
de linkse partijen draait om
drie kardinale punten: de
Europese politiek, de natio
nalisering en de parlemen
taire representatie.
Wat Europa betreft, hebben
de communisten in wezen
niets anders gedaan dan het
volgen van de lijn van het
Kremlin,, nil. het vaststellen
van de realiteit van de Eu-
romarkt. Maar aangezien
de Europese ambities ver
ier gaan dan enkel de éco
nomische gemeenschap, is
men gerechtigd enige reser
ve in acht te nemen wat de
houding van de communis
ten betreft. Het gemeen
schappelijke programma
van de beide partijen maakt
dan ook met geen woord
gewag van een ploitieke
Europese unie van de su-
pranationaliteit (die stok
paarden van de socialisten
warer»), maar daarentegen
heeft dit programma een
aantal Gaullistische termen
nzafce Europa Overgeno
men, met name waar sprn-
FRANCOIS MITTERAND
ke is van „onafhankelijk
heid" van Frankrijk en van
„vrijheid van handelen".
Beide partijen blijven ook
de regel van unanimiteit
huldigen, wat de beslissin
gen van de Europese Ge
meenschap betreft en wij
zen het meerderheidsbegin-
sel van de hand. Tqrecht is
opgemerkt dat unanimiteit
óók betekent dat eik lid van
de Gemeenschap daarmee
een soort veto-recht in han
den krijgt. En. daarmee zou
bijvoorbeeld elke vorm van
«upranationalitsit onmoge
lijk gemaakt worden.
Wat de nationalisaties be
treft, heeft men verklaard
dat de communisten 25 gro
te bedrijven en onderne
mingen op hun lijst hadden
staan en de socialisten maar
zes. Tenslotte is men het
over de noodzaak eens ge
worden 14 ondernemingen
te nationaliseren. Jean-
Francois Revel stelt in
l'Express naar aanleiding
daarvan de vraag of natio
naliseringen een goede me
thode vormen om de econo
mie te socialiseren. Zo ja,
zegt hij, dan hadden de so
cialisten de lijst daarvan
niet moeten laten inkorten.
Zo neen, dan hadden zij het
bij het verkeerde eind er 14
te aanvaarden.
De legislatieve contract-po
litiek is van aanzienlijke
technische ingewikkeldheid
en op de allereerste plaats
van intern Frans belang,
■naar ook op dit punt kan
de tekst van de overeen
komst volstrekt niet de
vrees wegnemen dat de so
cialisten er niet voldoende
voor gewaakt hebben, dat.
één vah de beide partijen
het lot van de nationale
vertegenwoordiging kan be
heersen.
Een uitgebreide en recente
opiniepeiling in Frankrijk
die sterk de aandacht ge
trokken heeft, wees uit dat
het overgrote deel van de
Fransen een economisch
systeem voorstaan waarin
het kapitalisme afgezwakt
wordt door de nationalise
ring van e enaantal sleutel
ondernemingen. Het z.g.
Zweedse socialisme blijkt
dientengevolge de meeste
voorstanders te hebben, en
dit systeem leek tot. dusver
door de socialisten gehul
digd te worden. Het ak
koord met de communisten
heeft hen nu evenwel het
systeem van het algemene
staatsbeheer doen onder
schrijven, hetgeen als een
verloochenen van het zg.
.republikeinse socialisme"
ter wil] van een „bu
reaucratisch centralisme"
aangezien wordt. De tegen
standers van het akkoord
hebben in elk geval het
reoht zich af te vragen of
een en ander bestand zal
zün, tegen de praktijk,
want de praktijk zal noch
voor de communieten, noch
voor de social ie ten gemak
kelijk zijn.
De tweede Wereldoorlog was nog een „eervolle". Nixon haalt
zijn stemmen bij de oud-strijders uit '40-'45 weg.
Voor protesterende Vietnam-veteranen zijn de V.S. niet zo
vriendelijk. McGovem telt er veel onder zijn kiezers.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Sedert
de Amerikaanse revolutie
zijn er ruim veertig miljoen
Amerikanen onder .de wape
nen geweest. Nu, na tien oor
logen, zijn er nog 28 miljoen
oud-strijders. Onder hen be
vindt zich een stokoude baas
die nog in de Indianenoorlo-
gen heeft meegevochten die
twee jaar voor de eeuwwis
seling eindigden.
De 28 miljoen oudstrijders zijn
evenzovele potentiële stem
men; zij zullen in de verkie
zingsstrijd een grote rol kun
nen gaan spelen. Als groep
zijn dfe oudstrijders van groter
betekenis voor de stemmentel-
lers dan de negers en zij- kun
nen meer zoden aan de dijk
zetten dan de zogenaamde
jeugd-stem.
Zowel in het kamp van presi
dent Richard Nixon als in de
organisatie van George McGo
vem worden campagnes uitge
dacht om de stem van de oud-
(Van onze correspondent)
TEL AVIV Arie Ebiav,
vorig jaar nog secretaris
generaal van de regerende
arbeiderspartij en daardoor
een van de invloedrijkste fi
guren op liet zo kleurrijke
Israëlische politieke toneel,
heeft zich ontpopt als een
vurig pleitbezorger van de
Palestijnse zaak.
De Israëlische pers spreekt
inet vette koppen van „De
Palestijnse tijdbom van E-
biav". Dat is liet effect, dat
Ebiav's nieuwe lijvige boek
Erctz Hatswi (Land van het
hertz) op de gevoelige Israë
lische publieke opinie heeft.
Een Israëlische vriend van mij,
die kennis van de inhoud van
het werk van Ebiaiv had geno
men, kon niets aftders zeggen
dan: „Die kerel is gek". Mis
schien daarom vliegt dit boek
de winkels uit. In nog geen
week werden 4000 exemplaren
van deze eerste grondige ana
lyse van het Palestijnse pro
bleem sedert 1967 verkocht.
De tweede druk staat op stapel
en het valt te verwachten dat
dit politieke visitekaartje van
de zionist-socialist Arie Ebiav
in vele talen zijn weg over de
wereldbol zal vinden. In de
binnenlandse politieke verhou
dingen hoopt deze vijftiger via
de ladder van zijn ideeën in
de volgende Israëlische rege
ring te komen.
Er is dus sprake van een se
rieuze poging van een gewe
tensvolle Israëlische politieke
leider de in wezen nog ondui
delijke Israëlische politiek ten
strijders te winnen. Het lijkt
er op dat Nixon de beste pa
pieren heeft onder oudstrijders
van „glorieuze" oorlogen,
waartoe vanuit het Ameri
kaanse gezichtsnunt de eerste
en de tweede wereldoorlog ge
rekend worden, McGovern
staat er beter op onder oud
strijders die in Vietnam zijn
geweest.
De Vietnam-crudstrijders kun
nen van grote betekenis blij
ken. Drie van de zes miljoen
wonen namelijk in de negen
dichtbevolkte Amerikaanse
staten, die te zamen een meer
derheid vertegenwoordigen in
het kiescollege. In Ohio won
Nixon in 1968 met een meer
derheid van 90.000 stemmen:
er wonen niu ruim 315.000 oud
strijders die de oorlog in Viet
nam hebben meegemaakt.
Er leven nog drieduizend oud
strijders die in de Spaans-A
merikaanse oorlog hebben ge
vochten die in 1902 eindigde.
Uit de eerste wereldoorlog zijn.
er nog 1,3 miljoen en uit de
tweede wereldoorlog 14 mil
joen oudstrijders. Korea en
Vietnam voegden elk zes mil
joen oudstrijders aan de tota
len toe.
Amerika is. een natie van oud
strijders: 28 miljoen op een to
tale mannelijke bevolking Van
net over de 100 miljoen is niet
kinderachtig. De oudere oud
strijders, die zonder schaamte
kunnen opscheppen over Oma
ha Beach, Iwo Jima en The
battle of the Bulge hebben een
sterkei' ontwikkeld gevoel
voor de politieke toon van
Nixon dan oudstrijders die in
Khe San of op Hamburger Hill
in Vietnam gevochten hebben.
Velen van hen kunnen geen
werk vindien in Amerika. Het
werkloosheidspercentage onder
oudstrijders uit Vietnam is ge
middeld 15 procent.
aanzien van de bezette gebie
den tot klaarheid te brengen.
Hij verlangt van Israël het Pa
lestijnse volk als een volwaar
dige gesprekspartner te erken
nen. Hij eist de stichting van
een Palestijnse staat, welke het
grootste deel van de westelijke
Jofdaanoever en de Gaza-
streelc zal omvatten. Hij reikt
in feite koning Hoessein de
hand en gaat met diens federa-
tieplan voor een nieuwe fede
rale Jordaans-Palestijnse staat
akkoord.
Dat is het plan dat Ebiav de
Israëlische publieke opinie met
alle schooniheidsfouten die er
aan zitten, heeft voorgescho
teld. Het is een Israëlische
P ilfo'ui'-declaratie voor het
Palestijnse volk (in 1917 er
kende de Engelse minister Bal
four in een brief het recht van
het Joodse volk op een natio
naal tehuis in Palestina).
Het plan Van Ebiav is tot in
details doordacht. Jeruzalem
blijft onder Israëlische soeve
reiniteit, maar de berg Moriah
waarop de twee grote moskeeën
staan, zal via een corridor met
de Palestijnse staat worden ver
bonden. Een soort vrije zone
dus, waar de Jordaans-Pales
tijnse vlag kan wapperen.
Ook ten aanzien van Egypte en
Syrië neemt Ebiav in zijn boek
een zeer gematigde houding
ran. Hij erkent de Egyptische
soevereiniteit Over de Sinai-
woestijn, toont zich daarom te
gen Israëlische annexatie daar
van zonder zich echter voor de
onmiddelijke teruggave van
deze strategisch belangrijke
woestijn aan Egypte uit te spre
ken.
Demilitarisering en een vorm
van gezamenlijk Israëlisch-
Egyptisch toezicht op de na
leving van de vredes-voor-
waarden in deze woestijn, is
volgens Ebiav in eerste in
stantie de aangewezen weg.
Betreffende de Golan-hoog-
vlakte is hij van mening, dat
Israël de strategische bergrug,
vanwaar de Syriérs voor 1967
Israëlische nederzettingen be
schoten, moet behouden, ter
wijl de Syriérs de hoogvlakte
zelf weer in bezit kunnen ne
men. Allemaal ideeën waaraan
Arié Ebiav zijn politieke loop
baan heeft opgehangen.
Met zijn verfrissend bock van
482 bladzijden waaraan hij een
Jaar heeft gewerkt, heeft hij de
knuppel in het hoenderhok
van de Israëlische politiek ge
worpen. De duiven in de ar
beiderspartij hebben nu een
handleiding waarmee zij de
haviken met ideologische ar
gumenten te lijf kunnen gaan.
Dat Arie Ebiav in zijn boek
ook de uittocht van de Russen
uit Egypte heeft voorspeld, is
het bewijs en het ongerijmde
van zijn politiek talent.
(Van onze correspondent)
LONDEN „Op liet toneel,
in levende lijve Het is de
uitroep boven een afbeelding
van Mickey Mouse, in de re
clame die overal in Londen is
;e zien. De show van Walt Dis
ney is hier geopend en zal
binnenkort naar Nederland
(Rotterdam en Groningen)
verhuizen, het geboorteland
can een verrassend aantal bal
letdansers en -danseressen, die
aan de Europese toernee van
twee jaar of langer deelnemen.
Cornel Wijker uit iJmiuiden
danst als Alice door het won
derland, dat Disney in zijn
film had uitgebeeld en zij
heeft in het grote gezelschap,
negen landgenoten, gekozen
door prodiuktieleider Michael
M. Griilikhes, Mast zich.
„Ik heb aan deze kant van
de wereld een half jaar naar
deideale Alice gezocht",'
vertelt de Amerikaan. Hij
maakte de definitieve keuze
in Genève, dat tot twee we
ken geleden de basis was
voor de voorbereiding van de
Europese produkiie. „Cornel
heeft het karakter en het fi
guur, dat ik zocht en zij danst
heerlijk. Het is trouwens ver
rassend hoeveel Nederlandse
talenten ik heb gevonden,
bijna 20 pet. van mijn voor
treffelijke troep".
Voor de blonde 22-jarige
Cornel was het een ambitie
de rol te verwerven. Zij las
eft herlas het boek van Lewis
Carroll en gtrag naar de film
kijken om het' zich allemaal
in te leven zoals Disney zelf
het had uitgebeeld.
„Het ds een erg veeleisend
ballet dat wij hebben op te
voeren, maar bijzonder mooi.
Eigenlijk vond ik het wel
een sensaitie toen ik succes
bleek te hebben". Zij werd
opgeleid aan de balletacade
mie Van Ne] Roos in Amster
dam en was 13 jaar toen zij
haar eerste balletlessen
kreeg.
De produktie van de Disney-
Pal-ade in de Verenigde Sta
len kostte 2,5 miljoen dollar.
Er werd voor ons werelddeel
aan een Europese rolbezet
ting de voorkeur gegeven, in
het bijzonder voor de ballet
ten.
De uitvoering duurt tweeen-
eenhalf uur en er zijn 200
deelnemers, de acrobaten
meegeteld, die verbluffend
cirouswerk leveren. Bij de fi
nale verschijnt Mickey Mou
se, die in het begin als tove
naar is verwelkomd, weer te
midden van Goofy, Pluto, Do
nald Duck en de andere tot
leven gebrachte figuren uit
de tekenfilms waarmee Walt
Disney honderden miljoenen
mensen begon te vermaken,
toen hij in 1928 de eerste te
kenfilm met geluid pre
senteerde.
In de Empire Pool (Wem
bley), het grootste overdekte
toneel ter wereld, menigen
zij, tezaimen met Sneeuwwit
je, Pinocchdo, Dumbo en
Mowgli zich tussen het pu
bliek. Het gezelschap heeft
10 voorstellingen per week te
geven en de toegangsprijzen
lopen hier van 3 gulden tot
20 gulden. Op Wembley, Rot
terdam en Grondingen, volgt
Berlijn.
Tezamen met Cornel Wijker
nemen de volgende Neder
landers deel: Alida Broek
man (17) van Bolnes. Gene-
viève Coffie (22), en Johanna
Drop (20) van Rotterdam,
Ruth Eman (23) van Voor
burg, Arnold us de Groot (25)
en Franklin Pelt (26) van
Amsterdam, Maria Lehmann
(22) van Krimpen aan de
Lek, Frank Roemers (24) van
Krommenie en Renske Top
(18) van Amsterdam.
QUATORZE JUILLET is
natuurlijk het moment
om democratisch en zelfs
volks te doen aangezien de
bestorming van de Bastille
en de gevolgen daarvan in
de patriottische dogmatiek
heilzaam, goed. positief en
gedenkenswaardig heten.
Wij zijn het daar mee eens,
al vinden wij dat men er
qeen dogma van had hoe
ven te maken, maar over
winnaars (van welke kant
ook) zijn onvermurwbaar,
omdat ieder die geluk ge
had heeft, ook de panische
angst gekend, heeft dat hel
wel eens mis kon gaan, zij
het retrospectief. De Qwi-
'orze Juillet is het hoogtij
van ,\tes bals populalres" en
bij deze volksbals op stra
ten en pleinen speelt het
democratische instrument
bij uitstek de hoofdrol: de
iccordeon of trekharmoni-
ka, die overigens legio bij
en spotnamen heeft. De ac
cordeon is onverbrekelijk
verbonden met de „muset
te", de „guinguettes" van
Seine en Mame. met wat
men pleegt te noemen Pa
ris Canaille" en „la gouail-
le" en dat allemaal onver
taalbaar is. maar dat de
„bretel-plano" nodig heeft
om zich te handhaven.
Ieder kind in Frankrijk
heeft zijn accordeon-god
heid. gekend. De onze was
naamloos en speelde „Chez
Paul" aan de sluis van Car-
rières-sous-Poissy, leunend
in de deuropening van het
glazen voorterras met een
eeuwige en onafscheidelijke
sigaret in de mond en een
gezicht zonder uitdrukking:
lts een mummie of een Zji-
vago-kopje. Maar hij was
een meester en een godheid
Van de accordeon en heeft
een stuk van ons leven
mee-bepaald, en dat het al
lemaal op een vergissing
berustte kon hij óók niet
weten. Wij hopen alleen dat
hij niet voor zijn brood
speelde, want dat zou ono
verkomelijk zijn voor het
oude kind dat wij op dit in
strumentale gebied geble
ven zijn.
Frankrijk telt 25.000 be
roeps-accordeonisten, waar
onder een tiental waarlijk
groten, die gouden bergen
met het bevingeren van hun
apparaat verdienen. Daar
naast zijn er tienduizenden
imateurs, waaronder de
aristocratische minister dan
financiën, Valéry discard
d'Estaing, die er zijn repu
blikeins waarmerk mee
verwerft en bijwijlen met
zijn armeluispianoom de
nek voor den volke Ver-
Schijnt. De muziekwinkels
verklaren dat de verkoop
van de dingen nog steeds
stijgt en dat het aantal ac
cordeon-platen per dozijnen
gekocht wordt,
Het populaire muziekin
strument is nu echter
zwaar onderschelden, zoals
zen knap voetballer met
een afgrijselijk vulgair ac
cent in hel „perfide Albion"
in de adelstand verheven
werd. En niets doet het wa
re volk zoveel plezier als
met titel, salarisverhoging,
VW-bezit of lintje van de
lotgenoten van dit ware
volk onderscheiden en
daarboven verheven. te
worden. En het is zelfs de
xccordeon overkomen. Mau
rice Le Roux, de hoogharti
ge meneer die het exquise
lv-muziekprogramma .Ar
cana, connaissance de la
musique" verzorgt, heeft
zen van zijn verfijnde zon-
iagavondprogramma's aan
de vulgaire trekharmonika
gewijd. En de pers heeft ge
schreven dat het populaire
instrument sedert 1950 ten
gevolge van een. nieuw kla
vier- en loelsensysteemeen
„waarachtig concertinstru
ment" geworden Is en. dat
Alain Abbott, prtx de Ro
me, en Michel Philippot,
componist, in de toekomst
van het ding geloven en
nog veel meer. En weer an
dere bladen hebben de his
torie van de accordeon op
gegraven en verteld dat het
instrument eigenlijk pas re
latief korte tijd in Frank
rijk bekend is. dat de ele
gante hofdames van Lotus-
Philippe het bespelen van
batidonlum en concertina
(voorlopers van „het ding")
als een verfijnde kunstui
ting beschouwden, maar dat
de Italiaanse gastarbeiders
(toen ail, en men noemde ze
tenminste zonder complex
en schijnheiligheid „immi
granten" Gastarbei
ders, gastarbeiders, de arme
drommels), dat dus de uit
Ttalié gekomen metselaars,
steenhouwers en andere
landverhuizers na de val
van het Second Empire hun
accordeons meebrachten en
het instrument een kolossa
le populariteit verschaften.
Het geval verscheen in ca
fés en op straathoeken en
verving geleideli jk-aan
„l'orgue de Bnrbarie", het
straat-orgel, dat de Fransen
het orgel van het barbaren
dom noemen. Enfin, zó
hard komt het nu ook weer
niet aan.
Vandaar dat het jammer en
schandelijk, verraderlijk en
aemeen, plutocratisch en
fascistisch, reactionair en
vernederend is, dat men het
instrument nu een zekere
wiel toegekend heeft.
JAN DRUMMEN.
I
I