Werk goede schilders in boerencafé in Oost-Vlaanderen ontdekt
Nieuwe dollar vloed op de
Europese deviezenmarkt
Rond 30 miljoen
schade bij brand
in drukkerij
Weer processen in Praag
Driemaal levenslang en
tien jaar voor Okamoto
gEpP
OOK DE VROUW KAN GELDEN ALS
KOSTWINNER VAN EEN GEZIN
MOEILIJK KRAAMBED VAN EUROPA
TE LONDEN EN BRUSSEL
Zware averij
Graadmeter van onvrede
L.O.G. eist
opschorting
1000 gulden
regeling
HET WEER
binnenland
buitenland
BIJ HENKES-HOLLAND
TE HAARLEM
Lichtpunt
Landbouw
Insluipingen
m viji
motelkamers
feoDger op Java
Uitspraak Raar van State:
Twee jaar
Dinsdag 18 juli 1972
9
(Van onze correspondent).
BRUSSEL. In het boeren
café van Zulma de Voet op
het dorpsplein van Etikhoven
in Oost-Vlaanderen heeft men
muurschilderingen van Paul
Haesaerts en Ramah blootge
legd. Er zijn redenen om aan
te nemen, dat ook schilderijen
van Tytgat, Jan Brusselmans
en Jean Milho tevoorschijn
zullen komen. De werken da
teren uit de jaren 1928 en
1929 toen geregeld vrienden
van de in Etikhoven wonende
schilder Valerius de Saedeieer
overkwamen en daar logeerde
in de herberg van Zulma de
Voet.
Tot de kunstkring van Etik
hoven hoorde ook Paul van
Ostayen en men neemt aan,
dat hij zijn bekende gedicht
„paarden" bij Zulma compo
neerde. Toen de kunstenaars
het café goed en wel veroverd
en het de goede naam van „Le
Renard" gegeven hadden, be
gonnen ze de muren te be
schilderen. Jean Milho schil
derde naast de tapkast een
man die een ferme plas maak
te. Paul Haesaerts borstelde
een harmonica-speler op de
muur. Ramah verfraaide de
schoorsteenmantel. Er werd in
die tijd in het dorp veel
schande gesproken van de
naakte vrouwen die de schil
ders in Le Renard tegen de
muren kletsten.
Na veel wilde jaren bleven
de schilders meer en meer
weg en nam de inmiddels
overleden echtgenoot van Zul
ma de Voet krasse maatrege
len toen hij het weer van de
rustige preutse drinkers 'van
het dorp moest hebben. Hij
liet de hele zaak behangen en
hier en daar lambrizeringen
aanbrengen. In het opnieuw
schoongemaakte café konden
de dorpelingen weer terecht.
Maar de schilderijen zouden
niet meer dan een zeer lange
winterslaap doorbrengen. Toen
men de huidige burgemeester
van Etikhoven het uithangbord
van Le Renard ontdekte, dat
Ramah indertijd schilderde,
leefde de belangstelling voor
de prestaties van de schilder
tent rond Valerius de Saede
ieer een grootmeester van
het winterlandschap weer
op.
Met goedvinden van Zulma
de Voet en haar doohter ging
men aan het ontdekken. Zul
ma gaat er een musuem-achtig
kunstcafé van maken. Hoewel
de hele zaal overhoop staat,
staat de tapkraan sedert dagen
niet meer dicht.
i
cbtr.vienlaar
Ondanks een marathon van nachtelijke vergaderingen heeft
het team van premier Biesheuvel de steen der wijzen niet
kunnen vinden. De onderhandelingen over de begroting van
1973 zijn afgesprongen op de weigering van minister Drees
zich neer te leggen bij wat Biesheuvel hem aan het einde van
het begrotingsoverleg min of meer ultimatief zou hebben ge
dicteerd.
Drees en zijn medebewindslieden van DS'70 zijn nu uit de
boot gestapt. En ook al zou deze beslissing een voorwaardelijk
karakter dragen en meer als een dramatisch gebaar dan als een
onherroepelijk besluit moeten worden gezien, zij zal toch wel
zoveel schade aan het image en de werkmogelijkheden van
het kabinet toebrengen, dat verder regeren uiterst moeilijk
wordt.
Drees krijgt nu het verwijt te horen dat hij als de meest fer
vente voorstander van een krachtige bezuinigingspolitiek het
minst tot bezuinigingen bereid zou zijn. Dit verwijt is niet hele
maal rechtvaardig. De voormalige thesaurier-generaal heeft
altijd krachtig gestreden tegen in zijn ogen onverantwoorde
en onverstandige rijksuitgaven, niet tegen een juiste en efficiën
te spendering van gemeenschapsgelden.
Niettemin blijven er rond de abrupte stap van Drees en de
zijnen nog genoeg vraagtekens staan. Men mag zich bijvoor
beeld afvragen of de resolute, maar nogal ambtelijk ingestelde
voorman van DS'70 wel genoeg souplesse heeft kunnen op
brengen voor een horizontaal afwegen van alle belangen en
of hij psycholoog genoeg is om de consequentie van zijn eisen
in volle omvang te overzien.
Een duidelijke loon- en prijsmaatregel op dit moment zou
inderdaad de suggestie wekken van een krachtdadig beleid,
maar bij gelijktijdige aankondiging van een drastische B.T.W.-
verhoging zou zo'n maatregel wel eens reacties kunnen oproe
pen die voor een gezond economisch beleid in de nabije toe
komst dodelijk zouden kunnen zijn.
Wat nu? Alsnog concessies aan Drees? Ze zouden het saam
horigheidsbesef binnen het kabinet nauwelijks nog kunnen
herstellen.
Een verder regeren van de confessionele partijen en de
V.V.D.? Dat zou een wankele basis blijken, ook al door de
stemmen-verhouding in de Kamer. (De vier overblijvende par
tijen zouden op nog slechts 74 van de 150 stemmen in de
Tweede Kamer kunnen rekenen). Bovendien zit er een V.V.D.-
minister op Defensie, een portefeuille waarmee eveneens al
gerammeld zou zijn. En ondanks alle resterende goede wil
moet men toch, hoe dan ook, nog altijd enkele miljarden bijeen
zoeken om de balans van Nelissen in evenwicht te krijgen.
Misschien dat er onder de politici die nu van vakantie worden
teruggeroepen enkele briljante en uitgeruste geesten zijn, die
door hun advies alsnog kans zien de gordiaanse knoop door
te hakken.
We hebben daar evenwel een hard hoofd in.
•»-
De militaire regering van Ghana, die op 13 januari van dit
jaar in een onbloedige staatsgreep de burgerregering van
dr. Boesia de laan uitstuurde, moest dit weekeinde al de zeilen
bijzetten om zelf niet uit de boot te vallen. Een dreigende tegen-
coup, waarin ex-premier Boesia de hand zou hebben gehad,
werd op het nippertje verijdeld.
Een staatsgreep en een contra-staatsgreep zijn in de korte
geschiedenis van Ghana geen halszaken. Zij fungeren meer als
graadmeters van de onvrede van het moment dan als keerpun
ten in de aanpak van bestuurlijke zaken.
Ook de gebeurtenissen van het weekeinde zijn waarschijnlijk
terug te voeren tot de huidige onvrede over de miserabele
economische toestand in Ghana: de hoge kosten van levens
onderhoud (na de de- en revalutie-escapades van de militairen
stegen de prijzen met 50 procent), grote werkloosheid en een
enorme buitenlandse schuld, eigenlijk allemaal erfenissen uit
de Nkroemah-periode. Zonder enorme buitenlandse hulp zijn
deze problemen niet op te lossen, maar daarop mag Ghana
voorlopig niet rekenen, nu de westerse landen zelf tot over hun
oren in de monetaire en financiële moeilijkheden zitten.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN/BRUSSEL De ministers van financiën
van de lidstaten en kandidaat-leden van de EEG zijn
gisteren in Londen monetaire besprekingen begon
nen, die vandaag nog voortduren. Dat gebeurt tegen
de achtergrond van een nieuwe dollarvloed op de
Europese deviezenmarkt.
Interventiecentra en -prijzen
voor granen, verhoging van de
oriëntatieprijs voor rundvlees,
eventuele afremming van de
melkproduktie het zijn
slechts enkele moeilijkheden
van het moeilijke kraambed,
dat Europa ook landbouw
kundig heeft.
Die interventie van de
centrale bank is, volgens
geldmarktkringen, voor een
maandag vrij aanzienlijk.
Donderdag en vrijdag j.l.
hebben de centrale banken
in Europa ongeveer twee
miljard dollar moeten opko
pen om een te grote daling
van de koers te voorkomen.
De jongste valutamoeiiliijkhe-
den in Europa venhullen het
eigenlijke thema van de bij
eenkomst te Londen, ral. het
uitwisselen van meningen over
de reorgaraisaibie vain het inter
nationale monetaire bestel
Concrete beslissingen over een
dergelijke hervorming ver
wacht men niet, omdiat er op
zijn vroegst begin volgend
jaair (ma de Amerikaanse pre
sidentsverkiezingen) over ge
praat kan warden.
Sinds de Verenigde Stoten
vorig jiaair augustus de inwis
selbaarheid van de dollar in
goud stopzetten, ziet men de
noodzaak tot hervorming van
het monetaire steülsél in. De
stopzetting van deze converti
biliteit bracht een grote mone
taire crisis teweeg.
Op het moment, dat de mi
nisters van Financiën te Lon
den over geld praten, beraden
te Brussel de ministers van
Landbouw zich over de zoge
naamde landbouw-monetaire
moeilijkheden. Die moeilijkhe
den zijn de nasleep van een
van de langste Iandbouw-ma-
rathons uit de EEG-geschiede-
ndr in maart van dit jaar.
De ministers stelden toen
(behalve dat ze het plan
Mansholt aanvaardden) nieu
we prijzen vast voor de Iand-
bouwprodukten. De Neder
landse minister Lardinois liet
de crisis in Den Haag voor
wat zij was en zit te Brussel
deze tweedaagse conferentie
met zijn collega's voor.
Omdiat Duitsland, België,
Luxemburg en Nederland hun
munt inmiddels hadden gere
valueerd, werd echter tevens
bepaald dalt de boeren uit deze
landen aflopende compensaties
zouden krijgen. Deze compen
saties diienien om bet verschil
goed te maken tussen de niet-
gerevalueeirde rekeneenheid
(waarin de EEG-landbouw-
prijzen zijn uiitgedruikt) en de
nationale munten, waairdn de
boeren de opbrengst van hun
produkten ontvangen. De com
pensaties komen uit heffingen
en restituties aan de EEG-bui-
tengrenzen.
De ministers staan nu voor
de taak deze compenserende
bedragen communautair te
maken, dat wil zeggen een
systeem te vinden (eventueel
met terugwerkende kracht tot
1 juli van dit jaar), waarbij
de opbrengsten van de grens-
maatregelem in het landbouw
fonds vloeien en waarbij de
boeren uit dit fonds schadeloos
gesteld worden. Tevens moet
een besluit genomen worden
(nu de nieuwe pariteit van de
dollar is aangemeld) de com
pensaties uit te keren op basis
van de nieuwe dollarpariteit.
Tot nu toe namelijk werd de
marge waarbinnen de dollar
koers kan fluctueren eveneens
gecompenseerd.
Lichtpunt (na de aansluiting
bij de EEG van Engeland, Ier
land, Denemarken en Noorwe
gen), dat de barensweeën wat
doet vergeten en nieuwe hoop
op het Europa van morgen
geeft, is het feit, dat de onder
handelingen tussen de Europe
se gemeenschap en Zwitser
land over een akkoord inzake
vrijhandel in Brussel zijn af
gerond.
Zwitserland is raa IJsland
het tweede land van de
niet tot de EEG toetredende
landen va-n de EVA, waarmee
nu een akkoord is bereikt. Be
sprekingen met de nu nog res
terende EVA-landien (Oosten
rijk, Zweden, Finland en Por
tugal) zijn te Brussel hervalt.
Er bestaat goede hoop, dat die
onderhandelingen morgen
kunnen worden
(Van onze redactie
binnenland)
HAARLEM In de nacht
van zondag op maandag is
het drukkershedrijf van
Henkes-Holland in de Waar-
derpolder te Haarlem voor
een belangrijk deel door
brand verwoest. Een lid van
de directie, de heer F. A.
Wassenbergh, schat de scha-
de op een bedrag tussen de
25 en 30 miljoen gulden. De
bedrijfsschade is door de
her Wassenbergh daar nog
niet bijgerekend. Kort na de
brand was de schade ge
raamd op rond tien miljoe»
gulden. De produktie van
het bedrijf beloopt dertig
miljoen per jaar.
De president-directeur van
de Nederlandse Dagbladunie,
de heer W. Pluyger, was niet
pessimistisch gestemd over het
PRAAG (AFP/Reuter) In
Praag zijn gisteren proces
sen tegen intellectuelen en
voormalige hoge functiona
rissen van de Tsjechoslo-
waakse partij begonnen,
waarbij in totaal twaalf per
sonen betrokken zijn. Onder
hen bevinden zich de histo
ricus Jan Tesar, de socioloog
Rudolf Battek, de voormali
ge leider van de Tsjechoslo-
waakse studentenbond Jiri
Mueller en een van de oud
secretarissen van het partij
comité van de stad Praag,
Jaromir Litera. Zij behoren
p
RIJSWIJK (Z.-H.) (ANP) -
Terwijl de gasten lagen te sla
pen vanwege de warmte mei
open deuren hebben inslui
pers een bezoek gebracht aan
motel Hoornwijck te Rijswijk
(Z.-H.). Vijf kamers op de
eerste etage werden doorzocht.
Daar woonden drie Amerika
nen en twee Nederlanders. De
buit was gevarieerd: voor
10.000 aan travellercheques,
500 Belgische franks, 100 dol
lar. 150 Curagaose guldens en
400 Nederlandse guldens. Ver
der twee gouden polshorloges
en autosleuteltjes. De leegge
haalde portemonnees werden
gisterochtend tussen de strui
ken teruggevonden.
EEN RECHTBANK in Bel
grado heeft prof. Mihajlo Dju-
ric wegens vijandelijke propa
ganda tot twee jaar celstrag
veroordeeld.
(Van onze redactie
buitenland)
ZEIFFIN De Israëlische
krijgsraad in Zriffin ten
zuiden van Tel Aviv heeft
gisteren de 24-jarige Japan
ner Kozo Okamoto driemaal
tot levenslange gevangenis
straf en eenmaal tot tien jaar
veroordeeld wegens zijn aan
deel in het bloedbad op het
vliegveld Lod van 30 mei,
waarbij 26 mensen werden
gedood en 79 gewond.
Eerder op de dag was Oka
moto, wiens twee mededaders
bij de slachting werden ge
dood, schuldig bevonden aan
de vier punten van de aan
klacht: lidmaatschap van een
groep die vuurwapens afvuur
de en granaten gooide, het af
schieten van 'n vuurwapen, het
gooien van granaten en het
verrichten van een dienst voor
een illegale organisatie (het
volksfront voor de bevrijding
van Palestina). Op de eerste
drie punten staat maximaal de
doodstraf, op het vierde punt
een gevangenisstraf van tien
jaar.
De aanklacht was gebaseerd
op de noodbepalingen van
1945 die nog door het toenma
lige Britse bestuur waren in
gesteld.
Okamoto hoorde het vonnis
onbewogen aan dat werd voor
gelezen door de voorzitter van
de krijgsraad, luitenant-kolo
nel Avraham Fisch. Deze zei
tot de Japanner dat hij „onder
het mom van gast, bezield met
moorddadige plannen naar dit
land was gekomen" en dat hij
„te zamen met zijn collega's
een afschuwelijke misdaad
had bedreven tegen onschuldi
ge en vredelievende mensen,
die daar toevallig waren. Door
dergelijke daden heeft u uzelf
uitgesloten van de menselijke
gemeenschap. Er is geen pas
sende straf voor een dergelijk
misdrijf. Het zal als een teken
van Kain op u en uw op
drachtgevers blijven. U zult
het nooit kunnen verwijde
ren".
Het vonnis was overeen
komstig de eis en het pleidooi
van de verdediger, welke laat
ste de krijgsraad had verzocht
de doodstraf niet uit te spre
ken om van „Okamoto
martelaar te maken"
geen
tot de intellectuelen die de
komst van het bewind van
Alexander Dubcek hitelpen
voorbereiden.
Men meent te weten, dat de
belangrijkste besehuldiging
die tegen hen is ingebracht
„ondermijning van de repu
bliek" is, waarop gevangenis
straffen tot vijf jaar staan. Als
een beklaagde gehandeld heeft
in samenwerking met een bui
tenlandse mogendheid, kan hij
tien jaar krijgen.
Ofschoon de processen, die,
naar men verwacht, vier of
vijf diagen zullen duren, in
theorie „openbaar" zijn, moch
ten geen journalisten of vrien
den van de beklaagden daarbij
aanwezig zijn. Alleen mensen
die een speciale kaart hadden,
mochten de rechtzaal bin
nen.
Tesar groette met gebalde
vuist ruaar een twintigtal
vrienden en familieleden die
in de gangen wachtten. De an
dere antwoordden glimla
chend of zwaaiend op groeten
die de
pen.
belangstellenden rie-
DJAKARTA (Rtr) Het
Indonesische blad „Indonesia
Raya" meldde gisteren dat in
het Middenjavaanse district Pe-
kalongan tien mensen van hon
ger zijn gestorven en ongeveer
200 mensen aan ondervoeding
lijden.
verschijnen van de weekbla
den Elsevier, Haagse Post en
Vrije Geluiden, die bij Hen
kes-Holland worden gedrukt,
Gistermorgen, enfeele uren na
de brand, werd al gewerkt aan
een hergroepering van het uit
250 man beistaande personeel.
Henkes-HoMamd is voor hon
derd procent een dochtermaat
schappij van de NDU. Een deel
van het personeel zal voorlo
pig elders aan de slag gaan
om te zongen dat de orders zo
goed mogelijk worden uitge
voerd.
Door de hergroepering
waarvoor contacten zijn gelegd
in Amsterdam en Rotterdam
is het mogelijk, dat ook
veertiendaagse tijdschriften,
zoals „Deraken en Doen" en
„Avonturen van de Mens" mo
gelijk op tijd kunnen verschij
nen.
Over de oorzaak van de
brand kon de politie nog niets
meedelen. Er zijn geen sporen
ontdekt, die op misdrijf wij
zen. Het vuur werd door een
na-ehtwaiker ontdekt in de
montage-afdeling. De offset
unit en een deel van de boek
drukkerij zijn verloren ge
gaan. In een kluis lag veal
filmmateriaal dat onvervang-
gbaar is. Door de bluswatero-
overvloed is de kluis nog niet
geopend.
En zo zitten we dan toch
nog midden m een lange hete
zomer met het merkwaardige
gegeven dat twee ministers
van de partij, die zich bij de
verkiezingen de kampioen van
de bezumingen mocht noemen,
opstappen juist vanwege die
bezuinigingen.
In de „nachtclub van Bies
heuvel" werd een soortement
strip-tease opgevoerd. Twee
artiesten gingen met de billen
bloot en verdwenen derhalve
van het podium, aan het einde
van hun act gekomen.
En mochten er in het begin
van de zittingsperiode nog
mensen triomfantelijk uitge
roepen hebben ,fiappy Drees
are here again", dat is nu ook
wei over.
Drees gaat van Drees trek
ken.
En De Brouw wordt weer
jonkheer.
Weet „mooie Barend", sterke
man. nu wel dat er geen
vrouw meer in zijn kabinet
zit?
Mevr. Van Veenenvdaal was
de eerste, enige en nu ook de
laatste dame in het lopende
kabinet
FOTO FOTO FOTO
AMSTERDAM (ANP)
„Het Landelijk Overleg van
Grondraden (LOG) heeft on
middellijke opschorting geëist
van de uitvoering van de
„1000 gulden wet".
In een verklaring zegt het
secretariaat, dat een beleid dait
op zo groot verzet bij de be
volking is gestuit, door de op
volger van de afgetreden mi
nister De Brauw niet mag
worden voortgezet. De eerste
daad van de nieuwe minister
voor het wetenschapsbeleid
zal intrekking van de 1000 gul
den maatregel moeten zinn.
Het LOG gaat daarom met.
des te meer kracht voort met
heit organiseren van die boycot
van de 1000 gulden.
(Van een onzer
verslaggevers)
OOSTERLITTENS Niet
alleen de man maar ook de
vrouw kan gelden als de
kostwinner van een gezin.
Deze principiële uitspraak
heeft de Raad van State ge
daan in een beroep dat aan
gespannen was door de 28-
jarige schilderes Geertje van
Oudheusden, momenteel
woonachtig in het Friese
dorpje Oosterlittens, en de
gemeente Dordrecht.
Geertje vain Oudheusden
studeerde aan de Koninklijke
Academie voor Beeldende
Kunsten in Den Haag. De kri
tieken op haar schilderwerk
waren gunstig zodait zij be
sloot van schilderen haar dag
taak te maken. Haar man, Jon
van Oudheusden, zei zijn baan
als assistent-landmeter op en
zorgde voortaan voor het huis
houden. In deze fase woonde
het gezin Oudheusden (man,
vrouw en één kind) nog in
Dordrecht. Deze gemeente ac
cepteerde deze situatie en liet
Geertje in aanmerking kamen
voor de zogeheten oantra-pres-
tatieregeling. De rijksconsu
lent van Zuid-Holland ging
met deze gemeentelij ke rege
ling niet akkoord. Met name
ma-akte hij bezwaar tegen het
feit dat Jan van Oudheusden
zijn baan had opgezegd. Tegen
deze afwijzing gingen zowel
de Oudheusdens als de gemeen
te Dordrecht in beroep.
De hele beroepsprocedure
duurde twee jaar. Intussen
verhuisde het gezin Oudheus
den naar Friesland, Daar werd
contact opgenomen met die ge
meente Baairderaideed, waaron
der Oosterlittens valt. Een bal
de gemeente tot aankoop van
het werk van Geertje, maar
de gemeente wachtte met een
lotage-commissie adviseerde
beslissing tot de uitspraak van
die Raad van State. Geertje is
nu officieel de kostwinner van
het gezin en haar man doet
het huishouden. „De dorpelin
gen vinden hét wel wat
vreemd maar maken geen be
zwaren", alidius vertelde ons de
heer Van Oudheusden. Tijdens
de gehele procedure had het
gezin een adhesiebetuiging
ontvangen van de Vereniging
Man-Vrouw-Ma-atschaippij en
van de oude BBK.
Als de heren De Brauw en
Drees jr. dit bordje eerder
hadden zien staan, hadden ze
zich wel twee keer bedacht
alvorens juist nu hun vakantie
op te nemen.
!De heer Fischer eist
naar verluidt nu het ver
wijderen van Boris Spasski uit
de zaal. Deze stoort.
In de Trimstraat te Rijen
wordt een fiets te koop aange
boden. De man gaat zeker
voortaan lopen.
Waarna ik ook aftreed, zij
het slechts voor enkele uren.
Morgen de volgende aflevering
uit de continuing story of Ba
rend B., waarin onze held
evenveel zorgen heeft als alle
Peyton Placers te zamen. En
dat is een zak vol. Zoals u
weet. Tot dan.
MERIJN
max. temp.
Aberdeen
onbewolkt
24
Athene
onbewolkt
26
Barcelona
licht bew.
27
Berlijn
zwaar bew.
32
Bordeaux
onbewolkt
28
Brussel
zwaar bew.
23
Frankfort
onbewolkt
32
Genève
onweer
29
Helsinki
onbewolkt
26
Innsbruck
half bew.
28
Kopenhagen
onbewolkt
26
Locarno
half bew.
29
Londen
onbewolkt
28
Luxemburg
licht bew.
29
Madrid
onbewolkt
32
Malaga
onbewolkt
30'
Mallorca
onbewolkt
28
München
half bew.
28
Nice
licht bew.
29
Oslo
licht bew.
28
Parijs
onweer
30
Rome
onweer
26
Split
licht bew.
34
Stockholm
onbewolkt
28
Wenen
licht bew.
30
Zürich
zwaar bew.
28
Casa Blanca
onbewolkt
23
Las Palmas
onbewolkt
23
Tunis
onbewolkt
29
