VEEL ZON IN WEEKEINDE
Jaarverslag PNEMProduktie en transportmiddelen niet tijdig klaar
Stroomvoorziening in gevaar
Meningen over
Bisschop Gijsen
flink gewijzigd
Washington woedend op Jane Fonda
RAADSFRACTIES PvdA EN
PPR BORSELE: WE KRIJGEN
NIET GENOEG INFORMATIE
OVER DE LEIDINGSTRAAT
Wijziging regeerakkoord zo goed als zeker
Brief naar Geel. Staten
Na conflict van 5 maanden
MAN (32) UIT
ZEVENBERGEN
VERDRONKEN IN
00STERSCHE1DE
ONTWIKKELINGSHULP NIET IN HET GEDING
Protest van
Fischer
afgewezen
RADIO DE KOCK
VELEN LUCHTZIEK TIJDENS BRUIDSVLUCHT
Dode in Renesse5 drie gewonden in Hulst!
Half Nederland
speelt
in Staatsloterij
OPLOSSING
KERNENERGIE
Pax Christl vraagt
Van Agt gratie
voor Theo Bakker
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. Leijendekker,
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (0*1150)—79 20
Abonnementsprijs m.i.v. 1-7-72: f 18,80 per
kwartaal; per maand 6,36. Losse nummers
20 cent.
Gironummer 1114111.
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda.
VRIJE ZEEUW
ZATERDAG
15 JULI 1972
No. 8903
26e Jaargang
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie f 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handel^
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel meer
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adrei
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
DE BILT. Deze week heeft West-Europa in het zomer
weer gebracht dank zij een sterk hogedrukgebied waarvan
het centrum langzaam van de Noordzee naar Zuid-Noor-
wegen trekt. Met een wind tussen noord en noordoost wordt
droge lucht aangevoerd waarin dus veel uren zon zijn waar
te nemen. In deze situatie zal tijdens het weekeinde vrijwel
geen verandering komen. De lucht wordt door de stérke
zonnestraling verwarmd tot ongeveer 22 a 23 graden in de
middag. Belangrijk warmer zal het de eerste dagen niet worden.
Dan zal de wind toch eerst van zuidoost tot zuid moeten draaien.
Ook in de hogere luchtlagen is de atmosfeer bestendig zodat ver
wacht mag worden dat dit fraaie weer na zondag zal voortduren.
Daarbij ook goed strandweer met veel zon en een matige wind
uit noordoostelijke richting bij een temperatuur van 22 graden
zeewater 16 graden.
WASHINGTON/HONG
KONG Het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft vrijdag de Ame
rikaanse actrice Jane Fonda
gelaakt naar aanleiding van
berichten, dat zij in de Noord -
vietnamese hoofdstad voor de
radio, haar stem heeft verhe
ven tegen de oorlog en een
beroep heeft gedaan op Ame
rikaanse militairen, de bom
bardementen op Noord-Viet-
nam te staken.
In het verleden heeft het
Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken gepoogd
de paspoorten in te trekken
van Amerikanen, die naar
Noord-Vietnam reisden. Maar
door recente besluiten van
rechtbanken tegen een derge
lijke maatregel, aldus een
woordvoerder van het Ameri
kaanse Ministerie, zijn vele
Amerikanen reeds naar Hanoi
gereisd zonder speciale ver
gunning.
Jane heeft in de omgeving
van Hanoi een stelsel van dij
ken bekeken dat op 12 juli
door Amerikaanse bommen
werd beschadigd. Na afloop
zei ze dat „zich geen militair
doel in de onmiddellijke na
bijheid bevond".
Jane Fonda deed donderdag
via de radio een beroep op de
Amerikaanse militairen niet
langer Noord-Vietnan te
bombarderen.
„Ik smeek jullie eens goed
te overwegen wat je aan het
doen bent", zei zij via „De
stem van Vietnam", Jullie al
lemaal in de cockpits van jul
lie toestellen, op dc vliegdek
schepen, degenen die de bom
men inladen, die de vliegtui
gen repareren, die bij de Ze
vende Vloot werkzaam zijn,
denk asjeblief aan wat je
doet. Zijn deze mensen jullie
vijand? Wat zul je later te
gen je kinderen zeggen als
die vragen waarom je aan de
oorlog deelnam? wat zul je
dan tegen hen zeggen'', zo
vroeg ze.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH - De elektriciteitsvoorziening in ons
land dreigt al in de nabije toekomst in gevaar te ko
men door het niet tijdig gereed komen van produk
tie- en transportmiddelen.
Het gevaar, zo blijkt uit het jaarverslag 1971 van de Pro
vinciale Noordbrabantse Electriciteitsmaatschappjj
(PNEM), wordt veroorzaakt door de problemen op het
gebied van ruimtelijke ordening en leefmilieu, die met de
vestiging van centrales en de bouw van hoogspanningslijnen
gemoeid zijn.
De bestudering van die problemen vertraagt de goedkeurings
procedures van elektriciteitswerken. Daarom zal er, aldus de
PNEM, snel een ordening van beleid op dat gebied moeten
komen.
De problemen waarmee de
elektriciteitsproducenten te ma
ken hebben, zijn die van het
koelwater, van het verbruik
van primaire energie (voorna
melijk oiie en gas en voor een
gering deel kolen) en het ruim
tebeslag door dft bouw van bo
vengrondse hoogspanningslij
nen.
(Van onze sportredactie)
REYKJAVIK De com
missie van beroep, bestaande
uit de IJslanders Meller en
Arnlauksson, de Amerikaan
Cramer en de Rus Krogius
heeft het protest dat Bobby
Fischer indiende naar aanlei
ding van het feit dat hij ver
liezer werd verklaard van de
tweede partij van de tweekamp
met Spassky afgewezen.
Fischer had geëist dat de par
tij als niet gespeeld beschouwd
zou worden.
In grote spanning wacht men
in IJsland af wat de reactie
van de uitdager zal zijn nu
zijn achterstand van 0-2 na
twee partijen blijft gehand
haafd. Zijn Amerikaanse advi
seurs hullen zich vooralsnog in
een stilzwijgen.
Fischer ging in de morgen
zelf naar het hotel van Spass
ky om 'n afschrift van zijn pro
test in het brievenvakje van de
wereldkampioen te deponeren.
De rus had Reykjavik verlaten
en bracht de dag door met het
vissen op zalm.
Ten aanzien van een tweede
punt van het protest van
Fischer, die eist dat de tele
visiecamera's worden verwij
derd, besloot de commissie bei
de schakers of hun vertegen
woordigers bijeen te brengen
om te pogen hierover overeen
stemming te bereiken.
De derde partij staat voor
morgen op het programma.
DEN HAAG (ANP) De
animo onder de Nederlandse
bevolking om een lot te kopen
in de Staatsloterij neemt voort
durend toe en is vooral de laat
ste jaren sterk gestegen. Men
kan wel zeggen, dat nu in on
geveer de helft van de Neder
landse gezinnen wel iemand is,
die aan de Staatsloterij deel
neemt, aldus heeft de directeur
van de Staatsloterij, de heer P.
G. van Essen, gisteren meege
deeld.
(ADVERTENTIE)
Noordstraat 107, tel. 01150-4255
TERNEUZEN
Van die problemen is dat van
het koelwater het meest nij
pend, omdat ook het koelwater-
verbruik in het buitenland
daarop van invloed is. Over!
gens lijken de mogelijkheden
voor oplossingen niet te ont
breken, al zal het wel eens no
dig zijn, zo schrijft de PNEM,
ter voorkoming van ernstiger
nadelen een minder bezwaar te
accepteren.
Een optimale oplossing ziet
de PNEM in het vestigen van
nog een beperkt aantal centra
les op de meest geschikte plaat
sen aan de grote rivieren. Het
eigen plan voor een Maas
Waalcentrale wordt daarbij een
goed voorbeeld genoemd.
Alleen het koelwatervraag-
stuk zou wellicht op te lossen
zijn door vestiging van centra
les aan zee, aan de zeearmen of
aan uitgestrekte meren zoals
het IJsselmeer en de Deltame-
ren. Maar dat zou tot gevolg
hebben, dat er voorlopig een
grotere behoefte zou ontstaan
aan bovengrondse transportlij
nen. Het zoeken naar geschikte
tracees voor die hoogspannings
lijnen levert in ons dichtbe
volkte' land nu op sommige
plaatsen al moeilijkheden op.
Voor de verdere toekomst,
aldus het PNEM-verslag, is de
hoop gevestigd op een goedko
pere manier aan elektriciteit
ook op grotere afstanden via
ondergrondse kabels te kunnen
leiden. Vooreerst spanningen
vatt 150 kV, later wellicht ook
van 380 kV.
Voor het koelen zijn ook an
dere methoden mogelijk, bij
voorbeeld het gebruik van
koeltorens. Maar daarbij stuit
men op landschappelijke be
zwaren.
Het grondstoffenprobleem kan
in de toekomst worden opge
lost, wanneer kernenergie, ze
ker nadat kweekreactoren ope
rationeel zijn geworden, aan
vulling en vervanging kan
worden voor fossiele brand
stoffen, waarvan, aldus de
PNEM, de bekende wereldvoor
raad thans voor 100 jaar toe
reikend wordt geacht.
De vele instanties, zo zegt
het jaarverslag, die zich bezig
houden met ruimtelijke en eco
logische vraagstukken willen
terecht de afweging van de ver
schillende belangen zo even
wichtig mogelijk doen plaats
vinden, hetgeen veel studie en
overleg vereist. De tegenkant
van deze medaille is, dat het
tijdig gereedkomen van pro
duktie- en transportmiddelen
welke nodig zijn om in de stij
gende behoefte aan elektrische
energie te voorzien, in het ge
drang komen. „In deze ontwik
keling schuilen reeds voor de
nabije toekomst gevaren voor
elektriciteitsvoorziening en dus
voor ,de vervulling van de ta
ken die aan bedrijven als het
onze zijn toevertrouwd".
SCHIPHOL (ANP). Vele
van de stralende gezichtjes
van de tien bruiden werden
gistermiddag aan boord van
een F-27 Friendship van de
Nederlandse Luchtvaartmaat
schappij even wit als hun toi
letjes, waarin zij direct na het
geven van het ja-woord naar
Schiphol waren gekomen
Deze kersverse passagieres
ban' de huwelijksboot waren
meer dan wat wit om de
neus geworden als gevolg van
luchtziekte.
Met de tien pas gevormde
echtparen vierde de Neder
landse felicitatiedienst „Feli-
citas" op de luchthaven het
bereiken van een mijlpaal: het
bezoek aan de 750.000ste
bruid. In de perskamer van
de luchthaven ontvingen de
jonggehuwden, die bij hun
aankomst veel bekijks hadden
getrokken, uit handen van di
recteur P. Weduwer van Fe-
licitas het pakket van het be
drijfsleven, dat voor deze ge.
legenheid uitgebreider was
dan gewoonlijk. Daarna maak
te hij bekend wie van de ge
lukkige echtparen het 750.000e
was. Dat was Johatóie en Wil
lem-Jan KreikampZwolle
uit Amersfoort. Zij kregen een
vliegreis ter waarde van
1500,—.
Het feest werd in de lucht
besloten tijdens een uur du
rende vlucht, waarbij de echt
paren, hun toekomstige woon
plaatsen van de lucht uit kon
den aanschouwen.
(Van een onzer verslaggevers)
BORSELE De fracties van de PPR en de PvdA in de
Borselse gemeenteraad zijn hevig verontrust over het tracé
van de leidingstraat door de zak van Zuid-Beveland, Zij
vinden dat hun informatie over deze kwestie onthouden is
en hebben zich daarom in een schrijven tot het college
van Gedeputeerde Staten van Zeeland gewend.
Blijkens mededelingen van
de briefschrijver, het PPR-
raadslid J. de Koster, gaat de
leidingstraat niet zoals oor
spronkelijk de bedoeling was
via Valdijk, PZEM-hoogspan-
ningsleidingstraat en toekom
stige Sloeweg naar het Sloege-
bied (Total), maar zal de lei
dingstraat de kortste route ne
men, dwars door de a] met
ruilverkaveling bedreigde
„Poel", Valdijk en Louissepol-
der.
De leiidingstraiat zal, behalve
die Tofcai-ieddimig, ook de wa
terleiding van ,het waterschap
<en de waterstraat van de Wa-
term-ij- Zeeland bevatten en in
breedte variëren wan 100 tot
140 meter, met bovengrondse
leidingen. Op de vo-l-le breedte
daarvan mag geen boom groei
en. Dit met het oog op ge
vreesde beschadigingen en ca
lamiteiten. Bovendien moet
het gehele terrein worden
geëgaliseerd. Naar verluidt
(bevestiging van enkele infor
maities hierover wilde men
van officiële zijde nog niet
geven) zou het ruilverkave-
limgsplan „De Poel" al aan de
herziene atraatptennen zijn
-aangepast. Op verzoek van. mi
nister La-rdinois gaat een van
diens topambtenaren binnen
kort iin bespreking met de on
langs opgerichte Vereniging
Lamdschapsreservaat Zuid-Be-
velaind. De met ruilverkave
ling (o.m. „De Poel") belaste
'ambtenaar zal aan de be
windsman rapport moeten uit
brengen ove*r datgene dat ge
wijzigd zou kunnen worden in
de Poel-ptannen. Met het oog
hierop wilde PPR-rasdslid en
tevens V.L.R.-Iid De Koster
van zijn gemeenifcelbestiuiur iets
weten van de omstandigheden
rond de leidiiagBtraait. Tot zijn
spijt deelde wethouder M.
Jansen hem n*a ruggespraak
met de rest van het college
mee, dat hij geen inzicht
mocht hebben van de notulen
van de werkgroep die de lei-
dinigstraiat voorbereidt en
waarvan twee topambtenaren
vain de gemeente Boirsele deel
uitmaken.
(Vervolg op pag. 3)
DEN HAAG (KNP) Pa*
Christi Nederland heeft minis
ter Van A gt -(Justitie) ge
vraagd gratie te verlenen aan
Theo Bakker. De 22-janige leer
ling orgel aan het Amsterdam
se conservatorium werd.in no
vember 1971 .gearresteerd en
in februari door het Hoog Mi
litair Gerechtshof tot 21 maan-,
den gevangenisstraf veroor
deeld.
(Vervolg op pagina TT)
(Van onze correspondent)
HILVERSUM Meer dan de
helft van katholiek Limburg,
namelijk 52 procent, is de me
ning toegedaan, dat bisschop
Gijsen van Roermond geen
bruggenbouwer is tussen de
verschillende stromingen in de
katholieke kerk van Neder
land. Precies de helft van ka
tholiek Limburg vindt dat bis
schop Gijsen meer rekening
houdt met Rome dan met de
andere Nederlandse bisschop
pen.
Dit blijkt uit een enquête,
die KRO-Brandpunt in Lim
burg heeft laten houden. Het
Brandpunt-onderzoek loopt pa
rallel met de enquête, die in
februari van dit jaar door Ken
merk gehouden werd. Toen za
gen echter 25 procent geen
bruggenbouwer in bisschop Gij
sen en vonden eveneens slechts
25 procent dat bisschop Gijsen
meer naar Rome keek dan naar
zijn Nederlandse collega's.
Brandpunt hield het afgelo
pen weekend zijn enquête over
de vraag hoe men nu 5 maan
den na de benoeming van mgr.
Gijsen, denkt over de nieuwe
bisschop en over de problemen
die sindsdien in het Limburgse
diocees zijn gerezen tussen bis
schop Gijsen en zijn medewer
kers en de meerderheid van de
Diocesane Pastorale Raad.
Doordat Brandpunt dezelfde
vragen voorlegde als Kenmerk
in februari van dit jaar, kan
men gemakkelijk zien, dat er
hier en daar aanmerkelijke
verschillen optreden in de be
antwoording. Velen zijn de zaak
in de loop van het conflict an
ders gaan beoordelen. Brand
punt voegde er echter enkele
vragen toe over een mogelijke
oplossing van het conflict in
het bisdom.
Op de vraag of men een mo
gelijkheid ziet om de moeilijk
heden tussen de bisschop en
zijn kaders op te lossen, ant
woordde 41 procent met ja, 37
procent met nee en 22 procent
met „geen mening". De groep
van 41 procent ja-zeggers ant
woordde vervolgens op de sub
vraag „Welke mogelijkheid?'
met: bisschop Gijsen aanvaar
den 15 procent, bisschop Gijsen
moet aftreden 15 procent, bei
de kanten moeten praten en
toegeven 43 procent, de bis
schop moet toegeven 9 procent
en de medewerkers moeten
worden terechtgewezen 9 pro
cent.
De groep van 37 procent nee-
zeggers antwoordde op de sub
vraag „Waarom niet?" met
met bisschop Gijsen valt niet te
praten 29 procent, standpunten
onoverbrugbaar 34 procent, als
buitenstaander niet in staat te
oordelen 21 procent.
De Brandpunt-enquête werd
verzorgd door Intomart N.V. in
Hilversum, welke daarvoor
evenals bij de Kenmerk-enquê-
te ruim vierhonderd katho
lieken ondervroeg. Bij de ver
werking van de gegevens werd
Brandpunt begeleid door dr. E.
Bijnen van de katholieke hoge
school in Tilburg.
(Van onze correspondent)
SINT MAARTENSDIJK
Gisterenmiddag is op de Oos-
terschelde nabij Gorishoek de
32-jarige uit Zevenbergen af
komstige J.G. van de Luit-
gaarden verdronken. De heer
Van de Luitgaarden verbleef
met zijn familie op de cam
ping De Zeester te Sint Maar
tensdijk en was de laatste dag
van zijn vakantie met de rub
berboot gaan varen waarin
zich zijn 3 kinderen en de
grootvader bevond. Op onver*
klaarbare wijze is de rubber
boot omgeslagen. De grootva
der plus de 3 kinderen konden
door personen in de omgeving
van het ongeval die zich even
eens te water bevonden, wor*
den gered. De heer J.G. van
de Luitgaarden die zich aan
de rubberboot vastklampte is
de diepte ingegaan. Door de
rijkspolitie te water wordt nog
steeds gedregd om te trachten
het stoffelijk overschot te ber
gen.
Een van de zwaar bescha- digde auto's als gevolg van een verkeersongeluk in Hulst.
(Van onze correspondent)
RENESSE-HULST Een
dode in Renesse en drie ern
stig gewonden te Hulst. Dat
was gisteren de tol op de
drukke Zeeuwse wegen. In
Renesse kwam de 7-jarige
S.R. van Kleef uit Rotterdam
op de Vroom weg om het le
ven.
De jongen reed samen met
zijn moeder op de Vroomweg
op het fietspad, terwijl uit te-
geovergestelde richting een
bromfiets, bestuurd door
H.J.K. uit Rotterdam kwam
aangereden met als duo-passa
gier dc 15-jarige R.V. even
eens afkomstig uit Rotterdam,
Volgens verklaringen van me
vrouw Van Kleef moet dc duo
passagier van de brommer
met de benen wijd uit elkaar
op de brommer gezeten heb
ben en daardoor de 7-jarige
jongen uit balans hebben ge
bracht. Hij viel en kwam met
zijn hoofd op de stenen te
recht. De jongen overleed ter
plaatse.
Op het kruispunt Abdaalse-
weg-Rijksweg 60 verleende
gistermiddag omstreeks vijf
uur de bestuurder van een
personenauto, uit Sas van
Gent, rijdende in de richting
Axel, geen voorrang aan een
uit de richting Perkpolder ko
mende personenauto bestuurd
door P.B. uit de Klinge (Bel
gië). Bij de botsing die hier
van het gevolg was werden
drie inzittenden uit de heide
auto's zeer ernstig gewond en
allen per ambulance overge
bracht naar het ziekenhuis te
Hulst. Het waren uit de Ne
derlandse auto de heer W. en
diens echtgenote en uit de
Belgische auto de echtgenote
van dc bestuurder, mevrouw
B. Beide auto's werden zwaar
beschadigd en moesten met
een takelwagen worden weg
gesleept. Het is al geruime
tijd geleden dat zich op dit
drukke kruispunt een ongeval
heeft voorgedaan en volgens
de politie te Hulst is het vol
doende (stopbord en waar-
schuwingslichten) beveiligd.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het regeer
akkoord zal ongetwijfeld op de
helling gaan, teneinde de thans
nog in volle gang zijnde kabi
netsbesprekingen over de pro
blematiek tot een goed einde
te brengen. Op welke punten
het regeerakkoord wordt ge
wijzigd (men spreekt in Den
Haag trouwens van „bijstel
len") staat nog niet vast, wel
is zo goed als zeker dat aan
de afspraken omtrent de ont
wikkelingshulp niet getornd zal
worden. Geruchten over de mo
gelijkheden van een aantal
veranderingen in het regeerak
koord (basis van Biesheuvel's
vijfpartijenkabinet) zijn giste
ren bevestigd door de heer H.
Wiegel, voorzitter van de VVD-
fractie in de Tweede Kamer.
Deze fractie heeft gisteren op
nieuw langdurig vergaderd
met haar geestverwante be
windslieden, die daartoe van
uit het Catshuis overkwamen
naar het tweede kamergebouw.
De heer Wiegel wilde geen me
dedelingen doen over wat er
in deze bijeenkomst is bespro
ken, Wel zei hij te verwachten,
dat de vijf fractievoorzitters
nogmaals naar het Catshuis
zullen worden ontboden voor
overleg met het kabinet. Don
derdagavond gebeurde dat ook.
Hot betrof toen, aldus Hans
Wiegel een „zuiver informatie
ve" vergadering, waarin het
kabinet geen concrete voor
stellen heeft gedaan tot wijzi
ging van het regeerakkoord.
Wel zijn alle mogelijkheden
daartoe op een rijtje gezet.
Verwacht wordt, dat de voor
zitters van de regeringsfracties
dit weekend (vermoedelijk
zondag) opnieuw naar het
Catshuis gaan. Dan zal het ka
binet wellicht met concrete
voorstellen komen inzake wij
zigingen in het regeerakkoord.
De heer Wiegel wees er met
nadruk op, dat de fractievoor
zitters indertijd dit regeerak
koord hebben ondertekend en
dat wijzigingen aan de instem
ming van de huidige fractie
leiders van dé regeringspar
tijen gebonden zijn, die daartoe
door hun fracties gemachtigd
moeten worden.
De heer Wiegel noemde de
problematiek, waarover het ka
binet al de hele week verga
dert „moeilijk", maar zo
voegde hij er aan toe in hei
de kampen (kabinet en rege
ringsfracties) is de wil aan
wezig er uit te komen.
(Vervolg op pagina 9)