DEN VI. ZIET "MET ANGST EN BEVEN"
NAAR FRANS VOLKSFRONT-EXPERIMENT
Eagleton:
politieke
meteoor
AMNESTY ADOPTEERT
EERSTE NEDERLANDER
DE WALKURENRIT
PA EL IE TER
DE MAN NAAST McGOVERN
Kant en klare
kunsthars vulpasta
IN VER
WACH
TING
PORION
Stijgend aantal gewetensbezwaarden
binnenland
buitenland
Geen garanties
Gëili&tigcter
Kroon
Dienstweigeraar Th. Bakker
10E-HET-ZELVERS ATTENTIE!
papier
iw pen
Spelen voor
gehandicapten
Alfrink en het kind
Zaterdag 15 juli 1972
9
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG PvdA-frac-
tieleider drs. Joop den Uyl
kijkt met „angst en beven"
naar het experiment, dat de
Franse socialistische partij
aangaat met de communisten.
Zoals bekend gaan beide
partijen volgend jaar samen
proberen via een Volksfront
president Pompidou ten val
te brengen. Hoewel Den Uyl
de situatie in Frankrijk an
ders vindt dan waar ook ter
wereld, hij spreekt dan ook
van een uniek politiek expe
riment, vreest hij een onder
gang van de Franse socialis
tische zusterpartij: „Als het
Volksfront mislukt, worden
de socialisten door de com
munisten opgevreten".
De Franse politieke situa
tie is nu zo, dat links ailleen
met steun van de communis
ten aan de macht zou kunnen
komen. Beide politieke groe
peringen hebben elkaar no
dig. De onderhandelingen re
sulteerden deze maand in
een politiek akkoord dat
nooit vertoond is: de commu
nisten erkennen in dat ak
koord de noodzaak van de
Europese organisaties als de
Europese Gemeenschap. Ook
het bestaan van de NAVO en
het (slapende) lidmaatschap
van Frankrijk van deze wes
telijke alliantie wordt er
kend. Als de communisten
zich aan dat akkoord zullen
houden dan is dat een defini
tieve ommezwaai in de com
munistische wereld.
De positie van de commu
nistische partijen in vele lan
den is aldus Den Uyl
een onafhankelijke. Veel cp's
willen niet meer afhankelajk
zijn van Moskou of Peking.
Het communistisch centrum
ligt in principe niet meer in
die beide steden. Daarom
moeten we het geloof aan
vaarden, dat de communisti
sche partijen niet meer han
delen als „agenten van Mos
kou". Dat zie je, zegt de
PvdA-leider, niet alleen in
Italië, Zweden en Denemar
ken, maar ook binnen het
communistische blok: Roe
menië, Joegoslavië.
Je mag het huidige Volks
front in Frankrijk volgens
hem ook niet vergelijken
met dat in 1938 en tijdens de
Duitse bezetting. Hoewel de
geschiedenis zich vaak her
haalt, gebeurt dat toch niet
altijd op dezelfde manier.
Toch ziet hij een groot aantal
gevaren. Hét blijft een groot
risico, hoe de cp van Frank
rijk zich zal gedragen. Als
links gaat winnen wat op
dit moment vooralsnog on
waarschijnlijk wordt geacht,
JOOP DEN UYL.
maar je weet het in Frank
rijk nooit vreest Den Uyl,
dat de cp zich niet helemaal
aan het nu gestoten akkoord
met de socialisten zal hou
den. Er bestaat geen enkele
garantie, dat de cp dan geen
ouderwetse greep naar de
macht zal doen, zoals in 1948
in Tsjechoslowakije. En dan
kan Frankrijk rekenen op
een ouderwetse communisti
sche dictatuur.
Tenslotte betreurt Den Uyl
het dat het Volksfront de
socialisten van het midden
van zich hebben vervreemd.
De grote groep rond Jean-
Jacques ServanSchreiber zal
het laten afweten en dat
vindt de PvdA-fractieleider
een groot gemis.
In Nederland voorziet Den
Uyl eigenlijk noodt een soort
volksfront met communisten
ontstaan. Niet alleen is de
CPN een hele kleine partij,
zij is bovendien een gesloten,
ondemocratische politieke
groepering, waar de PvdA
niet mee in zee zal gaan.
Want die democratische spel
regels bevestigen het bestaan
van de westerse sociaal-de
mocratische partijen. Hij
hecht dan ook geen enkel
geloof aan een Nederlands
Volksfront. De communisten
proberen wel een dergelijk
monsterverbond op te zetten
(te beginnen met de infiltra
ties in de vakbeweging, het
NW). De PvdA zal zich ech
ter aldus drs. Joop den Uyl
die door de communisten
laten „inpakken".
(Van onze redactie
buitenland)
MIAMI BEACH Een
zware roker mef grote be
langstelling voor wetgeving
op „moderne" terreinen zo
als luchtvervuiling. Dat is
Thomas Francis Eagleton,
die in 1968 voor het eerst
op nationaal niveau kwam
door zijn verkiezing tot se
nator voor Missouri en die
nu als vice-presidentskandi-
daat voor de democraten
naast McGovern de politieke
strijd om het Witte Huis zal
aanbinden tegen Richard
Nixon en (mogelijk) Spiro
Agnew.
Eagletoin, nu een onbekende,
maar politiek als een meteoor
omhooggeschoten, zal spoedig
in de campagne bekend worden
als uitstekend spreker, zo zeg
gen zij die hem kennen.
De 42-jarige senator uit Mis
souri is een rijke, knappe ad
vocaat van de Harvard-univer-
sdteit, wiens inzichten nauw
overeenkomen met die van
McGovern. Drie belangrijke
punten hebben tot zijn verkie
zing bijgedragen. Dit zijn zijn
rooms-katholieke afkomst, zijn
goede betrekkingen met de vak
bonden en het feit dat hij uit
het zuiden stamt.
In de campagne tijdens de
voorverkiezingen steunde hij
aanvankelijk kandidaat Edmund
Muskie, maar toen deze zich
in eerste instantie terugtrok,
sloot Eagleton zich bij McGo
vern aan.
Eagleton wordt beschouwd
als in het algemeen iets gema
tigder dan McGovern. „Ik ge
loof dat men Eagleton een
progressieve man van het mid
den bij de democraten zou kun
nen noemen", aldus een afge
vaardigde naar de conventie
uit Missouri. Zelf wordt hij
niet graag conservatief of
progressief genoemd. Ik be
paal mijn standpunt op basis
van de betrokken kwestie,
zegt hij. Maar degenen die
hem kennen noemen hem
doorgaans progressief.
Eagleton heeft gezegd zijn
hele leven lang politieke func
ties geambineerd te hebben.
„Ik wilde nooit als andere kin
deren politieman of cowboy
worden," zei hij.
Hij wordt wel eens een demo
craat van het type Kennedy ge
noemd. Hij heeft een jong uiter
lijk, lacht gemakkelijk, zelfs
wanneeer grapjes te zijnen
koste gemaakt worden.
Toen hij vier jaar geleden, in
zijn campagne gesteund door
Edward Kennedy, tot senator
werd gekozen, noemde hij dit
de kroon op zijn levenswerk.
„Ik zou graag als een groot
Amerikaans senator worden
beschouwd", zei hij bij die ge
legenheid.
(Van een onzer
verslaggevers)
Van 19G5, toen de betrokken
wet in werking trad, tot en
met 1971 werden op een totaal
van 835.861 ingeschrevenen
voor de militaire dienstplicht
4909 verzoeken ingediend om
toepassing van de wet gewe
tensbezwaren militaire dienst-
Dat is een gemiddeld percen
tage van 0,6.
Vergelijkt men de cijfers
van de onderscheiden jaren,
dan is een jaarlijkse stijging
te constateren van het aantal
gewetensbezwaarden. In 1965
bedroeg het aanital verzoeken
242 (0,25 in 1966 388
(0,28%), in 1967 523 (0,4%),
in 1968 618 (0,5%), in 1969
711 (0,6%), in 1970 1030
(0,9%) en in 1971 1397
(1,2%).
Onderverdeeld naar religie
of levensovertuiging waren
van die 4909 verzoeken af
komstig van roams-kathalie-
ken 652 (13,28%), van Neder
lands hervormden 494
(10,06%) van gereformeerden
253 (5,15%). Van Jehova's Ge
tuigen 365 (7,43%), van hu
manisten 45 (0,91%) en van
mensen zonder godsdienstige
of andere levensovertuiging
2373 (48,33%). Deze cijfers
zijn te vinden in een geza
menlijke uitgave „Militaire
dienst een dienst aan de vre
de"? van de Hervormde Jeugd
raad, het Interkerkelijke vre
desberaad, de katholieke Jeugd
raad, het Landelijk Centrum
voor Gereformeerd Jeugdwerk
en Pax Christi Nederland.
Deskundigen schatten het
aantal verzoeken dat in eerste
instantie wordt ingewilligd, op
85% van het totaal.
Thomas Eagleton staat hier bij zijn vrouwterwijl zij naar
huis belt om het nieuws, dat haar mam gekozen is, te vertellen.
Zijn politieke carrière begon
niet een verkiezing op 27-jarige
leeftijd tot procureur-generaal
van St.-Louis. Vier jaar lateir
werd hij plaatsvervangend
gouverneur van die staat.
In de senaat heeft Eagleton
zich erg ingespannen voor ar-
beids- en consumentenzaken en
milieu-hygiënische kwesties.
Senator Eagleton deed gister
nacht in de toespraak, waarmee
hij zijn kandidatuur aanvaar
de, 'n rechtstreekse aanval op
vice-president Spiro Agnew.
Hij beschuldigde Nixon ervan
het geweten van de Amerikanen
te hebben genegeerd en voegde
er onmiddellijk aan toe „Wij
zullen de waardigheden van het
vice-presidemtschap herstellen.
Het zal geen podium zijn voor
goedkope rethorische aanval
len die het land verdelen."
(Van onze Haagse
redactie)
DEN HAAG Voor de eer
ste maal in haar bestaan heeft
Amnesty International, de or
ganisatie die zich het lot van
politieke gevangenen aantrekt,
een Nederlander geadopteerd.
Het is de 22-jarige conservato
riumstudent Theo Bakker uit
Amsterdam, die momenteel 21
maanden gevangenisstraf uitzit
in Veenhuizen, omdat hij op
politieke gronden dienst wei
gert.
Het is de Zweedse afdeling
van Amnesty, die zich het lot
van Theo aantrekt. Er bestaan
o.m. grote bezwaren tegen het
feit, dat de dienstweigeraar
zijn straf uit moet zitten in de
gevangenis, waar hij te kam
pen heeft met ernstige aanpas
singsmoeilijkheden en zijn ge
zondheid achteruit gaat.
Theo Bakker wil geen be
roep doen op de wet gewe
tensbezwaren. Volgens deze
wet kan op grond van godsL
dienstige of zedelijke bezwa
ren dienstweigering geaccep
teerd worden, niet echter
wanneer de bezwaren van po
litieke aard zijn. Zou Theo
Bakker zijn politieke bezwa
ren zo uitleggen, dat een ver
binding met godsdienstige of
zedelijke bezwaren zou ont
staan, zoals onlangs sergeant
Roovers met succes deed, dan
zou er een andere situatie ont
staan. Maar Theo Bakker wil
niets met de wet gewetensbe
zwaarden te maken hebben,
omdat hij zegt zuiver politieke
bezwaren te koesteren. En de
genoemde wet voorziet hierin
nog met.
Op zijn eerste beroep voor
de dienst, in maart vorig jaar,
heeft Theo gewoon niet gerea
geerd. Hij bleef orgel studeren
aan het Amsterdams conserva
torium. Op 2 november werd
hij door de marechaussee van
huis gehaald en naar een ka
zerne in Amersfoort gebracht.
Daar weigerde hij een uniform
aan te trekken. Via de krijgs
raad in Arnhem kwam hij in
het strafkamp Nieuwersluis
terecht. In februari j.l. tenslot
te werd Bakker door het Hoog
Militair Gerechtshof in Den
Haag veroordeeld en naar
Schevenimgen overgebracht.
Nu zet hij koffie en thee in
„Veenhuizen".
De heer Schuringa uit Delft,
lid van Amnesty International,
noemt het geval Bakker uniek,
omdat het voor het eerst een
Nederlander is, die door Am
nesty wordt geadopteerd. Vol
gens Schuringa hebben de po
litieke bezwaren van Theo
Bakker niets te maken met
enige politieke partij. Theo is
nergens lid van, maar zijn be
zwaren tegen de militaire
dienst richten zich tegen elk
oorlogsgeweld, de bewape
ningswedloop en de uitgaven
voor defensie, die hij onver
antwoord vindt in het licht
van andere problemen in de
wereld.
Amnesty International gaat
nu proberen druk uit te oefe
nen op parlementsleden, heit
ministerie van Justitie em de
publieke opinie om zijn gra
tieverzoek gedaan te krijgen.
Dat gratieverzoek baseert hij
op het feit, dat hij in de
gevangenis tussen misdadigers
moet verblijven, dit in tegen
stelling tot de Jehova's Getui
gen düe afzonderlijk worden
ondergebracht.
Het Tweede Kamerlid Bas
de Gaay Fortman (PPR) had
minister Van Agt (Justitie)
dit voorjaar al gevraagd om
overplaatsing van Theo Bak
ker.
(ADVERTENTIE)
Wat slecht te repareren lijkt
lukt met PORION, de in Zwitserland
ontwikkelde universele kunsthars
VUL/STOP/PLAMUUR-MASSA.
Gebruiksgereed, geen verlies van
resten, onbeperkt houdbaar. On
misbaar bij elk karwei. Hecht op al
les; op hout, steen, beton, metaal,
tegels, glas, noem maar op, en zowel
op droge als vochtige ondergrond.
Onschadelijkvoor de handen. Krimpt
niet, zet niet uiti scheurt niet.
1 kg ƒ8.55, 2 kg ƒ15.30, -kg. 29.95
AFLEVERING 19
Ze vaarden verder en kwa
men aan de weide, waarin de
peerden en de koeien van den
mulder onrustig te loeien en
te stampen stonden.
Pallieter kreeg ineens een
stralende gedacht.
„Aan land, aan land!"
riep hij.
„Woroem? Wat is 't?
vroeg Marieke.
„Te peerd of te koei,
hop!"
„O, da's goed, da's goed!"
juichte ze, en beiden sprongen
aan kant. Pallieter zette Ma
rieke op een grote gele mer
rie.
„Houd oe vast bij de mane!"
riep hij, en sprong op het
eerste beste paard, kletste met
de vlakke hand op het achter
ste van het ongeruste dier, dat
ineens lijk een pijl uit den
boog vooruitschoot, gevolgd
door al de koeien en paarden,
twintig in getal.
En die massa galoppeerde
vooruit in den kletterenden
regen, als een stuk levende
aarde. Marieke hield zich vast
aan de weelderige manen der
steigerende merrie, en lachte
heldere gillen uit. Pallieter zat
los op zijn paard, zwierde met
zijn armen, en huilde uit zijn
sterke keel het schetterende
horenlied der Walkuren van
Wagner. Het klonk lijk een
trompet.
En het donderde, weerlichtte
en regende alsof het laatste
oordeel gekomen was. En
daardoor draafde de hinneken-
de en loeiende blok peerden
en koeien blindelings vooruit,
als ene macht die alles ging
verwoesten. En de grond
dreunde, bonkte en kreunde
onder het zwaar gewicht, en
de klotten aarde vlogen over
de hoofden der schokkende
lijven.
Marieke heur natte haren
waren losgeschud en vlogen
van 't geweld als een waaier
uiteen. Pallieter wist zijn rij
dier te doen zwenken, en snel
ler slingerde zich die massale
klomp vlees vooruit als een
geweld tegen het gëtveld des
hemels in. Maar boven het ge
loei, gehinnik, gedonder en ge
stamp, schetterde geestdriftig
de „ta, ta, ta, ta!" van Pallie
ter overheersend los. 't Was
geweldig!
En als het vlugge onweer
minderde, hield Pallieter in,
en de logge massa bleef staan,
dampend en blinkend in den
versen helderen zonneschijn,
die tussen de uitgegoten wol
ken gulden over de aarde bun-
selde.
En een schoongekleurde vas
te regenboog spande troimfan-
telijk over heel de wereld,
Pallieter, nog op zijn paard
gezeten en nat tot op het vel,
zag naar Marieke, die lekkend
van den regen, met losse ha
ren, ademhijgend en stralend
van geluk en levensgenot, van
op hare reusachtige merrie
naar hem glimlachte.
Hij zag door de natte, witte
mousselinen kleren, die klaar
op haar rozig lichaam plakten,
hare fiune vormen afgetekend,
de lijnen van de heupen en
den bil, en hare jonge, nog
rechtstaande borsten.
Hij zag haar daar zo geluk
kig en zo groots en wit tegen
den donkeren groten hemel
staan, met achter haar het
blinkende, lichtgroene zon
landschap met bomen, huizen
en molens, en boven haar
hoofd den machtigen, breden
regenboog.
Ei! wat was dat schoner dan
schoon! En toen werd zijn hart
geroerd, hij dreef zijn paard
tothaar, nam haar plotseling
in zijn armen, en riep:
„Gij wordt mijn vrouw,
mijn honingzoete vrouw!"
En Marieke sloeg, met een
langgedragen zucht, haar natte
armen rond zijn forsen nek,
bezag hem lang met haar gro
te ogen, en vroeg eenvoudig
maar gespannen:
„Wanneer?"
„Binnen de vier weken! ju
belde hij, en hij gaf haar een
langen, natte kus op haar lip
pen en haar witte tanden.
Chariot zag nog bleek van
schrik over den groten donder
en verblijdde zich zeer als zy
hen zag.
„Is man bed bried genoeg
veur ons getwieë?" vroeg Pal
lieter.
„Wa wilde zegge en
zij zag met schrik en met
verbazing hoe Marieke in Pal-
lieters arm leunde.
„Ik trijf mè Pallieter!" juichte
Marieke.
„Gij, gij?" riep bibberend
Chariot, „gij, m'n petekind, mè
Bruur?Gij?Och,
Jezus, Maria, Josef.." En
ze viel Pallieter aan zijnen
hals, en weende hardop van
geluk.
En dat kwam aan Pallieter
zijn hart, en hij pinkte, beet
op de tanden om de tranen
binnen zijn ogen te houden,
maar hij kon niet, met den
besten wil van de wereld.
(Wordt vervolgd).
(„Pallieter" van Felix Tim
mermans, uitgegeven door P. N.
van Kampen en Zoon, Amster
dam).
„Sinds kort zijn alle meisjes
in Londen in verwachting"al
dus een alarmerende kop on
langs in een tamelijk veel ge
lezen ochtendblad. Eigenlijk
een erg goede kop, volgens de
journalistieke normen, want
hij noodt tot lezen. Hij heeft
inderdaad alles om de nieuws
gierigheid van lezers te prik
kelen. Want wie wil niet ver
lekkerd loeren hoe het staat
met de losbandigheid vam ee\n
buurland, dat tot voor kort de
bakermat van de preutsheid
heette te zijn. Maar wat
blijkt? Ten eerste staat het
artikel op een modepagina,
niet bepaald de plaats waar
het harde nieuws pleegt te
staan. En ten tweede wordt bij
lezing van het stuk duidelijk
dat al die Lon.dense meisjes
helemaal niet in verwachting
zijn, maar dat dat alleen maar
zo lijkt, omdat op een mistige
manier een idee van een aan
tal modemakers enorm is aan
geslagen: de superwijde jurk
jes met de lieve pofmouwtjes-
In feite wekt de nieuwe
look net zo veel beroering als
de hotpants van vorig jaar of
de New Look van 1948. Alleen
met dit verschil dat in de
laatste twee gevallen iets
werd onthuld dat- tot dan toe
(althans op straat) bedekt was
gebleven en dat nu iets wordt
„onthuld" dat er in de meeste
gevallen helemaal niet is.
„Een logische ontwikkeling",
zullen modedeskundigen zeg
gen. „Deze jurkjes komen
voort uit de „boerenstijl", ze
zijn alleen iets gekleder en
daarom meer geschikt om in
werktijd te dragen".
Hoe dan ook, net als iedere
succesrijke modegril zal ook
deze wel weer voer voor psy
chologen zijn, die god weet de
„wens van iedere vrouw om
moeder te worden" in het
nieuwe verschijnsel herken
nen. De meeste L ondense
meisjes en naarmate de zomer
hier vordert, ook veel Neder
landse, zullen zich niet afvra
gen, waarom ze nou precies
zo'n jurk leuk vinden. „Het i
mode", zal wel de meest nuch
tere verklaring zijn. En bo
vendien is het natuurlijk heer-
lijk als een vaderlijke man na
een lange werkdag spontaan
zijn plaatsje m de bus aan je
aanbiedt: „Gaat u maar zitten
mevrouwtje, in uw toe
stand".
ELS SMIT
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij pu^likatie zullen deze
vermteld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
•fgeweken. Naam en adres zijn dan bi|
de redactie bekend. Publikatïe van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in alle gevallen
eens is met inhoud, c.q. strekking.
In de nieuwsbladen hebben
wij kunnen lezen, dat de NOS
diverse rechtstreekse reporta
ges gaat verzorgen van de
Olympische Spelen in
Miinchen, vooral van voor Ne
derland belangrijke wedstrij
den.
Wij vragen ons af: zijn de
spelen in Miinchen de enige
spelen die voor Nederland van
belang zijn? De NOS - waar
wij allemaal! aan mee betalen
- weet, dat er in Heidelberg
Paralympische Spelen georga-
nieeerd worden van 1 tot 10
augustus a.s.
Laten wij verondeittelljfi,
dat 8 miljoen Nederlanders
naar de uitzendingen vanuit
Miinchen kijken, dan vragen
wij ons af, zou de NOS voor
800.000 kijkers (400.000 ge
handicapten en 400.000 men
sen die zich zeer sterk met
deze landgenoten verbonden
voelen) nu ook niet eens 10 of
desnoods 5% van zo'n 175 uur
zendtijd kunnen aanwenden,
om te laten zien aan geheel
Nederland, hoe deze 42 sport
mensen, ondanks hun handi
cap, komen tot prestaties, die
door menige valide Nederlan
der niet behaald worden. Deze
sportmensen strijden met
deelnemers uit 50 landen van
de gehele wereld óók om de
hoogste eer die oip deze spelen
te behalen is. Natuurlijk ook
voor zichzelf, m aar ook als
afgevaardigden van Neder
land. En als deze mensen met
gouden, zilveren of bronzen
plakken naai' huis komen,
weet dan, dat om tot deze
prestaties te komen, zij een
veel zwaardere training en
een groter doorzettingsvermo
gen gehad moeten hebben dan
de deelnemers in Miinchen.
Wat zou het niet geweldig
zijn, als geheel Nederland kan
zien wat deze mensen preste-
renMaar bekijk deze pro
gramma's niet met medelijden,
wei met belangstelling en be
oordeel hun prestaties als zo
danig.
VOORBURG H. DUIJNSTEE
secr. werkgroep supportersreis
naar Heidelberg
Ik vond het commentaar in
De Stem van zaterdag 8 juli
bijzonder goed en uw blad
waardig. Ik geloof te moeten
zeggen dat we grotendeels
hebben gefaald bij de begelei
ding van de jeugd en we moe
ten daarvoor nu de tol beta
len.
Het gros van de „grown-up"
is meer op z'n gemak gesteld,
jeugdbegeleiden kost energie.
Veel gemakkelijker is het om
de opgroeiende jeugd met een
paar gulden naar de bioscoop
te sturen, de kleintjes kan
men nog in een crèche stop
pen. Het is vanzelfsprekend
dat de oudere jeugd haar ou
ders „door" heeft op dit punt
en ernaar handelt. We hebben
zoveel waardevolle dingen
overboord gegooid dat we
straks geen reddingsmateriaal
meer zullen hebben als we
zelf dreigen te verz...
Ofschoon het anders wordt
voorgesteld op velerlei wijzen
is een geordende maatschappij
niet denkbaar zonder dat men
zich houdt aan bepaalde nor
men.
Kardinaal Alfrink poogt nog
eeri restant van die normen te
redden, laten we hem daarbij
helpen, overvloed en geld al
leen maken de mens nog niet
gelukkig, daarvoor is goede
wil nodig, van ons alien, niet
in woorden, maar zeker in da
den.
BAARLE-NASSAU.
F VORSTENBOSCH.
(ADVERTENTIE)
A
GROTE MARKT 25
BREDA