/wiw y,
JL 25-35%
e^Bluei
3and J
Bacteriën
gaan nooit
met vakantie
SPELD IS E LIEKE"
Het grafische gezicht van Joegoslavië
Met El Greco op reis door de historie
PALL I E T E R
Korting bij
GRAMMOFOONPLATEN BROODROOF VOOR KUNSTENAARS
Pravda positief
over bezoek
It
eleid
xpositie
orm
oek
laat
ijdschrift
riTcnii
Duitsers
solidair met
Peiger
stakers
Tino Tabak
Maaruwel.
Neem daarom desinfekterende
Unicura zeep mee.
Opgewassen tegen alle
binnen-en buitenlandse bacteriën.
FELIX TIMMERMANS
Vrijdag 14 juli 1972
fe* fe fe
HET BRABANTSE Orkest
speelt morgen voor de radio.
En wel voor de Tros (Hilv. 1
1921 uur). Wie had dat ge
dacht! Het is dian ook de po
pulaire Pastorale (zesde sym
fonie) van Beethoven, die dan
zal klinken.
6 DE KONINKLIJKE Neder
landse schouwburg te Antwer
pen begint het nieuwe seizoen
weer op 16 augustus met de
première van de klassieke ko
medie Volpone van Ben Jon-
son.
VAN VAN GOGH tot Pi
casso, de interessante expositie
met schilderijen uit Rusland
in het KröllerMüller mu
seum te Otterloo is verlengd
tot 31 juli.
DE BELANGSTELLING
voor het Holland Festival was
dit jaar niet zo denderend bui
ten de Randstad. Eindhoven
trok het meeste bezoek met
een gemiddelde zaalbezetting
van 50 procent. Ook niet om
over te gillen. In de Randstad
zelf was men redelijk tevre
den over het bezoek.
DE STICHTING Holland
Festival krijgt per 1 november
een nieuw bestuur, waarin het
ministerie van crm een be
langrijk groter aandeel krijgt.
Heel simpel: dit ministerie
legt voor dit festival het
meeste geld op tafel. Tenslotte
moet je het ook voor het zeg
gen hebben als je het geld
hebt.
ANTIEK en Kunst op de
vlooienmarkt van Oirschot op
2 september kondigt het Gilde
O.L. Vrouwe Broederschap nu
reeds aan. Iedereen kan een
kraam bestellen om zijn vlooi
en te slijten.
De Algemene Nederlandse
Organisatie van Uitvoerende
Kunstenaars (ANOUK) wil
dat er zo snel mogelijk een
wettelijke regeling komt
waarbij het gebruik van gram
mofoonplaten alleen mogelijk
wordt met toestemming van
de uitvoerenden en van de
makers van platen. Zij zouden
aan het geven van hun fiat
een redelijke compensatie
moeten kunnen verbinden, zo
schrijft de ANOUK in een
brief aan minister Van Agt
(Justitie).
De uitvoerende kunstenaar
is volledig machteloos wat be
treft het gebruik van zijn
prestaties die op de grammo
foonplaat zijn vastgelegd,
schrijft de ANOUK. Het is
onaanvaardbaar, dat terwijl de
creatieve bijdrage van de
componist of tekstdichter
wordt ingezien en dientenge
volge hun rechten worden er-
kend, deze erkenning aan de
uitvoerende kunstenaar, de
platenproducent en de omroep
wordt onthouden.
De kwestie wordt volgens
de ANOUK des te urgenter nu
via discotheken en juke-boxes
in café's en restaurants het
openbaar gebruik van de
grammofoonplaat de laatste ja
ren enorm is toegenomen. Dit
gebruik van mechanische mu
ziek gebeurt meestal ten koste
van „levende muziek", het
geen een vermindering van de
werkgelegenheid voor de uit
voerende kunstenaars tot ge
volg heeft, zonder enige com
pensatie. „Het is zonneklaar,
dat op grove wijze misbruik
wordt gemaakt van de presta
ties van de uitvoerende kun
stenaars, dat is broofroof", al
dus de ANOUK.
Een andere „broodkaper" op
de kust is volgens de ANOUK
het gebruik van audio-visuele
procede's.
Een ander misbruik waaraan
een wettelijke regeling paal
en perk zou moeten stellen, is
de registratie van prestaties
van uitvoerende kunstenaars
via bandrecorders. Die regi
straties worden dan weer ver
menigvuldigd en in de handel
gebracht. Dat gebeurt via de„-
witte platen markt". De copie-
ën zijn volgens de ANOUK
vaak van een hoogst onbevre
digend peil (wat schadelijk
kan zijn voor de repuratie van
de kunstenaar). En de prijs is
veel lager omdat de rechtheb
benden (kunstenaar, compo
nist) geen enkele vergoeding
krijgen. Via de zgn. „piraten-
handel" worden componist en
uitvoerende kunstenaar boven
dien benadeeld doordat de
verkoop van de „authentieke
platen" of bandopnamen te
ruglopen, en dus ook him in
komsten uit royalties.
De ANOUK wil via de nieu
we wettelijke regeling bui
ten de huidige auteurswet om
de uitvoerende kunstenaar
het recht verlenen op een bil
lijke vergoeding voor het ge
bruik van grammofoonplaten
voor omroepdoeleinden en
openbare uitvoering.
In besprekingen met de fe
deratie is besloten de op grond
van de wettelijke regeling
vrijkomende gelden een soci
aal doel te geven, waarbij de
ANOUK denkt aan een sociaal
fonds voor kunstenaars.
Het is de moeite van een
zomers tochtje waard: de ex
positie Natuuren Sculptuur II
in de fijne omgeving van
kunstzaal De Hoge Hees tus
sen Steensel en Eersel. Tot 18
september hebben hier zeven
kunstenaars 68 beelden neer
gezet in de open lucht. Aart
van den IJssel, Wim Rijvers,
Óle Langerhorst, Jos Hermans,
Hans Goddefroy, Eric Claus en
F ons Bemelmans kozen uit
hun eigen werk en bepaalden
zelf de opstelling.
Galerie De Sfinx, Oude
Zijds Voorburgwal 241, Am-
sterdam, is op de „joffertoer"
Daar is tot 30 juli werk te
■zien van B. Huitema.-Ka.iser,
die haar opleiding kreeg van
de laatste Amsterdamse joffer
Jacoba Surie. De andere „jof
fer" is de Bredase Anke (Sin-
ninghe-Ter Gast), die autodi
dactisch de laatste jaren in de
publiciteit is gekomen.
Plastieken staan er te
Kortgene, waarheen het ook
goed rijden is op een zomerse
dag. I« galerie Les Deux Cha-
peaux, ergens midden in het
dorp, zijn het Tom Waakop
Reijers en Anton Hoornweg,
die er iets van hun kunnen
demonstreren. -
Galerie De Huifkar aan de
Gemullehoekenweg 39 te Ois-
terwijk heeft weer een serie
wisselexposities op de lijst
staan. Marijke Muuse laat er
op het ogenblik kunstnaald
werk zien. Vanaf 11 augustus
Is Wil Vaes-Gubbels er met
wandkleden, collages en teke
ningen. Henk Groenhuis toont
er dan tevens zijn keramische
plastieken en. klein brons.
Vanaf 25 augustus zijn in De
Huifkar Marietta Hagelen-
Krickl met keramiek en wand-
tableaur en Jan Wieringa
met grafisch werk in diep-,
druktechniek.
Niet vergeten: in het Van
Abbemuseum te Eindhoven de
tentoonstelling „De Straat"
(tot 7 augustus) en de over
zichtstentoonstelling 'met teke
ningen van Kees Verwey in
De Beyerd te Breda (tot 7
augustus).
Temidden van de Venetiaan-
se kronkelstraatjes van de
Joegoslavische stad Dubrovnik
kun je opeens tot je verras
sing de modern opgezette ga
lerie Sebastian ontdekken. Een
toevallige ontmoeting met de
kunstenaar Miroslav Sutej, die
eeu royale expositie van zijn
werk aan het inrichten was.
betekende voor mij een con
frontatie met een ander Joe
goslavië. Na in de binnenlan
den gezien te hebben hoe arm
dit volk doorgaans nog is en
er van een cultuurbezit uit het
„P2 is de bewuste poging
het effectief functioneren van
creativiteit in de samenleving
mogelijk te maken". Dat staat
te lezen in het laatste bulletin
van P2, waarin tevens wordt
meegedeeld dat P2 een stich
ting is geworden.
En verder o.a.: „P2 vindt de
inclusieve aanpak van een cul
tuurbeleid noodzakelijk, dat
mede vanuit een zo breed mo
gelijke beroeps- en publieks-
kring ontstaat. Wij willen daar
bij samenwerken met ieder
een: georganiseerden en onge
organiseerden, publieks- en
actiegroepen, buurt- en wijk-
groepen. De kunstenaarsorga
nisaties denken zich andere
taken toe.
Zo hebben we o.m. ter dis
cussie gesteld: het basis-leef-
en basis-werkbedrag van Ca-
rel Kneulman, de daarop
geënte werkbank van Kneul-
man-Willemse-Van der Burgt,
een schets van een kunste
naarscoöperatie van prof. Brüll
en een uitgewerkt plan van
Caspar Bosveld. De vraag: wat
doe je ermee? is een vraag
naar verhoudingen. De ver
houding tot de beroepskring,
de verhouding tot beleidslicha-
men en diegenen die in het
algemeen voor deskundigen
doorgaan. Tussen hen in staat
een complex van storingen.
Het beroerde is nu, dat in hun
huidige isolement praktijkman
noch beleidsman erin slagen
wezenlijke veranderingen tot
stand te brengen. En juist tij
dens een plotseling opbloeien
de bewustwording onder kun
stenaars ontstond P2 uit de
ontdekking van alle vergeefse
pogingen tot verandering.
Het streven van P2 is er o.a.
op gericht deze contactstoor
nissen en dit isolement te
doorbreken. In november 1971
werd dit streven gesteund met
een ton subsidie vanuit de
Tweede Kamer. Dit geld wil
P2 gebruiken voor de aanzet
tot een wezenlijk cultuurbe
leid dat van onderaf dient te
ontstaan.
Ieder, die zich daarbij be
trokken voelt: Stichting P2,
Sociologisch Instituut, Heidel-
berglaan 2, Utrecht - De Uit
hof (tel. 030-531934).
Verstelbare grafiek van Sutej.
verleden relatief weinig over is,
omdat er geen geld was om het
te onderhouden en de talloze
oorlogen het vernield hebben,
betekend de wereld van Sutej
een merkwaardige katarsis.
Wat je in steden en dorpen
aan beeldende kunst ziet, be
staat met name uit van soci-
aal-realisme bulkende beelden,
die uittorenen boven vaak
armtierige behuizingen. De ar
chitectuur, die er momenteel
gepleegd wordt gaat niet ver
der dan de bekende, aan het
toerisme aangepaste westerse
utiliteitsbouw.
Wat zich aan moderne kunst
ontwikkelde in dit land was
meestal niet meer dan wat
epigonenwerk, hangend tussen
"ffe stromingen in Amerika en
West-Europa. Zeker op het
terrein van de grafiek kun je
nu zeggen, dat Joegoslavië een
eigen gezicht krijgt. Bij Mi
roslav Sutej herken je iets van
de geometrische denkwereld
van onze Esscher, maar hij
llost deze op een geheel eigen
wijze op. Zijn zeefdrukken in
kleur-bestaan uit mobile colla
ges, waarvan de onderdelen te
verstellen zijn. Je kunt als het
ware zelf het „schilderij" ma
ken: nieuwe perspectieven in
aanbrengen. Telkens „klopt
het", door de verrassende en
uigekiende kleur- en lijnscha-
keringen.
Sutej, die ieder jaar nationa-
Domenikos Theotokopoulos,
beter bekend als de schilder
El Greco, preekt na 400 jaar
nog steeds tot de verbeelding.
Wie Spanje bezoekt en met
name in de toeristische trek
pleisters Toledo en El Eseorial
met de schilderijen van deze
artiest geconfronteerd wordt
en zijn woonhuis in de scha
duw van het Alcazar binnen
gaat raakt, op zijn minst, in
de ban van een brok roman
tiek. Dat El Greco's leven niet
zo romantisch was als wij nu
graag geloven, laat zich uitste
kend lezen in het boek van
DONALD BRAIDER: EL
GRECO, DE BEZETEN
GRIEK (uitg. Zuid-Hollandse
uitgeversmij. n.v.).
Behalve zijn talrijke doe
ken, zijn er weinig historische
feiten uit het leven wan El
Greco bekend. Braider heeft
echter de historische context
van zijn leven goed bestu
deerd en zo deze roman een
alleszins acceptabele inhoud
meegegeven. Het interessante
van dit boek is me name dan
ook de hele situatieschets van
de historie der 16e eeuw in
Griekenland, Italië en Spanje,
de landen rond de Middelland
se Zee, waar El Greco leefde
en werkte. Je krijgt daarbij
niet het gevoel dat Braider
maar wat zit te fantaseren.
Dit historische karakter
maakt het boek evenwel niet
door, omdat de auteur het in
boeiende dialogen heeft ver
werkt. Haarfijn kun je volgen
hoe Domenikos ikonen leerde
schilderen; zijn jaren in het
atelier bij Titiaan in Venetië;
zijn Romeinse tijd en zjn rij
ping in Toledo, waarbij temid
den van geharrewar en pro
cessen rond taxaties voor zijn
schilderijen geleidelijk erken
ning ontstaat. De invloeden
van andere groten uit die tijd
(Michelangelo, Tintoretto
e.a.); van religie wordt inge
weven op een wijze, die je
PERGOLESI: Een compo
nist, waarvan de werken tot
de meest betwistbare behoren.
De hoes noemt talrijke andere
mogelijkheden. Maar ze staan
voorlopig op zijn naam, de
CONCERTI ARMONICI I, 2,
3, 4. In de oerdegelijke uitvoe
ring van het Stuttgarter Ka
merorkest o.l.v. Münchinger,
zijn deze opnamen uit '64
weer verkrijgbaar op Decca-
Ace of Diamonds-SDD 318.
En het lijkt me terecht, want
van wie de stukken 'ook mo
gen zijn, fijne muziek.
PROCUL HARUM: 52 mu
sici en 24 zingende mensen,
inclusief een batterij aan ge
luid, temidden van een life-
public. Een experiment, dat
langzamerhand geen experi
ment meer is: een gezamenlijk
optreden van Procul Harum
met het Canadese Edmonton
Symfonie Orkest en de Da Ca
mera Singers, opgenomen tij
dens een concert te Edmonton
op 18 november 1971. Wat
hier aan samenspel en geluids
effecten wordt opgeleverd
mag voorbeeldig heten. Gerry
Brooker en Keith Reid stelden
de muzikale hutspot samen,
waaraan ongetwijfeld veel ge
noegen te beleven valt, als je
gevoelig bent voor een brok
neo-romantiek, met wat remi
niscenties aan de goede oude
west-coast muziek-tijd en nog
talrijke andere ingrediënten.
Toch wel een plaat om in te
trappen. Beluister hem maar
eens. Het label heet Chrysalis
5Co62-93384.
Ie en internationale prijzen
wegsleept en zijn grafiek nu
over de hele wereld geëxpo
seerd ziet (vorig jaar nog in
Rotterdam en dit jaar in Haar
lem) is een goedlachse be
scheiden man, die alleen de
taal van zijn geboorteland
spreekt. De directrice van de
galerie (zo noemt ze zich),
Lioba Gamulin, en een docto-
randa in de cultuurhistorie
wiens naam ik vergat, vertel
den echter in rad Engels, dat
zij in deze galerie alleen het
allerbeste van de Joegoslavi
sche grafiek brengen En dan
ontspint zich een gesprek over
„kunst voor het volk" in deze
socialistisehe-communisti-
sche staat, waaruit blijkt dat
niet alleen aan de toeristische
kust geleidelijk aan het kapi
talisme beter begint te smaken
dan het socialistisch-commu-
nisme van vader Tito. Deze
kunst in de galerie komt ook
alleen terecht bij een sophisti
cated publiek. De prijzen lie
gen er dan ook niet om; ze
worden je onmiddellijk in dol
lars vertaald. Zo rond de 300
dollar kosten deze werkstuk
ken van Sutej; een prijs waar
hij in ons land zeker de helft
af zou moeten doen.
Wilt u Joegoslavië leren
kennen, trek dan de binnen
landen van Kosovo, Macedonië
of Montenegro in, maar komt
u toch terecht in de schrik
wekkende (vooral) Duits-Ne
derlandse kolonie aan de kust
dan betekent genoemde gale
rie zeker ook een stukje ont
dekking van dit land vol
schrille tegenstellingen.
H.E.
(ADVERTENTIE)
FOTO-juli: De transcenden
te meditaties van Maharashi
Mahesh Yogi houden velen be
zig. Zo Fred den Ouden, die
hem in India opzocht en daar
een aantal interessante dia's
maakte, waarvan een selectie
in deze aflevering. „Nog zijn
de sporen niet uitgewist" is de
titel van een serie foto's over
de aftakelende Limburgse
mijnstreek door Rudolf Smit
en Willem Coumans. De laat
ste was ook op cfe expositie
„From today painting is dead'
in Londen en kwam daarbij
onder de indruk. Else Hooy-
kaas bezocht een van de be
kendste Britse fotografen Ho
mer Sykes. Verder o.a. een test
van de Leicaflex SL en Foto-
metrie i.v.m. de fotografie."
(Foto, postbus 4, Doetin-
chem).
RAAM-84: Eldert Willems
geeft hierin een analyse van
een classic: Perks gedicht Iris,
terwijl Gerard Knuvelder
„Aan de bronnen van de mo
derne poëzietheorie" gaat
staan. En Wesselo o.a.: „Ik
laat de schrijver van zuivere
literatuur verder voor wat hij
is, ook al blijf ik me, als
eenzame westerse doedelzak
met zijn teksten bezighouden",
en dat onder de kop „Doedelen
in de heksenkring". Cornells
Verhoeven heeft tenslotte een
broertje dood aan Adorno.
Maar dat was al duidelijk.
(Raam Nw. Gracht 24a,
Utrecht).
zijn beschreven nagelaten
werken duidelijker maakt.
Daarnaast zijn persoonlijke le
ven, waarin achtereenvolgens
zijn liefdes voor Maria, Catha-
ri-na, Jeromina, worden gebro
ken: de bewondering en mis
kenning door koning Philips II
etc.
H.E.
Kortom: het kan allemaal zo
gebeurd zijn en zal ook wel
ongeveer zo gebeurd zijn. Een
boek, dat ons niet alleen El
Greco wat naderbij brengt,
maar ook de landen, die wij in
onze vakanties zo graag bezoe
ken. En ook vanuit dat ge
zichtspunt zult u er plezier
aan kunnen beleven door dit
boek te lezen.
„De overspannen nor
men, die nog steeds
worden gebruikt voor
het bepalen van de wo
ningkwaliteit en een sa-
neringsbeleid, moeten
worden vervangen door
een intensief en doorlo
pend onderzoek naar de
wensen van de bewo
ners. Het gaat er.uitein
delijk om dat de mensen
(bewoners) meer in
vloed krijgen op hun be
staan (toekomst)".
Te lezen als één van
de vele conclusies in het
rapport „Bulldozeren:
het verschuiven van een
probleem", geschreven
door ir. Henk van Scha-
gen uit Dordrecht.
AMSTERDAM (ANP). De
Westduitse metaalvakbond I. G.
Metall te Frankfort heeft don
derdag een verklaring uitgege
ven waarin zij zich solidair
verklaart met de stakende
werknemers van Peiger te Em-
men. De bond is bereid alie mo
gelijke steun te verlenen aan
de stakers, aldus het hoofdbe
stuur aan de Industriebond
NVV.
Deze solidariteitsverklaring is
het resultaat van besprekingen
van een vertegenwoordiging
van de industriebond deze week
in Sachsenheim b;j Stuttgart
met de Duitse vakbond. De de
legatie stond'onder leiding van
bondssecretaris J. de Jong.
De Industriebond-NVV had
de Duitse organisatie om mede
werking verzocht, omdat de be
langrijkste toeleverancier van
Peiger het Westduitse bedrijf
Kienle und Spiess te Sachsen
heim is.
eindredactie:
henk egberts
MOSKOU (Tass). De re
sultaten van het bezoek van
minister van buitenlandse za
ken Gromiko aan Nederland,
Luxemburg en België bevesti
gen nogmaals dat verschillen in
de sociale orde van staten geen
obstakel zullen vormen voor
hun vruchtbare samenwerking
om het voornaamste probleem
van de Europese politiek op te
lossen. Dit voornaamste pro
bleem is voorgoed oorlog uit
te sluiten van het leven in dit
Werelddeel en de hoop van de
volkeren op een duurzame vre
de in vertrouwen om te zetten,
Dit schrijft commentator Yoeri
Kornilov donderdag in het Sov-
iet-pairtijblad Pravda.
papier
iw pen
Brieven voor deze rubriek moettn
met volledige naam en adres wordtn
ondertekend. Bij pubfikatie zullen deze
vermfefd worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan blf
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het In alle gevallen
eens is met inhoud, e.q. strekking.
Even wil ik nog terugkomen
over het schrijven in uw krant
van dinsdag 1.1. Daarin stond
met grote letters de mening
van de beste renner van Goud-
smid-Hoff Tino Tabak: „De Pel
maakt me doodziek".
Eenieder diie dit heeft gele
zen zal het zeker eens moeten
zijn met Tino. De manier
waarop de Pel zich uit tegen
een man die op zo'n moment
die positie heeft, is meer dan
erg.
Persoonlijk ken ik Tino bij
zonder goed uit mijn dienst
tijd, ik heb samen met hem
gediend bij het 47e in Steen-
wijkerwold. Ook zat hij bij
ons in het schietteam waar we
hem pas echt bewonderden om
zijn vechtlust.
Nu in deze Tour de France
zien we hem hetzelfde preste
ren, hij laat tien dat hij kan
vechten als hij terugvalt. Het
is toch algemeen bekent dat
onze nationale kampioen het
van zijn eigen vechtlust en
kracht moet hebben. Dat zal
toch zeker De Pel moeten we
ten, anders zal deze nog wel
eens bedrogen uitkomen.
Het is bekend dat Pelle-
naars zijn zinnen gezet heeft
op Rini Wagtmans maar nu
die tot op heden tegenvalt,
moet de ploegleider van onze
enige Tourploeg, het niet afre
ageren op andere renners.
Goudsmid-Hoff hoeft echt niet
alles te nemen van de Pel.
F. A. P. M. NOOTEN
BREDA
(ADVERTENTIE)
Unicura N.V.-Amsterdam
Aflevering 18.
Het was stikheet en laf. De
zon brak den grond vaneen, de
legumen stonden als in arduin,
en flets gelijk een schotel
vod.
Pallieter zat met Marieke
tussen de blauwe lommerte
van zonnebloemen en vlieren,
versgeplukte kersen te eten
uit zijn strooien hoed. De vlier
rook geweldig, en de zonne
bloemen zongen van de hom-
melen.
Pallieter stond eens recht
om zich te rekken, en riep:
„Mitteke zie na toch da' licht,
da' licht! het is gelak mu
ziek!" Marieke stond "op, en
bezag het schril-verlichte land.
met de hand voor de ogen.
Er roerde geen levende ziel
en er leefde geen steek. De
hitte lag te denderen boven de
wegen lijk boven een stoof, en
de stilte stond lijk lood over
de wereld.
Pallieter zag hoe kostelijk
de zon op Marieke scheen, en
hoe gezellig de rode kersen,
die hij als koralen bellen aan
haar oren had gehangen, bij
haar aangenaam gezichtje de
den. En als ze zag dat hij haar
bekeek gilde ze,- wippend met
haar lijf: „Wille we nij is gaan
,.Oem ter ierste on de
Neet?" riep Pallieter en zo
nard ze konden, liepen ze bei
den door den hof de licht-
klaterende velden in. Ze wa
ren er even rap, en Pallieter
hief Marieke lijk 'n pluimken
op den dijk.
Ze stapten in 't schomme
lend schuitje, wanneer de vet
te stem van Chariot riep:
„Mor, zijde geile zot van in
zo'n heette gon te vere! Ef
liever nog wa keze!"
„Wij ete zon!" riep Pallieter
terug, en na twee sterke
riemslagen lieten ze zich tij-
mee drijven door het bakkerr-
ovenwarme land, dat ze nu
rondom hen in al zijn vinnige
verlichting zagen openliggen.
Marieke zat van achter, Pallie
ter van voor, en ze lieten hun
handen in het lauwe watei
hangen.
Ze zwegen, en zagen van
tijd tot tijd eens, als bij ver
rassing, malkander in 't ge
zicht, en dan was er een glim
lach op hunnen mond en een
lichtje in hun ogen. Ze vaar
den onvoelbaar verder en za
gen traag de voorste velden en
bomen voorbijschuiven, terwijl
de einders en de verre hooiop
pers meewandelden. En over
dien groten landlap hing geen
zucht. Marieke was die stilte
zo zwaar dat ze vroeg: „Speld
is e lieke?"
,,'k Hem ma' fluitje ni bij!"
zei Pallieter.
„Wel zingt er dan ien!"
En hij zong: „Daar waren
twee coninks-kinderen".
„Er is mar da verschil", zei
Pallieter als 't gedaan was,
„dat Chariot, die oude kwene,
er nog vier lichtjes zij bijzet
te, omdat de j oen-ge nie zij
verdrinke".
Marieke kree£ een rood ko-
.eurken.
Maar daar zag Pallieter aan
den omdraai, roerloos als een
stenen beeld, een visser staan
hengelen met de lijn, en riep:
„Dieë sto weer te wachte, nor
iene dien hem n-oet ni - hee
gezien!"
De visser zag eens onver
schillig op, en sloeg rap zijn
ogen terug naar het rode stop-
je.
Ze vaarden verder, en Ma
rieke juichte ineens naar de
lucht wijzend: „Dondertores,
dondertoresl"
En waarlijk, langs alle kan
ten achter de blauwe, bosbe-
lijnde aardeinden rezen dikge-
vulde smalle wolken met kop
pen naar omhoog. Het waren
Mjk ruwe pijlers waarop de
blauwe hemelschedel rustte.
„Zijde bang van donder:'"
vroeg Pallieter.
„Ikke? Och neeë, ik hoor
heft geren!"
„Sessa, don gon w' is kerre-
mis vieren! Lot ze mor ko-
me!" -
En hij wreef met 'n' rijken
glimlach, in zijn handen.
Een schaudw liep ginder
over de vinnige helderheid
van het veld, en lei op een
omzien de wereld in den hal
ven dokeren. Ze vaarden ver
der, en terwijl begonnen de
hoge wolken in de lucht door
een te wroeten, en die witte
trotse kolommen zakten ineen,
werden verkneed en uitge
trokken en weer bijeenge-
men-gd tot loodgrijze lappen,
die het blauw van den hemel
sloten, en 't wa» lijk een groot
grijs tentzeil dat over de we
reld stond gespannen.
Er kwam een felle rukwind
die het zand der wegen achter
een in hoge wokken deed
voortlopen. De bomen klater
den en huilden; lijk witte pa
pieren waaiden de duiven op
de donkere lucht, en een klad
kraaien liet zich lijk een hoop
zwarte vodden naar den toren
zwieren.
Maar ineens viel de wind,
en er kwam een plotselinge
stilte die het hart deed ophou
den met slaan, en ginder over
de Nethe, in de mauve-don
kerte, vlamde een rode slin-
gerslang langsheen den hori- pinken van gewijde keersen.
zon, en dof rommelde achter Langs drie kanten, hoger in
de wolken een aarzelende de lucht nu, vlamde de weer-
donder de wereld rond. Uit de licht, donderbommen kraakten
verre hoevekens kwam licht los, en grolden en dommelden
d-at de aarde erbij schudde en
beefde.
,,'t Iser oep, 't er oep!"
galmden Pallieter en Marieke.
Daar vielen de eerste, grote
lauwe druppels op hun dunne
kleding. Ze pletsten koel op
hun doorwarmd vlees en 't gaf
een diepzinkende deugd. En
ginder over de verre hoeven
schemerde het landschap weg
achter een stuivende regen
vlaag, die haastig kwam afge
zakt en meteen kletterend op
het water kletste. Het zeek
water en op 'nen sibot waren
ze mestnat. De regen stortte
met kuipen overal op het land,
de smoor s'tond er een meter
van boven den grond; de blik
sems flikkerden, hakten ineen,
slingerden door malkaar en de
donder kraakte en ratelde, dat
er horen en zien bij verging.
Een boerin liep met de rokken
over haren kop over de vel
den, naar een mutsaard.
Maar Pallieter en Marieke
lachten van genot; het water
vloeide zo maar over hun ge
zicht, dat ze blonken lijk een
spiegel.
(Wordt vervolgd).
(„Pallieter" van Felix Tim
mermans; uitgegeven door P. N,
van Kampen en Zoon, Amster
dam).
