BIJNA GEEN ZEEHOND MEER IN DELTA
„Zeeland beter verkopen
Sprekers van
dialect
mogen
meedoen
aan
radiospel
Historie van
Zierikzee
herleeft
in fotoboek
KAPELLE KRIJGT
MUZIKAAL
BEZOEK UIT VS
KAMER- EN STATENLID
DRS. W. DUSARDUIJN:
99
Niet meer
arrestaties
in zaak
V. d. Velde
Axelse harmonie
maakt moeilijke
periode door
Middelburgs
college
neem! de fiets
stad
AuU, springt
van de weg af
Matig
warm
H. Strabbing
met pensioen
Amerikaanse studenten
met eigen musical
Goochvill-reis
(Van een onzer
verslaggevers)
GOES De zeehond staat
in het Deltagebied op de rand
van uitsterven. Tot deze con
clusie komt, in het gisteren
verschenen bulletin van de
Vereniging Milieuhygiëne Zee
land, drs. W.J. Wolff uit Ka-
pelle, bioloog van het Delta-
Instituut voor Hydrobiologisch
Onderzoek te Yerseke, die
sinds 1965 een studie verricht
naar de zeehondensituatie in
de Delta. Het gemiddelde aan
tal dieren per zeehondengroep
op de platen in de Zeeuwse
wateren is van een kleine 21
in 1965 snel gedaald tot pre
cies 1,0 in de eerste drie
maanden van dit jaar. Kwik
vergiftiging blijkt de oorzaak
van het uitstervan van de zee
hond in het Deltagebied te
zijn.
Elk jaar worden zo'n 10 a 20
waarnemingen van zeehonden
populaties door het Yersekse
instituut gedaan. Het absolute
aantal zeehonden in de Delta
is nooit te berekenen. Men
moet zich slechts tot het aan
tal honden per op de platen
rustende groep beperken. Het
verloog) was daarbij gemiddeld
als volgt: 1965 - 20,7, 1966 -
8,6, 1967 - 8,0, 1968 - 4,6, 1969
- 4,1, 1970 - 1,8, 1971 - 1,2,
1972 - 1,0. Vanzelfsprekend
kan het gemiddelde per groep
niet beneden het nu bereikte
getal dia-lan. Dat wil zeggen
dat diit jaar het eindpunt is
berëikt, want allerlei totdus-
ver waargenomen groepen be
staan uit slechts 1 zeehond.
Bovendien is in de periode
van 1965 tot nu het aantal
groepen verminderd, want
verschillende vaste rustplaat
sen worden nu door geen en
kele zeehond meer bezocht.
Tijdens de laatste telling in
1971 door het Rijksinstituut
voor Natuurbeheer zijn niet
meer dan 28 zeehonden in de
gehele delta gezien. Als moge
lijke oorzaken werden, naast
de mee9t dreigende (de kwik-
dood), gegeven: De visserij en
binnenscheepvaart kunnen
eventueel voor een toenemen
de onrust hebben gezorgd bij
de ligplaatsen. „Hoewel deze
factor vermoedelijk wel is toe
genomen, is het onwaarschijn
lijk dat hieruit de hele achter
uitgang is te verklaren. Im
mers, bimienscheepvaart en
visserij h'aren er al lan- oor
1965." Het toenemende water
toerisme kan wel een belang
rijke rol hebben gespeeld.
Deze vorm van recreatie is op
zijn hoogtepunt op het mo
ment dat op de platen de zee-
hondenjongen worden geboren
en gezoogd: van eind juni tot
begin augustus. Door de Delta
werken kan een grote versto
ring zijn opgetreden. Vanzelf
sprekend is dit het geval ge
weest in de Haringvliet, de
Greveiingen en het Veerse
Gat, maar in de Oosterschclde
is men pas in 1969 met het
eerste werkeiland begonnen
en in de Westerschelde is he
lemaal geen sprake van grote
waterbouwkundige werken.
Toch zijn ook hier de eec-
honden vrijwel verdwenen. De
zeehonden kunnen het slacht
offer zijn van wonden en ab
cessen door aanraking met
stookolie en teer. Ziekten, pa
rasieten of een vermindering
van het noodzakelijke voedsel
kunnen een rol hebben ge
speeld al zijn er geen tekenen
die daarop wijzen. De laatste
tijd zijn er wel steeds meer
aanwijzingen gevonden dat
deze zoogdieren worden be
dreigd door kwikvergiftiging.
De enige twee tot dusver gea
nalyseerde doodgevonden vol
wassen zeehonden uit de Delta
bevatten in de lever en in de
hersenen dodelijke kwikcon
centraties. Bovendien werd in
een van de voornaamste voed-
seldieren van de zeehond, de
bot. een zodanige hoeveelheid
kwik aangetoond dat als de
mens evenveel vis zou eten als
de zeehond, hij op den duur
zou overlijden aan kwikver
giftiging
(Van een onzer verslaggevers)
TERHOLE. Een onwillige
jerry-can is woensdagmiddag
de 19-jarige bestuurder van een
personenauto, J. van den H. uit
Lith, noodlottig geworden. Hij
verloor de macht over het stuur
toen hij de jerry-can, die op de
bank naast hem lag, tijdens het
rijden in toom wilde houden.
Van den H. week daardoor
iets naar rechts en kwam in
botsing met een naast de weg
gelegen hoeveelheid zand. De
auto duikelde van de weg af,
sloeg enkele malen over de kop
en belandde tenslotte op vier
wielen op de rand van een
sloot. Van den H. bleef daarbij
ongedeerd, maar zijn wagen
werd totaal vernield. De auto
mobilist was met een kampeer
uitrusting van een aantal ken
nissen onderweg naar Knokke.
Vooruitzichten voor viriijdag
en zaterdag, opgesteld door
het KNMI op woensdag om
18.00 uur:
Droog, vrij zonnig en gema
tigd warm.
Weersvooruitzichten in cij
fers gemiddeld over Neder
land.
Voor vrijdag:
Aantal uren zon: 7 - 16.
Min. temp.: 0 tot 4 graden,
onder normaal. Max. temp.:
van ongeveer normaal tot 3
graden boven normaal. Kans
op een droge periode van min
stens 12 uur: 95 procent. Kans
op een geheel droog etmaal'
90 procent.
Voor zaterdag:
Aantal uren zon: 5-16
Min- temp.: omstreeks nor
maal. Max. .temp.: van onge
veer normaal tot 3 graden bo
ven normaal. Kans op een dro
ge periode van minstens 12
uur: 95 procent. Kans op een
geheel droog etmaal: 80 pro,
cent.
STRANDWEER
Vandaag ligt ons alnd dichl
bij een hogedrukcentrum, waar
in vele uren zon en een zwakke
wind van zee. Temperatuur
tussen 20 en 22 graden. Zee
water 16 graden. Het hogedruk-
gebied blijft enkele dagen in
de buurt waardoor overwegend
zonnig en goed strandweer.
Konstanz 369 pi 6; Rheinfel-
den 293 pl 12; Straatsburg 338
pl 30; Plittersdorf 472 pi 32;
Maxau 512 pl 32; Plochingen
140 - 4; Mannheim 310 pl 26;
Steinbach 130 pl. 6; Mainz 293
pl 2; Bingen 185 pl 2; Kaub
210 pl 1; Trier 241 pl 5; Ko
blenz 213 - 4; Keulen 183 pl 5;
Rubrort 340 - 4; Lobith 958 -
8; Pannerdense kop 930 - 6;
Nijmegen 755 - 6; Éefde IJssei
435 - 25: Deventer 316 - 19:
Monsin 5446 - 14; Borgharen
3871 - 6 Grave ben. sluis 500
- 3.
hoogwater
Hoogwater, morgen vrijdag
14 juli
Bergen op Zoom 6.12 en
18.28
Hansweert 5.25 en 17.41
Temeuzen 4.47 en 17.02
Vüssingen 4.14 en 16.35
Wemeldinge 6.02 en 18.18
(Van een onzer verslaggevers)
„Zeeland lieeft momenteel niet zo'n best vestigings
klimaat. Wat onze provincie hard nodig heeft is een
betere voorlichting op dit gebied. Zeeland moet be
ter verkocht worden.
Dat is de mening van drs. W. Dusarduijn, lid van de
Tweede Kamer en van de Provincial Staten van Zeeland
voor de KVP, naar aanleiding van de laatste werkloos
heidscijfers in de provincie Zeeland.
Hoewel drs. Dusarduijn op de voorgrond stelt dat de gestegen
werkloosheid een landelijk verschijnsel is, meent hij dat Zee
land wat het scheppen van meer werkgelegenheid op dezelfde
lijn dient te worden gezet ais het noorden van Nederland en
Zuid-Limburg. Hij zou het toejuichen wanneer Zeeland de in-
vesteringspremie voor nieuwe bedrijven terug zou krijgen.
Aan de andere kant is drs.
Dusarduijn van ooi-deel dat
Zeeland er bij de toewijzing
van voorzieningen die de
werkgelegenheid ten goede
kunnen komen niet slecht af-
komit." Wat dat betreft ben ik
het met gedeputeerde Boersma
eens die zich over deze toe
wijzing nogal positief heeft
uitgelaten. Die maatregelen
moeten wel goed gedoseerd
worden willen ze het beste
effect sorteren", aldus drs.
Dusarduijn.
De heer W. Huson. Zeeuws
statenlid voor de ARP, is van
mening dat ook andere sectoren
dan de bouwnijverheid, met na
me de metaalsector, moeten
kunnen profiteren van de sti
mulerende maatregelen van het
rijk ter bevordering van de
werkgelegenheid in Zeeland.
„Want de toestand in de me
taalnijverheid is momenteel
bepaald verontrustend," aldus
de heer Huson. Ook acht hij een
verbetering van het vestigings
klimaat in Zeeland dringend
gewenst. ;,We moeten echter
wel oppassen dat we geen over-
investering krijgen en ook zul
len we de milieufactor goed In
het oog dienen te houden."
De heer Huson zegt voorstan
der te zijn van het herstel van
de investeringspremie voor
nieuwe bedrijven in Zeeland
als belangrijke stimulans voor
het verbeteren van de werkge
legenheid.
t Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN. Na de vijf
arrestaties die de politie in Ter-
neuzen in nauwe samenwerking
met die van Vüssingen en Mid
delburg verrichtte in de zaak-
Van der Velde te Temeuzen,
zijn niet meer personen als ver
dachte aangehouden.
De politie zal het onderzoek
in deze gecompliceerde zaak
mei kracht voortzetten. De 49-
jarige handelaar S. A. W. uit
Middelburg, een van de ver
dachten die betrokken zou zijn
bij de serie bedreigingen tegen
de heer Th. van de Velde, is
gisteren voorgeleid aan de heer
mr. Lebret, de officier van jus
titie te Middelburg. De 55-jari
ge T. L., de tweede mannelijke
verdachte, wordt vandaag (don
derdag) voorgeleid.
Het onderzoek van de Ter-
neuzense politie naar de be
dreigingen van enkele gezinnen
m Terneuzen-Zuid, gepaard met
vernielingen, welke zaak ove
rigens volgens de politie niets
uilstaande heeft met de zaak-
Van der Velde, heeft de politie
enkele aanwijzingen opgeleverd
die echter niet voldoende grond
hebben gegeven om tot de aan.
I ouding van een of meer ver
dachten te kunnen overgaan.
(Van een onzer
verslaggevers)
HULST De Hulster VVV
is op zoek naar veertig inwo
ners uit deze stad, die het oude
dialect uit de omgeving nog
kunnen spreken. Men heeft
deze mensen nodig als figu
rant in een klankspel, dat de
NCRV-radio op 12 augustus in
de Reynaertstad wil opne
men.
Behalve deze veertig figu
ranten, komt daaraan ook de
a-mateurtoneelvereniging „De
Transfiguratie" te pas. De op
namen passen in een serie van
middeleeuwse spelen, waaraan
de NCRV al lange tijd aan
dacht besteed. In dit kader
zijn er de afgelopen maanden
onder meer al opnames uitge
zonden van het bekende „Ma
rieke van Nimwegen" en voor
de ma-and oktober staat een
uitzending van het spel „Van
de winter en de zomer" op het
programma.
In het verre verleden wer
den deze middeleeuwse spelen
in hun traditionele omgeving
steeds gevolgd door een „sot
ternie" en dat heeft de NCRV
geïnspireerd tot het maken
van opnames, waarin ook deze
„sotternie" aan bod komt.
Voorwaarde evenwel was, dat
dit spel op locatie opgenomen
moest worden en men heeft
daar voJigens de NCRV nu
Zeelanid voor uitgekozen, om
dat het dialect van veel men
sen hier, de taal van de mid
deleeuwen het meest bena
derd.
De opnames van 12 augustus
worden gemaakt in het stads
park „contre d'escarpe" in de
buurt van het oranje bolwerk.
Dat alles gebeurt onder regie
van Johan Wolder. De VVV
staat nu voor de bepaald niet
gemakkelijke taak om veertig
mensen bij elkaar te krijgen
die in dit klankspel willen fi
gureren. Belangstellenden, die
van zichzelf vinden, dat' ze
nog een aardig mondje
Zeeuwsch-Vlaams dialect
spreken, kunnen zich aanmel
den bij de WV, gevestigd in
het stadhuis.
Wanneer het programma
precies wondt uitgezonden is
nog niet helemaal bekend,
maar dat zal waarschijnlijk op
5 oktober zijn. Het spel, dat
op 12 augustus opgenomen
moet worden, is de „Sotternie
Rubben" en het za-1 op de
bewuste datum worden uitge
zonden na „van de winter en
de zomer", dat inmiddels al op
band is gezet.
TERNEUZEN Gistermid
dag om ongeveer 3 uur is bij
hoog water een zgn. paailmijn
aangespoeld op het strand te
Cadzand mafadj de camping
Welgelegen. De politie zorgde
ervoor dat de mijn op veilige
afstand van het publiek bleef
en bewaakte hem tot ongeveer
half 7 toien de leden van de
mar-inie uit V-li-ssingen kwamen
om het oorlogstuig onschade
lijk te maken, Deze operatie
had gisteravond nog plaats.
Paalmijnen werden tijdens de
oorlog door de Duitsers aan op
het strand geplaatste houten
palen bevestigd tegen landin
gen vanuit de zee.
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN De heer II.
Strabbing, hoofd van de Vlis-
singse secretarie-afdeling on
derwijs- en personeelszaken
en tevens loco-gemeentesecre
taris, verlaat per 1 augustus
de dienst van de gemeente
Vüssingen.
Hij gaat dan met pensioen.
Het college van b. en w. zal
op vrijdag 28 juli tijdens eer.
bijeenkomst in de Burgerzaal
van het stadhuis afscheid ne
men van de heer Strabbing.
Deze bijeenkomst begint om
kwart over vier. Na afloop
van deze bijeenkomst word!
een openbare receptie gehou
den.
(Van een onzer verslaggevers)
ZIERIKZEE. „Zonder overdrijving mag ik stellen dat nie
mand de historie van Zierikzee zo goed heeft gekend ais hij,"
zei burgemeester Th. de Meester van Zierikzee gistermiddag
tijdens een korte plechtigheid op het stadhuis van zijn stad over
wijlen dr. J. J. Westendorp Boerma van wiens hand postuum het
boek „Zierikzee vroeger en nu" wordt uitgebracht.
(Van een onzer
verslaggevers)
MIDDELBURG B.
en w. van Middelburg
stappen donderdag 3 au
gustus op de fiets om
een tocht te maken door
de Magistraatwijk en
Dauwendaele. ïn een
rustig tempo zullen ze
de in deze wijken
plaatsvindende ontwik
kelingen gaan bekij
ken.
Het college vertrekt
om tien uur 's morgens
vanaf het stadhuis. Eerst
wordt de Magistraatwijk
bezocht. Na de koffie
pauze in De Hoeksteen
gaat de rit verder door
de straten van Dauwen
daele.
De eerste exemplaren van
dit fraaie historische werk
met vele tientallen fotopagi
na's en tekeningen, 143 pagi
na' tekst en de nogal traditio
nele kleurenfoto van de ha
venpoort op de omslag, zijn
gisteren officieel uitgereikt.
Hoewel volgens het^ protocol
burgemeester De Meester het
>erste exemplaar zou krijgen,
jverhandigde de historicus dr.
E. Ilias van uitgeverij Fibula
van Dishoeck uit Bussum dit
aan de weduwe van de au
teur.
De burgemeester kreeg het
tweede exemplaar en prof. dr..
C- A. van Swighem het derde.
De laatste is co-auteur. De au
teur had met de uitgever afge
sproken dat hij de geschiede
nis van de stad voor zijn reke
ning zou nemen en daar door
iemand anders een deel aan
zou worden toegevoegd, waar
in wordt gepoogd duidelijk te
maken hoe zo'n oude stad als
„historisch kunstvoorwerp"
beleefd kan worden.
In een inleidend woord
stond burgemeester De Mees
ter stil bij de persoon van dr.
Westendorp Boerma. een in
heel Zeeland en daarbuiten
bekende en veel ingeschakelde
„historische vraagbaak". In
1901 geboren in Blija bij Dok-
kum, als predikanfezoon, ver
trok de heer Boerma al in
1927 naar Zierikzee als leraar,
werd Zierikzee met de Zieri'k-
zeënaars, bleef in zijn verschij
ning een typische noorderling
en viel op door zijn eruditie,
zijn (in sommiger ogen licht
onwaarschijnlijk grote) be
scheidenheid, zodat hij niet al
leen qua postuur maar ook
geestelijk een groot man was.
In het Zierikzeese leven was
hij dat ook: eerst als leraar en
directeur van de rijks h.b.s.,
later als rector van het prof.
Zeemanlyceum, mede-oprich
ter en sindsdien (1938) voorzit
ter van de historische vereni
ging „Stad en lande van
Schouwen-Duiveland" en me
de-inrichter van het Zierikzee
se streekmuseum.
In het boek is onder meer
veel archiefmateriaal gebruikt
van het gemeente-archief,
waar de schrijver (niet alleen
voor het boek) in z-ijn Zierik
zeese periode iedere week
kwam. In het monumentenge-
deelte van prof. Van Swighem
(o.m. vermaard geworden door
zijn werk als directeur rijks
dienst voor monumentenzorg)
ziin ook vele minder belang
rijke monumenten beschre
ven.
Burgemeester De Meester
memoreerde dat veel oude
panden in slechte staat verke
ren, pleitte voor restauratie
daarvan en van uitgave van
een nieuw „vroeger (1972) en
nu" over enkele decennia.
UIT DE RIJN bij Arnhem is
het stoffelijk overschot van oe
37-jarige Duitse schippers
knecht M. M. Vrommers, af
komstig uit Hit-zacker opge
vist.
IN ARNHEM wordt momen
teel onderzocht in hoeverre
het mogelijk is om achter trol
leybussen een aanhangwagen-
tje met accu's te koppelen,
waardoor deze bussen muider
kwetsbaar zouden zijn voor
stroomstoringen
Olie zoals hier op een Westerscheldedijk terecht i sgekomen,
kan bij zeehonden ziekten veroorzaken.
(Van een onzer verslaggevers)
KAPELLE Een groep van 39 Amerikaanse studenten
brengt vanaf zaterdag een bezoek aan Kapelle en Wemel
dinge. De jongelui, die te zamen het Suitcase Theatre
vormen, komen op uitnodiging van de Stichting Open
Jeugdwerk in Kapelle. Zij zullen tijdens hun verblijf enkele
uitvoeringen geven van hun musical „These Truths".
De Amerikanen komen
naar Nederland in het ka
der van het uitwisselings
programma Musical Youth
International (MYI). Het
is de derde keer diat een
dergelijk gezelschap naar
de gemeente Capelle komt.
De voorzitter van de Stich
ting Open Jeugdwerk, de
heer C. Balkenende, is con
tactman voor het Europese
continent van MYI. Het
Suitcase Theatre dat al
eens in het Witte Huis voor
president Nixon heeft op
getreden bestaat uit jonge
lui wan verschillende rassen
en godsdienstige overtui
gingen. De musical handelt
over de geschiedenis van
en het leven in Amerika.
Met dit programma hebben
zij een prijs v-an de cultu
rele raad in tde staat Michi
gan gewonnen.
Het gezelchap komt za
terdag om vijf uur bij het
Dienstencentrum de Vroone
in Kapelle aan. De groep
brengt in eigen video-
ploeg mee, die het verblijf
in Zeeland op beeldband
zal vastleggen. De wet
houder van j eugdzaken,
de heer P.J. Balkenende,
zal ter begroeting aanwezig
zijn. Prompt om acht uur
treden de Amerikanen in
de toneelzaal van de
Vroone op. Zondagmorgen
om half tien wordt voor de
groep - en andere belang
stellenden - een speciale
kerkdienst gehouden in
Schore. Voor dinsdagmid
dag staat een ontvangst
door het gemeentebestuur
van Kapelle op het pro
gramma. 's Avonds wordt
om acht uur These truths
op de planken gebracht in
het dorpshuis te Wemeldin
ge. Ook dinsdagmiddag
gaan de Amerikanen naar
Goes. Om acht uur wordt
dan tenslotte in het dorps
huis te Wemeldinge een af
scheidsavond gehouden.
Vier jongelui uit Kapelle
en Wemeldinge maken wan
18 juli tot en met 10 auu-
gustus met het muziekge
zelschap Excelsior uit
Grijpskerk een goodwillreis
naar Canada en de VS.
Zij zuilen dan o.m. de
zustergemeente wan Kapel
le, het plaatsje Zeeland in
Mexico bezoeken. Dit
plaatsje viert dit jaar zijn
125-jarig bestaan. De jonge
lui uit Kapelle krijigen van
burgemeester H.G. van
Suijlekom een brief mee,
waarin het gemeentebe
stuur van Zeeland wordt
gelukgewenst met dit jubi
leum.
(Van een onzer
verslaggevers)
AXEL Het bestuur van
harmonie .Hosanna' in Axel
gaat na de vakanties proberen
om dit muziekgezelschap
nieuw leven in te blazen. Het
korps dreigt namelijk in moei-
Ujkheden te komen, omdat
men momenteel over onvol
doende muzikanten beschikt.
De situatie is volgens voor
zitter J. Lefeber nog niet zo
precair, dat het voortbestaan
op korte termijn in het geding
dreigt te komen. Op de ko
mende Taptoe Axel zal men
waarschijnlijk wel ontbreken,
omdat het gezelschap niet over
genoeg muzikanten beschikt
om hier op een acceptabele
manier voor de dag te komen.
Volgens de voorzitter zou men
al voor een groot deel uit de
problemen zijn als men voor
lopig op vijf nieuwe muzikan
ten zou kunnen rekenen. „De
ze situatie is ontstaan, doordat
er de laatste tijd enkele goede
leden zijn vertrokken', al-dus
de heer Lefeber, die ondanks
de misère toch nog wel gelooft
im de toekomst. Koste wat
kost zal getracht worden 'Ho
sanna' te behouden, omdat het
het enige' overgebleven harmo
niek,- in de kern Axel is.
Een aantal maanden geleden
stond het nog in het middel
punt van de publieke belang
stelling in verband met het
vijfenveertigjarige bestaan.
Overigens geeft er de heer
Lefeber blijk van, niet zo on
der de indruk te zijn van de
problemen. „Och", vertelt hij,
elke vereniging heeft zo zijn
ups en downs. Naast het le-ï
denverlies spel-en er ook nog
verschillende and-ere factoren
een rol, waaronder het feit,
dat de directeur va-n het gezel
schap het afgelopen maanden
erg druk heeft gekregen door
zijn medewerking aan andere
korpsen. Gevolg daarvan is
volgens Lefeber, dat er niet zo
frequent gerepeteerd kan wor
den als vroeger. Dat neemt
men graag op de koop toe,
omdat, aldus de voorzitter, de
directeur de afgelopen jaren
met het nodige enthousiasme
aan Axel heeft gewerkt. „En
daar zijn we hem zeer dank
baar v-oor", aldus zijn com
mentaar.
Ook secretaris P. Bekker
ziet wel een aantal lichtpunt
jes i-n d-e toekomst. Hij onder
schrijft d-e mening van de
voorzitter, dat het een eerste
vereiste is om een aantal nieu
we muzikanten aan te trek
ken. „En als dat lu-kt zal het
best binken mee te vallen", zo
meent hij.
