PALLIETER KREEG EEN RROEK AAN NA KERKELIJK LEESVERROD Andere vorm van wandkleden Poëzie-feest filmweek in Breda Kritiek op verhoging schoolgeld Operamuziek van hoog gehalte Beiaardier pur sang Veluwse politic vreest botsingen na moord Japanse zeelieden blijven staken MEJ. A. A. VERWEIJEN kunst cultuur MICHEL GOTTMER: Enquête Roofbouw Kosteloos paplar iw pan Aparte noodzaak Vrijdag 23 juni 1972 IS 1 M UX TIMMERMANS LIER. Het had weer gesneeuwd in Lier die dag- „Ik wacht naar de lente en de zon" schreef de zieke Felix Timmermans drie da gen eerder aan een vriend. Maar het sneeuwde nog en het was pas 24 januari toen hij stierf. Vlaanderen ver loor zijn meest vertaalde schrijver. Bejubeld en ver guisd. onderscheiden en vervolgd, geprezen en doodgezwegen; dat alles was Timmermans den Fee voor zijn vrienden ten deel gevallen sinds hij zijn vroege bestseller Pal lieter had geschreven. Felix Timmermans heeft beslist een vruchtbaar en wellicht ook een schoon (dat heeft alleen hijzelf kunnen constateren) leven gehad. Zeker is dat het (te) kort was en dat het- lang geen gemakkelijk le ven is geweest. Felix Timmermans werd in 1886 in Lier geboren. Hij stierf er in 1947- Zijn ou ders waren welgesteld en voor hem was zeker een studiemogelijkheid wegge legd. Maar hij was geen goede student. Zelfs was hij. volgens een van zijn leermeesters. niet eens goed in het schrijven van opstellen. Hij was vijftien jaar toen hij ouders schrif telijk vroeg of zij er mee konden instemmen dat hij zijn leven aan de kunst zou wijden. Of de ouders daar blij mee waren, is niet be kend maar zijn moeder moet toen gezegd hebben: „Och kom. er is op de wereld plaats voor iedereen". Felix Timmermans heeft zijn plaats gekregen, vero verd! Territoriaal gespro ken voeg hij niet eens meer dan die paar groene, golvende vierkante mijlen ter weerszijden van de Ne- the en het temidden daar van gelegen Lier. Maar voor zijn geesteskind Pal lieter en voor zijn andere werKen. was de wereld am per groot genoeg- Het is amusement te bedenken hoe vertalers van meer dan twintig landen zich het hoofd hebben zitten breken over de vraag hoe ze een zinnetje als „Pallieter liep in zijnnen bloten filkker naar de Nethe", zouden omzetten in hun eigen spraaK. Toen Felix Timmermans Pallieter schreef, had hij een sombere, depressieve periode achter de rug- Hij had geen sterke gezondheid en leed bovendien aan de onzekerheden omtrent zin en inhoud van geloof en leven, waaraan ook zijn ge neratie geen gebrek had. Hij had ook reeds de ster vensangst gekend. Het was een wedergebo rene die zich zette aan het schrijven van Pallieter, een lofzang op het leven zelf. Aan de kwaliteit van dat leven zou overigens spoedig getwijfeld worden. Erger nog: de vruchten die Pal lieter, „den dag melkend" plukte, zouden voor velen tot verboden vruchten wor den verklaard. Ondermeer door de Nederlandse bis schoppen. Pallieter verscheen aan vankelijk in afleveringen in De Nieuwe Gids. in de jaren 1912—1914- Het ma nuscript was compleet toen enkele weken later de oor log uitbrak. Na de eerste maanden van vernietiging en vlucht verdrong Tim mermans zijn leed om het stukgeschoten Lier en be gon met het persklaar ma ken van Pallieter- Geen uitgever echter durfde er aan! Tenslotte kwam het terecht bij de Amsterdamse uitgever Van Kampen en Zoon. Volgens Timmer mans' biograaf Louis Ver- cammen uit Essen durfde vader Van Kampen de uit gave ook niet aan, maar diens zoon wél. Hij liet het drukken op eigen kosten en het honorarium voor de schrijver moet dan ook mi nimaal zijn geweest. Pallieter sloeg in als een bom. Nog nooit had in het Nederlandse taalgebied een boek zulk een succes ge had. De drukker kon de vraag amper bijhouden en vader Van Kampen zal zijn zoon wel dankbaar zijn ge weest al verhaalt de ge schiedenis daar niets over- in Noord-Nederland overwon men zijn geest drift het eerst. De puritei nen staken de kop op. Maar ook in Vlaanderen kwam de kritiek óp gang. Louis Vercainmen: „Al wat er ligt tussen literaire paljas en onsterfelijk meester werk. tussen heiden en mysticus, werd Pallieter naar het hoofd geslin gerd". In Nederland waren het vooral de katholieke gees telijken en andere behoe ders van de moraal die zich bezorgd toonden. Persoon lijk herinner ik mij nog hoe het lezen van Pallieter mij met klem werd afgera den door een Tilburgse fra ter omdat het ..slecht, wulps en heidens" was. Timmermans was toen al dood! Velen meenden dat hel op de Index stond. Dat was niet zo, maar het Heilig Officie in Rome, welks in lichtingendienst als altijd uitstekend floreerde, achtte het destijds toch gevaarlijk voor de zielen- De brief waarin dit stond bleef rus ten in een bureaulade in het bisschoppelijk paleis van Mechelen en het Belgi sche episcopaat zweeg. Dat was niet het geval in Nederland- Op 2 augustus 1920 vaardigde de aartsbis schop van Utrecht het boekverbod af. In het Tim mermans- Opsomerhuis in Lier vindt men een brief van de schrijver aan Van Kampen waarin hij zijn uitgever meedeelt dat bij nadere studie in Rome het oordeel milder is uitgeval len dan verwacht was. Hij vraagt echter hieraan in Nederland nog geen rucht baarheid te geven omdat hij bang is dat anders de Nederlandse geestelijkheid, in die jaren soms roomser dan de paus. met verdub belde ijver het boek zou bestrijden. Niettemin en op het ad vies van een vriendin zette Timmermans zich aan het zuiveren van zijn tekst. Een theoloog hielp hem daarbij. In 1930 verscheen deze, door puntjes-puntjes ont sierde, versie. Nu maakt niemand zich nog druk over het naakt zwemmen in de Nethe of het onbekommerd vrijen op een hooiwagen. In 1966 eer halve eeuw Pallieter verscheen er weer een „on gekuiste" editie, de 31ste. WIM KOCK. PALL I E TE R FELIX TIMMERMANS te* te DE IN Kopenhagen geboren tenor Helge Rosvaenge is maandag in München dood op bed aangetroffen. De 74 jaar geworden zanger heeft waar schijnlijk een hartverlamming gehad. Enkele dagen geleden nog had Rosvaenge in Wenen opnamen gemaakt voor een ju bileumprogramma bij gelegen heid van zijn 75e verjaardag op 28 augustus. VAN DE zes geprogram meerde popconcerten in het Holland Festival gaan er drie niet door. De popconcerten van het komende weekeinde zijn alle afgelast. De program ma's van de tweede serie van drie concerten zijn opnieuw vastgesteld. Het is dit jaar voor het eerst, dat popmuziek in het Holland Festival is op genomen. Liet eerder de Engelse groep „It's a Beautiful Day" het afweten om naar het Hol land Festival te komen, door ziekte van drummer John Marshall van de Engelse „Soft Machine" kan ook deze groep het komende weekeinde niet optreden. Bij het opnieuw op stelen van de programma's voor de concerten, die wel doorgaan, is er voor de Neder landse groep „CCC" geen plaats meer gevonden. De programma's vermelden thans voor 30 juni in de Doe len in Rotterdam: „Soft Ma chine", en de Amsterdamse groepen „Focus" en „Sail", voor 1 juli in het. circustheater in Scheveningen: „Soft Machi ne", „Super Sister" uit Den Haag, en „Alquin" uit Delft, en voor 2 juli in het Concert gebouw in Amsterdam „Soft Machine", „Focus" en „Al quin". IN PARIJS is het eerste museum geopend dat uitslui tend aan de film is gewijd. Het museum dat zich in het sousterrain van het Palais du Chaillot bevindt, is tot stand gekomen dankzij het werk van Henri Langlois, oprichter en directeur van de Franse „Cinemathèque", en de bijdra gen van talrijke verzamelaars uit het buitenland. Christoph Willibald Gluck staat vooral bekend als acht tiende eeuws opera-veirnieu- wer. Hij heeft er ook heel bewust naar gestreefd om in zijn operamuziek te breken met de tot dan nog zeer ge liefde bel canto-stijl, waarin het niet of ternauwernood van belang was of muziek enige ondersteuning van het drama tisch gebeuren was. Een stijl, waarin uitsluitend nog de zanger centraal stond, er werd op geschreven om de solist de gelegenheid te bieden op een mooie klank een fraaie coloratuur te laten horen de orkestmuziek was er op afge stemd om de solisten de gele genheid te geven weer op adem te komen. Gluck wilde daarin verande ring Drengen. zoals hij schrijft in de voorrede vande opera Alceste: „Ik was er op be dacht de muziek tot haar ware aard te beperken: het dienen van de poëzie bij het uitbeel den van de gevoelens en van de situaties in het drama zon der de handeling te onderbre ken of haar door nutteloze en overbodige versieringen te verzwakken". In „Orfeo ed Euridice" is hij weer m deze doelstelling meer dan overtuigend geslaagd, zo als weer duidelijk wordt bij het beluisteren van de hoogte punten uit dit zangspel, door Decca onder nr SET 495 op de plaat gezet, In een bezetting die ideaal lijkt: Marilyn Horne als Orfeo, Pilar Lorengar als Euridice en Helen Donath als Amor. Samen met koor en or kest van de Royal Opera Hou se onder Georg Solti maken zij er inderdaad een hoogte punt van in de op de plaat opgenomen operaliteratuur. Pas geleden is ook versche nen de tweede aflevering in een serie Joker-platen „De grote stemmen van het verle den". Deze is gewijd aan Enri co Caruso. Authentiek, niet opgefokt, maar heel goed be- luisterbaar zijn acht aria's op de plaat samengebracht. Voor de echte bel canto-liefhebber iets om te hebben. Joker SM 1113. MICHEL GOTTMER, beiaardier van de gemeenten Etten-Leur en Roosen daal heeft een zeer vererende uitnodiging ontvangen. Hem is gevraagd samen met nog vier andere beiaardiers uit België en Nederland deel te nemen aan het veertiende internationale beiaardconcours, dat morgen in Hilversum wordt gehouden. Het concours heeft plaats in het kader van het Holland Festival. Michel Gottmer heeft precies een jaar geleden het einddiploma beiaar dier gehaald en zich gaarne geschaard in het exclusieve gezelschap van zo'n twintig Nederlandse beiaardiers, die zich volleerd mogen noemen. De heer Gottmer woont sinds 1962 in Etten-Leur. Hij is onder meer directeur van het Lambertuskoor en organist in de Lambertuskerk, aan de school voor kunstzinnige vorming St. Frans geeft hij piano- en orgel les. Sinds een aantal jaren is hij bovendien stadsbeiaardier van Roosen daal. Michel Gottmer heeft zijn opleiding gekregen aan de Nederlandse beiaardschool in Amersfoort. „Die heeft Nederland een eigen gezicht gegeven," zegt hij, „door een eigen nuchtere stijl, anders, maar niet slechter dan de romantische barokke Belgische stijl." Overigens is hij, om het zo eens te zeggen, „verslingerd aan het carillon. „Het is niet zo maar een kwestie van op een aantal stokken rammen om geluid uit de klokken te krijgen. Je kunt evenals bij welk ander instrument ook zeer ver gaan in het aanbrengen van nuances. Nog buiten de strikt technische „verliefdheid" om beschouwt hij de beiaard als een instrument van belang: „Het is een instrument, dat op de een of andere manier het gevoel voor gemeenschapszin bij de luiste raars vergroot. Zelfs boven op de toren ben ik mij daarvan bewust." ETTEN-LEUR „Ik exposeer om een heel andere vorm van wandkleden maken naar de mensen over te brengen. Applicatiewerk is een heel andere vorm van werken dan gobelin, kruissteek of smyrna. En dit is ook geen vilt- applicatie, zoals je dat in de winkels ziet, maar stof-applicatie. Een eigen manier van uitdrukken." Mej. A. A. Verweijen, 60 jaar, uit Etten-Leur exposeert 30 wandkleden in De Nobelaer in haar gemeente. Veel West-Brabanders zullen haar kennen van de Bredase kunstmarkt. „Ik sta op de markt voor de leuke contacten en voor het oordeel van de mensen". De verkoop is voor mej. Verweijen („Ik heb weieens een dag niets verkocht, maar ook wel eens zeven tege lijk") minderybelamgrijk. Verdienen wil zij niet aan de kleden. „Mijn ver pleging in St.-Antonius wordt betaald volgens de wet Bijzondere Ziekte kosten; ik vind het niet reeël tegenover de wet om dan te gaan verdienen. Als mej. Verweijen binnenkort een eigen huisje betrekt, zullen de prijzen misschien wel iets omhoog gaan. In haar kamer en op de zolder van St.-Antonius is zij de hele dag met wandkleden bezig. „Het tekenen en vooral het combineren van de kleuren, dat vind ik er het mooiste van. Je kunt je fantasie er helemaal in uitleven". Op de kunstmarkt zei eens iemand tegen me „Maar juffrouw, geruite paarden bestaan toch niet. Ik maak eigenlijk allemaal van die dingen, die niet bestaan. Kijk maar naar die .gebloemde vissen". Of ze dat bewust doet „Dat komt vanzelf. Je hebt een achtergond en daar ga je stof bijzoeken." Mej. Verweijen begon met handwerken in een periode, waarin zij veel het bed moest houden. „Eerst bevredigde het me niet. J-e moest altijd iets namaken. Uit het bestaande heb ik toen een eigen vorm gekozen". Stof-applicatie maakt mej. Verweijen nu 15 jaar. Hoewel ze bij voorkeur haar fantasie laat werken, houdt ze ook rekening met de wensen van kopers. „Maar het liefst heb ik geen opdracht. Ik heb liever dat de mensen tegen me zeggen maak een wandkleed voor me". ROTTERDAM „Al is de Mercedes nog zo snel, wij op de fiets achterhalen hem wel, en dan is het lachen geblazen". Met deze regels uit het gedicht „Ode aan de fiets" beet een van Neerlands geliefdste dichters. Cees Buddingh' het spits af van de internationale poézie-mani- festatie, die vijf dagen lang in De Doelen te Rotterdam wordt gehouden. Buddingh' mag tegenwoordig als eerste of als laatste optre den. Hij zorgt voor de vrolijke noot tussen zo veel zwaar moedige en doodernstige ge dichten. Tijdens een manifesta tie als Poetry International is hij onmisbaar. Zijn monotome basstem zet iedereen weer rechtop in zijn stoel. Daar hel pen geen Liverpooldichters met muziekbegeleiding aan. Eigenlijk kenmerkt het nog steeds de sfeer van het poëzie- feest: gezapige eerbied voor de kunstenaars. Een gedemocrati seerde vorm van de rederij kerskamer. Het volk mag ko men luisteren naar de poëten. Vorige jaren was dat alle vijf dagen lang zo. Op dit moment tracht organisator Martin Mooij van de Rotterdamse Kunststichting hardnekkig naar nieuwe vormen te zoe ken. Een poëziemiddag voor kinderen, waarin zij onbevan gen en niet gehinderd door enige kennis van gedichten, hun gedachten aan papier mo gen toevertrouwen. Een andere doorbraak in het droogjes-ach- ter-elkaar-voorlezen is a.s. vrijdagavond, wanneer men zich onder de noemer „Poëzie en Verzet" een avond lang in het engagement stort. Tien dichters komen o.a. Pa lestijnse, Indonesische, Spaan se en Griekse vertegenwoordi gers. Vier van de tien leven in gedwongen ballingschap. Bekendsten op deze avond zijn Wole Soyinka uit Nigeria en Breyten Breytenbach uit Zuid- Af rika, die deze week de Van der Hoogtprijs voor zijn poë zie in ontvangst nam. Soyinska (38 jaar) die één zin netje Nederlands spreekt (jij zijn goed metselaar") omdat hij in 1955 meehielp de Neder landse nood te lenigen na de watersnoodramp, is in zijn land in hevige discussies ge wikkeld met de regering- Na dat hij zag hoe zijn land Biaf- ra overrompelde, voelde hij zich schuldig aan de dood van velen van het vuurvolk. Hij liet niet na erop te wijzen, dat de zittende regering in Nigeria schuld had aan oorlogsmisda den. Iets wat men niet graag hoorde. „Maar'', zegt hij met kennelijke verbazing, „ze heb ben me nog steeds niet verbo den terug te keren naar Nige ria". Het Holland Festival be perkt zijn activiteiten in het zuidwesten van Nederland tot enkele evenementen, zoals we vorige week al lieten weten. Een daarvan is de HF-film- week in de Beyerd in Breda. Zeven films, die in het kader van het Actueel forum voor films en filmers tijdens het Holland Festival in Rotterdam vertoond worden komen naar Breda. Donderdag 29 juni begint dat met de Iraanse film „De postbode", handelend over de hopeloze strijd van de deca dentie van het verleden tegen de machten van een nieuwe tijd. Vrijdag wordt vertoond „Ich liebe dich, ich töte dich". van de Duitse regisseur Uwe Brandner- Een vol symboliek stekend» film over een dorp. waarin de vrij.ieid hoogtij viert. Totdat een van de be woners zich buiten de regels van de dorpsgemeenschap plaatst en tot de ontdekking komt. dat oók deze dorpsvrij heid maar een schijnvrijheid is. Zaterdag komt „Here co- mes everybody", een Ameri kaanse dramatische documen taire over de werkwijzen in het Esalen Instituut i-n Califor- nië een kliniek, waarin wordt getimmerd aan het herstel van menselijke relaties. Eveneens documentair van karakter is de Franse film „Remparts d'argile", die zondag wordt vertoond. Het is een film die zich afspeelt in een woestijndorp in het zuiden van Tunesië vlak nadat dit land zijn onaf hankelijkheid heeft gekregen. Buitengewoon boe:end is het thema van de Spaanse film „De tuin der lusten": op alle mogelijke manieren wordt ge probeerd een invalide man zijn geheugen terug te bezor gen. De Boliviaanse film „Blood of the condor" (dins dag) is een felle aanklacht tegen de uitroeiing met voor bedachte rade van een India nenstam door een team Ame rikaanse medici. De serie films wordt woensdag besloten met een Japanse film Bur ai- kan, waarin geprobeerd wordt de dramatiek van de traditio nele Japanse toneelkunst in de film te vatten. eindredactie ad interim hans ïutz (Vervolg van pagina 1) Mr. drs. De Los San-ton van de Nederlandse Katholieke Schoolraad wees er, evenals de 'vakcentrales, op, dat de voor genomen verhoging regelrecht ingaat tegen enkele internatio nale verdragen. Zo gauw als in Nederland het Internatio naal Verdrag inzake economi sche, sociale en culturele rech ten in werking zal zijn getre den, kan men naar de rechter lopen. Die zal dan ongetwij feld adviseren, de schoolgeld- wet buiten werking te stellen. Mr. Struik van de NKSR zei, dat de verhoging van het schoolgeld als een „dief in de nacht" in het regeerakkoord is opgenomen. Hij kwam ook met de resulta ten van een enquête onder 1.200 scholen voor voortgezet onderwijs. Een meerderheid meent, dat het hoger school geld ten koste van de ouderbij drage zal gaan. De helft van de deelnemende scholen zegt dat dit dan zaken als introduc tie in de brugklas en buiten schoolse activiteiten onmoge lijk zal maken. 52 scholen ver klaarden, dat ze niet meer in staat zullen zijn er een boe kenfonds op na te houden. De overgrote meerderheid van de scholen meende, dat men zich negatief tegenover de plannen van mr. Van Veen dient op te stellen. Het Algemeen Nederland» Jeugd Verbond bracht 2.000 handtekeningen van middelba re scholieren tegen het hoger schoolgeld mee. Een vader van zes kinderen legde een bewo gen verklaring over „deze roofbouw" af. De grondraden spraken over een „dumpprak- tijk": eerst de leerplicht ver lengen en als ze er allemaal in zitten, de prijzen verhogen- Mr. Hugenholtz stelde namens de drie grote vakcentrales, dat men voor de leerplichtige leef tijd zonder enige concessies vasthoudt aan kosteloos onder wijs. „Over andere verhogin gen valt er met ons ook niet te praten, omdat deze minister niets aan kwaliteitsverbetering van het onderwijs doet". Brieven voor deze rubriek moeten met volledige naam en adre* worden ondertekend. Bi{ publikatie zullen deze verrrfefd worden. S/echts bij hoge uit zondering zal van deze regel worden •fgeweken. Naam en adres zijn den bl| de redactie bekend. Publikatie van brie ven (verkort of onverkort) betekent niet dat de redactie het in alle gevallen eens is met inhoud, e.q. tlfekkinfl. Naar aanleiding van het in gezonden stuk in dit blad van zaterdag 17 juni van de plaat selijke groepering Appèl (lijst Jacobs)De Groot) in de ge meente Etten-Leur, waarin uit klaarblijkelijke onwetendheid met betrekking tot structuur en werking van echte politie ke partijen gesuggereerd wordt dat binnen onze partij geen regelmatig overleg ter vorming van één beleid zou plaatsvinden, het volgende: Sedert ongeveer anderhalf jaar is ter ondersteuning van het gewestelijk bestuur van onze partij, door een zevental afde lingen in het westelijk deel van onze provincie een min stens eenmaal per maand plaatsvindend overleg in het lever, geroepen: a) tussen alle afdelingen b) tussen de raadsleden, sta- tenfraktie, distriktskamerleden en t. a. v. specifieke zaken met steun van deskundigen. Recentelijk iemand van de vereniging der Nederlandse gemeenten voor een inleiding over gewestvorming. Om het voorgaande goed ge stalte te geven richtten de af delingen een federatie op. Duidelijk is dat raadsleden en afdelingen van onze partij de uitgesproken mening hebben dat één gewest West-Brabant bestuurlijk een aperte nood zaak is. Sterker kunnen wij het stellen dit is een partij standpunt. Zoals het een goede politieke partij betaamt loper, wij vooruit op de toekomstige gewestwet. Twee voordelen. 1. vooruitlopen op bestuur lijke herindeling en er vast op inspelen. 2 we beraden ons nu reeds hoe voorkomen kan worden dat het, zoals nu vaak in de gemeenten, een aangelegen heid wordt van een kiubje burgemeesters. Mocht Appèl behoefte heb ben aan meer informatie dan kan konta-kt worden opgeno men met: MEVR. A. BLIEK (sekretaresse Federatie West- Brabant PvdA). BA VEL (Van een onzer verslaggevers) Arnhem In politiekringen in Ede is men bijzonder bang voor nog meer gewelddaden na de moord op de 47-jarige Harderwijker Piet Smit. De politie is sterk van mening dat bij de dodelijke schietparij dinsdagavond in De Klomp meer dan een schutter actief is geweest. De begrafenis van Piet Smit in Putten zal zaterdag met enorme veiligheidsmaatregelen omgeven zijn. Maar ook daar na zal de vrees voor nieuwe botsingen tussen beide groe pen niet minder worden. Enkele tientallen kogels heeft dr. J. Zeldenrust verwij derd uit het stoffelijk over schot van de vermoorde Har derwijker- De 64-jarige Pila K. nam onmiddellijk na de schietpartij alle schuld op zich en overhandigde de politie twee pistolen, maar de politie neemt aan dat er meerdere daders in het spel zijn. In het huis van de K's aan de Klom- perweg zijn bij huiszoeking nog vijf vuurwapens gevonden waaronder een halfautomati- sohe karabijn. Vier van de ge weren waren schietklaar. Anatoom-patholoog Zelden rust constateerde dat een gehot absoluut dodelijk moet zijn geweest, namelijk van de rug naar de borst, recht door het hart. Naar de juiste toedracht van de slachtpartij moet men nog gissen. De verhoren van de K's (Pila en de zonen Johan (43), Ernst (41), Kinnie (35) en kleinzoon Ernst (18) verlopen uiterst moeizaam. Ze houden zelfs vol hele maal geen schoten te hebben gehoord. Een van hen zegt te zijn flauwgevallen. TOKIO (RTR) De bond van zeelieden in Japan heeft gisteren besloten zijn tien weken oude recordstaking voor onbepaalde tijd voort te zetten. In het begin van de week mislukten de onderhande lingen in Japans langste ma ritieme arbeidsconflict en er staan geen nieuwe bespre kingen tussen de 160.000 le den tellende bond en de re ders op het programma. De bond heeft in zoverre wa ter in zijn wijn gedaan dat hij voor zijn leden nog maar een loonsverhoging vraagt van 412 gulden per maand. Een aanbod van de reders om er 120 van te maken, heeft hij afgewezen. Door de staking zijn 1.200 schepen, waaronder 860 voor de grote vaart, in vijftig Japanse havens opgelegd. De vrachtmaatschappijen in Japan beginnen aan te dringen op snelle beëindiging van de staking, omdat de gevolgen -an de staking merkbaar worden, iverzeese kopers en reders kla gen ook, omdat Japanse goede ren niet afgeleverd worden en er een opeenhoping van grond stoffen voor Japan, waaronder Australische ijzererts, ontstaat. Aa- bederf onderhevige goe deren zoals groenten en vlees zijn aan het rotten. De staking heeft de Japanse reders al ruim 270 mjljoen gul den gekost, waardoor het ver lies van 260 miljoen door een staking van 36 dagen in 1965 is voorbijgestreefd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 11