MANIFEST MILIEUDEFENSIE
MUSEUM WIL
MEER
NAAM MAKEN
Protest VMZ bij Sas van Gent
VELDHEREN VAN
DELTAPLAN
GEVOEUG VOOR ARGUMENTEN
ERTSOVERSLAG HOECHST
STRAKS IN SLOEHAVEN
Compromis
mogelijk
xyo HULST
HET ADRES
Record-aantal
achter een
kinderwagen
open of dicht?
Plan voor „educatieve dienst5'
AFLEVERING 1
Oosferschelde
stad
streek
Kouderkerke
Regen en koel
STRANDWEER
Vonhoff krijgt
fraaie ets
van Koorkerk
Wonder
Woensdag 21 Juni 1972
3
(Vervolg van pagina 1).
In het manifest wordt ge
steld dat het bij de Ooster-
scheldeprobiematiek zowel om
veiligheid als om welvaart als
wordt gesteld, geeft de grootst
mogelijke veiligheid.
Echter, welvaart is ook nodig.
Goede betrekkingen met Bel
gië evenzeer en daarom werd
een uitzondering gemaakt voor
de Westerschelde. Dijkverho
ging langs de Westerschelde
zal toch nog voldoende veilig
heid brengen: een aanvaard
baar compromis van veiligheid
en welvaart, aldus de onderte
kenaars van het manifest, die
vervolgen:
„En nu, in 1972, beseffen
wij sterker dan ooit dat vei
ligheid en welvaart niet ge
noeg zijn als wij moeten leven
in een steriele en kunstmatige
omgeving. Steeds groter wordt
dan ook onze waardering voor
de restanten van het natuur
lijk milieu. Zulk een waarde
vol en zelfs uniek restant is
de open Oosterschelde. Een
volgende generatie zal zulk
een natuurgebied tienvoudig,
honderdvoudig op prijs stellen.
Wij dreigen het nu te vernie
tigen. Er hoogstens een armza
lig en kostbaar surrogaat voor
in de plaats te stellen, perfo
rering van de afsluitdam, com
partimentering van het afge
sloten water.
Als dijkverhoging langs de
Westerschelde veilig genoeg
is, is dijkverhoging langs de
Oosterschelde dat ook. Zuid-
Beveland, dat tussen beide
zeearmen in ligt, werd in
1953 overstroomd vanuit de
Westerschelde. En die blijft
open. Afsluiting van de Oos
terschelde zal aanzienlijk
meer kosten dan dijkverho
ging.
Wij schieten in onze verant
woordelijkheid tekort als wij
alleen aan veiligheid en wel
vaart denken. Ook milieuzorg
en natuurbehoud zijn noodza
kelijk. Daarom mag de Ooster
schelde niet worden afgesloten
zonder een nadere en onafhan
kelijke studie. Rijkswaterstaat
mag zich niet alleen baseren
op een Deltaplan van vele ja
ren geleden".
ADVERTENTIE)
voor een
goede bril of uurwerk.
GOES Met vele
lengten is gisteren het
Europees record kinder
wagen duwen gebroken.
Twee studenten uit Zee
land, Jo Hazevoet uit
Heikant en Lolke Boel
houwers uit Wolphaarts-
dijk, lerend voor fysio
therapeut in „Der Boe-
de" in Koudekerke, bra
ken het record dat 6 stu
denten van de Vlissingse
H.T.S. vorig jaar nog ge
vestigd hebben.
Vergezeld van een
compleet team vertrok
het tweetal eergistera
vond uit Breda. In oKu-
dekerke had men het
record: 150 m. Het oude
record stond op 122 km.
Vooruitzichten voor donder
dag en vrijdag, opgesteld door
uur.
uur-
het KNMI op dinsdag om 18
uur.
Perioden met regen en aan
houdend koel.
Weersvooruitzichten in cij
fers gemiddeld over Neder
land.
Voor donderdag: aantal uren
zon: 0 tot 8. Min. temp.: van
ongeveer normaal tot 3 graden
onder normaal. Max. temp.: 1
tot 5 graden onder normaal.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent. Kans op een geheel
droog etmaal: 30 procent.
Voor vrijdag: aantal uren
ongeveer normaal tot 3 graden
onder normaal. Max. temp.: 1
tot 5 graden onder normaal.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent. Kans op een geheel
droog etmaal: 40 procent-
Ook deze langste dag van
het jaar brengt nog geen zo
merweer. Het is zelfs ongun
stiger dan gisteren toen het
overwegend zonnig bleef. Het
front van een actieve depres
sie geeft enkele buien en een
krachtige zuidwestenwind met
een temperatuur van 15 tot 17
graden. Zeewater 14 graden.
Vooruitzichten: boven de
oceaan staat een krachtige
westelijke stroming waardoor
het strandweer voorlopig nog
koel ensterk wisselvallig zal
blijven.
waterstanden
Konstanz 347 (pl. 2), Rhein-
felden 275 (-5), Straatsburg
308 (pl. 2), Plittersdorf 452 (-
17), Maxau 513 (-27), Plochin-
gen 150 (-4), Mannheim 362 (-
15), Steinbach 171 (-35),
Mainz 362 (-7), Bingen 250 (-
6), Kaub 286 (-6), Trier 238
(-7), Koblenz 283 (-5), Keulen
265 (pl. 5), Ruhrort 422 (pl.
18), Lobith 1020 (pl. 19), Pan-
nerdense kop 986 (pl. 16),
Nijmegen 807 (pl. 16), IJssél-
kop 881 (pl. 13), Eefde IJssel
399 (pl. 7), Deventer 276 (pl.
2), Monsin 5456 (-9), Borgha
ren 3880 (-21), Belfeld 1100
5), Grave beneden de
(pl.
sluis 505 (-2).
hoogwater
Morgen donderdag 22 juni
Bergen op Zoom 0.02 en
12.42, Hansweert 1152, Ter-
neuzen 11-22 en 23.43, Vlissin-
gen 10.53 en 23.13. Wemeldm-
ge 12.52.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De Zeeuwse Museum Stichting heeft vergevorderde plan.
nen om een z.g. „educatieve dienst" te stichten, die o.m. tot taak heeft om een
breder krachtveld te scheppen rondom het Zeeuws Museum.
Er zal ook meer dan voorheen werk worden gemaakt van de propaganda voor het
museum. Dit deelde gisteren de heer A. L. van Geesbergen, voorzitter van dè Zeeuwse
Museum Stichting, mee tijdens een plechtigheid in de Middelburgse Koorkerk. De
plechtigheid was gericht op de officiële overdracht van het waarlijk schitterende,
nieuwe onderkomen voor de collectie van het Zeeuws Museum in de z.g. Kanunniken
woningen in het Middelburgse Abdij-complex.
De officiële opening van het
museum in zijn nieuwe behui
zing werd verricht door de
staatssecretaris van CRM, de
heer H. J. L. Vonhoff. De
staatssecretaris hield een boei
end betoog, waarin hij de. ge
schiedenis van het Zeeuwse
Museum illustratief noemde
voor het gehele museumbeleid
in Nederland. Hij wees ook op
het moeilijke compromis, dat
een museumbeheerder moet
vinden tussen diefstal beveili
ging en brandbescherming van
de collectie. „De diefstalbevei
liging vereist, dat men de
stukken praktisch in de grond
verankert, maar de brand
weervoorschriften verlangen
daarentegen, dat men de voor
werpen in geval van brand
snel naar buiten kan dragen.
Het beste wapen tegen diefstal
bestaat uit het opwekken van
liefde voor de cultuurschatten,
die in onze musea woraen
bewaard", merkte hij op.
Als herinnering aan zijn be
zoek aan Middelburg werd de
heer Vonhoff een fraaie ets
van de Koorkerk aangebo
den.
De commissaris dér konin
gin in Zeeland, mr. J. van
Aartsen, had tevoren zijn
blijdschap geuit over het feit,
dat men de restauratie van de
Kanunnikenwoningen, tevens
de restauratie van het Abdij
plein is afgerond. Namens het
provinciaal bestuur bood hij
een uit 1937 daterend schilde
rij van de Zeeuwse schilder
Reimond Kimpe aan, voorstel
lend „De Westkapellaar".
De heer Van Geesbergen.
huldigde in zijn toespraak o.m-
„3 mannen van het eerste
uur", die verwoed hebben
geijverd voor definitieve huis
vesting van het museum in
het Abdij complex. Deze pio
niers waren oud-gedeputeerde
mr. dr. Mes, jhr. Schorer en
wijlen ir. Snip.
Na de bijeenkomst in de
Koorkerk gegaven de talrijke
genodigden zich voor een eer
ste bezichtiging naar het mu
seum in zijn nieuwe pand,
waar zij werden rondgeleid
door directeur dr. P. K. van
Daalen.
De voorzitter van de Stichting Zeeuws Museum poseert met het schilderij dat hij zojuist door
mr. Van Aartsen werd aangereikt.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De Vereniging Milieuhygiëne Zeeland (VMZ) legt zich niet neer bij de her
haalde afwijzing, door het gemeentebestuur van Sas van Gent, van haar verzoek om een hinder
wetvergunning, die op 28 juni 1968 aan de N.V. Zuidchemie is verleend, boven tafel te brengen.
De VMZ verlangt, dat de procedure voor de aanvrage voor een nieuwe hinderwetvergunning voor
Zuidchemie, opnieuw wordt ingezet, omdat de vorige procedure ongeldig moet worden geacht.
over de hinderwet-aanvrage
hebben gegeven".
De voorzitter van de VMZ
de heer J.M. Bannink. merkte
hierover tegenover ons op:
„Dat is geen argument. Als
het advies van die instanties
doorslaggevend is, dan heeft
de hele procedure van ter vi
sie legging en hoorzittingen
geen enkele zin meer".
De VMZ heeft er gisteren
officieel bij b. en w. van Sas
van Gent 'tegen geprotesteerd,
dat de vergunning van 1968
waarnaar in een nieuwe hin
derwet-aanvrage van de N.V.
Zuidchemie wordt verwezen,
bij de ter visie legging van
die nieuwe aanvrage niet
werd vertoond. De motivering,
welke b. en w. voor hun wei
gering hebben, is volgens de
VMZ niet terecht. B. en w.
vrezen nl. zo hebben zij op de
hoorzitting over de vergunning-
anavrage verklaard, dat de
oude hinderwetvergunning
„mogelijk zaken aangaande
het fabrieksprocedé vermeldt,
die geheim moeten blijven".
De rechtsgrond om de oude
vergunning in de kluis te hou
den meenden b. en w. te vin
den in artikel 30 van de hin
derwet. Volgens VMZ echter,
regelt artikel 30 iets heei an
ders, nl. het verschaffen van
inlichtingen over het fabrieks
procedé aan opsporingsambte
naren, die daarna verplicht
zijn de verkregen kennis ge
heim te houden. „Van meer
belang is artikel 12 van de
hinderwet", zegt het bestuur
van de VMZ, „waarin staat,
dat van de beslissing over de
aanvrage, zowel aan de aan
vrager van de hinderwetver
gunning, als aan degene, die
bezwaar hebben gemaakt, af
schriften moeten worden ge
zonden. Helaas worden de de
mocratische rechten, die de
burgers hebben in dit geval
niet gehonoreerd".
De VMZ heeft ook beden
kingen tegen het argument,
dat door een bevoegde ambte
naar in Sas van Gent is aange
voerd. Gezegd werd nl. dat
overlegging van de oude hin
derwetvergunning onnodig ls,
„omdat de raadgevende In
stanties al een positief advies
Bij informatie bij de ge
meente Vlissingen was het
overigens gebleken, dat men
in die gemeente de hinderwet
vergunningen beslist niet als
geheime stukken beschouwt.
De VMZ heeft afschriften
van haar protestbrief aan b,
en w. van Sas van Gent ge
zonden aan de commissaris
der koningin in Zeeland, aan
de inspectie voor de milieu
hygiëne in Zeeland en aan de
Commissie Milieubeheer van
Provinciale Staten.
55
55
(Van een onzer
redacteuren)
MIDDELBURG De dis
cussies over de vraag of de
Oosterschelde zal worden af
gesloten, dan wel open moet
blijven, gaan hun tweede
lustrum tegemoet- Begonnen
als een strijd tegen windmo
lens is het debat uitgegroeid
tot een nationaal geschil. Zo
wel bij de tegenstanders van
afsluiting als bij de voorstan
ders daarvan worden mannen
van groot gezag naar voren
geschoven. Het zwaarste ge
schut op wetenschappelijk
gebied komt in stelling naar
aanleiding van een vraag
punt, dat tien jaar geleden
louter academisch was. Tege
lijk woedt aan het front het
lastige storingsvuur van de
actiegroepen, die veelal uit
jongeren bestaan.
Niet alleen het aantal deel
nemers aan de Oosterschel-
de-discussie is enorm toege
nomen; de problematiek die
de inzet vormt, heeft zich
tegelijkertijd verdiept. Van
een vissers- en oesterkwe-
kersprotest is het verzet te
gen afsluiting van de zeearm
geworden tot een „milieu
zaak", waarmee het meteen
de politieke arena's werd
binnengehaald.
Tegenover het dogma van
de deltawet, dat de hoogst
bereikbare veiligheid voor
het leven en het goed in
Zuidwest-Nederland verkon
digt, staat het dogma van de
milieuhygiëne, dat de ramp
zalige ondergang van een bi
ologisch waterparadijs pre
dikt.
Tegenover de onverzette
lijkheid van regering en
rijkswaterstaat om het laat
ste hoofdstuk van het delta-
■>lan te herschrijven, staat de
onwrikbaarheid van velen,
vooral in Zeeland, die Wij
ven vechten voor een alter
natief, dat volgens hen moet
bestaan uit een open Ooster
schelde.
Op het eerste gezicht
schijnt het front muurvast te
liggen. Bij een aandachtig
omzien naar wat er in die
tien jaar van strijd is ge
beurd, oratdenkt men echter
dat de veldheren van het
deltaplan bepaald niet onge
voelig zijn gebleven voor de
standpunten van huin weder-
of tegenpartij. Bovendien
zijn de vooruitzichten op
verdere concessies aan de „o-
penhouders" gunstiger dan
men nu veelal bevroedt.
Is een open Oosterschelde
dan een haalbaar perspec
tief?
Dichting van de Veerhaven Kruiningen.
Het antwoord luidt: Neen,
tenzij er een wonder ge
beurt. Maar er is een com
promis-oplossing binnen de
gezichtskring gekomen. Deze
bestaat hierin, dat de Ooster
schelde weliswaar zal wor
den afgesloten, doch dat dit
kan gebeuren zonder de prijs
aan het natuurlijk milieu -
een prijs, die men langza
merhand ook bij rijkswater
staat onaanvaardbaar hoog
begint te vinden.
Het is in dit verband ove
rigens interessant om eraan
te herinneren, dat de tussen
oplossing, een afgesloten
maar zoute en schone Ooster
schelde, van begin af aan in
het denken en spreken over
deze zeearm heeft gefigu
reerd. Het technisch wonder
dat dit mogelijk moet maken
heet: damperforatie. Perfora
tie van de Oosterscheldedam
heeft de officiële discussies
al vergezeld, lang voordat de
eerste actiegiroepen bun
spandoeken beschilderden.
De enige kwestie die voor de
naaste toekomst dan ook
speelt zal zijn: met hoeveel
spoed wordt er aan het
denkbeeld van damperforatie
verder gewerkt? En voorts:
Hoe groot zal de doorlaatca-
paciteit van zo'n gat-in-de-
dam zijn Zal ze alleen die
nen om in een belangrijk
deel van de Oosterschelde
het waardevolle zoutwater
milieu in stand te houden, of
kan ze ook de getijdenwer
king, die voor het functione- -
ren van een natuurlijk mi
lieu noodzakelijk is, waar
borgen
Binnen het bestek van deze
vragen moet een zinvolle
discussie en een vruchtbare
actie mogelijk zijn. Immers:
de tegenstanders van afslui
ting zijn niet tegen een del-
tadijk als zodanig. Zij zijn
tegen een deltadijk die een
waardevol milieu vernietigt-
Voor de tegenpartij (rijks
waterstaat, maar ook tal van
vertegenwoordigende licha
men) geldt, dat zij niet tegen
het behoud van een natuur
lijk milieu zijn, doch slechts
tegen een te hoge prijs aan
de veiligheid, die voor het
milieubehoud betaald zou
moeten worden. Al wekken
de discussies over een ópen
of gesloten Oosterschelde
vaak de indruk van verstar
ring, zij worden toch beslist
niet door maniakken ge
voerd.
Er zijn harde klappen no
dig om ons verstandig te ma
ken. De overstroming van
1916 gaf een zuinig parle
ment de laatste stoot om de
Zuiderzeewet te aanvaarden.
De overstromingsramp van 1
februari 1953 (in omvang en
gevolg vele malen erger dan
die van 1916) voerde tot de
deltawet. Milieurampen
waarvan zich een enkele
schijnt aan te kondigen in
het dode water van de Gre-
velingen, kunnen, en zullen
waarschijnlijk, aanleiding
geven tot nieuwe, wellicht
nu nog ongedachte oplossin
gen, waarvoor het parlement
graag de enorme kapitalen
beschikbaar zal stellen. De
vraag of een parlement, nu
of in de toekomst, bereid zal
zijn om aan het fundament
van de deltawet te tomen
kan men intussen gevoeg
lijk met „neen" beantwoor
den.
Voor de deltawerken is -
in tegenstelling tot de af
sluitdijk destijds - aangeno
men, dat zij weerstand moes
ten kunnen bieden aan het
geweld van een „hyper-
storm" - een fataal samen
spel van de elementen dat hl
eeuwen slechts éénmaal kan
voorkomen, met daarbovenop
een veilige marge in dijk-
hoogte van één meter. Met
slechts geringe overdrijving
kan men zeggen, dat de del-
tadammen worden gebouwd
voor de eeuwigheid. Een
over-beiveiliging van het del
tagebied? Inderdaad. Er is
aan de veiligheid geen enke
le concessie gedaan. Onge
twijfeld is deze benaderings
wijze er de oorzaak van, dat
elke variatie op het afslui
tingsplan, die maar de ge
ringste indruk wekte dat het
met het veiligheidsbeginsel
op een akkoordje werd ge
gooid, als verwerpelijk werd
beschouwd.
De vraag waarom het gaat
is nu: is een geperforeerde
Oosterscheldedam als zoda
nig een aantasting van het
beginsel der optimale veilig
heid? Reeds tijdens de dis
cussies over de deltawet in
oktober 1957 verklaard de
toenmalige minister van
verkeer en waterstaat, Alge-
ra, het volgende: „Een be
weegbaar deel in de Ooster
scheldedam behoeft aan de
primaire eis van de veilig
heid niet tekort te doen."
Waarom dan toen niet tot de
inbouw van een doorlaat-
werk in de Oosterschelde
dam besloten?
Dat was eenvoudigweg een
kwestie van rekenen. Minis
ter Algera in 1957: „De extra-
kosten van een doorlaatwerk
worden op f 250,- miljoen
geraamd. Dat is te veel, ver
geleken met het gekapitali-
seerd belang van de oester-
oultures (destijds 360 mil-
joen gulden) en vergeleken
met het verlies van het ge
kapitaliseerd belang van de
landbouw bij een goede zoet
waterhuishouding, ten bedra
ge van f 450 miljoen, alleen
in het Oosterscheldege-
bied."
Dat was in 1957. Bijna 25
jaar later kunnen wij vast
stellen, dat zich bij het geka
pitaliseerd belang van de
schelpdierencultures, het niet
in exacte prijzen uit te druk
ken belang van een schoon
zoutwatermilieu heeft ge
voegd. Het belang vaii de
landbouw bij een goede zoet
waterhuishouding is tegelij
kertijd sterk gedaald, sinds
uit de latere studies (o.a. de
nota inzake de waterhuishou
ding) is gebleken, dat een
schone en zoete Oosterschel
de waarschijnlijk een illusie
zal blijven-
Een onlangs ontdekte
winstpost vóór handhaving
van een natuurlijk zoutwa
termilieu, levert de visserij
oh De Oosterschelde is im
mers „kraamkamer" voor de
jonge Noordzeevis. Na 1957
zal over damperforatie nog
dikwijls, op deskundig niveau
worden gesproken. Tevens
klinken protesten tegen af
sluiting van de zeearm op,
zoals wij zullen zien.
Volgende aflevering:
Oud-gedeputeerde trotseert
het narrenpak. De spandoe
ken gaan omhoog.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG In het
voorjaar van 1973 zal de ertso
verslag ten behoeve van de
chemische fabriek Hoechst
voor het eerst in de Sloehaven
gaan plaatsvinden. Sinds de
inbedrijfsstelling van de fos-
forfabriek van Hoechst werd
het erts met binnenschepen en
via railverbindingen aange
voerd uit Rotterdam, waar het
in zeeschepen arriveerde. In
het vervolg gaat Hoechst de
zeeschepen met fosfaaterts als
het ware „voor de deur" ont
vangen.
De schepen waarmee het
fosfaaterts van overzee wordt
aangevoerd, zullen niet groter
zijn dan 30.000 ton dwt. De
Sloehaven is te ondiep om
schepen van deze omvang het
manoeuvreren mogelijk te ma
ken. Daarom wordt op korte
termijn begonnen met het uit
diepen van de haven. De daar
door noodzakelijke werken
zullen voor rekening van het
Havenschap Vlissingen komen.
Er zijn nog geen gegevens be
kend over de bedragen die
met de baggerwerken zijn ge
moeid.
In de vergadering van het
havenschap, die op 28 juni in
Middelburg wordt gehouden,
worden nadere mededelingen
verwacht. In dezelfde verga
dering zal een voorstel aan de
orde komen om aan „The Mis
sions to Seamen", een soort
tehuis voor zeevarenden, dat
op het terrein van Vlissingen-
Oost is gebouwd, een jaarlijk
se subsidie van duizend gul
den te verstrekken.
In de samenstelling van de
raad van. bestuur van het ha
venschap komt een wijziging.
Nu Vlissingen in de persoon
van drs. Th. Westerhout een
nieuwe burgemeester heeft ge
kregen, wordt voorgesteld hem
in de raad van bestuur en
tevens in het dagelijks bestuur
op te nemen.
De wethouders Filius en
Smit, die geruime tijd de ge
meente Vlissingen hebben ver
tegenwoordigd, hebben hun
functies in het havenschapsbe-
stuur neergelegd.
