De
straat
een
vorm
van
samen
leven
Dodewaard weer scherper bewaakt
TEKORT BEGROTING
DOOR PENSIOENEN
VAN AMBTENAREN
Kfss
lW'
Verbaasd over
grote politie
macht in
Stockholm
GOEDE FOTOREPORTAGE IN HET VAN ABREMUSEUM
Vuil water
in Limburg
BUK
MINIBOEKJES
VOORNIX
binnenland
buitenland
BARRIÈRE
TERREUI
„Ongedekte'*
vakantiezegels
in Amsterdam
Haags voorste]
aan EMS over
drie weken
Interpellatie
over family-
planning
Libanees dorp
door Israëlische
troepen doorzocht
Kamerlid G. Nooteboom:
Schandalig
Dai Dong-mensen
uit Nederland
paplei*
iw pen
Oosterschelde
K KINDEREN?
Woervsdag 7 juni 1972
11
/fcusr/G> obeukj hu zal
fONZE AVONTUREN BEDOELEN
DIE Ë>U SLEE AHRO- J
ANK KLAAR U66ENyr~
ik. VO OR SPRRRDEHS^PEm
(Van een on zei
redacteuren)
EINDHOVEN Het Eind-
hovens Van Abbemuseum
heeft een interessant project'
kunnen verwezenlijken: in
zijn ijver het publiek voor
een kort bezoek van de
straat te rapen, heeft het
museum de straat tot onder
werp van een tentoonstel
ling (tot 6 augustus) ge
maakt.
In een enorme uitgebreide to
toreportage komt de straat in
het museum naar voren zoals
zij functioneert: als vorm van
samenleven. Met deze kriti
sche kanttekening dat zij in de
geïndustrialiseerde wereld
haar sociale functie aan het
verliezen is.
Er is in onze westerse wereld
een enorme verschraling in het
maatschappelijk gebruik van
de straat ingetreden. Veel
straatfuncties zijn opgesplitst.
Er zijn straten voor speciale
doeleinden ontstaan: industrie
straten, woonstraten, straten
voor verschillende soorten
verkeer, speelstraten en win
kelstraten.
De straat die in alle culturen
van de mens is, is een eigen
Een stront in een arbeiderswijk van Glasgow. Een van de foto's uit de expositie „De straat, vorm van samenleven", in het Van
Abbemuseum te Eindhoven.
leven gaan leiden- Zij heeft de
mensen tot vluchtige gebrui
kers gemaakt. Zij jaagt in de
wereldsteden en in dichtbe
volkte streken (als Nederland)
de mensen langs elkaar. Ver
pozen en ontmoeten op straat
is onmogelijk geworden. De
straat is een barrière gewor
den in het intermenselijk con
tact
Er is sprake van een ontwik
keling waaraan je kunt aflezen
wat de straat is gaan beteke
nen voor het samenleven van
mensen. Aan het begin van die
ontwikkeling staat de .,weg-
gooistraat". de straat die de
nomaden gebruiken wanneer
zij voor een nacht bivakkeren.
Vanuit onze wereld bezien is
die weggooistraat een element
in een historische ontwikke
ling- Zij is dat allerminst voor
die vc'keren die nog steeds
een zwervend bestaan leiden-
In onze dagen is de straat
voor ons niet meer van de
mens. Aan dit actuele aspect
besteed het Van Abbemuseum
een indringende aandacht.
Wijzend op wat er door de ge
schiedenis heenontstaan is en
wat er bestaat in primitieve
samenlevingen en cn de niet-
geïndustrialiseerde landen,
mondt het geheel toch uit in
onze wereld.
Daarbij is het interessant te
zien hoe in het midden van de
vorige eeuw en in het begin
van deze eeuw de straat on
misbaar is geweest voor de so
ciale actie. De .socialen" kre
gen hun macht via de straat-
De machthebbers realiseerden
zich dat terdege. Baron Haus-
rrvann, de man die Parijs zijn
boulevards schonk ontnam de
socie actievoerders in zijn
dagen de mogelijkheid om bar
ricades op te richten bij op
standen.
Wat een wapen een stratenpa-
troon is in handen van sociale
actievoerders is vier jaar gele
den gebleken bij de Parijse re
volte. Het Quartier Latin dat
in de vorige eeuw niet ten of
fer was gevallen aan de sloop
woede van Hausmann bleek
een moeilijk te nemen vest
voor politie en leger.
De straat is in de jaren dertig
zwart gemaakt voor de sociale
actie. De fascisten oefenden er
hun terreur op uit, met als ge
volg dat de demonstranten in
de jaren zestig, de ban-de-
bommers, provo's en Viet-
nam-demonstranten te horen
kregen dat zij net als de fa
scisten de politiek op straat
brachten-
De straat is in de jaren zestig
heroverd door de sociale actie
voerders-
Soms slagen we erin een mas
sale en geslaagd aanvalsactie
op de straat te ondernemen.
Zoals vorige week donderdag.
Het Leidseplein in Amsterdam
was voor de Ajax-fans. In feite
betekende die verovering van
de Europacup een dubbele
overwining voor de Ajax-
fans. De verovering van de
straat is namelijk een zeer
moeilijk te bevechten zaak.
zeker in Amsterdam- Getuige
dit versje bijvoorbeeld, dat bij
het station Muiderpoort in de
hoofdstad op de muren gekalkt
staat: „Iene, miene, motte -
Wijken verkrotten - Buurten
vergaan - Iene, miene auto
krijgt ruim baan".
(Van een onzer verslaggevers)
DODEWAARD Het inspec
tieprogramma voor de kern
energie-centrale van Dode
waard is verscherpt. Besloten is
alle „stompen" van het reactor
vat dat lijn aansluitingen
van leidingen op hun deug
delijkheid te onderzoeken.
Deze maatregel in samen
werking met de autoriteiten ge
nomen volgt op de ontdek
king van „een indicatie" bij één
van de aansluitingen van een
dubbel uitgevoerd noodsysteem.
Volgens de controleurs zou daar
wel eens een beginnend scheur
tje aanwezig kunnen zijn.
De directie van de kerncentra
le heeft opdracht gegeven tot
reparatie van deze oneffen
heid. De voorbereidingen daar
voor zijn begonnen. Er is een
speciaal snij-apparaat ontwik
keld om dit werk te kunnen
verrichten. Op zichzelf duurt
V
deze reparatie ongeveer twee
dagen, maar de voorzorgs
maatregelen vragen vijf maal
zoveel tijd.
„Wij beschouwen de situatie
als volkomen veilig", verklaar
de waarnemend-centralehoofd
ir. C. J. Lobbezoo gisteren. Hij
rekent voor het einde van juni
de centrale weer in bedrijf te
kunnen brengen.
Het „mogelijke nieuwe scheur
tje" heeft de visie van de des
kundigen van de Gemeen
schappelijke Kernenergiecen
trale Nederland (GKN) op
„Dodewaard" niet gewijzigd.
Ir. Lobbezoo: „Aan de reactor
vaten van alle centrales in de
wereld zitten in totaal onge
veer 3000 lassen, die hetzelfde
zijn als in Dodewaard. Daar
van zijn er twee of drie fout.
Eén is er in Amerika ontdekt,
één bij ons bij de vorig lekka
ge en nu dan misschien weer
één".
UTRECHT (ANP) De ge
meentegiro van Amsterdam is,
volgens de Bouwbond N.K.V.
ernstig gedupeerd omdat deze
dienst een groot aantal onge
dekte cheques met een totale
waarde van vele duizenden
guldens zou hebben verzil
verd. De cheques zouden zijn
uitgegeven aan bouwvakkers
die hun vakantiezegels tegen
de voorschriften in hebben in
geleverd bij de niet erkende
Algemene Bond van Werkers
in de Bouwnijverheid. De
A.B.W.B. zou bij de girodienst
echter een saldo van maar
200,- hebben.
De bouw- en houtbonden
van N.V.V., N.K.V. en C.N.V.
hebben de justitie en het Soci
aal Fonds Bouwnijverheid in
geschakeld en ook de giro
dienst gewaarschuwd. Gisteren
was er een bespreking tussen
de betrokkenen. Een woord
voer van de A.B.W.B. ontken
de de beschuldigingen.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Binnen een
termijn van drie weken zal het
gemeentebestuur van Den
Haag aan directeur R. Zwols-
man van de Exploitatiemaat
schappij Scheveningen (EMS)
voorstellen doen over de over
neming van het EMS-onroerend
goed in Scheveningen, aldus
burgemeester mr. Marijnen van
Den Haag. Hij legde deze ver
klaring af naar aanleiding van
de mededelingen van de heer
Zwolsman, dat het Kurhaus
gesloten zou moeten worden
als in september geen akkoord
is bereikt over overname van
het EMS-bezit. Naar de heer
Marijnen meedeelde, is de heer
Zwoisman van de gemeentelij
ke toezegging steeds op de
hoogte geweest. Vorig jaar de
cember is van de kant van de
EMS gevraagd of de gemeente
bereid was de Scheveningse
bezittingen over te nemen.
Daarop begonnen b. en w. van
Den Haag onderhandelingen
met „derden", omdat Den Haag
zelf niet in staat was het on
roerend goed over te nemen,
aldus mr. Marijnen. Voorts
maakte hij nog duidelijk dat de
belangstellende „derden" niet
van buitenlandse origine zijn.
De GKN-directie hoopt de cen
trale-stilstand tot ongeveer één
maand te kunnen beperken.
Dat betekent zonder meer een
financieel verlies van ruim één
miljoen gulden.
„Het vertrouwen in de centra
le is geenszins ondermijnd",
zégt ir. Lobbezoo. „Want ook
in het buitenland is gebleken,
dat dit soort gebreken gerepa
reerd kan worden".
(Van onze redactie
binnenland)
ROERMOND Op de
benedenloop van de Roer
bij Roermond heeft zich
een massale vissterfte
voorgedaan. Binnen en
kele uren dreven duizen
den dode vissen naar de
plaats waar de Roer in
de Maas uitmondt.
De juiste oorzaak van
deze vissterfte hebben
de deskundigen nog niet
kunnen achterhalen,
maar men vermoedt dat
de sterfte een gevolg is
geweest van zuurstofge
brek in het Roerwater.
Dit zuurstofgebrek zou
dan ontstaan zijn door
de lage waterstand en de
sterke vervuiling van de
rivier. De plotselinge
stijging van de tempera
tuur zou volgens deskun
digen eveneens een rol
hebben gespeeld.
Voorts zijn de Tungei-
royse beek en de Neer
beek in Midden-Limburg
ernstig verontreinigd
door een giftig zuur, dat
uit een defecte installatie
van „Zinc-Organon" in
Budel, een dochteronder
neming van de AKZO, is
ontsnapt.
Het Middenlimburgse
waterschap Heythuysen
heeft de boeren geadvi
seerd hun vee niet uit
de beken te laten drin
ken. Het in grote hoe
veelheden ontsnapte gif
is fuor-waterstof. „Zinc-
Organon" heeft inmid
dels kalk in de heken ge
stort omdat dit het zuur
bindt en neutraliseert.
DEN HAAG (ANP) De
Tweede Kamer heeft gisteren
het kamerlid Engwirda (D'66)
toegestaan de ministers Nelis-
sen van Financiën en Boertien
van Ontwikkelingssamenwer
king te interpelleren over de
family-planning in de ontwik
kelingslanden. De interpellatie
wordt gehouden op een nader
te bepalen tijdstip.
Bij zijn interpellatie gaat de
heer Engwirda vragen welke
motieven de regering er toe
geleid hebben om als vrijwel
enig ontwikkeld land te beslui
ten de bestaande bilaterale
projecten ter ondersteuning
van family-planningsprogram-
ma's in ontwikkelingslanden af
te ronden en geen nieuwe bila
terale programma's te entame
ren.
BEIROET Israëlische
troepen zijn een Libanees
dorp binnengedrongen, op
zoek naar Palestijnse guer
rillastrijders. Vijftig tot ze
ventig militairen doorzoch
ten het dorp Al Madjidiyah,
bü de grens, en trokken zich
een uur later terug zonder
iets te hebben gevonden.
Nog steeds vreest Libanon
vergeldingsmaatregelen voor
de slachtpartij op het vlieg
veld Lod.
Het Israëlische parlement
heeft een resolutie aangeno
men over die slachtpartij van
drie Japanse terroristen. Hier'
in zegt de Israëlische regering
dat zij het recht heeft tegen
guerrillabewegingen en hun
medeplichtigen in actie te ko
men. Omvangrijke eenheden
van het Israëlische leger hou
den op het moment oefeningen
aan de grens met Libanon.
Daaraan wordt deelgenomen
door de 18e pantserdivisie, die
voor het eerst sinds jaren aan
oefeningen in dit gebied deel
neemt. Deze militaire activi
teiten staan ook al in verband
met de na de aanslag op het
vliegveld door Israël tegen Li
banon geuite bedreigingen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Het alsmaar groter wordende tekort op de be
groting van het rijk is grotendeels het gevolg van de welvaarts-
vaste pensioenen die de ambtenaren en politici krijgen, wanneer
ze de overheidsdienst of de politieke „arena" verlaten.
Onlangs heeft het Kamerlid
voor D'66 drs. G. Nooteboom in
het parlement felle kritiek ge
uit op de pensioenvoorzienin
gen voor ministers, kamerleden
en (hoge) ambtenaren. Hij he
kelde toen de „schandelijke su
perprivileges die de politici met
medewerking van het ambte
lijk apparaat zichzelf hebben
toegekend.
Met enkele, door minister
Geertsema verstrekte cijfers il
lustreerde drs. Nooteboom de
„superprivileges". De waarde
van de rechten op levenslange
periodieke uitkeringen van een
kamerlid van 50 jaar met 10
dienstjaren als kamerlid be
draagt 500.000 gulden.
Dat kamerlid heeft in die tien
jaar naast zijn schadeloosstel
ling een belastingvrije onzicht
bare beloning gekregen die
groter was dan de eigenlijke
schadeloosstelling, aldus Noo
teboom. De minister heeft na
acht dienstjaren zelfs uitke
ringsrechten ter waarde van
1,1 miljoen gulden-
Die uitlatingen waren voor
Modern Ondernemerschap (or
gaan van het koninklijk ver
bond van ondernemers in het
kleine en middelgrote bedrijf)
aanleiding met dit kamerlid
nader in te gaan op de gestel
de problematiek.
„In de blief van minister
Geertsema, die ik ontving naar
aanleiding van vragen die ik
in het openbaar heb gesteld
staat in klare taal dat b.v. een
64-jarige secretaris-generaal
met 40 dienstjaren een recht
krijgt op een contante waarde
van periodieke uitkeringen
van 900.000", aldus drs. Noo
teboom.
In dit schrijven van minister
Geertsema stonden meer voor
beelden. „Ik", zo zei drs.
Nooteboom, „heb dat goede
handel genoemd, omdat voor
de buitenwereld de suggestie
wordt opgehouden, dat er met
de -inhouding van een paar
duizend gulden aan pensioen
premie geld wordt ingehouden
om dergelijke uitkeringen later
te kunnen waarmaken, maar
b.v. de kamerleden krijgen iets
wat minimaal een premie van
een halve ton per jaar zou
vergen".
Kamerleden en ministers wor
den na hun pensionering uit de
rijkskas betaald, terwijl voor
de ambtenaren in theorie bij
het Algemeen Burgerlijk Pen
sioenfonds wordt gereserveerd.
Maar in feite wordt er te wei
nig gereserveerd en dat ont
brekende wordt ieder jaar
door het rijk bijbetaald.
„Indien wij het precies stel
len". aldus drs. Nooteboom in
Modern Ondernemerschap",
dan moet gezegd worden dat
het rijk moet bijpassen voor de
reeds gepensioneerden en ten
dele wordt het gedaan uit de
nu gestorte premies van de
werkende ambtenaren.
In feite krijgen de ambtenaren
en vooral de topambtenaren
een welvaartsvast pensioen
waarvoor ze zelf te weinig be
talen", aldus het kamerlid
Nooteboom. „De schandalige
superprivileges van de politici
op dit punt zijn ongehoord,
maar ook de ambtenaren heb
ben via het ABP een privilige
verworven dat volgens hem
nodig opgeruimd moet wor
den."
Het ABP is volgens drs. Noo
teboom het enige fonds, dat
niet onder toezicht van de
Verzekeringskamer staat. En
dat wil de regering ook niet,
want dan zou men volgens
hem gedwongen zijn zichtbaar
te maken wat nu onzichtbaar-
is. Het is immers niet mogelijk
zulke verstrekkende pensioen
rechten als ambtenaren in het
uitzicht worden gesteld te ga
randeren voor een dergelijke
prijs behalve door de belas
tinggelden te gebruiken en
wanneer de overheid bereid is
desnoods de tekorten bij te
passen-
Tegen opheffing van deze pri
vileges verzetten zich evenwel
de privébelangen van alle poli
tici en ambtenaren, aldus het
D.'66-kamerIid.
Ook dat welvaartsvaste pensi
oen voor een deel van de be
volking (en het pensioen voor
politieke ambtsdragers niet te
vergeten) een beslissende fac
tor is bij het telkens groter
wordende tekort op de rijksbe
groting, wordt door drs. Noo
teboom beaamd.
Wat de regering doet is vol
gens hem de lasten van de toe
komst telkens voor zich uit
schuiven.
In de begroting wordt onvol
doende rekening gehouden met
het bedrag dat nodig is voor
de welvaartsvaste uitkeringen
van reeds gepensioneerden
maar ook om voor nog niet-ge
pensioneerden de aanspraken
daarop te kunnen waarmaken.
De inflatie, waarin wij thans
verkeren, doet dit bedrag vol
gens hem steeds meer aan
zwellen. Als we niet toe over
gaan de consequenties van de
pensioenaanspraken zichtbaar
te maken zal het gat steeds
groter worden.
(Van een onzer
verslaggevers
STOCKHOLM-GOES Van
de twee Zeeuwse organisators
van het alternatieve milieu
congres dat de wereldorgani
satie „Dai Dong" (wereldbroe
derschap) tegelijk met de VN-
conferentie in Stockholm
houdt, hebben wij de eerste
sfeer-impressies gekregen.
Sofia en Jan Goedman uit
de Kuiperspoort in Middel
burg, zoals wij reeds schreven
behorende tot de weinige be
roepskrachten die Dai Dong op
enkele plaatsen verspreid over
de gehele wereld heeft aange
steld, vormen het organisatie
bureau voor het Eurodeltage
bied: Frankrijk, Duitsland, de
Benelux en Engeland. Dai
Dong, dat recentelijk vqor het
eerst naam maakte met de in
middels door 3.000 biologen en
andere milieudeskundigen van
wereldnaam ondertekende
„Mentonverklaring", vindt on
der meer dat de VN-conferen-
tie te eenzijdig het milieu uit
het verband van de huidige
wereldcrisis rukt. Dai Dong
twijfelt bovendien, gezien
de raciale, nationale, economi
sche en andere verschillen
tussen landen en landenblok-
ken, aan het resultaat van de
officiële Stockholmconferen-
tie.
Daarom komt zij tijdens
haar alternatieve bijeenkomst,
die momenteel meer belang
stelling van de buitenlandse
dan van de Nederlandse pers
trekt, met een eigen verkla
ring over het milieu. Leiding
van de Dai-Dong-conferentie
heeft de Utrechtse hoogleraar
prof. dr. Hans de Graaf. Ka
bouter Roel van Duyn behoort
tot de deelnemers, naast vele
internationale deskundigen
van naam.
Jan en Sofia Goedman zijn
vooral verbaasd over de grote
politiële macht die in de
Zweedse hoofdstad is samen
getrokken om „orde en rust"
te handhaven. „Het is hier wat
de autoriteiten betreft een
enorme paranoia-toestand
schrijven ze.
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bif publikatie zulfen deze
vermteld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in alle gevallen
eens is met inhoud, c.q. strekking.
Wat indertijd als een even
ambitieus als noodzakelijk
antwoord o.p de februari ramp
van 1953 werd gezien is in het
licht van de huidige stand van
ons technisch kunnen en de
veranderde opvattingen over
milieu-aangelegenheden niet
meer of minder dan het bin
nenhalen van het paard van
Troje.
Het aspect „veiligheid" is
ten aanzien van afsluiting van
de Oosterschelde zo niet ach
terhaald dan toch zeker met
minder desastreuze middelen
op te lossen. Het meest voor
de hand ligt dan natuurlijk
dat de waterkeringen worden
verstrekt. Dat kan niet vol
gens onze minister van Ver
keer en Waterstaat. En Hoe
zeer hij dat ook poogt te moti
veren met allerlei oncontro
leerbare wetenschappelijke re
toriek over stroomsnelheden,
verzanding versus uitschuring,
versterking van dijken te duur
en omslachtig etc..., toch kun
je je niet aan de indruk ont
trekken dat hier met twee
maten wordt gemeten.
Voor wat de Westerschelde
betreft gelden meer dan waar
schijnlijk economische criteria
(druk scheepvaartverkeer, dus
afsluiting zou betekenen be
lemmering van het handels
verkeer) wat betreft de Oos
terschelde wordt alleen maar
gehamerd op het aspect „vei
ligheid". Wanneer de Ooster
schelde een druk bevaren zee
arm was, zou het plan voor
afdamming indertijd hoogst
waarschijnlijk direct in de mi
nisteriële prullenmand terecht
gekomen zijn. Dat Drees dr
afsluiting van de Oosterschei
de toch wil doordrukken heef
naar mijn mening twee belan
grijke oorzaken, namelijk:
Om redenen van prestige: we
kunnen ons blijven verkopen
als knappe waterbouwkundi
gen. 2. Het niet te verwaarlo
zen aspect van de „werkver
schaffing" voor al diegenen,
doe al enkele decennia druk
doende zijn Zuidwest-Neder
land te herscheppen in een
gebied waar zuiver water
even spaarzaam zal zijn als
momenteel het inzicht bij de
heer Drees en de dictators van
Rij ks waterstaat.
Dat het standpunt van mi
nister Drees voor afsluiting
beslist meer dan enige kritiek
verdraagt, heeft hij bewezen
op de op 24 mei j.l. gehouden
openbare bijeenkomst van de
commissie voor milieuhygiëne
en volksgezondheid. Er was
daar van de kant van de mi
nister mijns inziens duidelijk
sprake van een fundamenteel
onjuiste benadering van het
hangijzer „Oosterschelde". Zo
bestond hij het op een vraag
over de functie van de Ooster
schelde als kinderkamer voor
de Noord-zee-vis te antwoor-
den'"...maar als bepaalde wa
teren een kinderkamer-functie
vervullen onderstreept, dat
naar mijn oordeel alleen maar
de betekenis van het behoud
van de Waddenzee". Met an
dere woorden als Jansen een
top-atleet is, moeten we vooral
zorgen dat de conditie van
Pietersen optimaal blijft. Een
andere tijdens die bijeenkomst
gedane uitspraak is dat hij
„het laatste half jaar ontkende
geconfronteerd te zijn met
nieuwe gegevens of aspecten
van de Oosterschelde-afslui-
ting". En dan te bedenken dat
de VMZ en het Actie-comité
.Oosterschelde Open" legio in
itiatieven genomen en plannen
naar voren hebben gebracht.
Wat ook minister Drees mag
zeggen, hij is in ieder geval
een man, die met een derge
lijk weinig ter zake doende en
bloedarmoede argumentatie
wonderwel in slaagt iedere ge
loofwaardigheid aan zijn
woorden te ontnemen. Ik groet
hem, deze verzieker van (ook
een beetje) mijn Oosterschel
de.
BERGEN
WEERT.
OP ZOOM A. DE
(ADVERTENTIE)
istoflr
IDKT GELDT
TOCH OOK
VOOR VROUWEN
v EN
