„Achtbaan
is niet
onveiliger
dan auto"
Breuk tussen
Rhodesië en
Londen totaal
J
Eigenaar Nordsee krijgt
zendapparatuur terug
W«5s1
Pedosan
KERK EN STAAT IN PARAGUAY
STEEDS HEVIGER IN CONFLICT
Secretaris kermisbond na 2 ongelukken:
STROOI NIET IVIET KWARTJES
OU JAC. HERMANS LIGGEN DE KWARTJES VOOR HET OPRAPEN
't Negende
wereldwonder.
Het Solina orgel.
Met strings-
ensemble en
Orbilone3D.
„Franse diplomaat"
handige kunstdief
ROEMENIË
WEL NAAR
STOCKHOLM
Britse havenstaking
uitgesteld
tot 16 juni
binnenland
buitenland
Passagier
Tijdelijk
Geducht
Griezelpret
niet voor niets is het altijd zo druk bij JAC. HERMANS PRUS-SLAG
Nieuwe regels
huwelijks-
ontbinding
Helft Amerikanen
zou
Galley navolgen
paplei»
uw pen
Voetbal op t.v.
Baronie-toernooi
Vrijdag 2 juni 1972
(Van een onzer
verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM In
München brak een wagentje
van een achtbaan los, viel,
en belandde precies op een
wagentje op de „rail" er on
der: 3 mensen kwamen om.
In Londen braken 3 wa
gentjes van een achtbaan los
van de kabel, ze i-aasden met
enorme snelheid naar bene
den, kantelden en braken: 3
kinderen waren dood en 14
moesten naar het zieken
huis worden gebracht.
In één week tijds kwamen bij
ongelukken met achtbanen 6
mensen om het leven, terwijl
enkele anderen nog in levens
gevaar verkeren. Hoe gevaar
lijk is de achtbaan?
,.Een achtbaan is pertinent niét
onveiliger dan een auto in het
verkeer-", zegt de heer C.
Quik, secretaris van de NKB,
de Nederlandse Kermis Bond.
„Maar", voegde hij er aan toe,
„een andere zaak is natuurlijk
wat de mensen met de aanwe
zige beveiliging doen. Ook
hier valt een vergelijking met
het verkeer te trekken. Wie
consequent alle verkeersregels
negeert, kan er donder op zeg
gen dat hij brokken maakt.
Wie in een achtbaan voorbij
gaat aan de regels voor een
veilig gedrag, kan inderdaad
wel eens iets vervelends over
komen".
dat hij zich „op weg" bevond
naar een kermis. „Maar geen
yeiliger achtbaan dan de
achtbaan van de heer Van der
Honing", verzekert de heer
Quik. „Dat is een achtbaan
waarvan je bijna zou zeggen
dat je zelfs geen ongeluk kunt
krijgen als je het zou willen".
Ongelukken in achtbanen zijn,
meent de heer Quik, nagenoeg
altijd een gevolg van onvoor
zichtigheid van de passagiers
die in hun griezelpret de vei
ligheidsvoorschriften uit het
oog verliezen. Maar de twee
ongelukken in één week in
Duitsland en Engeland, waren
beide het gevolg van het los
breken van de ketting. De heer
Quik: „Het is erg moeilijk
voor mij om daar iets over te
zeggen. Ik ben er namelijk
niet bij geweest. En de erva
ring heeft mij geleerd dat je
niet goed kunt varen op getui
genissen van mensen die op
kennisgebied eigenlijk leek
zijn. In feite valt, op dit ge
bied, alleen de kermisman te
vertrouwen. Maar laten we
aannemen dat inderdaad die
beide ongelukken zijn te wij
ten aan technische defekten.
Dan is dat iets verschrikke
lijks. Maar het zegt niéts over
de achtbanen in Nederland.
De enige Nederlandse aeht-
baansjs, zoals ik al zei, nage
noeg volmaakt veilig', en ik
heb geen reden om de buiten
landse' achtbanen, die hier
verschijnen, onveilig te noe
men. Ik bedoel: het is mogelijk
dat die achtbanen in Engeland
en Duitsland verouderd waren.
Ik zeg niet dat het zo is, ik
zeg dat het misschien zo is ge
weest".
De wrakstukken na het ongeluk in de achtbaan te Londen,
waarbij drie kinderen de dood vonden.
wij het vermoeden hebben dat
er dets mis zou kunnen zijn
met een machine op een Ne
derlandse kermis, voelen wij
de betrokken mensen zeif aan
de' tand. En geducht ook. Je
kunt het namelijk niet waar
maken dat je de kermis-bezoe-
kcrs enig onnodig risico la-at
lopen. En zelfs als je afziet
van ethische zaken, zijn wij
verplicht eventueel uit de
band springende confraters tot
de orde te roepen. Dat zijn we
uit economische overwegingen
aan ons zelf verplicht. Of ge
loof je dat het publiek naar de
kermis komt als er voortd/u-ï
rend ongelukken gebeuren
zijn gebeurd. Zoals het puiur
toeval is dat pal na elkaar drie
vliegtuigen met 500 mensen
aan boord naar beneden stor
ten. In feite bewijst dat niets
over de onveiligheid van het
vliegen. Je hebt natuurlijk al
tijd mensen die na zo'n toeval
lige samenloop van omstandig
heden liever de boot pakken.
Ma-ar na verloop van tijd is er
geen enkele terughoudendheid
meer. Datzelfde effekt ver
wachten wij bij de kermisat-
trakties, en bij de achtbanen
in het bijzonder".
Nederland zelf heeft één „ech
te' achtbaan, eigendom van
de heer Van der Honing, die
gisteren onbereikbaar was om-
Het is nagenoeg uitgesloten,
zegt de heer Quik, dat op Ne
derlandse kermissen het pu
bliek wordt losgelaten op een
verouderde en technisch vrij
ondeugdelijke achtbaan: „Als
Verwacht, wat dit betreft, de
heer Quik, een zekere terug
loop bij de Nederlandse kermis-
attrakties (vooral wat de al
dan niet uit het buitenland af
komstige, achtbanen zelf be
treft) na de twee ongelukken
„Dat gevaar loop je natuur
lijk", meent de secretaris van
de NKB, „maar dat za'l dan
een erg tijdelijke terugval zijn.
Kijk, na-ar mijn mening is het
puur toeval dat in één week
tijds twee van die ongelukken
De heer Quik: „Ik zei al dat
de achtbanen in ons land vei
lig zijn, en zeker de enige Ne
derlandse achtbaan. Maar ge
steld, dat er vandaag of mor
gen ook hier iets zou gebeu
ren. Zelfs als dat het geval is
met een buitenlandse acht
baan, waarvan wij vanzelf
sprekend veel minder weten,
zou het er,g verba-zen als het
ongeluk was te wijten aan een
technische defect, in plaats
van aan een menselijke fout.
En het zou me helemaal ver
bijsteren als die fout niet werd
■gemaakt door de passagier".
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
LONDEN De laatste mo
gelijkheid van officieel recht
streeks contact tussen Rhode
sië en Groot-Brittannië wordt
afgegrendeld. Het Rhodesische
regeringskantoor in Londen
blijft gesloten en daarom wordt
de Britse diplomatieke verte
genwoordiger uit Salisbury ge
zet.
Dit kan een aanwijzing zijn
voor een spoedig verder afglij
den van het Midden-Afrikaan
se land naar de apa-rtheidswet-
gevinig, die de meest rechtse
elementen in de regeringspartij
van Ian Smith op het oog heb
ben.
Nog pas vorige week had de
Britse minister van buiten
landse zaken sir Alec Douglas
Ho-me gezegd: „Het is belang
rijk dat niet alle deuren wor
den gesloten". Maar de rege
ring van het moederland
meende zich ter vermijding
van ongewenst internationaal
commentaar niet te kunnen
veroorloven het Rhodesiseh
bureau -te laten heropenen. Het
was gesloten na-dat 6 Vè jaar ge
leden Smith tot de eenzijdige
en -illegale onafhankelijkheids
verklaring was overgegaan.
Het rapport van lord Pearce,
een week geleden gepubli
ceerd, maakte het onmogelijk
voor de Britse regering einde
lijk met Smith tot overeen
stemming te komen. Er was
een half ja-ar geleden echter
een verbindingsofficier de di
plomaat Alec Ward, naar Sa
lisbury gezonden, voordat het
uitgebreide onderzoek van
(Van onze correspondent)
VATICAANSTAD Deze
week heeft het Vaticaan, cq,
de congregatie voor de sacra
menten, een document gepu
bliceerd, waarin de bisschop
penconferenties worden ge
machtigd zelf te beslissen of
een huwelijk „geldig gesloten
maar niet voltooid" is, d.w.z.
of na de huwelijkssluiting ge
slachtelijke omgang gevolgd
is.
Het is niet de bedoeling dat
de bisschoppen hiermee ge
machtigd worden een geldig
gesloten, m-aar niet voltooid
huwelijk te ontbinden, maar
dat zij gemachtigd worden
toestemming te geven voor
het voeren van een proces om
tenslotte de ontbinding van
het huwelijk tot dusver
steeds het privilege van de
paus aan de paus over te
laten. De bisschoppen kunnen
diu-s dispensatie v-erlenen.
Voor Nederland is deze
machtiging overigens niet van
betekenis, omdat dergelijke
processen hier niet of nauwe
lijks meer worden gevoerd.
Voor de niet-v-oltooiing van
een huwelijk zijn namelijk
meestal oorzaken aanwezig,
die het huwelijk ongeldig ma
ken, zoals bijv. impotentie.
Bovendien werd deze vol
macht al verleend aan de bis
schoppen van o.a. de Ver. Sta
ten, Canada en West-Duits-
iand.
lord Pearce en zijn twintig
helpers naar de opvattingen
van de blank-en en zwarte in
woners van Rhodesië werd on
dernomen. Deze vertegenwoor
diger moet nu zijn biezen pak
ken.
Klaarblijkelijk was de Britse
regering graag bereid geweest
de heer Ward voorlopig op die
post te laten. Dat zou op een
tamelijk onopvallende wijze
het behoud van een officiële
schakel tussen de beide landen
zijn geweest. Smith bleek
hiermee niet tevreden te zijn
en eiste wederkerigheid.
Het contact zal n-u weer via
Johannesburg moeten lopen.
Zuid-Afri-ka zal dus, voorzo
ver dat mogelijk is, de meest
dringende Britse belangen in
Rhodesië vertegenwoordigen.
(ADVERTENTIE)
(Folders op aanvraag:
postbus 75, Bodegraven)
(Van onze redactie buiten
land)
WASHINGTON Uit een
onderzoek in de Verenigde
Staten, dat kort na de veroor
deling van luitenant William
Calley (wegens moord op 22
ongewapende Zuidvietnamese
burgers in My Lai) werd ge
houden, is gebleken dat meer
dan de helft van de onder
vraagden hetzelfde zou hebben
gedaan.
Volgens het verslag van het
onderzoek, dat is gepubliceerd
in het Amerikaanse tijdschrift
„Psychology Today" zou 51
procent van de 989 onder
vraagden net als Calley de
burgers doodschieten. Als re
den gaven velen op dat ze het
zouden doen op grond van de
„morele verplichting om de
orders uit te voeren".
Orgel nieuwe stijl
Dit is een bericht over een
spektakulaire vinding. Deze zorgl
ervoor dat praktisch alle instru
menten in een Solina orgel
worden verveelvoudigd. Deze
vinding berust op fase-verschui
vingen, daardoor is het nu mo
gelijk om met één orgel een
kompleet symfonie-orkest te
kreëren.
De muziekwereld heeft deze
unieke vinding met verwondering
gadegeslagen. Uiteraard is ok-
trooi aangevraagd op deze vin
ding, die inhoudt dat bijna alle
registers op het Solina orgel ver
meerderd kunnen worden. Met
één viool. Wel twintig. Cello's,
hobo's, trombones, trompetten,
vermeerderen zich volgens het
zelfde principe.
Daarnaast werd ook het z.g.
Orbitone 3D systeemontwikkeld.
Hierdoor verkrijgt men driedi
mensionale geluidsweergave (3
kanalen). Dit is een nieuw elek
tronisch systeem voor chorus- en
tremolo-sound. Een grote ver
betering to.v. het oude mecha
nische systeem, waardoor geruis
rolledig verdwijnt. Ook hierop is
nktrooi aangevraagd. Beide vul
lingen worden toegepast in So
lina orgels.
ROTTERDAM (ANP)
Een Rotterdamse kunstverza
melaar heeft de gastvrijheid
jegens zijn vriend van de
„Franse diplomatieke dienst"
duur moeten bekopen.
Tijdens een korte vakantie
van de Rotterdammer drong
de buitenlandse gast enige ke
ren zijn woning binnen en
roofde voor 80.000 gulden aan
kunstschatten. v
De „diplomaat" in werke
lijkheid de 38-jarige Zwitser
Marcel C. stond voor de Rot
terdamse rechtbank, waar hij
een gevangenisstraf van an
derhalf jaa-r tegen zich hoorde
eisen.
De officier van justitie mr.
J. Hage, noemde het gedrag
van de kunstverzamelaar „on
begrijpelijk lichtvaardig".
„Hoe kun je zo snel je ver
trouwen schenken aan een
wildvreemde?". De verdedi
ging vond de eis, gezien de
trieste achtergrond van Mar
cel, aan de bijzonder hoge
kant.
STOCKHOLM (UPI) - Roeme
nië zal zich niet aansluiten bij
de door de Russen geleide
boycot van de VN-milieu-con-
ferentie die op 5 juni in
Stockholm begint. Dit heeft
een Roemeense woordvoerder
donderdag bekendgemaakt.
„Wij zijn erg geïnteresseerd
ln deze conferentie en we zul
len zeer waarschijnlijk deelne
men". Hij zei te ver
wachten dat de officiële aan
kondiging van Boekarest voor
het eind van deze week wordt
gedaan.
Terwijl de Sovjet-Unie en
haar bondgenoten Hongarije,
Tsjechoslowakije, Polen en
Bulgarije niet aanwezig waren
op een voorbereidende confe
rentie woensdag in Stockholm
was Roemenië vertegenwoor
digd door een functionaris van
de ambassadeX. De Oostblok
landen hebben herhaaldelijk
gezegd niet aan de conferentie
te zullen deelnemen omdat
Oost-Duitsland niet is uitgeno-
LONDEN (DPA) —De aan
vankelijk voor 2 juni aange
kondigde nationale havensta
king in Groot-Brittannië is
voorlopig uitgesteld tot 16 ju
ni. Tijdens een conferentie in
Loden hebben de havenarbei
ders donderdag besloten het
aanbod van de werkgevers,
een minimumweekloon van 23
pond sterling (ongeveer 19?
gulden) en een betere vakan
tieregeling, tot onderwerp van
nieuwe onderhandelingen te
maken.
Officieel eisen de havenar
beiders dat zij een gemiddeld
weekloon krijgen van 40 pond,
ook als zij werkeloos zijn.
DEN HAAG (ANP —De
Haagse politierechter mr. J.
Bakker heeft donderdag een
van de Zwitserse eigenaars
van Radio Nordsee, de 34-jari-
ge Edwin Bollier van wie 26
augustus 1910 ontvang- en
zendapparatuur alsmede af
luisterapparatuur in beslag wa
ren genomen, vrijgesproken.
Hem was ten laste gelegd, dat
hij in de telegraaf- en tele-
foonwet opgenomen verboden
om de apparatuur te bezitten
en te gebruiken, had overtre
den.
De officier van justitie, had
een boete van f 600,- en ver
beurdverklaring van de f
9000,- kostende apparatuur
geëist. De politierechter sprak
B. echter vrij en beval terug
gave van de in beslag genomen
apparatuur.
De opsporingsdienst van de
PTT had de twee zender-ont
vangers en de vijf afluisterap-
paraten in beslag genomen op
het kamer van Bollier in het
Grand Hotel in Schevenin-
gen.
Van de twee zendontvang-
installaties was er op 26 au
gustus één ingeschakeld. Vol
gens Bollier werd de appara
tuur alleen als ontvanger ge
bruikt voor het geval zich aan
boord van het Nordsee-zend-
schip „Mebo 2" bij Schevenin-
gen voor de kust gelegen, een
noodsituatie zou voordoen.
Naar het oordeel van de heer
Neuteboom van de PTT-op-
sporingsdienst, is gebruik van
de installatie als radiotelefoon
niet geconstateerd, maar wees
alles erop dlat dit de bedoeling
was.
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatie zullen deze
verm'eld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in alle gevallen
eens is met inhoud, c.q. strekking.
Terwijl in alle tv-bladen
vermeld stond dat de voetbal
wedstrijd West-Duitsland
Rusland door de NCRV zou
worden uitgezonden, kwam de
KNVB 2 dagen ervoor met het
bericht dat deze wedstrijd niet
op de tv mag. De heren vin
den dat het publiek te veel
verwend wordt met deze tv-
uitzendingen.
Hun tweede argument is,
dat deze tv-uitzending 'n na
delige invloed zou hebben op
het programma dat noig afge
werkt moet worden in de le
divisie. Dit laatste argument
moet toch wel sterk in twijfel
getrokken worden, als men
weet dat de meeste wedstrij
den op woensdag uitgezonden
worden. De wedstrijd waar 't
hier over gaat, West-Duitsl-and
- Rusland wordt op vrijdag
uitgezonden, maar dit kan.
voor het publiek toch nooit 'n
belemmering zijn om zondags
naar hun eigen club te kijken.
Daarnaast moet de KNVB toch
kunnen begrijpen dat voor dit
soort wedstrijden 'n grote be
langstelling bestaat, en dat
mede door deze belangstelling
voor het voetbal in 't alge
meen Ajax en Feyenoord het
zo ver hebben kunnen bren
gen. Ook heeft de KNVB da-ar
de finale in Rotterdam aan te
danken.
Nee, door de monopolieposi
tie die de KNVB nu bekleedt,
hebben honderdduizenden
voetbalfans 'n verrassing ge
kregen, maar dan wel 'n zeer
onaangename.
ETTEN-LEUR H. SEEBREGS
Als oud-Bredanaar bezocht
ik ook dit jaar weer het pink-
stertoernooi van De Baronie.
Omdat het voor de tien-de keer
werd georganiseerd had ik er
wel het een en ander van
verwacht. Maar dat viel wel
iets tegen. Als er vrijdags in
De Stem staat, dat er vele
Nederlandse clubs niet durven
in te -schrijven omdat ze geen
sterk jeugdelftal hebben, dan
geeft dit wel te denken. Als
een Ajax, NEC of TC Twente
en vele bekende clubs geen
jeugdspelers voor zo'n toernooi
hebben dan pleit dit niet voor
de toekomst van die clubs.
Het toernooi was redelijk goed
bezocht door het publiek. Maar
ik ben wel van mening, dat
wanneer er Nederlandse en
buitenlandse clubs komen met
wat grotere naam het toe
schouwersaantal zeer zeker toe
zou nemen.
En geen Nederlandse clubs
uit de buurt van Breda zoals
DFC, Excelsior, RBC of Wil
lem II- Ajax is toch ook al
eens geweest waarom nu niet
meer? Grotere namen vormen
een trekpleister voor het pu
bliek. Laat ook volgend jaar
Spartak Praag terugkomen.
Deze ploeg speelde zeer goed
en fris voetbal. De finale vond
ik wei erg hard voor spel van
jeugdspelers. Laat ook de fi
nale verlengen na een gelijk
spel.
KATWIJK AAN DE RIJN
W. HARTMANS
(ADVERTENTIE)
Maak er snel en effektief een eind aan.
U zult merken dat de Pedosan pleister
de oplossing is, waarop u zo lang hebt
gewacht.
UNICURA N.V., AMSTERDAM
ASUNCION (KNP) De
tien bisschoppen van Paraguay
(Latijns-Amerika) zijn in
spoedzitting in Asuncion bij
eengekomen en hebben van
wege de noodsituatie, die in
het land is ontstaan door de
kerkvervolging van president
Stroessner, een scherpe ver
oordeling van de methoden
van president en politieappa
raat laten horen.
Bovendien hebben zij alle
katholieken van het land ge
waarschuwd, dat zij rekening
moeten houden met een ver
scherping van de tegenstellin
gen tussen kerk en staat, met
vervolging en boycot. In hun
verklaring roepen de bisschop
pen van Paraguay de katholie
ken op een front te vormen
tegen het regiem, zonder daar
bij de onderlinge liefde te
verliezen.
In de verklaring beschuldig
den de bisschoppen het regiem
van generaal Alfredo Stroess
ner van een stelselmatige ver
volging van de kerk. Zij pro
testeren met na-me tegen de
uitwijding van pater José Luis
Caravies, die onlangs werd ge
dwongen het land te v-erl-aten.
Verder beschuldigen zij de re
gering van deportatie van vele
personen, zonder dat er ooit
een aanklacht via een gerech
telijke instantie tegen hen is
ingediend.
De bisschoppen stellen zich
in hun verklaring ook achter
acties van studenten en lera
ren tegen de regering. De ka
tholieke scholen in Paraguay
verzetten zich namelijk zeer
sterk tegen de steeds groter
wordende invloed van het re
giem. Zo weigerden de katho
lieke scholen onlangs op onaf
hankelijkheidsdag het door de
regering voorgeschreven feest
programma af te werken. In
plaats daarvan werden op di
verse scholen „bezinningsbij
eenkomsten" gehouden, wa-ar
aandacht werd geschonken aan
de onmenselijke toestanden
onder de armen van het land.
Regeringsfunctionarissen be
schuldigden de rectoren van
deze scholen onmiddellijk van
inmenging in politieke za
ken.