Ruim helft van blinden zou nog kunnen zien GEVECHTEN VAN MAN TEGEN MAN Kontoem wankelt J Brand in haven Djakarta eist zeker 67 doden Moskou wacht gespannen op Salt-akkoord c „KRUIDENDOKTER" HEEFT HALF MILJOEN SCHULD examens Optimistische opsteltitels Miljoenen van scholenbouw gebruikt voor „stoppen van allerlei zaken" VOORONDERZOEK IN STRAFZAAK: AAN KOSTEN BIJNA EEN TON Gooi dit blad niet weg! Twee man verdacht van brandstichting in Groningen SNOEP VER STANDIG.. „Nee, meneer de edelachtbare, ik betwist niets Boersma ook hoge inkomens moeten matigen binnenland buitenland WÊÊÊimÊÊmmÊÊ^ BIJ TIJDIGE BEHANDELING Luchtvervuiling Tijdnood Spoorlijn Rotterclam- Antwerpen in studie De radikale manier om op warme dagen het hoofd koel te houden. itho tafelventilatoren Vrijdag 26 mei 1972 17 (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG De Alge mene Kekenkamer heeft in haar jaarverslag over 1971 ernstige kritiek geuit op de gang van zaken rond de scholenbouw in Nederland. Elk jaar worden er op de onderwijsbegroting nonder den miljoenen guldens uit getrokken voor de scholen bouw, maar in feite wordt een groot deel van die be dragen niet gebruikt voor de bouw van nieuwe scholen, maar voor het stoppen van allerlei gaten in de onderwijs begroting. In 1969 werd ruim 280 mil joen uitgetrokken voor de scholenbouw, doch daarvan werd bijna 162 miljoen voor andere doeleinden gebruikt. In 1970 waren die cijfers resp. ,366 miljoen en ruim 144 miljoen. In 1971 werd van de beschikbaar gestelde 412 miljoen gulden bijna 148 miljoen niet in de scholen bouw gestoken. Het parlement heeft hier over in de afgelopen jaren herhaaldelijk geklaagd. Nu doet ook de Algemene Keken kamer dat. Zij wijst daarbij o.m. als oorzaak aan „de ern stige vertraging in de behan deling van de bouwplannen, bouwafrekeningen, e.d. die door de schoolbesturen wor den ingediend". De Algemene Rekenkamer vindt het on juist, dat de overblijvende gelden niet zijn besteed voor onderwijsdoeleinden met een zelfde hoge prioriteit als de' scholenbouw. Uit een steekproef bij en kele van de 350 lagere tech nische scholen in ons land, is gebleken dat er een enorme geldverspilling bestaat op het gebied van de aanschaf van technische apparatuur. Hoe wel de opleiding aan deze scholen in het gehele land nagenoeg gelijk is, werden er bij de steekproef bij 34 slijp machines 16 verschillende merken aangetroffen, bij 146 boormachines 22 verschillen de merken en bij 222 draai banken 36 verschillende mer ken. Jaarlijks wordt bij het la ger technisch onderwijs onge veer zeven miljoen gulden uitgegeven aan nieuwe tech nische apparatuur. Daarop zou twintig procent of bijna anderhalf miljoen gulden kunnen worden uitgespaard, wanneer de aankopen van de scholen, liefst via het rijks- inkoopbureau, zouden worden genormeerd, zo heeft de AU gemene Rekenkamer aan het parlement bericht. GENEVE (DPA) Meer dan de helft van de 10 a 15 miljoen blinden ter wereld zou nog kunnen zien als de oorzaak van hun ziekte tijdig was vast gesteld. Dit zei de directeur van de wereldgezondheidsorganisa tie (WHO), Marcolino Candau, gisteren op een conferentie in Geneve. Blindheid moet be trokken worden in de openbare gezondheidszorg en de preven tieve zorg. Dat blindheid vaak voorko men kan worden blijkt uit de grote verschillen tussen de ont wikkelingslanden en de ont wikkelde landen. In de Ver enigde Staten en Europa zijn er ongeveer 200 blinden per 100.00C inwoners, maar in de ontwikkelingslanden, vooral Azië en Afrika, zijn er meer dan 1.000 blinden per 100.000 inwoners, aldus Candau. Inmiddels worden vanuit Moskou successen gemeld in de bestrijding van blindheid. Rus sische artsen hebben n.l. laser stralen toegepast tegen groene staar, een oogziekte die geken merkt wordt door toenemende druk in de oogbol en geleide lijke verdwijning van het ge zichtsvermogen tot gevolg heeft. Volgens de „Pravda" heeft professor Michail Kras- now in het tweede medisch in. stituut van Moskou tien pa tiënten, die bereid waren zich aan een laserbehandeling te on derwerpen, op deze manier voor blindheid behoed. (Van onze redactie buitenland) SAIGON/HANOI In het centrale bergland van Zuid-Vietnam is gis teren naar het zich Iaat aanzien de definitieve slag om de strategisch belangrijke stad Kontoem begonnen. Noordvietnamese troepen hebben een deel van het vliegveld bezet en beschieten van daaruit de belegerde stad. Tegen de middag zijn enkele bataljons de stad binnenge rukt. Er zouden gevechten van man tegen man worden gele verd. Ook bij Hoeé, de oude kei zerstad in het noorden van Zuid-Vietnam, is de strijd weer opgelaaid. De buitenste verde digingslinies hadden het vol gens waarnemers zwaar te verduren. Inmiddels gaan de Amerikaanse bombardementen op Noord-Vietnam getaag door. In Parijs is bekendge maakt, dat nu ook dijken en watersystemen worden gebom bardeerd. Rond vierduizend burgers zouden er in geslaagd zijn uit de al weken belegerde stad An Loc te ontsnappen. Het betreft voornamelijk vrouwen en kinderen. Hanoi heeft gemeld, dat in een maand ruim honderd Ame rikaanse vliegtuigen zijn neer gehaald. Uit Chicago komt het be richt, dat vier Amerikaanse artsen op uitnodiging van Noord-Vietnam naar Hanoi reizen om een studie te gaan makenvan de behoeften, die er zijn op het gebied van de gezondheidszorg. Ze nemen een grote hoeveelheid genees middelen mee. (ADVERTENTIE) Philips batterijen noemen ze ook wel langspeei-batterijen. Elbee's dus. DJAKARTA (AFP) De brand die woensdagmorgen in de haven van Djakarta is uit gebroken, heeft al zeker aan 67 mensen het leven gekost, al dus is gisteren meegedeeld door de havendirectie. Een woordvoerder van het algemene ziekenhuis in de In donesische hoofdstad deelde mee, dat nog niet alle lijken ge ïdentificeerd zijn. Voorts zijn er onder de gewonden nog slachtoffers, die in levensge vaar verkeren. Rond dertig schepen zijn door de op een olietanker begonnen brand vernield of beschadigd. Omtrent de oorzaak van de brand tast men in het duister. De brand woedde gedurende bijna vijf uur en heeft een ma teriële schade van naar schat ting ruim 500 miljoen roepiah aangericht. Het dodencijfer dat van andere zijde al op „minstens 72" wordt geschat zou kun nen stijgen, doordat er ook nog vermisten zijn. Dat het vuur zo lang woedde is door een havenwoordvoerder toegeschreven aan het feit, dat er toen de brand uitbrak geen drijvende spuiten in de haven lagen. Op het terrein van de brand proberen families, die een ver want kwijt zijn, lijken te iden tificeren. De stoffelijke over schotten die niet herkenbaar zijn, zijn in het havengebied begraven. Het vuur woedde bij de ter reinen van de staatsoliemaat schappij L°ertamina in Tan- djongir -, Tvc - schepen onder Ameri kaanse vlag behoren tot de vernielde vaartuigen. Een Noor en een schip van Perta- mina wisten bijtijds uit de ha ven weg te komen. De meeste andere vernielde of beschadig de schepen zijn kleine vissers boten. De meeste doden zijn arbei ders, die op het punt stonden te vertrekken naar Poelao Se rieboe de duizend eilanden op ongeveer vier miji uit de haven. President Soeharto heeft de havendirecteur bij zich ontbo den en opgedragen maatrege len te nemen om herhaling te voorkomen. Een groepje meisjes uit Rot terdam en Hilversum deelt hier groente en fruit uit in een straat in Glasgow. Hun taak is het deze Nederlandse produk- ten ook in Schotland meer be kendheid te geven. Het schijnt ze best toever trouwd, want de verkoop in de winkels is sinds hun eerste op treden met een derde gestegen. GRONINGEN (ANP) In zake de brand in de Mambobar in Groningen, waarbij twee studenten omgekomen zijn, lieeft de Groningse politie twee arrestaties verricht. Het gaat om de 22-jarige student A. G. A. de K„ die vroeger een kamer boven de bar gehad heeft, en de 22-jari- ge L. G. H. zonder beroep. (Van onze redactie buitenland) MOSKOU De leiders van de Sovjet-Unie en pre sident Nixon van de V.S., die naarstig werken aan wat de climax moet worden van hun topconferentie: een ak koord over beperking van de strategische bewapening, hebben gisteren een vijfde overeenkomst goedgekeurd. Dit laatste akkoord beoogt gevaarlijke incidenten te voorkomen van Amerikaan se en Russische oorlogssche pen, die elkaar vaak schadu wen op volle zee. Het heeft geen betrekking op koopvaardij- of vissersschepen. Het akkoord bepaalt, dat mili taire commandanten veelvuldi- ADVERTENTIE Laatst vertelde iemand dat'ie Philips batterijen de grens over had gesmokkeld. In een zaklantaarn. ger gebruik moeten maken van signalen, zich moeten onthou den van gesimuleerde aanval len en voorzichtiger dienen te zijn wat betreft het naderen van schepen van het andere land. Het vertrek naar Moskou van de Amerikaanse en Russi sche delegatieleiders bij de be sprekingen voor de beperking van de strategische bewape ning (Salt) is uitgesteld, omdat de besprekingen in Helsinki voortduren. Toch hebben insi ders goede hoop, dat het ak koord vandaag in Moskou zal worden getekend. De besprekingen van giste ren waren voor het grootste deel gewijd aan de handelsbe trekkingen tussen de twee lan den. Men heeft een paar uur gepraat over de moeilijke eco nomische vraagstukken, maar men is er nog niet uitgekomen. De zoon van de Amerikaanse industrieel Cyrus Eaton acht de kans niet uitgesloten, zo heeft hij tc Cleveland bekendge maakt, dat op de topconferen tie een project zal worden be kendgemaakt voor transport van Russisch aardgas naar de V.S., waarmee een bedrag van vijf miljard dollar zal zijn ge moeid. n onzer verslaggevers) DEN BOSCH „Hebben ze zijn koffiepotje wel ver kocht?", zei gistermiddag in iel gerechtsgebouw in Den Bosch een klein, verbitterd Belgisch vrouwtje. Ze was he lemaal uit het Vlaamse Kapel len gekomen, omdat ze n»g lo'n 1800 gulden („is riai lict- tellde als 25.000 franken?") tc goed bad van de heer VV.J.A. v.c. Yloosdijk uit Czsteren, be ter bekend ais de „kruiden- dok! rr". Ze was naar Den Bosch ge komen („de treinreis kostte me 240 franken meneer om dat daar de verificatievergade ring inzake het faillissement van Van de Moosdijk werd uenouuen Het zal wel een vergeefse reis zijn voor die mevrouw. Er waren overigens nog twee Belgen, die naar Ne derland gekomen waren in de hoop nog iets terug te zien van het geld dat zij hadden neergelegd voor een plastic zak „geneeskrachtige krui den". Er zal voor de schuldeisers maar heel weinig overblijven. In totaal belopen de vorderin gen bijna een half miljoen gulden. Aan baten, o.a. door verkoop van de villa van de kruidendokter, is er ruim een ton beschikbaar voor de credi teuren. Maar daarvan gaat het overgrote deel op aan de be lasting, aan de bedrijfsvereni ging, t.b.v het personeel, de boerlelkosten en honorarium van de curator. Naar schatting zullen de concurrente credi teuren dan ook maar zo'n vier a vijf procent van hun vorde ringen terug zien. „Een hele droevige geschie denis", vond de curator, die overigens te kennen gaf te ge loven dat Van de Moosdijk ergens in het buitenland nog wel wat geld achter de hand heeft. „We hebben van alles geprobeerd om er achter te. komen, evenals de rijksrecher che, maar er is niets boven water gekomen". Van de Moosdijk zat er neel ingetogen bij en hij luisterde aandachtig. Op de vraag van de president of hij de vorde ringen betwistte, stond hij snel op: „Nee, meneer de edelacht bare. Ik betwist niets". DEN HAAG (ANP) Het Nederlands Instituut voor So- ciaal-Sexuologisch Onderzoek NISSO verricht op het ogen blik een vooronderzoek ten behoeve van een strafzaak, die in Rotterdam wordt behandeld. Dit vooronderzoek, dat nog gevolgd moet worden door een hoofdonderzoek, heeft betrek king op de vraag of een aantal films en enige tijdschriften aanstotelijk voor de eerbaar heid zouden moeten worden geacht. In antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamer lid Geurtsen (VVD) heeft mi nister Van Agt van Justitie gisteren meegedeeld, dat de kosten van het vooronderzoek op f 29.300 zijn begroot en die van het hoofdonderzoek op f 62.200. Het kamerlid vroeg zich in zijn vragen af of het geld en de inspanningen niet doelma tiger gebruikt zouden kunnen worden dan thans het geval is. Minister Van Agt onthoudt zich van een oordeel: het staat pri mair aan de onafhankelijke rechter om te beoordelen of een deskundigenonderzoek en de noodzakelijk daaraan ver bonden inspanningen en uit gaven nodig en wenselijk is. (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG Minister Boersma (Sociale Zaken) is het met de drie vakcentrales eens, dat ook de hogere inko mens, die niet aan een CAO zijn gebonden, en de vrije be roepen dit en volgend jaar moeten matigen. Hij zei dat gisteren tijdens besprekingen met afgevaardigden van die groepen. NVV, NKV en CNV hebben in hun eisenpakket aan rege ring en werkgevers ook de wens opgenomen, dat die ho gere inkomens openbaar moe ten worden gemaakt. Minister Boersma is het met de vakbe weging eens, dat de onderne mingsraden kunnen worden ingeschakeld bij de controle op de loonmatiging van deze groep. (ADVERTENTIE) Maar geef het mee aan een handelaar in oud papier. Daarmee bereikt u, dat er weer nieuw papier van wordt gemaakt. En draagt u bij tot 't zo noodzakelijke behoud van de bossen. Dit is één van de vele adviezen voor een milieu bewuste handelwijze in het dagelijks leven. Die u aantreft in Gids voor een milieu bewust leven. Een praktische handleiding, die aangeeft wat u zélf kunt doen. Voor f 8,90 bij elke boekhandel. Een uitgave van Elsevier, in samenwerking met de Baad voor Milieudefensie Zowel bij het h.a.v.o. als bij de l.t.s. moest gisteren op het eindexamen een op stel worden gemaakt. De ti tels gaven bepaald wel aan leiding tot commentaar. Zo was één van de tien titels op het havo-examen: „Lees naast uw krant een opinie weekblad". De kandidaten moesten lezers van dagbla den ervan overtuigen dat ze naast hun krant een opinie weekblad niet mogen mis sen. „Nogal optimistisch", zei een docent, „een groot deel van de leerlingen leest nauwelijks de krant, iaat staan een weekblad. Hoe zouden zij nu iemand an ders van die noodzaak kun nen overtuigen?" Een wat vreemde titel was: „Democratisering in de mi litaire dienst". De kandida ten zijn nog niet in dienst geweest en ze kunnen er dus niet uit eigen ervaring over schrijven. Gelukkig ivaren er ook echte „vlucht- titels" zoals: „Sport als be roep" en „Eigen auto of openbaar vervoer". Op één school werd gemeld dat 60 procent van de kandidaten voor deze twee titels had gekozen. Op een volgende sch- l bleken prompt de zelfde onderwerpen favo riet. Het algemene oordeel was overigens dat er voldoende variatie in het aanbod zat. Op de l.t.s. had men de keuze uit zes opstellen en een brief. Ook hier was wel tevredenheid over de varia tie en over het actuele in een aantal titels. Op een ■t.s. in een grote stad bleek het onderwerp: „Luchtver vuiling" favoriet, maar op een l.t.s. in een fraai dorp enkele kilometers verder bleek hetzelfde onderwerp allerminst in trek. „In spraak op school" zette hier noga) wat pennen in bewe ging. Op een aantal scholen werd 's morgens nog aan oude wiskunde gedaan. Men was over de voorgeschotelde al- gebra-opgaven erg tevre den. Het was kennelijk wel veel werk, want de leerlin gen hadden hun tijd hard nodig. Nog even terug naar het h.a.v.o., waar gistermiddag Duits op het programma stond. De teksten waren al le vijf erg gecomprimeerd. Docenten waren vrij gema tigd in hun oordeel, kandi daten vonden het in meer derheid moeilijk Het m.a.v.o. hield zich gis termorgen met haiideslken- nis I bezig- De opinies van de leraren liepen niet erg uiteen: vrij redelijk werk. maar wel veel. Heel wat leerlingen kregen de vijf opgaven ook maar amper af 'n de beschikbare twee uur. Ook bij het Frans van gis termiddag raakten weer kandidaten in tijdnood. In twee uur moesten 50 multi ple-choice - vragen over vijf stukjes tekst worden beantwoord. Over het ni veau waren de docenten wel te spreken. Overigens is het kennelijk wel lastig om de tijd te schatten, die examenkandi daten voor dit soort werk nodig hebben. De supervi sors moeten onder meer ook keurig noteren wanneei kandidaten voortijdig de examenzaal verlaten. Waar dat goed voor is, mag Joosi weten, want deze gegevens worden verder nergens ver zameld. Een docent ver moedde dat men dit kar weitje handhaaft om te', voorkomen dat de bij het examen aanwezige leraren in slaap zullen sukkelen Hoe het ook zij, een schat ting blijkt moeilijk. Voor het multiple-ohoice - Duifc- dat de havo-kandidaten gis termiddag moesten maken, was twee uur' beschikbaar De eerste kandidaat bleek de zaal reeds na 47 minuten verlaten te hebben. Het is niet bekend of dat zo'n kei :n Duits was, of dat de be trokkene op dat moment al le hoop al had laten va ren Nou, d'r moest weer zo no dig een Amerikaanse schrij. ver, Jules Farber, een lofzang op ons kleine landje afgeven, die er niet om liegt. Het is weer allemaal goed en aardig, op een snuifje kritiek na. En dat allemaal in een boekje ge titeld: „D is for Dutch". En dat begint zo:- „Het haar wordt in Amsterdam langer gedragen dan in alle andere grote Europese steden, de mi ni's zijn er korter en toen de hot pants werden aangetrok ken, begon het asfalt ervan te koken. Dat alles gebeurt in de omlijsting van 6000 huizen die als monumenten worden be schermd en die de grootste concentratie van antieke ge bouwen vormen van alle hoofdsteden in dit wereld deel". Daar krijg je wel een brok van in de keel. Zo'n Ameri kaanse meneer uit Amerika die dat allemaal over ons landje zegt. Want hij gaat ook nog ver der en zegt nog meer, maar dat zal ik u besparen. Waarna we met z'n allen moeten constateren dat het woensdagavond een behoorlij ke pan is geweest, daar in Barcelona. Die Spaanse politie ramde er op los alsof ze aan het oefenen was op houten ruggen. Nou en dus lieten die Schotse supporters zich ook niet onbe tuigd. Waarna de Russische ploeg de grootste benadeelde mag heten. Bar-celona- Supporters: het Glas-gow heffen. Tom Yardley, een voor u onbekende maar daarom niet minder bejaarde Brithad be sloten om een uitstapje te ma ken om zijn verjaardag zijn. honderdste te vieren. Der halve sloop hij een week gele den uit het Bejaardentehuis in Alderly Edge, 270 km ten noorden van Londen. Vervolgens nam hij de bus naar de hoofdstad, zag daar enkele pittige dingen in een Franse film en wandelde „walgend van al dat bloot" naar Puiten. Tom Yardley had in Londen zijn verjaardag willen vieren. Volgens de directrice van zijn tehuis is dat pas vandaag, maar Tom weet wel beter. „Het was woensdag. Ik ben nog niet zo oud, dat ik geen datum kan onthouden". Volgens mij heeft hij ge lijk. MERIJN. (Van onze parlementairs redacteur) DEN HAAG De aanleg van een spoorlijn tussen Rot terdam en Antwerpen is thans in studie. Dat heeft minister Udink gisteren meegedeeld in de Tweede Kamer, tijdens de discussie over het paarss boekje. De studie maakt deel uit van de vorbereiding van een aanvullende nota ruimtelijke ordening, waarin „allerlei 'nieuwe railverbimdingen" aan de orde komen, aldus de heer Udink. (ADVERTENTIE) Denk u eens in: 25° Celsius. Bij zo'n temperatuur raken men sen snel geprikkeld. Zou een ver koelende Itho tafel- of statief ventilator dan niet ideaal zyn? Nou dan8 Verschillende model len -vanaf fl. 45,-. Verkrijgbaar bij elektrowinkel en warenhuis.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 9