BOEK BARNARD OVER HARTTRANSPLANTATIES MAN VAN LA MANCHA Delinquent is kaartspel vaak de zwartepiet We gaan met grof geschut aan het werk Nieuw beleid voor Europa noodzakelijk Israëlische archeoloog beschuldigt Nederlander AMSTERDAMSE OFFICIER VAN JUSTITIE MR. ARSPOEL: rrico ONTSLAGEN BEDRIJFSLEIDER „DIE NERGENS VOOR DEUGT": binnenland buitenland Hoorzitting over W.O. Persprijs van Montreux voor Liesbeth List meikaasmaand 55 55 DE GROND IN POSTZEGEL BAAS IS BAAS Onafhankelijke deskundigen: Unieboek- Top-Tien D '66 VINDT HUUR VERHOGING ONNODIG Staatssecretaris wil wijziging vestigingsbeslnit Europese kernmacht ongewenst en onwaarschi Zaterdag 6 mei 1972 13 15 Van onze correspondent) LONDEN, 2 mei Professor Christian Barnard heeft de Britse chirurgen aangeraden weer hartoverplantingen te gaan verrichten. „Er worden hier wel leyer- transiplantaties uitgevoerd," zei de Zuidafrikaanse specia list," hoewel de resultaten daarvan slechter zijn." Ook wees hij op de operaties bij maagkanker die veel minder kans bieden op succes dan reeds zijn bereikt bij hartover plantingen. „Hartaanval, u hoeft niet te sterven," is de titel van een boek van professor Barnard dat half mei verschijnt. Een rede over dit onderwerp hield de controversiële medicus in het national heart hospital in Londen waar de eveneens uit Zuid-Afrika afkomstige dokter Donald Ross verantwoordelijk was voor de drie harttrans plantaties die hier tot nu toe zijn verricht die als misluk kingen werden beschouwd. Veel dringend nodige hartope raties moesten achterwege worden gelatem toen dit werk gaande was. Vergeefs pleitte dr. Ross voor grote financiële steun. Naar zijn mening kunnen in tal van Britse ziekenhuizen harttransplantaties worden on dernomen," zei professor Bar nard. „Ik heb nu nog meer be geestering voor dit werk dan toen ik in 1967 mijn patiënt dr. Philip Blaiberg op deze wijze behandelde. Het is een tragedie dat in zo veel landen dit werk nu stil staat." „Maar ik blijf hopen," zo ver volgde hij, „dat harttransplan taties op den duur gewoner zullen worden dan nierover- planitingen." Hij voorspelde dat dit zou ge beuren als er een mechanisch hart was ontworpen dat even goed werkte als een nierma- ohine. Een waarschuwing richtte pro fessor Barnard tegen chirurgen die beroemdheid nastreven en niet voldoende van het onder werp weten- Hij vertelde dat een dokter wiens naam hij niet noemde een hartoverplanting had uit gevoerd en twee weken later in een dagblad las dat het af stotingsprobleem de doorslag gevende moeilijkheid was. Na de lezing hield de profes sor een persconferentie waar bij hij plotseling zei „Het is geen goede reclame voor een hartspecialist, maar heeft ie mand een sigaret voor me?" Even later bekende hij: „Ik eet geen boter." Hij onthulde verder dat hij be sprekingen voert over de film van zijn leven die zal worden gemaakt. Het aanbod van een Noordengelse televisiemaat schappij om hem met de jeug dige tweede mevrouw Barnard naar Leeds te laten vliegen in een helikopter voor een inter view sloeg hij af. „Een derge lijke reis in Roemenië is mijn vrouw vorige week slecht be vallen en ze zegt dat ze nooit meer in zo'n toestel zal stap pen." Onder de supervisie van Arthur Miller zijn in Italië de opnamen begonnen voor de verfilming van de „Man van la Mancha". Links zien we Sophia horen en Peter O'Toole als Dulcinea en Don Quichotte, rechts een opname van James Coc, die de rol van Sancho Panza vertolkt. UTRECHT (ANP) Met de ernstige delin quent, die voor voorar rest in aanmerking komt, wordt in het strafproces vaak omgesprongen als met de zwarte piet: de kaart die de spelers zo snel mogelijk willen kwijtraken. Dat schrijft de Amsterdamse officier van justitie, mr, J,, J- Ab- spoel in het maandblad voor berechting en re classering. „In het strafproces schui ven de spelers dat zijn de (hulp)officier van justitie, de rechter-commissaris en de raadkamer elkaar de delinquent zo snel mogelijk toe, zonder voldoende com municatie". „De verdediger doet daarbij vaak denken aan een figuur uit het lummelbalspel: de man die moet trachten de bal te onderscheppen, die de andere spelers elkaar toegooien". De mogelijkheid tot commu nicatiestoornissen begint vol gens mr. Abspoel ai zodra de man op heterdaad is betrapt en de politie hem heeft inge rekend. De politie bespreekt vaak vluchtig met de officier van justitie de voorgeleiding, aan de hand van enige summiere gegevens, meestal ontleend aan mededelingen van recher cheurs, die de arrestant heb ben verhoord. De officier van justitie moet op grond van die gegevens over voorgeleiding beslissen, maar is dan vaak onvolledig ingelicht, aldus mr. Abspoel. V ervolgens verdiept de officier zich verder in de zaak. Hij leest dan eerst het proces-verbaal en spreekt pas daarna met de verdachte. Hij heeft zich dan, volgens mr. Abspoel, onvermijdelijk al een oordeel over de arrestant ge vormd op grond van dat pro ces-verbaal: „In feite is dat oordeel niets anders dan een vooroordeel". Deze gang van zaken mani festeert zich in het verdere verloop' van de zaak steeds opnieuw. „Alleen de recher cheurs spreken uitvoerig met de verdachte, maar daarna gaat het proces-verbaal een volstrekt eigen, leven leiden. „Ieder leest het proces-verbaal alvorens met de verdachte te praten, In de loop van het proces ontmoet de verdachte niemand meer die onbevoor oordeeld is. Erger nog: iéder met wie, verdachte een per soonlijk contact heeft gehiad verdwijnt uit zijn gezichts veld. Behalve -dan misschien de officier van justitie bij wie hij is voorgeleid. Hij krijgt steeds meer riieuwe figuren tegenover zich aan wie hij moet trachten duidelijk te ma ken, dat hij niet zo zwart is als uit de stukken naar voren komt". Als de zitting dan eenmaal begint, is de verdachte aan één politierechter) of drie (meervoudige kamer) onbe kenden overgeleverd, die zich in de korte tijd van de zitting een oordeel moeten vormen over hem. „Maar tot een per soonsbeoordeling leent zeker een zitting van de meervoudi ge kamer zich niet. Het voe ren van een werkelijk gesprek is bijna onmogelijk: de ver dachte is verkrampt, wantrou wig, onzeker. Het gesprek gaat voortdurend over juridis che aangelegenheden waarvan hij niet kan inzien wat ze er nog toe doen, of die hij niet begrijpt". Voorafgaande aan de zitting hebben de rechters niet altijd alle drie met de verdachte contact gehad. Door de moge lijkheid van de raadkamer, het horen van de verdachte .aan een lid te delegeren, kan' iemand maanden gevangen zit ten zonder dat twee van de drie rechters, die over zijn gevangenschap moeten beslis sen, hem ooit hebben gezien, aldus mr. Abspoel. „Merkwaardig" vindt mr. Ab spoel het, dat dit „doorgeef- systeem" slechts in werking treeds als de verdachte toen hij het vergrijp beging de leeftijd van 18 jaar had be reikt. Is hij ook maar een dag jonger, dan houdt het door- geefstelsel eensklaps op, zodra hij aan de kinderrechter als rechter-commissaris is overge leverd. Deze beslist telkens over verdere gevangenhouding en fungeert vaak ook als rech ter op de zitting en heeft zich dan een grote kennis van de persoon van de dader eigen gemaakt. Mr. Abspoel vindt dat alleen in het uiterste geval tot voor arrest mag wordein besloten. Past men preventieve hechte nis toch toe, dan moet men zo snel mogelijk na het ingaan van de bewaring materiaal verzamelen over de persoon van de verdachte. Aan de hand daarvan moet niet alleen worden beoordeeld of voort zetting van het voorarrest no dig is, maar ook of verdere vervolging noodzakelijk is. Hij doet een aantal sugge sties ter verbetering van de toestand, waarvoor overigens een wetswijziging nodig zou zijn. Het zou volgens hem wenselijk zijn als de officier niet alleen toestemming tot bewaring vraagt aan de rech- ter-commissjris, maar ook verleninging daarvan met zes dagen. Dat zou de nodige ruimte voor het onderzoek scheppen. Dan zou na gezamenlijk overleg tussen rechter-com missaris, hulpofficier, reclasse ring en eventueel psychiater en psycholoog de beslissing moeten vallen, wat er verder gaat gebeuren. Bij dit overleg moet ook de verdachte zijn betrokken. Tegen een beslissing tot verdere gevangenhouding een beslissing van de rechter commissaris op verzoek van de officier zou beroep bij het hof mogelijk moeten zijn. De rechter-commissaris zou bij gevangenneming moeten bepa len of de zaak voor de enkel voudige of de meervoudige kamer komt. In het eerste ge val zou hij zelf als rechter moeten kiunnen optreden en meteen vonnis kunnen wijzen, waardoor de preventieve hech- teis tot een minimum be perkt blijft. Als mogelijke tussenoplos singen, vooruitlopende op een eventuele wetswijziging, noemt mr. Abspoel: de balie moet wekelijks een advocaat aanwijzen, die het verhoor van elke verdach te tegen wie de officier bewa ring heeft gevorderd, bij woont. De raadsman moet het dossier voor het verhoor kun nen inzien; ook de reclassering moet bij deze verhoren aanwezig zijn; als de rechter-commissaris bewaring beveelt, is een twee de verhoor nódig voordat een verzoek tot gevangenhouding de raadkamer bereikt; ook op elke openbare rechtzitting moeten raadsman en reclassering aanwezig zijn. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG De vaste commissie voor Wetenschappen uit de Tweede Kamer belegt op 6 en 7 en eventueel op 8 juni een hoorzitting voor or ganisaties en instellingen, die haar opvattingen kwijt willen over het wetsontwerp voor herstructurering van het We tenschappelijk Onderwijs. Op die hoorzitting kunnen kamerleden vragen stellen aan organisaties en instellingen, die tevoren haar opvattingen schriftelijk voor de kamercom missie hebben uiteengezet. MONTREUX (ANP) De persprijs van het festival van Montreux is dit jaar toegekend aan Liesbeth List, die in de Belgische inzending „ba- ratzeartea" liedjes zong van Jacques Brei, Bou- dewijn de Groot en Mi- kis Theodorakis. Het is voor de tweede keer dat Liesbeth List de pers prijs in Montreux heeft gewonnen. De eerste maal kreeg zij de onder scheiding voor haar v show diq werd. geregis seerd door Bob Rooyens. De BRT-show die in het Nederlands werd opge nomen in het casino van Knokke, onder regie van Jef Cassiers, duurde een half uur en werd ge filmd tegen een achter grond van schilderijen gemaakt door de Belgi sche surrealistische schil der René Margritte. (ADVERTENTIE) nietvergeten... Fricoeten (Van een onzer verslaggevers) BARNEVELD Ze werkten gisteren nog: de 14 dames „die nog nooit in hun leven behoor lijk hebben gewerkt", en de be drijfsleider „die ook nergens voor deugt". Want hun bedrijf, Ladylux in Barneveld, sluit pas op 12 mei. En donderdagavond mocht dan wel openbaar zijn geworden dat de directie van het bedrijf de 14 vrouwen en de bedrijfs leider géén opzegtermijn, géén vakantietoeslag en géén ver goeding voor de niet genoten vakantiedagen zal betalen, vrij dag werkten ze toch. Gewoon. Onder meer omdat ze vrezen dat er anders zelfs geen werk loosheidsuitkering zal zijn. En omdat ze tot de conclusie zijn gekomen dat ze beter niets kunnen ondernemen wat zich mogelijk tégen henzelf zal ke ren. Bedrijfsleider C. Magermans (5 jaar in dienst bij Ladylux, voordat hij van de echtgenoot van de directrice van het be drijf mocht vernemen dat hij „nergens vpor deugde") zegt, terwijl hij krampachtig pro beert zich te beheersen: „Echt: we gaan met grof geschut wer ken. We moeten proberen de mensen in Nederland duidelijk te maken hoe de eigenaresse, mevrouw Stoppelman-Barend- se, domweg 15 ander.e mensen kan bestelen en beroven op een manier die goor is. Of mis schien gebeurt'dat méér op in stigatie van haar mali, de eco nomisch doctorandus Stoppel man. De man die zegt dat de meisjes hier, sommigen zitten er al 10 jaar, nooit behoorlijk hebben gewerkt. En die mij alls nietsnut te grabbel wil gooi- „Dat een bedrijf moet worden gesloten", zegt de heek Mager mans, „kan ik eventueel be grijpen. Minder goed valt te begrijpen dat bij die sluiting elke sociale zekerheid,-elke af vloeiingsregeling, achterwege wordt gelaten. Maar helemaal niét te begrijpen is het dat noodzakelijk wordt geacht die sluiting te motiveren door de arbeiders in de grond te trap pen. Door te zeggen dat de meisjes nog nooit behoorlijk hebben gewerkt. Weet je dat sommige meisjes daar hele maal kapot van zijn geweest Meisjes die jaren en jaren ach tereen méér doen dan eigenlijk geéist kan worden. Er bestaan enkele vermoedens over het hoe en wat vain de gedragin gen van. meneer en mevrouw Stoppelman. Zoals ik al zei: we gaan met grof geschut wer ken. Ik kan het nu nog niet zeggen, want de bond is nog bezig het uit te zoeken". „Wat me zelf betreft", zegt de heer Magermans, „heeft die Stoppelman gezegd dat ik niet deug. Hij mag dat vinden. Na tuurlijk. Maar. ten eerste is het niet deugen van een bedrijfs leider géén motief om een be drijf te-sluiten. Dan vervang je de man, nietwaar Maar ten tweede moet je zo'n uitspraak ook kunnen motiveren. Weet je op welke wijze Stoppelman bewijzen voor die stelling pro beert te krijgen Hij heeft aan meisjes die hier al meer dan twee jaar niet meer werken een brief gestuurd. Een brief die begint met: Geachte me juffrouw, mevrouw, heer en dan verder gaat met: Zoudt u per kerende post zeer sum mier willen meedelen waarom u het dienstverband met ons bedrijf Ladylux, onder leiding van de heer Magermans, hebt moeten beëindigen U bij voorbaat dankend, hoogach tend Zo was die brief. De vakband bezit er een. Hij was ondertekend met mevrouw Stoppelman-Barendse Nou ja, dat wil zeggen: die naam was er onder getypt. Er was géén ondertekening in de ware betekenis. Er was wél een postzegel voor antwoord bijge sloten". „Wij hebben de kwestie in handen van een advocaat ge legd", reageert mevrouw Stop pelman, „dus ik kan niets zeg gen. Welke advocaat? Het lijkt mij in dit stadium niet wense lijk u dit mee te delen. Waar om een advocaat is ingescha keld Dat heeft privé-redenen. Hoe privé die redenen zijn Te privé om u er iets over te zeggen. En verder heb ik geen enkele behoefte een verklaring af te leggen. Noch aan u, nóch aan de vakbonden, nóch aan die mensen daar in Barne veld". Eén van die „mensen daar in Barneveld" die het zonder verklaring van mevrouw Stop pelman moeten stellen, is de 23-jarige Riet Robbertsen, bij na 8 jaaT werkzaam bij Lady lux: „Op 25 april kwam Stoppelman hier binnenstap pen. Hij zei: Mensen, het spijt me, maar de tent gaat dicht En daarna zei hij dat we niet behoorlijk werkten. Dat we nooit behoorlijk ge werkt hadden. Wat moet je dan' Moet je hem een kop gloeiende koffie naar zijn kop gooien Moet je vragen waar om ze je acht jaar lang geld hebben betaald voor werk dat je niet hebt verricht. O, ik werd woe3t, ik werd kwaad, ik stond te trillen op mijn benen. Ik heb nog gezegd: Zo, wij hebben nooit goed gewerkt. Wat hebben, verdomme, jullie dan gedaan De laatste keer dat hij, Stoppelman, hier was. was in april 1968. Wil je dat ontkennen, Stoppelman Dat zei ik, en het was wel fijn dat kwijt te zijn. Maar je schiet er niks mee op natuurlijk. Ik be doel: een baas is een baas, en een arbeider een arbeider. En wat klets je dan nog? En wat ze zeiden over meneer Mager mans, dat die niet deugde: weet die Stoppelman wel dat meneer Magermans, behalve als bedrijfsleider, ook optrad als bedrijfsmonteur Dat hij meer dan ééns om 4 uur 's morgens nog met een machine bezig was, en diat hij om half acht weer aanwezig was Hoe durft, o verdomme, het is godsgeklaagd, die man dan nog te zeggen dat hier nooit be hoorlijk is gewerkt (Van onze redactie buitenland) BRUSSEL Een van de voornaamste conclusies uit een don derdag in Brussel openbaar gemaakt rapport van een werkgroep van onafhankelijke deskundigen, waarom de Europese Commis sie heeft gevraagd, is: als de Europese Gemeenschap haar doel (evenwichtige werkgelegenheid, prijzenstabiliteit, voortdurende ontwikkeling en een zo hoog mogelijk welvaartspeil) wil ver wezenlijken, dan moet ze een nieuwe richting inslaan met haar beleid inzake produktiegroei, inkomenspolitiek en concurrentie- politiek. (ADVERTENTIE) De tien meest gekochte boeken in april 1972 1. Jaap ter Haar „Jacob Simonsz. de Rijk, Watergeus" 17,90 (Van Holkema Waren- dorf) 2. Petra Clarijs „Wat is Antiek I en II" 5,90 per deel (Van Dishoeck) 3. H. J. van Nijnatten-Dof- fegnies „Moeder Geerte Omnibus I en II" 19,90 per deel (Van Holkema Waren- dorf) 4. Els van Limburgh en Ka- thinka de Monchy „Fondue en barbecue" 4,90 (Van Dishoeck) 5. Jaap Kramer en Wim de Bruyn „Watersport van A tot Z" 24,90 (De Boer) 6. Somerset Maugham Om nibus 19,90 (Van Holkema Waren- dorf) 7. Dolf Koning „Schaatsgoud '72" 9,90 (Teleboek) 8. Jaap ter Haar „Geschiedenis van de Lage Landen" 39,50 per deel (Fibula-Van Dishoeck) 9. Kim „Liefde is 5,90 (Teleboek) 10. Dr. D. J. Roorda „Het rampjaar 1672" 7,90 (Fibula-Van Dishoeck) (Verkrijgbaar in elke boek winkel). (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG De Tweede- Kamerfractie van D'66 staat in principe achter een aantal be leidsombuigingen, die in de no ta Volkshuisvesting van minis ter Udink zijn neergelegd, maar is van mening dat het daarin ontwikkelde systeem „gebrek kig" is uitgewerkt. De fractie zegt dat het niet nodig is om de huren van be staande huizen algemeen met 20% extra te verhogen. Ze heeft de SER en de Raad voor de Volkshuisvesting een aantal berekeningen gezonden en gevraagd met deze bere keningen bij het opstellen van nog uit te brengen adviezen over het toekomstig huur- en subsidiebeleid rekening te hou den. Het rapport van ruim 700 pagina's geeft, aldus de Euro pese commissaris Barre, een zodanige inventaris van de problemen dat het een duide lijke stimulans kan betekenen voor de beslissingen, die geno men moeten worden inzake het type economie dat Europa in de toekomst dient te kiezen. De ontwikkelingspolitiek, al dus het rapport, moet worden opgevat als een regionale po litiek op wereldschaal. Er is dus eerst een door openbare fondsen gefinancierde basis nodig, voordat privé-investe- ringen rendabel kunnen wor den. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG Staatssecre taris Oosterblink van Econo mische Zaken heeft de Com missie Adviezen Vestigingsre gelingen van de SER om ad vies gevraagd over een wijzi ging van het vestigingsbesluit kleinhandel in gebruikte en on geregelde goederen. De staatssecretaris is van oordeel, dat eenzelfde ljjn moet worden gevolgd voor de ge noemde tak van de kleinhan del, nu de nieuwe vestigings wet detailhandel binnenkort in werking treedt en deze niet meer het onderscheid in een groot aantal bedrijven kent. DEN HAAG (ANP) Een Europese kernmacht is niet slechts ongewenst, maar „ge lukkig" ook weinig waarschijn lijk, aldus dr. L. Jacquet, di recteur van het Genootschap Voor Internationale Zaken, vrijdag op een bijeenkomst van de Atlantische Commissie in Den Haag. Tegen Frans-Engelse samen werking op het gebied van kernwapens (de meest voor de hand liggende mogelijkheid omdat een Europese federatie vooralsnog niet tot stand zal komen) pleiten de ongunstige militair-geografische situatie van West-Europa, de vergifti ging van de verhouding met de Sovjetunie (vooral door vrijwel onontkoombare Westduitse me dezeggenschap) en binnen West-Europa zelf, de zware proef voor de betrekkingen met de V.S., en de ongeloofwaardig heid van een kleine Frans-En gelse kernmacht. De Russische kernmacht kan West-Europa geheel vernietigen, West-Euro pa zou met door van onderzee boten gelanceerde raketten een twaalftal Russische steden kun nen vernietigen. (Van onze oorrespondent) TEL AVIV De bekende landse collega dr. H. Y. Fran Y. Yadin heeft zijn Neder landse collega dr. H. Y. Franken van een „aan het anti-semitisme grenzende venijnige campagne tegen de staat Israël" beschuldigd. Dit naar aanleiding van de conclusies die de archeoloog dr. Franken heeft getrokken uit de vondst van een be langwekkende Aramese tekst op een tempelmuur in Tel Deir Albah in de Jor- daanvallei in april 1965. Dr. Franken beweert dat het bijbelse verhaal over de verovering van trans-Jorda- nië door de vanuit Egypte komende joodse stammen niet klopt. Volgens de Ne derlandse archeoloog, die zich thans in Syrië bevindt, leveren de door hem bestu deerde teksten het bewijs dat er in de Jordaanvallei ten tijde van het joodse ko ninkrijk niets van de in vloed van de joodse gods dienst viel te bespeuren. In de gespannen politieke ver houdingen in het Midden- Oosten krijgt deze opvat ting onmiddellijk politieke betekenis. Het historisch recht van het joodse volk op het land van Israël komt hierdoor in op spraak. Voor de Arabische propaganda tegen Israël heeft dr. Franken dus mu nitie en kogels aangedra gen. Volgens prof. Yadin is dr- Franken een gezworen vij and van Israël en heeft hij politiek met wetenschap vermengd. Volgens de Is raëlische geleerde wordt dr. Franken daarom op inter nationaal niveau niet se rieus genomen. Bovendien is dr. Franken volgens zijn felle Israëlische tegenspeler geen filoloog en heeft hij geen volmaakte kennis van het Aramees. Om deze re denen hebben de archeolo gische activiteiten van dr. Franken in de ogen van prof. Yadin nauwelijks we tenschappelijke betekenis. Ook omdat dir. Franken de tekst van zijn vondst nim mer heeft gepubliceerd kent de Israëli aan het werk van dr. Franken weinig beteke nis toe. (ADVERTENTIE) X&erl'Jk SoeQe\... dus altijd korrekt

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 11