DUIZENDEN KUNNEN „4 MEI" NIET VERGETEN J. EDGAR CONTROLEERDE HEEL AMERIKA Zelfs presidenten beefden voor FBI-chief Hoover „Bureau mag niet verlammend gaan werken NIEUW VAN POKON v VREDESTEIN 35% Rijkspremie maakt spaareffekten aantrekkelijker dan ooit. Viertal pleegde zeker honderd inbraken Wrakstukken op W.-Irian niet van Nederlandse „Dakota heetman^ 99 BOEROENDI KRIJGT MILITAIRE HULP VAN ZAIRE Schepper van cle „Saint" gered mmmm binnenland buitenland ANGST GEFAALD KENNEDY'S moederdag-tip Agaat, paars, geelN jade, bergkristal, groen, opaal. DR. J. ALBERS, DIRECTEUR CENTRAAL BUREAU NEDERLANDSE KERKPROVINCIE: paplew uw pen Walgelijk Andere aanpak P0K0N PLANTS SPRAt planten spray vredestein-matrassen hebben gegarandeerd een lange levensduur v zorgen voor h extra spaarpotje Donderdag 4 mei 1972 15 (Van een onzer verslaggevers) ARNHEM „Ooit dachten we, dat was zo'n tien jaar ge leden, dat ons werk een aflo pende zaak was. Dat was toen. Onze taak is nog nooit zo groot geweest als nu. Per jaar ko men er zo'n 350 mensen bij die geholpen moeten worden. Om dat ze zoveel jaren na de oor log helemaal kapot zijn gelo pen op die zelfde oorlog." „Tien jaar geleden al wezen wij op datgene waar nu ieder een over meepraat. Het kamp syndroom, oftewel het KZ- syndroom. Tien jaar geleden hebben wij daar aandacht voor gevraagd van radio, televisie en kranten. Niemand had inte resse. De beroering rond de „Drie van Breda" heeft ieder een met de neus op de ellen dige situatie gedrukt. Toen praatte iedereen over het KZ- syndroom. En over hoe erg dat was. In die tijd praatten wij, mensen die er zelf zo ongeveer aan kapot zijn gegaan, over het „schuldbesefsyndroom". En over hoe erg dat was". „Een van de wensen die ik heb met betrekking tot ons werk, heeft (je zou bijna zeg gen: vanzelfsprekend) betrek king op de financiën. Ik zou graag willen dat we meer fi nanciële armslag hadden. Al was het alleen maar om meer sociaal werksters te kunnen aanstellen. De „buitengewoon gepensioneerden", zoals we worden genoemd, kunnen elk aar niet opvangen. Wij zijn er geestelijk en lichamelijk niet toe in staat. Om het erg rot en erg cru te zeggen: wij zijn kneusjes onder elkaar". De oorlogsslachtoffers worden in Nederland niet meer her dacht, zoals vroeger pp de 4e mei gebeurde. De bevrijding wordt niet meer elk jaar ge vierd, zoals vroeger op de 5e mei gebeurde. Maar voor dui zenden Nederlanders heeft die niet meer herdachte oorlog nooit voltooid verleden tijd willen worden. Zaterdag heeft ira Qverioon voor hen een „alternatieve herdenking" plaats. Dan wordt door koniniginig Juliana in het Nationaal Oorloigs- en Verzets-ï museum een sculptuur ont huld, welke door de verzetsge- pensioneerden aan de Stichting 19401945 wordt aangeboden ter gelegenheid van het 25-ja- rig bestaan van deze Stichting in 1970. „Maar velen van de mensen die het geld bijeen gebracht hebben", zegt de heer H. Roos uit Arnhem, secretaris van het Comité Jubileumgeschenk (van hem zijn ook de boven geciteerde uitspraken), „zullen er met geen mogelijkheid bij kunnen zijn. De invaliden die zich niet meer kunnen bewe gen. Juist dié mensen voor wie de jaren 40—45 nooit voorbij kunnen gaan". Het doel van de Stichting 4045, zoals het officieel om schreven is, heet: „Leniging van de zedelijke, maatschappe lijke en stoffelijke noden van personen of groeperingen van personen, die tijdens de Duitse bezetting door daad of hou ding tot het binnenlands ver"- zet hebben bijgedragen, alsme de van hun. gezinnen of nabe staanden, een en ander voor zover zij de hier bedoelde bijstand zullen blijken te be hoeven". Ongeveer 6000 personen „be hoeven de hier bedoelde bij stand", en vallen daarmee on der de wet buitengewoon pen sioen. De heer Roos: „Er zijn in totaal ruim 2000 verzetsge- pensioneerden, zo'n 3300 we duwen en 750 wezen". Welk 'totaal nu elk jaar met 350 personen wordt aangevuld. De heer Roos: „Dat zijn men sen die op jeugdige leeftijd in het verzet zijn gegaan. Die in een concentratiekamp terecht kwamen. Die na de oorlog ver frommeld terugkwamen. Die op eigen houtje weer op de wal zijn gekrabbeld. Die jaren en jaren hebben gewerkt en geleefd. En die nu de terugval hebben ervaren, die de klap hebben gekregen van de niet verwerkte spanningen. Het concentratiekamp-syndroom. Wat niet alleen psyohisch is, maar je ook op lichamelijk terrein breekt. In de jaren tussen 1960 en 1965 kwamen de nieuwe aanmeldingen slechts druppelsgewijs binnen. Als er 50 nieuwe meldingen per jaar kwamen, was het veel. Toen wisten we nog niets van de onverwerkte spannin gen en van het KZ-synd-rootm dat uit zou breken. Daar kwa men we later aohter. Maar toen was de rest van de sa. menleving niet bereid dit méé te verwerken". (Van onze correspondent) WASHINGTON - J. Edgar Hoover, de legendarische „tsaar" van het die gedurende bijna een halve eeuw aan het hoofd stond van het grootste politie bedrijf ter wereld, heeft zijn macht uit handen moeten geven. Wat geen president durfde, n.l. de „vereerde held van de zwijgende meerderheid" van zijn functie ontslaan, is nu dan gebeurd door zijn plotse ling dood. De man, die zich ondanks heftige tegenstrubbelingen vooral vanuit de Senaat niet wenste terug te trekken uit zijn machtige positie van di recteur van het „Federal Bu reau of Investigation", heeft nu dan zijn controle over 20 miljoen Amerikanen uit han den moeten geven. Hoover, die nooit getrouwd is geweest en onder acht presidenten en zestien minis ters van justitie diende, was gedurende 48 jaar de onver vaarde strijder tegen mis daad en vooral tegen al dan niet vermeende communisti sche ondermijning. Hoover had veel bewon deraars maar niet minder vijanden, vooral onder linkse groeperingen. J. Edgar had de keus uit Vier kogelvrije auto's, altijd noig één meer dian voor de Amerikaanse presidenten klaar staan, en is meer dan wie ook met de dood bedreigd. De angst voor Hoover be perkte zich niet tot misdadi gers maar ook top-poditicd hadden door hem slapeloze nachten. De Washington Post schreef eens, dat teveel Amerikanen beefden voor Hoover; de meeste van de ministers van jiuisdtie die for meel zijn baas wiaren, niet uitgezonderd. „Schietgrage supermannen, meedogenloze mdsdaadbe- strijders, een bovenmenselijk alleswetend apparaat". Dit imago van het F.B.I. kwam vorig jaar tevoorschijn uit een opiniepeiling. Die peilin gen brachten ook aan het licht, dja-t de grote meerder heid van de Amerikanen te vreden was over Hoovers prestaties, maar toch meende dat hij moest aftreden. Hoewel de almachtige F.B.I.-boss voor de Ameri kaanse presidenten langza merhand een zware politieke last begon te worden durfden ze hem niet te pensioneren. Toen Hoover zeventig werd J. Edgar Hoover. besloot Johnson zijn ambts periode te verlengen „voor onbepaalde tijd". Ook Nixon verzocht hem in 1969 aan te blijven. De Amerikaanse president zei het heengaan van Hoover te beschouwen „als een persoonlijk ver lies". Hoover, die op 22-jarige leeftijd bij het ministerie van justitie in Washington -in dienst trad, maakte het F.B.I. tot een legende in de derti ger jaren. Toen maakte 'hij met zijn „G-men" een onver biddelijke jacht op gangsters als John Dillinger en andere „Bonny and Clyide-achtige fi guren". Bij de bestrijding van de maffia, de „casa nostra", faalde het F.B.I. volledig maar dit tekort werd door Hoover gecompenseerd door ijverig jacht te maken op revolutionaire en subversieve figuren. Zijn meest recente triomf was.de ontmaskering van het „Berrigan-complot", dat o.m. gericht zou zijn geweest op de ontvoering van Nixons topadviseur Henry Kissinger en het opblazen van verwiar- mingstunnels onder rege ringsgebouwen in Washing ton. Pater Philip Berrigan werd kortgeleden vrijgesproken van het tenlastegelegde. Maatr de brieven, die hij met behulp van F.B.I.-spion Boyid Douglas de cel uitsmokkelde, kunnen hem altijd nog op tien jaar gevangenisstraf per stuk komen te staan. Hoover had een hekel aan de - Kennedy's maar voelde zich zeer op zij,n gemak in de „law and order"-atmos- feer van de Nixon-regering. Omgekeerd moesten de Ken nedy's ook niet veel van Hoover weten. Met name Ro bert Kennedy heeft hem meer dan eens verweten per soonlijke roem na te streven Cen koste van de misdaadbe strijding. Het laatste half jaar, dat Kennedy minister van justi tie was voor hij in juni 1968 werd vermoord, weigerde Edgar Hoover tegen hem te spreken, Toen Hoover in 1924 de leiding van het F.B.I. op zich nam bestond het bureau slechts uit een paar honderd medewerkers. Hij bouwde het uit tot een machtig appa raat. Een van de meest spec taculaire zaken waarin de F.B.I. zich mengde was de ontvoering van de Li-nd-berg- baby in 1932. Edgar Hoover was een zie kelijk aanlegger van dos siers. Het vermoeden bestaat, diat hij zoveel wist van vrienden en vijanden dat men hem lieven- ongemoeid liet. Wat die „dossier-ziekte" betreft kwam Hoover deze week nog in het nieuws. De bekende journalist Jack An dersan beschuldigde hem er van, dat hij geheime dossiers had laten aanleggen over het sexuele doen en laten van prominente Amerikanen. De ze dossiers dienden ex-presi dent Johnson tot bedlectuor. „Hoover toonde een intense belangstelling voor de vraag wie met wie naar bed gaat in Washington, terwijl dat het F.B.I. toch niets aan gaat", aldus Anderson voor een congrescommissie. De kans dat Amerika nog ooit door een nieuwe Edgar Hoover zal worden gecontro leerd is bijzonder klein. Juist dezer dagen komen in het congres voorstellen aan de orde, waarin de benoeming van het hoofd van het F.B.I. niet alleen een zaak van de president is, maar dat ook goedkeuring van de Senaat vereist wordt. Bovendien wonden volgens de voorstel len strikte beperkingen op gelegd wat betreft de duur van de ambtstermijn van de F.B.I.-chief. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG De vliegtuigwrakken, die door Indonesische studenten omstreeks 20 februari j.l. in het Carstensgebergte in W.-Irian zijn gesignaleerd, zijn niet van de Dakota van de Nederlandse Koninklijke Luchtmacht, die op 28 juni 1962 met acht inzittenden is verdwenen. Dit heeft de Luchtmachtvoor lichtingsdienst aan de Nederlandse ambassade in Djakarta mee gedeeld. De luchtmacht heeft dinsdag- de nabestaanden van de ver ongelukte Nederlandse „Da kota" meegedeeld dat de waar nemingen van de studenten geen betrekking hebben op dat vliegtuig. De militaire attaché van de V.S. in Djakarta heeft de Ne derlandse ambassadeur mee gedeeld dat een helikoptervlie ger van de U.S. Freeport In donesia Mine op 9 maart j.l. in het Carstensgebergte wrak stukken heeft waargenomen. Die mijn ligt op ongeveer acht kilometer van die plaats. (ADVERTENTIE) In één ring? Ja, want u verwisselt veilig en vlug de groene jade voor het flonke rende bergkristal met ons passe-partout systeem. edelsteenkundige f.g.a. diamantexpert g.i.a. Lijnbaan 92 - Oostzeedijk 155-157 Tel. 116670 Rotterdam. (Van onze redactie binnen land) ROTTERDAM De politie in de Maasstad heeft vier mensen aangehouden, die er van worden verdacht ongeveer honderd inbraken te hebben gepleegd. Het zijn de glaszet ter C. van O. (18), de verwar mingsmonteur J. P. (20), de even oude loodgieter P. W. en de 17-jarige los werkman I.D. Ze zijn allen afkomstig uit Rotterdam. Bij de inbraken maakten ze voor enkele duizenden guldens buit en stalen voor ongeveer f 50.000 aan sieraden. De vier bekenden tijdens het onderzoek, dat in achten twintig woningen, acht kerken en tien scholen hebben inge broken. Voorts zijn zij negen win kels en elf clubgebouwen bin nengedrongen. Tenslotte heb ben zij nog twaalf auto's open gebroken en twee bromfietsen meegenomen. (Van een onzer verslaggevers) BREDA „Nee, de schrif telijke bevestiging van mijn benoeming heb ik nog niet", zegt pater dr J.L. Albers OSA uit Breda, die is benoemd tot coördinerend directeur van het Centraal Bureau van de Ne derlandse kerkprovincie. Dit bureau, dat gevestigd wordt in Utrecht, moet met ingang van 1 september a.s. gaan functio neren. Op -het Nederlands Pastoraal Concilie te Noordwijkerhout groeide de gedachte om het pastorale concilie een perma nente vorm te geven. Men stelde een commissie in die dit idee nader moest uitwer ken. Hierin hadden onder an dere ex-mi-nister dr. Marga Klompé en prof. Piet Steen kamp zitting. Na meer dan een jaar studie kwam deze oommissie tot een opzet, die resulteerde in de oprichting van het Centraal Bureau van de R.K. Nederlandse kerkpro vincie. Dr. Albers, die 53 jaar is, was van 1948 tot 1958 do cent economie, recht en gods dienst in Haarlem. Daarna was hij van 1958 tot 1967 rector van een middelbare school in Venlo. In 1967 werd hij mede werker op Maartenshof in Breda en tevens leider van de M.O.-theologieopleiddng afde ling Breda. Dit duurde tot 1971 toen hij leider VWO en HAVO bij het schriftelijk on derwijs en M.O.-opleidingen in Culemborg werd. We vragen wat zijn functie nu precies inhoudt. „Op de eerste plaats is dat," zegt hij, „coördinatie van de activiteiten van de tot het bureau behorende secreta riaten en afdelingen. Het bu reau krijgt twee theologische studiesecretarissen. Het publi- citeitsfonds een geschenk aan kardinaal Alfrink bij zijn zeventigste verjaardag wordt bij het bureau onderge bracht. Ook wordt het secreta riaat van het Nederlandse R.K. Kerkgenootschap in het bureau geconcentreerd. Verder krijgt het een afdeling finan ciën en economie voor de kerkprovincie. Het centraal bureau zal ook contacten on derhouden met reeds bestaan de instellingen en organisaties, zoals bijvoorbeeld het Hoger Katechetiscii Instituut in Nij megen". Is er niet sprake van een enorme centralisatie? De vraag is trouwens al opgeworpen of het centrale bureau een Ne derlandse curie gaat wor den? „Asjeblieft niet! Ik ben trouwens helemaal niet geluk kig met de naam „centraal bu reau". Bureau doet meteen denken aan bureaucratie en aan macht. We zullen van die naam afmoeten. Ik zou het veel liever willen benoemen met „centraal adres van de R.K. Nederlandse Kerkprovin- Het bureau zal alleen kun nen functioneren als aan de volgende voorwaarden is vol daan: het mag niet verlam mend gaan werken; het moet niet een toevoeging van weer een bestuurslaag zijn aan de reeds bestaande, met name de bisdommelijke besturen; en men zal niet achter een bu reau een blauwdruk moeten gaan maken hoe het bureau zal moeten functioneren. Het gaat erom dat het pastorale grondvlak baat heeft bij het bureau. Hoe je tegen het bureau aankijkt, hangt natuurlijk ten diepste samen met hoe je denkt over geloven en kerk. Een bureau als dit kan een teken van verval zijn, daar ben ik echt van overtuigd. Het werkelijke kerk-zijn voltrekt zich in de plaatselijke ge meenschap. Ga je dit vervan gen door maatregelen van bo venaf dan is dat de decadentie van de gemeenschapszin. Het bureau wordt dan namelijk een controlerende instantie. Maar ga je ervan uit, zoals ik, dat kerk-zijn zich voltrekt in een werkelijke gemeenschap, dan heeft zo'n centraal bureau duidelijk een bescheiden plaats". Communicatie is voor u het sleutelbegrip. „Ja, hoewel het bureau ook een beleidsvoorbereidend en beleidsuitvoerend orgaan voor de bisschoppenconferentie is". Op de vraag wat hij als de urgentste zaak ziet die het bu reau zal moeten aanpakken, kan hij moeilijk ingaan zegt hij. „Want, hol ik dan niet vooruit?" (Van onze redactie buiten land) KINS JAS SA Een com pagnie van het leger van de Afrikaanse staat Zaire is naar het buurland Boeroendl ge stuurd om de autoriteiten van het land eventueel bijstand te verlenen. Dit is in Kinsjasa bekendgemaakt door Madran- dele Tanzi, hoofd van het poli tieke bureau. Vorige week is in Boeroendi een mislukte staatsgreep ge pleegd. Monarchisten wilden ex-koning Ntare bevrijden uit zijn paleis, waar bij huisarrest had. De koning kwam daarbij om het leven. Bij de gevech ten zouden honderden mensen zijn gesneuveld. Brieven voor deze rubriek moeten met volledige naam en adres worden ondertekend. Bij publikatte zullen dext vermeld worden. Slechts bij hoge uit zondering zal van deze regel worden afgeweken. Naam en adres zijn dan bij de redactie bekend. Publikatie van brie ven (verkort of onverkort) betekent niet dar de redactie het in alle gevalloc» •am ra met inhoud, cq. strekking. (Van onze redactie buiten land) LONDEN Leslie Charte- ris, de 65-jarige schepper van de detective-serie „The Saint", is woensdag bij een autobot sing in Londen, waarbij zes auto's betrokken waren door zijn chauffeur uit zijn bran dende wagen gered. De schrijver is met lichte verwondingen en een shock in een ziekenhuis opgenomen. Zij, die vorige week vrijdag de beelden op de tv hebben gezien tijdens het programma „Hadiimassa", moeten zich toch wel hebben afgevraagd hoe het mogelijk is dat dergelijke .beelden vertoond mogen wor den. Deze uitzending was zeer min, schunnig, onbeschaamd en onbeschaafd. De christelij ke mensen die bij de VARA zijn aangesloten moeten bij dat bestuur toch eens proteste ren tegen zo'n uitzending. BERGEN OP ZOOM F. MAURER Met stijgende verbazing heb ik het ingezonden stuk om trent bezuinigen gelezen. (De heer Pijfers, Terheijd-en). Met name punt drie, afschaffen ontwikkelingshulp, vind ik triest. Ik denk allereerst aan men sen in India, waar men nog niet aan de primaire levensbe hoeften toekomt. Zonder meer hebben de tien rijke landen de plicht, deze mensen te helpen. Niet alleen door voedsel te brengen, nee, maar ook voor d:e grondstoffen die wij in de ontwikkelingslanden wegha len, meer te betalen. Wij heb ben wat dat betreft geen scho ne hand-en. Als mijnheer Pij fers onze economie gezond wil maken, betaalbare woningen wil hebben, dan moet hij pro beren de inflatie-correctie niet door te laten gaan, minder geld verknoeien aan defensie en de vermogensbelasting aan pakken. Dan komt er wel geld voor woningwetwoningen en een gerichte werkgelegen heid. GOES ADRIE DE KOONING (ADVERTENTIES) Houdt kamer- en tuinplanten vrij van inse .t- i ten. Geen zg „koude-schade* op het hlad. Unieke kwaliteit, volledig pla' itaardig. Bus spuit ir-, alle standen. Verkrijgbaar bij uw bloemist en zaadnandeL H P. BENDIEN N.V.. NAARDEN KC«« Spaareffekten zijn er voor iedereen*die -naast spaarbankboekje etc.-graag een extra ijzer in het vuur wil hebben. U koopt ze al voor zo'n 100 gulden. Het zijn een soort aandelen. Maar dan aandelen meteen minimum aan risico. Want uw geld wordt door financiële experts met een maximum aan veiligheid belegd. Uit de opbrengsten krijgt u jaarlijks dividend uitgekeerd. Trouwens als't een beetje meezit, stijgt uw spaareffekt nog in waarde ook. uccijc iiiL-ez.ii, W ZOl En alsof dat nog niet genoeg is, komt daar nu nog eens die belastingvrije spaarpremie van het Rijk bovenop! Vijfendertig procent over de eerste 250 gulden**die u in een jaar in spaareffekten belegt! Enige voorwaarde: de spaareffekten 8 jaar in uw bezit houden. Meer van weten? Dan even een briefkaartje aan: Spaareffekten, Postbus 51, Den Haag en de folder komt in de bus. 60 jaar en met een belastbaar inkomen (over 1971) van (en hoogste f 18.000,-. **Percchtpaar over ten hoogste f500,-.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 15