DUIZENDEN KUNNEN „4 MEI" NIET VERGETEN
J. EDGAR CONTROLEERDE HEEL AMERIKA
Zelfs
presidenten
beefden
voor
FBI-chief
Hoover
„Bureau mag niet verlammend gaan werken
NIEUW VAN
POKON
v
VREDESTEIN
35% Rijkspremie
maakt spaareffekten
aantrekkelijker
dan ooit.
Viertal pleegde
zeker
honderd inbraken
Wrakstukken op W.-Irian
niet van
Nederlandse „Dakota
heetman^
99
BOEROENDI
KRIJGT
MILITAIRE
HULP
VAN ZAIRE
Schepper van
cle
„Saint" gered
mmmm
binnenland
buitenland
ANGST
GEFAALD
KENNEDY'S
moederdag-tip
Agaat, paars, geelN
jade, bergkristal,
groen, opaal.
DR. J. ALBERS, DIRECTEUR CENTRAAL BUREAU NEDERLANDSE KERKPROVINCIE:
paplew
uw pen
Walgelijk
Andere aanpak
P0K0N
PLANTS
SPRAt
planten
spray
vredestein-matrassen hebben
gegarandeerd een lange levensduur
v zorgen voor
h extra spaarpotje
Donderdag 4 mei 1972
15
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM „Ooit dachten
we, dat was zo'n tien jaar ge
leden, dat ons werk een aflo
pende zaak was. Dat was toen.
Onze taak is nog nooit zo groot
geweest als nu. Per jaar ko
men er zo'n 350 mensen bij die
geholpen moeten worden. Om
dat ze zoveel jaren na de oor
log helemaal kapot zijn gelo
pen op die zelfde oorlog."
„Tien jaar geleden al wezen
wij op datgene waar nu ieder
een over meepraat. Het kamp
syndroom, oftewel het KZ-
syndroom. Tien jaar geleden
hebben wij daar aandacht voor
gevraagd van radio, televisie
en kranten. Niemand had inte
resse. De beroering rond de
„Drie van Breda" heeft ieder
een met de neus op de ellen
dige situatie gedrukt. Toen
praatte iedereen over het KZ-
syndroom. En over hoe erg dat
was. In die tijd praatten wij,
mensen die er zelf zo ongeveer
aan kapot zijn gegaan, over het
„schuldbesefsyndroom". En
over hoe erg dat was".
„Een van de wensen die ik
heb met betrekking tot ons
werk, heeft (je zou bijna zeg
gen: vanzelfsprekend) betrek
king op de financiën. Ik zou
graag willen dat we meer fi
nanciële armslag hadden. Al
was het alleen maar om meer
sociaal werksters te kunnen
aanstellen. De „buitengewoon
gepensioneerden", zoals we
worden genoemd, kunnen elk
aar niet opvangen. Wij zijn er
geestelijk en lichamelijk niet
toe in staat. Om het erg rot en
erg cru te zeggen: wij zijn
kneusjes onder elkaar".
De oorlogsslachtoffers worden
in Nederland niet meer her
dacht, zoals vroeger pp de 4e
mei gebeurde. De bevrijding
wordt niet meer elk jaar ge
vierd, zoals vroeger op de 5e
mei gebeurde. Maar voor dui
zenden Nederlanders heeft die
niet meer herdachte oorlog
nooit voltooid verleden tijd
willen worden.
Zaterdag heeft ira Qverioon
voor hen een „alternatieve
herdenking" plaats. Dan wordt
door koniniginig Juliana in het
Nationaal Oorloigs- en Verzets-ï
museum een sculptuur ont
huld, welke door de verzetsge-
pensioneerden aan de Stichting
19401945 wordt aangeboden
ter gelegenheid van het 25-ja-
rig bestaan van deze Stichting
in 1970.
„Maar velen van de mensen
die het geld bijeen gebracht
hebben", zegt de heer H. Roos
uit Arnhem, secretaris van het
Comité Jubileumgeschenk
(van hem zijn ook de boven
geciteerde uitspraken), „zullen
er met geen mogelijkheid bij
kunnen zijn. De invaliden die
zich niet meer kunnen bewe
gen. Juist dié mensen voor wie
de jaren 40—45 nooit voorbij
kunnen gaan".
Het doel van de Stichting
4045, zoals het officieel om
schreven is, heet: „Leniging
van de zedelijke, maatschappe
lijke en stoffelijke noden van
personen of groeperingen van
personen, die tijdens de Duitse
bezetting door daad of hou
ding tot het binnenlands ver"-
zet hebben bijgedragen, alsme
de van hun. gezinnen of nabe
staanden, een en ander voor
zover zij de hier bedoelde
bijstand zullen blijken te be
hoeven".
Ongeveer 6000 personen „be
hoeven de hier bedoelde bij
stand", en vallen daarmee on
der de wet buitengewoon pen
sioen. De heer Roos: „Er zijn
in totaal ruim 2000 verzetsge-
pensioneerden, zo'n 3300 we
duwen en 750 wezen".
Welk 'totaal nu elk jaar met
350 personen wordt aangevuld.
De heer Roos: „Dat zijn men
sen die op jeugdige leeftijd in
het verzet zijn gegaan. Die in
een concentratiekamp terecht
kwamen. Die na de oorlog ver
frommeld terugkwamen. Die
op eigen houtje weer op de
wal zijn gekrabbeld. Die jaren
en jaren hebben gewerkt en
geleefd. En die nu de terugval
hebben ervaren, die de klap
hebben gekregen van de niet
verwerkte spanningen. Het
concentratiekamp-syndroom.
Wat niet alleen psyohisch is,
maar je ook op lichamelijk
terrein breekt. In de jaren
tussen 1960 en 1965 kwamen
de nieuwe aanmeldingen
slechts druppelsgewijs binnen.
Als er 50 nieuwe meldingen
per jaar kwamen, was het
veel. Toen wisten we nog niets
van de onverwerkte spannin
gen en van het KZ-synd-rootm
dat uit zou breken. Daar kwa
men we later aohter. Maar
toen was de rest van de sa.
menleving niet bereid dit méé
te verwerken".
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - J. Edgar
Hoover, de legendarische
„tsaar" van het die
gedurende bijna een halve
eeuw aan het hoofd stond
van het grootste politie
bedrijf ter wereld, heeft
zijn macht uit handen
moeten geven.
Wat geen president durfde,
n.l. de „vereerde held van de
zwijgende meerderheid" van
zijn functie ontslaan, is nu
dan gebeurd door zijn plotse
ling dood.
De man, die zich ondanks
heftige tegenstrubbelingen
vooral vanuit de Senaat niet
wenste terug te trekken uit
zijn machtige positie van di
recteur van het „Federal Bu
reau of Investigation", heeft
nu dan zijn controle over 20
miljoen Amerikanen uit han
den moeten geven.
Hoover, die nooit getrouwd
is geweest en onder acht
presidenten en zestien minis
ters van justitie diende, was
gedurende 48 jaar de onver
vaarde strijder tegen mis
daad en vooral tegen al dan
niet vermeende communisti
sche ondermijning.
Hoover had veel bewon
deraars maar niet minder
vijanden, vooral onder linkse
groeperingen. J. Edgar had
de keus uit Vier kogelvrije
auto's, altijd noig één meer
dian voor de Amerikaanse
presidenten klaar staan, en is
meer dan wie ook met de
dood bedreigd.
De angst voor Hoover be
perkte zich niet tot misdadi
gers maar ook top-poditicd
hadden door hem slapeloze
nachten. De Washington Post
schreef eens, dat teveel
Amerikanen beefden voor
Hoover; de meeste van de
ministers van jiuisdtie die for
meel zijn baas wiaren, niet
uitgezonderd.
„Schietgrage supermannen,
meedogenloze mdsdaadbe-
strijders, een bovenmenselijk
alleswetend apparaat". Dit
imago van het F.B.I. kwam
vorig jaar tevoorschijn uit
een opiniepeiling. Die peilin
gen brachten ook aan het
licht, dja-t de grote meerder
heid van de Amerikanen te
vreden was over Hoovers
prestaties, maar toch meende
dat hij moest aftreden.
Hoewel de almachtige
F.B.I.-boss voor de Ameri
kaanse presidenten langza
merhand een zware politieke
last begon te worden durfden
ze hem niet te pensioneren.
Toen Hoover zeventig werd
J. Edgar Hoover.
besloot Johnson zijn ambts
periode te verlengen „voor
onbepaalde tijd". Ook Nixon
verzocht hem in 1969 aan te
blijven. De Amerikaanse
president zei het heengaan
van Hoover te beschouwen
„als een persoonlijk ver
lies".
Hoover, die op 22-jarige
leeftijd bij het ministerie
van justitie in Washington -in
dienst trad, maakte het F.B.I.
tot een legende in de derti
ger jaren. Toen maakte 'hij
met zijn „G-men" een onver
biddelijke jacht op gangsters
als John Dillinger en andere
„Bonny and Clyide-achtige fi
guren".
Bij de bestrijding van de
maffia, de „casa nostra",
faalde het F.B.I. volledig
maar dit tekort werd door
Hoover gecompenseerd door
ijverig jacht te maken op
revolutionaire en subversieve
figuren.
Zijn meest recente triomf
was.de ontmaskering van het
„Berrigan-complot", dat o.m.
gericht zou zijn geweest op
de ontvoering van Nixons
topadviseur Henry Kissinger
en het opblazen van verwiar-
mingstunnels onder rege
ringsgebouwen in Washing
ton.
Pater Philip Berrigan werd
kortgeleden vrijgesproken
van het tenlastegelegde.
Maatr de brieven, die hij met
behulp van F.B.I.-spion Boyid
Douglas de cel uitsmokkelde,
kunnen hem altijd nog op
tien jaar gevangenisstraf per
stuk komen te staan.
Hoover had een hekel aan
de - Kennedy's maar voelde
zich zeer op zij,n gemak in
de „law and order"-atmos-
feer van de Nixon-regering.
Omgekeerd moesten de Ken
nedy's ook niet veel van
Hoover weten. Met name Ro
bert Kennedy heeft hem
meer dan eens verweten per
soonlijke roem na te streven
Cen koste van de misdaadbe
strijding.
Het laatste half jaar, dat
Kennedy minister van justi
tie was voor hij in juni 1968
werd vermoord, weigerde
Edgar Hoover tegen hem te
spreken,
Toen Hoover in 1924 de
leiding van het F.B.I. op zich
nam bestond het bureau
slechts uit een paar honderd
medewerkers. Hij bouwde
het uit tot een machtig appa
raat. Een van de meest spec
taculaire zaken waarin de
F.B.I. zich mengde was de
ontvoering van de Li-nd-berg-
baby in 1932.
Edgar Hoover was een zie
kelijk aanlegger van dos
siers. Het vermoeden bestaat,
diat hij zoveel wist van
vrienden en vijanden dat
men hem lieven- ongemoeid
liet.
Wat die „dossier-ziekte"
betreft kwam Hoover deze
week nog in het nieuws. De
bekende journalist Jack An
dersan beschuldigde hem er
van, dat hij geheime dossiers
had laten aanleggen over het
sexuele doen en laten van
prominente Amerikanen. De
ze dossiers dienden ex-presi
dent Johnson tot bedlectuor.
„Hoover toonde een intense
belangstelling voor de vraag
wie met wie naar bed gaat
in Washington, terwijl dat
het F.B.I. toch niets aan
gaat", aldus Anderson voor
een congrescommissie.
De kans dat Amerika nog
ooit door een nieuwe Edgar
Hoover zal worden gecontro
leerd is bijzonder klein. Juist
dezer dagen komen in het
congres voorstellen aan de
orde, waarin de benoeming
van het hoofd van het F.B.I.
niet alleen een zaak van de
president is, maar dat ook
goedkeuring van de Senaat
vereist wordt. Bovendien
wonden volgens de voorstel
len strikte beperkingen op
gelegd wat betreft de duur
van de ambtstermijn van de
F.B.I.-chief.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De vliegtuigwrakken, die door Indonesische
studenten omstreeks 20 februari j.l. in het Carstensgebergte in
W.-Irian zijn gesignaleerd, zijn niet van de Dakota van de
Nederlandse Koninklijke Luchtmacht, die op 28 juni 1962 met
acht inzittenden is verdwenen. Dit heeft de Luchtmachtvoor
lichtingsdienst aan de Nederlandse ambassade in Djakarta mee
gedeeld.
De luchtmacht heeft dinsdag-
de nabestaanden van de ver
ongelukte Nederlandse „Da
kota" meegedeeld dat de waar
nemingen van de studenten
geen betrekking hebben op dat
vliegtuig.
De militaire attaché van de
V.S. in Djakarta heeft de Ne
derlandse ambassadeur mee
gedeeld dat een helikoptervlie
ger van de U.S. Freeport In
donesia Mine op 9 maart j.l.
in het Carstensgebergte wrak
stukken heeft waargenomen.
Die mijn ligt op ongeveer acht
kilometer van die plaats.
(ADVERTENTIE)
In één ring? Ja, want u
verwisselt veilig en vlug de
groene jade voor het flonke
rende bergkristal met ons
passe-partout systeem.
edelsteenkundige f.g.a.
diamantexpert g.i.a.
Lijnbaan 92 - Oostzeedijk 155-157
Tel. 116670 Rotterdam.
(Van onze redactie binnen
land)
ROTTERDAM De politie
in de Maasstad heeft vier
mensen aangehouden, die er
van worden verdacht ongeveer
honderd inbraken te hebben
gepleegd. Het zijn de glaszet
ter C. van O. (18), de verwar
mingsmonteur J. P. (20), de
even oude loodgieter P. W. en
de 17-jarige los werkman I.D.
Ze zijn allen afkomstig uit
Rotterdam.
Bij de inbraken maakten ze
voor enkele duizenden guldens
buit en stalen voor ongeveer f
50.000 aan sieraden.
De vier bekenden tijdens
het onderzoek, dat in achten
twintig woningen, acht kerken
en tien scholen hebben inge
broken.
Voorts zijn zij negen win
kels en elf clubgebouwen bin
nengedrongen. Tenslotte heb
ben zij nog twaalf auto's open
gebroken en twee bromfietsen
meegenomen.
(Van een onzer
verslaggevers)
BREDA „Nee, de schrif
telijke bevestiging van mijn
benoeming heb ik nog niet",
zegt pater dr J.L. Albers OSA
uit Breda, die is benoemd tot
coördinerend directeur van het
Centraal Bureau van de Ne
derlandse kerkprovincie. Dit
bureau, dat gevestigd wordt in
Utrecht, moet met ingang van
1 september a.s. gaan functio
neren.
Op -het Nederlands Pastoraal
Concilie te Noordwijkerhout
groeide de gedachte om het
pastorale concilie een perma
nente vorm te geven. Men
stelde een commissie in die
dit idee nader moest uitwer
ken. Hierin hadden onder an
dere ex-mi-nister dr. Marga
Klompé en prof. Piet Steen
kamp zitting. Na meer dan
een jaar studie kwam deze
oommissie tot een opzet, die
resulteerde in de oprichting
van het Centraal Bureau van
de R.K. Nederlandse kerkpro
vincie. Dr. Albers, die 53 jaar
is, was van 1948 tot 1958 do
cent economie, recht en gods
dienst in Haarlem. Daarna was
hij van 1958 tot 1967 rector
van een middelbare school in
Venlo. In 1967 werd hij mede
werker op Maartenshof in
Breda en tevens leider van de
M.O.-theologieopleiddng afde
ling Breda. Dit duurde tot
1971 toen hij leider VWO en
HAVO bij het schriftelijk on
derwijs en M.O.-opleidingen in
Culemborg werd. We vragen
wat zijn functie nu precies
inhoudt. „Op de eerste plaats
is dat," zegt hij, „coördinatie
van de activiteiten van de tot
het bureau behorende secreta
riaten en afdelingen. Het bu
reau krijgt twee theologische
studiesecretarissen. Het publi-
citeitsfonds een geschenk
aan kardinaal Alfrink bij zijn
zeventigste verjaardag
wordt bij het bureau onderge
bracht. Ook wordt het secreta
riaat van het Nederlandse
R.K. Kerkgenootschap in het
bureau geconcentreerd. Verder
krijgt het een afdeling finan
ciën en economie voor de
kerkprovincie. Het centraal
bureau zal ook contacten on
derhouden met reeds bestaan
de instellingen en organisaties,
zoals bijvoorbeeld het Hoger
Katechetiscii Instituut in Nij
megen".
Is er niet sprake van een
enorme centralisatie? De vraag
is trouwens al opgeworpen of
het centrale bureau een Ne
derlandse curie gaat wor
den?
„Asjeblieft niet! Ik ben
trouwens helemaal niet geluk
kig met de naam „centraal bu
reau". Bureau doet meteen
denken aan bureaucratie en
aan macht. We zullen van die
naam afmoeten. Ik zou het
veel liever willen benoemen
met „centraal adres van de
R.K. Nederlandse Kerkprovin-
Het bureau zal alleen kun
nen functioneren als aan de
volgende voorwaarden is vol
daan: het mag niet verlam
mend gaan werken; het moet
niet een toevoeging van weer
een bestuurslaag zijn aan de
reeds bestaande, met name de
bisdommelijke besturen; en
men zal niet achter een bu
reau een blauwdruk moeten
gaan maken hoe het bureau
zal moeten functioneren. Het
gaat erom dat het pastorale
grondvlak baat heeft bij het
bureau.
Hoe je tegen het bureau
aankijkt, hangt natuurlijk ten
diepste samen met hoe je
denkt over geloven en kerk.
Een bureau als dit kan een
teken van verval zijn, daar
ben ik echt van overtuigd. Het
werkelijke kerk-zijn voltrekt
zich in de plaatselijke ge
meenschap. Ga je dit vervan
gen door maatregelen van bo
venaf dan is dat de decadentie
van de gemeenschapszin. Het
bureau wordt dan namelijk
een controlerende instantie.
Maar ga je ervan uit, zoals ik,
dat kerk-zijn zich voltrekt in
een werkelijke gemeenschap,
dan heeft zo'n centraal bureau
duidelijk een bescheiden
plaats".
Communicatie is voor u het
sleutelbegrip.
„Ja, hoewel het bureau ook
een beleidsvoorbereidend en
beleidsuitvoerend orgaan voor
de bisschoppenconferentie is".
Op de vraag wat hij als de
urgentste zaak ziet die het bu
reau zal moeten aanpakken,
kan hij moeilijk ingaan zegt
hij. „Want, hol ik dan niet
vooruit?"
(Van onze redactie buiten
land)
KINS JAS SA Een com
pagnie van het leger van de
Afrikaanse staat Zaire is naar
het buurland Boeroendl ge
stuurd om de autoriteiten van
het land eventueel bijstand te
verlenen. Dit is in Kinsjasa
bekendgemaakt door Madran-
dele Tanzi, hoofd van het poli
tieke bureau.
Vorige week is in Boeroendi
een mislukte staatsgreep ge
pleegd. Monarchisten wilden
ex-koning Ntare bevrijden uit
zijn paleis, waar bij huisarrest
had. De koning kwam daarbij
om het leven. Bij de gevech
ten zouden honderden mensen
zijn gesneuveld.
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatte zullen dext
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dar de redactie het in alle gevalloc»
•am ra met inhoud, cq. strekking.
(Van onze redactie buiten
land)
LONDEN Leslie Charte-
ris, de 65-jarige schepper van
de detective-serie „The Saint",
is woensdag bij een autobot
sing in Londen, waarbij zes
auto's betrokken waren door
zijn chauffeur uit zijn bran
dende wagen gered.
De schrijver is met lichte
verwondingen en een shock in
een ziekenhuis opgenomen.
Zij, die vorige week vrijdag
de beelden op de tv hebben
gezien tijdens het programma
„Hadiimassa", moeten zich toch
wel hebben afgevraagd hoe
het mogelijk is dat dergelijke
.beelden vertoond mogen wor
den. Deze uitzending was zeer
min, schunnig, onbeschaamd
en onbeschaafd. De christelij
ke mensen die bij de VARA
zijn aangesloten moeten bij
dat bestuur toch eens proteste
ren tegen zo'n uitzending.
BERGEN OP ZOOM
F. MAURER
Met stijgende verbazing heb
ik het ingezonden stuk om
trent bezuinigen gelezen. (De
heer Pijfers, Terheijd-en). Met
name punt drie, afschaffen
ontwikkelingshulp, vind ik
triest.
Ik denk allereerst aan men
sen in India, waar men nog
niet aan de primaire levensbe
hoeften toekomt. Zonder meer
hebben de tien rijke landen de
plicht, deze mensen te helpen.
Niet alleen door voedsel te
brengen, nee, maar ook voor
d:e grondstoffen die wij in de
ontwikkelingslanden wegha
len, meer te betalen. Wij heb
ben wat dat betreft geen scho
ne hand-en. Als mijnheer Pij
fers onze economie gezond wil
maken, betaalbare woningen
wil hebben, dan moet hij pro
beren de inflatie-correctie niet
door te laten gaan, minder
geld verknoeien aan defensie
en de vermogensbelasting aan
pakken. Dan komt er wel geld
voor woningwetwoningen en
een gerichte werkgelegen
heid.
GOES
ADRIE DE KOONING
(ADVERTENTIES)
Houdt kamer-
en tuinplanten
vrij van inse .t- i
ten. Geen zg
„koude-schade*
op het hlad.
Unieke kwaliteit,
volledig pla' itaardig.
Bus spuit ir-, alle
standen.
Verkrijgbaar bij
uw bloemist
en zaadnandeL
H P. BENDIEN N.V.. NAARDEN
KC««
Spaareffekten zijn
er voor iedereen*die
-naast spaarbankboekje etc.-graag
een extra ijzer in het vuur wil hebben.
U koopt ze al voor zo'n 100 gulden.
Het zijn een soort aandelen.
Maar dan aandelen meteen minimum
aan risico. Want uw geld wordt door
financiële experts met een maximum
aan veiligheid belegd.
Uit de opbrengsten krijgt u jaarlijks
dividend uitgekeerd.
Trouwens als't een beetje meezit,
stijgt uw spaareffekt
nog in waarde ook.
uccijc iiiL-ez.ii,
W ZOl
En alsof dat nog
niet genoeg is, komt
daar nu nog eens die belastingvrije
spaarpremie van het Rijk bovenop!
Vijfendertig procent over
de eerste 250 gulden**die u in
een jaar in spaareffekten belegt!
Enige voorwaarde: de spaareffekten
8 jaar in uw bezit houden.
Meer van weten?
Dan even een briefkaartje
aan: Spaareffekten, Postbus 51,
Den Haag en de folder
komt in de bus.
60 jaar en met een belastbaar inkomen (over 1971) van (en hoogste f 18.000,-.
**Percchtpaar over ten hoogste f500,-.