GERT-JAN HOEFT GEEN
GELDHIJ WIL RUST
Laatste
Apollo
in
zicht
de tweeklop
MILJONAIRSZOON IS TEVREDEN MET FRISSE LUCHT
0 Controle
O Pink omhoog
O Kabouter
Sovjets
hebben serie
gespecialiseerde
maanrobots
op stapel
door
jan wintraecken
V
Gert-Jan hoeft maar te kikken en hij krijgl een luizenleven. Hij
hoeft bij wijze van spreken z'n mond maar open te doen om een mooie
baan in het familiebedrijf te krijgen, maar hij wil toevallig niet.
Liever blijft hij in het kleine huisje van het landgoed De Horte ge
lukkig met een stickie, harde uriderground-muziek en wat los werk.
De erfenis die op hem ligt te wachten, interesseert hem niet. Hij weet
niet eens precies hoeveel hij over twee jaar, als hij 21 wordt, in handen
krijgt.
Het buitenbestaan dat
Gert-Jan Molenaar erfge
naam van een groot auto
mobielconcern, sinds enige
tijd leidt, bevalt hem op
perbest. Vorig jaar ver
keerde hij in Amersfoort-
se kabouterkringen, maar
dat liep een beetje uit de
hand.
Zijn vader was juist over
leden en legio kennissen be
moeiden zich met zijn opvoe
ding. Het waren ook die ken
nissen, die zijn moeder aan
raadden de politie in te scha
kelen toen Gert-Jan er met
zevenhonderd gulden uit z'n
moeders portemonnaie van
door ging.
„Diefstal noemde de rech
ter dat", legt de toekomstige
rijkaard met een grijns uit.
„Ik zou het zo niet willen
noerjAn, ook al omdat ik van
plan was het terug te geven.
Maar goed, ik heb er toch
twee en een halve maand voor
aan het "Wolvenplein (Huis van
Bewaring te Utrecht) geze
ten".
De wonderen zijn echter de
wereld niet uit, in ieder geval
niet de wereld van de happy
few, die niet op een honderdje
meer of minder behoeven te
kijken. Na zijn vrijlating werd
Gert-Jan met open armen
door zijn moeder ontvangen.
Zij bracht zelfs begrip op voor
Tekst
MICHELJHOMASSEN
Foto's:
A. VAN DIJK
zijn levenskeuze, al is ze daar
nou niet direkt gelukkig mee.
„De week-einden", aldus de
verloren zoon", ga ik vaak
naar haar toe".
Gert-Jan verkeerde in de
gelukkige omstandigheid een
huisknecht van de Maarnse
baron De Geer van Jutphaas
te kennen. Deze vriend kreeg
voor elkaar, dat hij met enkele
gelijkdenkenden onderdak
kreeg in het voormalige bil
jarthuis van het te koop
staande heerlijkheid De Horte
51 hectare groot, met en
kele boerderijen, een jacht
huis, een tuinmanswoning,
stallen, een rosarium, een
druivenkweek en nog wat
kleinere woningen, langs de
weg Óalfsen-Wijthmen.
De tegenprestatie die gele
verd moet worden bestaat uit
het uitoefenen van controle op
de geldende wandelvoorschrif
ten. Een taak die, in deze en
clave van rust, niet te zwaar
genoemd mag worden. „Het
enige vervelende" vindt de
erfgenaam, „is dat we eruit
moeten zodra het landgoed
verkocht wordt".
Aan de andere kant is hij er
dan niets te beroerd voor een
kennis van de familie in Soest
aan te klampen, die nog in het
bezit van een ander leegstaand
landhuis is. „Dan zitten we
ook weer een beetje in de
buurt", grinnikt hij.
In het dagelijkse onderhoud
voorziet Gert Jan door'af en
toe wat kleine klusjes op te
knappen. In Dalfsen, waar een
groot deel van de werkeloze
bevolking hem kent, woont
ook een aardige snack-bar
houder die hem regelmatig
wat schilderwerk toe stopt.
„Echt dagklussen", verduide
lijkt Gert-Jan, die er niet aan
moet denken dat hij meer dan
één of twee dagen in de twee
weken zou moeten werken.
„Soms ook verdien ik wat door
hasj te verkopen, de politie
hier is wat dat betreft nogal
makkelijk". De uitgaven gaan
soms de vijf gulden per week
niet te boven, hetgeen de
kans op een groot hasj-impe-
rium in Dalfsen miniem houdt.
Niet altijd is Gert-Jan een
hippe vogel geweest. Het is
slechts drie jaar geleden, dat
hij keurig in het pak gestoken
en met een knellende stropdas
om de nek zijn kopjes thee
nuttigde. De pink van de
rechterhand parmantig in de
lucht gestoken om van zijn
goede opvoeding getuigenis af
te leggen. Dat blijkt echter
een diepere bedoeling gehad
te hebben. „Dat was alleen",
licht hij ons in, „om mijn om
geving te confronteren met het
belachelijke ervan. Maar dat
werd niet begrepen".
In het familieconcern tot
voor kort importrice van Mor
ris, Austin, MG, British Ley-
land en Ferrari, nu meer ge
richt op mobiele recreatie
waarvan het meerderheids
pakket van de aandelen zich
in grootmoeders handen be
vindt, heeft Gert-Jan ooit ge
werkt. Twee maal zelfs.
„De eerste keer", herinnert
hij zich, ,;heb ik stage gelopen
toen ik van een internaat
kwam. Een maand of twee
heeft dat geduurd, toen ben
ik weer naar school gegaan.
„Hij verdiende naar eigen in
zicht te weinig: driehonderd
vijftig gulden per maand,
maar het is niet duidelijk of
dit bruto of netto was.
De tweede keer, het bedrijf
kocht toen links en rechts an
dere bedrijven op die het min
der goed ging, mocht hij in
Eindhoven bij een „reorgani
satie" helpen. „Maar dat kwam
erop neer dat ik achter een
bezem gezet werd", geeft hij
van zijn ongenoegen blijk,
„en dan vertelden ze nog leu
gens over me. Ik zou geslapen
hebben in plaats van te wer
ken en zo, nou daar ben ik
maar niet meer heen gegaan".
Het bedrijf, waarin een
broer zich in drie jaar tijds
van jongste bediende tot seals-
promotor opwerkte, werd ver
wisseld voor het Amersfoortse
kabouterleven, waar Gert-Jan
al snel in moeilijkheden raak
te.
„Toch," zegt hij, „is het wel
goed geweest dat ik dat ge
daan heb. Vaak is het zo dat je
vanuit iets verkeerds tot iets
goeds komt. Eigenlijk heb ik
het feit dat ik nu hier zit
daaraan te danken".
Een bezoeker, die beweert
tot voor kort de plaatselijke
direkteur van de drughandel
geweest te zijn en dienover
eenkomstig flets uit de ogen
kijkt, knikt instemmend: „Zo
is het".
Hoeveel Gert-Jan over twee
jaar („Ja, misschien krijg ik
het ook pas als ik vijfentwin
tig ben, dat weet ik niet
hoor".) op zijn bankrekening
mag bijschrijven, is gehuld in
nevelen. „Het interesseert me
niet. Het kan een half miljoen
zijn. Misschien zelfs wel een
miljoen, maar ook wel een
halve ton. „Ach, ik denk dat
het in ieder geval wel genoeg
is om een huisje te kopen, en
meer hoef ik niet".
Schilderwerk zal er altijd
wel zijn.
Maan wordt
'Russisch'
De Amerikanen hebben verklaard, dat zij
na de Apollo-expedities mogelijk de eerst
komende veertig jaar geen bemande maan-
reizen meer zullen ondernemen.
Evenmin hebben zij automatische appa
raten in ontwikkeling die de taak van de
astronauten zouden kunnen overnemen.
De verkenning van de maan wordt dus
dit jaar een puur Russische aangelegenheid.
T ekst:
P. L. L SMOLDERS
Foto: NOVOSTI
HET is niet uitgesloten, dat de Russen mo
menteel werken aan een mobiele maanrobot
die, over het oppervlak van onze heelal-
buur hobbelend, op verscheidene interessante
plaatsen gesteenten kan oppikken, waarna deze
met een kleine raket naar de aarde gebracht wor
den.
Dit concludeert een kortgeleden verschenen
Amerikaans rapport, dat onder leiding van de
ruimtevaartspecialist dr. Charles S. Sheldon werd
opgesteld voor de Amerikaanse senaat. Deze con
clusie sluit aan bij wat een wetenschappelijk
medewerker van de Sovjet-academie van Weten
schappen ons zei: „Het ligt voor de hand de mo
gelijkheden van Loena-16 (die een maa'nmonster
ophoorde en dit naar de aarde bracht) en Loeno-
chod-1 (de rijdende maanverkenner die niet kon
terugkeren) te combineren".
Als de Russen er in slagen een dergelijk ge
perfectioneerd apparaat op de maan te zetten,
zullen zij de prestaties van de Amerikaanse maan-
wandelaars nagenoeg evenaren en dat zonder
de onvermijdelijke risico's, die voor de mens aan
zo'n onderneming vastzitten. Vanaf de aarde zullen
de via televisieogen toekijkende geleerden kun
nen beslissen welke monsters ze wel en welke
ze niet door hun maanrobot zullen laten mee
nemen.
Als de Russen in één lancering een dergelijke
onderneming willen realiseren zullen zij een ster
kere raket nodig hebben dan zij tot nu toe heb
ben gebruikt voor het starten van hun Loena's.
Maar het kan ook zijn, dat ze het in twee
vluchten doen. De ene raket zou dan het apparaat
kunnen afleveren, dat later terug moet naar de
aarde. Raket nummer twee zou dan vlakbij de
tnaanwagen kunnen neerzetten, die de monsters
proet verzamelen en „aandragen".
6at de Russen zeer nauwkeurig kunnen ma
noeuvreren met een maanwagen als de Loeno-
chod-1 hebben zij begin vorig jaar bewezen. Zij
lieten toen hun maanganger, nadat deze zich via
een ingewikkeld parcours hemelsbreed veertien
honderd meter van het landingspunt had verwij
derd, terugkeren bij de daaltrap van de Loena,
die hem op de maan had afgeleverd.
Momenteel werken de Russen met drie typen
gespecialiseerde, maar tevens voor een belangrijk
deel gestandaardiseerde maanverkenners
„Maanboorinstallaties", zoals Loena 16 en
Loena 20, die op de landingsplaats circa 100
gram maanstof kunnen opboren. Deze Loena's
bestaan uit een daaltrap en een stijgtrap. De
stijgtrap brengt de maanmaterie naar de
aarde.
Maanwagens, zoals Loenochöd-1. Zo'n maan
wagen wordt door een Loena-daaltrap afgele
verd op de maan. Al rijdend seint het appa
raat gegevens naar de aarde, maar het kan
niet terugkeren.
Maansatellieten, zoals Loena-19, die vele
maanden om de maan draaien en ondermeer
haarscherpe foto's maken, aan de hand waar
van toekomstige landingsplaatsen kunnen
worden uitgezocht.
Al deze satellieten zijn verregaand gestandaar
diseerd: het onderste deel ervan fungeert als
„vrachtwagen", die de meest uiteenlopende ladin
gen kan afleveren.
Zo'n lading kan bestaan uit een stijgtrap, die
maanmonsters naar de aarde kan brengen, uit een
rijdende maanverkenner óf uit een hoeveelheid
wetenschappelijke apparatuur die maanden of
misschien zelfs jaren lang gegevens kan seinen.
Uit een recent artikel van de Russische inge
nieur Alexei Trofimov blijkt, dat de Russen het
plan hebben ook laatstgenoemd type lading op de
maan af te zetten. Daarmee zouden zij dan een
tegenhanger hebben van de uitgebreide instru
mentenpakketten, die door Amerikaanse astro
nauten op de maan worden achtergelaten en die
allerlei gegevens met betrekking tot ondermeer
temperatuur en bevingen op de maan blijven zen
den lang nadat de astronauten vertrokken zijn.
Op die manier zullen de Russen uiteindelijk
beschikken over een serie robots, die nagenoeg
hetzelfde kan presteren als de Amerikaanse astro
nauten dat doen tijdens hun vrij korte bezoeken
aan de maan.
Dat alles wil niet zeggen dat de Russen geen
interesse hebben in bemande maanlandingen.
Maar zij zullen daar pas toe overgaan als zij be
schikken over grote ruimtestations in een baan
om de aarde. Vanaf een dergelijk station kan dan
een bemande raket vertrekken die een nagenoeg
permanent laboratorium op de maan kan afleve
ren, aan boord waarvan geleerden van velerlei
pluimage weken of zelfs maandenlang kunnen
verblijven.
De Russen streven dus naar een soort weten
schappelijke kolonie, zoals zij die ook hebben in
het zuidpoolgebied. Zo'n maanbasis kan uiteraard
veel meer opleveren dan een aantal incidentele
bezoeken aan onze natuurlijke satelliet.
■fr De stijgtrap van hoena-20 verlaat met maanmonsters de maan, op weg naar de
aarde. Het landingsgedeelte dat achterblijft, is gestandaardiseerd en kan allerlei ladingen
op de maan afleveren. Deze impressie werd geschilderd door eerste ruimtewandelaar Alexei
Leonov.
1 DDY Merckx is de ver-
j schrikkelijke tweeklop
gelukt en voor Ander-
lecht zit het er ook nog in. In
de nijvere wieier wereld kent
men twee dubbelslagen of
tweekloppen. De eerste be
staat uit het winnen door een
en dezelfde persoon in een en
hetzelfde jaar van de Giro
d'Italia en de Tour de France.
De tweede, die men de ver
schrikkelijke noemt, komt neer
op het winnen van zowel Luik-
Bastenaken-Luik als van de
Waalse Pijl, die beide tijdens
het zogeheten Ardense week
einde worden verreden. De
voetbal-tweeklop wordt, zoals
bekend, verricht door de club
die zowel landskampioen
wordt als de beker wint, maar
daar komen we straks op te
rug.
77 ERST naar Eddy
j Merckx, die zo wonder
lijke en wonderbare fi
guur. Reeds als knaap was
het hem gegeven een snelle
fietser te wezen, maar dat viel
in dit land van vele snelle
jeugdige fietsers verder niet
op, omdat het korte spurtjes
betrof, die Eddy eruit perste
in dienst van zijn moeder die
een zaak in fijne vleeswaren
uitbaatte. Eddyke bezorgde
toen vlijtig en in hoog tempo
gerookte ham, de leverpastei
en kalfskop. Wat wel opviel
was zijn grenzeloze verering
voor Stan Ockers. Aan Stanne-
ke Ockers viel inderdaad veel
te vereren, want hij was een
groot coureur en een prettig
kereltje, dat, als hij monnik
was geweest, beslist in de li
keurstokerij zou hebben ge
werkt.
O TAN verrichtte de twee
klop in 1955. Hij won des
zaterdags Luik-Bastena
ken-Luik en des zondags de
Waalse Pijl. En nu, zeventien
lange jaren later, doet zijn
klein vereerdertje van des
tijds het hem na. Stan Ockers
was de populairste renner die
België ooit heeft gekend. Ver
geleken met Stan waren Rik
van Steenbergen en Rik van
Looy zo geliefd als inspecteurs
van belastingen. Kort nadat
hij dodelijk verongelukte werd
voor Stan een standbeeld op
gericht. Hij staat in het brons
in het vlakke Vlaamse land en
tuurt in de verte.
rEGENWOORDIG gaat 't
humaner toe en draait
Luik- Bastenaken - Luik
midden in de week en de
Waalse Pijl, de zondag daar
op, maar vroeger werd Luik-
Bastenaken-Luik zaterdags af
gedraafd en de Waalse Pijl
meteen vlak erop des zondags
gereden. Van Fred Hamerlick
is bekend dat hij Luik-Baste
naken-Luik eens won en niet
van de fiets afwilde. „Het
loont de moeite niet," zei Fred
„we moeten zo meteen toch
weer aan de slag en ik heb nu
krek mijn beste zit gevonden.
Kom ik eraf, ben ik hem
kwijt." Fred bleef dus zitten
en verloor de Waalse Pijl,
doordat hij overmand door de
slaap tegen de Muur van
Thuin indommelde. Op diezelf
de Muur van Thuin sloeg dit
keer Eddy Merckx zijn grote
slag en kreeg lepe Eric Le
mon de klop met de hamer.
Eric lag nog goed in de race,
draaide nog soepel, zat er niet
door, hoefde geenszins diep m
de kast van zijn krachten te
graaien en vloog tegen de
muur op als een toekomstig
winnaar. Maar halverwege
stond de man met de hamer.
Hij raakte lepe Eric boven op
zijn kruin en wat een tiende
van een seconde tevoren nog
een coureur was geweest, de
gradeerde op slag tot een slap
pe pudding met benen.
ji/J AAR ondanks zijn vre-
l\l selijke sprong tegen de
Muur van Thuin speelde
Merckx niet al zijn volgelin
gen kwijt. Erger nog. Hij raak
te tegen het einde van de
strijd wat achterop en moest
in de spurt van de eeuw alles
geven om zijn kansen overeind
te houden. Nadat hij met enke
le tussensprints de laatste
banderillos in dé dampende
ossenhuiden had geplaatst,
rukte hij zich in de eindsprint
los en won. De bloemen heeft
hij naar Stan Ockers, heeft hij
naar zijn bronzen vriend laten
brengen. Stan keek er even
naar, heel even maar, want
het is zijn tijdeloze taak naar
de einder te turen.
TT\ E buffetjuffrouwen in de
I kroegen rond de Ander-
lechtse slachthuizen dra
gen uit pure clubliefde en op
winding paarse corsetten van
het merk Ferdinandusse. Het
schijnt namelijk zo goed als
vast te staan dat Anderlecht
ten eerste kampioen wordt en
en tweede de beker wint. De
paars-witten van Polleke van
Himst bezitten namelijk 43
punten en moeten thuis nog
een laatste wedstrijd tegen de
perenvreters uit St. Truiden
spelen. Dat levert dus twee
punten op en brengt het totaal
op 45. Brugge daarentegen be
zit 44 punten, maar moet nog
naar Brussel komen, om daar
van het Racing White van Ge
rard Bergholte te verliezen en
blijft dus op 44 punten hangen.
Wat de beker betreft ligt de
zaak nog eenvoudiger. Ander
lecht en Standard spelen op 3
mei in de halve finales respec
tievelijk tegen Racing Meche-
len en Tilleur. De finale gaat
dus tussen Anderlecht en Stan
dard, een wedstrijd die Ander
lecht gemakkelijk wint.
