NEDERLANDSE VROUW
BEVALT T LIEFST THUIS
Kwame
Nkroema
overleden
Willy Brandt
overleeft
aanslag CDU
Wetsontwerp brengt f 80 min op
LEERLINGEN BEZETTEN
GYMNASIUM IJPELAAR
revilac
Alléén verkoop
gekeurde auto's
PHIIIPS-DOCHTIRS
WORDEN RV's
Apollo-16
besluit
maanreis
naar plan
.Gehuwde werkende
vrouw in het nadeel
Nog tweede
kwetsbare
kabel van
PZEM in
W-Schelde
(Ghana s ex-
president)
„Verlosser"
OPLUCHTING IN OOST EN WEST
,Begi
in
Tweede Kamer
Consumentenbond
en ANWB willen:
Muskie trekt
zich terug
Engels: weinig
ruimte voor
welzijn in '73
Reductie
Knelpunten
Laagstbetaalden
vrijgesteld van
dienst in België
IR. BOGERD
ILLEGALE
HORLOGE-
VERKOPER
IN SLUISKIL
KRIJGT 14
DAGEN CEL
Regering zwijgt tot
augustus over
defensierapport
pracht verven
10% extra korting
LIFA zitmeubelindustrie N.V.
7
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leyendekker
Gironummer 1114111.
Abonnementsprijs m.i.v. l-l-'72: 1 16,25 per
kwartaal; per maand 5,50. Losse nummert
20 cent.
Eedactie- en administratie-adres:
ivieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (Oil 50) 79 2t>
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem.
Reigerstraat 16, Breda.
VRIJE ZEEUW
VRIJDAG
28 april 1972
26e Jaargang
Na 8838
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, .exclusief 4% B.T.W
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot vjn. 11 uur,
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG De meeste Ne
derlandse vrouwen vinden
(nog) dat een kind het best
thuis geboren kan worden.
Meer dan de helft van de be
vallingen in ons land vindt dan
ook nog steeds thuis plaats.
Hoewelin de grote steden
is dat al niet meer zó. Daar
gaat meer dan 50 procent van
de aanstaande moeders, zonder
medische noodzaak, naar een
ziekenhuis om het kind ter we
reld te brengen. Maar in de
kleine steden en in de dorpen
is dat nog anders.
Een unieke zaak! Want in
vrijwel alle we'vaartslanden
gebeurt dat niet. Daar worden
kinderen bijna zonder uitzon
dering in ziekenhuizen gebo
ren. Toch dreigt die gunstige
uitzonderings-situatie voor Ne
derland langzaam maar zeker
verloren te gaan. De trek naar
de ziekenhuizen voor de beval
ling wordt ook hier steeds gro
ter. Als daaraan niets wordt
gedaan, zal binnen enkele ja
ren meer dan de helft van de
Nederlandse baby's in een zie
kenhuis geboren worden.
Een ontwikkeling met niet
geringe, ook economische, con
sequenties. Het zijn die aspec
ten van een gecompliceerd ver
schijnsel dat dr. R. M. Lapré
onder de loep heeft genomen.
Hij promoveerde gisteren aan
de Tilburgse hogeschool tot
doctor in de economische we
tenschappen. In zijn proef
schrift behandelt hij het vraag
stuk bevallen-thuis of beval-
Ien-in-een-ziekenhuis. Op grond
van de antwoorden van 400
vrouwen op een serie vragen
over die zaak.
Vast staat, zegt dr. Lapré,
dat uit geen enkel onderzoek
blijkt dat een gezonde vrouw
beter kan bevallen in een zie
kenhuis dan thuis. Bovendien
staat wel vast dat zo'n zieken
huis-bevalling duurder is dan
een bevalling thuis. Geen won
der, want als de geboorte zon
der complicaties plaats vindt,
moet toch ook betaald worden
voor de hele ingewikkelde spe
ciale apparatuur die in zo'n
ziekenhuis'nu eenmaal aanwe
zig moet zijn. Voor diensten
dus, waarvan geen gebruik
hoeft te worden gemaakt.
(Vervolg op pag. 13)
(Van onze redactie
buitenland)
DAKAR - Dr. Kwame Nkroema
oud-president van de Afrikaan
se republiek Ghana, is gisteren
in Conakry overleden. Hij leed
aan kanker. De president van
Guinee, Sekou Touré, heeft dit
gisteravond over radio Conakry
meegedeeld.
Nkroema heeft, sinds hij in
februari 1966 door een staats
greep van het leger uit de
macht werd ontzet, in balling
schap in Guinee geleefd.
Hij had de voormalige Britse
kolonie de Goudkust in 1957
naar onafhankelijkheid geleid
en de westelijke landen stelden
al hun hoop op hem. Na zijn
val noemden zijn opvolgers
hem een dictator en een tiran.
Hij nam zijn toevlucht bij
zijn 'oude vriend, president Se
kou Touré, in het socialistisch
bestuurde Guinee. De huidige
regering had op Nkroema's ge
vangenneming een beloning
gesteld van 10.000 nieuwe ce-
dis ƒ34.000,—).
Nkroema is 62 jaar gewor
den. Hij kreeg les op een door
missionarissen gedreven school
en studeerde daarna van 1934
tot 1947 in de V.S. en Engeland.
In 1947 stichtte hij in de
Goudkust de „conventie volks
partij". Hij eiste onmiddellijke
verlening van onafhankelijk
heid. De Britten zetten hem
gevangen. In 1951 werd hij na
het referendum van 1951,
waarbij zijn partij een over
weldigende meerderheid be
haalde, vrijgelaten en werd hij
regeringsleider van het latere
Ghana.
Nkroema was een vurig voor
stander van het panafrikaanse
ideaal en werd in de pers en
over de radio betiteld als „ver
losser" en tijdens het hoogte
punt van zijn macht zelfs als
de „moderne Christus".
Door de jaren heen echter
bleek ook, dat dr. Nkroema
persoonlijk steeds meer macht
in handen nam.
Ghana was in juli 1960 een
republiek geworden met
Nkroema als eerste president.
Ghana werd eenéén-partij -
staat door in 1964 doorgevoerde
grondwetswijzigingen.
Sinds november 1971 werd
Nkroema in Conakry behan
deld aan kanker.
(Van onze redactie buitenland)
BONN De Westduitse bondskanselier Willy Brandt
heeft het overleefd. Met een marge van slechts twee stem
men is de poging van de oppositie mislukt zijn links-libera
le coalitieregering via een motie van wantrouwen ten val
te brengen. Met de stemming is oolc de onm: yPjke be
dreiging afgewend van Brandts niet-aanvalsverdragen met
de Sovjet-Unie en Polen.
Bondskanselier Brandt was
tot tranen toe bewogen toen
de uitslag van de stemming
hekend werd en uitgelaten
partijgenoten hem de hand
kwamen drukken. In de grote
politieke centra in oost en
west heerste- een sfeer van
grote opluchting.
In de socialistische landen
van Oost-Europa, omdat de
Oostpolitiek van Brandt voor
lopig buiten gevaar is; in de
.westelijke wereld, omdat de
overeenkomst van de Grote
Vier over Berlijn afhankelijk
is gesteld van de ratificatie
van Brandts niet-aanvalsver
dragen en in kringen van de
NAVO, omdat de toestemming
voor een Europese veiliigbeids-
conferentie weer gekoppeld is
aan de overeenkomst van de
Grote Vier over Berlijn.
De regering in Bonn wacht
volgende week echter een
nieuwe wellicht nog zwaarde
re beproeving als in de honds
dag het slotdebat begint over
de ratificatie van de verdra
gen, die de hoeksteen zijn van
Brandt oostpolitiek. Rainer
Barzel, leider van de oppositi-
ële CDU, gaf een grimmig
commentaar nadat de motie
niet de door hem bedoelde
meerderheid had gehaald1: „Dit
was slechts een gevecht en het
begin van de campag
ne". In Bonn werd gistera
vond al gespeculeerd over de
mogelijkheid van vervroegde
verkiezingen na een korte ka
binetsbij eenkoonst die door
Brandt was bijeengeroepen
en een reeks gesprekken tus
sen de drie parlementaire par
tijen.
Oppositie en regeringspartij
en in de Nederlandse Tweede
Kamer zijn verheugd over de
uitslag van de stemming over
de motie van wantrouwen te
gen Brandt. Van KVP-zijde
zei men „bijzonder verheugd"
te zijn over de uitslag. Wij
hopen dat de oostpolitiek van
Willy Brandt wordt voortge
zet, aldus dit commentaar. Van
liberale zijde werd in gelijke
zin gereageerd.
Mr. M. van der Stoel
(PvdA) zei bijzonder blij te
zijn dat Brandt deze kracht
proef heeft doorstaan. PvdA,
D'66 en PPR hebben gezamen
lijk een gelukstelegram naar
Brandt gestuurd.
Oproerpolitie achter stalen
dranghekken had een cordon
gevormd ronid het parlements
gebouw in Bonn. Toen de
stemming in de 496 leden tel
lende bondsdag begon. De mo
tie van wantrouwen kreeg 247
stemmen, twee te weinig voor
de benodigde absolute meer
derheid. De uitslag van de
(geheime) stemming liet de
politieke leiders in evengrote
onzekerheid als tevoren over
de ware krachtsverhouding
van de partijen in de bonds
dag.
(Van onze redactie buitenland)
HOUSTON Het Ameri
kaanse ruimteschip Apollo-16
is gisteren met de ruimtevaar
ders Young, Mattingly en Duke
met een perfecte landing in de
Stille Oceaan op aarde terug
gekeerd van een reis vol op
winding, pech en hoogtepunten.
Een dag eerder dan aanvan
kelijk was bedoeld, zweefde de
stuurcabine „Casper", het enige
overblijfsel van de eerste uit
vier delen bestaande Apollo,
neer in de oceaan, nog geen
twee kilometer van het hef-
schroefvliegtuigdekschip „Ti-
conderoga".
De cabine kwam In het water
terecht en kantelde om, zodat
de ruimtevaarders de daartoe
bestemde ballonnen moesten
gebruiken om de cabine weer
rechtop te krijgen.
De berging verliep verder
uiterst vlot.
De vlucht van de Apollo-16,
die 266 uren heeft geduurd, is
ondanks technische hindernis
sen volgens geleerden in Hous
ton een „klinkend succes" ge
weest.
SCHOOLGELD NA
LAGERE SCHOOL
(Van een onzer
verslaggevers)
BREDA Leerlingen van
gymnasium IJpelaar te Breda
hebben gistermorgen hun
school bezet en het ouderlijk
actiecomité tot behoud van
een zelfstandig IJpelaar be
reidt juridische maatregelen
voor, tegen het bestuur van de
Petrus van Kesselstichting. Dit
zijn de hardere acties, die
leerlingen en ouders (met in
stemming van de leraren) zijn
begonnen om het stichtingsbe
stuur af te brengen van zijn
gisternacht genomen besluit
gymnasium IJpelaar op te hef
fen.
Na een vergadering van
ruim zes uur kwam het be
stuur tot de uitspraak, dat in
Breda drie volledige dagsciho
len voor katholiek vwo moe
ten bestaan. „Dit wordt be
reikt door een materiële fusie
tussen gymnasium IJpelaar en
de Mencia de Mendoza scho
lengemeenschap tot stand te
brengen en de rechten van het
gymnasium over te geven aan
de Newman schol enigameen-
schap", aldus bestuurssecreta-
ris mr. G. Bary.
Hoewel het bestuur over de
uitwerking van deze beslissing
nog heel wat zal moeten stu
deren en vergaderen, staat wel
v-ast, dat vanaf 1973 geen
nieuwe leerlingen bij IJpelaar
aangenomen zullen worden en
dat in 1973 of later de New
man s.g. begint met een eerste
gymnasium-klas. Per 1 sap
tember 1972 zal de al vele
jaren verlangde atheneum-af
deling bij Men-eia gerealiseerd
worden. Rector A. Herto-gh
van IJpelaar blijft normaal
aan en de leraren daar kunnen
desgewenst overgaan naar de
Mencia s.g., aldus het be
stuur.
Door ouders, leraren en
55
AMSTERDAM (ANP) „22 procent van de ondervraagde
gehuwde werkende vrouwen en 16 procent van ongehuwde wer
kende vrouwen zeggen thans werkzaamheden te verrichten, die
beneden het niveau van haar opleiding liggen. Dit kan een aan
wijzing zijn dat de gehuwde werkende vrouw minder kans krijgt
haar opleiding volledig te benutten dan de ongehuwde werkende
vrouw".
Dit staat in een gisteren verschenen rapport over de ar
beidsomstandigheden van de in loondienst werkende vrouw in
Nederland. Het onderzoek werd in opdracht van het damesblad
Margriet uitgevoerd.
De arbeidsomstandigheden van de gehuwde werkende vrouw
blijken op vele punten ongunstiger te zijn ten opzichte van die
der ongehuwden. In het rapport staat dat de gehuwde vrouwen
in sterkere mate dan oneghuwden werken in maatschappelijk
minder gewaardeerde bedrijven zoals fabrieken, werklpaatsen
en in het huishouden.
De bezetting van de IJpe
laar had een creatief karakter.
Hier zijn leerlingen elkaar mu-
sicaal aan het vermaken, in an
dere lokalen werd tafeltennis
gespeeld en gekaart, samen met
leraren.
leei-lingen is de laatste twee
maanden naarstig gezocht naar
alternatieven voor het be
stuursplan van drie volledige
scholen. Gezamenlijk slaagde
men erin twee goede alterna
tieven op tafel te brengen, die
door het ministerie van On
derwijs en Wetenschappen en
het Centraal Bureau voor r.-k.
onderwijs waren goedge
keurd.
Het actiecomité van de ou
ders en de leraren vinden, dat
hun alternatieven niet serieus
genomen zijn en dat het ta-k-
tisch spel van bestuursvoorzit
ter ir. G. Elich, gesteund door
de deskundigheid van de rec
toren van de Newman s.g. en
het OLV Lyceum, heeft aange
toond dat het altijd in de be
doeling van het bestuur heeft
gelegen gymnasium IJpelaar
de nek te breken. „In feite is
het aanbod dat wij alternatie
ven konden aanbrengen een
schijnvertoning geweest", al
dus verbitterde actievoerders
gistermiddag.
DEN HAAG (ANP Aan
de verkoop van tweedehands
auto's dient verplicht een keu
ring vooraf te gaan.
Met dit verzoek hebben de
ANWB en de Consumenten
bond zich gericht tot de minis
ter van Verkeer en Wterstaat.
Hiermee hopen de beide bon
den de consument te bescher
men tegen de malafide praktij
ken van handelaren in tweede
hands auto's.
EINDHOVEN (ANP) Phi
lips heeft besloten dat in de
loop van dit jaar in beginsel
alle Nederlandse dochterven
nootschappen van Philips wor
den omgezet in besloten ven
nootschappen.
Deze omzetting heeft een
technisch-juridisch karakter en
heeft geen materiële invloed
op de positie van de Neder
landse werknemers, aldus Phi
lips.
OUD-PRESIDENT van de V.S.
Lyndon Johnson, die op 7 april
door een hartaanval werd ge
troffen, is ontslagen uit het
militaire hospitaal in San An
tonio, waar hij op 12 april was
opgenomen. Hij herstelt zich
„bevredigend".
DE BELGISCHE rijkswacht zal
een bedrag van ongeveer 12,6
de aankoop van drie helikop-
miljoen gulden uitgeven voor
ters die ook ingezet zullen wor
den voor gewondenvervoer van
autowegen naar ziekenhuizen.
Voorts zijn ze bedoeld voor het
patrouilleren boven drukke
wegen.
WASHINGTON (Rtr/UPI)
Senator Edmund S. Muskie uit
Maine heeft zich teruggetrok
ken uit de campagne voor de
democratische presidentsnomi
natie.
De man die aan het begin
van de democratische voorver-
kiezingen in verschillende sta
ten favoriet was, blijft echter
beschikbaar voor voordacht op
de democratische conventie in
juli.
Muskie zei dat hem voor het
vervolgen van zijn campagne
het geld ontbrak.
Muskie deed zijn bekendma
king na twee nederlagen in de
belangrijke voorverkiezingen
in Massachusetts en Pennsyl
vania dinsdag j.l.
UTRECHT (ANP) Minis
ter Engels van CRM heeft het
demonstratieve congres van
mensen uit de welzijnssector,
gisteren gehouden in Utrecht,
weinig hoop op betere tijden
gegeven.
De minister beloofde dat er
in 1973 wellicht enige ruimte
kan worden gemaakt om de
ernstigste knelpunten te verrui
men. Voor het overige legde hij
er de nadruk op dat de bevol
king ook zelf mee moet betalen
als het van welzijnsverdiensten
gebruik maakt.
(Van een onzer
verslaggevers)
DEN HAAG Van het
komend schooljaar af zal er
voor het gehele voortgezet
onderwjjs schoolgeld be
taald moeten worden.
Dit staat in een wetsont
werp dat minister Van Veen
gisteren bij de Tweede Ka
mer heeft ingediend.
De ouders betalen naar
draagkracht. Het minimum
schoolgeld voor één leerling
zal 54,per jaar worden,
het maximum 500,De
laagste inkomens 130.000 ge
zinnen worden vrijgesteld.
Het Kabinet-Biesheuvel ver
dient door deze schoolgeldope-
ratie 80 miljoen per jaar. Het
schoolgeld zal via de belastin
gen worden geïnd. Als het gis
teren ingediende wetsontwerp
snel zal worden goedgekeurd,
kan men de eerste aanslag in
de zomer van 1973 in de brie
venbus verwachten.
Voor het schoolgeld geldt,
dat er een reductie plaats heeft
als meer kinderen uit één ge
zin voortgezet of universitair
onderwijs volgen: 25 pet als
voor twee kinderen schoolgeld
is verschuldigd, 40 bij drie en
50 pet. hij vier kinderen.
Bij een belastbaar inkomen
'beneden 12.240,is men met
één fiscaal kind vrij van
schoolgeld, met twee fiscale
kinderen is men nog vrijge
steld met een jaarinkomen be
neden de 13.320,met drie
is dit bedrag 14.520,met
vier fiscale kinderen is men
vrijgesteld bij een inkomen
van minder dan 15.600,
Het maximum aan school
geld, 500,—, is men verschul
digd als de jaarinkomens ho
ger zijn dan 44.040,met
één fiscaal kind, 45.120,
met twee, 46.080 met drie en
47.040,met vier fiscale
kinderen.
De huidige schoolgeldwet
kent een minimum van een
tientje, een bedrag, dat slechts
een deel is van de kosten om
dit geld te innen. Dit tientje
moet thans reeds betaald wor
den als het belastbaar inkomen
met twee fiscale kinderen
7.320,bedraagt. In het
wetsontwerp is dit laatste
bedrag opgetrokken tot
13.320,—.
Volgens de huidige school
geldwet hoeft geen schoolgeld
te worden betaald voor kinde
ren, die nog leerplichtig zijn.
In het regeerakkoord was de
verhoging van het schoolgeld
reeds genoemd als een middel
om in de onderwijssector enige
ruimte te scheppen voor het
wegnemen van een aantal knel
punten.
Het al of niet handhaven van
het schoolgeld voor kleuters
zal worden bekeken bij de
voorbereidingen van een nieu
we wet op het basisonderwijs,
die lager onderwijs en kleuter
onderwijs zal omvatten. Dit
heeft minister Van Veen giste
ren verklaard.
Het kleuterschoolgeld brengt
per jaar meer dan 22 miljoen
op.
BRUSSEL (ANP) Zonen
van ouders wier inkomen niet
hoger ligt dan ongeveer 4900
gulden per jaar zullen, als ze
kostwinner voor die ouders
zijn, uitstel van hun militaire
dienstplicht in België krijgen,
aldus een recent koninklijk be
sluit.
(Van een onzer verslaggevers)'
MIDDELBURG Er ligt
nog een tweede hoogspannings
circuit van de N.V. PZEM door
de Westerschelde. Dit verte
genwoordigt, evenals het in fe
bruari j.l. door een ankerend
schip kapot getrokken circuit,
een waarde van rond 8 miljoen
gulden. Het is evenmin als het
andere circuit verzekerd, en bo
vendien is het even slecht be
schermd als de kabelbundel,
die in februari door een Rus
sische tanker werd vernield.
Dit heeft de vroegere direc
teur van de N.V. PZEM, ir. T,
Bogerd meegedeeld op een bij
eenkomst, waarbij hij in zijn
nieuwe functie als promotor
van de industrialisatie van
Limburg, aan de pers werd
voorgesteld.
Ir. Bogerd liet uitkomen, dat
de befaamde „PZEM-affaire",
welke in de loop van 1971
speelde, de aandacht van de
bestuursorganen van de N.V.
PZEM zo sterk in beslag heeft
genomen, dat de vraagstukken
die verband hielden met het
stroom transport en de daarbij
aan de orde zijnde risico's, on
voldoende tot hun recht kwa
men.
,Ik heb zelf gewaarschuwd",
aldus iir. Bogerd, „dat de af
dekking en verandering van
de hoogspanningscircuits door
de Westerschelde onvoldoende
waren".
Van het verzekeren van de
kabels was afgezien, omdat de
premie daarvoor ongehoord
hoog was. Men achtte het be
ter, het bedrag van de premies
in een eigen risico-fonds te
storten.
(Van een onzer verslaggevers)'
OOSTBURG De 21-jarige
P. van E„ woonachtig op het
woonwagenkamp in Sluiskil, is
gisteren bij verstek door de
Oostburgse kantonrechter mr.
C. J. M. van Hees veroordeeld
tot een onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf van 14 dagen.
Van E. was op 8 maart dit
jaar in Sluis aangehouden,
toen hij een armband en een
horloge (illegaal) ter verkoop
aanbood. Voor deze feiten was
hij reeds driemaal bekeurd in
1967 en eenmaal in 1968. Het
vonnis was conform de eis van
de officier van justitie, mr. Th.
Lebret.
DEN HAAG (ANP) Het
regeringsstandpunt met betrek
king tot de nota-Van Rijeke-
vorsel over het defensiebeleid
in de komende jaren zal niet
voor augustus bekend worden.
Aldus minister De Koster van
Defensie.
(ADVERTENTIES)
drost verf v<=•-'->
op onze bankstellen en fauteuils, waardoor
onze totale korting omstreeks 50% bedraagt
van de winkelprijzen. Rechtstreeks uit de fa
briek met dezelfde prijzen voor het publiek
als vo.or de handel.
OOST HAVENKADE 13 te ROOSENDAAL Tel: 01650-37970
Geopend dagelijks 9-6 uur, vrijdags tot 9 uur en op zater
dag van 10-6 uur. Ook maandag 1 mei geopend van 10-5 uur.