"Tëxoro shirts
Skol spreekt uw taal.
Proeft maar. .wj
VIETCONG:
„Nixon
grootste
oorlogs
misda
diger"
examens
Twee fouten
in opgaven
McNamara bijzonder fel op
UNCT AD-conf erentie
in Chileense hoofdstad
Getemporiseerde
subsidiëring
van dorpshuizen
OVER1NVESTE RINGEN
OP INTERNATIONAAL
NIVEAU VOORKOMEN
Visser en
v. d. Giesen
failliet
Bergbeklimmers in
Himalaya gedood
lieg uw
ideeën bij
|ons op tafel
Blut
Nieuwe onderwijsonrust
binnenland
buitenland
HET WEER
IN EUROPA
\nterixaU°n
Regering over AKZO-kwestie:
Onzekerheid over
350 werknemers
Koninklijk paar
in Schotland
Zaterdag 15 april 1972
17
KRITIEK OP RIJKE
(ADVERTENTIE)
k&erl'j/(sq&qq\... dus altijd korrekt
A
o\o
Qptimisten die bij eik economisch noodsignaal plegen te be
weren dat het allemaal wel zal meevallen en dat de wal
het schip wel zal keren, moeten nu toch langzamerhand wel
tot het besef komen dat de werkelijkheid minder simpel is dan
hun zonnige theorie. Want hoezeer we ook met de cijfers aan
het schuiven en goochelen zijn geweest en hoezeer we ook
geapplaudisseerd hebben voor de zuinigheidstheorieën van
links of rechts, het gat van Nelissen dreigt levensgroot en er
kan inderdaad een oorlogsschip door.
Desondanks is er nauwelijks commentaar gekomen op de
onthutsende mededeling dat we volgend jaar met een tekort
zullen zitten van twee miljard, wanneer er niet zeer fors wordt
ingegrepen.
Dat verbaast ons nauwelijks. Want wat kan men elkaar nog
verwijten? Bij het vooruitzicht van een tekort als dit, is de
vraag of hef geld naar defensie, naar onderwijs of naar de
bejaarden moet niet belangrijk meer.
Zinvol is alleen nog de constatering dat we op veel te grote
voet hebben geleefd en dat we van allerlei walletjes tegelijk
hebben trachten te eten.
Nu zal de broekriem moeten worden aangetrokken. Hoe?
En door wie? Dat zullen de politici moeten uitmaken. Zij overi
gens liever dan wij, want politici hebben nu eenmaal te
maken met hun achterban en elke impopulaire beslissing kan
tot onaangename gevolgen leiden voor de populariteit van
eigen partij. Met alle electorale gevolgen vandien.
Moeten de belastingen omhoog? Het zal wel niet anders
kunnen. Haar hoe met hef dan met de lonen? En als de
lonen bevroren moeten worden, waf gebeurt er dén met de
prijzen, die immers ook door internationale ontwikkelingen
worden beïnvloed?
Drastische beperking van de overheidsuitgaven is ook een
theoretische mogelijkheid. Maar de praktijk? De begrotings
debatten, enkele maanden geleden, hebben duidelijk gemaakt
dat men uren kan vechten over de vraag waar men kan beknib
belen, maar dat er in elk geval niets meer bezuinigd kan wor
den. Tenzij men besluit om de bejaarden maar aan hun lot
over te laten, het onderwijs te laten verkommeren of de aanleg
van nieuwe wegen uit te stellen tot het verkeer één gigantische
chaos is geworden.
De werknemers eisen teveel, zeggen de mensen aan de top.
En dezen repliceren dan dat „ze" dan eerst maar op hun eigen
- soms dubbele - salarissen moeten beknotten, een advies dat
sociaal verantwoord is, maar waarmee de oplossing van de eco
nomische problematiek niet wordt gegeven.
Met de hebbelijkheid om de schuld van alle economische
rampspoed bij „de anderen" te zoeken, staan we in Europa niet
alleen. Maar we zijn er wel uitzonderlijk bedreven in geworden
Zozeer dat we zelfs de nuchtere en alarmerende feiten niet
meer wensen te zien.
Als we zo door gaan heeft het, over enkele jaren, geen enkele
zin meer elkaar verwijten te maken. Want dan lopen we, witte
boorden of niet, allemaal met de rafels aan onze broek.
Het heeft er zo langzamerhand veel van dat het Haagse
onderwijsbeleid geen gelegenheid laat voorbij gaan om
onrust, onzekerheid en onvrede te scheppen. Nauwelijks is dé
onderwijswereld bekomen .van de ene moeilijke situatie of de
andere wordt al weer op stapel gezet.
Nu lijken er beleidsingrepen voor de deur te staan die voor
de m.o.-aktenopleiding grote gevolgen kunnen hebben.
Ongunstige gevolgen, als men niet voorzichtig te werk gaat.
De m.o.-aktenopleiding nieuwe stijl verkeert nog in een experi
menteel stadium. Waarom laat men ze niet rustig tot volle was
dom komen? Waarom wacht men niet met het leggen van de
verbinding avondopleiding - dagopleiding in deze nieuwe in
stituten totdat zekerheid bestaat dat de overgang vrijwel
schokloos kan gebeuren?
Wat nu wordt nagestreefd kan leiden ot een ongekende chaos
op het terrein van de m.o.-aktenopleidingen. Nog daar gelaten
dat Den Haag kennelijk de betrokkenen voor voldongen feiten
wil gaan plaatsen. Geen wonder dat men in het onderwijs zo
langzamerhand de overtuiging krijgt dat de beleidsfiguren op
het ministerie er driftig op uit zijn van ons onderwijs in al zijn
onderdelen een grote puinhoop te maken. Het is een opvatting
die men steeds meer hoort, juist van hen die sinds jaar en dag
in dat onderwijsveld op verantwoordelijke posten hebben ge
staan en nog staan.
LANDEN
(Van onze redactie buitenland)
SANTIAGO De president van de Wereldbank,
de Amerikaan Robert McNamara, heeft op de tweede
dag van Unctad III in de Chileense hoofdstad San
tiago felle kritiek geleverd op de ryke landen.
„De toestand in het merendeel van de ontwikkelingslanden
is onaanvaardbaar en wordt steeds erger," zei hij. De rijke
landen, waar een kwart van de wereldbevolking woont, bezitten
maar liefst tachtig procent van de rijkdommen, zo schotelde hij
de wereldhandelsconferentie voor.
Die rijke landen moeten
volgeni McNamara nu iets
doen om aanvullende bijstand
te verschaffen in de vorm van
hulp en handel, om voor de
ontwikkelingslanden een „mi
nimum-niveau" te kunnen be
reiken. Hij had weinig goede
woorden over voor een we
reld, „waarin honderden mil
joenen mensen niet alleen sta
tistisch arm zijn maar dage
lijks ontberingen moeten door
maken, die de menselijke
waardigheid naar beneden ha
len tot een niveau wat in geen
statistieken te beschrijven is"
McNamara herinnerde aan de
doelstellingen van Unctad II
om 0,7 procent van het bruto-
nationaal inkomen voor ont
wikkelingshulp beschikbaar te
stellen. De hulpstroom uit de
rijke landen heeft nog niet de
helft bereikt. Alleen Noorwe
gen en Zweden, zei hij, halen
de 0,7 procent; andere landen,
w.o. Nederland, komen er
dicht bij in de buurt. „Maar
de bijdragen van de VS wor
den steeds minder tot 0,31
procent." Tegen 1975 zal de
Amerikaanse bijdrage zelfs
niet hoger komen dan 0.24
procent.
In 1975, aldus McNamara,
zal de totale stroom ontwikke
lingshulp niet boven het ge
middelde van 0,35 procent uit
komen. „Dit is een "erg onbe
vredigende cunclusie, maar we
moeten dfe feiten onder ogen
zien".
DEN HAAG (ANP) Ge
zien de schaarste aan middelen
is het niet te vermijden, dat
een aantal aanvragen voor sub
sidiëring van dorps- en wijk
centra moet worden getempo
riseerd.
Minister Engels (CRM) heeft
de Tweede Kamer meegedeeld,
dat de beperking van de subsi
diemogelijkheden tot gevolg
zullen hebben, dat veel initia
tieven voor op te richten dorps
huizen pas op langere duur ge
realiseerd kunnen worden.
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhage
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorco
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Istanboel
Max. temp.
half bew. 12
zwaar bew.
half bew.
half bew.
regenbui
zwaar bew.
half bew.
zwaar bew.
geh. bew.
geh. bew.
zwaar bew.
licht bew.
zwaar bew
zwaar bew.
zwaar bew.
half bew.
geh. bew.
half bew.
geh. bew.
licht bew.
geh. bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
half bew.
géh. bew.
zwaar bew
zwaar bew.
18
17
16
13
16
17
15
9
14
9
24
20
8
18
22
21
20
12
20
7
13
21
23
9
10
13
22
(ADVERTENTIE)
De president van de We
reldbank vervolgde, dat het na
twintig jaar ontwikkelingshulp
volkomen onlogisch is, dat de
rijke landen hun hulp teniet
doen door nog steeds hogere
invoertarieven te handhaven
voor industrieprodukten uit
ontwikkelingslanden dan voor
produkten uit welvarender
landen.
In «en rapport-, dat een
groep deskundigen aan Unctad
III heeft voorgelegd, wordt
berekend dat de toestand in
de derde wereld ingrijpend
zou verbeteren, als de wereld
een zevende deel van de b:
wapeningsuitgaven zou beste
den aan ontwikkelingshulp.
„De middelen, die nodig zijn
om het huidige investeringsni
veau in de ontwikkelingslan
den met vijftig procent te ver
hogen. kunnen verkregen wor
den door een besnoeiing van
minder dan vijftien procent in
de militaire uitgaven", aldus
het rapport.
(Van onze redactie
buitenland)
PARIJS/SAIGON „Het
offensief van de Vletcong zal
doorgaan tot aan het regime
in Saigon de genadeslag is
toegediend." Dit zei gisteren
in Parijs de woordvoerder
van het Zuidvietnamese be
vrijdingsleger Vaoe Saoe. Hij
voegde er aan toe, dat de
Vietcong niets weet van een
geheime boodschap van pre
sident Nixon, waarin deze
gevraagd zou hebben de
Parijse vredesbesprekingen
weer te hervatten.
Saoe op zijn beurt nodigde
de Amerikanen en Zuid-
Vietnam uit om volgende
week donderdag in Parijs
weer aan de tafel te gaan
zitten.
Bijzonder boos maakte Saoe
zich over de hervatting van
de Amerikaanse bombarde
menten op Noord-Vietnam.
„Zelfs Hitier zou zich in zijn
tijd hieraan niet schuldig
hebben gemaakt. President
Nixon is de grootste oorlogs
misdadiger uit de geschiede
nis," zei hij.
Hij verklaarde, dat het of
fensief pas wordt stopgezet
als Nixon de bombardemen
ten afgelast, een vaste datum
voor terugtrekking van de
Amerikanen noemt en zijn
handen aftrekt van het re
gime in Saigon.
De woordvoerder van Zuid-
Een zwaargewonde gevangen genomen Noordvietna-
mees wacht hier, met handboeien rond de enkels, op ver
voer naar een hospitaal.
Vietnam in Parijs heeft gis
teren meegedeeld, dat het
vredesoverleg niet zal wor
den hervat zolang het offen
sief in Zuid-Vietnam voort
duurt. In Saigon is meege
deeld, dat de Noordvietna-
mezen uit An Loc zijn ver
dreven. In de omgeving woe
den zware gevechten. Hanoi
meldt drie Amerikaanse oor
logsschepen in brand te heb
ben geschoten. Voorts heb
ben de Noordvietnamezen
het vliegveld van Saigon met
raketten bestookt. Ook de
stad zelf kreeg enkele vol
treffers.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG De Nederlandse regering zal nagaan in hoe
verre zij steun kan verlenen aan een internationale regeling ter
voorkoming van overinvesteringen in de chemische vezelsector.
Zij stelt die steun echter wel afhankelijk van de resultaten van
internationaal overleg tussen de producenten. Totnutoe heeft
een dergelijk overleg nog niet tot concrete resultaten geleid.
Dat zeggen de ministers Ne
lissen en Boersma in een gis
teren aan de Tweede Kamer
gezonden brief over de aange
kondigde bedrijfssluitingen bjj
het AKZO-concern. Aan de
hand van dit veertien pagina's
tellende stuk zal de Tweede
Kamer woensdag', zoals be
kend, een openbaar debat hou
den.
De bewindslieden zeggen dat
zij een onderzoek naar maat
regelen, die verdere overin
vesteringen moeten voorkomen
gewenst vinden.
Naar het oordeel van KVP-
voorzitter Dick de Zeeuw zijn
de werknemers van Enka en
de vakbonden „veel en veel te
laat" ingelicht door de onder
nemingsleiding. Ook de inhoud
van de voorlichting laat naar
de mening van dr. De Zeeuw
„wel wat te wensen over".
Het verzet van de 3.000 ar
beiders in de Enka-Glanz-
stoff-fabrieken in het Duitse
Barmen tegen de sluiting van
het bedrijf voor chemische' ve
zels neemt hand over hand toe,
nu bekend is geworden, dat de
•fabriek sinds een maand over
uren maakt om aan de grote
vraag te voldoen. Volgens de
directie was overproduktie de
voornaamste oorzaak, die tot
de beslissing de fabrieken in
Breda, Barmen, België en
Zwitserland had geleid.
(Van een onzer
verslaggevers)
DORDRECHT-ANDELST
De N.V. Technische In
stallaties Visser en Van der
Giessen is failliet. Over het
lot van de 350 personeelsle
den 230 in Andelst, 80 in
Dordrecht en 40 in Arnhem
bestaat grote onzeker
heid.
Het faillissement werd gister'
middag voor de rechtbank te
Dordrecht uitgesproken, waar
bij mr. J. W. Bijvanck uit Nij
megen tot curator werd be
noemd.
Over de naderende debacle
hebben wij reeds bericht. De
schulden van het bedrijf zou
den rond de 4,5 miljoen liggen.
Elders in het land worden
bij N.V. Philips Duphar dit
jaar ontslagen verwacht voor 50
tot 60 personen. Via het na
tuurlijke verloop wórden daar
25 arbeidsplaatsen opgeheven.
De ondernemingsraad van
Bronswerk Apparatenf-abriek
in Utrecht, onderdeel van het
VMF-concern, heeft telegra
fisch geprotesteerd tegen het
aangekondigde ontslag van 104
werknemers in Utrecht.
EDINBURGH (ANP)
Koningin Juliana en prins
Bernhard zijn gistermorgen
omstreeks kwart voor twaalf
aangekomen op de Britse lucht
machtbasis Tumhouse bij de
Schotse hoofdstad Edinburgh,
waar het koninklijk paar ter
afsluiting van het bezoek aan
Groot-Brjuanniu zal verblijven
(Van onze redactie buitenland)
KATMANDOE In het Hi-
malayagebergte zijn vijftien le
den van een Zuidkoreaanse ex
peditie om het leven gekomen
toen hun op 6500 meter hoogte
gelegen kamp door een lawine
werd bedolven.
De expeditie ondernam een
aanval op de 8156 meter hoge
Manasloe-top. Drie bergbeklim
mers zijn aan de dood ontsnapt
doordat zij op het moment, dat
de lawine van 200 ton ijs naar
beneden kwam, niet in het
kamp aanwezig waren.
De omgekomen expeditiele
den zijn vier Koreanen, een Ja
panner en tien Nepaleaa dra'
gers („sherpa's").
(Van onze
onderwijsredacteur)
Examenopgaven worden
in Nederland bij de aanmaak
omgeven met de grootst mo
gelijke zorgvuldigheid en
geheimhouding. Met die ge
heimhouding hebben we
verder kennelijk geen pro
blemen, maar ondanks de
zorgvuldigheid zitten er elk
jaar wel weer een paar fou
ten in de opgaven. Gisteren,
op de derde examendag was
het tweemaal mis.
In het allerlaatste werk van
de m.m.s., de Duitse verta
ling', werd over des Talent
in plaats van das Talent ge
sproken. In de meeste scho
len is er overigens met geen
woord over. gerept en de
meeste kandidaten hebben
er verder ook geen proble
men door gehad.
In het boekhouden van
h.b.s.-A werd in de tweede
opgave gesteld, dat er een
bedrag van 500 huur voor
uit ontvangen was. Een
aantal docenten wees erop
dat dit bedrag verdubbeld
moest worden. Van de 81
kandidaten op een bepaalde
'school, had precies 1 deze
vergissing door gehad.
Op de slotdag van het
m.m.s.-examen was er al
leen nog tweeëneenhalf uur
uitgetrokken voor de Duitse
vertaling. Het was een titel
loos stuk uit een artikel in
„Die Kunst" van het vorig
jaar. Nogal wat kandidaten
noemden dit onderdeel het
zwaarste van het hele
schriftelijk examen. Van de
zijde van de docenten klon
ken echter zeer gematigde
geluiden.
De A-kandidaten van de
h.b.s. besteedden gistermor
gen eerst drie uur aan het
tweede gedeelte boekhou
den. Kandidaten en docen
ten waren het er in het al
gemeen wel over eens, dat
dit tweede deel een stuk
lastiger was. Een docent
sprak zelfs over „zwaar
werk" en waardeerde het
seheel als „in elkaar ge
draaid, onoverzichtelijk
werk".
De B-kandidaten maakten
intussen natuurkunde en
daarover was men een stuk
optimistischer. De docenten
kwamen met kwalificaties
als redelijk en normaal
werk.
's Middags stond de Franse
vertaling op het program
ma. Heel curieus ging ook
de derde vertaling over een
schrijver, dit keer viel Ca
mus die eer te beurt. Na de
zeer simpele Engelse en
Duitse vertaling was dit een
vertaling op niveau. 'Nogal
wat kandidaten klaagden
evenwel steen en been. Een
recordhouder meldde dat
hij veertig maal had moeten
raden. Anderen dankten nu
de Heer dat zij hun woor
den goed hadden geleerd.
Het gymnasium besteedde
de ochtenduren aan 't ma
ken van 'n opstel. Er waren
weer tien titels en men was
tevreden met de geboden
variatie. De toppers liepen
van school tot school uit
een. Op één school kozen
10 van de 24 kandidaten het
onderwerp „geluid". Motief:
daar stond de meeste uitleg
bij. (Namelijk: Als Neder
land op analoge wijze met
radio's, platenspelers, casset
te-recorders e.d. wordt vol
gestopt als met auto's, dan
dient er rekening mee te
worden gehouden, dat deze
vormen van „nome enter
tainment" milieuverontrei
nigend kunnen werken. En
evenmin als tot voor kort
de auto-industrie, geeft de
elektronische industrie zich
daar nu rekenschap van.
Geef in een samenhangend
betoog je visie op het pro
bleem).
Op een volgende school was
de titel: „De jeugd: slacht
offer van de commercie
favoriet. Over verschillende
scholen bleken evenwel alle
titels gekozen te zijn en dat
pleit voor het lijstje.
Het gymnasium maakte ook
nog een Franse vertaling
naar een artikel uit Le Fi
garo van november vorig
jaar. De waarderingen He
pen nogal uiteen.
Een rechter gotide morgen.,
beste mensen in het Engelse
plaatsje Melksham is begon
nen met de behandeling van
de zaak waarbij een varkens-
fokker uit wraak 968 van zijn
varkens zou hebben losgelaten
met de onuitgesproken op
dracht: jongens, ga je gang
maar en laat je vooral door
niets weerhouden.
En dat deden de zeugen en
biggen ook, ten koste van be
zittingen van buurman Sam
Cottle,. Een halve ton hooi,
een halve ton veevoeder, veel
op het land staande gewassen
en de bekleding van een licht
vliegtuigje moesten er aan ge
loven voordat Cottle de var
kens kon verjagen.
Hij heeft het. met opzet ge
daan, meende Cottle voor de
rechtbank. „D a's niet", ver
weerde de varkensfokker zich
zwakjes.
Want, even tevoren had hij
de rechter toevertrouwd dat-
hij de laatste weken was gaan
geloven dat Cottle hat mét
zijn vrouw hield. Hetgeen de
rechter over het al of niet
opzettelijk loslaten van de
varkens aan het denken zette.
De zaak wordt voortgezet.
-fr
Zou die man zijn varkens
nu ook op zijn vrouw afstu
ren?
Een Indische ober is in het
Zuidafrikaanse Port Elisabeth
op straat gezet, omdat hij een
glas bier bracht voor een In
dische zakenman in een vlieg
veldrestaurant dat uitsluitend
voor de „blanke supermensen"
is voorbehouden.
Franks Ramsamy betoogde
dat het bier dat door een
blanke was besteld was op
gedronken door een Indiër, die
(en nu komt het): ,-so'n lichte
gelaatskleur had, dat het een-
Griek of een Italiaan geweest
had kunnen zijn".
En dat- was tegen het ver
keerde been van eigenaar Paul
Erasmu, die Ramsamy er on-
middelloos uitschopte. „Je
kent onze wetten", sprak de
blanke man dreigend.
Doordravars: de Zuidafri
kaanse wettenmakers.
Verder doe ik er het zwij
gen maar toe. De groeten
vooral aan de Enka-mensen.
MERIJN
IN THAILAND heeft de rege
ring een beloning van dik 3.000
gulden uitgeloofd aan degene
die een vroegere schoonheids
koningin de 19-jarige „miss
Pratsiri" die nu guerrilla
leidster is, „dood of levend",
aan de militaire autoriteiten
uitlevert.
I
(ADVERTENTIE)
(wij leggen de onze daarnaast).
Is uw bureau anno 1930 nog
doelmatig?
Plannen voor kantoor
vernieuwing? Kom bij ons aan
de werktafel (...even
welkom voor een klein als een
groot projekt). In een goed
gesprek komen we samen tot
de beste oplossing.
Belf u even voor een afspraak?
In ons tooncentrum ziet u
werkplaatsen anno 1975...
Over doelmatigheid gesproken.
Welkom bij ons aan tafel!
#\ASPA-BREDANV
Steenen Hoofd 14
Telefoon (01600) 22541*
zaandam leiden delft breda
dordrecht den bosch utrecht
enschede
