Jan Engelman overleden Maatregelen verwacht van Rome tegen Nederland GROTE BEZETTING IN BRUSSEL Marathon-beraad van E.E.G. Nauwer samen werken met Amerika" JONGE BELG BEKENT DRIE LUSTMOORDEN Anita FIFAX Uitbreiding ziekenfondspakket zaak van minister GRONINGEN OFFERT 480 PARKEER PLAATSEN VOOR 350 ROMEN Quiz en prijzen Nieuwe lenteoud geluid ABN boekt forse winst Paus benoemd mgr. Delhaye binnenland buitenland commentaar PLAATS ,NIET STIEKEM' ZIEKENFONDSRAAD OVER BUITENLANDSE REUMA-KUUR Dinsdag 21 maart 1972 11 AMSTERDAM (ANP) De letterkundige Jan Engelman is gisteren in Amsterdam op 71- jarige leeftijd overleden Johannes Aloysius Antonius Engelman werd op 7 juni 190(1 in Utrecht geboren. Hij nam deel aan de jong-katholieke beweging rond het maand blad „De Gemeenschap", was redacteur van diverse dagbla den en opiniebladen, ook als kunstcriticus. Als dichter werd hij destijds een van de belang rijkste lyrici in de moderne Nederlandse literatuur ge noemd. Jan Engelman was ver knocht aan Utrecht, zijn se- boortestad. De laatste jaren kon hij beter in Amsterdam worden verzorgd, waartoe hij al jaren geleden zijn intrek nam in het huis van de m 196G overleden zangeres en declamatrice Johanna Diepen- brock aan de Johannes Ver- hulststraat in de hoofdstad. Daar is hij ook tijdens zijn ziekte tot aan zijn dood ver pleegd. Engelman schreef talrijke opstellen over beeldende kunst, enkele werken over de Nederlandse schilders en lite raire kritieken. Hij maakte talrijke vertalingen, ook in op dracht van de regering, o.m. van Bachs Mattheus Passion en Sophocles" Oedipus Rex. Engelman was ook de schrij ver van studenten-lustrumspe len als „prinses Turandot" en „Om de dooie dood niet of Jan Klaasscn komt naar huis". In zijn jongere werken is in de vrije versvorm en in de verhevigde beeldspraak de in vloed van het expressionisme merkbaar. Zijn lyriek wordt gekenmerkt door het strofi sche en sterk melodische. In spiratie vond Jan Engelman behalve in de erotiek in het geloof en tijdens de tweede wereldoorlog in het verzet. In 1945 ontving hij van de stad Amsterdam en van de regering de prijs voor verzets poëzie. De Constantijn Huy- gensprijs van de Jan Campert- stichting werd hem in 1955 toegekend. (Van onze redactie binnenland GRONINGEN. Groningen gaat 480 parkeerplaatsen onttrek ken aan het totale bestand in de binnenstad. Het opofferen van de toch al zo schaarse parkeerruimte rond de oude city heeft ten doel het leven te redden van 350 bomen. Deze zijn ernstig aangetast ten gevolge van verdichting van de grond door het parkeren van auto's op de onverharde grond rond de bomen, die op de singels en op het Martinikerkhof staan. Vorige zomer was met infraroodfoto's komen vast te staan dat een groot deel van het Groninger bomenbestand ziek was. Een en ander werd bevestigd door de Heidemij. Het bleek dat 66 procent van de bomen ernstig te lijden had van.ventilatieproblemen, ver oorzaakt door de bodemverdichting. Vervangende parkeergelegenheid voor de 480 plaatsen, alle maal langparkeerplaatsen, is er in de binnenstad nauwelijks, zodat deze categorie parkeerders het verder van het centrum af zal moeten zoeken. Het behoud van groen in de binnenstad wordt door het college van B. en W. van Groningen belangrijker gevonden dan de op te heffen parkeerplaatsen. Het is weer eens gebleken, aat we de humor in onze rege ringsploeg niet moeten onder schatten. Neem nu de opmer king van minister Stuyt vorige week, dat de zgn. geheime werkafspraken zo geheim wa ren geweest, dat zelfs hij ze niet kende. ij Grapje, vrienden, haha. Ge woon een grapje, begrijpt u. TAE Nederlander houdt kennelijk van raadselspelletjes, of om het op modernere manier te zeggen de quiz is Tm" „in We zijn een quizzend volk, dat geboeid naar de beeldbuis staart als Mies Bouwman „Een van de acht" presenteert, of ais Berend Boudewijn met zijn show verschijnt. En mogelijk applaudisseren we zelf in onze huiskamer mee, ais de winnaar van de t.v.-quiz met een rij geschenken, waaraan een verhuis wagen fe pas moet komen, de studio verlaat. De ijskast, de haardroger, de vaatafwasmachine, de elek trische tuinschaar en „het dagje uit met Rudi Carel als gast heer" zijn prijzen die passen in onze protserige consumptie maatschappij. En we gunnen een winnaar of winnares graag zijn of haar prijs, al is er dunkt ons, een grote discrepantie van ettelijke duizenden guldens tussen de eerste- en twee prijs winnaar. Twee vragen lijken ons in dit kader gepast. Een quiz-pro gramma is weliswaar geen duur programma, is heel wat goed koper dan een show op de t.v., maar toch: zou het niet wat goedkoper kunnen? Want alles wordt toch bekostigd van onze lidmaatschapsgelden van een der omroepen dan wet van onze luister- en kijkgelden. En vraag twee: zijn er, naast een per soonlijke prijs van een paar honderd gulden, niet wat zinniger prijzen te verzinnen Laat bijvoorbeeld de winnaar eens uit mogen maken aan wie of welke instelling hij een bepaald be drag of prijs wil geven. Ook dat geeft een enorme voldoening. Het quiz-spelletje krijgt dan een ander accent, een prettiger tintje, dan onze egocentrische welvaartsmaatschappij er nu doorgaans aan geeft. EEN nieuwe lente, een oud geluid. Weer lopen we met be traande ogen rond, op veel plaatsen is de stank niet uit te houden. Rijnmond is weer geconfronteerd met het fenomeen „alarmfase lil" en ook De Donge zorgt voor de nodige stank overlast. Een nieuwe lente is synoniem met fris en helder. De natuur steekt zich in een nieuw groen kleed de vraag is hoe tang nog en de huisvrouwen zijn druk bezig met een grote Schoonmaak. Alleen aan de grootste vuiligheid wordt nauwelijks iets ge daan. Niet door de overheid en ook niet door het particulier initiatief. Goed, er wordt in Brussel driftig geprobeerd de zuiderburen van hun plannen af te helpen vlak over de grens een raffi naderij te bouwen. Er is geconfereerd over maatregelen om de Rijn wat schoner te krijgen. Maar allereerst dienen we de hand in eigen boezem te ste ken. In het eerste fraaie lente-weekend zijn tienduizenden gaan toeren met de auto en niemand van die dagjesmensen zal zich vermoedelijk hebben gerealiseerd te hebben meegedaan aan een afschuwelijk stuk luchtvervuiling. En in de bossen liggen opnieuw (alles bij elkaar) vrachtladingen boterhamzakjes, lege flessen, drinkbekertjes en wat de zon- en natuurgenieters nog zoal meer achterlaten. Vorig |aar, toen we „met de neus op de feiten werden ge drukt", werd het van de daken geschreeuwd dat het zo niet langer kon. Er werden zowei door overheid als industrie krach tige maatregelen in het vooruitzicht gesteld. Particuliere acties zoals groene zeep en ongekleurd toiletpapier kwamen van de grond. Maar nauwelijks was het weer goed ademhalen of het milieu-bewustzijn kwam op een laag pitje te staan. Tijdens de rustige winter heeft er zich kennelijk niemand om bekom merd. Voor de zoveelste keer worden we met de gevolgen van die „laksheid" pijnlijk geconfronteerd. (Van onze correspondent) BRUSSEL De raad van de EEG is in Brussel in gro te bezetting bijeen. Men spreekt van een Jumbo-raad omdat zowel de ministers van buitenlandse zaken als die van financiën en land bouw bij het overleg betrok' ken zijn. Bovendien werden de ministers van buitenland se zaken van kandidaat-le den (Engeland, Ierland, De nemarken en Noorwegen) uitgenodigd om de topcon ferentie voor te bereiden die in oktober in Parijs wordt gehouden. De ministers van buitenlandse zaken van de Zes beraden zich over de relaties met Al gerije, de aanpassing van de associatie-akkoorden met di verse landen en over de sa menstelling van een lijst van landen die in aanmerking ko men voor algemene preferen ties. De ministers van landbouw zetten in feite hun vorige week onderbroken marathon voort en zullen volgens minis ter Lardinois de prijzen moe ten vaststellen, de mate waarin de agrarische herstructurering betaald dient te worden. De ministers van financiën zullen zich niet meer, zoals oorspronkelijk bedoeld, diep gaand behoeven te beraden over de zogenaamde relance van de economische en mone taire unie en hef 'lot van de rekeneenheid, want zulks ge schiedde reeds in de afgelopen weken en de desbetreffende vraagstukken worden als opge lost beschouwd. De ministers zullen zich nu geheel kunnen concentreren op de economi sche politiek. De conferentie der tien minis ters van buitenlandse zaken tenslotte zal als voorbereiding op de Parijse conferentie trachten de plaats van Europa in de wereld te bepalen. En als tussen al die bedrijven door de ministerraad niet ook nog ge legenheid vindt om de salaris sen der 7090 Europese ambte naren te verhogen, wordt er vandaag nog gestaakt ook. Op lange termijn gezien zal de conferentie der tien ministers van buitenlandse zaken de be langrijkste zijn. Men zal trachten de plaats en de ver antwoordelijkheden van de economische wereldmacht, die de EEG is, te bepalen. Europa gaat zijn externe relaties on derzo-eken en rijn verhouding tot de wereld definiëren. Dat komt in concreto vooral neer op het bepalen van de verhou ding tot de Verenigde Staten van Amerika, Rusland en tot de ontwikkelingslanden. (Van onze redactie buitenland) MOSKOU De Russische partijleider Leonid Brezjnev wil dat de Sovjet-Unie en de V.S. nauwer gaan samenwer ken. Het komende bezoek van Nixon aan Moskou is volgens hem een uitstekende gelegenheid stappen in die richting te ondernemen. Breznjev sprak in deze trant op het 15e congres van de Rus sische vakbonden dat gisteren in Moskou is geopend. Voor het congres, dat om de vier jaar wordt gehouden, zijn vakbonds delegaties uit de hele wereld naar de Russische hoofdstad ge komen. De Russische leider, die in zijn toespraak de belangrijkste internationale problemen aan stipte, liet wel enige kritische geluiden horen over het bezoek dat Nixon aan Peking heeft ge bracht. Hij zei het „een volko men natuurlijke zaak" te vin den dat China en de VS contact met elkaar hebben opgenomen, „maar het belangrijkste is te weten op welke basis dat con tact is gelegd". Beide partijen hebben „de wereld zeer sum mier geïnformeerd" over de re sultaten van hun onderhande lingen en daarom zullen „de feiten en daden van Peking en Washington het laatste woord moeten geven". Breznjev meende te kunnen stellen dat de besprekingen in Peking buiten het kader van bilaterale betrekingen zijn ge treden. Hoe zou men anders de opmerking moeten interprete ren die Nixon maakte tijdens het banket te zijner ere dat de twee landen de toekomst van de mensheid in hun hand hou den, zo vroeg hij zich af. Brezn jev deed een voorstel de be trekkingen tussen Moskou en Peking te verbeteren. Breznjev liet ook een waar schuwing horen aan het adres van de Westduitse oppositie, die vijandig staat tegenover het niet-aanvalsverdrag dat Bonn met Moskou heeft gesloten. Als de tegenstanders wensen t.e discussiëren over een revisie van het verdrag, „dan is, en zal er niemand zijn om mee te dis cussiëren". De keus die voor handen is ligt tussen „samen werking en confrontatie, tus sen ontspanning en toenemen de spanning en uiteindelijk tus sen een politiek van vrede en, een politiek van oorlog" zei hij. j (Van een onzer verslaggevers) MECHELEN Een 22-jari- ge Belgische jongeman Gus- taaf van E. heeft in het Belgi sche Mechelen bekend in de nacht van zaterdag op zondag de 19-jarige studente Lutgarde van der Wilt te hebben ver moord, na haar eerst te heb ben aangerand. Tot grote verrassing van de rijkswacht bekende hij onmid dellijk nog twee andere lust moorden te hebben gepleegd, namelijk 15 oktober van het vorig jaar het 18-jarige dienst meisje Marie-Thérèse Rosseel en op 22 december de 47- jarige mevrouw Van Isacker- Smeets De jongen die van zijn 14e tot zijn 19e jaar in ver schillende jeugdgevangenissen heeft doorgebracht was vol komen onbewogen na zijn ar restatie en verklaarde „geen enkele spijt van zijn daden te hebben". Als motief voor zijn daden gaf hij op te hebben gemoord in een opwelling van seksuele drang. Zijn eerste moord had hij gepleegd op de (Van ten onzer verslaggevers) AMSTERDAM Het be drijf van de Algemene Bank Nederland (ABN) heeft ook in 1971 een verdere groei ge toond. Het geconsolideerde ba lanstotaal is vorig jaar geste gen met 14 procent tegen 23 procent in 1970. De geringere groei in 1971 kan grotendeels worden toegeschreven aan de mindfer sterke uitbreiding van het Euro Valuta bedrijf. Wordt dit onderdeel van het bedrijf buiten beschouwing gelaten, dan kan de groei van het balanstotaal worden bere kend op 50 procent tegen 19 procent in 1970. De brutowinst is vorig jaar bij de ABN met 36 procent tot ruim 165 miljoen gulden ge stegen, de voor verdeling be schikbare winst m et 33 pro cent tot bijna 74 miljoen gul den. Deze forse winststijging kon vooral' worden gereali seerd door de ten opzichte van het vorige jaar sterk verbeter de rentemarge. dag van overlijden van zijn moeder. Zijn derde moord is hem noodlottig geworden. Zaterdag avond was hij naar een feest avond van een jeugdvereni ging in zijn woonplaats Bon heiden gegaan, waar hij met de studente zijn latere slachtoffer kennis had ge maakt. Hij maakte om een uur of twaalf met haar een af spraak om buiten een eindje te gaan wandelen. Daar deed hij haar, volgens eigen zeggen, oneerbare voorstellen, die zij niet accepteerde. Toen heeft hij haar aangerand in een bos je bij een natuurterrein en daarna gewurgd. Zondagmorgen vroeg vond de conservator van het. natuur reservaat op een paadje in het. natuurgebied een schoen en een damestasje. Samen met een boer, die hij om hulp was gaan roepen, vond hij even later het bijna geheel ontklede lichaam van het slachtoffer ongeveer twintig meter van het pad. Een leeg sigaretten pakje dat op de plaats van liet misdrijf werd gevonden, zou later een belangrijke aanwij zing blijken. De zaak kwam aan het rol len, toen zondagmiddag een rijkswachterinspecteur de jon geman tussen het publiek zag staan, met zijn hoofd naar de grond. Hij vond dat verdacht en gaf opdracht, de identiteit van de jongeman vast te stel len. Toen bleek dat het de jongeman was, waarmee het slachtoffer een groot deel van de feestavond had doorge bracht. Kort na zijn arrestatie bekende de jongeman de drie moorden. UTRECHT (ANP) Binnenkort zal Rome maatregelen nemen tegen de katholieke theologische hogescholen, waar van studieprogramma's wordt afgeweken, gehuwde pries ters doceren en studenten politiek geïnteresseerd zijn en inspraak hebben. Wanneer dat achter de rug is, zullen de Vaticaanse instruc ties omtrent de oecumenische bewegingen worden uitgevoerd. Van de reacties hierop zal het afhangen of het later dan april zal worden, wanneer het reli gieuze leven en de kleine leeft gemeenschappen, soms ge mengd, door het Vaticaan zul len worden aangepakt. Deze voorspelling geeft pater P. Meijers, dominicaan te Utrecht, in het r.-k. blad Con- tro in de beschouwing, getiteld „Ken uw ker£". Volgens pater Meijers acht Rome de tijd rijp om de be staande instructies in Neder land te gaan uitvoeren. Voor vele Nederlanders komen maat regelen, zoals de benoemingen van de bisschoppen Simonis en Gijsen, het afwijzen van de OMO-cathechese-cursus in Bra bant, de veroordeling van de pastorale begeleiding van ge scheiden rooms-katholieken, als donderslagen bij heldere hemel. Dat komt volgens pater Meijers omdat de rooms-katholieken in Nederland druk waren met de problemen van de kerk in het eigen land en de werkzaamhe den in Rome slecht hebben ge volgd. Want na het tweede Va ticaanse concilie ging men in Nederland aan de slag om de teksten van het concilie te ver werkelijken in de eigen Neder landse situatie, maar de Ro meinse curie is pas na die tijd begonnen om de uitkomsten van het concilie te verwerken in besluiten en instructies. In Nederland werd daar geen acht op geslagen. De Nederlandse r.-k. kerk is volgens pater Meijers de dupe geworden van haar eigen eer lijkheid en openheid. „Terwijl in andere landen, vooral in Frankrijk en Amerika de on dergrondse kerk steeds sterker werd en men naast de officiële kerk een eigen weg probeerde te gaan, trachtte men in Neder land eerlijk en open uit te ko men voor onze bezieling en vernieuwing. Wij zijn geen volk om stiekem te doen", aldus pa ter Meijers. „Onze eerlijkheid, onze wil tot dialoog en overleg, onze openheid komen ons duur te staan. Want Rome weet nu pre cies wat er in Nederland gaan de is, kent de stromingen en de verwachtingen, en zelfs de namen van personen, hun le vensloop en hun invloed. In Nederland is een heel net van rapporteurs opgebouwd uit de aanhangers van Confrontatie, die buiten de bestaande kana len om rechtstreeks aan Rome berichten", aldus pater Meijers. Volgens hem is Rome bezig met een strategische aanpak voor de Nederlandse kerkpro vincie. Op grond van de Vati caanse wetgeving ziet men om zich heen de ene na de andere collega weggestuurd worden, een spreekverbod krijgen, ver plaatst worden naar onbelang rijke posten, afgezet worden of wanneer hij er psychisch niet meer tegen opkan uit treden, aldus pater Meijers in Contro. Politiemannen en brand weerlieden zoeken in de puin hopen van wat eens een super markt en een reisbureau was: een zware explosie vernielde het gebouw in Toronto (Cana da) volkomen. Eén persoon kwam om het leventerwijl vier mensen werden gewond. Op de plaats van de ontploffing werd een leeg benzineblik gevonden, zodat de politie de mogelijkheid van een misdrijf niet uitsluit. De dader van de morod op Anita Pothuis is een „toevallige dader" en hij kan iedereen zijn. „We zoeken. We blijven zoeken", zegt de politiewoord voerder, „we kammen met 18 rechercheurs het terrein uit rond het ven waar haar lijk is gevonden. In de hoop iets te vinden. We weten niet wat. Voor mijn part de lucifer en de sigarettepeuk uit het detec tiveverhaal". Anita Pothuis Is vermoord, zo bleek gisteren na de -sectie die dr. Zeldenrust uitvoerde. Of, zoals het officieel communiqué zegt: „De sectie en de omstan digheden waaronder het lijk werden gevonden, geven aan leiding een misdrijf te veron derstellen". Wat inhoudt, zo blijkt uit de woorden van de woordvoerder, dat moord ze ker is, maar dat nog niet be kend is op welke wijze de moord werd gepleegd. Een la boratoriumonderzoek, waar van de resultaten de eerste da gen niet te verwachten zijn, zal nader uitsluitsel moeten geven. De politie is uiterst spaarzaam met het verstrekken van gege vens. Daarom ook weigert de Rot terdamse politie diep in te gaan op de beschuldiging dat ze aanwijzingen inzake de moord op Anita Pothuis schro melijk heeft verwaarloosd. IN JAPAN zijn in een vlie gende sneeuwstorm op de hei lige berg Foedzi drie alpinis ten doodgevroren. Elf vrouwen worden nog vermist. VATICAANSTAD (KNP) Pans Paulus heeft de be noeming van mgr. Philippe Delhaye bekend gemaakt tot secretaris van de internationa le theologen-commissie. Mgr. Delhaye - 60 jaar - uit het diocees Namen staat in Belgische kerkelijke kringen bekend als streng conservatief. Hij is sedert de oprichting van de internationale theologen commissie in 1969 lid van de ze commissie. „Dat antwoord van minister Stuijt was alleen maar iro nisch bedoeld", zei premier Biesheuvel vrijdagavond. Maar hij zei dat te laat om het nog in deze of een andere kolom geplaatst te krijgen. Maar dan weet u het nu, Stuijt wa» wel degelijk op de hoogte. Haha. Goeie bak, Barend. Bies, bies. ij. Jong zijn is geen lolletje, dat zullen de jongere lezers onder u meteen beamen. Maar waarom? Psychiater dr. E. Ja mes Anthony, verbonden aan de universiteiten van Wash ington en Chicago, weet dat haarfijn te vertellen. Veel jonge mensen, zegt hij, worden sneller oud dan vroe ger. Dat komt omdat zij psy chologisch uitgeput" raken, en dat is weer een gevolg van het opdrijven van de ouders, die willen dat hun kinderen steeds meer bereiken. „Niets werkt meer verouderend dan een constante druk van een zwaar te torsen last", meent dr. Anthony. ij Nou, ik geef het ze te doen, hoor, die jongeren. Ga d'r maar eens aan staan. Zo jong nog, en dan al die proble men. ij- Zegt een dame tegen een oudere lieer: „Die zoon van u mag er best mezen, hoor. Zegt de oudere heer: Dat geloof ik, da's mijn vader. ij Over de grillen van compu ters bestaan al de wildste ver halen. maar dit mag er ook zijn. Een argeloze Brit, Joseph Bugley geheten, had 2000 ge schenkzegeltjes gespaard en ingestuurd naar een sigaret- tenfabriek met het verzoek er een horloge voor geretour neerd te krijgen. Maar wat de post ook bracht, geen horlo ge- ij Joseph schreef toen een brief op poten en prompt kwamen er drie horloges. Hij hoefde er maar eentje en stuurde er twee terug. De volgende dag bezorgde de postbode echter tien pakjes bij hem thuis, de dag daarop achttien, en een dag later nog eens tien. Er zaten geschenken in waar Joseph nooit om had gevraagd: een bandopname-ap- naraat, een pop, elektrische de kens, een kinderwagen, vlees pannen en lp's. ij Joseph smeekte de fabriek in een nieuwe brief ermee op te houden. Antwoord van de fabriek: de computer had een fout gemaakt. Vele malen ex cuus en tot troost kreeg hij nog eens 10.000 zegeltjes. Daarvoor bestelde Joseph een beddesprei en gereedschappen. Hij kreeg...een plantentafeltje en twee ladders. Ik zou ervoor bedanken. Tot morgen. MERIJN (ADVERTENTIE) AFVOER VERSTOPT? zorg dat u 't in huis hebt verkrijgbaar bij de drogist DE BRITSE staatssecretaris van sociale zaken, Robert Carr, zal Nederland bezoeken om zich te oriënteren over ar beidsmarktvraagstukken en de samenwerking tussen de overheid en de sociale part ners. (Van een onzer verslaggevers) BREDA Opname van de kosten van een buitenlandse reuma-kuur in het zieken fondspakket is een zaak, die door de ziekenfondsen uitge maakt moeten worden. De zie kenfondsen hebben namelijk niet de bevoegdheid om zélf hun wettelijk vastgestelde zie kenfondspakket uit te breiden. Daarover zou de betreffende minister moeten beslissen. Dat is het antwoord, dat men gisteren bij de ziekenfondsraad kon geven op de mededeling, van Max Tailleur, dat deze ervoor wil gaan strijden de kosten van buitenlandse reu- makuren door de ziekenfonds verzekering te laten dekken. Bij de ziekenfondsraad sloot men de mogelijkheid echter n-iet uit, dat de minister een buiten landse kliniek aan zou kunnen wijzen, waarop vergoeding door de ziekenfondsverzeke ring van toepassing is, wanneer zou blijken, dat in die kliniek uitzonderlijke successen wor den behaald. Bij de ziekenfondsraad kon men ook vertellen, dat voor de verschillende ziekenfondsen af zonderijk wel de mogelijkheid bestaat de buitenlandse reu- makuur zelfstandig in hun aan vullende verzekering op te ne men. Elk ziekenfonds kan na melijk zelf bepalen wat zij in haar aanvullend pakket op wenst te nemen. Bij de ver schillende ziekenfondsen schijnt eventuele opname van de bui tenlandse reumakuur in hun pakket echter nog geen punt van discussie te zijn. A

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 9