„SHUTTLE" VERVANGT
DURE WEGWERPRAKET
Aanval op gr oei-
psychose
van gemeenten
vaart
hollenkamp ff
In nabije toekomst een ruimtevliegtuig
t
Ruimtetransport
Kunstmanen
repareren
Tussenfase
Veel groter
„ALLE PLANNEN KUNNEN WORDEN GEHALVEERD"
PROGNOSE
AFSCHEIDSRECEPTIE
45-JARIG JUBILEUM
GEMEENTE SAS VAN GENT
Voorbereidingsbesluit
Donderdag 16 maart 1972
WASHINGTON „Ik heb vandaag beslist, dat de
Verenigde Staten onmiddellijk moeten beginnen met
de ontwikkeling van een volkomen nieuw type
ruimtetransportsysteem, dat opgezet is om de in de
jaren zeventig bedwongen ruimte te veranderen in
vertrouwd terrein, gemakkelijk toegankelijk voor de
mens in de jaren '80 en '90."
Met deze woorden begon de
historische verklaring van pre
sident Nixon, waarmee hij
het startsein
gaf voor de ontwikkeling van
de spaceshuttle, het ruimte-
vliegtuig.
Nixon's woorden kunnen nu al
historisch worden genoemd,
omdat de ontwikkeling die zij
inleidden voor de ruimtevaart
van de toekomst van verder
reikende betekenis zal blijken
dan het op ziohzelf indruk
wekkende Apollo-programma,
dat op 25 mei 1961 door presi
dent Kennedy werd aangekon
digd.
Ondanks al zijn gunstige ef
fecten met naime voor de
Amerikaanse economie
heeft Apollo veel kritiek
ontmoet. Het programma is te
incidenteel en tè kostbaar van
opzet om op den diuur volge
houden te kunnen worden. Met
■elke bemande maanvlucht gagt
een reusachtige en uiterst
kostbare draagraket verloren,
terwijl dat kleine deel van het
ruimteschip, dat op aarde te>
rugkeert niét eens een tweede
keer kan worden gebruikt. Het
is zo iets als een jumbo-jet op
de schoorthoop gooien na één
vlucht van Amsterdam naar
New York.
De spaceshuttle daarentegen
die overigens zal opereren
in banen om de aarde zal,
minstens honderdmaal op
nieuw kunnen worden ingezet.
Bij zijn terugkeer uit de ruim
te zal hij als een normaal
vliegtuig op een baan landen
en binnen tien dagen opnieuw
geschikt zidn voor gebruik.
Het spaceshuttle-project zal,
uitgesmeerd over een periode
van zes jaar, een investering
van 5,5 miljard dollar vergen.
Tot en met de eerste maanlan
ding kostte Apollo 20 miljard
dollar. De kosten om een kilo
nuttige last in een baan om die
aarde te brengen zullen tot
een bijna onvoorstelbaar laag
niveau dalen: Voor Explorer-1.
Amerika's eerste kunstmaan
bedroegen die kosten liefst
honderdduizend dollar. Nu is
het vergelijkbare bedrag 1400
dollar en als de spaceshuttle
eenmaal in gebruik is zal het
nog maar 200 dollar zijn.
Het grote voordeel van de spa
ceshuttle is, dat het toestel uit
eindelijk alle draagraketten
dus ook die voor de lance
ring van onbemande kunstma
nen, zoals weer- en communi
catiesatellieten overbodig zal
maken.
Het ruimtevliegtuig kan in
principe alle voorkomende
ruimtetransportkarweien aan
het aanbrengen van kunst
manen voor uiteenlopende
doeleinden in banen om de
aarde;
het in een baan brengen
van interplanetaire toestellen,
die vanuit een parkeerbaan om
de aarde op eigen kracht ver
der vliegen naar de maan.
Mars, Venius of een andere
planeet;
het brengen van onder
houdsmonteurs naar defect ge
raakte satellieten en het terug
brengen van satellieten voor
gecompliceerde reparaties op
aarde;
het uitvoeren van weten
schappelijk of economisch be
langrijke missies (bestudering
van de aardse hulpbronnen,
het milieu, bestudering van
het weer, opsporen van viscon-
centraties);
het lanceren van bouwele-
menten voor ruimtestations,
die in een baan worden ge
monteerd;
het snel uitvoeren van red
dingsacties wanneer astronau
ten in nood verkeren.
De voordelen zijn duidelijk:
De wegwei'praket zal tot het
verleden behoren. Satellieten
zullen eenvoudig kunnen wor
den meegenomen door de pilo
ten van de shuttle om in de
gewenste baan „buiten de
deur" te worden gezet. Boven
dien zullen die kunstmanen
veel eenvoudiger kunnen zijn,
omdat ze door de bemanning
van de shuttle zullen kunnen
worden gericht en in bedrijf
gesteld.
Hetzelfde geldt voor onbeman
de verkenners van de planeten
die van-uit een park-eerbaan om
ASSENEDE
Galerie Margaretha de Boe-
ve, expositie schilderijen en
tekeningen van Gaston de
Mey (t.m. 19 maart).
BERGEN OP ZOOM
Roxy, 20 uur: In de greep
van de sex-leermeester 18 j.
Schouwburg Luxor, 20.15
uur: Cabaret Wim Kan.
Museum Markiezenhof,
Steenbergsestraat 6, geopend
ma. t.m. vrijd. van 10-12 uur
en 14-17 uur; zat., zon- en
feestdagen van 14-17 uur.
Stadhuis, Markt expositie van
G. Kemperman (t.m. 31
maart). Ma. t.m. vrijd: van 9-
12.30 uur en 13.30-17.30 uur.
Gem. Museum „Markiezen
hof', expositie „Met u naar
Afrika" (t.m. 3 april). Dage
lijks van 14-17 uur en vrijdags
van 19-21 uur.
GOES
Prins van Oranje, 20 uur:
Lezing met dia's over Rhodos
en Turkije door A. Goossen,
georg. door de Nederlandse
Reisver.
Museum v. Z.- en N.-Beve-
land, expositie schilderijen en
tekeningen van Liesbeth Bink
horst en Piet Bulthuis (t.m. 30
maart). Ma. t.m. vrijd. van 10-
12 en 13.30-17 uur. Zat. en
zond. van 14-17 uur.
HULST
Bioscoopgebouw, 20 uur:
Blue Movie 18 j.
MIDDELBURG
City, 20 uur: Leven is lief
hebben 14 j.
NIEUW-NAMEN
Picavet-Martens, 14 uur: Be-
j aardens chieting.
ROTTERDAM
De Doelen, (gehoorzaal)
20.15 uur: „Liederen uit alle
windstreken". Ensemble Peter
Goedhart met Mariëtte Rouppe
van der Voort (fluit) en Wim
Spruyt (gitaar. De Doelen,
(kleine zaal) 20.15 uur: Solis
tenconcert door Thanos Ada-
mopoulos (viool), met begelei
ding van Pierre Thomas (pia
no). Hofplein Theater, 20.15
uur: Fons Jansen met zijn ca
baretprogramma „Kwartetten".
Luxor Theater, 20 uur: „Snip
en Snap souvenirs", revue met
o.a. Willy Walden en Piet
Muyselaar. Piccolo Theater,
20.15 uur: „Zeven manieren
om een rivier over te steken'
van Lodewijk de Boer door de
Nieuwe Komedie. Schouw
burg, 20.15 uur: „Het geld ligt
op de bank", blijspel met o.a.
Bob de Lange.
TERNEUZEN
Luxor Theater, 20 uur: Blue
Movie 18 j.
VLISSINGEN
Alhambra, 20 uur: Lady Go-
diva 18 j.
ANTWERPEN
Kon. Ned. Schouwburg, 20
uur: „Mijnheer Puntila en zijn
knecht Matti" van Bertolt
Brecht.
GENT
Kon. Ned. Schouwburg, 20
uur: „Maak Madame niet wak
ker" van Jean Anouilh.
de aarde naar bun verre reis
doel vliegen.
Kostbare kunstmanen, zoals de
grote wéér- en communicatie-
satellierten, vallen nu nog wel
eens uit doordat een simpel
onderdeeltje het laat afweten.
Gevolg: er moet een nieuwe
satelliet ter vervanging wor
den gelanceerd. In het tijdperk
van de spaceshuttle zal dat
niet meer nodig zijn. Kunst
manen zullen in hun baan
worden gerepareerd door tech
nici van de betreffende fabriek
of door speoi-aol voor montage
werk opgeleide astronauten. In
liet uiterste geval kan de hele
kunstmaan worden terugge
bracht naar de aarde om aan
een grondig onderzoek te wor
den onderworpen.
De shuttle zal een comfortabel
lijnvliegtuig zijn. De overbe-
lastinigen bij start en landing
zullen zo laag zijn, dat de pas
sagiers nooit meer dan drie
maal hun eigen gewicht te
„verduren" krijgen, tegen zes-
of zevenmaal bij de huidige
techniek. Bijgevolg zullen ook
pèrsonen met een wat minder
optimale conditie, zoals pure
geleerden en technici kunnen
worden meegenomen. Dat
maakt het uitvoeren van speci
ale missies in een baan om de
aarde mogelijk.
De shuttle fungeert daarbij als
„ruimtestation". Vandaaruit
zal men maar delfstoffen kun
nen speuren, bronnen van
luchtverontreiniging op kun
nen zoeken, foto's kunnen ma
ken ter verbetering van de be
staande kaarten, om maar en
kele voorbeelden te noemen.
Er .wordt op dit moment in
Amerika gedacht aan uitklap
bare bemanmdngsverbMjven,
ondergebracht in de vracht
ruimte van de shuttle, die in
wendig 'n doorsnee heeft van 5
meter, bij een lengte van twin
tig meter. Eenmaal in de ruim
te zullen de geweldige deuren
van de vrachtruimte open
gaan, waarna het cylindervor-
mige bemanningsverblijf (capa
citeit 6 tot 12 man) naar bui
ten klapt, zodat de mensen
aan boord een vrij uitzicht
hebben naar alle kanten. „Gas,
water .en elektriciteit" voor
het verblijf zullen worden ge
leverd door de shuttle-appara-
tuur.
Het belang van ruimtestations
voor permanente observatie
van de aarde wordt steeds dui
delijker. Dergelijke gigantische
kosmische steden zullen
mootjes door de shuttle naar
boven kunnen worden ge
bracht. En als het station een
maal volop in bedrijf is kan de
shuttle zorgen voor bevoorra
ding en aan- en afvoer van be
manningen.
Dank zij de gestandariseerde
koppelapparatuur, die nu door
de VS en de Sovjet-Unie ge
zamenlijk wordt ontwikkeld,
zal de shuttle ook kunnen
worden gebruikt voor het red
den van zowel Amerikaanse
als Russische ruimtevaarders.
Hoe ziet de shuttle er uit In
zijn uiteindelijke vorm zal hij
bestaan uit twee soortgelijke
toestellen, beide lijkend op een
wat gedrongen Concorde.
Bij de (veitik-ale) start heeft
het ene toestel het andere als
„last" op de rug. Beide shutt
les hebben twee astronauten
aan boord.
De onderste shuttle brengt zijn
partner op een hoogte van zo'n
zeventig kntometer. Daar wor
den beide toestellen geschei
den.
De bovenste shuttle start zijn
motoren om aan de reeds be
reikte snelheid nog zoveel
Vaart toe te voegen, dat hij
met een snelheid van acht ki
lometer per seconde in een
baan om de aarde komt.
De draagshuttde keert intussen,
bestuurd door zijn tweekoppi
ge bemanning, in glijvlucht te
rug naar de aarde om op een
normaal vliegveld te landen
Het hitteschild, dat telkens op
nieuw de wrijvinigshitte bij de
terugkeer moet verwerken, zal
vele malen opnieuw kunnen
worden gebruikt; de shuttle
zelf minstenis honderd keer.
De hier beschreven procedure
is de ideale. Intussen heeft de
NASA besloten, dat er een tus
senfase zal zijn, om technische
en financiële moeilijkheden te
voorkomen.
De eerste fase houdit in, dat d®
shuttle, die in een baan om de
aarde moet komen, zijn eerste
zet krijigt van een ouderwetse
raket op vaste of vloeiba^p
brandstof. Eind februari wordt
over de soort brandstof beslist.
Een raket op vloeibare brand
stof zal na gebruik aan para
chutes neerkomen op zee en
dus ook opnieuw gebruikt
kunnen worden
De nu op het papier staande
„baianshuittle" heeft het for
maat van een DC-9 en is dus
onvergelijkbaar veel groter
dan de huidige Apollo. Nor
maal zal de bemanning van dit
delta-vleugelige ruimteivliegtuig
bestaan uit twee piloten en
twee passagiers, maar eventu
eel zullen twaalf passagiers
meekunnen. Dat hangt ervan
af of de laadruimte al dan niet
ter beschikking moet zijn voor
het vervoer van nieuwe satel
lieten en dergelijke. De nutti
ge last kan dertig ton wegen.
De nodige stuwkracht wordt
geleverd door drie reusachtige
raketmotoren, werkend op de
energierijke combinatie vloei
bare waterstof vloeibare zuur
stof.
Nog deze zomer zal de NASA
een keuze maken uit de pro
jecten, die door een drietal in
dustrie-combinaties zijn inge
zonden. Op datzelfde moment
zal de ontwikkeling van de
spaceshuttle beginnen die in
1978 moet worden afgesloten
met de eerste operationele
vlucht van een ruimtevlieg
tuig. De ruimtevaart wordt
volwassen.
P.L.L. SMOLDERS
(Van een onzer verslaggevers)
EINDHOVEN Je kunt straffeloos alle gemeentelijke
uitbreidingsplannen in Nederland halveren of ze uitsmeren
over de komende vijftig jaar.
Aldus een op het eerste gezicht verrassende uitspraak van
ir. Th. Scharten, gemeenteraadslid te Best, die onlangs de aan
dacht trok met een artikel in het tijdschrift Beta,
Hij vestigde de aandacht op de
zijns inziens absurde gedach-
tengang van vele gemeentebe
sturen: ter verkrijging van een
behoorlijk voorzieningenni
veau voorwaarde voor een
goed leefmilieu dient men
arbeidsintensieve industrie aan
te trekken. Die zorgt immers
voor voldoende mensen, die
nodig zijn om de voorzienin
gen rendabel te maken.
Door het vergrote aantal inwo
ners heeft de beoogde wel-
zijnsverhoging echter sterk
aan waarde ingeboet. Maar
geen nood: er worden weder
om plannen gemaakt voor nog
meer en vooral ook grotere
voorzieningen, die helaas maar
op één manier te verwezenlij
ken zijn: door het aantrekken
van nieuwe, arbeidsintensieve
industrie, etc. etc.
De gevolgen, zegt de heer
Scharten, zijn dat op vele
plaatsen volstrekt het omge
keerde wordt bereikt van het
oorspronkelijke nagestreefde,
een massaal stuk on-welzijn.
„Deze vicieuze cirkel bevesti
gen en continueren we door de
groeiplannen die we tóch maar
blijven maken. Zolang de leef
baarheid afhankelijk is van de
groei van de economische be
drijvigheid zal de welvaart
boven het welzijn gesteld biij-
Ir. Scharten wijst op de CBS-
prognoses over de groei van
de bevolking van Nederland
voor het jaar 2000. die steeds
moeten worden herzien: van
20 miljoen naar 19. van 19
naar 18 en naar het schijnt nu
zelfs naar 17 miljoen. Op basis
van deze prognose zou Neder
land in 1980 15 miljoen inwo
ners tellen. „Maar als we de
prognoses van alle gemeenten
voor het jaar 1980 bij elkaar
optellen zouden we in 1980
moeten rekenen op 30 miljoen
inwoners", aldus Scharten. En
dat is allemaal gebaseerd op
de door hem aangevallen be
stuurlijke financieel-economi-
sche filosofie, „die zelf tot de
conclusie leidt dat zij niet
houdbaar is. Het kan gewoon
niet. Het is te idioot dat voor
zieningen, bijvoorbeeld een
overdekt zwembad, afhanke
lijk zijn van het aantal inwo
ners, Daarnaast vinden politie
ke partijen dat de mensen al
lerlei dingen moeten wensen.
Een cultureel centrum of zo
iets. Als mensen wisten wel
ke welzijnsprijs ze daarvoor
moeten betalen, bijvoorbeeld:
éérst moet de bevolking ver
dubbelen. want anders ontbre
ken de financiële middelen en
de goedkeuring, dan zouden ze
zich wel bedenken.
Na een leven vol liefderijke toewijding aan zijn
gezin ontviel heden, na een kortstondige ziekte,
gesterkt door het H. Sacrament der zieken, mijn
lieve man en onze lieve vader, behuwd- en groot
vader, de heer
ALBINUS ALPHONSUS ROCTUS
echtgenoot van
Apolonia Joos
in de leeftijd van 79 jaar.
Wij bevelen onze dierbare overledene in uw ge
beden aan.
Kloosterzande:
A. Roctus-Joos
Kloosterzande:
A. Roctus
B. Roctus-Ongenae en kinderen
Kloosterzande:
C. Roctus
3. Roctus-Sarneel en kinderen
Bergen op Zoom:
M. Roctus-van Damme
J. van Damme en kinderen
Axel:
A. Roctus
R. Roctus-De Schepper
en kinderen
Familie Roctus
Familie -Toos.
Kloosterzande, 15 maart 1972.
Cloosterstraat 95.
De uitvaartdienst zal gehouden worden op vrij
dag 17 maart a.s. in de parochiekerk van de H.
Martinus te Groenendijk te 10.00 uur.
Eucharistieviering donderdagavond om 7 uur in
voornoemde kerk.
De overledene ligt opgebaard in de rouwkapel
van huize St.-Antonius te Groenendijk.
Bijeenkomst aldaar te 9.45 uur.
Zij, die bij vergetelheid geen kennisgeving heb
ben ontvangen, gelieven deze als zodanig te be
schouwen.
tevens
In verband met overname van
Café-restaurant Verbeek - v. Loenhoud
per 20 maart a.s.
nodigen wij u uit voor een afscheidsreceptie
op vrijdag 17 maart, vanaf 19.30 uur.
Café-Restaurant „VERBEEK", Ovezande
Fam. B. Verbeek-Vermue
Mevr. Verbeek
Fam. W. Verbeek-Knuit
Thuiswerk gevraagd door
particulier. Brieven onder
no. SK 23228 R bureau v.
d. blad.
Winkeliers
en consumenten
vinden elkaar feilloos
in deze krant.
DANKBETUIGING
Daar het ons onmogelijk is allen persoonlijk te
bedanken, betuigen wij langs deze weg aan allen
die de dag van onze
gouden bruiloft
met hun felicitaties, bloemen en geschenken tpt
een onvergetelijke hebben gemaakt, mede na
mens onze kinderen onze hartelijke dank.
J. B. Ruben
L. J. Ruben - v. d. Have
r^-m
euzen, maart 1972.
'V
De Burgemeester van Sas van Gent maakt be
kend, dat de gemeenteraad in zijn openbare ver
gadering van 9 maart 1972 heeft verklaard, dat
met ingang van 17 maart 1972 wordt voorbereid
een herziening van het bestemmingsplan in on
derdelen van de in het plan „West" begrepen
gronden, voor het gebied dat op de bij dit besluit
behorende kaart is aangegeven en dat wordt
beperkt tot
het terrein dat gelegen is tussen de bebouwing
aan de Coehoornstraat, Papegeulestraat, Stuart-
straat én het Frederik Hendrikplantsoen en dat
aanvankelijk bestemd was tot speelplaats.
Het raadsbesluit ligt met de daarbij behorende
tekening vanaf heden ter gemeentesecretarie
voor een ieder ter inzage.
Sas van Gent, 15 maart 1972.
ne burgemeester voornoemd, wnd.
W. H. M. Colsen.
breng
in uw omzet
onze lezers helpen u,
die vaart er in te brengen
Adres: hollenkamp,
Je staat er stoer op, in zo'n Yours Western pak
van poolvaste, fijngeribde corduroy.
Laat de boeven maar
komen! Lekkere prairie-kleuren:
aubergine, zand, bleu, steenrood,
RAF en nog veel meer.
Maten 116 t/m 176.
Maatll6t/ml22 43.-
kleine stijging per maat
Spencerpak om je in te vertonen. Kijk maar:
twee royaie zakken, metalen knopen, riem met superdeluuks gesp,
echt jacquard dessin. En dat in paars of aubergine.
Maten 116 t/m 158.
Maat 116 75.-
kleine stijging per maat
Toffe coltrui van fijn geribd Acryl.
Kleuren: uitzoeken maar!
Maten 116 t/tn 176.
Maat 116t/m 128 \^M
Western pak voor prairietje spelen. Helanca
in blue denim-effect.Twee opgestikte
rommelzakken en niks-verliezen-mouwzak met
rits. Op de rug en achterzak opzienbarend
Sheriff-ster-insigne. o
Maten 116 t/m 140. /t 5-C m
Maat 116
Voor warme woestijn-dagen bijpassend short,
ook met zo'n ster. ym
Maat 116 I
kleine stijgingen per maat.
En nou is er voor al die jongens met
maatll6t/m 170 zo'n poolvaste corduroy
broek. Met skai riem, met vleugelzakken.
Kleuren: zand en donkerbruin.
Maat 116/122 15.-
kleine stijging per maat
Pinrlctrccf/Krtrtl/ Uc
Eindstraat/hoek Houtmarkt,
Breda
