„Met die man moet iets mis zijn" Deze maand onbemande vlucht naar Jupiter VIERLING IN DUITSLAND „Alternatieve igger voor Schmeker Spaar bij de Nederlandse Credietbank A W Prof. Granpré Molière (87) overleden Noodweer in Frankrijk Nederlandse Credietbank Marimis van 'I Woud kreeg Gouden Harp binnenland buitenland BIJSCHOLING Duizend maal (jeen schade Drie kwartier HUMORISTISCH CANADA ERKENT BANGLADESJ Juweliers in Haarlem beroofd Dinsdag 15 februari 1972 8 „Ik kwam op 1 juli 1970 zonder werk. Was aankoop-as sistent en verdiende een be hoorlijk loon. Het bedrijf werd opgeheven. Een van de vele industrietjes die het niet vol kunnen houden. In het nieuws is dat een berichtje van enkele regeltjes. Zo'n man of 15 komen dan zonder werk. De meesten vinden snel iets anders. Men maakt er niet veel drukte over. Kan ook niet. Het gaat niet om honder den ontslagen. En zoveel din gen vragen dagelijks ieders aandacht. Maar ik stond daar met m'n onvoldoende admini stratieve opleiding. Op m'n 43ste jaar zonder werk. En thuis 3 kinderen tussen de 4 en 12 jaar." Eerst kreeg hij een half jaar wachtgeld. „80 Procent van m'n laatst verdiende loon. Daarna volgde de werkloos heidsuitkering. Die heb ik nu nog. 70 Procent van dat loon. M'n vrouw is zuinig, doet alles zelf. We redden het dus wel. Daar liggen de problemen nog niet. Die zitten bij mezelf. Wat dacht u hoe een vent zich voelt die 45 is en die geen werk kan krijgen?" Z'n vrouw brengt koffie binnen. Hoort die laatste op merking. Blijft even staan. „Ach, het lukt wel 'n keer. Je moet niet bij de pakken gaan neerzitten. Haar toon is dui delijk geforceerd optimistish. Hij merkt dat meteen. Haalt z'n schouders op. Reageert niet, maar uit z'n ogen spreekt afweer, ongloof ook. Hij heeft dat kennelijk al vaak gehoord. Niet alleen van haar. Ook van vrienden en familieleden. Als ze de kamer utt Is, rea geert hij wel. Fel, „Dat is een van de dooddoeners waar ik niet meer tegen kan. In het begin geloofde ik dat. Nu niet meer. Ik weet te goed waarom ik geen werk kan vinden. Waarom het nutteloos is over al op af te gaan. Ze willen me niet. Ik ben te lang uit de circulatie. Als ik ergens kom om te solliciteren, via het Ar beidsbureau meestal, zie ik ze denken: „Daar klopt iets niet met die man. Als je in de kracht van je leven bent en je bent dan bijna anderhalf jaar werkloos, is er vast iets mis." Soms zeggen ze dat. Dan kun je praten als Brugman. Het helpt niet. In het begin pro beerde ik steevast zo'n ge dachte te ontzenuwen. Maar wat kon ik anders zeggen dan dat ik pech heb gehad? En dat argument wordt niet aan vaard." Er komt, zo stelt hij zelf, nog iets anders bij. Z'n opleiding is gebrekkig. „Ik heb 2 jaar middelbare school, heb de gebruikelijk admini stratieve diploma's. Dat wil zeggen: Nederlandse, Engelse en Duitse handelscorrespon dentie en een boekhouddiplo- ma. Dat is tegenwoordig niets meer. Maar voor de baan die ik had, was het voldoende. Ook al, omdat ik daar verder alles in de praktijk heb ge leerd. Maar die ervaring en kennis telt niet mee in andere bedrijven. Dat denkt men tenminste. En of ik het daar mee eens ben of niet, is van zelfsprekend van geen be lang." Is hij 'ongeschoold'? „Nou, eigenlijk zou ik dat wel moe ten toegeven. Dat doe je niet gemakkelijk. Maar nu de ad ministraties geautomatiseerd worden, vele administratieve opleidingen van heel andere opvattingen uitgaan dan in mijn jonge tijd, moet ik wel zeggen dat ik niet kan door gaan voor een geschoolde ad ministratieve kracht." Voelt hij voor om- en bij scholing? „Ik wil best. Ik weet dat het niet eenvoudig zal zijn. Maar als dat me aan werk kan helpen, wil ik wel. Ik moet dan wel weten of die heromscholing past in een eventuele werkkring. Ik voel er niets voor dat op de bonne fooi te gaan doen. Ook niet al krijg ik de kosten vrijwel he lemaal terug van het rijk via de studiekostenregeling. Want als die studie gericht zou zijn op een speciaal bedrijf en het gaat daarmee over enkele ja ren mis zit ik er weer naast." Hij heeft gehoord dat er wordt gewerkt aan een mogelijkheid om werkloze handels- en kan toorbedienden via een subsi dieregeling voor 95 proeent van de loonkosten gedurende 'n half jaar te werk te stellen bij instellingen die geen winst oogmerk hebben. Als ik daarvoor in aanmerking zou komen, zou ik dat prachtig vinden. Ik ben er al over we zen praten bij het Gewestelijk Arbeidsbureau. Er zit een kansje in. Wie weet" Hij buigt zich voorover. Pakt de ordner op. Bladert er gedachtenloos in. „Weet u, ik heb het gevoel dat ik best ergens werk zou kunnen vin den, als ik maar vanuit een baan zou kunnen solliciteren. Als ik maar niet hoef te zeg gen dat ik al zo lang zonder werk ben. Dat stempelt je op de een of andere manier een soort waardeloze vent die ner gens voor te gebruiken is. Al die verhalen over werklozen die niet willen werken, spelen daarbij misschien ook wel een negatieve rol. Zulke mensen zul je best hebben. Maar ik weet dat er heel wat lotgeno ten van mij zijn die hemel en aarde bewegen om aan de slag te komen. Die stad en land aflopen. Maar elk 'neen' breekt iets in je af. Totdat je geen weer stand meer hebt. Dan ben je murw, gelooft niet meer in jezelf. Dan ga je vaak gekke dingen denken. Krijg je steeds sterker het gevoel dat je echt een niksnut bent. Als je zover bent, kun je eigenlijk niet goed meer solliciteren. Je kunt jezelf niet goed meer presen teren." WASHINGTON (ANP) De Verenigde Sta- ten staan op het punt een grote stap in de ruimte te ondernemen met de lancering van het eerste ruimtevaartuig naar de omgeving van Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel. Een onbemande Ame rikaanse wetenschappelij ke kunstmaan, „Pionier F" genaamd, gaat op 27 februari beginnen met een reis naar die planeet die twee jaar zal duren. Het 300 kilo wegende ruimtevaartuig wordt van Kaap Kennedy gelan ceerd en zal sneller en verder reizen dan elk tot nu toe gelanceerd voor werp van menselijke ma kelij. Het zal m de ruimte aan gevaren bloot staan waar wij nog slechts een flauw vermoeden van hebben. De Plnnlr.r-P zal niet in tett baan rond de aarde gaan maar in plaats daar van reeWetreek* van fcin- -eerplaats 2#a op Kaap Kennedy fn een koers schieten naar zijn doel, dat tweeduizend maal verder ligt dan onze maan, acht maal verder dan de rel» van de Mariner-9 naar Mars en meer dan vijf maal zover als de zon van ons verwijderd I». Om aan dc aarde te kun nen ontsnappen wordt het ruimtevaartuig door zijn Atlas-Centaur - raket opge stuwd tot een snelheid van meer dan 52.000 km per uur - dat staat gelijk aan het afleggen van 15 km, zoals centrum Den Haag - centrum Delft, in één tel, ie grootste snelheid die een ruimtevaartuig tot dusver gehad heeft. Met deze beginsnelheid passeert het ruimteschip de maanbaan al elf uur na de lancering - een reis waar ie Apollo-ruimtevaarders ongeveer drie dagen over ioen. Maar de Pionier-F moet 800 miljoen kilometer afleggen, en naar gelang van de gekozen koers, zal het 600 tot 800 dagen duren voordat het ruimtevaartuig in de buurt van Jupiter komt, zo omstreeks tussen oktober 1973 en juni 1974. Het ruimtevaartuig zal Jupiter tot op 160.000 km naderen. (Deze afstand is Iets meer dan de doorsnede van Jupiter zelf). Jupiter is duizend maal zo groot als de aarde, heeft een zwaar tekracht die meer dan 300 maal zo groot is als op aarde en heeft een massa die vermoedelijk drie maal zo groot is als die van. alle acht andere planeten van ons zonnestelsel te zamen. Van de 32 manen in ons zonnestelsel draaien er 12 rond Jupiter en twee daar van, Ganymedes en Callis- to, zijn aanmerkelijk groter dan onze maan. Ganymedes is zelfs groter dan Mercuri- us, de kleinste planeet. De Pionier-F zal niet in een baan rond Jupiter gaan, maar de planeet voorbij vliegen-Dat duurt vier da gen en in die periode zul len alle elf instrumenten Jupiter en minstens enige van zijn manen observeren. Er worden 13 afzonderlijke experimenten gedaan, waar onder ook het fotograferen, en andere waarnemingen van de atmosfeer en het magnetisch veld van de planeet, en het meten van de straling in dat gebied die van de zon en de Melk weg afkomstig is. Om de omgeving van Ju piter te bereiken zal de Pi- anier-F door grote, nog on- ioorvorste gebieden van het zonnestelseL reizen. Tij dens de reis zal het instru ment 175 dagen lang krui sen door de 240 miljoen km lange asteroidengordel, een gebied met miljarden stuk jes materie die tussen Mars en Jupiter rond de zon draaien. De meeste stukjes zijn niet groter dan stofjes en kiezelsteentjes, die de Pionier-F waarschijnlijk geen ernstige schade zullen toebrengen. De geleerden hebben echter ook 1.776 grotere stukken waargenomen, die asteroiden genoemd worden en die variëren van twee tot 752 km in doorsnede. Naar schatting bestaan er 50.000 van en de Pionier-F wordt volkomen verpletterd wanneer hij op een daarvan zou botsen. Het ruimtevaar tuig is wel uitgerust met detectors voor asteroiden en meteorieten. Het meten van de dichtheid van de materie en de distributie van grote delen in de aste roidengordel is een van de onderzoekstaken. De kennis daarvan moet de ontwer pers van ruimtevaartuigen voor dergelijke lange rei- 1 zen in de toekomst hel pen. Omdat de Pionier-F zich steeds verder van de zon verwijdert kan niet ver trouwd worden op de zon necellen die de zonneschijn in elektrische stroom omto veren. Bij Jupiter is de zonneschijn te zwak daar voor. De Pionier-F is dan ook het eerste ruimtevaar tuig dat geheel van stroom wordt voorzien door kern energie-generators, die ook onder extreme temperatu ren blijven werken. Nabij Jupiter is de Pio nier-F zo ver van de aarde dat de radiosignalen die naar het ruimtevaartuig worden uitgezonden, of die van de Pionier-F uitgaan, drie kwartier nodig hebben om die afstand te overbrug gen. De verbinding wordt on derhouden door de grote antennes bij Madrid, Can berra en Goldstone, waar van er tijdens het rond wentelen van de aarde al tijd wel een op het ruimte vaartuig gericht kan wor den. In april 1973, terwijl de Pionier-F nog onderweg is, vertrekt er nog een ruimtevaartuig van Kaap Kennedy, de Pionier-G, die bijna dezelfde taak krijgt. Al tijdens het begin van de reis van deze twee de pionier zal de eerste een bocht rond Jupiter trekken en door de aantrekkings kracht van de planeet een grotere snelheid krijgen. De Pionier-F reist steeds verder, maakt zich los van de aantrekkingskracht van de zon en duikt de onpeil bare diepten in van de in terstellaire ruimte van het melkwegstelsel. Voor zover bekend is het daarmee het eerste voor werp dat het zonnestelsel verlaat. De geleerden ver wachten dat, wegens de enorme afstand, de radio uitzendingen van het ruim teschip al lang voor die tijd onhoorbaar zullen zijn ge worden. Maar de lessen van de Pionier-F kunnen dan al de basis gelegd hebben voor kooiende verkennings tochten door veraf gelegen gebieden van het zonnestel sel. MALDEN. Minister Schmel- zer heeft gistermiddag in het Maldense café De Molen de „Alternatieve Dwarsligger" ontvangen uit handen van prins Kees den Urate. Even daarvoor had president Kellet „Jozef Potlood" van de carnavalsvereniging De Dwarsligger duidelijk gemaakt waarom de minister in aan merking was gekomen voor de onderscheiding: Schmelzer is een begenadigd pianist en ac cordeonist, een jeugdig carna valsversierder, een sportieve strandwandelaar, een handig jongleur met interruptiemicro foons, een dwarse doordouwer, een man die op verfijnde wijze zijn voet kan dwarszettën en,f aldus de heer Keiler, „de man die onlangs in het holst van de nacht in de Kamer dwars ging liggen waardoor er een heel kabinet over hem struikelde", De president benadrukte dat de onderscheiding op de juiste wijze beoordeeld moet wor den: „Het betekent niet dat wij achter uw buitenlandse poli tiek staan of deze verwerpen", zei hij. In een uitvoerige maar humo ristische toespraak vertelde de minister dat het aanvankelijk de bedoeling was geweest dat de Dwarsliggers naar Den Haag zouden komen, „maar dit is niet doorgegaan omdat de plafonds op instorten staan en met deze muziek zou het zijn gebeurd". Hij voegde daaraan toe, dat hij niet verle gen zat om zo'n groot aantal onderscheidingen als zijn voorganger Luns verwierf. „Geef mij, maar die grote Dwarsligger die mijn voorgan ger dan toch maar niet in de wacht kon slepen". Mevrouw Schmelzer, die in carnavalskledij met haar echt genoot naar Malden was geko men, kreeg in aanwezigheid In het Duitse Rottweil heeft de 32-jarige Elfriede Her ter het leven geschonken aan een vierling, drie meisjes en een jongen. Moeder en de kin deren maken het best volgens de ziekenhuisdoktoren. -Op de foto het viertal in de couveuse. OTTOWA (AP) Canada heeft Bangladesj, het vroegere Oost-Pakistan, diplomatieke er kend, zo heeft de Canadese minister van Buitenlandse Za ken Mitchell Sharp bekend ge maakt. AMSTERDAM (ANP) De dirigent-componist Mariuus van 't Woud heeft voor zijn vele en grote verdiensten voor de Nederlandse lichte muziek de gouden harp gekregen, de hoogste onderscheiding van de stichting Conamus (comité voor Nederlandse amuse mentsmuziek). De dirigent, die 47 jaar een actieve rol heeft gespeeld in de Nederlandse radio- en mu ziekwereld, heeft daarvan be gin deze maand, na het berei ken van zijn 70ste verjaardag, afscheid genomen. (ADVERTENTIE) Taneven per 16 februari 1972 4%% Banfcboetje 4%% Spaamteomg Direkt beschikbaar f 2500,- voor hogere bedragen één maand opzegging. Direkt beschikbaar f 2500- voor hogere bedragen één maand opzegging. 4%% Termijnspearrekening Drie maanden opzegging 5%% idem 5 idem 6%% idem 6%% idem 7 idem Zes maanden opzegging Twaatf maanden opzegging Twee jaren vast Drie jaren vast Vier jaren vast 4%-7% MimspaawogoÜnq Vijf jaren, doorlopend opneem baar. Opzegging één maand. Het ideale en unieke spaarplan. Open een mkomstemekening dan kunt u automatisch spared.' K 4' Jt j tUr, WASSENAAR In Wassenaar is zondag op 87-jarige leeftijd prof. ir. M. J. Granpré Molière overleden. Als architect en stede- bonwkundige heeft hij naam gemaakt en richting gegeven aan de ontwikkeling van de Nederlandse architectuur (de z.g. Delft- se School)In vele Nederlandse steden en dorpen heeft prof. Grandpré Molière sporen van zijn veelzijdige, erudiete en kunst zinnige geest achtergelaten. Hij bouwde o.m. tuindorp Vreewijk in Rotterdam, een woningcomplex in Nunspeet, een kerk in Groesbeek (in de oorlog verwoest) de kapel van het seminarie in Haaren. de kerk in het Heuvelkw-artier in Breda, voor welke stadswijk hij ook de planologie ontwierp samen met ir. Peutz wonin gen in Wassenaar. Rotterdam en Nijmegen. In Gelderland heeft prof. Granpré bovenal bekendheid verworven door de bouw van het Renkums gemeentehuis in Oosterbeek. Daar wekte hij een doorlopende bewondering op door zijn fenomenale in zichten in de materie. Prof. Granpré Molière beschikte over een ongelofelijke stofbe heersing. Alle details in zijn ontwerp hadden zijn niet afla tende aandacht. In Oosterbeek trof' men de bouwer op een ge geven moment midden in de nacht aan in de bouw. Hij hak te er elementen in een zuilen reeks. Een werk dat een ander wegens ziekte had moeten op geven. De kunstenaar heeft in zijn uitspraken een afkeuring aan de dag gelegd voor de stede- bouw in onze dagen. Stede- bouw diende naar zijn begrip pen een samenhang te zijn van stad en land, van cultuur en natuur. Om zich heen ziend moest prof. Granpré Molière ervaren dat het bij de stede- bouw „om leegte gaat in plaats van om ruimte". Van zijn hand verschenen tal van publicaties in vaktijd schriften, dag- en weekbladen. En niet alleen over de archi tectuur, maar veelal een veel breder kunstzinnig terrein om vattend. Ook en vooral op filo sofisch gehied. Prof. Granpré Molière heeft in de loop der jaren deel uitgemaakt van tal van jury's, commissies en ge nootschappen. Nog zeer on langs werd in het Oosterbeeks raadshuis een expositie van werken van zijn veelzijdige kunstenaarshand gehouden. Zijn verdiensten voor het land en de rooms katholieke kerk werden erkend door de toe kenning van het ridderschap in de Nederlandse Leeuw en het commandeurschap in de orde van St. Gregorius de Gro te. De bouwmeester wordt vanmiddag in Wassenaar be graven. van de honderden dwarslig gers die naar café De Molen waren gekomen, een enorme bos bloemen. Schmelzer: Luns kon de ze Dwarsliggertoch maar niet in de wacht slepen PARIJS (AFP) Nood weer over Zuidwest-Frankrijk met windstoten tot 170 km per uur heeft tot dusver aan zeker tien mensen het leven gekost. Er zijn talrijke gewonden en de schade is aanzienlijk. V'ijf doden vielen op de weg. Zo verpletterde bij Ver- noux-en-Gatine in het depar tement Deux-Sevres een om vallende >ioom een auto met drie i.. zittenden. Andere slachtoffers vielen doordat zij getroffen werden door dak pannen of een omgewaaide schoorsteen. In Toulouse ging een circus tent de lucht in, evenals het dak van een werkplaats op het vliegveld Bordeaux. Door het breken van stroomdraden ont stond veel vertraging bij da spoorwegen. Als gevolg van het omwaaien van èlèktrici- teitsmasten was het grootste deel van het departement Cha- rente-Maritime verscheiden» uren verstoken van stroom Drie treilers, waarvan twee uit La Bochelle en een uit Guilvinec in Finisterre. wor den vermist. In het centrum van Frank rijk sneeuwde het overvloedig, waardoor veel wegen in Can- tal en het centrale massief werden geblokkeerd. HAARLEM (ANP) Bij een juwelierszaak aan de Grote Houtstraat in Haarlem is in de nacht van zondag op maan dag ingebroken. Er wordt voor een waarde van ongeveer zes tigduizend gulden aan ringen, broches enzovoort meegeno men. Men had een rolluik geo pend en een etalageruit inge slagen. De alarminstallatie werkte wel, maar toen de po litie arriveerde, had men zijn slag reeds geslagen. Kennelijk is overhaast te werk gegaan, want op straat werden nog enkele ringen gevonden. Tijdens het weekeinde ia ook ingebroken bij een juwe lierszaak in de Amsterdamse straat in Haarlem. Daar ia men aan de achterzijde van het pand binnengekomen. Sie raden ter waarde van f. 25.000 worden vermist. N. ■a30107 XCK.112.196 Zo heeft prof. ir. Granpré Molière ruim twintig jaar geleden de kerk van O L. Vr van Al tijddurende Bijstand in het Bredase Heuvelkwartier ontworpen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1972 | | pagina 6