i
Kaas uit't vuistje
en de golf van geweld.
Dozen vol pijnlijke brieven als roman
„Gelukkig" kun je zien wat 't voorstelt
Kunst uit Kortgene onder hoedjes te vangen
cultuur
:a>
s|
i
OPEN BRIEF OVER HET „SGREIVEN" AAN WIM HUYSKENS
eleid
oek
VINKENOOG
AAN HET
DAGLICHT
oek
Is er iets
voor u bij?
xpositie
orm
Snip en Snap
terug uit
Amerika
SLECHTE
SPIJS
VERTERING?
CARTERS
Paris-Jour
hoiidt op
te bestaan
paplap
uw pan
Nieuwe bisschop
Traangas bij
mislukte
overval te
Amsterdam
Vrijdag 28 januari 1972
1m—Êm—ÊÊ^Êm
15
fL
1!:1;
fe* fe fe
GLOBE speelt op donder
dag 3 februari in het Globe
theater te Eindhoven de pre
mière van een burleske kome
die van Hugo Claus: „Mama,
kijk, zonder handen"! Regie
Berend Boudewijn.
VAN MEDICIJNMAN tot
medicus teet de tentoonstel
ling (kijkspel) die van 5 april
tot 2 juli in De Hallen te
Haarlem te zien zal zijn. Een
overzicht van meer dan 20
eeuwen medisch kunnen d.
m. v. schilderijen, beeldhouw
werken, manuscripten, instru
menten etc.
ALLE MINISTERS zullen
voortaan, tenzijn de vereiste
spoed zich daartegen verzet,
over beleidsvragen en belang
rijke maatregelen op het ge
bied van de kunst advies vra-
gtn aan de raad van de kunst.
Daarmee willigt minister En
gels een verzoek in van de
Nederlandse Federatie van
Beroepsverenigingen van Kun
stenaars.
ANNEKE Boot uit Leidbn
exposeert in De Nieuwe Doe
len te Gorinchem, nadat Henk
van Ulsen de opening verricht
had. Als u wat geduld hebt
kunt u na Gorinchem deze
„wonderlijke poëzie" in de Til-
burgse schouwburg bewonde
ren.
OTTO Klempbrer (86), de
bekende dirigent van het
Nieuw Filharmonisch Orkest
in Londen, zal niet meer in
het openbaar optreden. Hij
kan de spanningen van de
concerten niet meer aan.
DAUMIER, verslaggever
van zijn tijd, feen tentoonstel
ling waarover in deze krant al
uitvoerig en prijzend is ge
schreven, is van 5 februari tot
15 maart te zien in het Noord-
brabants museum te Den
Bosch.
DE SHAKESPEARE-prijs
(f 25.000) gaat dit jaar naar
de Britse acteur Paul Scofield,
Op 6 april ontvangt hij die in
Hamburg voor „zijn buitenge
wone verdiensten voor db
Britse kunst".
KIKKER heet het nieuwe
tejatertje, dat in Utrecht aan
het Janskerkhof is gaan draai
en. Open voor iedereen, is de
zaak opgezbt door enkele stu
denten met steun van werken
de jongeren.
ZOMERCURSUS voor vo-
kalisten, de elfde- vindt dit
jaar plaats van 25 juni tot 15
juli te Vught. Docenten: Mau
reen Lehane uit Londen en
Hans Hotter uit Münohen. In
lichtingen: Stichting 's Herto
genbosch Muziekstaid, stadhuis
Den Bosch.
F 820.000 heeft minister
Engels beschikbaar gesteld
voor experimenten, in principe
voor alle categorieën van
kunst, zowel voor kunstzinnige
vernieuwingen van meer col
lectieve aard als voor indivi
duele uitingen. Aanvragen
voor 15 maar indienen bij
crm.
DE WILDE, directeur van
Amsterdams Stedelijk Mu
seum en G. ten Holte van de
afdeling kunsten van het mi
nisterie zijn respectievelijk tot
commissaris en assistent voor
de Nederlandse deelname aan
de Bdennale van Venetië be
noemd.
F 20.000 heeft minister En
gels beschikbaar gesteld om
kunstenaars tegemoet te ko
men bij transport- en verzeke
ringskosten van tentoonstellin
gen in het buitenland.
In De Stem van 14 jan. jl.
schreef Wlm Huyskens enige
opmerkingen neer over de
laatste spellingvoorstellen. De
ze opmerkingen bevatten m.i.
veel onjuistheden en dreigen
menige lezer een foutieve ge
dachte op te dringen over de
komende veranderingen. Aan
gezien dat zijn bedoeling niet
geweest kan zijn, wil ik hel
pen het goede spoor terug te
vinden door enkele kritische
aantekeningen te maken.
De suggererende titel bo
ven uw artikeltje heeft niets
uitstaande met de nieuwe
spelling: „Woort sgreiven soais
't gesegt wort niet so goet".
Dit zou worden: „Woort
schrijven zoals 't gezegt wort
niet so goet". De heer Egbers
schreef me echter dat deze zin
vam hem was, „er een beetje
badinerend boven gezet", zo
dat ik u niets kwalijk kan
nemen.
Volgens u zou „grofweg"
de nieuwe spelling erop neer
komen dat de kinderen mogen
gaan schrijven zoals ze spre
ken. Onjuist, en deze onjuist
heid wordt geenszins vergoed
door het woord „grofweg". Als
al de persoonlijke en regionale
varianten in de spelling wer
den opgenomen ontstond er
een complete chaos. Daarom
gaat men ervan uit dat een
aantal „gemiddelde" klanken,
op basis van het algemeen be
schaafd, de schrijfwijze bepa
len. Zo zal de uitspraak van
„weet" kunnen uiteenlopen
van „wait" tot „wèt": het al
gemeen beschaafd én de spel
ling vereisen hier echter
„weet". Spelling berustend op
„gemiddelde" klanken, fone
men, is fonologisch en staat
hier en daar duidelijk tegeno
ver wat u bedoelde: fonetische
spelling.
0 U schrijft: „Woorden be
staan niet enkel uit klanken,
zij zijn ook dragers van bete
kenis. Schrijft men alleen
klanken op, dan verdwijnt er
ook (niet altijd) betekenis.
„Afgezien van de formulerings-
fout in deze zin, is ook de
bedoeling onjuist. Door geen
enkele spellingwijziging kan
betekenis verdwijnen. Schrijf
ik „kado", i.p.v. „cadeau" dan
verdwijnt er geen betekenis,
evenmin echter als ik „rouw"
ga vervangen door „rauw"!
Alleen kan „rauw" nu beteke
nen „niet toebereid" én
„smart". Misverstand levert
dit geenszins op: de situatie
waarin deze woorden gebruikt
worden maakt huil gebruik
duidelijk. We hebben trou
wens genoeg van die woordpa
ren, denk maar aan „schop",
„kop", „mond". Slechts in een
geval waar een taaluiting geï
soleerd voorkomt, een boekti
tel bv, kan tijdelijk misver
stand optreden.
Als u zegt dat de spelling
wijziging het historisch besef
van woorden doet verdwijnen
heeft u daarin voor een aantal
woorden gelijk. Maar daar til
ik niet zo aan: al eeuwenlang
is dat zo gegaan. Bovendien
valt dit culturele verlies in
het niet bij de culturele winst
van de nieuwe spelling: er
komt meer tijd om aan taalbe
heersing te besteden: hoe wil
len we ooit tot cultuurbele
ving komen als we onze eigen
moedertaal niet door en door
beheersen? Juist het onvolko
men beheersen van de moe
dertaal brengt gebrekkige
vaardigheid in het gebruik
van vreemde talen met zich
mee. De nieuwe spelling
maakt het gestuntel in vreem
de talen juist niet erger, zoals
u meent, maar maakt de weg
vrij voor een betere beheer
sing.
U noemt de spellingver
eenvoudiging een schijnver-
nieuwing, die niets met de de
mocratisering op school te ma
ken heeft, omdat volgens u
een werkelijke democratisering
niet betekent: het vernietigen
van betekenissen. Ik heb aan
getoond dat van deze redene
ring niets klopt Met nadruk
wil ik. en u als ondewijsman
weet dat ook. betogen dat de
voorstellen tot spellingwijzi-
ging voortkomen uit een ge
meende bezorgdheid met het
jonge kind op school: de op
rechtheid van deze bezorgd
heid kan met veel feitenmate
riaal. dat door u nergens aan
gestipt wordt, aangetoond
worden.
Prof. Uhlcnbeck zei eens
dat taalverschijnselen voor een
ieder zo bedrieglijk gemakke
lijk toegankelijk lijken te zijn.
Ten aanzien van de hedendaag
se taal acht menigeen zich
evenzeer tot oordelen bevoegd
als de taalkundige die zich op
de studie van deze taal heeft
toegelegd. Ik hoop nog veel
goede literaire recensies van u
te lezen!
ALFRED G.II.
KERCKHOFFS.
Jo Manders
Op 15 december j.l. werd in
Apeldoorn door de koningin
een monument onthuld ter na
gedachtenis aan het leed, dat
Nederlandse vrouwen en kin
deren overkwam in Japanse
gevangenkampen in Indonesië.
JO MANDERS, uit Rijsbergen,
initiatiefneemster en voorzit
ster van de stichting Neder
landse Slachtoffers Japanse
vrouwenkampen, hield daarbij
een inleiding. Een jaar eerder
had zij reeds een geschreven
„monument" opgericht in de
vorm van het boek „De lach
uit leed geboren", waarvan de
7000 exemplaren snel uitver
kocht waren- De vele reacties
daarop „dwongen" haar een
nieuw boek te schrijven.
„OVER GLOEIENDE SIN
TELS" (uitg. G. Thieme, Nij
megen - 14,vertelt in ro
manvorm over het voortduren
de leed van 50 a 60.000 landge
noten. „De grote wereldbrand
is geblust, maar een brand laat
sintels na, waarover nu nog ve
le mensen moeten lopen", al
dus Jo Manders.
Deze 70-jarige vitale vrouw
spreekt uit ervaring. Ze zat
enkele jaren in een kamp. Vo
rig jaar onderging ze nog een
rugoperatie, als een van de
gevolgen ervan. Schrijven
heeft ze heel haar leven ge
daan, nadat ze aan de univer
siteit van Amsterdam, waar ze
geboren werd, letteren had ge
studeerd. Na een serie meis
jes- en kinderboeken, ver
scheen in het jaar dat ze met
haar man, KNIL-officier Van
Dijk, naar Indonesië vertrok
(1928) haar eerste roman: „De
bandeloze", dat als „een onze
delijk boek" werd gekwalifi
ceerd. „Ik kan nu met de bes
te wil van de wereld niet
ontdekken, waarin die onzede
lijkheid zit", zegt ze. Tijdens
haar Indische tijd verschenen
bij uitgeverij Leopold talrijke
boeken van haar hand. „Geen
top-hits, want daar ben ik
waarschijnlijk niet sensatio
neel genoeg voor; te nuchter.
Maar ze liepen goed". In het
kamp schreef ze nog een ro
man en vlak na de oorlog
verschenen van haar: „Para
dijs op aarde" en „Vrouwen
achter prikkeldraad".
„Kijk op 4 mei werden al
tijd de mannen uit het verzet
en de gesneuvelde strijders
herdacht, maar over vrouwen
en kinderen geen woord" zegt
ze. Tegen deze onbewuste en
vanzelfsprekende discrimine
rende houding heeft ze verzet
aangetekend. Er kwamen van
uit de hele wereld duizenden
positieve reacties. „Ja, niet
van Rudy Kousbroek, maar
wat weet die er nu van; was
11 jaar, toen hij in het kamp
zat". Zes schoendozen vol
brieven, waarin mensen hun
hart uitstorten, talrijke tele
foontjes en veel bezoek aan
het romantische houten huisje
in het Rijsbergse bos - onder
wie oud-gouverneur Tjarda
van Starkenborgh Stachouwer
- waren het gevolg. Mensen,
die nu nog met de kwalijke
gevolgen uit die tijd zitten;
fysiek en 1 psychisch leed;
onbegrip. Een groot aantal van
deze authentieke gegevens
heeft ze nu verwerkt in de
roman „Over gloeiende sin
tels". waarin ze in een direc-
te-nuchtere stijl, heel mense
lijk en goed dit leed „van zich
afschrijft" en „om begrip
vraagt". Ze zegt overigens:
,-.Ik maak me geen illusies.
Heb begrepen dat het Neder
landse volk het naast zich
neer blijft leggen, zolang het
aan zijn, eigen strijd met het
Duitse volk blijft hangen.
Maar misschien zal de genera
tie, die deze strijd niet gekend
heeft het in de toekomst wal
opslaan". „Over gloeiende sin
tels" vertelt het verhaal van
een huwelijk, waarvan man
vrouw en kinderen door kam
pen van elkaar gescheiden
werden; de karakter-ombui
gingen, die daarvan het gevolg
waren en de spanningen, die
dit na de oorlog opleverde;
nog voortduren. Het verhaal
zal ongetwijfeld velen aan
spreken
De vrouw in het verhaal
wilde na de oorlog wel eens
een psychiesch en fysiek ge
zond kindje hebben, nadat er
een baby in het kamp geko
men was. „Kijk, zegt ze en
wijst een foto van een „Bia-
fra-kindje" aan in haar „vrou
wenboek" „De lach uit leed
geboren" aan. „De mannen heb
ben het fysiek en geestelijk
toch wel zwaarder gehad dan
de vrouwen", voegt ze eraan
toe.
Momenteel is ze bezig aan
een „mannenboek". Bij het
doornemen van de talrijke do
cumenten, waarover ze daar
voor beschikt, moet ze vaak
ophouden. „Iets wat me bij het
maken van het vrouwen-boek
niet overkwam". Verder is ze
bezig met voorbereidingen
voor een boek over de naoor
logse tijd in Indië; ze bleef er
tot 1954. Ze wil nog praten
inet talrijke mensen, die ze uit
die tijd persoonlijk goed ken
de: legermensen ais Wester
ling, Scholte, Platte, gouver
neur Tjarda etc. Ook Oltmans
heeft ze van nabij meege
maakt; kan er een boekje over
opendoen, maar wil het niet,
omdat ze nog te onvolledig
gedocumenteerd is. „Ik zeg of
schrijf niets, voordat ik het op
papier gedocumenteerd
heb".
HENK EGBERS
Van 2 tot 9 februari vindt m
Utrecht de CINEMANIFESTA
TIE 1972 plaats. Als u echte
filmliefhebber tent, dan heeft
het zin het interessante pro
gramma in de gaten te hou
den. Wanneer u 030-17703 of
030-24428 belt krijgt u waar
schijnlijk alle gewenste inlich
tingen en mogelijk het aparte
programmakrantj e.
In grote lij ten ziet het film
programma er als volgt uit: 2
februari: Rendez-vous a Bary
(André Delvaux), Punishment
(Peter Watkins).
0 3 Februari: Trash (Paul
Morrissey, Horizont (Paul Ga-
bor), Overload (Mel Clay),
Lenz (George Moorse).
4 februari: Herberg van
het kwaad (Masaki Kobayas-
hi;, GA-S-S-S! (Roger Cor-
man), Egi Barany-Agnus Dei
(Miklós Jansco), Duffer (Jo-
sfcph Despins).
5 februari: Vive la muerte!
(Fernando Arabei), SPQH
(Volker Koch), Zeven films
van Frans Zwartjes, Invasion
(Hugo Santiago).
0 6 februari: La Rupture
(Claude Chabrol;, La bataille
des 10.000.000 (Chris Marker),
Gishiki (De ceremonie, (Nagi-
sa Oshima, Götter des Pest
(Rainer Werner Fassbin-
der)).
0 7 februari: Blanche (Wale-
rian Borowczyk), Narita: de
boeren van het tweede fort,
(Shinsukt? Ogawa), Le genou
de Claire (Eric R'' ier), Nip
pon Sengoshi (Shodei).
De meeste mensen willen nog
steeds op een schilderij kunnen
zien „wat het voorstelt"; met
andere woorden het moet be
antwoorden aan de werkelijk
heid: realisme. Nu is er in het
Van Abbemuseum in Eindho
ven tot 19 maart een tentoon
stelling met een aantal grote
doeken, waarop je precies kunt
zien, welke voorwerpen de
schilder voor ogen had: een
cactus, een autowrak, een ma
tras, een deur, een touw etc.
Je kunt het bijna tè precies
zien. Het is realisme tussen
haakjes. „Relativerend Realis
me" heet daarom deze exposi
tie, die op zeer verhelderende
wijze één van de vele stromin
gen in de hedendaagse schilder
kunst de kijker duidelijk maakt.
Het is verleidelijk om uit de
uitstekende catalogus hier een
aantal gedachten over de histo
rie en de functie van het rela
tiverend realisme af te druk
ken. Sorry: plaatsgebrek. Maar
schaf hem aan en lees. De ex
positie zelf bestaat uit twee ge
deelten. In de eerste afdeling
ziin 13 hedendaagse schilders
uit Europa en Amerika ieder
met 4 a 5 werken: om kennis
te nemen van het hier groten
deels onbekend materiaal. In
de tweede afdeling worden
door middel van een aantal
duidelijke reprodukties, teksten
en diaprojectie, historische ver
gelijkingspunten getoond, die
het verschil in het realisme
met, of de ontwikkeling naar
de hedendaagse uitingen duide
lijk maken.
In het kort: werd oorspron
kelijk op een schilderij de rea
liteit afgebeeld om bij de toe
schouwer een schoonheidsont
roering op te wekken, steeds
meer krijgt de realiteit een in
terpretatie mee; oorspronkelijk
vanuit de schilder, die bijvoor
beeld een vervreemdingsaccent
inbouwt, maar op den duur
wordt deze interpretatie hele-
maal aan de toeschouwer over
gedragen. De schilder levert al
leen nog het materiaal, dat aan
een bewustwordingsproces bij
de kijker wordt onderworpen.
Het geschilderde voorwerp
waardt daartoe dikwijls hele
maal los gemaakt van de con
text, van de omgeving, waar
door het zijn eigenlijke zin
krijgt: een bloem zonder ven
sterbank, een deur zonder huis,
billen van een mens, maar zon
der die mens etc.
De bewustwording bij de kij
ker kan no| best een schoon
heidsontroering zijn, want de
meesten van de jongens, die in
het Van Abbe hangen, zijn uit
stekende schilders en hoe
gek ze soms ook zyn vaak
zijn het gewoon mooie schilde
rijen. Er zijn drie Nederlanders
te zien, waarvan Har Sanders
velen zeer zeker bekend zal
zijn: „Mijn grootste blouse" en
„Anjer in het knoopsgat" beho
ren tot zijn nieuwste werken,
die voor de meesten nieuw zul
len zijn. Verder zijn er Jan
Beutener en Daan van Golden,
die verwantschap met Sanders
toont. Een zaal vol „echte schil
derijen": John Kagere (met zijn
feilloos geschilderde billen),
Stephen Posen (met onder mi-
nitieus gedrapeerde doeken,
aan de verbeelding prijsgege
ven, voorwerpen) en John Salt
(met zoet-wreed gekleurde au
towrakken). Een mantel of een
matras van Wolfgang Gaf gen;
een tl-buis van Alfred Hof
kunst; een paktouw van Jorge
Stever of stenen van William
Delafleld Cook.wat doe je
ermee? Misschien vindt u het
belachelijk. Dat mag. Een ge
voel van onbehagen? Afstand?
Walging? Verrukking? Alles is
toegestaan. Het schilderij, of
beter de wereld rondom u.
waarin u leeft, is het werk van
schilder èn toeschouwer te za-
men. Test u zelf en ga kijken.
Misschien, dat uw ogen nadien
de omringende wereld anders
gaan bekijken. H. E.
Simon Vinkenoog.
„Alles wat ik schrijf is au
tobiografisch; dit boek is op
deze uitspraak, die geen regel
is nauwelijks een uitzonde
ring". Dat zegt SIMON VIN
KENOOG in zijn jongste boek
AAN HET DAGLICHT (Ori
on-Desclée de Brouwer). Op
zet van de serie „Open
Kaartwaarin dit boek ver
scheen, is immers Nederlands
talige auteurs een openhartig
levensverhaal, waarin eigen
werk gemotiveerd wordt, te
laten schrijven. Vinkenoog:
„Elke dag ga ik achter deze
schrijfmachine zitten met het
vaste voornemen over mijn le
ven te schrijven zoals dat zich
vroeger afspeelde, en telkens
opnieuw vind ik uit dat ik
slechts kan schrijven over dat
gene wat zich nu afspeelt,
rondom mij, en in mij. „Drie
maanden leven met Simon
Vinkenoog" is dan ook de on
dertitel van het boek.
Voor een systematicus is dit
een „moeilijk" boek om te le
zen. Eerst wanneer je door de
aanloop, die Vinkenoog zelf
nodig had, heen bent kun je je
mee laten deinen op een tekst,
die met een zekere nostalgie
naar de vijftiger jaren, bol
sta-at van verlangen naar een
nieuwe wereld; mikt op een
nieuwe taal door het ongearti
culeerde bewustzijn uit te
drukken v-anuit het wereld
beeld van mensen als Buck-
minster Fuller, Krischnamurti
en Norman Mailer. Tussendoor
vlecht hij wat feitelijke herin
neringen, zodat er toch nog de
ingrediënten van de geijkte
biografie aanwezig zijn.
Ben je gevoelig voor deze
taal, dan is het een interessant
hoek. De ideeën van Vinken
oog bekend of onbekend
houden een groeiend aantal
mensen bezig, al ls hij in de
serie Open Kaart behou
dens Lampo misschien enigs
zins nog een witte raaf. In
deze wereld, of kosmische
ruimte, groeit de uitwendige
communicatie, maar neemt pa
rallel de eenzaamheid toe, om
dat er in ons gespleten mens
beeld nog te weinig aan het
dagllbht prijsgegeven wordt.
Het „trainingspak der levens
kunst", dat Vinkenoog echter
aantrekt is echter nogal twee
slachtig omdat hij toch domi
neesland wil uitbannen door
zelf dominee te worden. Zijn
theorieën mogen vaak aan
trekkelijk zijn, maar zijn
althans voor mij moeilijk
aan-te-trekken op zijn wij
ze.
Natuurlijk staan er, behalve
talrijke foto's ook zijn vele
ontmoetingen in „het land der
dichters" met naam en toe
naam in vermeld; zijn auto
didactische loopbaan; zijn
schrijversplannen etc. In de
serie Open Kaart heb ik van
de tot nu toe verschenen delen
dit als een der boeiendste on
dergaand). Dat wel.
H. E.
„Het amusementsdra
ma op de tv spiegelt de
kijkers dikwijls orireali-
seerbare wensdromen
voor; vaak bevestigt het
vooroordelen en bevor
dert het foutieve, valse
opvattingen over de
werkelijkheid. Het amu
sementsdrama zou alleen
realiseerbare wensen als
verwezenlijkt moeten
tonen. Als uitgangspunt
zou alleen de realiteit
moeten worden geno
men, óf de werkelijk
heid zoals hij zou moe
ten zijn. Gevonden In
Toneel-Teatraal.
Twee woningzoekende jon
gemannen uit respectievelijk
Den Haag en Rotterdam stre
ken neer in het Zeeuwse
Kortgene. De een is kunst
schilder, de ander literair
geïnteresseerd. Ze lieten zich
niet onder één, maar onder
twee hoedjes vangen: „Les
deux chapeaux" werd de gale
rie genoemd, die nu anderhalf
jaar bestaat en „De twee hoe
den" de uitgeverij. Gezamen
lijk opereren ze nu vanuit dit
mooie stille plaatsje. De gale
rie, waarin het echtpaar Pieter
Hoogendoorn en Willemijn
Cornelissen (uit Bakei) een
kunstzinnig idealisme bedrij
ven. gaat steeds beter lopen.
De uitgeverij is er sinds kort
uitgetrokken, omdat beeldende
en literaire kunst in dit geval
niet zo hand in hand bleken te
gaan als verwacht werd. On
der de nieu've' naam Opus H
zet J. Carei Damsté zijn acti
viteiten voort. Zo verscheen er
dezer dagen b.v. een herdruk
van Willem Enzinck's „De
grote klim"
„Steeds meer mensen
vooral uit Zeeland, Brabant en
Zuid-Holland vinden de
weg naar Kortgene en Les
d'eux Chapeaux", aldus Pieter
Hoogendoorn. „Mijn eerste op
zet is jonge artiesten die niet
in officiële galeries of musea
terecht kunnen een kans te
geven. Daarnaast breng ik nu
ook wfel „groteren". De winst
die gemaakt wordt, is niet
voor onszelf, maar komt in
een potje om de kosten van
drukwerk, openingen enz. te
betalen en de jongeren zonder
geld, die exposeren, tegemoet
te komen". Zelf schildert hij
ook, na op academies in Den
Haag en Antwerpen te zijn
geweest. Het Werk is niet
thuis, maar hangt in Antwerps
artiestencafé De Puff op dit
moment, ^Vel hangen er talrij
ke schilderijen van Naerebout.
„We verkopen steeds beter".
Carei Damsté is ervan over
tuigd, dat er teel wat komt
kijken om uitgever te zijn.
„Een uitgever moet zijn een
zakenman, iemand die zelf bij
kunst betrokken is en bewust
is van zijn sociale functie",
zegt hij. Zakelijk kan hij van
d'e grond komen „dankzij het
feit, dat een familielid zo
vriendelijk was dood te gaan"
en een duit achterliet. Hij
schrijft nadat hij zijn stu
die in de sociale wetenschap
pen had opgegeven verha
len en poëzie. Publiceerde on
der andere in het tijdschrift
„Raam" en gaf zichzelf uit
(o.a. „Een nietig levenste
ken"). Sociaal wil hij werk
zaam zijn door vooral debu
tanten een kans t? gevm. Hij
startte een serie kleine boek
jes, de K-16 reeks, waarvan
het eerste nummer van zijn
hand was en in De Stem nogal
negatief beoordeeld werd,
maar hij vind het feit dat er
aandacht aan geschonken werd
al belangrijk. Chris Ludekuse,
Jace van de Ven (Tilburg),
Hans Goudart (Middelburg),
Hans Wap (Rotterdam) zijn
andere namen in de reeks. Er
zijn verzamelingen met namen
als Voeten, Vroman etc. Maar
technisch voldeed de serie
niet. Er komt een nieuwe, met
dichten van Rinus Waskows-
ky. Nieuw wordt de opzet van
het éénjarige tijdschrift „Op
rit" (redactie Damsté, Wap,
Kees Spermon en Evert MalS-
angky). Een uitschieter blijkt
het laatste Domburgse cahier
van Schagen, dat bij Opus II
versoheen. Van de uitgaven
(oplagen 1000 ex.) is ongeveer
de helft verkocht. „Dat is nog
redelijk", vindt jij, „want ik
hoorde dat Meulenhoff een
bundel van Vogelaar niet
kwijt kan (250 ex. verkocht)".
De grote moeilijkheid: „Het
distribueren over de boekwin
kels. Ik zit met de verkoop
slechts in enkele grote steden,
maar er wordt aan gewerkt. In
ieder geval ga ik voorlopig nog
door met de uitgeverij, want ik
vind de eerste ervaringen niet
ontmoedigend", aldus Damsté.
SCHIPHOL (ANP) Ver
moeid maar blij over het tri
omfale succes van hun eerste
(en laatste?) tournee door de
V.S. en Canada zijn Willy
Walden (66) en Piet Muijse-
laar (12) gisterochtend terug
gekeerd op Schiphol.
„De tournee is een ware
triomf geworden", vertelde op
Schiphol Willy Walden. Er
zijn in twee weken tijds vijf
voorstellingen gegeven en wel
twee in Hollywood op de Sun
set Boulevard en de drie an
dere in Salt Lake City, Grand
Rapids en Toronto. Overal
propvolle enthousiaste zalen
met Nederlandse emigranten,
van wie de meesten zich Wal
den en Muyselaar nog het best
als de dames Snip en Snap
herinnerden.
Over drie weken zullen de
beide komieken weer de
hoofdrollen vervullen ln de
laatste Sleeswijk-revue, die
zijn onderbroken rondreis dooi
de provincie gaat hervatten.
De eerste voorstelling wordt
op 18 februari i.n Gorinchem
gegeven. In de komende zo
mer valt dan ongeveer midden
juni voorgoed het doek van de
Sleeswijk-revues, die 35 jaar
geleden hun populariteit ver
wierven door de dames Snip
en Snap en die ook dit jaar
nog constant uitverkochte za
len trekken.
(ADVERTENTIE)
Wellicht is uw galtoevoer onvol
doende - en die is onontbeerlijk
voor een goede spijsvertering en het
regelmatig functioneren van uw
ingewanden. Te weinig gal brengt
de werking ervan in de war. U gaat
zich loom en onprettig voelen en
wordt daardoor humeurig. Doe de
kuur met zachte Carters Pilletjes.
Zij wekken de gal op en zorgen voor
een goede toevoer ervan in de dar
men. U voelt zich dan weer prettig,
opgelucht en in een beter humeur.
PILLETJES
Import Benelux: N.V. OM Company Amsterdam
PARIJS (AP) Het Parij-
se boulevardblad 'Paris-Jour'
is met ingang van gisteren op
gehouden te bestaan.
De uitgeefster, mevrouw Si-
mone del Duca, heeft in een
communiqué meegedeeld, dat
het blad verlies leed in het
voor kranten slechte economi
sche klimaat en dat alle po
gingen om bezuinigingen 'in
het belang van het blad en de
werkgelegenheid voor de
meerderheid van het perso
neel' door te voeren gestrand
waren op verzet van de verte
genwoordigers der werkne
mers.
Gisteren waren alle journa
listen van het blad in staking
gegaan uit protest tegen het
ontslag van 33 personeelsle
den, onder wie 22 journalisten.
Zij waren van mening dat an
dere bezuinigingsmaatregelen
dan inkrimping van het perso
neel een kans had moeten
worden gegeven. Mevrouw Del
Duca had van tevoren gewaar
schuwd, dat als de donderdag-
ochtendeditie van Paris-Jour
niet zou verschijnen of zelfs
maar met minder pagina's zou
verschijnen, het blad onher
roepelijk gesloten zou wor
den.
De positie van de Franse
pers wordt, volgens de uitge
vers, verder verslechterd door
het openstellen van twee tele
visiekanalen voor reclame.
Met de ondergang van Paris-
Jour blijven er in Parijs ne
gen kranten met algemeen
nieuws over. Het totaal aantal
dagbladen in Parijs bedraagt
12, vergeleken met 31 in
1939.
De oplage van Paris-Jour,
waar 194 mensen werkten, was
in 1971 259.395.
(ADVERTENTIE)
Er is in de katholieke kerk
in Nederland w>eer deining
ontstaan, en wel i.v.m. de be
noeming van een nieuwe bos
schop in Roermond. De tegen
standers van deze benoeming
hebben alle middelen te baat
genomen om hun afkeuring en
tegenstand uit te dragen, zelfs
werd dankbaar gebruik ge
maakt van de Vara t.v. om de
zaak zo scherp mogelijk te
kunnen stellen.
Uit verschillende berichten
blijkt ook duidelijk dat deze
„vernieuwers" beslist niet al
len de juiste mannen op de
juiste plaatsen zijn. Dit blijkt
wel uit de uitlatingen als door
de deken van Schinnen ge
daan: „We kunnen nu beter
naar Afrika of naar de maan
verhuizen", of de uitspraak
van de pastoor van Oirsbeek:
„Als Moskou op deze manier
handelt kan ik het nog begrij
pen", of van de pastoor van
Schaesberg: „Rome vindt
hoofdambtenaren belangrijker
dan kerkleden".
Als dekens en pastoors, lei
dende figuren van de gelovi
gen op deze wijze hun teleur
stelling uiten, zijn zij beslist
ongeschikt voor hun aimbt. Ge
noemde geestelijken zullen er
toch wel van overtuigd zijn
dat de paus naar zijn geweten
heeft gehandeld, en wanneer
deze dekens en pastoors dan
nog enige eerbied hebben voor
de paus, dan hadden zij hun
mening en teleurstelling op
een meer behoorlijke manier
kunnen uiten.
De „progressieve" bischop-
pen en geestelijkheid van Ne
derland weten toch ook wel
dat met al die vernieuwingen
of hoe men het ook wil noe
men, niets anders is bereikt
dan grote verliezen. De paus
is blijkbaar van mening dat er
„hoofdambtenaren" moeten
komen die voor hun taak ziin
berekend.
De pastoor van Schaesberg
kan toch niet aantonen, dat de
„hoofdambtenaren" van tegen
woordig die zo voor vernieu
wing vechten, het gepresteerd
hebben om veel kerkleden te
winnen, zelfs niet te behou
den, maar wel een ongekend
aantal te verliezen.
Laten wij hopen dat de bis
schoppen Simonis en Gijsen
de kracht hebben om te voor
komen dat hun naaste mede
werkers met algemene stem
men een motie aannemen dat
zij zich de gehele vergadering
„rot hebben verveeld", zoals
dit het vorige jaar in het bis
dom Breda is voorgekomen, en
dat zij de kans krijgen om aan
te tonen dat de wijze van
werken zoals dit de laatste
jaren geschiedde, leidt tot af
braak zonder opbouw.
BREDA J. C. VAN BEEK
AMSTERDAM (ANP)
Twee ongeveer 20-jarige jon
gemannen hebben gisteroch
tend een poging gedaan een in
een sigarenmagazijn gevestigd
"gentsohap van de gemeen
tegiro op de Middenweg in
Amsterdam-Oost te beroven.
Een van de daders loste met
een traangaspistool een schot
op winkelier C. Verkaik, die
vervolgens naar zijn achter de
winkel gelegen woning vlucht
te. Zijn zwager die op bezoek
was, ging onmiddellijk terug
naar de winkel, maar trof nie
mand meer aan. Er wordt
niets vermist.
De mannen, die een donkere
bril droegen en een sjaal voor
het gezicht hadden gebonden,
stapten omstreeks half twaalf,
elk gewapend met een pistool,
de winkel binnen. „We willen
geld hebben", zo voegden zij
de heer Verkaik toe. Toen de
ze kennelijk niet snel genoeg
reageerde gaf de ene overval
ler de ander opdracht hem
neer te schieten.
als eerste J. Bos: Ramsom
(een parodie op het realisme),
verzamelbundel gedichten en
een verhatenbundel („Veertien
dagen feest") van Damsté. In
de maak zijn ook de uitgaven
van de teksten van het Rotter
dams? telexproject, o.a. die
van Hans Wap, alsmede ge-
'Wakkert,' vroeg ons een moeder,
'het aanprijzen van kaas
uit 't vuistje het geweld niet aan?
De vuist is tenslotte het symbool
van agressie.' Wij geschrokken meteen
naar psycholoog prof. dr. Dondersteen.
'Niets aan de hand,' zei hij,
'het verkleinwoord vuist-je is juist
geweldloos.' Hij sloeg ons krachtig
in de maag. 'Dat is uit de vuist.'
We hapten naar adem.
'Dit is uit 't vuistje.'
We hapten naar de kaas.
't Scheelde wèl.