Verder onderzoek naar machtsconcentraties
BANKBONZEN NIET
OP CONGRES
STUDENTEN IN
CAïRO STAKEN
Studio
o.a.
Studio
esreiy
Onderzoek
vlot niet
INTENSIVE
CARE®
DE BRAUW
GAAT
REKENEN
Bond hekelt
Farmacie
INTENSIVE
CARE®
Invasie
van
kool
mezen
Waterig en „buigend" gedoe
Onduidelijkheid alom
Stekels en stekeligheid
biedt meer...veelmeer!
ërw
binnenland
buitenland
PTT bestelt
400.000
brievenbussen
Na felle rede Sadat
HOTELBRAND
DRUGRAPPORT
BESTSELLER
f3.50
Geldtekort bij
universiteiten
HOGE WINST
LOTING
WAT HOORT
EN NIET HOORT
GEORGE BAKER
SELECTION
GRANADATV
het radio/tv-magazine van de KRO
AFKOMSTIG
ÜIT RUSLAND
Verklaring
ENGELAND
Gijzelaarster
uit handen
bankrover
Overval op giro-
agentschap
in Amsterdam
f 3.50
Donderdag 20 januari 1972
13
ln de vergaderzaal van de Tweede Kamer werd gisteren zwaar gehoornd over de vraag hoe
in ons land de politieke en economische macht verdeeld is. In Het spreekgestoelte de hoofdre
dacteur van De Nieuwe Linie, Gerard van den Boómen. Op de achtergrond links o.a. het Twee
de Kamerlid voor de PvdA, drs. Ed van Thijn.
DEN HAAG (ANP)
De PTT heeft een plas-
ticfabriek in Zwolle
(Wavin N.V.) opdracht
gegeven tot levering van
vierhonderdduizend i.e.
buitenbussen.
Deze zullen gratis aan
de weg worden geplaatst
bij bestaande woningen
waarvan de huisbrieven
bus zich op meer dan
tien meter van de open
bare weg bevindt. De
PTT beoogt er bestelrou-
tes van de post mee te
verkorten.
Jn mei 1969 vroegen Europese parlementariërs om een com
missi e van deskundigen, die zich „zou buigen" over het
vraagstuk van de verontreiniging, c.q. verzilting van de rivieren
in Europa. In oktober 1970 kwam die commissie tot stand. Men
kwam niet tot een akkoord. De internationale Rijnconferentie,
die zich in november 1971 „boog" over het vraagstuk van het
zoutprobleem en de schone rivieren, kwam ook al niet tot over
eenstemming. In mei aanstaande gaan tien staten (België, Bonds
republiek Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk,
Turkije, Zweden, Zwitserland en IJsland) zich opnieuw over de
slepende zaak van de schone rivieren „buigen".
Vier dure conferenties in vier jaar. Men had drie belangrijke
punten van bespreking: de vaststelling van de algemene normen
van de kwaliteit van het zoete water, de verplichting van de
regeringen als oeverstaten van een stroomgebied samen te wer
ken en de aansprakelijkheid van de regeringen voor de ver
vuiling van het rivierwater. Er is een vierde belangrijk punt aan
toegevoegd, qd. de bescherming van de xiyiemondpn.in ,?ee
(de estuaria) en de kustwateren.
Wellicht kdhit er in 1973 een vijfde conferentie. Met uiteraard
een vijfde belangrijk punt
Als al die heren, die zich over deze vraagstukken „buigen",
nu eens hun kop onder een kraan met fris water staken (waar
dan ook dat frisse water vandaan te halen). Wellicht dat
het vuiler wordende, alsmaar „buigende" Europa dan niet ver
zoop in zijn eigen vuile water.
Met prikacties heeft de Industriebond-NVV vermoedelijk we
ken, zo niet maanden van onrust in de metaalindustrie
ingeluid.
In dit geval een slechte zaak, niet omdat men niet op de
barricaden zou mogen gaan voor verbetering van materiële
(meer loon) of immateriële (meer zeggenschap etc.) zaken, maar
omdat eigenlijk niemand meer precies weet waarom en waar
voor korte stakingen gehouden worden. Op de achtergrond van
de door het NVV geanimeerde acties speelt een onverkwikke
lijke twist tussen de NVV-bond en confessionele bonden, die
lijkt te gaan uitmonden in een machtsstrijd, die het bedrijfsleven
werkgevers èn werknemers schade kan berokkenen.
Allereerst de materiële zaken. De confessionele bonden heb
ben berekend, dat het verschil tussen werkgevers en werkne
mers tijdens de beslissende metaalonderhandelingen nog geen
kwartje per dag bedroeg. Volgens het NVV gaat hét echter om
12 a 20 gulden per week. De confessionele bonden redeneer
den: voor een kwartje gaan wij niet op de barricaden; van
NVV-zijde hoor je: wij geven de werkgevers geen cent meer
cadeau.
Dan is er de inmiddels geruchtmakende familietwist tussen
de vakbonden. Niemand zal wel kunnen uitmaken, wie in de
wirwar van beschuldigingen en tegenbeschuldigingen gelijk
heeft. Er wordt met onduidelijke argumenten gewerkt, er wordt
te hooi en te gras geciteerd uit geheime stukken en men grijpt
ook weer te hooi en te gras terug op de verschillende onderhan
delingsstadia, waarop die en die, dat en dat zou hebben nage
laten of dat en dat wel zou hebben gewild. Kortom: er is on
duidelijkheid alom. Dat zou op zichzelf niet zo erg zijn, als de
twist tussen de .bonden een interne zaak was. Dat is zij echter
niet, want er zijn grote belangen van derden bij betrokken.
Verdrietig is bovendien, dat het conflict tussen de bonden
zich eerder lijkt toe te spitsen d^n wordt afgezwakt. Wie de
kreten van beide kanten van de laatste dagen d.eest, krijgt na
melijk niet de indruk dat er al een „point of no return" in de
twist bereikt is. Misschien, dat een bemiddelaar met enig gezag
in de vakbondswereld, de (ook persoonlijke) tegenstellingen
zou kunnen overbruggen. Zolang deze poging uitblijft, blijft
men met een onduidelijke actie en een onverkwikkelijke twist
zitten, die bovendien gevaren kan inhouden voor onze gehele
economie.
ÏJet plan van de Eindhovenaar Harry Bijnen om in heel Neder-
1 land het prikkeldraad af te schaffen is een nobel plan
Want inderdaad: die stekelige afrasteringen zijn eigenlijk over
blijfselen uit een feodaal tijdperk, toen landheren en rijke
boeren hun bezit moesten beschermen tegen de vernielzucht en
de neiging tot stelen van het plebs. Dat is nu allemaal anders
geworden. Wie zou er momenteel nog behoefte hebben om
ongevraagd en onbevoegd het terrein van een ander te betre
den en zich te vergrijpen aan diens eigendommen? Wie zou
zich nog kunnen laten leiden door dwaze vernielzucht of on
verklaarbare agressiviteit? Nee, nee, we leven niet meer in de
negentiende eeuw, gelukkig niet. De welvaart heeft ook de
mensen veranderd. Rustig en met respect voor iedereen bewegen
we ons tegenwoordig door stad en land. En als men ons tegen
werpt dat er van elke vierduizend telefooncellen maandelijks
toch maar duizend vernieuwd moeten worden en er in geen
enkele stad een bloembak meer veilig is, dan vinden we dat
maar een mager argument. Want die vernielzucht is duidelijk
een protest tegen de handhaving van het prikkeldraad. Als
men de stekels wegneemt verdwijnt ook de stekeligheid. Dat
is een duidelijke zaak. Of niet soms? j
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO Honderden studen
ten van de universiteit van
Cairo zijn gisteren in staking
gegaan uit protest tegen de on
duidelijke situatie in het con
flict met Israël- Het initiatief
tot de staking is uitgegaan van
studenten aan de technische fa
culteiten. Zij hebben hun col-
"Iega's aan andere faculteiten
opgeroepen zich aan te sluiten
bij de stakingsactie.
Iïinsdag hadden de studenten
geelst dat alle onderwijsinstel
lingen onmiddellijk werden ge.
sloten en dat alle studenten
werden opgeroepen voor mili
taire training.
De studenten zijn tot actie
overgegaan nadat Sadat dins
dag verklaarde dat politieke
discussiebijeenkomsten op de
universiteiten toegestaan moe
ten- worden en dat „het recht
van politieke informatie moet
worden geëerbiedigd, opdat de
studenten op de hoogte zijn van
de werkelijke omvang van. de
strijd, die hun land levert".
Sadat deed tegelijkertijd een
felle aanval op de Verenigde
Staten. „De Verenigde Staten
zijn de Arabisch - Israëlische
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH Het onder
zoek naar de oorzaak van de
hotelbrand van 't Silveren See-
paea-d, waar op 28 september jl.,
11 d'oden vielen, wil ni-et erg
vlotten. De officier van justitie
mr Peijnenburg verklaarde, dat
hij op korte termijn geen oplos
sing ziet. Volgens hem zal het
nog weken duren voordat alle
onderzoeken en gegevens zijn
uitgewerkt. Vandaag komt wel
de kroongetuige van de hotel
brand. de 18-jarige Eindhove
naar G. V. uit de Franse ge
vangenis. Bij zijn vrijlating zal
hij worden opgewacht door de
politie en d'irect weer worden
gearresteerd in verband met
een diefstal van een auto in
Eindhoven.
UTRECHT (ANP) Het
rapport „Ruimte in het drug
beleid" van het algemeen cen
traal bureau voor de geestelij
ke volksgezondheid blijkt een
„bestseller".
strijd ingegaan, aan de kant
van Israël en tegen de Arabie
ren, door de joodse staat toe te
staan Amerikaanse militaire
apparatuur te vervaardigen"
zo zei Sadat.
„Het is nu onze taak ons
front te plaatsen op het niveau
van de nieuwe strijd, die niet
alleen tegen Israël, maar ook
tegen Amerika gericht is. De
Verenigde Staten hebben een
zware stap genomen, waardoor
Israël niet slechts een basis is
voor Phantom-vliegtuigen. De
V.S. zijn bereid Israël moderne
militaire uitrusting en wapens
te laten vervaardigen en de no
dïge deskundigen en adviseurs
te verschaffen. De V.S. zijn al
dus de strijd tegen ons begon
nen", zei Sadat.
(ADVERTENTIE)
CHESEBROUCH
Afdoend
tegen
kloofjes en
schrale huid.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister De
Brauw probeert alsnog een op
lossing te vinden voor het pro
bleem van de personeelslasten
van de universiteiten. Zoals ge
meld hebben de universiteiten
voor 1972 60 miljoen gulden
aan salarissen meer nodig dan
de begroting van het ministe
rie van wetenschapsbeleid toe
laat.
Minister De Brauw heeft de
universiteitsbesturen gisteren
laten weten dat hij de uitge
trokken bedragen „nog eens
kritisch" wil bezien. Om te
voorkomen dat de universitei
ten in financiële moeilijkheden
raken, heeft de mini-ster tege
lijkertijd een dringend beroep
op de universiteitsbesturen ge
daan met het vervullen van va
catures en het bezetten van de
toegewezen nieuwe formatie
plaatsen tot nader order te
wachten. De' minister adviseert
in feite dus een personeelsstop.
De minister heeft de univer-
taire instellingen gevraagd alle
gegevens over de feitelijke per
soneelslasten over december
1971 op te geven. Aan de hand
daarvan hoopt hij „tot een her
berekening te komen".
Naar verluidt zou de minister
over 2 tot 3 weken met die
herberekening klaar willen
zijn.
ROTTERDAM (ANP) —Op
de discussiebijeenkomst van
de farmaceutische industrie in
de Rotterdamse Doelen is gis
teren ernstige kritiek geleverd
op deze tak van het bedrijfsle
ven door de „werkgroep che
mici eji farmaceuten van de
bond van wetenschappelijke
arbeiders in Amsterdam.
Ze hekelde de extreem hoge
winst (achttien procent), die
de farmaceutische industrie op
haar produkten maakt en het
beeld dat deze industrie van
zichzelf geeft als weldoener
van de mensheid.
DEN HAAG (ANP) Aan het eendaags congres
gisteren in de vergaderzaal van de Tweede Kamer
over het economische en politieke netwerk in Neder
land hebben niet deelgenomen de personen, die in
het eind vorig jaar verschenen rapport over „de
invloedstructuren van politieke en economische
eliten" worden aangeduid als de „machthebbers".
Dr, M. H. M. van Huiten, lid van dc Eerste Kamer voor
de PPR, die het congres inleidde, deelde mee dat alle 57
in het rapport genoemden een persoonlijke uitnodiging
ontvingen. Geen van lien was aanwezig.
Dr. Van Huiten noemde het
begrijpelijk en aanvaardbaar
dat velen van die personen
geen tijd konden vrij maken.
Vervelender vond hij het, dat
verscheidene van hen onderling
overleg pleegden. „De samen
stelling van het congres mist
nu een bepaald aspect, dat node
gemist kan worden", aldus dr.
Van Hui-ten.
Onder de deelnemers aan het
congres bevinden zich Kamer
leden, vakbewegin-g-sfiguren,
politici, vertegenwoordigers van
grote bedrijven en weten
schapsmensen.
In het -rapport opgemaakt
door de politicologische werk
groep van de Amsterdamse uni
versiteit wordt gezegd, dat
op politiek en economisch ge
bied de eigenlijke beslissingen
buiten openbare controle om
gen-omen worden. De macht
van de „200 van Mertens" blijkt
niet op, personen aan te komen,
maar op instellingen welke zij
vertegenwoordigen: banken, in
dustriële bedrijven en over
heidsorganen. Dezelfde perso
nen worden in mee'r dan een
topfunctie benoemd en vormen
dan een netwerk, zo conclu
deerde het rapport.
De banken blijken zoals ge
meld, door de werkgroep, een
beslissende invloed te hebben,
met de AMRO-bank aan de top.
Het parlement komt -er nauwe
lijks aan te pas.
Op het congres, dat enkele
malen ln discussiegroepen uit
eenviel en waaraan na loting
ook een aantal bezoekers van
de publieke tribune deelnam,
moest o.a. nagegaan worden,
wat het effect van het netwerk
voor de maatschapijp is, met
name op probleemgebieden als
milieu, werkgelegenheid en re
gionale spreiding van de inves
teringen.
De NKV-voorzitter P. Mer
tens merkte op, dat zijn inder
tijd gemaakte opmerking over
het lijnenspel in de economi
sche machtsverhoudingen
(dit begrip wordt aangeduid
met: „De 200 van Mertens")
bevestigd is door het rapport
van de werkgroep van de Am
sterdamse politicologen.
Een verdienste van het rap
port is bovendien, aldus de heer
Mertens, dat het lijnenspel
meer reliëf heeft gekregen. De
werkgroep lette niet alleen op
personen, maar juist op de
verbindingen tussen de institu
ten.
De heer Mertens had even
wel ook kritiek op het rapport.
„Niet uit de verf zijn gekomen
de relatie tussen het bedrijfs
leven en het wetenschappelijk
onderwijs en die tussen de in
dustrie en defensie", aldus de
heer Mertens. Hij zei het eens
te zijn met SER-voorzitter drs.
J. W. de Pous, die in zijn brief
met de mededeling af te zien
van deelname aan het congres,
gewezen had op het niet in de
beschouwingen betrekken van
de communicatiemedia, het ter
rein van de volksgezondheid en
het accountantswezen.
Het „dagje Binnenhof" mond
de uit in de aanvaarding van
het voorstel om het weekblad
De Nieuwe Linie, initiatiefne
mer tot het congres, opdracht
te geven een onderzoekraad in
het leven te roepen die tot taak
krijgt de door de universiteit
van Amsterdam verrichtte stu
die op ruimere schaal voort te
zetten.
Uit de discussiegroepen van
het congres kwam vrij alge
meen de behoefte aan zo'n
voortgezet onderzoek naar bui
ten. Een minderheid drong aan
op het houden van een parle
mentaire enquête alvorens bui
ten het parlement aan het werk
te gaan.
(ADVERTENTIE)
in ons nummer van 23 januari
Zóó zijn onze manieren
Een verhaal
met zeer oude tekeningen
van onze etiquetteur
Han Wielick
'De warme bakker selectie'
Vijf aardige jongens
met een aardig muziekje
Een Engelse tv-fabriek
Theo Koomen's
wekelijkse sportpagina
Abonnementen: Antwoordnummer 93, Amsterdam
(zonder postzegel)
Telefoon (02150) 4 9141
s. Losse nummers 80 cent
AMSTERDAM (ANP)
Een doffe tik tegen het
raam. Dc bewoners kij
ken verschrikt op. Buiten
ligt op de grond een kool-
meesje, dood. Het heeft
bij de klap tegen de ruit
de nek gebroken en is
dus pijnloos gestorven.
Een droevig einde van
een lange vlucht. Want
om het pootje zit een
aluminium ringetje met
de inscriptie: Lituania.
Het diertje was dus hele
maal uit Litauen naar ons
land gekomen en dat is
voor een koolmees, die
niet als een trekvogel
wordt beschouwd, een ko
lossale vlucht.
Het gebeurde in de
Amsterdamse tuinstad
Sloterm-eer. Het Vogel
trekstation in Arnhem
bleek erg blij te zijn met
het opgestuurde ringetje,
dat inmiddels is doorge
zonden naar Litauen.
Vastgesteld is. dat deze
herfst en winter honderd
duizenden kool- en pim
pelmezen Rusland (inclu
sief Estland, Letland en
Litauen), Polen en Oost-
Duitsland zijn ontvlucht,
want alleen in Nederland
zijn in de afgelopen drie
maanden al een 20-tal
meldingen binnengeko
men van mezen, die
voo-rzien waren van Oost-
europese ringetjes.
Als men nu weet, dat
ten aanzien van deze
kleine vogeltjes het per
centage meldingen naar
schatting 1 a 2 per dui
zend bedraagt, valt ge
makkelijk te concluderen,
dat alleen al tien- tot
twintigduizend geringde
mezen in Oost-Europa
naar ons land zijn komen
vliegen. Maar slechts een
klein percentage van alle
mezen in Oost-Europa is
geringd en uiteraard heb
ben behalve de geringd-c
dieren -nog veel meer on-
geri-ngde dezelfde tocht
naar West-Europa ge
maakt. Met andere woor
den: vele honderdduizen
den mezen moeten in de
afgelopen maanden over
het ijzeren gordijn naar
het Westen zijn getrok
ken en dat is voor zovor
het Vogeltrekstation weet
een uitzonderlijke inva
sie.
Aangezien mezen zich
niets van politiek aan
trekken moeten ze eer.
andere reden hebben ge
had voor deze massale
verhuizing. Maar voor de
mezen-trek zijn nog geen
verklaringen ontvangen.
De mogelijkheid lijkt niet
uitgesloten, dat er in
Oost-Europa in de laatste
jaren een overbevolking
aan mezen is gegroeid,
die ter plaatse onvoldoen
de voedsel kan vinden.
CANNOCK (RTR) - Na een
wilde achtervolging door een
tiental politieauto's over kron
kelpaden bij Cannock in Mid-
den-Engeland is een gewapen
de bankrover aangehouden en
het 17-jarige meisje dat hij ge
gijzeld had, bevrijd.
De man was dinsdagavond het
huis van bankdirecteur Griffith
in Middletown. in Noordwest-
Engeland, binnengestormd en
had gewaarschuwd, dat hy, als
hij de volgende ochtend geen
80.000 gulden zou krijgen, het
gezin van Griffith kwaad zou
doen. Toen de bank gister
ochtend openging, kreeg hij het
gevraagde bedrag. Hij nam be
halve het gold ook de dochter
mee na de mededeling, dat haar
biets zou overkomen als hij een
half uur respijt zou krijgen
voordat de politie zou worden
ingelicht.
TWEE DAMES beschuldigd
van beroving van Flranz Josef
Strauss vorig jaar in New York,
zijn vrijgesproken omdat de
Duitse politicus- weigerde te
komen getuigen.
Nou beste mensen, er wordt
in deze dagen weer heel weit
afgepraat over de vraag wie
nou eigenlijk de macht in han
den heeft in ons landje. Twee
honderd man, houdt NKV-baas
Jan Mertens vol. Het bankwe
zen zeggen Amsterdamse poli
ticologen en een bank-baas
(Van den Brink, AMRO) ligt
daar wakker van.
Ziedaar een korte inventari
satie van de onderwerpen van
gesprek, zoals dat gisteren in
het Tweede Kamer-gebouw is
gevoerd. Nou was er op het
moment dat ik dit op pompier
zette, nog helemaal niets van
bekend, maar ik vermoed dat
Mertens en de politicologen
gelijk hebben.
Wij hebben hier onlangs nog
de hete adem van een aantal
kapitaal-reuzen in de klamme
nek gevoeld - de beruchte
overval - en dat is toch geen
buitengemeen prettige gewaar
wording. Er zijn (honderdui
zenden) mensen in ons land
die die onwelriekende adem
voortdurend in de nek voelen.
En die voelen zich onprettig.
OMO cursuswordt wit
gewassen. Witter dan wit.
Een restaurateur in Hong
kong doet goede zaken met
het verkopen van krokodillen-
vlees. Het vlees komt uit Sin
gapore en moet - aldus de
eters - heerlijk zijn.
De ^restaurateur laat zijn
klanten 24 Hongkong-dollars
(4,26 Amerikaanse dollars)
voor betalen. Per pond.
Dat is meer dan 15 gulden
(volgens Bartjensvoor een
pond. Om krokodilletranen van
te huilen.
Het werkelijk ideale Ameri
ka, met gelijkheid van rassen
en minder rijken, minder ar
men, strijden voor de goede
zaak en de hele rateplan meer,
wordt wel eens aangeduid met
de „American dream".
My Lai' 1 en My Lai II zijn
daarom afschuwelijke nacht
merries.
En in Rhodesië, waar
250.000 blanken uitmaken wat
vijf miljoen oorspronkelijke
bewoners-'mogen - en dat is
weinig - is het ook al geen
geringe ellende. Daar is mo
menteel een Britse commissie
op bezoek om te onderzoeken
hoe gelukkig de oorspronkelij
ke bewoners wel zijn.
I
Nou, die zijn zo gelukkig
dat ze met duizenden tegelijk
de straat op gaan om te de.
monstreren tegen een akkoord
dat de blanke machtswelluste
lingen hebben gesloten met de
Britten.
Dat akkoord houdt in dat de
oorspronkelijke bevolking
over zo'n 300 jaar eens een
eigen bestuur zal hebben. Een
goed plan, spraken de blanken
onder aanvoering van ene Ian
Smith.
PS: Rodesië ligt vlakbij
Zuid-Afrika. Hoef ik u verder
niets meer te vertellen. Tot
morgen dan maar.
MERIJN
AMSTERDAM (ANP)
Twee slecht Engels sprekende
mannen hebben gistermiddag
rond één uur een overval ge
pleegd op een agentschap van
de gemeentegiro in Amsterdam-
West.
Zij verdwenen met de hele
kas: ongeveer 6000 gulden.
(ADVERTENTIE)
CHBEBROUCH
Helpt direkt
tegen
schrale huid.,
ruwe
handen.
