Kou slaat
hard toe
Verkleumde kleuters wuiven E 10 IN
Metaal begint
al te prikken:
twee acties in
havensteden
„Dossiers Luns
lagen niet achter
slot en grendel"
E10 vorstelijk geopend
Studenten in Madrid
slaags met politie
Regering legt klacht tegen
mr. Luns naast zich neer
ADEMHALINGS-
MOEIEIJKHEDEI
VEROORZAKEN
HEI MEESTE
ZIEKTE VERZUIM
Fries dorp geïsoleerd
Onrust in
Gent over
defecte
zeesluis
Terneuzen
BIESHEUVEL EN SCHMELZER
Hogere winst
Rijn-Schelde-
Verolme
13 doden bij
schipbreuken
JOURNALIST WIL OUD-MINISTER VERVOLGEN
Valse franks
in België
Bezetting van
Universiteitsaula
in de war
gestuurd
Kinderlijkje
in plastic tas
Ml9/20/21/22jan.72
land- en tuinbouw rai
amsterdam
STERK VERLAAGDE PRIJZEN
Bontmantels
Directeur: Dr. W. A. J. M. Har*.*
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Eedactie- en administratie-adrea:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (Oil 50) 79 20
Abonnementsprijs m.i.v. l-l-'72: 16,25 per
kwartaal; per maand 5,50. Losse nummers
30 cent
Gironummer 1114111.
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Burgerstraat 16, Breda.
VRIJE
DINSDAG
18 JANUARI 1972
26e Jaargang
No. 8753
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, .exclusief 4% B.T.W
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adrei
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
(Van een onzer
verslaggevers)
DE BILT-VLISSINGEN
Gistermorgen is Ne
derland dan toch nog met
de winter geconfronteerd.
Na wekenlang kwakkelen
heeft de harde oosten
wind de vorstgrens, die al
enkele dagen angstig
dichtbij lag een heel eind
weggeblazen en het ziet
er voorlopig niet naar uit
dat er enige verandering
In zal komen. Integendeel.
Het zal de komende da
gen nog koude worden.
Dat houdt nachtvorst in
van tien tot twaalf gra
den onder nul.
De vogels hebben het aan
voelen komen. De burger-
vliegvelden In ons land.
België, Frankrijk en Wesl-
Duitsland werden gisteren
gewaarschuwd voor grote
trekken van allerlei soorten
vogels, die door de plotse
linge kou naar beter oorder
trokken. Voortgestuwd door
de harde oostenwind vlogen
lange slingers eenden, gan
zen en kieviten naar het
westen.
Het Friese dorp De Birg
honderd inwoners is
sinds zondagavond door de
vorst geïsoleerd: de veer
pont, de enige verbinding
met de buitenwereld, vaart
niet meer.
De veerbaas, de heer R.
Foepjes, zag der geen
brood meer in, omdat de
schroefkokers van de pont
waren dichtgevroren. Po
gingen om met een melk-
schouw enkele voergangers
en fietsers over te zetten,
liepen vast door de ijsgang.
Gezien de strenge vorst
zal ook vandaag met hon
derd inwoners tellende
dorpje geheel op zich zelf
zijn aangewezen. Voor de
^meeste kinderen betekent
dat een dagje vrijaf van
school.
Pas als het ijs veilig be
gaanbaar is of de vorst ver
dwijnt kan De Birg weer
normaal functioneren.
Een helikopter van de
vliegbasis Leeuwarden
heeft gisteren twee totaal
verkleumde vogelstandcon
troleurs van Rottumerplaat
gehaald. Door de sterke
wind kon de boot, die hen
zou afhalen, niet afmeren.
Tot overmaat van ramp
was hun gasverwarming
bevroren.
Op het IJsselmeer is een
begin van ijsvorming. Op
de kanalen in het noorden
van ons land ondervindt de
scheepvaart al grote moei
lijkheden door flink wat
drijfijs.
De jeugd daarentegen zal
de vorst met gejuich heb
ben begroet. Eindelijk zal
er dan eens geschaatst kun
nen worden. In Groningen
en Friesland werden giste
ren al heel wat baantjes
getrokken en dat plezier
zal in het zuiden niet lang
op zich laten wachten.
De schaatsen uit het vet
dus, maar de slee kan voor
lopig nog opgeborgen blij
ven. Volgens onze wer-
kundige medewerker valt
er voorlopig geen sneeuw
of ijzel to verwachten.
Het zal de komende da
gen nog kouder worden.
Dat houdt nachtvorst in
van tien tot twaalf graden
onder nul.
DEN HAAG (ANP) „In
de ambtswoning van de minis
ter van Buitenlandse Zaken
zijn na het vertrek van mr.
Luns naar Brussel op 2 okto
ber j.l. niet-weggesloten dos
siers uit diens privé-archief
aangetroffen. Enkele weken
nadat deze dossiers waren
verpakt en vervoerd naar het
ministerie, gingen ongefun
deerde geruchten de ronde
doen over gegevens welke aan
die dossiers heetten te zijn
ontleend. Daaruit moest wor
den afgeleid dat onbevoegden
de dossiers hadden ingezien,
voordat deze naar liet minise
rie waren gebracht".
Dit antwoordden premier
Biesheuvel en minister
Schmelzer van Buitenlandse
Zaken op vragen van het libe
rale Tweede-Kamerlid BeTk-
houwer.
De bewindslieden hebben
het correct geacht jegens mr
Luns die aj de dag na de
vondst van de dossier-: op de
hoogte was gesteld over de
geruchten in te lichten en de
verdere gang van zaken samen
met hem te bespreken. Zij
hebben „uiteraard geen ogen
blik de minste twijfel gehad
aan de volstrekte integriteit
van mr. Luns".
Geen van de ambtenaren
van de rijksgebouwendienst
heeft de toegang tot een ka
mer geforceerd en inzage ge
nomen in de dossiers van mr..
Luns. Aan minister Schmelzer
is op geen enkele wijze geble
ken dat door wie dan ook
sloten zouden zijn geopend,
waarachter stukken van mr.
Luns zouden zijn opgeborgen,
zeggen de bewindslieden.
ROTTERDAM (ANP) Het
bestuur van Rijn-Schelde-Ver-
olme Machinefabriek en
scheepswerven n.v. heeft mee
gedeeld, dat over 1971 per aan
deel zowel de netto-winst van
het concern als de cash flow
enige verbetering te zien heeft
gegeven t.o.v. het jaar daar
voor.
(Van een onzer verslaggevers)
ZUNDERT/RIJSBERGEN
Kort voor de opening van de
nieuwe E-10 was het in Rijs-
bergen nog eens raak in een
van de befaamde bochten in de
oude weg Antwerpen-Breda.
De schade viel nogal mee. Dat
kwam doordat woninginrichter
Th. Rombouts de schade van
de vorige klap nog niet had la
ten herstellen en er dus vrij
wel niets meer te vernielen
was. De Rijsbergse woningin
richter had het hcrstelwerk
speciaal uitgesteld tot na de
opening van de nieuwe weg.
Maandagmiddag werd onmid
dellijk met het karwei begon
nen.
Het pand werd gisterochtend
om 5 uur geraakt door een
aanhangwagen van de door de
22-jarige chauffeur E. V. uit
Oostende bestuurde vracht
auto. De wagen kwam dwars
over de weg te liggen en
stremde het verkeer gedurende
enkele uren. Dat de wagen uit
de bocht vloog kwam vermoe
delijk door te hoge snelheid.
In ïtijsbergen waren gister
morgen overigens verschillen
de moeders ontstemd omdat
hun kleuters verkleumd thuis
kwamen na het wuiven naar
de koningin. Het gezelschap
met dc koningin kwam door
Rijsbergcn toen het voor de
E-10-opening op weg was naar
Antwerpen. De moeders zou
den liever gezien hebben dat
de kleuters op deze bar-koudc
ochtend maar meteen naar
huis waren gekomen.
De gemeente had (als tip)
laten weten dat de koningin
om half elf zou passeren. Het
werd iets later en omdat de
kleuters toch al wat eerder
van school waren gegaan (om
een goed plaatsje ie hebben),
stonden zij ongeveer een kwar
tier in de kou.
In Zundert, waar niet ieder
een even blij is met de nieuwe
weg, werd minder gevlagd dan
in Rijsbergen cn er stonden
ook geen schoolkinderen langs
de weg. Officieel was dc ge
meente niets bekend van de
doortocht van het gezelschap
niet de koningin. Bovendien
werd geredeneerd, dat het ten
slotte onmogelijk is in elk dorp
waar dc koningin doorheen
komt, schoolkinderen langs de
weg te laten staan en te vlag
gen.
De douane bij Wernhout had
het gisteren „vrij rustig". De
douane bij dc post Hazeldonk
vond dat op de nieuwe weg al
„tamelijk veel" vrachtwagens
passeerden.
De politie in Zundert en
Rijsbergen vond dat het ver
keer op de oude weg meteen
na de opening merkbaar min
der was, zeker in het perso-
(Van een onzer verslaggevers)
ANTWERPEN/BREDA
Een handdruk tussen koningin
Juliana en koning Boudewijn
bezegelde maandag in de Stads
feestzaal aan de Meir in Ant
werpen de opening van de E 10
tussen Breda en Antwerpen,
de eerste grensoverschrijdende
autoweg tussen Nederland en
België.
De Belgische minister van
Openbare Werken, J. de Sae-
ger, deelde er mee, dat nog dit
jaar 210 km vain het Europese
autowegnet op Belgisch grond
gebied voor het verkeer zal
worden geopend, waarmee het
aantal grensoverschrijdingen
van 1 op 6 wordt gebracht.
„Tegen het einde van dit jaar,"
aldus minister De Saeger, „zul
len zowel de autoverbinding
Mons-Valenciennes, aan de zui
delijke kant van de E 10 klaar
komen, als de verbinding Turn
houtEindhoven en Kortrijk
Rijsel op de E 3 - autoweg, als
mede wellicht de Limburgse
autoweg E 39 met de nieuwe
brug over de Maas."
Staande in het hart van Ant
werpen kon de minister het
niet laten een pleidooi te hou
den al noemde hij de naam
niet voor het Baalhoek-
kanaal. Hij zei: „Mij bijzonder
richtend tot de ingenieurs van
de wegenbouw zou ik 17 ja
nuari 1972 een hoogdag van
de .droge waterstaat' kunnen
noemen, om er onmiddellijk
aan toe te voegen: wanneer
gunt u, Nederlandse ingenieurs
van de natte waterstaat' aan
uw collega's van de Belgische
waterwegen ook eens een
pretje? Het moet niet direct
een inwijding zijn. Het inzetten
van een eerste baggertuig, het
goedstemmen van een verdrag
of het paraferen van een pre-
akkoord zou voor ons reeds
voldoende reden zijn om er
een feest van te maken, om
heel Nederland uit te nodigen
om het met ons hier in Ant
werpen te komen vieren."
9 In Rosberg. 9* Stonden de
schoolkinderen langs de oude
weg Breda - Antwerpen naar
koningin Juliana te wuiven,
maar ook langs de nieuwe E 10
stonden hele klassen te kleu-
men, zoals hierboven. De bus
sen met genodigden, die de weg
„inreden", stoven echter zo
hard voorbij, dat de kinderen
nauwelijks hebben kunnen zien
naar wie ze wuifden.
In de eerste van een lange rij
autobussen maakten de twee
vorsten daarna de reis over
de nieuwe weg naar Breda,
waar, na een welkomstwoord
van burgemeester ir. W. Merkx
van Breda, een koud buffet de
unieke openingsplechtigheid
afslot. Ruim 3 kwartier later
dan het officiële tijdschema
aangaf verlieten de koning en
koningin Breda.
KOPENHAGEN (AFP/DPA)
Dertien opvarenden van twee
schepen, die in de nacht van
zondag op maandag voor de
Deense kust zijn. vergaan, zijn
vermoedelijk om het leven ge
komen.
Voör de kust bij Esbjerg, op
de Noordzee, leed een Deens
bevoorradingsschip schipbreuk.
Alle negen bemanningsleden
worden vermist.
Op de Oostzee verging een
Westduits motorschip uit Lue-
beck. Naar vier opvarenden
hebben schepen en helikopters
uren lang vergeefs gezocht.
MADRID (UPI) Gisteren
is het in de universiteitsstad
van Madrid tot gevechten ge
komen tussen studenten en op
roerpolitie. Tientallen mensen
zouden zijn gewond.
De ongeregeldheden begon
nen toen enige honderden stu
denten voor het gebouw van de
medische faculteit wilden de
monstreren uit sympathie
voor hun 4000 medische colle
ga's, die in verband met hun
verzet tegen een uitbreiding
van het studieprogramma zijn
uitgesloten.
Meer dan 50 arrestaties zou
den zijn verricht.
BRUSSEL (ANP) In Bel
gië zijn, sinds vorige week.
valse biljetten van duizend
frank (ongeveer 70 gulden) in
omloop.
De biljetten zijn tamelijk
slecht nagemaakt. Verscheidene
kleuren, verschillen b.v. met die
van de echte biljetten en het
watermerk komt niet overeen
met dat van de echte.
(Van onze redactie binnenland!
DEN HAAG De Neder
landse regering is niet van plan
in te gaan op het verzoek van
de Amsterdamse freelance
journalist Willem Oltmans, zo
heeft dc R.V.D. meegedeeld.
De heer Oltmans heeft ge
vraagd een vervolging te laten
instellen tegen oud-minister
I.uns. Hij is de mening toege
daan, dat de heer Luns „als mi
nister van Buitenlandse Zaken
gedurende een aantal achter-'
een volgende jaren de minister
president, de vaste kamercom
missie voor buitenlandse zaken
en het gehele Nederlandse volk
opzettelijk heeft misleid om
zijn fatale beleid in de Indone
sische kwestie te kunnen voe
ren".
De toenmalige minister-pre
sident dr. W. Drees sr. heeft
zich volledig van de beschuldi
gingen van Oltmans gedistan
tieerd. Oltmans vraagt elf per
sonen als getuigen te horen.
Daaronder ook de heer Drees,
die gistermiddag reageerde
met: „Ik kan me moeilijk voor
stellen, dat hij van mij een ge
tuigenis verwacht. Bij geen van
beide conferenties, waarover hij
spreekt, ben ik aanwezig ge
weest en ik kan er geen oor
deel over geven".
De heer Luns zelf over de
zaak: „Gezien de persoonlijk
heid van de heer Oltmans, geen
commentaar".
De journalist richtte zijn ver
zoek tot de procureur-generaal
bij de Hoge Raad- Achteraf
bleek hem, dat alleen de Kroon
of de Tweede Kamer de Hoge
Raad opdracht tot vervolging
kan geven. Telegrafisch heeft
hij premier Biesheuvel ge
vraagd het afschrift van de
brief aan de procureur-gene
raal als een verzoek aan de re
gering te willen beschouwen.
Volgens de heer Oltmans
leidde het „fatale beleid" tot de
dood van Nederlandse militai
ren in Zuidoost-Azië, de uit
wijzing van tienduizenden Ne
derlanders uit Indonesië en
confiscatie van vele miljarden
aan Nederlandse eigendommen.
„Het optreden van de heer
Luns jegens Indonesië en In
donesische gezagsdragers heeft
rechtstreeks geleid tot een
vroegtijdige liquidatie van de
Nederlandse aanwezigheid in
de republiek Indonesia",
schrijft Oltmans in zijn klacht.
(Van een onzer verslaggevers)
GENT In haven- en
scheepvaartkringen in Gent
heerst grote ongerustheid over
de mogelijke gevolgen van de
sedert zondag geblokkeerde
zeesluis bij Terneuzen.
„Wanneer het herstel van de
sluis lang gaat duren is de
schade niet te overzien", aldus
een wooi'dvoerder van de ha
vendienst in Gent.
Hoelang de reparatie van de
sluis zal duren, was gisteren
nog niet bekend. Voor men
het antwoord daarop kan ge
ven moet eerst de brug over
de sluis, die aangevaren is,
worden opgevijzeld. Men
hoopt vandaag of morgen zo
ver te komen.
Momenteel komen dagelijks
gemiddeld tien zeeschepen in
Gent aan. Wanneer het herstel
veel tijd gaat vergen zullen de
zeeschepen moeten doorvaren
naar Antwerpen of hun lading-
op de rede van Terneuzen in
kleinere schepen moeten
overslaan. Deze kleinere sche
pen kunnen via twee kleinere
sluizen bij Terneuzen op het
kanaal naar Gent komen,
(zie ook pagina 3).
VANDAAG WORDT in Ports
mouth een mijnenveger te wa
ter gelaten, die geheel van
versterkte kunstvezel is ge
bouwd.
AMSTERDAM (ANP)
Een groep van 100 studenten
economie aan de universiteit
van Amsterdam heeft gisteren
de aula van de universiteit
bezet, een half uur voor de
plechtige viering van liet vijf
tigjarig bestaan van de econo
mische faculteit in die ruim
te.
De actiegroep, die zich „De
Vuile Boef" noemt wilde mi
nister De Brauw van weten
schappelijk onderwijs een dis
cussie afdwingen. Dit plan
werd echter in de war ge
stuurd. De belangstellenden en
genodigden voor de jubileum
viering werden n.l. ijlings
door de politie verwezen naai
de aula van het Maagden
huis.
De bezetters braken daarop
spoedig hun actie af.
HELLENDOORN (ANP)
Nabij de Stouwe in het Over
ijsselse Daarle (gom. Hellen-
doorn) is het lijkje gevonden
van een pasgeboren meisje
Het was verpakt in kranten en
een plastic tas.
nenverkeer. Enkele politie
mannen waren betrokken bij
het opcningsceremonieei. Ze
hadden daarbij opdracht ech
ter op te ietten naar aanleiding
van geruchten over demon
strerende boeren, die de nieu
we weg zouden willen volkal
ken met leuzen cn met trek
kers zouden willen blokkeren.
De enige demonstrant langs
de nieuwe E-10 was echter de
man die tussen het opgestelde
wegenbouwmateriaai een span
doek ontrolde met als tekst:
„Amnestie".
(Van onze correspondente)
(Van onze correspondenten)
DAM Uit twee bedrijven in
de metaalsector zijn gisteren
de eerste acties gemeld die de
looneisen van de Industrie
bond NVV kracht bijzetten bij
de scheepswerf Gusto in Schie
dam hebben ongeveer 500 arbei
ders gistermorgen voor korte
tijd het werk neergelegd. Zij
gingen om elf uur naar dc kan
tine.
maar besloten daar tegen lialf
een de prikactie te beëindigen.
De industriebond NVV spreekt
van een spontane actie, ter
ondersteuning van de loonei
sen van de bond. Volgens de
woordvoerder van dc indus
triebond NVV deden ook le
den van de christelijke en ka
tholieke bonden aan de actie
mee.
Ongteveer 300 personeelsle
■den van het stuwadoorsbedrijf
LEUSDEN (ANP)
Ziekten van ademhalings
organen en infiuenza vor
men de meest voorko
mende diagnosegroep
voor de mannelijke werk
nemers, en wel in een
omvang van 28 procent.
Dit blijkt uit de statistiek
van werkverzuim van de
bedrijfsverenigingen.
Vooral bij oudere werk
nemers is het verzuim als
gevolg van chronische
aandoeningen aan adem
halingsorganen dikwijls
langdurig. Het aantal
werkdagen dat hiermee
gemoeid is, wordt door
liet Centraal Bureau voor
de Statistiek voorzichtig
geschat op enkele mil
joenen ofwel 4,5 procent
van het totale arbeids
verzuim wegens ziekte.
Minister Stuyt (Volks
gezondheid en Milieu
hygiëne) merkte dit gis
termiddag op bij de ope
ning van het nieuwe ge
bouw van liet Neder
landse Astmafonds in
Leusden.
■Het aantal mannen dat
aan chronische aandoe
ningen aan de adem
halingsorganen (cara)
overlijdt, neemt steeds
meer toe. In 1950 stierven
20 op de 100.000 mannen.
In 1969 was dit aantal
per 100-000 al verdubbeld
tot ongeveer 40. De stij
ging van het aantal
sterftegevallen werd met
name gesignaleerd boven
de 50 jaar.
Miiller en Co. in de Amster
damse Coenhaven hebben gis
termiddag een uur gestaakt
om kracht bij te zetten aan de
eisen tot verbetering van hun
c.a.o.
De stakers waren rond een
uur samengestroomd bij de
kantine van het bedrijf.
Bij de Scheepvaartvereni-
ging Noord in de hoofdstad
was niet bekend of zich elders
in de haven meer stakingen
hebben voorgedaan.
De eerste stakingsacties ko
men vroeger dan werd ver
wacht. De Industriebond NVV,
die van alle metaalbonden,
veruit de meeste leden heeft,
belegt zaterdag a.s. in Rotter
dam een bijeenkomst met de
leden. Op dezte vergadering zal
worden gesproken of en zo ja
tegen welke bedrijven actie
zal worden gevoerd, nu de ca
o-onderhandelingen door deze
bond zijn afgebroken.
Volgtens het „strijdplan" van
de Industriebond NVV wil
men proberen eerst onderhan
delingen over een nieuwe cao
per bedrijf opgang te brengen.
Mislukken die besprekingen,
dan volgt een ultimatum. Als
het ultimatum door de betref
fende bedrijven wordt afge
wezen, volgen er stakingsac
ties.
„Het gaat hier om een wilde
actie. Wij zullen CNV en
NKV-leden die bij Gusto heb
ben gestaakt geen enkele
steun Marlenen, dat is zonder
meer duidelijk", zo luidde het
commentaar van de heer J. de
Graaf, secretaris van de Chris
telijke Metaalbedrijfsbond op
het bericht dat ook leden van
de Christelijke en katholiek'.;
bonden aan de actie bij Gusto
meededen.
Volgens de CMB heeft ove
rigens maar een handjevol con
fessionelen meegestaakt. Vol
gens dezte bond zouden maar
320 in plaats van 500 arbei
ders aan de actie hebben deel
genomen. „En de keerzijde
van de medaille is dat er on
der de niet-stakers ook NVV-
leden waiten". aldus de
C.M.B.-woordvoerder.
(ADVERTENTIES)
tentoonstelling land
en tuinbouwmechanisatie
dagelijks geopend van 9-17 uur/ zaterdag
22 jan. van S-16 uur toegangsprijs f4,-
TT-biljetten aan NS-stations
Mantels tilburg breda
Heuvelstraat 44 Eindstraat 14 3
m I Tel. 04250 - 31620 Tel. 01600 - 31086
w japonnen den bosch
SCHAPENmarkt 17
Tel. 04100 - 39125
