MILIEU IN KERSTTOESPRAAK VAN KONINGIN
Weigeraars volkstelling niet
vervolgd
Geen vervuiling
stranden na
aanvaring tanker
Giovanni Leone president van Italië
Bewijsvoering
niet rond
te krijgen
Grote belangstelling
S)ij begrafenis
Godfried Romans
Roofoverval
opgelost
STELENDE KOREAAN
DOOR
LANDGENOTEN
BERECHT
binnenland
buitenland
KLEINER
GEEN VISUM
VOOR
ROB HOPE
HBHiiiijliMii
.s
NOORSE MAMMOET VLOT
LEK
Weer vrij sporen voor
65-pl ushers
Miep Fransen
weer vrij
Duizenden valse
vakantiezegels
in beslag
genomen
Joodse Russen
beëindigen
hongerstaking
KURTWALÜHEIM
VERZET ZICH
TEGEN
BESCHULDIGING
NAZI-VERLEDEN
Maandag 27 december T971
9
VAN AGT
geen veto
DEN HAAG Koningin Juliana
heeft de toespraak, die "zij op eerste
kerstdag over de drie Hilversumse
zenders heeft gehouden, gewijd aan
de kerstboodschap „vrede op aarde".
Vorig jaar had de koningin haar tra
ditie, om zich inet kerstmis via de
radio tot het Nederlandse volk te
richten, onderbroken, omdat naar
haar mening een kerstrede zonder
werkelijk dringende hoodschap geen
zin had.
Koningin Juliana sprak onder meer
over de milieuvervuiling:
„Hoe staat onze aarde er voor?
Zullen we er op kunnen blijven le
ven? Is ze misschien binnenkort
dood? We grepen in in haar zelf, in
haar planten- en dierenrijk: Een
steeds talrijker mensdom deed dit
steeds intensiever. We gebruikten de
aarde terecht, maar misbruikten haar
evenzeer. Veel van wat we deden
was zowel knap als kortzichtig en
liep ons dus uit de hand. Dreigen
we soms bij miljarden van gebrek
om te komen in het vervuilde zog
van de techniek?
Dit alles is nog des te onrust
barender in een wereld waarin men
bovendien pog steeds elkaar wan
trouwt en naar de keel vliegt. De
bedreiging van het voortbestaan van
onze wereld is nu tot ons doorge
drongen. Slet was voor velen een
schokeffect. Wij de gehele mens
heid zijn ons min of meer plot
seling bewust geworden, dat wij for
midabele problemen moeten oplos
sen, in de naaste toekomst, willen
we inderdaad op aarde blijven voort
bestaan".
„Mensen gaan over tot daden", zo
vervolgde de koningin, „het is aan
alle overheden en particulieren, alle
hersens en handen ter wereld om
samen deze wereldtaak tot een goed
einde te brengen en een goed begin
voor de verdere tijd mogelijk te
maken".
President Nixon zei in een boodschap
aan de Amerikaanse militairen in
het buitenland: „In deze dagen van
het jaar zijn wij heel bijzonder toe
gewijd aan de idealen van mense
lijke broederschap. Voor het eerst
in vele jaren kan onze natie de dag
zien dat deze idealen werkelijkheid
worden. Wij zien voor ons een gene
ratie van vrede voor Amerika. Om
dat wij hebben gezien waartoe oorlog
kan leiden, beseffen wij de noodzaak
van vrede".
President Gustav Heincmann van
West-Duitsland zei in zijn kerstbood
schap dat de toekenning van de No
belprijs voor de vrede aan kanselier
Willy Brandt betekende dat er „voor
de wereld van nu een nieuw Duits
land is een Duisland dat vrij
is en dat ernstig streeft naar ver
mindering van de spanningen en naar
het waarborgen van de vrede".
Naast vele staatshoofden en re
geringsleiders hield ook paus Pau-
lus zijn gebruikelijke kersttoespraal
Op het plein van de Sint-Pieter in
Rome vertelde hij een menigte van
25.000 gelovigen dat zij ongelovige
hoogmoed en intolerante zelfgenoeg
zaamheid moeten opgeven en Chris
tus moeten aanvaarden, „die in staat
is onze eindeloze reeks ziekten te
genezen". De boodschap van de paus
via radio en televisie in de gehele
wereld te beluisteren, werd gevolgd
door zijn kerstgroet in 13 talen waar-
onder het Nederlands en het Chinees.
Stromende regen verstoorde de
kerstplechtighedcn in Bethlehem, de
wieg van het christendom, maar kon
toch niet verhinderen dat pelgrims,
toeristen en hippies in kleurige kledij
de stad bleven binnenkomen, al wa
ren het er minder dan vorige jaren.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De volkstellingsweigeraars worden niet ver
volgd. De procureurs-generaal bij de gerechtshoven hebben
hiertoe „in'verband met bewijsmoeilijkheden" besloten.
Tijdens de telling was het onmogelijk van alle weigeringen een ver
slag, laat staan een proces-verbaal te maken. Daardoor is de bewijs
voering geheel afhankelijk geworden van de afwikkeling van de tel
ling in de diverse gemeenten.
Sinds kort is bekend, dat de afwik
keling per gemeente zeer verschillend
is verlopen. De natelling van de wei
geraars is niet overal mondeling afge
wikkeld, zoals de minister van Fcomri
mische Zaken had verzocht. Daardoor
is het voor die gebieden praktisch
ónmogelijk geworden het strafbare
feit van de weigering te bewijzen.
Handhaving van de beslissing tot
vervolging zou er op neer zijn geko
men dat in de ene gemeente wel, en
in de andere niet zou worden ver
volgd. Er zou dan van rechtsgelijk
heid geen sprake meer kunnen zijn,
aldus de procureurs-generaal.
He brieven van volkstellingsweige
raars, die de officeren van justite in
amcord op hun aanschrijving heb
ben ontvangen, worden vernietigd.
Minister Van Agt (Justite), .die aan
de beslissing van de procureurs-gene
raal zijn veto had kunnen opleggen,
heeft dit niet gedaan, aldus de woord
voerder van het ministerie van jus
titie. De woordvoerder was niet be
reid de minister „lastig te vallen"
voor een persoonlijk commentaar op
deze laatste ontwikkeling in deze
veel omstreden zaak.
Voordat hij minister werd had de
heer Van Agt zich uitgesproken te
gen vervolging van weigeraars. Maar
in augustus j.l. kondigde hij als be
windsman van justitie af dat een
werkgroep van het openbaar ministe
rie „geen indicatie tégen een straf
vervolging" had gevonden. Weige
raars zouden per brief worden aan
gemaand alsnog de tellingformulie
ren in te vullen.
De onverwachte ommezwaai van
minister Van Agt heeft toen nogal
wat verbazing en kritiek uitgelokt.
De minister verdedigde zich met het
argument dat het aantal weigeraars
kleiner was dan men had verwacht.
Hoe groot het aantal was werd toen
niet bekendgemaakt. Volgens eerdere
schattingen van het CBS zouden er
30.000 weigeraars zijn geweest.
Hierin is vrijdag duidelijkheid ge
komen: aan 18.250 weigeraars is een
brief gestuurd, zo deelde de procu
reur-generaal van het Haagse ge
rechtshof, mr. W. A. baron Van der
Feltz me;e. Op de oproep alsnog de
telling in' te vullen heeft ongeveer
zestien procent positief gereageerd.
tie resterende 15.000 weigeraars
zouden niet allemaal zijn vervolgd,
aldus mr. Van der Feltz. Volgens een
grove schatting zouden na seponering
van bepaalde categorieën weigeraars
nog zevenduizend a achtduizend men
sen zijn overgebleven. Welke catego
rieën dat zouden zijn, was nog niet
bekend. De gerezen bewijsmoeilijk
heden vormden „de eerste barrière
die direct al te groot was om tot
vervolging te kunnen beslissen.
(Van onze redactie buitenland)
VIENTANE De eerste secretaris
van de Noordvietnamese ambassade
in Vientane, de hoofdstad van Laos,
heeft de Amerikaanse komiek Bob
Hope te verstaan gegeven dat hij
geen enkele kans maakt een visum
te krijgen voor Noord-Vietnam.
Hope had de visum donderdag bij
de ambassade aangevraagd. Hij zou
naar Hanoi hebben willen gaan om
te onderhandelen over de vrijlating
van Amerikaanse krijgsgevangenen.
Het zou zijn bedoeling zijn geweest
de krijgsgevangenen vrij te krijgen
tegen betaling van tien miljoen dol
lar (ongeveer 32,5 miljoen gulden).
De secretaris" had Hope geant
woord dat Vietnam het gehele pro
bleem van de oorlog in Vietnam de
finitief wil regelen en daaronder
valt ook de kwestie van de Ameri
kaanse krijgsgevangenen.
(Van onze redactie binnenland)
BLOEMENDAAL. Godfried Bo-
mans is vrijdag onder grote belang
stelling in het kerkhof Sint-Adelbert
in Bloemendaal begraven. Vele hon
derden, uit Nederlandse en Belgische
literaire en journalistieke kringen,
stonden rond liet graf om de bekende
schrijver de laatste eer te bewijzen.
Tevoren was in de parochiekerk
Allerheiligste Drieëenheid in Bloe
mendaal een eucharistieviering ge
houden. Pater Arnold Bomans, broer
van de schrijver, droeg de mis op.
In zijn predikatie zei pater Bomans
dat de massale opkomst in de kerk
er op wees dat Godfried vele vrien
den had. Aan Nederland en België
had hij veel te zeggen. „Hij wist dat
alles onzeker was in deze woelige
wereld. Behalve één zaak, namelijk
dat we allen eens zullen sterven."
Hij herinnerde eraan dat Bomans
veel gesproken heeft, 25 boeken heeft
•geschreven en via alle media vele
Nederlanders in de huiskamer heeft
bereikt.
„Nu is hij onverwacht en in alle
stilte van de aarde afgestapt om te
leven bij God." Godfried sprak de
laatste jaren veel over de zin van de
dood en over de vraag van het leven
in het hiernamaals, aldus pater Bo
mans. Thans bestaan deze vragen
niet meer voor hem en de antwoor
den zijn een open boek geworden.
Pater Bomans bad zijn broer ten
slotte toe „tot ziens in de hemel."
Na de plechtigheid volgde de ter
aardebestelling. Pater Bomans ver
richtte de absoute. Broer ir. Rudolf
Bomans dankte voor de blijken van
deelneming.
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM Negen Europoortslepers zijn er zaterdagavond,
evén na half zeven in geslaagd de Noorse mamnioettanker „Elisabeth
Knudsen" ios te trekken. De tanker, geladen met 210.000 ton ruwe
olie, lag sinds vrijdagmorgen vast in de noordelijke rand van de Euro
poortgeul, op vier mijl ten westen van Hoek van Holland.
De „Elisabeth Knudsen" is naar
de Gulf raffinaderij in Europoort ge
bracht, waar de lading zal worden
gelost. Daarna gaat het schip, dat in
time-chanter vaart voor Standard
tankers, vermoedelijk naar een
Rotterdamse werf, waar zal worden
bekeken of het schip schade heeft
opgelopen.
Na drie mislukte pogingen kwam
de Noorse mammoet zaterdagavond
bij hoogtij los. Dat gebeurde nada-t
ruim 35.000 ton ruwe olie uit de
tanks van de „Elisabeth Knudsen"
was overgepompt in de Shelltanker
„Fhilidora".
De „Elisabeth Knudsen" strandde
vrijdagmorgen vroeg na een aanva
ring met een Liberiaanse tanker. De
mammoet die met een lading ruwe
olie op weig was naar de Gulfraffi-
naderij in Europoort moest een
noodstop uitvoeren, waardoor het
schip buiten de geul raakte en vast
liep. Uit het lek boven de waterlijn
aan bakboord, stroomde enige tijd
ruwe olie in zee, maar door snel
leegpompen van de lekgeslagen tank
kon ernstige watervervuiling worden
voorkomen. De olie, die desondanks
ln zee stroomde, werd met chemle-
caliën bestreden door d-rie oliebe-
strijdingsvaartuigen van Rijkswater
staat. Voorzover bekend zijn de Ne
derlandse stranden niet bevuild als
gevolg van het ongeluk met de „Eli
sabeth Knudsen".
Haven- en scheepvaartdeskundigen
in Rotterdam zijn inmiddels een uit
gebreid onderzoek begonnen naar de
oorzaak van de aanvaring. Het on
derzoek wordt bemoeilijkt door liet
feit dat op het tijdstip van de aanva
ring de loods al de uitgaande Libe
riaanse tanker had verlaten. De in
komende Elisabeth Knudsen had wel
een loods aan boord. Een voorlopige
reconstructie heeft uitgewezen dat de
Liberiaan zeer waarschijnlijk de ver
oorzaker is van de aanvaring,
UTRECHT (ANP) Evenals in
januari '70 en '71 kunnen 65-plus-
sers ook de komende maand januari
twee dagen gratis reizen met de
trein. Daarvan kan met uitzonde
ring van zaterdag 1 januari een
keus worden gemaakt uit iedere
dinsdag, woensdag donderdag en
zaterdag van de maand.
HEERLEN. De 28-jarige
analiste Miep Fransen uit Heer
len, die in Montpellier Frank -
rük) een gevangenisstraf van
vier maanden heeft uitgezeten,
maar daarna nog in gijzeling
werd gehouden, omdat ze een
bedrag van 27.000,aan dou
anerechten voor (niet door haar)
gesmokkelde hasjiesj niet kon
betalen, is donderdagavond op
vrije voeten gesteld. Een ver
tegenwoordiger van „Release"
uit Amsterdam en haar advocaat
hadden deze week het verschul
digde bedrag in Frankrijk per
soonlijk betaald. Zij is vrijdag
thuisgekomen.
AMSTERDAM (ANP). De poli
tiekorpsen van Amsterdam en Den
Bosch hebben in de afgelopen drie
weken meer dan 14.000 valse vakan
tiezegels van het sociaal fonds bouw
nijverheid in beslaggenomen bij een
tiental personen in Amsterdam, Den
Bosch, Vught, Broek op Waterland
en Utrecht.
Na voorgeleiding aan de officieren
van Justitie in Amsterdam en Den
Bosch zijn vijf mannen in voorlopige
hechtenis gehouden op verdenking
van het in voorraad hebben van de
valse zegels. De schade die door de
valse zegels wordt veroorzaakt, be
draagt naar schatting 20.000 gulden.
Als hoofdverdachte wordt beschouwd
de 31-jarige metselaar A. H. uit Den
Bosch.
H. had de zegels o.a. aangeboden
aan de 29-jarige onderaannemer W.
G. B. uit Vught en de 23-jarige tegel
zetter G. B. uit Tilburg. Dezen kwa
men er achter dat H. de bonnen in
zijn auto verstopte. Zij besloten de
zegels uit deze auto's te stelen.
Door de verhoren van de laatste
twee kwam de politie op het spoor
van de zeven andere verdachten. De
37-jarige koppelbaas T. v. d. V. uit de
hoofdstad, die de bijnaam heeft van
„Miljoenen-Toontje", is voor de val
se vakantiebonnenzaak vrijgelaten,
maar is in voorarrest gesteld op ver
denking van samen met enkele an
deren de belastingen te hebben bena
deeld voor ongeveer een half miljoen
gulden. Voorts zou hij de sociale ver
zekeringsbank voor 350.000 gulden
tekort hebben gedaan en aan BTW
318.000 gulden niet hebben afgedra
gen.
MOSKOU (AFP/ANP). In de
Sovjet-Unie hebben van vrijdag tot
zondagavond 172 joodse Russen een
hongerstaking gehouden om te pro
testeren tegen de processen in Le
ningrad, Riga en Kisjinev en om uit
drukking te geven aan hun wens
naar Israël te emigreren. Dit is zon
dagavond van welingelichte zijde in
Moskou vernomen.
27 van de hongerstakers verblijven
in werkkampen, waar zij vonnissen
van drie tot vijftien jaar uitzitten in
verband met een mislukte poging tot
vliegtuigkaping op het vliegveld van
Leningrad.
In een brief die zij voor het begin
van hun hongerstaking aan het Ne
derlandse „solidariteitscomité voor
de joden in Rusland" hadden doen
toekomen, hadden de deelnemers aan
de actie in de werkkampen verze
kerd, dat zij nooit haat jegens de
Sovjet-Unie hadden gekoesterd.
DEN HAAG ("ANP). In het kerst
weekeinde heeft de Haagse politie
nog twee mannen aangehouden in
verband met de vrijdagavond ge
pleegde roofoverval op de coöpera
tie „De Volharding" in Den Haag.
Het waren een 18-jarige opperman
uit Den Haag, die 9725,van het
buitgemaakte geld in zijn huis had
verborgen, en een 31-jarige in Den
Haag wonende Marokkaan, bij wie
6500,werd gevonden. Evenals de
drie (twee Hagenaars van 15 en 16
jaar en een 25-jarige Marokkaan) die
de overval hebben gepleegd hebben
zij bekend. Van het geroofde geld is
nu bijna 29.000,terecht.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK Kurt Wald-
hcim, de nieuwe secretaris-gene
raal van de Verenigde Naties,
zegt dat hij geen andere keus
had dan dienst te doen in het
Duitse leger tijdens de tweede
wereldoorlog. In een interview
verwierp de boze Waldheim de
in het weekeinde in enkele kran
ten geuite mening die ook
herhaaldelijk in de wandelgan
gen van de Verenigde Naties is
gehoord dat zijn dienstverle
ning aan de Wehrmacht de keus
voor hem op de hoge VN-post
toch wel erg vreemd maakt.
„Mijn broer en ik werden een
voudig ingelijfd", stelt liij. „Wel
ke keus hadden we?" Waldheim
gaf toe dat hij als luitenant bij
de Wehrmacht diende aan het
Russische front, en zei dat hij in
1941 zodanig gewond raakte dat
hij verder ongeschikt werd ver
klaard.
„De goede heer had ine gehol
pen en ik werd naar huis ge
stuurd, waar ik mijn universitai
re studie weer kon voortzetten."
De nieuwe secretaris-generaal
gaf te verstaan, dat tijdens de
bezetting van Oostenrijk door de
Nazi's in 1938 geen land in de
wereld een vinger had uitgesto
ken behalve Mexico. „Deze men
sen, die nu kritiek uiten, zouden
eens moeten terugdenken aan de
tijd van de Anschluss (Duitse
annexatie van Oostenrijk) toen
Oostenrijk om hulp smeekte."
Volgens Waldheim vochten hij
en zijn gehele familie tegen de
Nazi's, voor en tijdens de Oos
tenrijkse bezetting. Hij was toen
lid van de Oostenrijkse anti
nazi-jeugdbeweging.
CASTROP-RAUXEL (Reuter)
De politie van Castrop-Rauxel in de
Westduitse deelstaat Noordrijnland-
Westfalen heeft op kerstavond de
uitvoering van een „doodvonnis"
verhinderd.
De Zuidkorcaan Djong Doo-Djak
was door 200 landgenoten gevonnist
omdat hij enig fotomateriaal uit een
winkel had gestolen en daardoor de
eer van izijn volk had bezoedeld.
Toen Djong weigerde zelfmoord te
plegen, met een mes dat hem was
toegezonden, werd een „rechtbank"
gevormd die hem tot de verdrin
kingsdood veroordeelde. De Zuidko-
reaan was al in het water van een
riviertje toen de politie aankwam.
De man zal naar zijn land worden
teruggestuurd.
EEN straalvliegtuig van de Zwit
serse maaschappij Swissair heeft op
de luchthaven Schwechat bij Wenen
bij het opstijgen voor een vlucht naar
Ziirich een stilstaand Zwitsers sport-
vliegtuig geramd.
BIJ HET Rotterdamse havenbedrijf
Burger n.v. zal als gevolg van een
aanzienlijke daling in omzet 50 van
de 350 man personeel worden ontsla
gen.
DR. WERNER Titel, een van de tien
vicepremiers van de DDR, is zater
dag na een hartaanval overleden.
SINDS HET begin van de maand de
cember zijn in de Braziliaanse stad
Sao Paulo 105 jonge kinderen door
uitdroging om het leven gekomen,
EEN PANAMESE regeringsdelega
tie is zaterdag in Havana aangeko
men om de kwestie van de twee in
Panama geregistreerde schepen die
door de Cubaanse marine in beslag
zijn genomen, te bespreken.
Familie en vrienden rond hel graj van Godjried Bomans.
(Van onze correspondent)
ROME De nieuwe president van
Italië heel Giovanni Leone. Hij is
63 jaar en een gematigd rechtse
christendemocraat. Hij volgt de so
ciaaldemocraat Giuseppe Saragat
op, wiens mandaat van 7 jaar dins
dag afloopt. Leone is politiek ge
zien een bleke figuur: hij is een
van de weinige christendemocraten
die niet in een of andere stroming
of substroming van zijn partij mi-
literen, en het lijdt geen twijfel of
hij heeft daarvan zijn verkiezing
te danken. Het nieuwe staatshoofd,
het zesde van de republiek, gaat
door voor een van de intelligentste
koppen onder de Appennijnse par
lementariërs. Vriendelijk en harte
lijk als hij is, geniet hij alom
sympathie. Giovanni Leone is te
vens een der scherpzinnigste en
gevatste strafpleiters van Italië en
is dan ook een vermogend man. De
laatste jaren trekt hij echter zijn
toga slechts zelden meer aan.
Leone is vrijdag gekozen rnet513 -
408 stemmen, 13 meer dan hij er
nodig had. Het quorum was met 1
gedaald tot 504, doordat in de
nacht van woensdag op donderdag
een senator aan een beroerte be
zweken was. Voor Leone stemden
behalve de „Democrazia Cristiana",
ook de liberalen, de republikeinen,
de sociaal-democraten en de Zuid-
tiroolse Volkspartij. Het was de
16de dag van de verkiezing en de
23ste stemming. eHt langdurige
touwtrekken heeft het land twee
miljard lire, ruim 10 miljoen gul
den, gekost.
Merkwaardig genoeg is het de
kleine republikeinse partij (PRI)
met haar 12 kiesmannen (van de
1008) de schier uitzichtloze impas
se heeft opengebroken. De PRI
wilde haar stemmen aan de 80-
jarige socialistische voorman Pie-
tro Nenni geven, op voorwaarde
dat zijn partij, de PSI hem los van
de communisten kandidaat zou
stellen en tot het eventueel
bittere einde pal zou staan achter
hem. De PSI kon dit niet garande
ren, waarna de PRI voor Leone
opteerde. Hiermee was voor de
PSDI (sociaal-democraten) de
voorwaarde vervuld hetzelfde te
doen. Zij wilde namelijk niet als
enige lekenformatie die de rege
ringsformule van centrumlinks on
derschrijft, Leone ondersteunen.
De liberalen hadden hem reeds
onvoorwaardelijk hun mandaten
toegezegd.
Een en ander was voor Leone
woensdagavond laat aanleiding de
door zijn partij aangeboden kandi
datuur te aanvaarden, nadat hij
ruim een etmaal zich zijn beslis
sing had voorbehouden en koorts
achtig tal van politicie had gepeild
Als pretendent van DC loste hij de
„verbrande" senaatsvoorzitter
Amintore Fanfani af, die wel de
ongewenste bijval van de neo-fa-
scisten doch niet die van andere
partijen kon krijgen en zelfs, door
30 tot 50 van zijn eigen mannen
werd verlaten.
MINISTER Geertsema (Binnenlandse
Zaken) zal de gemeentebesturen ver
zoeken, niet meer dan twee pasfo
to's van aanvragers van paspoorten
te eisen.
If
