„Totale oorlog" India- Pakistan Voordelig en lekker eten? winterpot f4.50 Van Sprang: twaalf jaar en voorwaardelijke tbr Vis heeft graten voor de zes en vier: geen akkoord PPPI Strooi géén kaas uit't vuistje op 5 dec. Dr. mr. J. Sens: „Gemeenten vermoorden de kermis" Avondje uit? Avondretour! Enkele reis één kwartje Uit de hand gelopen Spanningen REGERINGSWOORDVOERDER GEEFT TOE: Perzië bezet eilanden in Golf van Perzië De Koepel s A f 1of Gedrang om directiezetels Rijn-Schelde- Yerolme kadotip heetman Proeven politie met traangas- spuitapparaten MEIR VRAAGT OM PHANTOMS binnenland buitenland commentaar voordelig uit met NS UITWIJZEN" voordelig uit met NS fl Forse ivinst Verolme Woensdag december 1971 13 Het onderwijsprotest 1971 in Utrecht is wat uit de hand gelo pen. Het was massaal Maar of het ook zo constructief is geweest als de organisators voor ogen moet hebben gestaan, mag men betwijfelen. Men kan immers aannemen dat de spre kers in hun voorgenomen maar niet uitgesproken korte inleidingen alter natieven voor het huidige onderwijs beleid hadden willen geven. Het zou interessant zijn geweest daar van kennis te hebben kunnen ne men, want een ding zal allen die leiding geven in de onderwijswereld en de met die wereld zeer nauw verbonden organisaties natuurlijk wel duidelijk zijn: er is een grens aan het vermogen van ons land „het onderwijs" te financieren. Dat geldt trouwens niet alleen voor het onder wijs. We steken.er nu zo'n 28 pet. van onze rijksbegroting in. Dat is bijna 10 miljard gulden. Dat is elke dag 28 miljoen, het hele jaar door. Vorig jaar wezen professor Iden- burg en later professor Posthu mus erop, dat, als aan die groei van onderwijskosten in ons land geen paal en perk zou worden gesteld, we binnen afzienbare tijd het hele nationale inkomen eraan zouden moeten besteden. Een grapje natuur lijk I Want iedereen begreep meteen dat lang daarvoor maatregelen ge nomen zouden moeten worden. Wel nu, daarmee is men nu begonnen. Dat is geen dankbare taak. Ook geen eenvoudige taak. Alle sectoren binnen het onderwijs, het zijn er nogal wat, staan voor de verdedi ging van eigen belangen. Dat is begrijpelijk en niet onaan vaardbaar. Ook kan men er vrede mee hebben dat over de manier waarop het onderwijsbeleid, vooral op grond van financiële overwegin gen, wordt omgebogen, kritiek los komt. Maar niemand in die onder wijssector zal in alle redelijkheid kunnen ontkennen dat niet langer alle verlangens, plannen, ideeën en inzichten verwezenlijkt kunnen wor den. In die situatie heeft onderwijs minister Van Veen, zoals hij onze onderwijsredacteur vertelde (Zie in terview in dit blad dinsdag 30 no vember), gekozen voor prioriteit voor enkele zaken die hij in het on derwijs vooral met het oog op de toekomst urgent vindt: de opleiding van leraren-nieuwe-stijl, uitbreiding van de vorming voor werkende jon geren, extra-steun voor het basis- en kleuteronderwijs en, mogelijk, het inhalen van de salarisachterstand voor de onderwijzers. Daarnaast wenst hij, onder ande re, schoolgeldheffing en zijn collega De Brauw van Wetenschapszaken wil de collegegelden aanzienlijk verho gen. Bovendien gaat men proberen het onderwijs als één samenhangend geheel te behandelen. Er komt een onderwijsplanbureau dat voortdu rend materiaal moet aandragen om het onderwijs op de toekomstige ontwikkelingen te richten. Allemaal zaken, waartegen men dunkt ons moeilijk bezwaar kan hebben. De ministers vermijden in hun toelichtingen op het omgebogen be leid, angstvallig het zwaarbelaste woord „bezuinigingen". Ze spreken van „herwaardering". Dat klinkt na tuurlijk veel vriendelijker. In de let terlijke zin van het woord bezuini gen ze ook niet. Ze pogen de auto nome onderwijskostenstijgingen te beperken. Over het hoe kan men verschil van inzicht hebben. Maar is dat voor „het waarom" nu echt ook het geval Het heeft zondagavond in Rotter dam buitengewoon gespannen. Meer dan 100 opgezweepte taxi chauffeurs sommige berichten spreken zelfs van 300 I hebben geprobeerd een wat kort aangebon den Portugese zeeman te lynchen. Het leek op een bijna middeleeuws straatgericht. Gelukkig slaagde de Maasstedelijke politie erin de Portu gees uit handen van de taxichauf feurs te bevrijden'. Het is bekend, dat er onder taxi chauffeurs groot ongenoegen be staat over de straffen, die voor over vallen op taxichauffeurs worden uit gedeeld. Deze zijn, volgens hen, te laag. Sinds de (onopgelgste) moord op de 54-jarige taxichauffeur J. Dijksma uit Rotterdam, nu bijna een jaar ge leden, is de stemming er niet beter op geworden. Ze voelen zich onvei lig, niet-beschermd. Toch dient het eigen-rechter-spelen waartoe zij zondagavond zijn over gegaan scherp afgekeurd te worden. Dit gesteld zijnde moet ook de vraag onder ogen worden gezien of de verontwaardiging over het uitblijven van veiligheidsmaatregelen werkelijk de enige verklaring is voor een der gelijke geweldsexplosie. Gezien de vele taxistakingen mag men aanne men dat er onder de taxichauffeurs grote spanningen bestaan die mede voor deze ontsporing verantwoorde lijk kunnen zijn. Het wordt misschien tijd door middel van een onpartijdig (Van een onzer verslaggevers) MAASTRICHT-TILBURG „De gemeenten vermoorden de Neder landse kermis. De houding van veel gemeenten is zonder meer sociaal onzedelijk en juridisch niet juist". Dat vindt dr. mr. J. B. Sens in Breda, voorzitter van de Nederland se Bond van Kermis-Exploitanten en oud-gemeentesecretaris van Heerlen. De omzet van de Nederlandse ker missen wordt jaarlijks geschat op ongeveer 85 miljoen en een bedrag van ruim 30 miljoen vloeit daarvan rechtstreeks terug in de kas van de gemeenten. „Het is een ontoelaatba re situatie. We moeten af van de openbare inschrijving. De gemeen ten profiteren daarmee van de con currentiestrijd tussen de kermis-ex- ploitanten. De opbrengsten die men op deze manier krijgt, staan in geen enkele verhouding met de werkelij ke kosten die een gemeente moet maken voor het laten draaien van een kermis", vindt dr. Sens. Zijn bezwaar geldt vooral het feit, dat veel gemeenten als het om een ker mis gaat, andere normen hanteren voor het beschikbaar stellen van openbare terreinen. „Dan moet er plotseling openbaar worden «nge schreven, waarmee de pachtsommen onbehoorlijk worden opgedreven. Natuurlijk zijn de kermisexploitan ten daaraan ook zelf schuldig, maar deze mensen vechten op leven en dood. U moet daarom de zaak niet omdraaien, lïr zijn 'jaarlijks ongeveer 1800 kermis sen. Ons land telt ongeveer 800 tot 1000 exploitanten en die kunnen toch niet overal tegelijk zijn", aldus mr. Sens. Hij voelt veel voor het systeem zoals men dat in onze omringende landen kent. „Laten ze een vaste prijs per vierkante meter vaststel len. In een middelgrote stad in Duitsland levert een kermis per jaar zo'n 16 duizend gulden op. In Den Bosch betaalde vorig jaar de exploi tant van een nogakraam alleen al 20 duizend gulden. Dat is toch te gek. Als daarom het systeem veran dert, wordt de rest ook anders. Nu wordt het bezoeken van een kermis een dure aangelegenheid", aldus een naar zijn mening nog steeds tegen de bierkaai vechtende dr. nir. Sens. Een stad als Nijmegen ontving dit jaar 421 duizend aan pachtsommen. De exploitant van de autoscooter betaalde voor de kermisweek 12.500 gulden. Om alleen deze pachtsom (terug te verdienen moest hij 13.300 maal een autoscooter laten rijden voor drie kwartjes per rit. „Tilburg, bijvoorbeeld, streek vorig jaar ook ruim vier ton op. De werkelijke kosten die de gemeente maakte be- droegc- ongeveer 30.000 gulden, maar daarvan was 20.000 guiden voor toezicht van de politie. Die kosten krijgt de gemeente van het rijk terug. Blijft dus maar tiendui zend gulden aan kosten over". Vooral uit Limburg komen vol gens mr. Sens de laatste tijd steeds meer klachten van het publiek, dat de kermis zo duur wordt. De ge meente Maastricht rekent voor 1072 een opbrengst aan pachtsommen voor de kermis van ongeveer 140.000 gulden. Geleen int zo'n 75.000 gulden. De gemeenten zeggen, dat de openbare inschrijving de eer lijkste manier is. „Allicht", vindt dr. Sens, „het levert de gemeente het meest op en ze hebben al zo'n gebrek aan geld. Maar toch moeten we van die openbare inschrijvingen af". (Van onze redactie buitenland) NIEUW PELHI India kan niet toestaan dat de bevolking van Ban- gla Desj door het Pakistaanse leger „vernietigd" wordt, zo heeft premier Indira Gandhi dinsdag in het Hogerhuis in Nieuw Delhi ver klaard. Zij zei dat „de loutere aanwezigheid van Pakistaanse troepen in Oost- Pakistan een bedreiging voor de veiligheid van India betekent en deed in dit verband een beroep op president Jachja Khan van Pakistan zijn troepen bij wijze van „vredesgebaar" terug te trekken. Mevr. Gandhi legde er nogmaals de nadruk op dat er alleen maar een politieke oplossing van het conflict mogelijk is en daarvoor moet sjeik Moedjiboer Rachman, „de onbetwiste leider van Oost-Pakistan", uit de ge vangenis in West-Pakistan ontslagen worden. De „Press Trust of India" maakte intussen melding van zware gevech ten tussen Bengaalse guerrillastrij ders en Pakistaanse troepen in de sector Sylhet in de noordoostelijke hoek van Oost-Pakistan. Een officiële woordvoerder van de Pakistaanse regering deelde dinsdag in Rawalpindi mee dat Indiase troe pen, gesteund door tanks, druk blij ven uitoefenen op alle fronten in Oost-Pakistan. De Indiërs hadden een nieuw front geopend in het ge bied van Rangpoer-Dinajpoer. Daar werd nu zwaar gevochten. De woord voerder sprak over een „totale oor log". LONDEN (RTR) Perzische troepen zjjn gistermorgen aan land gegaan op drie eilanden in de Perzische Golf. Het zijn Aboe Moesa en de twee Toemb-eilan- den. De verdragsstaat Ras El Haima, dat evenals Perzië, aanspraken op de Toemb-eilanden doet gelden, heeft in middels krachtig geprotesteerd bij Engeland, dat volgens de met het sjeikdom gesloten overeenkomsten verantwoordelijk is voor de defensie van Ras El Haima. In het protest staat voorts, dat alles in het werk ge steld zal worden de bezetting van de eilanden ongedaan te maken. Berichten uit zowel Teheran als Ras El Haima maakten gisteren mel ding van gevechten op de Toemb- eilanden tussen de plaatselijke politie en Perzische militairen. Hierbij wa ren aan weerskanten enkele doden gevallen. Naast Perzië is ook Irak steeds in de drie eilandjes geïnteresseerd ge weest. De drijfveren bij dit alles: na tionalisme, olie- en strategische be langen. (ADVERTENTIES) Vraag naar de Voor slechts inclusief een heerlijke, Hollandse maaltijd. Bij de meeste stations restaurants. SI.miui Een door Indiase troepen veroverde Pakistaanse tank. M De Pakistaanse regering heeft in middels alle gebieden aan de grens tussen Pakistan en China voor bui tenlanders gesloten. Een regerings woordvoerder zei dat deze maatregel is genomen in verband met de uit zonderingstoestand in het land. China verweet India dinsdag op nieuw dat het Oostpakistaans gebied binnengedrongen is en bezet heeft. De „Daily News", een in Karatsji verschijnend blad, drong dinsdag aan op de uitwijzing uit Pakistan van alle Russische technici, omdat het Krem lin „rechtstreeks betrokken is bij het plan dat op onze vernietiging is ge richt". De Russen spelen een belang rijke rol bij het zoeken naar aardolie en gas in West-Pakistan. Voordelig reizen na 6 uur 's avonds. (Elke avond, behalve vrijdags en zondags.) onderzoek de werkomstandigheden, beroepseisen etc. in deze onrustige bedrijfstak eens aan een onderzoek te onderwerpen. (Vervolg van pagina 1.) Overigens constateerden de twee briefschrijvers dat de verstandhou ding met de bewaarders, rentmees ters en de gedetineerden onderling momenteel redelijk goed is, al wekt het feit dat nog steeds een aantal gedetineerden in de strafcel (Veen- huizen) zitten, voor „relatief lichte vergrijpen", veel wrevel. Ook is men geïrriteerd dat de gevangenis leiding geen toestemming heeft ge geven het verslag van het overleg tussen Kamercommissie en staatsse cretaris van Justitie, op het publi- katiebord op te hangen, met als ge volg dat tal van gedetineerden nog steeds niet op de hoogte zijn van het besprokene. De gedetineerden schrijven niets te zien in acties, zoals die onlangs hebben plaatsgevonden in Gronin gen. Zo'n uitbarsting heeft meestal een averechts resultaat, schrijven zij. Maar „we hebben nog wel an dere pijlen op onze boog en we zul len beslist niet met ons laten sol len," aldus de twee gedetineerden uit de Bredase Koepel. (Van een onzer verslaggevers) ARNHEM Twaalf jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest, voor waardelijke terbeschikkingstelling van de regering, ontslag uit militaire dienst. Dat is de straf die de Arnhemse krijgsraad heeft opgelegd aan de Nederlandse dienstplichtige militair Robert van Sprang. Deze 22-jarige in Suriname geboren soldaat, schoot in de nacht van '2 op 3 mei bij Knokke twee Belgische politiemannen dood en verwondde twee anderen. Dit drama voltrok zich nadat Van .Sprang door de politie was gear resteerd, omdat hij bij een controle weigerde zijn identiteitspapieren te tonen. De auditeur-militair bij de Arn hemse krijgsraad had veertien da gen geleden acht jaar gevangenis straf met aftrek en onvoorwaardelij ke ter beschikking stelling van de regering geëist. De autidtur-militair is niet tevre den. Hij gaat in hoger beroep. Bij (ADVERTENTIE) n f LD ff KADOBOETIEK PORSELEIN KRISTAL AARDEWERK BIJOUX INTERIEURDEKORATIES Dorpstraat 44 UIvenhout Vrijdagavond tot 9.00 uur KOCPAVOND. bat hoog militair gerechtshof in Den Haag. „Er wordt onvoldoende reke ning gehouden met de beveiliging van de maatschappij", aldus mr. Van de Berkhof. „Volgens mij moet Van Sprang onder behandeling blij ven". Van Sprang werd door de krijgs raad schuldig bevonden aan doods lag (twee keer), poging tot doodslag (twee keer) hn diefstal (meerdere keren). De president van de krijgs raad, mr. K. N. Korteweg, zei woensdagmorgen dat de krijgsraad niet geaarzeld zou hebben om Van Sprang de maximumstraf van twin tig jaar op te leggen, ware het nib dat uit een psychiatrisch rapport is gebleken, dat hij tijdens het plegen van ziin daden aan een ziekelijke stoornis moet hebben geledbn. Een toestand vergelijkbaar met een „sol daat die onder spervuur ligt", zo meende mr. Korteweg. De krijgsraad heeft Robert van Sprang tot een minder zware straf veroordeeld dan door de auditeur militair was geëist. Hij zal volgens het vonnis de gevangenisstraf moe ten doorbrengen in ben asiel voor psychopaten. Tijdens zijn verblijf daar zal de mogelijkheid worden geschapen om hem medisch te be handelen. Rekening is ook gehouden met de mogelijkheid dat Van Sprang na zijn gevangenisstraf nog verpleging nodig heeft. De voor waardelijke tbr beschikking stelling begint te lopen na het uitzitten van de twaalf jaar. Bij goed gedrag zou hij echter al na 8 jaar vrijgelaten kunnen wor den. Gedurende drie jaar zou hij zich dan van strafbare feiten moeten onthouden. (Van onze redactie buitenland) BRUSSEL Na een discussie van twintig uur hebben Groot- Brittannië, Ierland en Noorwegen gisteren het nieuwe aanbod van de zes EEG-landen over de be scherming van exclusieve rechten van plaatselijke vissers in stukken op open zee, afgewezen. Het ge sprek werd dinsdagmorgen om half acht afgebroken. Omstreeks half twaalf 't ochtends werd het voortgezet, maar om één uur 's middags bleek, dat men er toch niet uitkwam. De zes EEG-landen kwamen in het laatste stadium tot overeenstemming over een nieuw aanbod aan Engeland en de andere kandidaatsleden over het belangrijke geschilpunt: het recht van de nieuwe leden om de vis serij voor hun kust te beschermen zelfs tegen andere leden van de EEG Op 11 december gaat men opnieuw proberen een regeling tot stand te brengen. Het probleem der visserij is hel laatste dat geregeld moet worden, voordat de verdragen van de vier kandidaten tot toetreding kunnen worden geregeld. De vierde kandi daat, Denemarken, trok zich na een discussie van achttien uur terug uit het gesprek. Staatssecretaris Westerterp (Bui tenlandse Zaken) noemde het falen van deze onderhandelingsronde een „ernstige teleurstelling". De kandi daat-leden willen dai oe begrenzing van het gebied waar zij het recht hebben te vissen, in de eerste plaats dus de zeestroken voerend langs hun kusten, gehandhaaft blijft, niet alleen voor een periode van tien jaar, maar zelfs ook daarna, tenzij de gehele ge meenschap, dan bestaande uit tien landen, zich tegen dit laatste verzer. (Van onze redactie binnenland) ROTTERDAM Voor de te vor men Raad van Bestuur bij het Rijn- Schelde-Verolme-concern, welke raad uit zes leden moet bestaan, staan zeker tien kandidaten. De Raad van Commissarissen is nog niet tot een beslissing gekomen. Het onbezet blijven van de directiezetels wekt, vooral bij het hogere kader, een sfeer van onzekerheid en onbe hagen. Men neemt vrij algemeen aan, dat president-directeur J. Lan- genberg zal worden herbenoemd. Ir. J. van Reenen, ir. J. Bout en ir. M. van Veen zijn de meest se rieuze kandidaten van het vroegerb Rijn-Schelde-bedrijf. Van de zijde van Verolme ziet men graag de benoemingen van ir. Van der Meer, ir. Maingay en de heren Schwencke en Rijke. Te dwingender zijn de wensen van de Verolme-menscn, omdat men over dit jaar een be drijfswinst van ruim 20 miljoen ver wacht. Van buiten de bedrijven tenslotte worden als kandidaten ge noemd drs. P. Vos, econoom van de Metaalbedrijfsbond van het NVV, en de heer J. van Rijn, firmant van het accountantsbureau Moret en Lim- perg, welk bureau aan de fusievoor bereiding heuft meegewerkt. (ADVERTENTIE) Hèt grote kado voor iedere vrouw blijft toch een sieraad met brillant. Wij hebben er een zeer grote kollektie in, van voordelig tot uiterst exclusief. En alles met het unieke Heetman-certificaat! ede/steenkund/ge f.g.a. diamantexpert g.i.a. lijnbaan 92 tel. 116670 oostzeedijk 155 tel. 122344 l rotterdam (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Binnenkort zullen de politiekorpsen van Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven en Arnhem worden uitgerust met traan- gasspuitapparaten. Dergelijke appa ratuur is reeds in gebruik in een aantal landen, waaronder Zwitser land. De voor de politie verantwoorde lijke ministers Van Agt (Justitie) en Geertsema (Binnenlandse- Zaken) zijn van mening dat het voor politie ambtenaren, die te zijner tijd met de ze wapens zullen worden uitgerust, wenselijk is dat ze ermee vertrouwd gemaakt worden teneinde eerst zelf het gebruik, de mogelijkheden en de beperkingen ervan te leren ken nen. De ballen rollen vanavond weer als dollen over de beeldbuizen tij dens de nodige flitsen en samenvat tingen en op de kanalen van de ons aatvpalenid-e buurlanden. Ik heb zo'n idee dat ons - maar wat heet ons? - Oranjeteam het zal moeten afleggen tegen Borussia, tenminste wat de aandacht van het Europese tv-pu- bliek betreft. Trouwens, het Nederlands elftal is toch niet meer wat het geweest is. Wat wilt u, het Nederlands* bloed dat door d'aderen stroomt, kruipt immers waar het niet gaan kan. Wat zeg ik, het vloeit zelfs op de Euro pa-cup-velden. „De patiënt is iets zonder eigen wil, persoonlijkheid of verant woordelijkheid, 'n sexioos wezen, iels waarmee je je brood of misschien de hemel of het hiernamaals ver dient en waaraan je soms je moeder lijke, vaderlijke of heerszuchtige ge voelens kwijt kunt. Wij en de klasse waarin hij ligt - bepalen hoeveel bezoek goed voor hem is en als de dokter, het eten of het bezoek komt, ligt ook de patiënt, die de hele dag op is, in bed: dat hoort gewoon zo". Zo typeerde een verpleegkundige deze week de manier waarop nog maar al te veel door het verplegend personeel tegen „de patiënt" wordt aangekeken. En dat willen wij niet meer, zei hij toen. Goed zo. Nou, dat is me je protestje wel geweest, hè, maandagavond in Utrecht. Wat een regering eigenlijk, die het klaar speelt om zoveel men sen op de been te krijgen! Mis schien denkt minister Van Veen nu wel dat hij erg populair is omdat ai die mensen naar hem toe kwamen. Bijster onder de indruk van het hulpgeroep van hen die in het „Veenwater" dreigen te zakken, leek hij niet te zijn. Een stukje onderwijsprotest dat duidelijke taal spraak Er is een zegswijze om uit te drukken dat je niet zuinig hoeft te zijn als er genoeg is: „Als men in het veen is, ziet men op een turfje niet". Ha, ha. De demonstratie van maandag leek meer weg te hebben van dat andere gezegde: „Het is turf naar de venen sturen", oftewel het is nutte loos werk. Helaas, het wachten is op betere tijden. Laten we die verbeiden. MERIJN (Van onze redactie buitenland) TEL AVIV De Israëlische pre mier Golda Meir is gisteren naar de Verenigde Staten gevlogen om met president Nixon te praten over de levering van meer Pliantom-straal- bommenwerpers aan Israël. Amerika heeft onlangs geweigerd meer Phantoms te leveren, omdat ge meend werd dat het militaire machts evenwicht in het Midden-Oosten niet was verstoord door Russische wapen zendingen aan Egypte. Deze zijn de laatste maanden sterk teruggelopen. (ADVERTENTIE) We zijn erg voortandensparend snoep. We zijn erg voor kaas uit 't vuistje met zijn tandenbouwers (de kalkverbindingen waar tanden van gemaakt worden). Maar voor ons mag 5 december best een zoet feestje worden. Uitspatten is prima voor een keer. De dagelijkse regel luidt natuurlijk: ontzie het kindergebit. En kaas uit 't vuistje hoort daarbij.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1971 | | pagina 9