"THE SOUND OF MUSIC" WAS EIGENLIJK MAAR EEN TUSSENDOORTJE De vierde dag" veroordeling biologische oorlogvoering Regisseur Robert Wise komt met nieuwe film Neem de Wadden bij zijn kladden 'OVERZEESE GEBIEDSDELEN" HEBBEN NU EEN EXTRA BEKORING binnenland buitenland (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM - „In mijn films", zegt ster-regisseur Robert Wise, „probeer ik altijd commentaar te leveren". Hij voegt daar lachend aan toe: „Al moet ik bekennen dat er bij „Sound of Music" nou niet zo gek veel diepe dingen onder de oppervlakte zaten. Mijn nieuwe film is een veroordeling van de biologische oorlogvoering". DIEREN BABY-ACTEURS NASA GOUDEN EIEREN U Texel Vlieland Terschelling Ameland Schiermonnikoog J I Robert Wise is een ster. Dat kun je zonder meer stellen van de maker van films als „West Side Story" en „The sound of Music", die door een aantal ruim in hun tranen zittende vrouwelijke land genoten zo'n paar honderd maal gezien is. Toch zie je aan Robert Wise niet af dat hij goed is voor miljoenenprodukties. Hij ziet er in een keurig geruit jasje met don kere broek uit als een ambtenaar op z'n vrije dag. Zijn vriendelijke grijze hoofd doet denken aan dat van een personeelchef bij een groot bedrijf, alleen zijn degelijk heid verraadt wat hij werkelijk is: een vakman in celluloidzaken. Robert Wise was in Nederland voor zijn nieuwste filmwerk „The Andromeda Strain" („De vierde dag") en ging gewillig en uitge breid op alle vragen in tijdens een persconferentie in Rotterdam. Daar zit ie dan, denk je onwille keurig. De man die de film heeft gemaakt die het meeste op heeft gebracht in de hele bioscoopge schiedenis. De'man die een (klein) aantal mensen voorgoed de bios coop uitjoeg, maar hele volkeren door het tranendal van Julie An drews en de familie Trapp liet gaan in „The sound of Music". Wat moet zo'n man nu nog aan de pers kwijt? Maar de filmmaat schappij bracht hem hier en Wise speelt z'n rol perfect. Het bekende „geen commentaar", als het om netelige zaken gaat, is hem vreemd, en hij weet zijn succes best te relativeren. „Toen ik het boek „The Andromeda Strain" van Michael Crighton las, werd ik ge troffen door de dreiging die erin klinkt en door het waarheidsgehalte ervan. Het was dan wel science-fiction, maar zo herkenbaar dat de fictie in feiten veranderde. Het leek me door die dramatische werking bij uitstek geschikt voor een „film van nu". „Ik wilde 't verfilmen, maar onder een paar voorwaarden. Om die aanvaardbaarheid over te laten komen moest ik er geen „sterrenfilm" van maken. Ik wilde acteurs kiezen zonder grote filmnamen. Ze moesten ondergeschikt zijn aan het verhaal". „De vierde dag" behandelt inder daad een angstaanjagend en beklem mend gebeuren- Uit de ruimte komt een capsule terug. Uit de route ge raakt valt hij neer in het dorpje Piedmont en de inwoners sterven daar op een geheimzinnige manier. Een „rampen-team" wordt opgeroe pen en moet zoeken naar de oorzaak van dit macabere verschijnsel. Er blijken twee overlevenden te zijn, een baby en een oude man. Ze worden naar een gigantisch laboratorium gebracht. Vijf verdie pingen ondergronds en daar wordt op de capsule een dodelijk organis me ontdekt ter grootte van een zandkorrel. Of het door Amerikanen de ruimte in is gestuurd of uit de ruimte zelf is meegekomen wordt niet duidelijk. Wed warden de on derzoekers besmet en dan dreigt het laboratorium volgens een automa tisch systeem vernietigd te worden. Voor het zo-ver is, ontdekken de geleerd-en dat door die vernietiging het organisme miljoenen 'malen ster ker zou worden. In een adembene mende serie slotscènes tracht een van de teamleden het vernietigings mechanisme, terwijl hij gehinderd wordt door giftige gassen en een laser-straal, uit te schakelen. noemen. Hij begon in de snijkamer van de film als „cutter" van o.a. een filmklassieker als Orson Welles „Citizen Kane". Via een aantal grie zelfilms maakte hij bij de oritici furore met „The set-up" een film over het kleffe wereldje van de •kleine beroepsboksers. De film bracht niets op en Wise ging door met het regisseren van goede films met „kleine budgets" tot hij in 1960 de beeldversie van Leonard Bern- steins „West Side Story" mocht ma ken, Wise wilde dat morderne Ro- meo en Julia-verhaal alleen verfil men als hij assistentie van choreo graaf Jerome Robbing kreeg. Al verdween Robbins voortijdig van de set z'n werk kostte te veel tijd de. formule van Wise was de juiste. „West Side Story" werd een wereldsucces dat bij elke nieuwe roulatie steeds weer volle zalen trekt en slechts overtroffen ■wordt door Wise's eigen zoet-romanti sche farnilie-Trapp verhaal „Sound of Music". Wise werd definitief de man van de dure produfcties, waar toe ook „The Sand Pebbles" met Steve McQueen (over de Chinese burgeroorlog van 1926) en „Star" met Julie Andrews gerekend kun nen worden. Hoewel „Star" met de zelfde hoofdrolspeelster als „Sound of Music" weinig te vrezen overliet, werd het een flop. Julie Andrews' harde rol als de ambitieuze Gertru de Lawrence sprak het publiek blijkbaar stukken minder aan dan de zingende non uit de „Sound of Music". Vreemd genoeg, want „Star" was een veel betere film- Het beste wat je van „Sound of Music" als film kan zeggen is dat het goed vak werk is, maar er lopen meerdere regisseurs in Hollywood rond die dat kunnen leveren. Wise werkte inmiddels met een eigen produktie- maatschappij, zod-at hij behalve met oscars, oo-k met gouden munt be loond werd. Ondanks de mislukte „Star" zag Hollywood nog steeds de kip met de gouden eieren in Wise en het duurde niet lang of hij had weer 6 miljoen dallaar beschikbaar voor „The Andromeda Strain". Wise overschreed het budget met „maar" een half miljoen, en de filmmaat schappij in kwiestie is er iet rouwig om want Wise's nieuwste heeft in middels alleen in Amerika al de kosten teruggespeeld. „Ik wilde „The Andromeda Strain" zo werkelijk mogelijk laiten zijn", vertelde Wise verder. Toen we aan de geluidsband begonnen, heb ik besloten g-een filmmuziek te gebruiken. De toeschouwers moch ten niet gaan denken dat het een „film" was. Daarom wordt de han deling nu ondersteund door elektro nische geluiden. Om diezelfde reden hebben we bepaalde scènes ook in een echt ziekenhuis gefilmd. Het vervelendie w-as dat we niet zo-maar de operaitieruimten in mochten. De hele filmploeg, ik ook, kreeg van die ontsmettingsmasfcers voor ons gezicht. Als u dat op een foto ziet, is het beslist geen publiciteitsstunt. Moeilijkheden genoeg trouwen-s. In de film worden een aap en een muis Moot gesteld -aan „The Andromeda Strain" en beide -gaan dood". „We wilden dat sterven zo natuur lijk mogelijk maken. Het publiek moest in de werking van het onbe kende stof geloven. Maar je kunt in Amerika niet zomaar twee dieren dood maken voor een film- Zodra de dierenbescherming ervan hoort, kun je je film verder wel vergeten. We hebben de dieren in luchtdichte kooitjes gezet en carbomdioxyde naar binnen geblazen. ,Ze gedroegen zich in hun ademnood net als ster vende dieren en toen we dat ge filmd hadden, hebben we ze er on- Computers, echte en nagemaak te, spelen een belangrijke rol in „The Andromeda Strain", Hoofdrolspelers Arthur Hill, Kate Reid, David Wayne en James Olson wachten in spanning de resultaten af. middellijk uit getild ©n ze onder de zuurstof gezet. We konden de die renbeschermirag dan ook rustig laten weten w-at we deden. Er zijn niette min al die tijd controleurs op de set gebleven". Er werd me ook gevraagd of het niet te vermoeiend voor die baby was alsmaar bij de opname te zijn. Daarvoor hadden we een hele sim pele oplossing. We hebben namelijk een pasgeboren tweeling voor die rol genomen. De baby's mochten elk niet langer dan vier uur achteieen in de studio zijn. Dus na die tijd, namen we de andere van de twee ling om de dubbelrol" over te ne men". Wise heeft dan ook drie en een hal ve maand over z'n film gedaan. Het resultaat is inderdaad angstaanja gend echt, al moet je wei even lachen als je weet dat de zuinige studio van de vijf ondergrondse la gen van het laboratorium één laag maakte. Die laag werd, volgens het boek, wel steeds in een andere kleur geschilderd als de film een etage lager moest. Hoe staat een man als Robert Wise, maker van zulke uiteen-lopende en soms ambi tieuze produtoties nu tegenover een suikerberg als „The Soud of Mu sic"? Wise lacht maar weer en ant- 'Vvoordt met een „imdertatemenjt". „Ach, ik ben wei blij dat ik die fihn gemaakt heb". En hij bekent, waarschijnlijk tot schrik van de vele vrouw-en die zijn film vaker hebben gezien dan hij zelf: „Eigenlijk was ik eerste bezig met de voorbereidingen voor „The Sand Pebbles" maar die film werd uitgesteld omdat het budget no-g eens bekeken moest worden. Ik had dus even een open plek in m'n werkschema. Toen kwam de vraag V>f ik het Trapp-verhaal kon regisse ren- „The Sound of Music" is eigen lijk aen tussendoortje". „Wat de inhoud betreft", zegt Ro bert Wise, „is het een moeilijke film. We zijn er van uitgegaan dat niet iedereen de wetenschappelijke feiten zal begrijpen maar ik heb vooral getracht het idee begrijpelijk te maken. Het uitgangspunt van Crighton was dat we wel geloven dat er geen leven buiten de aarde is, maar dat we dat niet zeker weten. Toen ik z'n boek las met die onder grondse laboratoria dacht ik zelf dat 't louter fantasie was. Maar in een artikel over biologische oorlogvoe ring vond ik dat zoiets wel degelijk bestaat. In de Amerikaanse staat Arkansas is zo'n gigantische labora torium, zelfs tot 10 verdiepingen onder de grond. Ik heb overigens alle mogelijke medewerking gekregen van de in dustrieën die apparatuur voor NASA leveren. We hebben van echte ma chines gebruik gemaakt. Computers werden speciaal voor ons gepro grammeerd. Slechts zo'n 10 procent van wat er in de film aan appara- ituur te zien, werd speciaal voor de film gemaakt. De wijze waarop het Andromeda-organisme zichtbaar wordt, is via de computer geani meerd tekenwerk". Robert Wise doet niets half. Je t. .- zou hem de personificatie van de James Olson, bedreigd door giftige gassen en een roterende laserstraal probeert wanhopig het zelfvernietigmgs- geschiedenis v-an Hollywood kunnen mechanisme van operatie Wildfire buiten werking te stellen. (Van een onzer verslaggevers) TEXEL Elk najaar voltrekt zich op de waddeneilanden weer het onuitsprekelijk wonder: de zil verwitte stranden, die gisteren nog frituurbakken leken, waarin inge vette stervelingen zacht lagen te sudderen, zijn opeens leeg, uitge storven. De torens van de zandkas telen brokkelen langzaam af, de zakken van de patat en de zilver papieren van de ijsco's waaien langzaam naar zee. De herfst mas seert de stilte omzichtig als balsem in de geteisterde natuur, die een zomer lang de loden last der blote baders uit alle windstreken heeft getorst- En de zee ziet boven zijn schuimkoppen uit, dat het einde lijk weer goed is op het land. Wie eens in het late- en nasei zoen over de Waddenzee is ge vlucht naar een der waddeneilan den, is voor de rest van zijn leven reddeloos verloren. Hij gaat naar huis met het geluid van de eeuwi ge branding, dat do> r zijn hoofd spookt, met king-size dromen van hoiizonten, die als een repeterende breuk voor hem uit stormen. Hij vraagt zich af, welke gruwelijke vergissing hem in steenmassa's heeft verankerd, waarom hij zijn leven moet rekken in smog, benzi nedampen en het gekrijs van d» welvaart. En daarom gaat hij terug, als hij maar even de kans krijgt. Hij pakt zijn ouwe plunje on een koffer en monstert aan op een van de veer boten, die hem zigzaggend door de smalle geulen van de Waddenzee naar Texel, Vlieland, Terschelling of Ameland brengen. En eenmaal weer aangeland tussen de vlieg- denen en de opgestoven molshopen van zand, weet hij, dat hij ge doemd zal zijn om een zwerver te blijven tussen zijn huis en zijn droom. bewoond wordt door vier personen betaalt men eik 40 gulden. Kan men zes getrouwen op de been brengen dan betalen die elk dertig gulden per week. Waarschuwing van VVV-directeur Dekker: „Deze bungalowarrangementen zijn uit sluitend bedoeld voor gezinnen. Wij verhuren niet aan jongelui. Dat zal wel weer als discriminatie worden uitgelegd, maar de praktijk heeft uitgewezen, dat vele jongeren de bungalows totaal uitwonen. En daar passen de eigenaars terecht voor"- De boot vanuit Den Helder ver trekt van haf zeven 's morgens af elk uur steeds op de halve uren tot half tien 's avonds. Mensen, die privé naar Texel reizen, beta len twaalfvijftig voor de auto eD een rijksdaalder per persoon. Waarachtig, het is het prohe ren waard: op Texel heeft de ra zend actieve VVV voor u een aan tal aantrekkelijke arrangementen klaar liggen, die gelden tot 15 mei 1972. De laagste prijs voor drie dagen 48 gulden, voor vijf 80 gul den, voor acht 126 gulden. Bij deze bedragen zijn inbegrepen de hotel kamer, de huur van een fiets voor een dag, een informatiemap, ver voer voor 1 persoon plus auto van af Den Helder. Tot 15 mei kan men 'ook een bungalow huren: per weekend vanaf 50 gulden, per week voor twee personen 72 gul den per persoon. Ais de bungalow Op Vlieland zijn in het nasei zoen vijf hotels open. Vooruit be spreken is wenselijk. Ook zijn huisjes en bungalows te huur. Het eiland is bereikbaar vanuit Harlin- gen per boot, die twee diensten per dag onderhoudt. Op vrijdag gaat er voor weekendtoeristen een extra boot om kwart over zeven 's avonds. Op maandag vertrekt de eerste boot om zeven uut 's mor gens. Terschelling zit metde levensgro te moeilijkhden, dat de bootver binding duur is en slechts weinig frequent. Toeristen uit het zuiden kunnen op zijn vroegst zaterdag omstreeks half een op het eiland zijn. De boot vertrekt eveneens uit Harlingen, elke ochtend om 9.30 uur, elke middag om half drie. Op dinsdag en vrijdag is er een extra verbinding om kwart over zeven 's avonds. Retour voor een auto 45 gulden, per persoon 8 gulden. Op Terschelling zijn in de herfst zo'n 25 hotels geopend. Daarnaast ka» men bungalows huren. Op Ameland blijven tien hotels de gehele winter open- Tot 15 mei zijn er speciale arrangementen: drie dagen tussen 40 en 60 gulden. Men kan ook trips van vijf, acht, vijf tien en tweeëntwintig dagen ma ken. De langste trip varieert in prijs tussen 375 en 550 gulden, keuze uit hotel of bungalow. Ver voer per boot voor auto plus één persoon inbegrepen. Ook de Ne derlandse Spoorwegen organiseren minitrips naar Ameland van vier, vijf en acht dagen. Voor twee per sonen vier dagen 84 gulden, vijf dagen 104 gulden, acht dagen 158 gulden. Hierbij is de boottocht vanuit Holwerd in Friesland niet inbegrepen. Een retour kost drie vijftig per persoon, kinderen twee gulden, autoprijs afhankelijk van de lengte. Voor een auto van vier meter lang betaalt men dertien gulden. Er zijn dagelijks drie dien sten: om 9.15 uur, 14.45 uur en 18.45 uur. Op Schiermonnikoog blijven alle hotels, de over centrale verwar ming beschikken, de gehele winter open. Bootdienst vanuit Lauwers- oo-g in Groningen, elke dag drie diensten, vrijdags vier. De eerste boot vertrekt om 6.45 uur, de laat ste 16-50 uur. Vrijdags 19.15 uur. Kosten: drievijftig per persoon, kinderen twee gulden. De auto mag niet worden meegenomen. Op het eiland zijn 1500 fietsen te huur. Gemiddelde kosten voor vol ledige verzorging in de hotels bedragen dertig gulden per dag per persoon. V

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1971 | | pagina 9