DE ELLENDE VLIEGT JE NAAR DE KEEL
Geschiedenis van
India en Pakistan
in bloed
geschreven
Smith en Home
iets dichter
naar elkaar
ZEEP-
SODA
Kort bij kas?
bij
Weer dode
bom
aanslag
Nu zorgt Lodalientje
ook nog voor een
zacht prijsje.
Avondje uit?
Avondretour!
Enkele reis
één kwartje
TEGENSTELLINGEN HINDOES-MOSLEMS
ULSTER:
1.32
Sluit bij de ABN
een lening-naar-maat
Algemene Bank Nederland
binnenland
buitenland
Stukje papier
Scherpe kritiek op
Y.S-'bedrijven
in Zuicl-Afrika
LAAG PITJE
KASJMIER
paplei*
oor uw pen
Nieuwlichters II
voordelig
uit met NS
Belgische rijkswacht
Woensdgg 24 november 1971
15
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG
„Vanmorgen had ik nog een ge
val", zegt mr. 3. Korff de Gidts,
,,een echtpaar met drie kinderen.
De man zwaar astmatisch. Gehuis
vest in één kamertje. Krankzin
nig maar waar. En onhoudbaar
natuurlijk. En zonder een sprankje
hoop op uitzicht. De man gaat er
aan kapot als er niks gebeurt".
„Er is een aantal gevallen", zegt
mr. Korff, „waarbij werkelijk
sprake is van leven of dood. Ik
ben me bewust dat deze uitdruk
king te pas en te onpas wordt
gebruikt. Maar hier geldt ze in de
meest letterlijke zin. Er zullen
mensen sterven als er niets ge
beurt aan hun omstandigheden".
De heer Korff de Gidts is voorzit
ter van de juist opgerichte „Stich
ting Burgerzin" in Den Haag. (Zie
dit blad van 18 november). Een
stichting die zich tot doel stelt „de
ergste nood bij de ergste woning-
krepeergevallen" te lenigen.
„Het is misschien niet zo erg veel
wat we kunnen doen", zegt mr.
Korff, „en het zal misschien een
tikje frustrerend gaan worden om
dat je maar zo weinig kunt doen.
Want de woningnood los je er
beslist niet mee op. De nood blijft
je beslist wel naar de keel vliegen.
Maar dat mag geen reden zijn om
degenen die het meest lijden niet
te steunen".
De Stichting Burgerzin stelt zich
voor een fonds te vormen, om in
staat te zijn leegkomende huurwo
ningen op te kopen, en ze weer,
voor een niet al te hoge huur, ter
beschikking te stellen van degenen
die onder de meest ellendige wo
ningomstandigheden leven.
„En dat zijn er nogal wat in Den-
Haag", zegt mr. Korff bitter, „er
zijn bijvoorbeeld 41 gevallen die
de krachtigste medische urgentie-
verklaring hebben. En dan ver
wacht je misschien dat ze dan wel
geholpen zullen worden. Nou ver
geet het maar. Er is domweg niets
voor hen beschikbaar. Zo blijven
ze zitten. De ernstige harpatiënt in
zijn huisje waar hij drie of vier
trappen moet lopen. De man die
last heeft van astma in zijn klets
natte huis, zodat hij af en toe
letterlijk staat te snakken naar
lucht. Zo blijft hij zitten, de vent
die aan multipe sclerose lijdt. Zo
blijven ze zitten, de mensen die op
psychische gronden eigenlijk deze
minuut nog naar een ander huis
moeten worden gebracht. Van de
ergste gevallen zijn er in Den
Haag 41. Allemaal mensen die be
slist niet meer dan 100 gulden
huur per maand kunnen opbren
gen. Daarom knappen ze af, op dat
ellendige geld".
Het voor haar actie benodigde geld
wil de stichting, zoals de naam al
aangeeft, uit „de burgerij" halen.
Vanaf 18 december zullen daarom
certificaten worden uitgegeven.
Kruideniers, warenhuizen, gemeen
te en kerken werken daaraan mee.
„Ik bid en smeek dat we aan een
bedrag van zo'n anderhalf miljoen
komen", zegt de heer Korff, „daar
kunnen we de eerste moordende
nood mee lenigen. Al blijft het
natuurlijk altijd een druppel op
een gloeiende plaat. Maar dat het
natuurlijk te weinig is, mag niet
inhouden dat je mensen zonder
meer kapot laat gaan. Want dat
gebeurt."
Den Haag kent 41 eerste medische
urgentie-gevallen. Daarnaast zijn
er ruim 380 gezinnen die een iels
minder urgente verklaring bezit
ten. Want zij kunnen een huur
opbrengen van ongeveer 150 gul
den per maand. Maar ook voor hen
is nagenoeg niets te vinden. „Ie
dereen die bij de gemeente komt
wordt weggestuurd", zegt mr.
Korff fel, „niet dat de gemeente
daar veel aan kan doen, want ze
heeft niks beschikbaar. Maar wat
ben je toch diep gezonken als de
medische urgentieverklaring even
weinig betekenis heeft als een
blanco stukje papier".
„Elke huurwoning in Den Haag die
even leeg komt", zegt de heer
Korff, „wordt onmiddellijk ver
kocht. Het rendement is te laagi
De eigenaars komen voor te hoge
lasten. Dus gaan ze de zaak maar
verkopen. Dan komt dat pand in
de huizenhandel terecht. Berg je
dan maar. Dan is het verloren voor
onze eigen krepeergevallen. Dan
wordt de zaak „gesplitst" ver
kocht: per etage.
Dan komen de Turken en Marok
kanen. Die leggen dan met 15 man
rustig 30.000 gulden voor een klei
ne etage op tafel".
„Eigenlijk begrijp je niet dat de
mensen zo lijdzaam blijven onder
de vloek van de woningnood", zegt
de heer Korff, „misschien dat de
ellende té groot is om iets te
ondernemen. En natuurlijk is ie
dereen op zijn eigen lijfsbehoud
bedacht. Mensen die elkaar moeten
beconcurreren op een zo schaars
gebied kunnen mogelijk niet tot
samenwerking komen".
WASHINGTON (Reuter) een
groep van zestien Amerikaanse ker
kelijke vertegenwoordigers, die Zuid-
Afrika hebben bezocht om te zien
hoe Amerikaanse bedrijven daar hun
Afrikaanse werknemers behandelen,
zijn bezig met een zeer kritisch rap
port. De leider van de groep, Josiah
Beeman, hoofd van de verenigde
Presbyteriaanse kerk in Washington,
heeft dit meegedeeld.
Het rapport zal worden gestuurd
naar de Amerikaanse bureaus van de
bedrijven, organisaties voor de rech
ten van de negers, de Verenigde Na
ties en kerkelijke instanties.
De groep wil de leiding van de
Amerikaanse bedrijven wagen waar
om zij geen maatregelen heeft gemo-
mien om bij hun activiteit in Zu-id-
Afrika vakbonden op te richten en
waarom zo weinig is gedaan om op
leiding te geven aan hun neger-ar
beiders, teneinde hen in staat te stel
len betere functies te krijgen.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK De geschiedenis van Pakistan en India is,
hoe traditioneel geweldloos de Indiase regering zich steeds
heeft opgesteld (Gandhi, Nehroe), in bloed geschreven.
Deze twee landen op liet Aziatische „sub-continent", gigan
ten wat bevolkingsaantallen betreft, zijn sinds 1947 onaf
hankelijk van Engeland, maar liggen sinds 1947 ook bijna
voortdurend met elkaar overhoop.
De toenmalige Indiase premier Nehroe („Kasjmier is een deel van
mijn hart") bezocht regelmatig troepen in het omstreden gebied.
Bespeeld door de grote wereld
machten, Rusland, Amerika,
China, Engeland (toen nog) vlo
gen de twee kreupele legers elk
aar regelmatig in de haren,
waarbij betwiste stukken grond
gebied de inzet heetten te zijn.
Diepere oorzaken zijn te vinden
in de godsdiensttwisten tussen de
hindoes en moslems. Het huidige
conflict over Oost-Pakistan is daar
ook op terug te voeren. Waarbij
gezegd moet worden dat de India
se hindoes de Qostpakistaanse
moslem-vluchtelingen - al tien
miljoen - zonder ai te veel moei
lijkheden hebben opgevangen.
Hindoes en moslems bevochten
elkaar al in de zestiende eeuw in
talloze bloedige slagen om de he
gemonie op het "sub-continent'. De
verschillen zijn groot, zowel cultu
reel als religieus. Hindoes hebben
hun heilige koeieh; moslems eten
ze o-p. Hindoes beschouwen mos
lems als „niet-rein"; de moslems
halen misprijzend hun neus op
voor de kasten-maatsehappij van
de hindoes.
Vreemd genoeg hield de Engel
se heerschappij over deze grote
Aziatische gebieden de strijd op
een iaag pitje, maar naiuweijks wa
ren India en Pakistan in 1947 on
afhankelijk geworden, of de vlam
sloeg weer in de pan. In beide
landen vonden enorme moordpar
tijen plaats, die aan ongeveer één
miljoen mensen het leven moeten
hebben gekost. Er waren progróms
van moslems in Pakistan tegen
hindoes; hindoes slachtten moslems
af in India. Het gevolg was een
stroom vluchtelingen, die er in de
geschiedenis nog niet was geweest.
Nu - in 1971 - pas te vergelijken
met de massale vlucht uit Oost-
Pakistan voor de kennelijk bloed
dorstige Westpakistaanse horden.
Toen waren de wegen naar de
grens tussen India en Pakistan be
zet door niet minder dan twaalf
miljoen mensen, hindoes en mos
lems, wanhopig op zoek naar de
dichtbijzijnde "bevriende" grens
die ontvluchting betekende voor
moord en doodslag.
Nog maar nauwelijks bekomen
van deze progroms, braken op
nieuw gevechten uit in Kasjmier;
'een staat met vier miljoen inwo
ners, van wie 80 procent moslem
is. Ingevolge hun "verdeel-en-
heers"-tactiek, hadden de Engelsen
in 1846 uitgerekend een rijke hin
doe-familie aan het hoofd van
Kasjmier gesteld. Honderd jaar la
ter kwamen de moslems in op
stand- De hi-ndoe-maharadja dt-elde,
in ruil voor militaire hulp, voor
Kajsmier Indiaas grondgebied te
maken. Toen Indiase troepen daar
op het zuiden van Kasjmier bin
nentrokken, had men de poppen
weer aan het dansen.
De Verenigde Naties wisten in
1949 een staakt-het-vuren te berei
ken, ~zelfs een soort wapenstil-
standslijn te bewerkstelligen, waar
bij een derde van Kasjmier bij Pa
kistan kwam; tweederde bij India.
Voorwaarde was wel, dat er een
volksstemming zou komen over de
toekomst van het land, maar India
slaagde er tot vier maal toe in
leze uit te stellen. "Omdat we het
touden verliezen", zoals de toen
malige Indiase minister Krishna
Menon dat in die dagen uitdruk
te.
De wapenstilstand was een wan
kele. Schietpartijen waren aan de
orde van de dag. Volgens rappor
ten stierven er^in de jaren na 1949
16.000 mensen - de helft burgers -
bij schietpartijen. Waarom weet
niemand want Kasjmier is een dor
land, bergachtig, zonder bodem
schatten. De Indiase aanspraken op
het gebied hadden een louter emo
tionele achtergrond, premier Neh
roe was er geboren en wilde het
daarom behouden.
In de jaren die volgden probeer
den de wereldmachten hun in
vloedssferen in Pakistan en India
uit te breiden. Beide regelingen -
in Pakistan een dictatuur, in India
een verkapte democratie - slaag
den er wonderwel in zowel Rus
land als Amerika aan zich te bin
den. Slechts China bleef Pakistan
openlijk steunen; dat kwam niet in
het minst door de strijd die de
Ohinezen in 1962 voerden om een
betwist stuk grond (o.a. in Kasj
mier) met India én wonnen.
Maar er kwam geen schot in de
zaak Kajsmier. De wereld raakte
verveeld door die "lokale inciden
ten". Nehroe's opvolger Sjastri zei
minder, maar deed meer. Zoals het
overnemen van het bestuur van
Kasjmier door Indiase ambtena-
ren-
Pakistaanse provocateurs for
ceerden later incidenten in het In
diase deel van Kasjmier - het was
1965 - waarop Indiase troepen de
bestandslijn overstaken. Na een
korte paiuze - om de Pakistaanse
reactie te peilen - trokken de Indi
ase troepen verder en de gevech
ten braken opnieuw uit. Het was
weer een - niet openlijk verklaar
de - oorlog tussen twee kreupele
legers; ze hadden beide te weinig
benzine en munitie voor een strijd-
op-grote-schaal. Bovendien was
het terrein waar de gevechten
plaats vonden nauwelijks begaan
baar voor cavalerie en zwaardere
voertuigen. Onder druk van de
Veiligheidsraad kwamen Pakistan
en India tot een bestand, dat tot
een min of meer blijvende rege
ling werd omgezet in de Russische
plaats Tasjkent.
Premier Kosygin van de Sovjet
unie slaagde er na langdurige
onderhandelingen met de president'
Ajoeb Khan en Sjastri in een
akkoord te bewerkstelligen in ja
nuari 1966. Beide partijen zouden
hun troepen terugtrekken tot ach
ter een bepaalde grens. Kasjmier
was geen zaak meer om voor te vech
ten, maar opgelost was het pro
bleem niet.
Tot nu toe zijn er geen Bakis-
taans-Indiase gevechten meer uit
gebroken om Kasjmier.
Het drama Oost-Pakistan is nu
het geschilpunt. In 1966 in Tasjkent
bevestigden de beide premiers
"hun verplichting volgens het
handvest van de V.N. dat zij hun
toevlucht niet tot geweld zouden
nemen en dat zij hun strijdpunten
langs vreedzame weg zouden op
lossen". Hetgeen alles zegt over de
waarde van het Handvest van de
VN én de betrekkelijkheid van
plechtige verklaringen.
Brieven *001 aeze ruoriek moeten met MW*
ledige naam en adres worden ondertekend» Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zei ven deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn den bij
de redactie bekend. Publicatie ven brieven
(verkort of onverkort) betekent niet det de
redactie het in alle gevallen een» mt*
houd, c.q. strekking.
De visie die mevrouw Aarts ten
beste geeft over de z.g. arme lan
den laat aan duidelijkheid niets te
wensen over. Wie er ook verant
woordelijk mogen zijtn voor haar edu
catie en opvoeding, zij zijn er won
derwel in geslaagd haar dom te
houden!
BA VEL A. BLIEK
LONDEN (RTR) De Britse
procureur-generaal, sir Peter Raw-
linson, is uit Rhodesië in Londen
aangekomen- Hij heeft het kabinet
op de hoogte gesteld van de stand
van zaken bij de onderhandelingen,
die in Salisbury worden gehouden
om te komen tot een oplossing van
de kwestie van de Rhodesische on
afhankelijkheidsverklaring.
Volgens welingelichte kringen gaf
hij een overzicht van de politieke
factoren in verband met de onder-
ADVERTENTIE)
BELFAST (AP) Terroristen
hebben in Noord-Ierland tweemaal
toegeslagen. Zij bliezen een hotel op
en plaatsten een hom in een bar. Een
man werd gedood en negen personen
gewond.
Nadat terroristen een bom hadden
neergelegd in de bar in Luirgan, 30
km vain Belfast, vluchtten verschrikte
cafébezoekers haastig naar de uitgang
maar de born ontplofte voor zij zich
in veiligheid hadden kunnen bren
gen.
Het nieuwe slachtoffer brengt het
totaal van door gewelddaden omge
komen personen in de 27 maanden
van de onlusten in Noord-Ierland op
160.
De aanslag op het hotel heeft geen
slachtoffers geëist. Twee Ira-ledeu
kwamen het hotel in Dungannon, 55
km ten westen van Belfast, binnen
met een bom. Zij gundlen gasten en
staf vier minuten om het hotel te
ontruimen. De bom, die daarna tot
ontploffing werd gebracht, verwoest
te het gebouw. Er brak brand uit.
Het Engelse lagerhuis zal morgen
en maandag een buitengewoon debat
wijdten aan de Noord-Ierse crisis, al
dus is in Londten bekendgemaakt.
(ADVERTENTIE)
voorraadfles vanMfr
voor
Daf is toch wel een reden om gauw
eens te gaan afwassen met die
zachte, zuinige ladaline.
Lodaline is het af wasmiddel van Lodalientje.
(Vervolg van pag. 1)
De Unielever heeft de zaak ui
teraard grondig aangepakt. Ameri
kaanse onderzoekingen hebben in
middels aangetoond dat de fosfaten
de boosdoeners in de syntheti
sche wasmiddelen lang niet zo
schadelijk zijn als werd gedacht,
zolang ze maar niet in stilstaand
water worden geloosd. En dat is in
Amerika in zeker tachtig tot vij
fentachtig procent der huishoudens
het geval. In Nederland is het
percentage nog gunstiger. De aan
vankelijke verboden voor het ge
bruik van fosfaten zijn in de Vere
nigde Staten dan ook weer opgehe
ven. Tijdens de verbodsperiode
kwamen er trouwens vervangende
produkten op de markt met ten
minste even schadelijke of nog er
ger bijwerkingen. De functie van
de fosfaten in de wasmiddelen is
drieledig: ze ontharden, maken hét
vuil los en houden het zwevend.
Men zoekt wel naar vervangende
verbindingen, maar dat is een we
tenschappelijk karwei dat tijd
vergt. Zolang er geen afdoende
remplacanten voor de fosfaten zijn
gevonden, kan de situatie worden
verbeterd door het aantal zuiver
ingsinstallaties voor afvalwater uit
te breiden, aldus Unielever. Daar
wordt nog aan toegevoegd dat de
wereldgrondstoffenvoorraad, met
name van vetten, een terugschake
ling op een vooroorlogse zachte
zeep-produktie eigenlijk niet ge
doogt. De afvoer van zeep-residuën
levert bovendien ook grote proble
men op terwijl men de traditionele
wasmiddelen bepaald niet voor
wasautomaten geschikt acht.
Zal Unielever zijn reclamecam
pagnes voor al die witter-dan-wit-
produkten wijzigen? Dat is niet
waarschijnlijk: „Onze reclamecam
pagnes worden afgestemd op de
gezindheid van de consument. Op
dit moment hebben we van zijn
onlustgevoelens jegens de syntheti
sche wasmiddelen nog niet veel
gemerkt. Bovendien zijn we al
veel genuanceerder geworden in
onze reclame".
handelingen in Salisbury, die naai
men algemeen aanneemt nu een be
slissend stadium naderen.
Volgens kringen in de omgeving
van de onderhandelaars is gisteren
vooruitgang bij de besprekingen ge
boekt, maar versperren „twee of
drie" belangrijke kwesties nog de
weg naar een definitieve oplossing.
Deze geschilpunten hebben betrek
king op het eerste en vierde punt
van de vijf beginselen, die Groot-
Brittannië stelde als voorwaarden
voor beëindiging van het conflict en
erkenning van de onafhankelijkheid
van Rhodesië. Het eerste punt be
treft onbelemmerde voortgang op de
weg na-ar 'een meerderheidsregering
in Rhodesië, het vierde behelst het
boeken van vooruitgang bij de af
schaffing van rassendiscriminatie.
De onderhandelaars hebben zich
vermoedelijk geconcentreerd op het
glad-strijken van verschillen over het
vierde punt, dat mogelijk de belang
rijkste hinderpaal is op de weg
naar een regeling. Volgens genoem
de kringen wanen er op dit punt ook
vorderingen gemaakt bij het ver
kleinen- van de kloof.
De vorderingen werden gemaakt
op een voltallige bijeenkomst van de
Rhodesische delegatie onder leiding
van premier Ian Smith en de Britse
afvaardiging, geleid door de minis
ter van buitenlandse zaken, sir Alec
Douglas-Home. De Britse minister
zal na een laatste onderhoud met
premier Smith vandaag naar Londen
terugkeren.
(ADVERTENTIE)
Voordelig reizen
na 6 uur 's avonds.
(Elke avond, behalve
vrijdags en zondags.)
Met -grote verontwaardiging heb
ik gelezen, hoe mej. Martha Mertens
uit Amsterdam in Brugge door de
Rijkswacht is behandeld Zander
enige geldige reden zo maar twee
uur worden vastgehouden en ge
treiterd en dat allemaal omdat be
paalde politie figuren het niet eeiis
zijn over de procedure bettreffende
Robert van Sprang.
Mij zelf is in België ook zeer
groot onrecht aangedaan. Ik ben er
zonder enige vorm van verdediging
veroordeeld tot vijf jaar gevangenis
straf. Deze veroordeling is echter
geheel ten onrechte. Belgische
smokkelaars waarmede ik in contact
stond pleegden diefstallen en noem
den mij als heler om zichzelf schoon
te w-assen. Als ik mij wilde verdedi
gen moest ik eerst een halfgaar in
voorarrest en hier paste ik natuur
lijk voor. Zodoende werd ik bij
verstek veroordeeld. Uit wraak, om
dat ze mij niet konden arresteren,
probeerde men mij twee bankover
vallen in de schoenen te schuiven,
waarvan een met dodelijke afloop.
Zodoende werd ik vijf weken in
verband met deze feiten te Rotter
dam in de gevangenis gesloten op
verzoek van de B.O.B. v-an Gent. Bij
confrontaties met de betrokken
bankbedienden, waarvan de feiten
overigens vijf en negen maanden
geleden waren voorgevallen ward ik
prompt herkend. Onder ede ver
klaarden de bankbedienden dit, de
aap echter uit de mouw toen bleek
dat i-k op het tijdstip van een der
overvallen gedetineerd was op het
politiebureau van Terneuzen en er
zelfs werd verhoord door de B.O.B.
van Gent. Zo gingen acht a tien jaar
gevangen-is op het nippertje aan
mijn neus voorbij. Nu maken ze een
hoop druikte om een geheel normaal
en gerechtvaardigde procedure, het
ware karakter van bepaalde rijks
wachters komt weer eens naar vo
ren door hun wraaknemingen tegen
over de Nederlanders.
Hi-er aan de grensstreek is het
een algemeen verschijnsel dat Ne
derlanders dn België extra zwaar
a-angepakt worden bij het in ge
drang komen met de justitie al
daar.
We moeten toegeven, hetgeen Van
Sprang gedaan heeft is zeer ernstig
maar niemand gelooft dat hij naar
Knokke gegaan is met de gedachte
om twee politiemensen te gaan do
den. Verschrokken als een wild dier
dat in een sloigijzer gevangen raakt
heeft hij uit wanhoop gevuurd met
de fatale afloop, hij had ook zichzelf
dodelijk kunnen verwonden. Het
feit dat het twee politiemensen zijn
maakt de zaak natuurlijk nog eens
zo erg, maar zijn ze in België al
vergeten dat een ja-ar of vier gele
den een Rijkswachter zijn minnares
doodde met zijn dilnstpistool en dit
was ook een moeder met kinde
ren.
SLUISKIL ROMAN HEMELSOET
(bijgenaamd DE
SMOKKELPRINS)
(ADVERTENTIE)
U wilt duizend galden tenen.
En u wilt in twee jaar
aflossen. Dan betaalt u 24
maal f 51,69. Zo zijn er nog
tientallen andere
mogelijkheden, tot 10.000,-
toe. Stap eens binnen bij één
van onze kantoren. Men zal u
er graag voorlichten over de
leningsvorm, die het beste
past bij uw wensen en
mogelijkheden.
U bent welkom bij de
i
A