DE ELLENDE VLIEGT JE NAAR DE KEEL Geschiedenis van India en Pakistan in bloed geschreven Smith en Home iets dichter naar elkaar ZEEP- SODA Kort bij kas? bij Weer dode bom aanslag Nu zorgt Lodalientje ook nog voor een zacht prijsje. Avondje uit? Avondretour! Enkele reis één kwartje TEGENSTELLINGEN HINDOES-MOSLEMS ULSTER: 1.32 Sluit bij de ABN een lening-naar-maat Algemene Bank Nederland binnenland buitenland Stukje papier Scherpe kritiek op Y.S-'bedrijven in Zuicl-Afrika LAAG PITJE KASJMIER paplei* oor uw pen Nieuwlichters II voordelig uit met NS Belgische rijkswacht Woensdgg 24 november 1971 15 (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG „Vanmorgen had ik nog een ge val", zegt mr. 3. Korff de Gidts, ,,een echtpaar met drie kinderen. De man zwaar astmatisch. Gehuis vest in één kamertje. Krankzin nig maar waar. En onhoudbaar natuurlijk. En zonder een sprankje hoop op uitzicht. De man gaat er aan kapot als er niks gebeurt". „Er is een aantal gevallen", zegt mr. Korff, „waarbij werkelijk sprake is van leven of dood. Ik ben me bewust dat deze uitdruk king te pas en te onpas wordt gebruikt. Maar hier geldt ze in de meest letterlijke zin. Er zullen mensen sterven als er niets ge beurt aan hun omstandigheden". De heer Korff de Gidts is voorzit ter van de juist opgerichte „Stich ting Burgerzin" in Den Haag. (Zie dit blad van 18 november). Een stichting die zich tot doel stelt „de ergste nood bij de ergste woning- krepeergevallen" te lenigen. „Het is misschien niet zo erg veel wat we kunnen doen", zegt mr. Korff, „en het zal misschien een tikje frustrerend gaan worden om dat je maar zo weinig kunt doen. Want de woningnood los je er beslist niet mee op. De nood blijft je beslist wel naar de keel vliegen. Maar dat mag geen reden zijn om degenen die het meest lijden niet te steunen". De Stichting Burgerzin stelt zich voor een fonds te vormen, om in staat te zijn leegkomende huurwo ningen op te kopen, en ze weer, voor een niet al te hoge huur, ter beschikking te stellen van degenen die onder de meest ellendige wo ningomstandigheden leven. „En dat zijn er nogal wat in Den- Haag", zegt mr. Korff bitter, „er zijn bijvoorbeeld 41 gevallen die de krachtigste medische urgentie- verklaring hebben. En dan ver wacht je misschien dat ze dan wel geholpen zullen worden. Nou ver geet het maar. Er is domweg niets voor hen beschikbaar. Zo blijven ze zitten. De ernstige harpatiënt in zijn huisje waar hij drie of vier trappen moet lopen. De man die last heeft van astma in zijn klets natte huis, zodat hij af en toe letterlijk staat te snakken naar lucht. Zo blijft hij zitten, de vent die aan multipe sclerose lijdt. Zo blijven ze zitten, de mensen die op psychische gronden eigenlijk deze minuut nog naar een ander huis moeten worden gebracht. Van de ergste gevallen zijn er in Den Haag 41. Allemaal mensen die be slist niet meer dan 100 gulden huur per maand kunnen opbren gen. Daarom knappen ze af, op dat ellendige geld". Het voor haar actie benodigde geld wil de stichting, zoals de naam al aangeeft, uit „de burgerij" halen. Vanaf 18 december zullen daarom certificaten worden uitgegeven. Kruideniers, warenhuizen, gemeen te en kerken werken daaraan mee. „Ik bid en smeek dat we aan een bedrag van zo'n anderhalf miljoen komen", zegt de heer Korff, „daar kunnen we de eerste moordende nood mee lenigen. Al blijft het natuurlijk altijd een druppel op een gloeiende plaat. Maar dat het natuurlijk te weinig is, mag niet inhouden dat je mensen zonder meer kapot laat gaan. Want dat gebeurt." Den Haag kent 41 eerste medische urgentie-gevallen. Daarnaast zijn er ruim 380 gezinnen die een iels minder urgente verklaring bezit ten. Want zij kunnen een huur opbrengen van ongeveer 150 gul den per maand. Maar ook voor hen is nagenoeg niets te vinden. „Ie dereen die bij de gemeente komt wordt weggestuurd", zegt mr. Korff fel, „niet dat de gemeente daar veel aan kan doen, want ze heeft niks beschikbaar. Maar wat ben je toch diep gezonken als de medische urgentieverklaring even weinig betekenis heeft als een blanco stukje papier". „Elke huurwoning in Den Haag die even leeg komt", zegt de heer Korff, „wordt onmiddellijk ver kocht. Het rendement is te laagi De eigenaars komen voor te hoge lasten. Dus gaan ze de zaak maar verkopen. Dan komt dat pand in de huizenhandel terecht. Berg je dan maar. Dan is het verloren voor onze eigen krepeergevallen. Dan wordt de zaak „gesplitst" ver kocht: per etage. Dan komen de Turken en Marok kanen. Die leggen dan met 15 man rustig 30.000 gulden voor een klei ne etage op tafel". „Eigenlijk begrijp je niet dat de mensen zo lijdzaam blijven onder de vloek van de woningnood", zegt de heer Korff, „misschien dat de ellende té groot is om iets te ondernemen. En natuurlijk is ie dereen op zijn eigen lijfsbehoud bedacht. Mensen die elkaar moeten beconcurreren op een zo schaars gebied kunnen mogelijk niet tot samenwerking komen". WASHINGTON (Reuter) een groep van zestien Amerikaanse ker kelijke vertegenwoordigers, die Zuid- Afrika hebben bezocht om te zien hoe Amerikaanse bedrijven daar hun Afrikaanse werknemers behandelen, zijn bezig met een zeer kritisch rap port. De leider van de groep, Josiah Beeman, hoofd van de verenigde Presbyteriaanse kerk in Washington, heeft dit meegedeeld. Het rapport zal worden gestuurd naar de Amerikaanse bureaus van de bedrijven, organisaties voor de rech ten van de negers, de Verenigde Na ties en kerkelijke instanties. De groep wil de leiding van de Amerikaanse bedrijven wagen waar om zij geen maatregelen heeft gemo- mien om bij hun activiteit in Zu-id- Afrika vakbonden op te richten en waarom zo weinig is gedaan om op leiding te geven aan hun neger-ar beiders, teneinde hen in staat te stel len betere functies te krijgen. (Van onze redactie buitenland) NEW YORK De geschiedenis van Pakistan en India is, hoe traditioneel geweldloos de Indiase regering zich steeds heeft opgesteld (Gandhi, Nehroe), in bloed geschreven. Deze twee landen op liet Aziatische „sub-continent", gigan ten wat bevolkingsaantallen betreft, zijn sinds 1947 onaf hankelijk van Engeland, maar liggen sinds 1947 ook bijna voortdurend met elkaar overhoop. De toenmalige Indiase premier Nehroe („Kasjmier is een deel van mijn hart") bezocht regelmatig troepen in het omstreden gebied. Bespeeld door de grote wereld machten, Rusland, Amerika, China, Engeland (toen nog) vlo gen de twee kreupele legers elk aar regelmatig in de haren, waarbij betwiste stukken grond gebied de inzet heetten te zijn. Diepere oorzaken zijn te vinden in de godsdiensttwisten tussen de hindoes en moslems. Het huidige conflict over Oost-Pakistan is daar ook op terug te voeren. Waarbij gezegd moet worden dat de India se hindoes de Qostpakistaanse moslem-vluchtelingen - al tien miljoen - zonder ai te veel moei lijkheden hebben opgevangen. Hindoes en moslems bevochten elkaar al in de zestiende eeuw in talloze bloedige slagen om de he gemonie op het "sub-continent'. De verschillen zijn groot, zowel cultu reel als religieus. Hindoes hebben hun heilige koeieh; moslems eten ze o-p. Hindoes beschouwen mos lems als „niet-rein"; de moslems halen misprijzend hun neus op voor de kasten-maatsehappij van de hindoes. Vreemd genoeg hield de Engel se heerschappij over deze grote Aziatische gebieden de strijd op een iaag pitje, maar naiuweijks wa ren India en Pakistan in 1947 on afhankelijk geworden, of de vlam sloeg weer in de pan. In beide landen vonden enorme moordpar tijen plaats, die aan ongeveer één miljoen mensen het leven moeten hebben gekost. Er waren progróms van moslems in Pakistan tegen hindoes; hindoes slachtten moslems af in India. Het gevolg was een stroom vluchtelingen, die er in de geschiedenis nog niet was geweest. Nu - in 1971 - pas te vergelijken met de massale vlucht uit Oost- Pakistan voor de kennelijk bloed dorstige Westpakistaanse horden. Toen waren de wegen naar de grens tussen India en Pakistan be zet door niet minder dan twaalf miljoen mensen, hindoes en mos lems, wanhopig op zoek naar de dichtbijzijnde "bevriende" grens die ontvluchting betekende voor moord en doodslag. Nog maar nauwelijks bekomen van deze progroms, braken op nieuw gevechten uit in Kasjmier; 'een staat met vier miljoen inwo ners, van wie 80 procent moslem is. Ingevolge hun "verdeel-en- heers"-tactiek, hadden de Engelsen in 1846 uitgerekend een rijke hin doe-familie aan het hoofd van Kasjmier gesteld. Honderd jaar la ter kwamen de moslems in op stand- De hi-ndoe-maharadja dt-elde, in ruil voor militaire hulp, voor Kajsmier Indiaas grondgebied te maken. Toen Indiase troepen daar op het zuiden van Kasjmier bin nentrokken, had men de poppen weer aan het dansen. De Verenigde Naties wisten in 1949 een staakt-het-vuren te berei ken, ~zelfs een soort wapenstil- standslijn te bewerkstelligen, waar bij een derde van Kasjmier bij Pa kistan kwam; tweederde bij India. Voorwaarde was wel, dat er een volksstemming zou komen over de toekomst van het land, maar India slaagde er tot vier maal toe in leze uit te stellen. "Omdat we het touden verliezen", zoals de toen malige Indiase minister Krishna Menon dat in die dagen uitdruk te. De wapenstilstand was een wan kele. Schietpartijen waren aan de orde van de dag. Volgens rappor ten stierven er^in de jaren na 1949 16.000 mensen - de helft burgers - bij schietpartijen. Waarom weet niemand want Kasjmier is een dor land, bergachtig, zonder bodem schatten. De Indiase aanspraken op het gebied hadden een louter emo tionele achtergrond, premier Neh roe was er geboren en wilde het daarom behouden. In de jaren die volgden probeer den de wereldmachten hun in vloedssferen in Pakistan en India uit te breiden. Beide regelingen - in Pakistan een dictatuur, in India een verkapte democratie - slaag den er wonderwel in zowel Rus land als Amerika aan zich te bin den. Slechts China bleef Pakistan openlijk steunen; dat kwam niet in het minst door de strijd die de Ohinezen in 1962 voerden om een betwist stuk grond (o.a. in Kasj mier) met India én wonnen. Maar er kwam geen schot in de zaak Kajsmier. De wereld raakte verveeld door die "lokale inciden ten". Nehroe's opvolger Sjastri zei minder, maar deed meer. Zoals het overnemen van het bestuur van Kasjmier door Indiase ambtena- ren- Pakistaanse provocateurs for ceerden later incidenten in het In diase deel van Kasjmier - het was 1965 - waarop Indiase troepen de bestandslijn overstaken. Na een korte paiuze - om de Pakistaanse reactie te peilen - trokken de Indi ase troepen verder en de gevech ten braken opnieuw uit. Het was weer een - niet openlijk verklaar de - oorlog tussen twee kreupele legers; ze hadden beide te weinig benzine en munitie voor een strijd- op-grote-schaal. Bovendien was het terrein waar de gevechten plaats vonden nauwelijks begaan baar voor cavalerie en zwaardere voertuigen. Onder druk van de Veiligheidsraad kwamen Pakistan en India tot een bestand, dat tot een min of meer blijvende rege ling werd omgezet in de Russische plaats Tasjkent. Premier Kosygin van de Sovjet unie slaagde er na langdurige onderhandelingen met de president' Ajoeb Khan en Sjastri in een akkoord te bewerkstelligen in ja nuari 1966. Beide partijen zouden hun troepen terugtrekken tot ach ter een bepaalde grens. Kasjmier was geen zaak meer om voor te vech ten, maar opgelost was het pro bleem niet. Tot nu toe zijn er geen Bakis- taans-Indiase gevechten meer uit gebroken om Kasjmier. Het drama Oost-Pakistan is nu het geschilpunt. In 1966 in Tasjkent bevestigden de beide premiers "hun verplichting volgens het handvest van de V.N. dat zij hun toevlucht niet tot geweld zouden nemen en dat zij hun strijdpunten langs vreedzame weg zouden op lossen". Hetgeen alles zegt over de waarde van het Handvest van de VN én de betrekkelijkheid van plechtige verklaringen. Brieven *001 aeze ruoriek moeten met MW* ledige naam en adres worden ondertekend» Bij publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts bij hoge uitzondering zei ven deze regel wor den afgeweken. Naam en adres zijn den bij de redactie bekend. Publicatie ven brieven (verkort of onverkort) betekent niet det de redactie het in alle gevallen een» mt* houd, c.q. strekking. De visie die mevrouw Aarts ten beste geeft over de z.g. arme lan den laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Wie er ook verant woordelijk mogen zijtn voor haar edu catie en opvoeding, zij zijn er won derwel in geslaagd haar dom te houden! BA VEL A. BLIEK LONDEN (RTR) De Britse procureur-generaal, sir Peter Raw- linson, is uit Rhodesië in Londen aangekomen- Hij heeft het kabinet op de hoogte gesteld van de stand van zaken bij de onderhandelingen, die in Salisbury worden gehouden om te komen tot een oplossing van de kwestie van de Rhodesische on afhankelijkheidsverklaring. Volgens welingelichte kringen gaf hij een overzicht van de politieke factoren in verband met de onder- ADVERTENTIE) BELFAST (AP) Terroristen hebben in Noord-Ierland tweemaal toegeslagen. Zij bliezen een hotel op en plaatsten een hom in een bar. Een man werd gedood en negen personen gewond. Nadat terroristen een bom hadden neergelegd in de bar in Luirgan, 30 km vain Belfast, vluchtten verschrikte cafébezoekers haastig naar de uitgang maar de born ontplofte voor zij zich in veiligheid hadden kunnen bren gen. Het nieuwe slachtoffer brengt het totaal van door gewelddaden omge komen personen in de 27 maanden van de onlusten in Noord-Ierland op 160. De aanslag op het hotel heeft geen slachtoffers geëist. Twee Ira-ledeu kwamen het hotel in Dungannon, 55 km ten westen van Belfast, binnen met een bom. Zij gundlen gasten en staf vier minuten om het hotel te ontruimen. De bom, die daarna tot ontploffing werd gebracht, verwoest te het gebouw. Er brak brand uit. Het Engelse lagerhuis zal morgen en maandag een buitengewoon debat wijdten aan de Noord-Ierse crisis, al dus is in Londten bekendgemaakt. (ADVERTENTIE) voorraadfles vanMfr voor Daf is toch wel een reden om gauw eens te gaan afwassen met die zachte, zuinige ladaline. Lodaline is het af wasmiddel van Lodalientje. (Vervolg van pag. 1) De Unielever heeft de zaak ui teraard grondig aangepakt. Ameri kaanse onderzoekingen hebben in middels aangetoond dat de fosfaten de boosdoeners in de syntheti sche wasmiddelen lang niet zo schadelijk zijn als werd gedacht, zolang ze maar niet in stilstaand water worden geloosd. En dat is in Amerika in zeker tachtig tot vij fentachtig procent der huishoudens het geval. In Nederland is het percentage nog gunstiger. De aan vankelijke verboden voor het ge bruik van fosfaten zijn in de Vere nigde Staten dan ook weer opgehe ven. Tijdens de verbodsperiode kwamen er trouwens vervangende produkten op de markt met ten minste even schadelijke of nog er ger bijwerkingen. De functie van de fosfaten in de wasmiddelen is drieledig: ze ontharden, maken hét vuil los en houden het zwevend. Men zoekt wel naar vervangende verbindingen, maar dat is een we tenschappelijk karwei dat tijd vergt. Zolang er geen afdoende remplacanten voor de fosfaten zijn gevonden, kan de situatie worden verbeterd door het aantal zuiver ingsinstallaties voor afvalwater uit te breiden, aldus Unielever. Daar wordt nog aan toegevoegd dat de wereldgrondstoffenvoorraad, met name van vetten, een terugschake ling op een vooroorlogse zachte zeep-produktie eigenlijk niet ge doogt. De afvoer van zeep-residuën levert bovendien ook grote proble men op terwijl men de traditionele wasmiddelen bepaald niet voor wasautomaten geschikt acht. Zal Unielever zijn reclamecam pagnes voor al die witter-dan-wit- produkten wijzigen? Dat is niet waarschijnlijk: „Onze reclamecam pagnes worden afgestemd op de gezindheid van de consument. Op dit moment hebben we van zijn onlustgevoelens jegens de syntheti sche wasmiddelen nog niet veel gemerkt. Bovendien zijn we al veel genuanceerder geworden in onze reclame". handelingen in Salisbury, die naai men algemeen aanneemt nu een be slissend stadium naderen. Volgens kringen in de omgeving van de onderhandelaars is gisteren vooruitgang bij de besprekingen ge boekt, maar versperren „twee of drie" belangrijke kwesties nog de weg naar een definitieve oplossing. Deze geschilpunten hebben betrek king op het eerste en vierde punt van de vijf beginselen, die Groot- Brittannië stelde als voorwaarden voor beëindiging van het conflict en erkenning van de onafhankelijkheid van Rhodesië. Het eerste punt be treft onbelemmerde voortgang op de weg na-ar 'een meerderheidsregering in Rhodesië, het vierde behelst het boeken van vooruitgang bij de af schaffing van rassendiscriminatie. De onderhandelaars hebben zich vermoedelijk geconcentreerd op het glad-strijken van verschillen over het vierde punt, dat mogelijk de belang rijkste hinderpaal is op de weg naar een regeling. Volgens genoem de kringen wanen er op dit punt ook vorderingen gemaakt bij het ver kleinen- van de kloof. De vorderingen werden gemaakt op een voltallige bijeenkomst van de Rhodesische delegatie onder leiding van premier Ian Smith en de Britse afvaardiging, geleid door de minis ter van buitenlandse zaken, sir Alec Douglas-Home. De Britse minister zal na een laatste onderhoud met premier Smith vandaag naar Londen terugkeren. (ADVERTENTIE) Voordelig reizen na 6 uur 's avonds. (Elke avond, behalve vrijdags en zondags.) Met -grote verontwaardiging heb ik gelezen, hoe mej. Martha Mertens uit Amsterdam in Brugge door de Rijkswacht is behandeld Zander enige geldige reden zo maar twee uur worden vastgehouden en ge treiterd en dat allemaal omdat be paalde politie figuren het niet eeiis zijn over de procedure bettreffende Robert van Sprang. Mij zelf is in België ook zeer groot onrecht aangedaan. Ik ben er zonder enige vorm van verdediging veroordeeld tot vijf jaar gevangenis straf. Deze veroordeling is echter geheel ten onrechte. Belgische smokkelaars waarmede ik in contact stond pleegden diefstallen en noem den mij als heler om zichzelf schoon te w-assen. Als ik mij wilde verdedi gen moest ik eerst een halfgaar in voorarrest en hier paste ik natuur lijk voor. Zodoende werd ik bij verstek veroordeeld. Uit wraak, om dat ze mij niet konden arresteren, probeerde men mij twee bankover vallen in de schoenen te schuiven, waarvan een met dodelijke afloop. Zodoende werd ik vijf weken in verband met deze feiten te Rotter dam in de gevangenis gesloten op verzoek van de B.O.B. v-an Gent. Bij confrontaties met de betrokken bankbedienden, waarvan de feiten overigens vijf en negen maanden geleden waren voorgevallen ward ik prompt herkend. Onder ede ver klaarden de bankbedienden dit, de aap echter uit de mouw toen bleek dat i-k op het tijdstip van een der overvallen gedetineerd was op het politiebureau van Terneuzen en er zelfs werd verhoord door de B.O.B. van Gent. Zo gingen acht a tien jaar gevangen-is op het nippertje aan mijn neus voorbij. Nu maken ze een hoop druikte om een geheel normaal en gerechtvaardigde procedure, het ware karakter van bepaalde rijks wachters komt weer eens naar vo ren door hun wraaknemingen tegen over de Nederlanders. Hi-er aan de grensstreek is het een algemeen verschijnsel dat Ne derlanders dn België extra zwaar a-angepakt worden bij het in ge drang komen met de justitie al daar. We moeten toegeven, hetgeen Van Sprang gedaan heeft is zeer ernstig maar niemand gelooft dat hij naar Knokke gegaan is met de gedachte om twee politiemensen te gaan do den. Verschrokken als een wild dier dat in een sloigijzer gevangen raakt heeft hij uit wanhoop gevuurd met de fatale afloop, hij had ook zichzelf dodelijk kunnen verwonden. Het feit dat het twee politiemensen zijn maakt de zaak natuurlijk nog eens zo erg, maar zijn ze in België al vergeten dat een ja-ar of vier gele den een Rijkswachter zijn minnares doodde met zijn dilnstpistool en dit was ook een moeder met kinde ren. SLUISKIL ROMAN HEMELSOET (bijgenaamd DE SMOKKELPRINS) (ADVERTENTIE) U wilt duizend galden tenen. En u wilt in twee jaar aflossen. Dan betaalt u 24 maal f 51,69. Zo zijn er nog tientallen andere mogelijkheden, tot 10.000,- toe. Stap eens binnen bij één van onze kantoren. Men zal u er graag voorlichten over de leningsvorm, die het beste past bij uw wensen en mogelijkheden. U bent welkom bij de i A

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1971 | | pagina 11