BONTMANTELS
Driedeling van
Oosterschelde
verdient
zeker overweging
Dit jaar al bijna
honderd overvallen
PAUS GRIJPT IN TEN GUNSTE
VAN WIJDING GEHUWDE MAN
Korter werken in Roosendaal en Bergen op Zoom
Economische situatie
ernstiger
dan ooit na de oorlog
ONTSLAGEN
VERWACHT
BIJ ETNA
Mej. Kessel en
drs. Janssen
stappen
uitRP.R.
de MUL
Gas-
verwarming
Regering wil
gesprek
met Stichting
Staat in
de staat
Hoofdagent
gestikt
na botsing
RADIO DE K0CK
ïbePJtenc"
Paar honderd
Nieuwe regeling voor
vervoer gevaarlijke
stoffen oj
binnenwateren
PROF. STEENKAMP:
Kernploeg
schaatstere
ontbonden
PELTERIJENHUIS VERMEULEN
Hoofd Deltadienst rijkswaterstaat:
Sceptisch
Rijn vervuiling
Directeur: Dr. W. A. J. M. Hark*
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Temeuzen, tel. (Oil 50) 79 20
Abonnementsprijs: 13,70 per kwartaal;
per maand 4,80. Losse nummdrs 15 cent,
inclusief 4% B.T.W.
Gironummer 1114111.
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda.
VRIJE ZEEUW
ZATERDAG
6 NOVEMBER 1971
25e Jaargang
No. 8694
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, .exclusief 4% B.T.W
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Tot gisteren zijn in Nederland dit jaar al bijna honderd
roofovervallen gepleegd. Om precies te zijn: 95. Zij werden in hoofd
zaak gepleegd op postagentschappen, benzinepompen, banken, wissel
kantoren en in één geval zelfs op een supermarkt.
Het cijfer 95 betekent een ongekend scherpe stijging van het overval-
lencijfer. Vorig jaar waren het er nog „maar" 46. In 1969: 48; in 1968:
31; in 1967 8; in 1966: 10 en in 1965: 4.
Deze cijfers maakte majoor K. de Maat van de districtsrecherche der
Rijkspolitie te Breda gisteren bekend tijdens een persconferentie over
de opgeloste overvallen op de postagentschappen van Moerdijk, Baarle-
Nassau en Sint-Anthonis.
In het arrondissement Breda staan nog drie overvallen „open": die op
het postkantoor in Bavel en de twee overvallen op Dongense bank
kantoren.
(Zie ook pagina 3).
(Van onze correspondent in Rome)
VATICAANSTAD Paus Pau-
lus heeft ingegrepen om tegen het
conservatieve verzet in de synode
in toch de mogelijkheid van de
priesterwijding aan de gehuwde
man open te houden. Hij heeft na
melijk de synode-leiding gemach
tigd om inzake deze omstreden
vraag twee verschillende formu
leringen aan de synode ter goed
keuring voor te leggen.
De eerste formulering luidt: „De
priesterwijding van de gehuwde
mannen wordt niet toegelaten, ook
niet in individuele gevallen, maar
dit mag niet ten koste gaan van
het recht van de paus (anders te
beslissen)".
De tweede formulering luidt:
„Alleen de paus is gerechtigd om
in uitzonderingsgevallen uit pas
torale noodzaak en rekening hou
dend met het welzijn der univer
sele kerk de priesterwijding aan
gehuwde mannen toe te staan, mits
deze mannen van rijpere leeftijd
zijn en van beproefde levenswan
del".
Ter toelichting voegde bisschop
Lorschneider er nog aan toe dat
in de eerste formulering het woord
„individueel" personen bedoelt,
terwijl in de tweede formulering
het woord uitzonderingsgeval duidt
op situaties in plaatselijke kerken.
Beide formuleringen zijn uitge
werkt door een speciale commissie,
bestaande uit de drie synode-pre
sidenten, de relator voor het prac-
tische deel der priestervraagstuk
ken, kardinaal Enrique y Tarancon,
en de president van de sy
nodale arbitragecommissie, kar
dinaal Staffa.
WERKLOOSHEID STIJGT
(Van onze redaktie binnenland)
BREDA/ROOSENDAAL/BERGEN OP ZOOM/DEN HAAG C f~J p RR J\f O P l([,[
- Op de dag dat bekend werd gemaakt, dat het aantal werk- W 1 X X J X V>r j
lozen in ons land gestegen is tot 66.100, circuleerden in Breda
sterke geruchten, dat bij de Etna binnenkort zeventig tot hon
derd werknemers ontslagen zullen worden.
De verwachting is, dat hierover maandagochtend beslissingen ge
nomen zullen worden tijdens een overleg tussen de drie vakbonden in
de grootmetaal en de directie van de Etna. De afspraak daartoe da
teert al van enkele weken geleden en werd gemaakt naar aanleiding
van beslissingen van de directie om voor de afdeling gieterij een ar
beidstijdverkorting van 2,5 dag per week in te stellen.
MAASTRICHT (ANP) De 48-
jarige hoofdagent van politie uit
Maastricht, F. H. Castermans, is vrij
dagochtend door verstikking om het
leven gekomen, toen bij een aanrij
ding waarbij hij nauwelijks letsel op
liep, zijn gebit in zijn keel schoot.
De hoofdagent reed met zijn auto
op de weg Maastricht-Vaals. Ter
hoogte van het militaire kerkhof
Margraten haalde een hem tegemoet
komende vrachtauto een langzaam
rijdende wals in. Hij kwam daarbij
op de verkeerde weghelft en botste
frontaal tegen de auto van de hoofd
agent.
(ADVERTENTIES)
Noordstraat 107. Tel. 01150-4255
TERNEUZEN
UN BEGRIP VOO*
Erkend gasfitte*
Vtooswjjkstraat 14
TERNEUZEN
exclusieve modellen
naar eigen atelier-ontwerp
m m wm 'n voornaam
PflAITSt.-Nicolaas
Qy|j| 1 geschenk!
BREDA
Ginnekenweg 35 Tel. 3 68 34
ROOSENDAAL
Molenstraat 43 Tel. 3 75 03
Uit mededelingen toen van de di
rectie aan de ondernemingsraad werd
duidelijk, dat nog ontslagen zouden
volgen. Volgens onze informatie is
het mogelijk, dat het aantal ontsla
gen boven de honderd zal stijgen.
Dat zou afhankelijk zijn van een
eventuele afname van het ziektever
zuim. De laatste weken wordt bij
Etna al druk afgevloeid. De verwach
ting is nog, dat ook voor andere af
delingen dan de gieterij een arbeids
tijdverkorting zal worden aange
vraagd.
Verkorting van de werktijd is ook
aan de orde bij Ijzergieterij P.J.
van Mechelen n.v. in Bergen op
Zoom en bij Asselbegs n.v. IJzer-
gietar. en Handehnaatschapp, in
Roosendaal. Bij Asselbergs zullen
vanaf 15 november de 135 werkne
mers korter werken, en wel gedu
rende zes weken, slechts de helft
van het aantal normale arbeidsuren.
Het loon zal gewoon doorbetaald
worden. Datzelfde geldt voor 34 per
soneelsleden van Van Mechelen, die
met ingang van maandag zes weken
lang een werktijdverkorting van 50
procent ingevoerd zien. In Roosen
daal waar Asselbergs a-1 eerder
moeilijke tijden heeft gekend, n.l. in
1958 en 1963, verwacht men, dat de
moeilijkheden niet van langdurige
aard zijn, bij Van Mechelen vindt de
directie het moeilijk om te voor
spellen wanneer een verbetering zal
optreden.
Lips' Brandkastenfabrieken n.v. te
Dordrecht gaan zes weken met 175
van de 450 werknemers twintig pro
cent korter werken.
Ernstiger gevolgen heeft de dalen
de conjunctuur voor n.v. Philips-
Duphar in Eindhoven. Daar zal het
personeelsbestand in de fabrikage-
sector met ongeveer honderd perso
nen worden vermindei-d. Het ligt in
de bedoeling dit in het eerste half
jaar van 1972 door te voeren, waar
bij ernaar gestreefd zal worden om
die vermindering zo veel mogelijk
te doen geschieden door het natuur
lijke verloop niet op te vangen.
(Zie ook pag binnen-
buitenland I)
DEN HAAG (ANP) Voor alle
Nederlandse binnenwateren met in
begrip van de Rijn, moet met ingang
van 1 januari 1972 een nieuwe rege
ling van kracht worden voor het ver
voer van alle gevaarlijke stoffen. De
ze regeling is voorbereid door de
centrale commissie van de Rijn
vaart.
De ministerraad is in zijn vrijdag
gehouden vergadering akkoord ge
gaan met een ontwerp voor een Ko
ninklijk Besluit inzake de nieuwe
regeling.
SCHEVENINGEN (ANP) „Oh, oh, wie twist er zo aan het ziekbed
van zijn moeder". Met dit Franse gezegde illustreerde prof. dr. P. Steenkamp
gisteren op het jubileumcongres van de katholieke industriële bond „St.-
Willibrordus" in Scheveningen, hoe hij het betreurt dat werkgevers en
werknemers het niet eens zijn geworden over het te voeren loon- en prijs
beleid.
De lage waterstand van de grote
rivieren komt op deze foto treffend
tot uiting: schepen liggen op het dro
ge langs de hoge walkant temidden
van stenen en afval.
(Zie voor nieuws over de droge Rijn
elders in dit blad.)
Prof. Steenkamp zei, dat onze eco
nomie veel zieker is dan menigeen
denkt. De situatie is volgens hem
ernstiger dan ooit na de oorlog het
geval is geweest.
De hoogleraar betoogde, dat meer
moet worden gelet op het algemeen
belang. „Er zijn er zo velen die de
overheid niet meer erkennen als
scheidsrechter boven groepsbelan
gen, als degene die de grootste ver
antwoordelijkheid draagt", aldus
prof. Steenkamp. Hij voegde hieraan
toe, dat een organisatie met zoveel
invloed als de vakbeweging ook het
oog moet houden op het algemeen
belang. Volgens hem hoeft dat niet
in strijd te zijn met het vechten
voor haar leden. „Als de vakbewe
ging het niet doet, wat kan zij dan
verwijten aan de ondernemers",
vroeg hij zich af.
N.K.V.-voorzitter Mertens zei op
het jubileumcongres dat het gesprek
van het bedrijfsleven met de rege
ring, dat binnenkort te verwachten
is, de vakbeweging er niet toe zal
brengen haar koers te wijzigen. Die
koers heeft in feite reeds effect, ge
let op de voorstellen van de vakbon
den voor de loononderhandelingen
in de bedrijfstakken, die thans op
gang komen. Die onderhandelingen
zullen dan ook beslissen, hoe de lo
nen zich in 1972 zullen ontwikkelen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Premier Bipsheuvel
heeft gisteravond na afloop van het
wekelijkse kabinetsberaad meege
deeld, dat er volgende week een brief
van het kabinet wordt verzonden
naar de Stichting van de Arbeid.
In deze brief zal het kabinet aan
de Stichting van de Arbeid vragen,
om'een gesprek over het mislukken
van het loonoverleg in het bedrijfs
leven. „Dit is geen bemiddelings
poging van de regering", aldus de
premier.
(Van onze sportredactie)
AMSTERDAM Drie maan
den voor de Olympische Winter
spelen van Sapporo heeft het da
gelijks bestuur van de Konink
lijke Nederlandse Schaatsenrij-
dersbond zich genoodzaakt ge
zien de voorlopige dameskern
ploeg te ontbinden.
De geplande trainingskampen
gaan niet door en Nederland zal
niet vertegenwoordigd zijn bij
wedstrijden om de Dynamo-cup
in Oost-Berlijn, waarmee het
internationale wedstrijdseizoen
wordt geopend. Na de Neder
landse kampioenschappen op 8
en 9 januari in Deventer zal de
landelijke technische commissie
een nieuw voorstel doen oin een
ploeg te formeren. Daarbij zal
rekening worden gehouden of
de kandidaten, gelet op de er
varingen van de laatste tijd, in
een teamverband passen. Het be
sluit de kernploeg te ontbinden
kan eventueel nog worden ge
volgd door disciplinaire straffen,
zo dit voor een of meerdere le
den noodzakelijk is. (Vervolg op
sportpagina)
(ADVERTENTIE)
500
vindt u in onze speciaalzaak
VISMARKTSTRAAT 17-19 - BREDA - TELEFOON 01600-3 52 30
(Van een onzer verslaggevers)
ZIERIKZEE Het in compartimenten opdelen van het toekomstige
Zeeuwse Meer is uit het oogpunt van een goed en verstandig beheer
van het water in dit gebied een vrij zekere oplossing. Het is echter
ook een zeer kostbare zaak. Niettemin: het idee dat onlangs door een
groep ecologen is geopperd, past in de nieuwe filosofie van rijkswater
staat, welke steeds meer neerkomt op: het water beschermen tegen
het land. Vroeger gold eigenlijk uitsluitend, dat alle waterstaatswer
ken dienden om het land tegen het water te beschermen.
Ir. H. Ferguson, hoofd van de Delta
dienst van Rijkswaterstaat, spre
kend voor een deskundig en geïnte
resseerd publiek namelijk de
Zeeuwse polderbesturen die in Zic-
rikzee bijeen waren stelde giste
ren vast dat er voor de comparti
mentering van het Zeeuwse Meer
geen kant en klaar plan voorhanden
is. „Vast staat wel", zei hij, „dat er
een instrument nodig is om alle
belangen die in het Delta-middenge
bied aan de orde zijn, zo goed mo
gelijk te dienen, en de drie functies
van het toekomstige bekken zo goed
mogelijk te scheiden".
De drie functies zijn: ihet bieden
van goede vaarmogelijkheden aan
do scheepvaart via de Schelde-Rijn-
verbindirig', het vormen van een
buffer tussen de zoute zuidelijke en
de zoete noordelijke Deltawateren,
en tenslotte het wiatertransport van
noord naar zuid. Tussen die drie
functies moet een scheiding moge
lijk zijn.
„Er wordt intensief gestudeerd op
de vraag: hoe gaat in hydrobiolo-
gisch opzicht het Zeeuwse Meer
werken?" zo zette ir. Ferguson
uiteen. Hoewel hij de gedachte van
compartimentering van het meer
piet afwees, stond hij toch wel zeer
sceptisch tegenover de traeé's voor
de dammen die het Zeeuwse Meer
in drieën zouden moeten delen. Met
behulp van zelfklevend, rood lint,
gaf het hoofd van de Deltadienst op
een landkaart op speelse wijze aan
hoe gemakkelijk het trekken van
strepen door de Deltawateren is, als
je niet op de kosten en op de
gevolgen van de gepleegde ingrepen
hoeft te letten.
„Met water moet je oppassen",
spraik ir. Ferguson. „Als je in de
natuur ingrijpt, dan reageert die na
tuur, soms via een onverwachte om
weg, zo blijft u aan de gang". Stu
die is ook gaande, aldus ir. Fergu
son, naar de werking vaii de kust,
Telkens komt de vraag op: zijn het
natuurlijke reacties die veranderin
gen lamgs de kustlijn bewerkstelli
gen, of zijn het de gevolgen van het
Deltaplan.
fr. Ferguson verwachtte niet dat
langs de Deltadammen diepe
stroomgeulen zullen ontstaan. Wel
meende hij dat het nodig zou blij
ken om aan de „koppen" van de in
zee uitstekende Zeeuwse eilanden,
lange hoofden aan te brengen, om
de stroom af te leiden.
Over de problemen van het ver
vuilde Rijnwater sprekend, zei ir.
Ferguson: „De toestand voor de
zoetwatervoorziening in ons land
zou veel ernstiger zijn als de sluizen
in het Haringvliet nog niet werkten.
Nu zijn we tenminste nóg in staiat
met het water te manipuleren", zo
verklaarde hij.
Over de afsluitingswerken in de
Oosterscheldemond zei ir. Ferguson
nog, dat deze in tegenstelling tot
de andere afsluitingsoperaties in de
Delta geen proefobject voor late
re of grotere waterstaatswerken
zijn. „Alle voorgaande werken wa
ren op die in de Oosterschelde ge
richt", a-ldus het hoofd van de Delta-
tienst, die daar aan toevoegde dat
bij de afsluiting geen experimenten
zullen worden gewaagd. Dat 'er
sprake is van gebruik van helikop
ters, die -steenblokken in het water
zullen laten vallen, komt alleen
doordat men veilig is veilig
een alternatief bij de hand wil heb
ben als er onverhoopt iets mis zou
gaan met de kabelbaan. „Als wij
ons uitsluitend op helicopters zou
den vérlaten, dan zou een alternatief
ontbreken", zo besloot ir. Ferguson
die sprak over een noodzakelijk
aantal van veertien helecopters. Bin
nenkort zal met een Amerikaanse
legerhelicopter een proef worden
genomen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Twee oud-kamer
leden en mede-oprichters van de
PPR, mej. A. Kessel en drs. P. Jans
sen, hebben besloten hun partij
vaarwel te zeggen. Ze hebben elk een
brief geschreven aan de nieuwe PPR-
vóorzitter D. Coppes, waarin ze hun
beslissing toelichten. Janssen zal lid
worden van de PvdA, mej. Kessel
sluit zich voorlopig niet bij een an
dere partij aan.
De PPR ontstond in het voorjaar
van 1968, toen de .CVP-kamerleden
Janssen, Kessel en drs. Aarden na
een conflict in de fractie over de lei
ding en politieke lijn braken met de
KVP, maar toch in de kamer bleven.
Enkele dagen later richtten zij de
nieuwe partij PPR op.
Aarden is thans voorzitter van de
PPR-fractie in de Tweede Kamer,
Janssen en mej. Kessel stonden in
april j.l. bij de verkiezingen kandi
daat, maar veroverden geen zetel
omdat de PPR er maar twee kreeg.
Voor Janssen en Van Kessel stond
voorop dat de confessionele arbei
ders in het progressieve kamp ge
bracht moesten worden. Dat is de
PPR niet gelukt. Intussen zijn bin
nen de PPR wat accenten verlegd.
De huidige PPR wil, als een soort
politieke waakhond, voorkomen dat
de progressieve combinatie te ver af
dwaalt naar het midden. Met name
voor Paul Janssen hoeft dat niet. Hij
vindt belangrijker dat met alle macht
wordt gewerkt aan een progressieve
meerderheid, waarvoor nog steeds
vooral de confessionele arbeiders no
dig zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
ZIERIKZEE Het is niet de
rijkswaterstaat die een staat in
de staat vormt, maar het is de
waterstaatkundige situatie in
ons land die als zodanig moet
worden beschouwd, zo vertelde
het hoofd van de Deltadienst en
rijkswaterstaat, ir. H. Ferguson,
gisteren aan de Zeeuwse polder
besturen in Zierikzee.
„Rijkswaterstaat beheerst de
waterstaatkundige toestand zo
zorgvuldig mogelijk, doch dat
brengt mee, dat zij vaak een
veto moet laten horen", zei ir.
Ferguson.
„Uit eeli oogpunt van beveili
ging echter van het achterlig
gende Deltagebied, had de Oos
terschelde de eerste zeearm
moeten zijn die werd afgeslo
ten, maar in de beginfase van
het Deltaplan ontbraken de no
dige kennis en ervaring", aldus
ir. Ferguson, die beeldend zei:
„Bij een afsluiting is het niet
zo simpel dat je de laatste cais
son laat zakken en dan de sleep
boten laat fluiten". De werken
in de Oosterschelde, zo zei hij,
overtreffen in hun omvang alle
andere afsluitingswerken samen.
De passage over het „staat in
de staat zijn" van rijkswater
staat, gaf de burgemeester van
Zierikzee, de heer Th. de Mees
ter, aanleiding om te schertsen
over „een verlicht despotisme"
bij de waterstaat.
De commissaris van de konin
gin, mr. J. van Aartsen, nam de
gelegenheid te baat om opnieuw
te pleiten voor een spoedige be
slissing inzake de vaste oever
verbinding over de Wester-
schelde.